Tiểu luận triết học: “PHÂN TÍCH MỐI QUAN HỆ GIỮA VẬT 2 CHẤT VÀ Ý THỨC VẬN DỤNG VÀO VIỆC XÂY DỰNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở NƯỚC TA". pot

Tiểu luận triết học

Đề tài: “PHÂN TÍCH MỐI QUAN HỆ GIỮA VẬT
CHẤT VÀ Ý THỨC VẬN DỤNG VÀO VIỆC XÂY
DỰNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở NƯỚC TA".










1

LỜI MỞ ĐẦU

THẾ GIỚI XUNG QUANH TA CÓ VÔ VÀN SỰ VẬT VÀ
HIỆN TƯỢNG PHONG PHÚ VÀ ĐA DẠNG. NHƯNG DÙ PHONG
PHÚ VÀ ĐA DẠNG ĐẾN ĐÂU THÌ CŨNG QUY VỀ HAI LĨNH
VỰC: VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC. CÓ RẤT NHIỀU QUAN ĐIỂM
TRIẾT HỌC XOAY QUANH VẤN ĐẾ VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA
VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC, NHƯNG CHỈ CÓ QUAN ĐIỂM TRIẾT
HỌC MÁC - LÊNIN LÀ ĐÚNG VÀ ĐẦY ĐỦ ĐÓ LÀ: VẬT CHẤT
LÀ CÁI CÓ TRƯỚC, Ý THỨC LÀ CÁI CÓ SAU. VẬT CHẤT
QUYẾT ĐỊNH SỰ RA ĐỜI CỦA Ý THỨC, ĐỒNG THỜI Ý THỨC
TÁC ĐỘNG TRỞ LẠI VẬT CHẤT.
TRƯỚC NĂM 1986, ĐẤT NƯỚC TA ĐÃ GẶP RẤT NHIỀU
KHÓ KHĂN BỞI MỘT NỀN KINH TẾ TRÌ TRỆ, MỘT HỆ
THỐNG QUẢN LÝ YẾU KÉM CŨNG LÀ DO MỘT PHẦN
KHÔNG NHẬN THỨC ĐÚNG VÀ ĐẦY ĐỦ VỀ MỐI QUAN HỆ
GIỮA VẬN CHẤT VÀ Ý THỨC. VẤN ĐỀ NÀY ĐÃ ĐƯỢC NHẬN
THỰC ĐÚNG SAU ĐỔI MỚI Ở ĐẠI HỘI VI, VÀ QUẢ NHIÊN ĐÃ
GIÀNH RẤT NHIỀU THẮNG LỢI SAU KHI ĐÃ CHUYỂN NỀN
KINH TẾ TỪ CƠ CHẾ QUAN LIÊU BAO CẤP SANG CƠ CHẾ
THỊ TRƯỜNG CÓ SỰ QUẢN LÝ CỦA NHÀ NƯỚC THEO ĐỊNH
HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA.
VỚI MONG MUỐN TÌM HỂU THÊM VỀ VẤN ĐỀ NÀY, EM
ĐÃ CHỌN ĐỀ TÀI: “PHÂN TÍCH MỐI QUAN HỆ GIỮA VẬT

2

CHẤT VÀ Ý THỨC VẬN DỤNG VÀO VIỆC XÂY DỰNG XÃ
HỘI CHỦ NGHĨA Ở NƯỚC TA".

3

NỘI DUNG

I. LÝ LUẬN CHUNG VỀ MỐI QUAN HỆ VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC.
QUAN ĐIỂM TRIẾT HỌC MÁC - LÊNIN ĐÃ KHẲNG ĐỊNH
TRONG MỐI QUAN HỆ GIỮA VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC THÌ
VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC TÁC ĐỘNG TRỞ LẠI VẬT CHẤT ĐỂ
LÀM RÕ QUAN ĐIỂM NÀY CHÚNG TA CHIA LÀM HAI PHẦN.
1. VẬT CHẤT QUYẾT ĐỊNH SỰ RA ĐỜI CỦA Ý THỨC.
LÊ- NIN ĐÃ ĐƯA RA MỘT ĐỊNH NGHĨA TOÀN DIỆN
SÂU SẮC VÀ KHOA HỌC VỀ PHẠM TRÙ VẬT CHẤT “VẬT
CHẤT LÀ MỘT PHẠM TRÙ TRIẾT HỌC DÙNG ĐỂ CHỈ THỰC
TẠI KHÁCH QUAN ĐƯỢC ĐEM LẠI CHO CON NGƯỜI TRONG
CẢM GIÁC, ĐƯỢC CẢM GIÁC CỦA CHÚNG TA CHÉP LẠI
PHẢN ÁNH VÀ ĐƯỢC TỒN TẠI KHÔNG LỆ THUỘC VÀO CẢM
GIÁC”.
TỪ ĐỊNH NGHĨA CỦA LÊ NIN ĐÃ KHẲNG ĐỊNH VẬT
CHẤT LÀ THỰC TẠI KHÁCH QUAN VÀO BỘ NÃO CỦA CON
NGƯỜI THÔNG QUA TRI GIÁC VÀ CẢM GIÁC. THẬT VẬY
VẬT CHẤT LÀ NGUỒN GỐC CỦA Ý THỨC VÀ QUYẾT ĐỊNH
NỘI DUNG CỦA Ý THỨC.
THỨ NHẤT, PHẢI CÓ BỘ ÓC CỦA CON NGƯỜI PHÁT
TRIỂN Ở TRÌNH ĐỘ CAO THÌ MỚI CÓ SỰ RA ĐỜI CỦA Ý
THỨC. PHẢI CÓ THỂ GIỚI XUNG QUANH LÀ TỰ NHIÊN VÀ
XÃ HỘI BÊN NGOÀI CON NGƯỜI MỚI TẠO RA ĐƯỢC Ý
THỨC, HAY NÓI CÁCH KHÁC Ý THỨC LÀ SỰ TƯƠNG TÁC
GIỮA BỘ NÃO CON NGƯỜI VÀ THẾ GIỚI KHÁCH QUAN. TA
CỨ THỬ GIẢ DỤ, NẾU MỘT NGƯỜI NÀO ĐÓ SINH RA MÀ BỘ

4

NÃO KHÔNG HOẠT ĐỘNG ĐƯỢC HAY KHÔNG CÓ BỘ NÃO
THÌ KHÔNG THỂ CÓ Ý THỨC ĐƯỢC. CŨNG NHƯ CÂU
CHUYỆN CẬU BÉ SỐNG TRONG RỪNG CÙNG BẦY SÓI
KHÔNG ĐƯỢC TIẾP XÚC VỚI XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI THÌ
HÀNH ĐỘNG CỦA CẬU TA SAU KHI TRỞ VỀ XÃ HỘI CŨNG
CHỈ GIỐNG NHƯ NHỮNG CON SÓI. TỨC LÀ HOÀN TOÀN
KHÔNG CÓ Ý THỨC.
THỨ HAI, LÀ PHẢI CÓ LAO ĐỘNG VÀ NGÔN NGỮ ĐÂY
CHÍNH LÀ NGUỒN GỐC XÃ HỘI CỦA Ý THỨC. NHỜ CÓ LAO
ĐỘNG MÀ CÁC GIÁC QUAN CỦA CON NGƯỜI PHÁT TRIỂN
PHẢN ÁNH TINH TẾ HƠN ĐỐI VỚI HIỆN THỰC NGÔN NGỮ
LÀ CẦN NỐI ĐỂ TRAO ĐỔI KINH NGHIỆM TÌNH CẢM, HAY
LÀ PHƯƠNG TIỆN THỂ HIỆN Ý THỨC. Ở ĐÂY TA CŨNG
NHẬN THẤY RẰNG NGUỒN GỐC CỦA XÃ HỘI CÓ Ý NGHĨA
QUYẾT ĐỊNH HƠN CHO SỰ RA ĐỜI CỦA Ý THỨC.
VẬT CHẤT LÀ TIỀN ĐỀ CHO SỰ TỒN TẠI VÀ PHÁT
TRIỂN CỦA Ý THỨC NÊN KHI VẬT CHẤT THAY ĐỔI THÌ Ý
THỨC CŨNG PHẢI THAY ĐỔI THEO.
VD1: HOẠT ĐỘNG CỦA Ý THỨC DIỄN RA BÌNH
THƯỜNG TRÊN CƠ SỞ HOẠT ĐỘNG SINH LÝ THẦN KINH
CỦA BỘ NÃO NGƯỜI. NHƯNG KHI BỘ NÃO NGƯỜI BỊ TỔN
THƯƠNG THÌ HOẠT ĐỘNG CỦA Ý THỨC CŨNG BỊ RỐI LOẠN.
VD2. Ở VIỆT NAM, NHẬN THỨC CỦA CÁC HỌC SINH
CẤP 1, 2, 3 VỀ CÔNG NGHỆ THÔNG TIN LÀ RẤT YẾU KÉM SỞ
DĨ NHƯ VẬY LÀ DO VỀ MÁY MÓC CŨNG NHƯ ĐỘI NGŨ
GIÁO VIÊN GIẢNG DẬY CÒN THIẾU. NHƯNG NẾU VẤN ĐỀ
VỀ CƠ SỞ VẬT CHẤT ĐƯỢC ĐÁP ỨNG THÌ TRÌNH ĐỘ CÔNG

5

NGHỆ THÔNG TIN CỦA CÁC EM CẤP 1, 2, 3 SẼ TỐT HƠN RẤT
NHIỀU.
VD2. ĐÃ KHẲNG ĐỊNH ĐIỀU KIỆN VẬT CHẤT NHƯ THẾ
NÀO THÌ Ý THỨC CHỈ LÀ NHƯ THẾ ĐÓ.
2. Ý THỨC TÁC ĐỘNG TRỞ LẠI VẬT CHẤT.
TRƯỚC HẾT TA ĐƯA RA ĐỊNH NGHĨA CỦA Ý THỨC: Ý
THỨC LÀ SỰ PHẢN ÁNH SÁNG TẠO THẾ GIỚI KHÁCH QUAN
VÀO TRONG BỘ NÃO CON NGƯỜI THÔNG QUA LAO ĐỘNG
MÀ NGÔN NGỮ. NÓ LÀ TOÀN BỘ HOẠT ĐỘNG TINH THẦN
CỦA CON NGƯỜI NHƯ: TÌNH CẢM YÊU THƯƠNG, TÂM
TRẠNG, CẢM SÚC, Ý TRÍ, TẬP QUÁN, TRUYỀN THỐNG, THÓI
QUEN QUAN ĐIỂM, TƯ TƯỞNG, LÝ LUẬN, ĐƯỜNG LỐI,
CHÍNH SÁCH, MỤC ĐÍCH, KẾ HOẠCH, BIỆN PHÁP, PHƯƠNG
HƯỚNG.
CÁC YẾU TỐ TINH THẦN TRÊN ĐỀU TÁC ĐỘNG TRỞ
LẠI VẬT CHẤT CÁCH MẠNG MẼ. VD. NẾU TÂM TRẠNG CỦA
NGƯỜI CÔNG NHÂN MÀ KHÔNG TỐT THÌ LÀM GIẢM NĂNG
SUẤT CỦA MỘT DÂY CHUYỀN SẢN XUẤT TRONG NHÀ
MÁY. NẾU KHÔNG CÓ ĐƯỜNG LỐI CÁCH MẠNG ĐÚNG ĐẮN
CỦA ĐẢNG TA THÌ DÂN TỘC TA CŨNG KHÔNG THỂ GIẢNG
THẮNG LƠỊ TRONG HAI CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP
VÀ MĨ CŨNG NHƯ LÊ - NIN ĐÃ NÓI “ KHÔNG CÓ LÝ LUẬN
CÁCH MẠNG THÌ CŨNG KHÔNG THỂ CÓ PHONG TRÀO
CÁCH MẠNG”.
NHƯ VẬY Ý THỨC KHÔNG HOÀN TOÀN PHỤ THUỘC
VÀO VẬT CHẤT MÀ Ý THỨC CÓ TÍNH ĐỘC LẬP TƯƠNG ĐỐI
VÌ NÓ CÓ TÍNH NĂNG ĐỘNG CAO NÊN Ý THỨC CÓ THỂ TÁC

6

ĐỘNG TRỞ LẠI. VẬT CHẤT GÓP PHẦN CẢI BIẾN THẾ GIỚI
KHÁCH QUAN THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN CỦA
CON NGƯỜI.
Ý THỨC PHẢN ÁNH ĐÚNG HIỆN THỰC KHÁCH QUAN
CÓ TÁC DỤNG THẤY ĐẨY HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN CỦA
CON NGƯỜI TRONG QUÁ TRÌNH CẢI TẠO THẾ GIỚI VẬT
CHẤT. KHI PHẢN ÁNH ĐÚNG HIỆN THỰC KHÁCH QUAN THÌ
CHÚNG TA HIỂU BẢN CHẤT QUY LUẬT VẬN ĐỘNG CỦA
CÁC SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG TRONG THẾ GIỚI QUAN.
VD1. HIỂU TÍNH CHẤT VẬT LÝ CỦA THÉP LÀ NÓNG
CHẢY Ở HƠN 1000
0
C THÌ CON NGƯỜI TẠO RA CÁC NHÀ
MÁY GANG THÉP ĐỂ SẢN XUẤT CÁCH LOẠI THÉP VỚI ĐỦ
CÁC KÍCH CỠ CHỦNG LOẠI, CHỨ KHÔNG PHẢI BẰNG
PHƯƠNG PHÁP THỦ CÔNG XA XƯA.
VD2. TỪ NHẬN THỨC ĐÚNG VỀ THỰC TẠI NỀN KINH
TẾ CỦA ĐẤT NƯỚC. TƯ SẢN ĐẠI HỘI VI, ĐẢNG TA CHUYỂN
NỀN KINH TẾ TỪ TRỊ CUNG, TỰ CẤP QUAN LIÊU SANG NỀN
KINH TẾ THỊ TRƯỜNG, NHỜ ĐÓ MÀ SAU GẦN 20 NĂM ĐẤT
MỚI BỘ MẶT ĐẤT NƯỚC TA ĐÃ THAY ĐỔI HẲN.
Ý THỨC PHẢN ÁNH KHÔNG ĐÚNG HIỆN THỰC KHÁCH
QUAN CÓ THỂ KÌM HÃM HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN CỦA CON
NGƯỜI TRONG QUÁ TRÌNH CẢI TẠO THẾ GIỚI QUAN. VD.
NHÀ MÁY SỬ LÝ RÁC THẢI CỦA ĐỒNG THÁP LÀ MỘT VÍ DỤ
ĐIỂN HÌNH, TỪ VIỆC KHÔNG KHẢO SÁT THỰC TẾ KHÁCH
QUAN HAY ĐÚNG HƠN NHẬN THỨC VỀ VIỆC SỬ LÝ RÁC
VÔ CƠ VÀ RÁC HỮU CƠ LÀ CHƯA ĐẦY ĐỦ VÌ VẬY KHI VỪA

MỚI KHAI TRƯƠNG NHÀ MÁY NÀY ĐÃ KHÔNG SỬ LÝ NỔI

7

VÀ CHO ĐẾN NAY NÓ CHỈ LÀ MỘT ĐỐNG PHẾ LIỆU CẦN
ĐƯỢC THANH LÝ.
II. VẬN DỤNG MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA VẬT CHẤT VÀ Ý
THỨC ĐỐI VỚI CON ĐƯỜNG ĐI LÊN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA CỦA
NƯỚC TA.
1. ĐỂ XÂY DỰNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA PHẢI NHẬN
THẤY NGUYÊN LÝ VẬT CHẤT QUYẾT ĐỊNH Ý THỨC LÀ
PHẢI XUẤT PHÁT TỪ THỰC TẾ KHÁCH QUAN VÀ HÀNH
ĐỘNG THEO NÓ.
TRƯƠC THỜI KÌ ĐỔI MỚI, KHI CƠ SỞ VẬT CHẤT CON
CHƯA CÓ CHÚNG TA NÔN NÓNG MUÔN ĐỐT CHÁY GIAI
ĐOẠN NÊN ĐÃ PHẢI TRẢ GIÁ. Ở THỜI KÌ NÀY CHÚNG TA
PHÁT TRIỂN QUAN HỆ SẢN XUẤT ĐI TRƯỚC LỰC LƯỢNG
SẢN XUẤT MÀ KHÔNG NHÌN THẤY VAI TRÒ QUYẾT ĐỊNH
CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT. SAU GIẢI PHÓNG ĐẤT NƯỚC
TA LÀ MỘT ĐẤT NƯỚC NÔNG NGHIỆP VỚI SỐ DÂN THAM
GIA VÀO NGÀNH NÀY TỚI HƠN 90%. NHƯNG CHÚNG TA
VẪN XÂY DỰNG CÁC NHÀ MÁY CÔNG NGHIỆP TRONG KHI
ĐỂ NHANH CHÓNG TRỞ THÀNH NƯỚC CÔNG NGHIỆP HOÁ
TRONG KHI LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT CHƯA PHÁT TRIỂN,
THÊM VÀO ĐÓ LÀ SỰ PHÂN CÔNG KHÔNG HỢP LÝ VỀ
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VÀ CỦA XÃ HỘI, QUYỀN LỰC QUÁ
TẬP TRUNG VÀO ĐẢNG, VÀ NHÀ NƯỚC QUẢN LÝ QUÁ
NHIỀU CÁC MẶT CỦA ĐỜI SỐNG XÃ HỘI, THỰC HIỆN QUÁ
CỨNG NHẮC LÀM CHO TOÀN XÃ HỘI THIẾU SỨC SỐNG,
THIẾU NĂNG ĐỘNG VÀ SÁNG TẠO,. CÁC GIÁM ĐỐC THỜI KÌ

NÀY CHỈ ĐẾN NGỒI CHƠI XƠI NƯỚC VÀ CUỐI THÁNG LĨNH

8

LƯƠNG, CÁC NÔNG DÂN VÀ CÔNG NHÂN LÀM ĐÚNG GIỜ
QUY ĐỊNH NHƯNG HIỆU QUẢ KHÔNG CAO Ở ĐÂY CHÚNG
TA ĐÃ XEM NHẸ THỰC TẾ PHỨC TẠP KHÁCH QUAN CỦA
THỜI KÌ QUÁ ĐỘ, CHƯA NHẬN THỨC ĐẦY ĐỦ RẰNG THỜI
KỲ QUÁ ĐỘ LÊN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA LÀ QUÁ TRÌNH LỊCH
SỬ LÂU DÀI VÀ PHẢI TRẢI QUA NHIỀU CHẶNG ĐƯỜNG.
TỪ ĐÂY, CHÚNG TA PHẢI CÓ CƠ SỞ HẠ TẦNG CỦA XÃ
HỘI CHỦ NGHĨA VÀ CƠ SỞ VẬT CHẤT PHÁT TRIỂN. CHÚNG
TA PHẢI XÂY DỰNG LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT PHÙ HỢP
QUAN HỆ SẢN XUẤT. CHÚNG TA CÓ THỂ BỎ QUA TƯ BẢN
CHỦ NGHĨA NHƯNG KHÔNG THỂ BỎ QUA NHỮNG TÍNH
QUY LUẬT CHUNG CỦA QUÁ TRÌNH TỪ SẢN XUẤT NHỎ
LÊN SẢN XUẤT LỚN. CHÚNG TA CŨNG PHẢI BIẾT KẾ THỪA
VÀ PHÁT TRIỂN TÍCH CỰC NHỮNG KẾT QUẢ CỦA CÔNG
NGHIỆP TƯ BẢN NHƯ THÀNH TỰU KHOA HỌC, KỸ THUẬT
VÀ CÔNG NGHỆ - MÔI TRƯỜNG, LÀ CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG
VỚI NHIỀU HÌNH THỨC CỤ THỂ TÁC ĐỘNG VÀO QUÁ TRÌNH
PHÁT TRIỂN KINH TẾ.
ĐỂ VỰC NỀN KINH TẾ LẠC HẬU CỦA NƯỚC NHÀ,
ĐẢNG XÁC ĐỊNH LÀ PHẢI PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ NHIỀU
THÀNH PHẦN ĐỂ TĂNG SỨC SỐNG VÀ NĂNG ĐỘNG CHO
NỀN KINH TẾ, PHÁT TRIỂN LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT. PHÁT
TRIỂN CÁC QUAN HỆ HÀNG HOÁ VÀ TIỀN TỆ VÀ TỰ DO
BUÔN BÁN, CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ TỰ DO KINH
DOANH VÀ PHÁT TRIỂN THEO KHUÔN KHỔ CỦA PHÁP
LUẬT, ĐƯỢC BÌNH ĐẲNG TRƯỚC PHÁP LUẬT. MỤC TIÊU LÀ

LÀM CHO THÀNH PHẦN KINH TẾ QUỐC DOANH VÀ TẬP

9

THỂ ĐÓNG VAI TRÒ CHỦ ĐẠO. SONG SONG QUÁ TRÌNH
PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ HÀNG HOÁ NHIỀU THÀNH PHẦN
THÌ CHÚNG TA CŨNG CẦN PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ THỊ
TRƯỜNG THEO ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA. HIỆN
NAY NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG Ở NƯỚC TA CÒN ĐANG Ở
TRÌNH ĐỘ KÉM PHÁT TRIỂN. BIỂU HIỆN Ở SỐ LƯỢNG HÀNG
HOÁ VÀ CHỦNG LOẠI HÀNG HOÁ QUÁ NGHÈO NÀN, KHỐI
LƯỢNG HÀNG HOÁ LƯU THÔNG TRÊN THỊ TRƯỜNG VÀ
KIM NGẠCH XUẤT NHẬP KHẨU CÒN QUÁ NHỎ, CHI PHÍ
SẢN XUẤT LẠI QUÁ CAO DẪN ĐẾN GIÁ THÀNH CDAO,
NHƯNG CHẤT LƯỢNG MẶT HÀNG LÀ KÉM. NHIỀU LOẠI THỊ
TRƯỜNG QUAN TRỌNG CÒN Ở TRÌNH ĐỘ SƠ KHAI HOẶC
MỚI ĐANG TRONG QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH NHƯ: THỊ
TRƯỜNG VỐN, THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN, THỊ TRƯỜNG
SỨC LAO ĐỘNG
CHÚNG TA CŨNG CẦN MỞ RỘNG GIAO LƯU KINH TẾ
NƯỚC NGOÀI, NHANH CHÓNG HỘI NHẬP VÀO TỔ CHỨC
THƯƠNG MẠI THẾ GIỚI WTO, AFTA VÀ CÁC HIỆP ĐỊNH
SONG PHƯƠNG ĐỒNG THỜI PHẢI XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ
ĐỘC LẬP TỰ CHỦ. MUỐN VẬY, TA PHẢI ĐA PHƯƠNG HOÁ
VÀ ĐA DẠNG HOÁ HÌNH THỨC VÀ ĐỐI TÁC, PHẢI QUÁN
TRIỆT TRÊN NGUYÊN TẮC ĐÔI BÊN CÙNG CÓ LỢI, KHÔNG
CAN THIỆP VÀO CÔNG VIỆC NỘI BỘ CỦA NHAU VÀ KHÔNG
PHÂN BIỆT CHẾ ĐỘ CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI PHẢI TRIỆT ĐỂ
KHAI THÁC LỢI THẾ SO SÁNH CỦA ĐẤT NƯỚC TRONG
QUANHỆ KINH TẾ QUỐC DÂN NHẰM KHAI THÁC TIỀM

NĂNG LAO ĐỘNG, TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN ĐẤT NƯỚC,

10

TĂNG XUẤT NHẬP KHẨU, THU HÚT VỐN KỸ THUẬT, CÔNG
NGHỆ HIỆN ĐẠI VÀ KINH NGHIỆM QUẢN LÝ.
THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ PHÁT TRIỂN
CƠ SỞ HẠ TẦNG CŨNG LÀ MỘT TRONG CHỦ TRƯƠNG
QUAN TRỌNG CỦA ĐẢNG. ĐỂ LÀM ĐIỀU NÀY THÌ CHÚNG
TA CẦN GIỮ VỮNG ỔN ĐỊNH CHÍNH TRỊ, HOÀN THIỆN HỆ
THỐNG PHÁP LUẬT, ĐỔI MỚI CÁC CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH
VÀ TIỀN TỆ, GIÁ CẢ, PHÁT TRIỂN CÁC THỊ TRƯỜNG QUAN
TRỌNG NHƯ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN, THỊ TRƯỜNG
LAO ĐỘNG… NHÀ NƯỚC CŨNG CẦN HẠN CHẾ VIỆC CAN
THIỆP TRỰC TIẾP VÀO SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÁC
DOANH NGHIỆP MÀ NÊN TẬP TRUNG TỐT CÁC CHỨC
NĂNG TẠO MÔI TRƯỜNG, HƯỚNG DẪN, HỖ TRỢ CẦN
THIẾT CHO CÁC DOANH NGHIỆP NƯỚC NGOÀI. XÂY DỰNG
VÀ HOÀN THIỆN HỆ THỐNG PHÁP LUẬT ĐỒNG BỘ NHƯNG
THÔNG THOÁNG LÀNH MẠNH ĐỂ TẠO SỰ TIN TƯỞNG CHO
CÁC NHÀ ĐẦU TƯ CỦA NƯỚC NGOÀI. TRÁNH TÌNH TRẠNG
GIẤY TỜ PHỨC TẠP RẮC RỐI, TRÊN BẢO DƯỚI KHÔNG
NGHE LÀM CHO QUÁ TRÌNH GIẢI TOẢ MẶT BẰNG GẶP
NHIỀU KHÓ KHĂN.
VỚI CÁC CHỦ TRƯƠNG TRÊN TA NHẬN THẤY VAI TRÒ
QUYẾT ĐỊNH CỦA VẬT CHẤT ĐỐI VỚI Ý THỨC, ĐÓ CŨNG
LÀ BÀI HỌC QUAN TRỌNG CỦA ĐẢNG LÀ: "MỌI ĐƯỜNG
LỐI CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG PHẢI XUẤT PHÁT TỪ THỰC
TẾ, TÔN TRỌNG QUY LUẬT KHÁCH QUAN.

11

2. ĐỂ XÂY DỰNG XHCN CŨNG CẦN PHẢI HIỂU SÂU
SẮC VAI TRÒ CỦA Ý THỨC TÁC ĐỘNG TRỞ LẠI VẬT
CHẤT
MỘT RONG CHỦ TRƯƠNG QUAN TRỌNG LÀ PHẢI LẤY
CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN VÀ TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
LÀM KIM CHỈ NAM CHO HÀNH ĐỘNG. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ
MINH NẰM TRONG HỆ TƯ TƯỞNG MÁC - LÊNIN LÀ SỰ
THỐN NHẤT GIỮA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN VÀ THỰC
TIỄN CỦA ĐẤT NƯỚC VIỆT NAM. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
ĐÃ BẢO VỀ VÀ QUÁN TRIỆT CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN
ĐÚNG ĐẮN VÀ HIỆU QUẢ NHẤT. NHƯ VẬY MUỐN HIỂU
SÂU SẮC VÀ VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH PHẢI
NẮM VỮNG CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN, NHẤT LÀ PHÉP BIỆN
CHỨNG DUY VẬT VÀ PHẢI NGHIÊN CỨU, NẮM VỮNG
THỰC TIỄN. CHÚNG TA PHẢI TẬP TRUNG SUY NGHĨ VỀ
HAI MẶT:
MỘT LÀ, VỀ MỤC TIÊU, LÝ TƯỞNG VÀ ĐẠO ĐỨC LỐI
SỐNG. ĐÂY LÀ YẾU TỐ CƠ BẢN NHẤT CHI PHỐI MỌI SUY
NGHĨ, HÀNH ĐỘNG CỦA CHÚNG TA QUYẾT ĐỊNH PHẨM
CHẤT CỦA NGƯỜI CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN TRONG ĐIỀU KIỆN
CHUYỂN BIẾN CỦA THẾ GIỚI VÀ TÌNH HÌNH TRONG NƯỚC.
TƯ TƯỞNG CỦA BÁC KHẲNG ĐỊNH MỖI NGƯỜI CHÚNG TA
HÃY NÂNG CAO ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG, ĐẠO ĐỨC CÔNG
DÂN VÀ ĐẠO ĐỨC CỦA NGƯỜI CỘNG SẢN. CỤ THỂ,
CHÚNG TA PHẢI "CẦN KIỆM LIÊM CHÍNH, CHÍ CÔNG VÔ
TƯ", LUÔN VÌ SỰ NGHIỆP DÂN GIÀU NƯỚC MẠNH VÌ LỢI
ÍCH CỦA CÁ NHÂN VÀ CẢ LỢI ÍCH CỦA CỘNG ĐỒNG. KIÊN

12

QUYẾT VÀ NGHIÊM KHẮC CHỐNG CHỦ NGHĨA THỰC
DỤNG VỚI CÁC BIỂU HIỆN TÍNH ĐA DẠNG TRONG NỀN
KINH TẾ THỊ TRƯỜNG MỞ CỬA, THỰC SỰ GÓP PHẦN ĐẨY
LÙI NẠN THAM NHŨNG VÀ TỆ NẠN XÃ HỘI, NGĂN CHẶN
SỰ THOÁI HOÁ BIẾN CHẤT TRONG MỘT BỘ PHẬN CÁN BỘ,
ĐẢNG VIÊN.
HAI LÀ, VỀ YÊU CẦU CỦA NHIỆM VỤ XÂY DỰNG VÀ
BẢO VỆ TỔ QUỐC, MỖI NGƯỜI TRÊN CƯƠNG VỊ TRÁCH
NHIỆM CỦA MÌNH, PHẢI HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ VỚI
HIỆU QUẢ, CHẤT LƯỢNG CAO. VÌ VẬY, CHÚNG TA PHẢI
ĐỀ CAO Ý CHÍ PHẤN ĐẤU, PHẤN ĐẤU KHÔNG MỆT MỎI,
KHÔNG SỢ HY SINH, GIAN KHỔ, ĐỒNG THỜI PHẢI RA SỨC
TRAU DỒI TRI THỨC. CẦN NÂNG CAO TRI THỨC KHOA
HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN, ĐẶC BIỆT LÀ NÂNG CAO
TRÌNH ĐỘ LÝ LUẬN VỀ CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN VÀ TƯ
TƯỞNG HỒ CHÍ MINH, NÂNG CAO TRI THỨC VỀ KHOA HỌC
TỰ NHIÊN, ĐẶC BIỆT LÀ MŨI NHỌN VỀ KHOA HỌC CÔNG
NGHỆ HIỆN ĐẠI. PHẢI NẮM VỮNG PHƯƠNG PHÁP NHẬN
THỨC VÀ HÀNH ĐỘNG CỦA BÁC, BÁM SÁT THỰC TIỄN,
BÁM SÁT CƠ SỞ, THÂM NHẬP DÂN CHÚNG, ĐÁNH GIÁ
ĐÚNG KHÓ KHĂN THUẬN LỢI, THỰC TRẠNG VÀ TRIỂN
VỌNG. TỰ NỘI LỰC, VÌ DÂN VÀ THỰC SỰ DỰA VÀO DÂN,
THỰC HIỆN DÂN CHỦ LẮNG NGHE VÀ TÂM TRẠNG Ý KIẾN
CỦA DÂN MÀ TÌM RA PHƯƠNG SÁCH, BIỆN PHÁP, NGUỒN
VỐN SỨC MẠNH VẬT CHẤT VÀ TINH THẦN, TRÍ TUỆ ĐỂ
VƯỢT QUA KHÓ KHĂN VÀ THÁCH THỨC.

13

PHẤN ĐẤU TỐT HAI MẶT TRÊN LÀ CHÚNG TA ĐÃ
THỰC SỰ QUÁN TRIỆT TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VÀ LÀM
THEO DI CHÚC CỦA NGƯỜI, ĐẨY MẠNH SỰ NGHIỆP CÁCH
MẠNG MÀ NGƯỜI ĐÃ CHỈ ĐƯỜNG ĐỂ XÂY DỰNG MỘT ĐẤT
NƯỚC VIỆT NAM HOÀ BÌNH THỐNG NHẤT, ĐỘC LẬP, DÂN
CHỦ VÀ GIÀU MẠNH.
VAI TRÒ Ý THỨC TÁC ĐỘNG LẠI VẬT CHẤT CŨNG
PHẢI ĐƯỢC HIỆN RÕ Ở KHÍA CẠNH PHÁT HUY TÍNH NĂNG
ĐỘNG VÀ TÍCH CỰC VÀ VAI TRÒ TRUNG TÂM CỦA CON
NGƯỜI, MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHO VẤN ĐỀ NÀY:
MỘT LÀ, ĐỔI MỚI HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ DÂN CHỦ HOÁ
ĐỜI SỐNG XÃ HỘI NHẰM PHÁT HUY ĐẦY ĐỦ TÍNH TÍCH
CỰC VÀ QUYỀN LÀM CHỦ CỦA NHÂN DÂN.
HAI LÀ, ĐỔI MỚI CƠ CHẾ QUẢN LÝ, HOÀN THIỆN HỆ
THỐNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI PHÙ HỢP CÓ Ý NGHĨA THEN
CHỐT TRONG VIỆC PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA NGƯỜI
LAO ĐỘNG NHƯ: CƠ CHẾ QUẢN LÝ MỚI PHẢI THỂ HIỆN RÕ
BẢN CHẤT CỦA MỘT CƠ CHẾ DÂN CHỦ, VÀ CƠ CHẾ NÀY
PHẢI LẤY CON NGƯỜI LÀM TRUNG TÂM, VÌ CON NGƯỜI,
HƯỚNG TỚI CON NGƯỜI LÀ PHÁT HUY MỌI NGUỒN LỰC.
CƠ CHẾ QUẢN LÝ MỚI PHẢI XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ QUẢN LÝ
CÓ NĂNG LỰC VÀ PHẨM CHẤT THÀNH THẠO VỀ NGHIỆP
VỤ.
BA LÀ, ĐẢM BẢO LỢI ÍCH CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG LÀ ĐỘNG
LỰC MẠNH MẼ CỦA QUÁ TRÌNH NÂNG CAO TÍNH TÍCH CỰC CỦA
CON NGƯỜI: CẦN QUAN TÂM ĐÚNG MỨC ĐẾN LỢI ÍCH VẬT
CHẤT, LỢI ÍCH KINH TẾ CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG ĐẢM BẢO NHU

14

CẦU THIẾT YẾU CỦA HỌ HOẠT ĐỘNG SÁNG TẠO NHƯ ĂN, Ở,
MẶC, ĐI LẠI, HỌC HÀNH, KHÁM CHỮA BỆNH, NGHỈ NGƠI. CŨNG
CẦN CÓ CHÍNH SÁCH ĐẢM BẢO VÀ KÍCH THÍCH PHÁT TRIỂN VỀ
MẶT TINH THẦN, THỂ CHẤT CHO NHÂN DÂN, TĂNG CƯỜNG XÂY
DỰNG HỆ THỐNG CƠ CHẾ CHÍNH SÁCH PHÙ HỢP ĐỂ GIẢI QUYẾT
TỐT VẤN ĐỀ BA LỢI ÍCH TẬP THỂ, VÀ LỢI ÍCH XÃ HỘI NHẰM ĐẢM
BẢO LỢI ÍCH TRƯỚC MẮT CŨNG NHƯ LÂU DÀI CỦA NGƯỜI LAO
ĐỘNG.
ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC CŨNG CẦN KHẮC PHỤC THÁI ĐỘ
TRÔNG CHỜ VÀ Ỷ LẠI VÀO HOÀN CẢNH BẰNG CÁCH
NHANH CHÓNG CỔ PHẦN HOÁ CÁC CÔNG TY NHÀ NƯỚC
ĐỂ TẠO SỰ NĂNG ĐỘNG, SÁNG TẠO TRONG HOẠT ĐỘNG
CŨNG NHƯ CẠNH TRANH, NHẤT LÀ TRONG THỜI KỲ HỘI
NHẬP HIỆN NAY. ĐẢNG CŨNG PHẢI CƯƠNG QUYẾT GIẢI
THỂ CÁC CÔNG TY LÀM ĂN THUA LỖ NHƯ: TỔNG CÔNG
TY SÀNH SỨ VIỆT NAM, TỔNG CÔNG TY NHỰA, TỔNG
CÔNG TY RAU QUẢ VIỆT NAM… ĐỂ TRÁNH VIỆC NHÀ
NƯỚC BỎ VỐN VÀO NHƯNG LẠI LUÔN PHẢI BÙ LỖ CHO
CÁC CÔNG TY NÀY.
NGOÀI RA CHÚNG TA CŨNG CẦN NÂNG CAO TRÌNH
ĐỘ NHẬN THỨC TRI THỨC KHOA HỌC CHO NHÂN DÂN NÓI
CHUNG VÀ ĐẶC BIỆT ĐẦU TƯ CHO NGÀNH GIÁO DỤC.
CHÚNG TA CẦN XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC GIÁO DỤC, ĐÀO
TẠO, VỚI NHỮNG GIẢI PHÁP MẠNH MẼ PHÙ HỢP ĐỂ MỞ
RỘNG QUY MÔ CHẤT LƯỢNG NGÀNH ĐÀO TẠO, ĐỐI VỚI
NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC, ĐÀO TẠO, CẢI
TIẾN NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC, ĐÀO TẠO PHÙ

15

HỢP VỚI TỪNG ĐỐI TƯỢNG, TRƯỜNG LỚP NGÀNH NGHỀ.
KẾT HỢP GIỮA VIỆC NÂNG CAO DÂN TRÍ, PHỔ CẬP GIÁO
DỤC VỚI VIỆC BỒI DƯỠNG VÀ NÂNG CAO TRÌNH ĐỘ
CHUYÊN MÔN, NGHIỆP VỤ CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG ĐỂ ĐÁP
ỨNG NHU CẦU CAO CỦA SỰ NGHIỆP CÔNG NGHIỆP HOÁ,
HIỆN ĐẠI HOÁ. THỰC HIỆN ĐỒNG BỘ VÀ CÓ HIỆU QUẢ
CÁC GIẢI PHÁP TRÊN SẼ KÍCH THÍCH TÍNH NĂNG ĐỘNG
VÀ TÀI NĂNG SÁNG TẠO CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG Ở NƯỚC
TA. SỰ NGHIỆP ĐẤT NƯỚC CÀNG PHÁT TRIỂN THÌ TÍNH
TÍCH CỰC VÀ NĂNG ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI CÀNG TĂNG
LÊN MỘT CÁCH HÀNG HỢP VỚI QUY LUẬT.

KẾT LUẬN

NÓI TÓM LẠI, VẬT CHẤT BAO GIỜ CŨNG ĐÓNG VAI
TRÒ QUYẾT ĐỊNH ĐỐI VỚI Ý THỨC, NÓ LÀ CÁI CÓ TRƯỚC
Ý THỨC, NHƯNG Ý THỨC CÓ TÍNH LỰC NĂNG ĐỘNG TÁC
ĐỘNG TRỞ LẠI VẬT CHẤT. MỐI TÁC ĐỘNG QUA LẠI NÀY
CHỈ ĐƯỢC THỰC HIỆN THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG THỰC
TIỄN CỦA CON NGƯỜI. CHÚNG TA NÂNG CAO VAI TRÒ
CỦA Ý THỨC VỚI VẬT CHẤT CHÍNH LÀ Ở CHỖ NÂNG CAO
NĂNG LỰC NHẬN THỨC CÁC QUY LUẬT KHÁCH QUAN VÀ
VẬN DỤNG CÁC QUY LUẬT KHÁCH QUAN TRONG HOẠT
ĐỘNG THỰC TIỄN CỦA CON NGƯỜI.
TRONG THỜI KÌ ĐỔI MỚI CỦA NƯỚC TA KHI CHUYỂN
NỀN TỪ TẬP TRUNG, QUAN LIÊU SANG NỀN KINH TẾ THỊ
TRƯỜNG CÓ SỰ QUẢN LÝ CỦA NHÀ NƯỚC THEO ĐỊNH

16

HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA. ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
LUÔN LUÔN XUẤT PHÁT TỪ THỰC TẾ KHÁCH QUAN, TÔN
TRỌNG VÀ HÀNH ĐỘNG THEO QUY LUẬT KHÁCH QUAN.
VỚI CHỦ TRƯƠNG NÀY CHÚNG TA ĐÃ GIÀNH ĐƯỢC MỘT
SỐ THẮNG LỢI TO LỚN TUY NHIÊN VẪN CÒN MỘT SỐ
THIẾU SÓT, ĐẶC BIỆT Ở KHÂU HÀNH ĐỘNG. ĐỀ RA CHỦ
TRƯƠNG LÀ VẤN ĐỀ QUAN TRỌNG NHƯNG THỰC HIỆN NÓ
MỚI LÀ MỘT VẤN ĐỀ THỰC SỰ KHÓ KHĂN.


17


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. TẠP CHÍ CỘNG SẢN, SỐ 6, NĂM 2001
2. TẠP CHÍ CỘNG SẢN, SỐ 8, NĂM 2001
3. TẠP CHÍ CỘNG SẢN, SỐ 23, NĂM 1999
4. TẠP CHÍ CỘNG SẢN, SỐ 5, NĂM 2001
5. TẠP CHÍ CHÂU Á - TBD, SỐ 2, NĂM 2000
6. TẠP CHÍ TRIẾT HỌC, SỐ 3, NĂM 2001
7. NHIỀU TÁC GIẢ "CHIẾN LƯỢC KINH DOANH", NXB
HÀ NỘI, 2001.

18


MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU 1
NỘI DUNG 2
I. LÝ LUẬN CHUNG VỀ MỐI QUAN HỆ VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC 2
1. VẬT CHẤT QUYẾT ĐỊNH SỰ RA ĐỜI CỦA Ý THỨC 2
2. Ý THỨC TÁC ĐỘNG TRỞ LẠI VẬT CHẤT 3
II. VẬN DỤNG MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA VẬT CHẤT VÀ
Ý THỨC ĐỐI VỚI CON ĐƯỜNG ĐI LÊN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA CỦA
NƯỚC TA 5
1. ĐỂ XÂY DỰNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA PHẢI NHẬN THẤY
NGUYÊN LÝ VẬT CHẤT ĐỊNH Ý THỨC LÀ PHẢI XUẤT PHÁT TỪ
THỰC TẾ KHÁCH QUAN VÀ HÀNH ĐỘNG THEO NÓ 5
2. ĐỂ XÂY DỰNG XHCN CŨNG CẦN PHẢI HIỂU SÂU SẮC VAI
TRÒ CỦA Ý THỨC TÁC ĐỘNG TRỞ LẠI VẬT CHẤT 8
KẾT LUẬN 11
TÀI LIỆU THAM KHẢO 12