Bài tập lớn về đất đai pps

BÀI LÀM
1. Chính sách thu hồi đất nông nghiệp để xây dựng các khu
công nghiệp (KCN) hiện nay mà các địa phương đang thực hiện là
chưa hợp lý.
Nhận định trên của tôi dựa vào những căn cứ sau:
Thứ nhất, theo khoản 1, Điều 40 Luật đất đai năm 2003 quy định: Nhà
nước thực hiện việc thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế trong
trường hợp đầu tư xây dựng KCN, khu công nghệ cao, khu kinh tế và các dự án
đầu tư lớn theo quy định của Chính Phủ. Đặc biêt thực hiện chủ trương “công
nghiệp hóa, hiện đại hóa” của Đảng và Nhà nước, các địa phương đã và đang
tiến hành việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng sản xuất
công nghiệp và dịch vụ bằng việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông
nghiệp sang xây dựng các khu công nghiệp nhằm mời gọi các nhà đầu tư trong
và ngoài nước; đây là việc làm đúng nhưng khi đi vào thực hiện thì lại chưa hợp
lý và còn nhiều bất cập. Việc thu hồi đất nông nghiệp ồ ạt, theo phong trào,
không có những hướng đi và điều kiện thực thi cụ thể. Ở đây tôi xin trích dẫn: “
hiệu quả sử dụng đất trong các khu công nghiệp đạt thấp. Đa số các khu công
nghiệp tỷ lệ sử dụng đât chỉ đạt 50%. Cá biệt có tỉnh tỷ lệ “lấp đầy” trong khu
công nghiệp mới đạt 10%”. Điều này để lại hậu quả rất lớn, đó là sự thiệt hại về
kinh phí cũng như thời gian mà không mạng lại hiệu quả tốt.
Thứ hai, đằng sau việc thu hồi đất là vấn đề đề đền bù, bồi thường thiệt
hại cho người dân. Theo khoản 4 Điều 42 Luật Đất đai năm 2003: trường hợp
thu hồi đất của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất mà không có đất để bồi
thường cho việc tiếp tục sản xuất thì ngoài viện bồi thường bằng tiền, người bị
thu hồi đất còn được nhà nước hỗ trợ để ổn định đời sống, đào tạo chuyển đổi
ngành nghề, bố trí việc làm mới. Trong sự việc này, chính quyền địa phương
một mặt đề bù cho người nông dân sử dụng đất nông nghiệp với giá rất thấp
(10.000 – 20.000 đồng/m
2
), mặt khác vấn đề quan trọng hơn là về bảo đảm cho
cuộc sống của người nông dân thì chính quyền địa phương lại không quan tâm

1
giải quyết thỏa đáng. Điều này cũng mang lại những hậu quả xấu; dân không
đồng tình rồi chống đối kéo theo những thiệt hại xã hội khác: vấn đề an sinh,
việc làm…. Nhà nước ta là Nhà nước “của dân, do dân và vì dân”; nếu các cơ
quan chính quyền mà bất hòa với quần chúng nhân dân thì mọi việc sẽ rất khó
giải quyết.
Có thể thấy rằng, đây là tình trạng xảy ra khá phổ biến ở nước ta; nước ta
hiện nay vẫn còn tồn đọng rất nhiều “quy hoạch treo” không biết bao giờ mới
hoàn thành trong khi dân mất đất sản xuất.
2. Những vấn đề nổi lên khi thực hiện chính sách thu hồi đất nông
nghiệp để thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong giai đoạn hiện
nay:
Thu hồi đất là biện pháp pháp lý quan trọng nhằm bảo vệ quyền sở hữu
toàn dân đối với đất đai mà Nhà nước là người đại diện chủ sở hữu. Về việc thực
hiện chính sách này ở các địa phương nổi lên những vấn đề sau:
- Việc thu hồi đất diễn ra ồ ạt, theo phong trào. Nó cũng giống như bệnh
thành tích; chỉ quan tâm đến bề ngoài , đến số lượng mà không để ý đến khâu
chất lượng. Đặc biệt khi thu hồi đất nông nghiệp của các hộ nông dân nếu không
đem lại hiệu quả sẽ dẫn đến giảm sút đất nông nghiệp, hoang phí đất đai và keo
theo rất nhiều vấn đề khác như đã nêu: mất tiền bạc, thời gian, lòng tin của
người dân…
- Người nông dân không có đất sản xuất hoặc thiếu đất sản xuất. Theo kết
quả nghiên cứu cho thấy trong thời gian năm năm (1995 – 2000) đã có 400
nghìn ha đất nông nghiệp chuyển sang mực đích sử dụng khác. Phần lớn những
người dân sau khi bị thu hồi đất không có việc làm; hơn nữa họ lại là lao động
chưa qua đào tạo nghề chỉ quen với sản xuất nông nghiệp. Nổi lên vấn đề việc
làm rất gay gắt hiện này ở Việt Nam.
- Vấn đề bảo đảm cho cuộc sống của người nông dân trực tiếp canh tác
trên đất nông nghiệp bị thu hồi.
2

- Vấn đề giá tiền đền bù. Cho đến nay hàng loạt dự án xây dựng cơ sở hạ
tầng, các dự án đầu tư trong và ngoài nước nhiều khi bị đình trệ, không thực
hiện được đúng tiến độ là do chính sách đền bù không được bảo đảm.
- Việc thu hồi đất nông nghiệp để xây dựng KCN còn là vấn đền quy
hoạch đất.
3. Anh (chị) có đồng tình với cách thức phản ánh của những
người ở KCN An Khánh ( huyện Đức Hòa – tỉnh Hà Tây) đối với giá
tiền đền bù đất nông nghiệp ở mức thấp? vì sao?.
Tôi không đồng tình với cách thức phản ánh của những người ở KCN An
Khánh với giá tiền đề bù đất nông nghiệp ở mức thấp; bởi vì những lí do sau:
- Theo khoản 7 Điều 107 Luật đất đai năm 2003 quy định về nghĩa vụ
chung của người sử dụng đất thì người sử dụng đất có nghĩa vụ “giao lại đất khi
nhà nước có quyết đinh thu hồi…”. Như vậy người nông dân ở đây không được
chống đối lại.
- Cách thức phản ứng này chỉ như là “đổ thêm dầu vào lửa” sẽ gây thiệt
hại cho cả hai bên. Thực ra người dân nên bình tĩnh lại và có thể thỏa thuận vì
lợi ích chung của cả hai bên.
Với cách phản ứng này thậm chí người dân còn có thể bị coi là phá hoại
tài sản công, cản trở cơ quan Nhà nước làm nhiệm vụ và gây mất trật tự nơi
công cộng.
Trong việc này chính bản thân người dân cũng như các cấp ban ngành c ơ
quan Nhà nước cũng không thể lường hết được cuộc sống của họ sẽ như thế nào
sau khi thu hồi đất. Liệu số tiền đền bù có đủ cho họ trang trải cuộc sống trong
suốt thời gian đầu và lo học nghề để có việc làm ổn định trong tương lai hay
không?
Có một điều mà tôi muốn nói ở đây nữa là mặc dù không đồng tình với
cách phản ứng này nhưng xét cho cùng thì có thể chính họ cũng không biết làm
gì hơn nữa. Về mặt nhận thức thì trình độ của họ chưa cao, ít được tiếp xúc với
pháp luật, giải quyết vấn đề còn nông nổi, không suy xét được sâu xa. Họ là
3

nông dân mưu sinh bằng những thửa đất mảnh ruộng mà chính quyền thu hồi;
họ là con người của đất nước có nền văn minh lúa nước lâu đời chính vì thế sản
xuất chủ yếu của họ là sản xuất nông nghiệp. Do đó mà chính quyền địa phương
– những con người có chức, có quyền, những con người “cầm cân nảy mực”
phải giúp đỡ họ nhiều hơn nữa. Trên thực tế hiện nay thì dân nghèo vẫn nghèo
và thường bị coi nhẹ; việc người dân có nhưng phản ứng này phải chăng cũng là
một tất yếu?
4. Theo Anh (chị), khi người dân không đồng tình với giá đền bù
đất nông nghiệp bị thu hồi đất của Nhà Nước thì phương thức hợp lý
nhất mà họ phải làm là gì? Hãy lý giải quan điểm của mình?
Phương thức hợp lý nhất đối với người dân là là theo pháp luật. Hiện nay
pháp luật nước ta cũng có quy định các bên được thỏa thuận giá đất, nếu việc
làm này không có hiệu quả thì họ có thể làm đơn khiếu nại lên cơ quan có thẩm
quyền cấp trên.
Pháp luật biểu tượng của nó là “cán cân công lý” và nó được điều chỉnh
sao cho phù hợp với cuộc sống mà cuộc sống của chúng ta vốn thay đổi không
ngừng; pháp luật mang đến cho mọi người công lý và sự hợp lý. Chính vì vậy
người nông dân cũng có thể thực hiện một cách đầy đủ quyền daann chủ của
mình: nêu những suy nghĩ, quan điểm, nguyện vọng của mình lên các cơ quan
chính quyền để được xem xét. Đó cũng là một cách giúp nhà nước gần dân và
hiểu dân hơn từ đó pháp luật sẽ được hiện thực hóa một cách triệt để, đem lại
hiệu quả cao. Mặt khác, những người dân nên họp nhau lại tập trung ý kiến rồi
đưa lên các cơ quan có thẩm quyền để được giải quyết.
Trên thực tế, chắc hẳn mọi người đều nhận thấy pháp luật vẫn còn cách xa
rất nhiều với cuộc sống của đông đảo người dân Việt Nam. Như vậy việc cần
thiết nữa mà người dân cần biết nữa là biết Luật để từ đó có thể thực hiện đúng
nghĩa vụ cũng như trách nhiệm của mình trước Nhà nước tạo nên một xã hội
phát triển có trật tự.
4
5. Theo Anh (chị) cần có các biện pháp gì để giúp người nông dân

phản hồi ý kiến của họ cho chính quyền các cấp trong việc xây dựng các
chính sách đất đai nói chung và chính sách đền bù thiệt hại khi nhà
nước thu hồi đất nói riêng?
Theo tôi, tôi xin đưa ra một số biện pháp sau:
- Tại các địa phương nên mở thêm cơ quan về giải quyết các vấn đề về
pháp luật nói chung và pháp luật đất đai noi riêng; có như vậy thì người dân sẽ
tiện hơn trong việc trình bày ý kiến, quan điểm của mình, mặt khác cũng để mọi
việc được giải quyết nhanh chóng ổn thỏa phù hợp với lợi ích của cả hai bên.
Các cơ quan này còn giúp cơ quan có thẩm quyền gần dân lắng nghe ý kiến của
nhân dân để ban hành pháp luật cũng như giải quyết các vụ việc hợp tình hợp lý
hợp lòng dân.
- Cần tăng cường đội ngũ cán bộ, các nhà làm luật có trình độ có trách
nhiệm và lòng nhiệt huyết trong công việc….để giải quyết mọi viêc đúng pháp
luật. Đặc biệt các nhà làm luật phải nắm bắt nguyện vọng ý kiến chính đáng của
nhân dân để kịp thời có những điều chính thích hợp.
- Về phía người dân, cần tích cực thực hiện đúng quyền dân chủ của
mình: quyền khiếu nại, tố cáo,….
6. Hãy đề xuất các giải pháp nhằm giải quyết tình trạng trên.
Việc thu hồi đất nông nghiệp chuyển sang mục đích xây dựng các KCN
không phải là chỉ đem lại lợi nhuận cho các nhà đầu tư, mà quan trọng hơn hết là
phải phù hợp với lợi ích của quốc gia, với những người dân trực tiếp bị thu hồi
đất. Việc làm này có rất nhiều vấn đề nổi lên như đã nêu lên ở phần trên. Sau
đây tôi xin đưa ra một vài biện pháp để giải quyết tình này như sau:
- Các địa phương cần có quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế, xã hội của
địa phương mình nhằm đảm bảo tính chiến lược, không phá vỡ sự ổn định lâu
dài.
5
- Thu hồi đất nông nghiệp đã giao cho người nông dân để xây dựng khu
công nghiệp phải đảm bảo lợi ích của Nhà nước, lợi ích của người nông dân, lợi
ích của doanh nghiệp; nhà đầu tư sử dụng đất đó cũng vì lợi ích của cộng đồng,

đảm bảo đời sống ổn định cho nông dân tại các khu quy hoạch KCN đặc biệt là
người daann bị mất đất nông nghiệp, ho cần được quan tâm nhiều hơn nữa.
- Khi quy hoạch các KCN việc quan trọng là phải làm công tác dân vận
thật tốt phải cho người dân thấy được tầm quan trọng của các dự án với quốc gia
và với chính những người nông dân.
- Chính sách tái định cư (điều này cũng được quy định rõ trong luật đất
đai tại điều 42) bên cạnh đó còn mở các lớp dạy nghề, đào tạo lao động có
chuyên môn để học có thể tự nuôi sống bản thân và gia đình mà không phải bám
vào đất nông nghiệp nữa.
- Một điều hết sức quan trọng nữa là mức giá đền bù, mức giá đề bù là
vấn đề hết sức phức tạp liên quan đến đời sống , lợi ích của người dân cho nên
cần được quan tâm giải quyết một cách thỏa đáng. Rút ngắn khoảng cách giữa
giá nhà nước và giá thị trường về đất đai.
Tóm lại:
Đất đai là tài nguyên quý giá vô cùng, nó rất quan trong và cần thiết của
cuộc sống của tất cả chúng ta. Con người vẫn không ngừng sinh ra nhưng đất
đai thì không vì thế việc sử dụng hợp lý có hiệu quả nguồn đất đai là vấn đề
không chỉ của Việt Nam mà của toàn thế giới. Đất đai là chìa khóa của cuộc
sống.
6