văn hóa kinh doanh ả rập

Trang 316
Trong quá trình chữa bệnh, điều này có thể là tốt đối với sự hồi tưởng lại những
ngôn từ tinh khôn của các trưởng giáo sĩ do thái thay cho các giáo đoàn người do
thái:
Không một tín nguỡng nào có sự duy nhất về chân lý tôn giáo…thuợng đế,có
thật;trái đất có thật.vì vậy,mỗi một nền văn hóa có một sự đóng góp nhất định.
NÉT ĐẶC TRƯNG CỦA VĂN HÓA Ả RẬP
TRANG 316
Đối với những nguời không chuyên môn,chìa khóa để hiểu vùng trung đông
đuơng thời tốt hơn là hiểu về văn hóa Ả rập.Chúng tôi nhấn mạnh rằng không phải
tất cả nguời trung đông là người Ả rập,là người Iran,Thổ Nhĩ Kỳ,và Israen sẽ nhắc
nhở chúng ta.Hơn 20 đất nước vùng a rập có thể được đồng hóa là những thành
viên của liên đoàn người Ả rập.Mặc dù những đất nước vùng Ả rập được đánh giá
là nền văn hóa trung đông,không phải tất cả những đất nước trung đông là người
Ả rập.Nói rằng những đất nước thành viên có cùng những quan điểm,những cách
ứng xử và giao tiếp là rất sai lầm.Ví dụ,ở những đất nước hồi giáo thuộc Xu
Đăng,Somalia,và Mauritania,ngôn ngữ người bộ lạc được thích hơn là tiếng Ả
rập ,và có những thông lệ văn hóa mà thiên về di sản của người châu phi.
Không phải tất cả người Ả rập đều tin vào hồi giáo,như người Ả rập thừa
nhận.những ngừơi dân Ả rập đa số là theo đạo hồi.Như là một quy luật,người Ả
rập người mà không theo một tôn giáo nào thường có liên quan tới người xa
mít,ngược lại người theo đạo hồi rất sùng đạo.Người mà đựoc hòa hợp những sự
khác nhau về văn hóa có thể tạo nên hiệp lực văn hóa,không chỉ ở lĩnh vực đó mà
còn ở những sự tương tác ở khắp nơi trên thế giới,nơi mà cách sống chịu ảnh
hưởng lớn bởi đạo hồi và văn hóa Ả rập.
Theo nghĩa rộng “Ả rập” đề cập tới một nhóm người mà những chuẩn mực thuộc
cách ứng xử là độc nhất bởi vì văn hóa,ngôn ngữ,tôn giáo, và thậm chí là dân tộc
của họ.Họ không có cách nhìn và ăn mặc giống nhau và điều đó không nên là
những mẫu rập khuôn.Hơn nữa,người Ả rập không phải là một chủng tộc,một màu
da,một đất nước hay thậm chí là cùng một tín đò hồi giáo.Theo khái niệm gốc
trước thời kỳ đạo hồi,một người a rập là một dân cư của người a rập,một thành

viên của những bộ lạc Ả rập du cư.Trong suốt kỷ nguyên bành truớng của đạo
hồi,những người Ả rập mang theo những tín ngưỡng,ngôn ngữ,và văn hóa đến
khắp trung đông và ngoài trung đông. Họ lấy nhau trong họ gần để chinh phục nhừ
ng người Persia đến Pyrenees.Vì vậy ngày nay những người Ả rập không có nhiều
nhóm vô thần như là một cộng đồng.những người lãnh đạo Ả rập đã một lần giải
thích khái niệm như “bất kỳ ai sống trên đất nước chúng ta,nói ngôn ngữ chúng
ta,là nuôi dưỡng văn hóa chúng ta,và mang đến sự kiêu hãnh cho danh tiếng chúng
ta”.Sự lúng túng về định nghĩa của thời kỳ đó có nghĩa là Ả rập thường được dùng
như là có thể thay thế cho nhau với trung đông hay đạo hồi
Những gì là tổng quan về văn hóa a rập đế có thể phân biệt?đơn giản đó là một
hình dáng đa dạng của tấm thảm thêu của những tôn giáo và chính trị xã
hội nguyên do người Ả rập sửa lại và viết lại liên tục là vì hoàn cảnh xung quanh
chúng cũng thay đổi.
Trang 317
Những giá trị Ả rập
Trong những xã hội xưa,những đức tính được đánh giá để được nắm quyền lực tối
cao là phẫm giá,thanh danh,và sự uy tín.Những người nước ngoài bằng bất cứ giá
nào nên tránh làm mất mặt một người Ả rập,hay là làm họ xấu hổ (hay như trong
trường hợp một người phụ nữ,làm mất trinh tiết của mình trước khi kết hôn).Sự
một lòng đối với gia đình cũng như nhã nhặn và hòa hợp với cộng đồng được nhấn
mạnh.thời bộ lạc và giao tiếp truyền thống,người Ả rập ưu tiên trước tiên là bản
thân mình,tiếp đó là họ hàng,người sống ở thành phố,hay người bộ lạc,và những
người chia sẻ những tín ngưỡng và đất nước giống nhau.chưa có một trình độ nào
của chủ nghĩa tập thể,vì sự đô thị hóa nhanh chóng đã gia tăng sự ảnh hưởng tới sự
gắn bó với bộ lạc,như là Ai cập và Iran.Đem đến sự tác động của sự đô thị hóa,các
học giả tự vấn rằng cộng đồng đó có thể giữ được bao lâu những đặc trưng truyền
thống này như sự hào pháng,galăng,dũng khí,kiên nhẫn,và sự bền bỉ.Sự trái ngược
hình ảnh này của người Ả rập với những sự rập khuôn sai lầm là sang tạo bởi
phương tiện truyền thông phương tây,phim ảnh,và ngành công nghiệp truyền hình
về những con người như thế.

Khoảng cách cá nhân người Ả rập
Những người a rập tìm kiếm những mối quan hệ cá nhân gần gũi.một cách tốt nhất
là không có khoảng cách hoặc người trung gian.Vì vậykhứu giác là sự nổi bật
trong đời sống người Ả rập.Đối với nhiều người Ả rập,khứu giác là cần thiết và là
một cách liên quan tới mỗi mùi hương.mùi cơ thể và mùi thức ăn được dùng để
làm gia tăng mối quan hệ con người;trước kia đó thậm chí còn là sự quan trọng
trong sự chọn lựa bạn đời.Sự khác biệt về văn hóa đó cũng mở rộng đến sự đối
mặt với một người Ả rập,hay không đối mặt với những cá nhân khác;để xem bề
ngoài là bất lịch sự,vì vậy ngồi hay đứng mà quay ra phía sau là điều thô lỗ.Mặc
dầu những người Ả rậpcó thể là rất quan tâm khi mà tương tác với bạn bè,họ có
thể tìm thấy một khoảng cách gần trong những cuộc đối thoại với những người lạ
hoặc chỉ là những người mới quen sơ sơ.Vào những dịp đặc biêt,họ có thể ngồi ở
vị trí đối diện trong căn phòng và nói chuyện với một người khác ở phía bên
kia.Ngay cả khi hộ không quen biết, họ cũng khá thân thiện và dể biểu lộ tình cảm
với người khác cã bằng lời nói và không không bằng lời nói.
Tính thân thiện của người Ả Rập
Lòng chân thành là hạt nhân của nền văn hóa này và là điều hiển nhiên từ những
dịp như tại hội tiệc cừu non cho tới việc họ đi uống cà phê đen.
Trang 318
Nó cũng mở rộng đến các cuộc gặp gỡ làm ăn khi mà cuộc họp hội nghị đầu tiên
được dành cho để đạt được mối quan hệ quen biết với ít sự quan tâm cho lịch trình
hay cuộc hẹn. Kiểu giao tiếp thì bao gồm cả nói bằng miệng và nghe bằng tai –
nhấn mạnh vào việc nghe cũng giải thích tại sao quá nhiều sự yêu thích hơn để hoc
từ máy phát thanh hoặc băng cassette. Chào hỏi truyền thống thì là đặt cánh tay
phải của một người trên ngực gần trái tim như là biểu lộ sự thành thật và nồng ấm,
dù những người ả rập hiện đại cỏ lẻ đi qua điều này với một cái bắt tay nhẹ nhàng.
Tập quán thì dành cho người đàn ông để hôn một ai đó vào hai má của họ. Đối với
những người ả rập theo hồi giáo, có những cách dạy theo kiểu hồi giáo ảnh hưởng
đến mối quan hệ xã hội, chẳng hạn như là việc cấm ăn thịt lợn, uống rượu, đánh
bài, và mại dâm.

Phụ nữ ả rập
Văn hóa gia trưởng của ả rập đặt người đàn ông trong vai trò trụ cột gia đình,
trong khi bảo vệ và tôn kính người phụ nữ. trong một hộ gia đinh ả rập, người đàn
ông thì có vai trò mạnh mẽ và ảnh hưởng mạnh, người mẹ “ phía sau những tấm
màn” thì thường chịu trách nhiệm cho những vấn đề gia đình. Ở bên ngoài , người
phụ nữ theo ý của chồng, những trong gia đình thì họ có quyền quyết định. Một
cách nghịch lý là, hồi giáo lại không đưa ra khái niềm về vị trí thấp kém vốn có
của người đàn bà , sự khác biệt duy nhất của họ; nó không nhận thức vị trí thấp
kém về mặt sinh học, và nó khẳng định tính bình đẳng tiềm ẩn giữa hai giới. suốt
một cuộc phỏng vấn, tiến sĩ Fatima Mernissi phát biểu:
Toàn bộ hệ thống hồi giáo thì đều dựa vào giả định cho rằng phụ nữ là sinh vật
nguy hiểm và đầy sức mạnh. Họ chứng tỏ một điều rằng những luật lệ ả rập và
những tập quán liên quan đến chế độ nhiều vợ, sự bỏ vợ, sự phân biệt giới tính …
có thể được nhận thức như là một sự chống lại sự mạnh gây ra đổ vỡ của giới nữ.
những người khác chỉ ra rằng những lời bào chữa về quyền của phụ nữ ả rập
đang sử dụng hồi giáo và quan niệm của những người có học thức về tôn giáo
khai sáng để làm dịu những giới hạn về vai trò của người phụ nữ trong xã hội.
Trong vài đất nước ả rập, người phụ nữ muốn được bình đẳng với đàn ông, trong
khi ở những nơi khác họ có vai trò giới hạn. Trong nhiều cộng đồng ả rập truyền
thống hơn nơi mà những người theo hồi giáo điều khiển những luật lệ cưới hỏi,
người đàn ông được phép cưới nhiều hơn một người đàn bà, bao gồm cả người
được sinh ở nước ngoài,. Người phụ nữ chỉ duy nhất cưới được một người chồng,
bao gồm cả người nước ngoài. Người chồng có thể ly hôn mà không cần có lý do ,
trái lại một người vợ phải chỉ rõ những lý do để thõa mãn tòa án, và trong một
phòng tòa án, sự chứng nhận của một người đàn ông thì có thể bằng hai người đàn
bà.
Kinh koran, cho ví dụ , không nói rằng đàn bà phải bị che kín, chỉ một điều là họ
phải giản dị trong vẻ bề ngoài bằng cách bao phủ những cánh tay và đầu của họ,
thứ mà được xem như là rất nhạy cảm. những nhà học thức thấy việc sử dụng
mạng che mặt giống như là biểu tượng với ý nghĩa xã hội học. việc sử dụng mạng

che mặt tùy thuộc vào phần thời gian và những trường hợp. Vài nước ả rập thì
không có giới hạn ăn mặc cho phụ nữ, vì thế họ có thể mặc những thời trang mới
nhất; trái lại những nơi khác, nới thì mà nhiều truyền thống , có lẽ đòi hỏi một cái
màn choàng hoặc cái the đen và dài – 1 cái abaya- một cái dùng để che phủ từ đầu
đến chân.
Trang 319
Những sự tương phản văn hóa trong xã hội ả rập về vấn đề này thì đang được xem
xét.trong một vài đất nước ả rập , hầu hết phụ nữ thì không hiểu biết gì, trái lại ở
những nơi khác thì lại được giáo dục tốt;trong một vài nước phụ nữ không được
phép ra khỏi nhà một mình hoặc được phép lái xe ,trái lại trong những vùng khác
phụ nữ được làm việc và lái xe. Trong nhiều nước ả rập phụ nữ không có quyền
để bầu cử , nhưng trái lại trong những nơi khác thì phụ nữ được quyền như vậy;
trong hầu hết xã hội ả rập, kết hôn là do sự xắp đặt,trái lại một vài nơi tự do kết
hôn thì được xem trọng và con số này thì đang tăng dần. Trong một thế giới ả rập
với sự rối loạn và thay đổi , một người có lẽ sẽ thấy cả hai trào lưu chính thống hồi
giáo mọc lên và trào lưu đòi bình quyền nam nữ nổi lên. Trong những xã hội
truyền thống, những luật lệ thời trung cổ về cách cư xử của người phụ nữ bị thúc
ép bởi một ủy ban để ngăn chặn thói xấu và đề cao đức hạnh – một “ matawa” hay
là cảnh sát tôn giáo. Trong những cộng đồng ả rập còn nhiều bảo thủ, khi một
người phụ nữ không tuân theo những điều luật đó, chẳng hạn không mặc những
“bộ abaya” một cách giản dị, hoặc không bước vào một chiếc xe buýt bằng một
cánh cửa riêng biệt và ngồi ở nơi riêng biệt , họ có lẽ bị quất hoặc bị đánh bằng roi
bởi cảnh sát khu vực. ngoài ra, vẫn còn có nhiều dạng khác trong thế giới ả rập về
biểu tượng của người phụ nữ. Một bài báo cáo của tổ chức Freedom House đánh
giá rằng những sự thực thi về quyền lợi văn hóa và xã hội của người phụ nữ trong
những nước ả rập theo thứ tự là : tunisia, leban, palestine,kuwait,jordan, ai cập ,
syria, uae, iraq, và thấp nhất là ả rập saudi.
Những người phụ nữ nước ngoài viếng thăm những nước ả rập ắt hẳn đã biểu lộ sự
nhạy cảm lớn về cái có thể chấp nhận hoặc không trong mỗi hoàn cảnh của vùng.
Dù du lịch như là khách du lịch hoặc đang làm kinh doanh, những khách phụ nữ

phải làm cho hòa hợp chính bản thân họ đến cái được xem là cách cư xử riêng và
đồ trang điểm cho giới của họ trong mỗi vùng. Những cô gái trẻ từ bên ngoài nền
văn hóa người mà không chú ý lời khuyên bảo có lẽ sẽ có những trải nghiệm
không vui vẻ. Dù đàn bà hoặc đàn ông người mà làm kinh doanh thành công hoặc
những sự trao đổi nghề nghiệp trong thế giới ả rập nên chú ý đến những đặc điểm
riêng của nó. Những hiểu biết sâu hơn về những vấn đề này thì được giới thiệu
trong những phần sau. Nhưng hãy nhận ra điều là cách sống truyền thống của ả
rập thì đang chịu sự thay đổi sâu sắc từ thế giới rộng lớn bên ngoài – về xã hội ,
kinh tế , chính trị , và thậm chí là tôn giáo. Thực tiễn có lẽ đã thay đổi sự phụ
thuộc vào mức độ quy trinh kinh tế và sự thế tục, cũng như là sự mở rộng của giáo
dục và sự hiện đại hóa. Một tài liệu tóm tắt về 8 nước trung đông thì trong phần
trình bày 11.3

DIỆN MẠO VĂN HÓA CỦA AI CẬP VÀ Ả RẬP SAUDI
Bằng cách nhắm vào hai nước giông nhau nhưng lại có những sự khác biệt văn
hóa , một người có lẽ sẽ đạt được những hiểu biết trong những khía cạnh văn hóa
của những nước này và những người đáng chú ý trong vùng. Cả hai ai cập và ả
rập sau di thì là một phần của thế giới ả rập, nhưng ai cập hình thành từ một nền
văn minh cổ và nhiều rộng rãi hơn , trái lại ả rập sau di thì là một quốc gia truyền
thống được tạo ra trong thế kỉ qua được phát triển bởi những sự phát hiện dầu mỏ .
(xem lại hình 11.3 cho một sự so sánh cơ bản của những đất nước chính này với 6
tài liệu về những người láng giềng quan trọng của họ. Chú ý về địa lý , ai cập nằm
trên lục địa châu phi, nhưng chúng ta bao gồm nó ở đây như là một phần văn hóa
của trung đông.
Trang 320
Syria
185,18018,448,752DamacusHồi giáo dòng sunniĐạo alawite, đạo druzeTiếng ả rập, tiếng kurdish, tiếng ac-mê-ni,tiếng xyri,tiếng circassian76.9%70.03 năm
Trang 325
Cuộc sống xã hội – điều này được định hướng vào những gia đình mở rộng và các
cuộc tụ họp công cộng, với một cảm giác gần về khoảng cách. Chuẩn bị cho một

cách sống chậm hơn , bao gồm việc quyết đinh, và thiếu sự đúng giờ trong việc
đúng hẹn. người dân thì theo lịch hồi giáo với một tháng mặt trăng hay là 354
ngày một năm. 5 ngày nghỉ quốc gia thì được sửa lại, trái lại vào tháng ăn chay và
năm mới của hồi giáo thì có lẽ phụ thuộc vào việc quan sát mặt trăng.
Thói quen làm việc-công việc làm hằng tuần thì từ thứ bảy đến thứ tư, không có
làm việc vào ngày thứ năm và thứ sáu ( đó là ngày linh thiêng của hồi giáo).
Những giớ làm việc thì rất đa dạng, nhưng tiêu biểu là vào mùa hè thì từ 8 giờ
sáng đến 2 giờ chiều; trong mùa đông , 9 giờ sáng đến 1 giờ chiều, và 5 đến 7 giờ
tối. Công việc giấy tơ bao gồm hai ngày – lễ gregorian hoặc phía tay và hijrah
hoặc ả rập(đạo cơ đốc có lịch khác)
Giống như trong xã hội hồi giáo , lễ hajj là một sự kiện quan trọng hằng năm như
hình 11.4 giải thích
Ả RẬP SAU DI
Bán đảo ả rập là vùng đất trung tâm của văn hóa hồi giáo, nơi mà là trải qua 14 thế
kỉ, hình thành trong thánh địa mecca. Dân cư của ả rập thì là nguồn chính của sự
mở rộng ả rập qua trung đông và châu âu từ 570- 1258 sau công nguyên, thời đại
vàng của đế chế ả rập. nhưng quốc gia ả rập sau di ngày nay là sản phẩm của thế
kỉ 20, đặc biệt là nhờ vào sự khám phá và sự phát triển dầu mỏ. trong vài thập kỉ ,
công dân của nó đã chuyển dịch từ văn hóa của bộ lạc Bedouin thành văn hóa đô
thị hiện đại. sau hằng trăm năm sinh sống tồn tại, một xã hội bị bần cùng hóa ,
theo lối gia trưởng , với cuộc sống du mục đã bất ngờ biến thành một đất nước
định hướng quốc tế, được giáo dục và thịnh vượng. với sự mâu thuẫn này giữa
truyền thống và hiện đại, vương quốc giàu có được hình thành trên nguồn gốc hồi
giáo đã trải qua những thay đổi lớn lao. Những tạp chí nổi tiếng đã miêu tả quốc
gia này như là kẻ thống trị sa mạc – a đế chế quân chủ phong kiến mỏng manh,
giàu có đang tiến vào một thời đại hiện đại.
Con người và vùng đất của họ
Khoảng 90% người sau di là người ả rập, chỉ khoảng 10% thiểu số là người châu á
.dân số của vương quốc này đã gia tăng nhanh chóng đến 26 triệu và đang tiếp tục
tăng. Đất nước này chiếm 4 phần 5 bán đảo ả rập, một vùng đất rộng lớn với

850000 mét vuông, làm nó trở thành một trong những nước lớn nhất của tôn giáo.
Về mặt địa lý, nó là một cao nguyên lởm chởm khắc nghiệt hướng đến từ biển đỏ
trên phía tây hướng vào vịnh về hướng đông (được gọi là ả rập bởi những người
sau di và ba tư bởi người iran trên bờ đối diện).
Trang 326
Phụ lục 11.4
Haji – Chuyến đi của lòng trung thành
Đây là cuộc hành hương linh thiêng hàng năm về thủ phủ của Đạo Hồi, Mecca, ở
Ả rập Xê Út.Được gọi là Makkal theo tiếng Ả rập, đây là “thành phố của Chúa”
nơi mà nhà tiên tri Muhammad được chôn cất.Theo điều căn bản thứ năm của Đạo
Hồi, mỗi tín đồ Hồi giáo bắt buộc phải hành hương về Mecca ít nhất một lần trong
đời khi có đủ khả năng.Như một lời cam kết tinh thần sâu sắc, nó nhấn mạnh đến
lịch sử 14 thế kỷ liên tục của Đạo Hồi.Bằng việc trở lại đền Kabah để cầu nguyện
và tưởng niệm sự tự nguyện của Abraham hi sinh đứa con trai của mình theo mệnh
lệnh của Đấng Tối Cao,với những nghi lễ của Id al-Adha, những tín đồ Hồi giáo
củng cố mạnh mẽ các mối liên kết mà đã ràng buộc họ lại với nhau, với nhà tiên tri
Muhammad và với căn nguyên của tôn giáo độc thần.
Do đó, những người hành hương đã mở ra những tuyến đường thương mại xuyên
thế giới, phát triển theo quá trình xây dựng vùng thương mại tự do Afro-
European.Với lòng nhân ái,những tín đồ Hồi giáo khác sẽ giúp cho chuyến đi của
những người hành hương này thuận tiện bằng việc xây dựng những khu hay những
khách sạn lớn để họ được nghỉ ngơi,cung cấp nước và sự bảo vệ, đồng thời quyên
góp để giúp họ một phần chi phí.Cuộc hành hương Haji cũng đã trở thành một
hiện tượng xã hội quan trọng, góp phần tạo nên nền văn hoá Hồi giáo trên khắp
thế giới, đồng thời lấp đi sự khác biệt về quốc tịch, đạo đức, và văn hoá.Haji là
biểu tượng chân thật nhất của nền văn hoá xuyên lục địa của Trái Đất,nuôi dưỡng
và mở rộng khoa học, thương mại, chính trị, và tôn giáo.Hàng triệu người hành
hương cầu nguyện trước Makkah 5 lần mỗi ngày, gắn bó với nhau trong suốt
tháng Ramadan, thi hành những điều lệnh của kinh Koran, và chia sẻ lòng mến
khách.Qua nhiều thế kỷ, mong muốn giúp đỡ người hành hương đã khích lệ những

tín đồ Hồi giáo thúc đẩy toán học, nhãn quan học, thiên văn học, hàng hải, giao
thông, địa lý, giáo dục, y tế, tài chính, văn hoá, và thậm chí cả chính trị.Mặc dù
chuyến đi gặp nhiều khó khăn và nguy hiểm gấp bội, nhưng dòng chảy bất biến
của những người hành hương vẫn là gốc rễ của chất men hiểu biết và văn hoá.
[Ghi chú của tác giả: trong khi ngày nay những đoàn lữ hành lạc đà đã được thay
thế bằng những phương tiện giao thông hiện đại, thì vương quốc Ả rập Xê út vẫn
tiếp tục chuẩn bị đón chào khối lượng lớn những người hành hương mỗi năm, mặc
cho những hạn chế về khủng bố, hoả hoạn và sự chạy tán loạn.]
Nguồn: phỏng theo David W.Tschnaz’s “Journeys of Faith, Roads of
Civilization,”Saudi Aramco World, Tháng 9/ Tháng 10 2004, pp.2-5
Trang 327
Những chính quyền người Gulf khác chia sẻ bán đảo đó từ nam tới bắc gồm có:
Cô-oét, Ba-ranh, Quata, và các tiểu vương quốc Ả rập.Đường biên giới phía bắc Ả
rập thì tiếp giáp với Jordan, I rắc, và Cô-oét, còn phía nam thì giáp với Yemen va
Oman.Có một sự đa dạng lớn trong thành phần dân cư Ả rập, theo thứ tự tăng dần
từ người cư ngụ ở sa mạc đến người cư ngụ ở thành phố.Thành viên các bộ lạc
người Ả rập du cư khởi nguyên là những người tử tế, tỉnh táo, sắc sảo tinh khôn và
không bao giờ bị đánh giá thấp.Người Ả rập sống trong một thành phố Hồi giáo
hoàn toàn với trữ lượng dầu hoả là 261.8 tỉ thùng.
Ngày nay, quốc gia này có 300 bệnh viện hiện đại, cũng như 5 triệu học sinh sinh
viên ở 24000 trường học, 8 trường đại học, một số lượng lớn cao đẳng và trung
tâm đào tạo.Nhưng cũng rất nhiều thanh niên Ả rập trình độ cao không được
chuẩn bị một cách phù hợp cho thị trường công việc hiện tại bởi vì ngành học của
họ thì không phù hợp với thực tế thị trường.Do đó cứ mỗi năm người công nhân
nước này thì có một người được sinh ra ở nước ngoài.Khoảng 1triệu dân nhập cư
và chuyên viên ở Ả rập xê út để giúp xây dựng cơ sở vật chất, quốc phòng, cung
cấp nhiều kỹ thuật và dịch vụ mới.Dòng người tràn vào nước này bao gồm người
Mỹ, người Châu âu, những người lao động chân tay và đầy tớ ở thế giới thứ ba,
như người Philipin,người Châu phi và người ở những nước trung đông khác.
Với một tỉ lệ biết chữ khoảng trên 78%, sự hiện đại hoá và giàu có nhanh chóng

của người Ả rập đã gia tăng cơ hội học học tập trong nước cũng như ở nước ngoài
cho cả nam và nữ.Trong suốt chiều dài lịch sử, tiếng Ả rập đã trở thành một nguồn
truyền đạt chữ viết lớn.Mặc dù ngôn ngữ này với ba dạng của nó (cổ điển, chính
thống, và tiếng địa phương) được sử dụng chủ yếu bởi người Ả rập, nhưng tiếng
Anh vẫn được nói và hiểu rộng rãi trong những lớp học đào tạo thương mại.Ba
biểu tượng phổ biến nhất của dân cư nước này là biểu tượng cây cọ của sự phát
triển và sức sống,kiếm không bao của sức mạnh niềm tin,và cây sậy của người Hồi
giáo.Mặc dù người Ả rập thích kiểu khăn trùm đầu với dây thừng quấn quanh hơn,
nhưng ngừơi Ả rập trên toàn thế giới đều mặc quần áo kiểu phương tây ở nhà khi
thích hợp.
Vương quốc này còn theo một hình thức chủ nghĩa hồi giáo cực đoan gọi là
Hanabalism (hoặc cách nói phỉ báng là Wahhabism ).Nó là một trong những luật
lệ Hồi giáo hạn chế nhất.Mặc dù bị chỉ trích là cứng nhắc, không thoả hiệp và tự
cho là đúng đắn, nhưng hầu hết người Ả rập đều tuân theo một sự pha trộn giữa
truyền thống địa phương và sự phát triển hiện đại.Người Ả rập bình thường được
biết đến với sự rộng lượng và hiếu khách.
Những yếu tố địa lý và kinh tế
Ả rập Xê út rộng gấp 3.5 lần bang Texax (Mỹ) và gồm có 4 vùng địa hình chính:
 Asir, một dải núi dọc ven biển tương đối màu mỡ ở phía tây bắc với đỉnh
núi cao tới 1000 feet và hệ thống ruộng bậc thang.
 Hijaz, một dãy núi bao quanh phần còn lại của bờ biển phía tây dọc theo
biển Đỏ.
 Nejd, cao nguyên bán đảo khô cằn với Rub-al Khali hay Empty Quarter, sa
mạc cát rộng lớn nhất thế giới, một vùng ốc đảo ở phía bắc cũng như là
những đụn cát di động và những vùng dầu mỏ chưa được khai thác- tại
trung tâm thủ phủ Al-Riyadh như là một khu vườn vì có mùa xuân và nước
mát.
Trang 328
 Al Hasa,một tỉnh phía đông nơi mà sản xuất dầu mỏ và khí đốt chủ yếu
được diễn ra ở đây, song song với sản xuất nông nghiệp ở nhiều ốc đảo,

chẳng hạn như Haradh va Hofuf.
Ả rập Xê út có 14 khu dân cư chủ yếu và 4 thành phố chính.Riyadh, thủ đô hoàng
gia với hơn 4.2 triệu người, là một thành phố hoang mạc hiện đại với đường xa
lộ,bệnh viện, trường học, trung tâm mua sắm, và một sân bay lớn nhất trên thế
giới.Thành phố cảng giáp biển Đỏ Jeddah là trung tâm thương mại lớn nhất đất
nước và cũng là trung tâm của hệ thống đường cao tốc dài 8000 dặm.Jeddah thì rất
rộng lớn, sân bay 10tỉ đô với hơn 2 triệu khách hồi giáo hàng năm đến với các
vùng đất linh thiêng của nước này.Tụ tập tại đồng bằng Arafat, cuộc hành hương
Haji sẽ di chuyển tới Mecca cách đó 50dặm.Sau đó những người hành hương sẽ
thẳng tiến tới Medina, một thành phố linh thiêng của nhà tiên tri Muhammad, cũng
là một trung tâm thương mại phát triển, bên cạnh cảng mới Yanbu.Ở bờ biển phía
đông, thêm 2 trung tâm thương mại quan trọng nữa là Al-khubar và thành phố
cảng Dhahman gần đó, điểm cuối của chuyến tàu lửa mà người Ả rập đi đến
Riyadh.Cũng ở bên cạnh là hai thành phố dầu hoả :Dhahran với sự kết hợp
Aramco của những gia đình phong cách Mỹ, và Ras Tannurah, cảng dầu lớn nhất
thế giới.50 dặm về phía bắc cho tới bờ biển là thành phố công nghiệp mới Jubail
với cảng lớn khổng lồ và căn cứ hải quân.Jubail và Yanbu là 2 dự án công cộng
rộng lớn nhất trong lịch sử.Kể từ những năm 70, khi chúng được xây dựng hầu
như là từ con số 0, bây giờ 2 thành phố này đã chiếm đến 10% khối lượng sản xuất
dầu hoả của cả thế giới.
Điều kiện chính trị và xã hội
Lịch sử của nước này song song với lịch sử gia đình Saud ,được thành lập vào thế
kỉ 18, chiếm được địa vị ở Riyadh năm1902 và mở rộng quyền kiểm soát của họ
với vùng Ả rập Xê út hiện đại ngày nay.Việc này được hoàn thành dưới sự lãnh
đạo của Abdul Aziz ibn-Abd ar-Rahman.Được gọi là ibn-Saud, ông ta tuyên bố trở
thành quốc vương của toàn bộ đất nước vào năm 1927, đổi tên nước thành Vương
quốc Ả rập Xê út vào năm 1932, và trước năm 1945 đã là thành viên của Liên Hợp
Quốc và Liên hiệp các nước Ả rập.Với sự giúp đỡ của các kỹ sư dầu hoả của Mỹ,
năm 1939 vua Abdul Aziz đã khiến cho tương lai của đất nước và của công ty
Aramco khởi sắc bằng việc mở khoá cho phép việc sản xuất dầu ở nước này với 4

triệu thùng một ngày.Từ đó đến nay thì hàng trăm tỉ thùng dầu đã được hút lên và
nó vẫn tiếp tục chảy.Công ty Aramco ngày nay được sở hữu và kiểm soát hoàn
toàn bởi chính quyền Ả rập, và sản xuất đến 95% lượng dầu của đát nước.Năm
2005, nước này đã chính thức trở thành thành viên của WTO.
Trang 329
Vị vua thứ sáu, Abdullah bin Abdul Aziz al-Saud đang cai trị đất nước với sự giúp
đỡ của gia đình hoàng gia hơn 30000 người, trong đó có 7000 hoàng tử.Khoảng
5000 hoàng tử làm việc trong chính phủ, nhưng chỉ có 60 người là được cho là có
quyền ra quyết định.Kể từ ngày còn là thái tử, Abdullah, bây giờ đã hơn 80 tuổi,
đã đề xướng nhiều cuộc thảo luận, sự tán thành, và sự cải cách tự do.Cũng như
những vị vua tiền nhiệm trước,đường lối lãnh đạo của ông là khuyến khích phát
triển kinh tế, y tế, giáo dục, và kỹ thuật, đồng thời tăng cường quan hệ hữu nghị
với các nước phương Tây, nhưng vẫn duy trì giáo dục tư tưởng Hồi giáo chính
thống và vẫn theo đuổi tham vọng thống trị thế giới của người Ả rập.Sự liên kết
giữa các bộ lạc vẫn được duy trì thông qua tổ chức Saudi National Guard.Tài sản
của gia đình Al Saudi được ước lượng là cả hàng trăm tỉ đôla.
Ở Ả rập Xê út, luật Shariah chi phối cách cư xử và lối sống của người dân.Một bộ
máy tư pháp sẽ giải thích và cho nhà vua lời khuyên về đạo luật này và về những
đạo luật khác mà không được đề cập.Quan toà của luật Sharah bao gồm 700 thẩm
phán, là cột sống của hệ thống pháp luật, nhưng lại là nguyên nhân suy sụp của
những nhà cải cách.Vua cũng được trợ giúp bởi một hội đồng bộ trưởng được tiến
cử bởi thái tử, giữ nhiệm vụ như là một phó thủ tướng. Majlis al-Shura là một hội
đồng cố vấn gồm 150 thành viên được chỉ định,đại diện rộng rãi cho sự đa dạng
hoá dân cư của vương quốc,ngoại trừ việc nó không bao gồm phụ nữ.Mặc dù
không có bầu cử hay làm luật, tuy nhiên nhà vua và chính quyền các tỉnh, cũng
như các hoàng tử hoàng gia, cai trị vương quốc bằng sự đồng lòng nhất trí nhưng
lại dụa trên thẩm quyền tuyệt đối.Trong một hệ thống dựa trên niềm tin như vậy,
họ giữ được cái gọi thông thường là majlis , hay là những người lắng nghe, nơi mà
những người kiến nghị trong dân chúng có thể tiến hành mở những phiên toà để
thỉnh cầu, đưa ra những lời phàn nàn, hay xem xét những lời phàn nàn.Trên

phương diện quốc tế, nhà vua đối lập với nền dân chủ phương Tây và các cơ quan
của nó, trong khi đó thúc đẩy một cách nhẹ nhàng đất nước của ông ta tiến đến
một xã hội không có những thành viên bảo thủ quá mức gây khó chịu.Một bước
tiến đến nền dân chủ diễn ra vào năm 2005 với những cuộc bầu cử cho các hội
đồng thành phố, nhưng chỉ cho một nửa số ghế.Nước này đã bỏ ra 15 tỉ đôla hàng
năm cho lực lượng quốc phòng để bảo vệ vương quốc trước kẻ thù bên ngoài.
Đạo Hồi thấm sâu vào đời sống của người Ả rập – thánh Allah luôn hiện diện,
điều khiển mọi thứ, và thường xuyên được đề cập trong mọi cuộc nói chuyện, cái
tên này cũng xuất hiện trên dòng chữ Ả rập trên quốc kỳ của nước này.Mọi thứ
được viết về đạo Hồi và văn hoá Ả rập thì đều hiện diện một cách nhiệt thành
trong xã hội truyền thống, ngày nay thì sắp có sự thay đổi lớn hơn.Những “tecnet”
Hồi giáo nâng cao địa vị xã hội của phụ nữ bằng cách giới hạn số vợ mà một
người đàn ông có thể lấy,giới hạn nạn ly hôn,và bằng việc bảo đảm những quyền
của phụ nữ tới tài sản và quyền thừa kế từ chồng và cha.
Đàn ông có thể li dị vợ với một lời tuyên thệ đơn giản, trong khi phụ nữ phải biện
hộ trước một quan toà toàn là đàn ông, và những người mẹ thì không có quyền
chăm sóc cho con của họ.hơn nữa những người chồng có thể không cho vợ cái
quyền đi ra ngoài, làm việc hay học đại học.Do ảnh hưởng của cuộc chiến đầu tiên
của người Wulf với Iraq,phụ nữ bắt đầu có một cuộc cách mạng thầm lặng.Trong
nhiều thế kỷ, người phụ nữ Ả rập phải sống trong một sự cấm kị ngặt nghèo, mang
mạng che mặt dài hay gọi là abaya, và bị đàn ông bảo hộ.Ngày nay phụ nữ Ả rập
vẫn còn cô lập với xã hội, bị kiềm nén sự di chuyển và cách ăn mặc, và bị thống trị
rất nhiều bởi chồng hay những người đàn ông đứng đầu gia đình.
Trang 330
Nhiều doanh nhân nữ thành công không hài lòng khi người đại diện cho họ là đàn
ông. Dù không được thụ hưởng nền giáo dục cấp cao, nhưng phụ nữ Ả rập đã bắt
đầu bước chân vào thế giới kinh doanh và những nghề nghiệp có tính chuyên môn
cao, đặc biệt là việc giảng dạy các môn xã hội và cộng đồng. Những người phụ nữ
được gọi là “vô hình” này hiện được cho là đã kiểm soát 40% tài sản cá nhân, đa
phần trong số chúng là do thừa kế. Mặc dù có những giới hạn xã hội đối với phụ

nữ, cũng như các điều cấm về việc lái xe, du lịch, và hoạt động chính trị - tất cả
những điều này bị “mutawa” hay là “cảnh sát tôn giáo” cưỡng chế thực hiện,
nhưng những người phụ nữ Ả rập hiện đại đang tiến lên đấu tranh dần dần. Những
tài sản gia tăng trong kinh tế của họ đang được sử dụng ngày càng nhiều vào đầu
tư tài sản và cam kết trong các mối quan hệ làm ăn – 2000 dự án gần đây được
đăng ký với Riyadh Chamber of Commerce. Dấu hiệu hi vọng khác là 55% người
đăng ký vào trường đại học là phụ nữ.
Vương quốc đã bị làm chấn động vào ngày 20 tháng 11 năm 1979, khi mà 350
người cuồng tín tôn giáo xâm chiếm Mecca’s Sacred Mosque. Cuộc bao vây và
trận đấu khốc liệt kéo dài 2 tuần lễ trước khi đoàn người Ả rập giết chết và giải
thoát cho “những người Hồi giáo bỏ đạo”, như “ulama” hay những người theo
thần học gọi họ như vậy. Cùng thời gian đó ở thành phố của Qatif, phần nhỏ người
Shia Muslims, chiếm cho 5 % đến 10 % dân số, đã làm bạo động. Toàn bộ vụ việc
được cho là bị những người tu hành Irania Shia điều khiển, đồng đảng là
Ayatollah Khomeini kẻ đã lật đổ chế độ quân chủ ở Iran. Kể từ sau đó, luật lệ ở Ả
rập vừa giới han ảnh hưởng của nhũng người không theo đạo Hồi và vừa thiết lập
lại chính sách cho gần với hình thức chính thống của đa số Sunni Muslims hơn.
Hoàng gia, kiểm soát chính quyền cao nhất và phần lớn tài sản của quốc gia, đã
đấu tranh để duy trì sự cân đối, bình ổn giữa ảnh hưởng của thế giới hiện đại toàn
cầu, và ảnh hưởng thiển cận, cực kì bảo thủ quan liêu của Wahhablim, người luôn
tìm cách để làm quay trở lại thời đại của đạo Hồi ở thế kỷ 17, 18. Nhưng vào thế
kỷ 21, họ đối mặt với thời kỳ khủng khiếp như bom tấn, với 70 % dân số dưới 21
tuổi, thu nhập tụt dốc, thất nghiệp gia tăng, và mâu thuẫn với các nước Trung
Đông bên ngoài ảnh hưởng tới xã hội của họ. Quyền lực do kế thừa và chế độ
quân chủ bao gồm không có sự tự do bầu cử và ngôn luận, hay các đảng chính trị
và bảo vệ quyền con người. The house of Saudi sợ rằng sẽ không chỉ làm tăng
nhanh thêm các thay đổi về xã hội và chính trị, mà còn xảy ra cuộc nổi dậy có thể
so với cuộc nổi dậy đã làm đảo lộn Shah ở Iran năm 1979. Chủ nghĩa cấp tiến và
chủ nghĩa cực đoan của Hồi giáo đã làm gây nên sự chán nản bất bình và dẫn tơi
cuộc đấu tranh của thanh niên. Một số trẻ em thuộc tầng lớp quý tộc bị tuyên

truyền cổ động bởi ngôn ngữ hùng biên, hoa mỹ của Osama bin Laden, cha của
hắn đã thành lập nên Nhóm BinLaden với một trụ sở 5 tỉ USD. Đồng đảng cấp tiến
của đứa con trai, bao gồm nhiều thanh niên Ả rập được giáo dục trong trường học
tôn giáo chính thống, chịu trách nhiệm về mạng lưới khủng bố tấn công chống lại
Mỹ, Châu Âu, Châu Phi, Châu Á và Trung Đông, đã tiêu diệt hàng ngàn mạng
sống vô tội và làm gián đoạn nền kinh tế của quốc gia.
Trang 331
Biến cố thứ 2 là vào tháng 5 năm 2003 cuộc tấn công 3 khu vực cư dân Riyadh,
giết chết 34 người, gồm 7 người Ả rập làm việc ở bộ ngoại giao và thương nhân và
gia đình họ, từ Mỹ, Úc, Anh, Jordan, Ailen, Lebanon, Philippin, và Thụy Sĩ; và
190 người bị thương bị đưa vào bệnh viện. Với hệ thống an ninh yếu, lơ đễnh,
chính phủ được báo động sẽ bị bẻ gãy trước khủng bố. Sau đó hoàng tử Abdullah
khuyến cáo rằng bất kỳ ai có những hành động tương tự khủng bố như vậy dưới
danh nghĩa tôn giáo sẽ bị xem chính là khủng bố và sẽ bị tiêu diệt.
Chính phủ Ả rập đang chịu sức ép lớn để thay đổi mọi việc nhanh hơn vì những sự
kiện dưới đây trong thời gian đầu của thế kỷ 21:
 Cuộc chiến toàn cầu chống khủng bố và tấn công được quân đội Hồi giáo đưa ra
như là mục tiêu ở Trung Đông, ví dụ như ở thành phố New York và Washington,
D.C, Madrid, Tây Ban Nha, London, ở Anh. Nhiều thanh niên có liên quan đến
khủng bố sinh ra và lớn lên ở Ả rập Xê-ut, thường từ các gia đình giàu có. Họ
được học ở các trường Mosque chính thống tại quê nhà hay nước ngoài với sự tài
trợ của những người Ả rập giàu có và được dạy bởi những tu sĩ hăng hái, những
người cuồng đạo hẹp hòi. Hơn nữa, một vài đảng Hồi giáo ủng hộ tài trợ nguồn tài
chính cho nhóm chủ nghĩa cực đoan này. Và những nhà đóng góp Ả rập thừa nhận
rằng họ không hề biết những đóng góp của họ đã bị sử dụng sai. Trong vài trường
hợp, chủ nghĩa khủng bố nội địa đã nhanh chóng tạo ra các cuộc xuy xét và tranh
luận.
 Các nước đồng minh của họ, Mỹ, đã tham gia vào các cuộc xâm chiếm phủ đầu
Muslim Iraq và điều này dẫn đến một sự không ổn định lớn về kinh tế chính trị ở
Trung Đông. Trong khi nhiều nhóm người Mỹ kể từ khi rời khỏi Ả rập xê-ut đến

Mỹ, đã đi theo Muslim phê phán Ả rập xe-ut về chính sách quá thắt chặt trong suốt
8 thập kỷ, ủng hộ kẻ thù và kẻ tranh giành quyền lực Israeli ở đất nước Muslim.
 Dường như tồn tại sự lạm dụng quyền con người, đặc biệt trong các công nhân
nước ngoài, những người đối mặt với nạn phân biệt chủng tộc và có rất ít quyền
khiếu nại đòi công bằng. Rõ ràng có một vài sự quấy phá các tôn giáo thiểu số,
như những người không theo Wahhabi Muslims và Christians.
 Sự gia tăng các xúi giục, khích động bởi các tầng lớp giàu có trung lưu cho sự
cải cách chính trị, tự do khỏi sự cưỡng ép nghiêm khắc tôn giáo, đặc biệt là phụ
nữ, và cho thể chế dân chủ hơn. “Islahi” hay những nhà cải cách thể hiện tốt nhất
trong cuộc bầu cử đầu tiên của thành phố. Một tầng lớp quý tộc tiến bộ có tiếng
nói mạnh trên báo chí địa phương và kênh truyền hình vệ tinh. Vì vậy, gia đình Al
Saud, đại diện cho ý kiến toàn thể, cố gắng phấn đấu để bảo tồn sự cân bằng giữa
các yêu cầu đòi tự do và những người thuyết giáo trong “mutawa’.
Trang 332
Nền kinh tế và việc kinh doanh
Trong suốt thế kỷ 20, tình hình tài chính tăng vọt của Ả rập xe-ut từ một cấp độ
chỉ đủ tồn tại, dựa trên việc “tập hợp bầy đàn” và thu nhập từ sự phát triển dầu và
khí ga. Trên 90 năm qua, nền kinh tế đang phát triển này đã được chuyển từ việc
các sa mạc thiếu nước thành kinh doanh du cư và mua bán với những người giàu
có, đa dạng và hệ thống toàn cầu. Tới giữa những năm 1970, sản lượng về nguồn
năng lượng chiếm 74.5% sản lượng nội địa thuần (44 tỉ USD, 8 triệu thùng dầu
mỗi ngày), vì vậy đã làm cho nước này trở thành nhà xuất khẩu xăng lớn nhất thế
giới. Sự đa dạng hóa số lượng lớn dựa trên công nghệ hydro cacbon đã thuyết
phục một cách mạnh mẽ. Sự cung cấp cơ sở hạ tầng mới cũng khích lệ việc phát
triển thành phần kinh tế “không dầu”, mở rộng các doanh nghiệp tư nhân. Kế
hoạch phát triển 5 năm và trên 91 tỉ USD chi tiêu của chính phủ cho việc xây dựng
cảng, đường đã động viên cho thương mại.
Cừu, dê, lạc đà đã tự động bị triệt tiêu chuyển thành xe hơi, máy bay tạo nên 1 sự
di động tiện lợi cho quần chúng và sản phẩm của họ. Tới những năm 1980, với
một bằng chứng được đưa ra là dầu còn duy trì được tới 60 năm sau, nước này đã

sản xuất 9.5 triệu thùng dầu mỗi ngày, đóng góp quan trọng cho nền kinh tế của
phương Tây và Nhật Bản. Tới những năm 1990, GNP giảm gần 1 nửa số đã tăng
trong những thập kỷ trước. Ả rập xe-ut trở thành thành viên của WTO năm 2000,
đồng ý các chính sách của WTO, bao gồm bãi bỏ vài luật lệ. 2 thành phần kinh tế
được tư nhân hóa là truyền thông và ngành điện. Là nhà sản xuất và xuất khẩu dầu
lớn nhất thế giới, Ả rập xe-ut kiếm lợi nhuận kinh tế từ giá dầu cao. Nhưng khi giá
dầu thô quá thấp, thì nền kinh tế của Ả rập đối đầu với dòng tiền quốc tế. Nước
này đã tìm cách giảm sự phụ thuộc vào công nghệ phương Tây và sự bảo hộ quân
sự và sự kiềm chế chủ nghĩa cuồng tín chống phương Tây, cái được nuôi dưỡng
bởi một môi trường hệ tư tưởng chủ nghĩa cực đoan
Đánh giá cao nền kinh tế 300 tỉ USD, coi rằng 1 mình SABIC, nhà sản xuất xăng
hóa chất và thép, là tập đoàn công nghiệp lớn nhất ở Trung Đông, và giá trị thị
trường của cổ phiếu đạt tới 175 tỉ USD. Mẫu rập khuôn về nước này cần thay đổi
tức khắc. Ví dụ, mặc dù có nhiều sa mạc, Ả rập đã chuyển 200 mẫu đất thành đất
nông nghiệp. Cánh đồng xanh, mỗi cái với 1 giếng nước sâu, bơm nước cho tưới
tiêu từ độ sâu 4000 feet dưới mặt đất. Lúa mạch và thức ăn cho gia súc tăng 250
dặm từ Biển Đỏ vì cuộc đầu tư lớn vào đường, giếng nước, thiết bị tưới tiêu, năng
lượng, hạt giống, và phân bón. Trồng các cây chịu nóng và nước khoáng trước khi
rải phân. Số lượng nông trại tiếp tục tăng, và Ả rập xe-ut là nước Trung Đông duy
nhất có dư thực phẩm.
Chính thức tỉ lệ thất nghiệp là 9.6%, nhưng ngoài ước đoán thì cao hơn 20%. 9
trong 10 phụ nữ không chủ động trong việc tìm việc làm. Sự phụ thuộc vào công
nhân nước ngoài giảm bớt, và tập trung hơn vào thế hệ trẻ Ả rập học các kỹ năng
cần thiết để điều hành nền kinh tế mới. Người nước ngoài vẫn chiếm 60% trong số
8.5 triệu lực lượng lao động và rẻ hơn 30% lao động người Ả rập. Không những
người bản địa không thích làm theo lệnh mà còn cho rằng đó là công việc hèn hạ,
hạ mình. Mặc dù luật lệ gần đây yêu cầu 75% “Sauisation” của công nhân, nhiều
trường học không đào tạo cho người ta có thể trở thành công nhân, một phần vì
nhấn mạnh vào việc học vẹt, phân biệt giới tính, và hướng vào việc hướng dẫn tôn
giáo nhiều hơn.

Trang 333
Những xu hướng khác trong vương quốc này như sau:
 Luật đầu tư năm 200 cho phép 100%vốn chủ sở hữu của các dự án trong nước
và giảm thuế doanh nghiệp còn 30%, đồng ý ký chấp nhận 8 công ty quốc tế đầu
tư vào 3 cuộc đầu tư phát triển khí đốt tự nhiên đầy mạo hiểm.
 Khuyến khích tư nhân hóa trong nền kinh tế chính phủ điều hành can thiệp sâu,
thiết lập thị trường chứng khoán ra công chúng, và tiến hành xây dựng Al Faisalah
siêu hiện đại phức hợp gồm các cửa hàng hiện đại, khách sạn, và căn hộ.
 Trong 10 năm qua, việc bổ sung 40 điều luật để tạo điều kiện cho sự phát triển
thương mại. Luật nội quy của nước này đề cao thị trường vốn của chính phủ,
truyền thông, tiêu chuẩn công nghiệp, trong khi bộ phận phụ trách bằng sáng chế,
quyền sở hữu được cải tổ. SAGIA, thực thể kinh doanh của chính phủ, có khả
năng cạnh tranh cao và tìm kiếm các nhà đầu tư nước ngoài.
 Nguồn cung vốn linh hoạt, nợ ( 14 tỉ USD) và đóng góp vào các tổ chức quốc tế
lớn và nhân quyền, đặc biệt đối với nền hòa bình và phát triển của Trung Đông. Tổ
chức King Faisal đã đóng góp hàng tỉ dola vào các dự án nhân đạo toàn cầu để
nâng cao giá trị Islamic. Nó cũng đóng góp vào 1.2 tỉ vào việc thực hiện chuyến
hành hương tôn giáo toàn cầu đến vùng đất thánh của Mecca và Medina, với sự hỗ
trợ của chính phủ cho những nhu cầu cần thiết tạo nên “haji:
 Sự suy giảm trong thu nhập của người dân, vì vậy 3 triệu người Ả rập hiện đang
giữ những cổ phần địa phương. Với 23 triệu người dân và đang tăng dần lên, thị
trường cho kinh doanh đầy hứa hẹn. Sự gia tăng dân số cần thiết phải có đầu tư
lớn vào cơ sở hạ tầng. Vì vậy năm 2005, ngân hàng Thế Giới đã xếp hạng Ả rập vị
trí thứ nhất là nơi thích hợp để kinh doanh.
Để cân bằng sự phát triển chủ động như vậy, xem xét những quan sát của Madawi
al-Rasheed, 1 học giả nổi tiếng Ả rập, người nói rằng: gia đình cái mà cách đây 80
năm đã tạo nên vương quốc bây giờ đã trở thành 1 “ bộ lạc không có người dẫn
đầu” với ít nhất 5 nhân tố. “ Giả sử, kết quả nghiên cứu này đặt ở vị trí hàng đầu
trong xã hội là stress, nơi mà chỉ có tiền bạc, thiếu các công cụ hướng dẫn hay tự
do tri thức, chỉ duy nhất là chống lại những thay đổi nhanh chóng

Trước khi đến Ả rập xe-ut, việc kinh doanh xa xứ và và những người chuyên
nghiệp được khuyên là nên hiểu rõ về phong tục và truyền thống, 1 vài phần trong
số đó sẽ được đề cập trong các chương chuyên biệt sau để có thể hiểu được thế
nào là giao thức kinh doanh.
Trang 334
Văn hóa chung của các quốc gia Trung Đông:
Thêm vào phần sơ lược về các nước Trung Đông được cung cấp trong phần
trình bày 11.3 , chúng tôi sẽ đề xuất thêm các quan điểm văn hóa của 13 quốc gia
khác.
Vương quốc Bah-Ra- In: là 1 quần đảo gồm 33 hòn đảo nhưng chỉ có 1 đảo lớn
duy nhất , vương quốc Bah-Ra-In là quê hương của khoản 670,000 người. với
GDP bình quân đầu người là 13,000 USD. Đây cũng là nơi định cư của nhiều công
ty đa quốc gia bởi vì quốc gia này là nước dân chủ nghất trong vịnh Ba Tư và cũng
là nơi nổi tiếng về du lịch. Trong cuộc bầu cử năm 2004, nước này đã xây dựng
một chế độ quân chủ lập hiến.
Iran : là người thừa kế của đế chế Ba Tư cổ đại và văn hóa của nó. Quốc gia này
là 1 gã Shiiet khổng lồ với hơn 65 triệu người. Vào năm 1979, một cuộc cách
mạng Hồi giáo đã lật đổ quốc vương và lập nên một nhà nước cộng hòa Hồi giáo.
Được cai trị bởi các giáo sĩ Hồi giáo, nước này đã tiến hành một cuộc chiến tranh
đẫm máu với Iraq vào những năm 1980, với cái giá phải trả là hàng triệu sinh
mạng. Vào năm 1979, nước này đã cho phép các sinh viên quá khích kiểm soát và
bao vây tòa đại sứ Mỹ và sau đó đã bắt giữ các nhân viên sứ quán làm con tin. Là
kẻ thù của Israel , nước này đã bảo trợ cho phong trào Hồi giáo cực đoan Hamas
và Hezbollah tại nước đó và ở Lebanon, đồng thời còn cỗ vũ cho những người hồi
giáo cực đoan tại Iraq. Là một đối tác quan trọng trong khu vực, nước này phải đối
mặt với các phán quyết của Liên Hợp Quốc về chương trình phát triển năng lượng
hạt nhân và có thể là vũ khí của mình. Quốc gia này cũng đã giáo dục dân chúng
đòi hỏi về các vấn đề xã hội, kinh tế hoặc các cải cách kinh tế trong các cuộc bầu
cử của họ nhưng hiệu quả mang lại rất thấp.
Irắc : Là vùng đất thuộc vùng Lưỡng Hà cổ,nằm giữa 2 con sông là sông Tigris và

sông Euphrate, với các thành phố tráng lệ của vương quốc Babylon. Với một dân
số xấp xỉ 27 triệu người , cộng thêm trữ lượng dầu đứng thứ 2 trên thế giới đây là
quốc gia có vị trí chiến lược trong chính sách can thiệp của phương Tây. Người
Anh từng thiết lập ở đây một chế độ quân chủ với một quốc vương bù nhìn nhưng
sau đó một cuộc đảo chính quân sự đã đưa nhà độc tài Saddam Hussei lên nắm
quyền, người đã gây ra cuộc chiến với Iran, thực hiện tội ác diệt chủng với chính
nhân dân của mình và xâm lược Côoét vào năm 1990. Điều này đã dẫn đến các
phán quyết trừng phạt của Liên Hợp Quốc và 2 cuộc xâm chiếm của Hoa Kì và
Đồng Minh. Đầu tiên là cuộc Chiến Tranh Vùng Vịnh vào năm 1991 và lần sau đó
là vào năm 2003 . Và trong cả hai lần , cả chế độ chính trị lẫn một lực lượng quân
sự lớn đều bị tiêu diệt nhanh chóng . Sự chiếm đóng hiện tại của quân đội Mỹ và
Đồng Minh đã không mang lại kết quả gì trong việc tìm ra “Vũ Khí Hủy Diệt
Hàng Loạt “ như mong đợi , mà nó còn tạo nên sự trỗi dậy nghiêm trọng của các
lực lượng khủng bố tại chổ và bên ngoài, kết quả là mất nhiều người và tài sản , và
có nguy cơ dẫn đến 1 cuộc nội chiến . Hussein đã bị bắt và đưa ra xét xử, các nỗ
lực cũng đang được thực hiện nhằm đề ra một hình thức chính phủ dân chủ hơn.
Bầu cử lần đầu tiên cũng được tổ chức trong lịch sử đất nước nhằm thông qua một
hiến pháp và lập ra một quốc hội mới . Dưới sự cai trị chuyên chế trước đây của
đảng Baath, những người Hồi giáo dòng Sunni chỉ chiếm thiểu số nhưng nắm
quyền quyết định trong chính phủ , vì thế họ đang từ chối tham gia vào một chính
phủ mới . Do vậy, trong lúc này đa số những người Hồi giáo dòng Shiite cùng với
phần thiểu số những người Kurd theo đạo Hồi đang nắm giữ quyền hành và điều
hành chính phủ theo đường lối dân tộc đi đôi với tôn giáo . Và khả năng 3 nhân tố
thế lực này có thể hợp tác cùng nhau để xây dựng một chính phủ quốc gia thống
nhất ổn định vẫn còn là một câu hỏi mở.
Trang 335
Theo dự báo chính thức của Mỹ, kinh tế Iraq sẽ tăng trưởng khoảng 4% trong năm
2006 hoăc có thể hơn khi doanh số tiêu dùng và hàng lâu bền đạt mức cao. Tuy
nhiên, cá dự án tái thiết và khôi phục đang bị cản trở bởi các vấn đề về an ninh .
Người ta lo sợ cho sự an toàn của họ, và phàn nàn về tình trạng thiếu điện và thất

nghiệp cao và đang cố gắng đấu tranh để xây dựng một nền kinh tế thị trường dân
chủ .
Người Kurd ở Iraq đã giành được quyền tự trị và hòa bình cho vùng núi phương
Bắc của họ và hiện đang hợp tác với chính phủ trung ương ở Baghdad. Mục tiêu
của họ là nắm quyền kiểm soát khoảng 9 tỉ thùng dầu thô ở vùng Kurdistan thuộc
Iraq và cuối cùng là dành độc lập và thành lập một quốc gia của người Kurd nằm
trong lòng Syria, Thổ Nhĩ Kì và Iran trong một kế hoạch bị phản đối dữ dội bởi ba
nước trên. Có hơn 100,000 người bị giết dưới thời Saddam Hussein và đã được
quyền hưởng quy chế độc lập kéo dài gần 15 năm nay. Vì vậy người Kurd ở Iraq
sẽ không dễ dàng từ bỏ . Với viện trợ từ nước ngoài và việc buôn lậu các chiến
binh hung tợn đang cùng các nhà thầu tận hưởng sự thịnh vượng bất chấp những
thiếu hụt về công nghệ khai thác.
Israel : Mặc dù người Do Thái đã sống tại vùng đát cổ đại này trong suốt thời kì
kinh thánh ( biblical time ?) nhưng họ đã không giành lại vùng đất này cho đến
năm 1948 dưới sự giúp đỡ của Liên Hợp Quốc khi người Anh rời Palestine. Kể từ
sau đó, Israel đã biến vùng đất rộng 20,277 dặm vuông này thành 1 khu vực thịnh
vượng, 1 nền kinh tế phát triển và là nơi trú ngụ cho hơn 6 triệu người Do Thái từ
khắp nơi trên thế giới. Nhưng những thành công trong các lĩnh vực nông nghiệp,
công nghiệp, kỹ nghệ, thương mại và du lịch đã bị che mờ bởi các xung đột trong
khu vực nơi có sự xâm nhập đông đảo và trả thù từ cả hai phía Irael và người láng
giềng của quốc gia này , cùng với các hiệp định hòa bình liên quan tới Liên Hợp
Quốc và các quốc gia khác. Hòa bình và hợp tác vẫn đang tiếp tục né tránh những
người Semite này.
Jordan: Phát triển như một quốc gia trung lập chèn vào giữa Arập Xêút , Irắc,
Syria, Israel. Jordan bắt đầu kí kết hòa bình với Israel vào năm 1994. Tài năng
chính trị của cố vương Hussein và và con trai ông quốc vương Abdullah II đã duy
trì chế độ quân chủ lập hiến trên một con đường vững chắc. Tài nguyên thiếu hụt,
thương mại trong khu vực, và viên trợ quốc tế cho phép Jordan có thể duy trì ổn
định tương đối trong khu vực . Với dân số khoảng trên 5 triệu người , hơn một nữa
là người tị nạn Palestine, việc tiếp diễn các xung đột quân sự trong khu vực – bao

gồm cả hai cuộc tấn công Iraq của các thế lực phương Tây đã gây không ít khó
khăn cho hoạt động của quốc gia nhỏ bé này.
Côoét: Với trữ lượng dầu thô khoảng 95,6 tỉ thùng, quốc gia tí hon có diện tích chỉ
bằng 1 thành phố này đã có 1 sự hồi phục đáng chú ý sau cuộc xâm lược và phá
hoại các giếng dầu của Iraq vào năm 1991. 2,3 triệu cư dân của quốc gia này đang
được hưởng mức GDP bình quân đầu người khoảng 15,500 USD . Một nền quân
chủ đứng đầu là tiểu vương Arập, quốc gia này có thành lập hội đồng lập pháp
nhưng từ chối bầu cho phụ nữ, hoặc quay ra mời những người lao động đã lẫn
tránh chiến tranh bao gồm cả hàng trăm ngàn người Palestine .
Trang 336
Lebanon : là một vùng đất với thiên nhiên tuyệt đẹp trông ra biển Địa Trung Hải,
đây là một địa điểm nghỉ mát nổi tiếng khi hòa bình, được biết đến như Phoenicia
trong thời kì cổ đại, quốc gia duyên hải này là nơi cư trú của khoảng 4,3 triệu
người với thu nhập bình quân xấp xỉ 3200 USD . Dân số của quốc gia này chiếm
khoảng 70% là đạo Hồi còn lại 30 % là Thiên Chúa Giáo . Sự phân chia tôn giáo
phản ánh cách thức thành lập chính phủ và nguồn gốc cuộc chiến giữa các lực
lượng dân quân địa phương ,và kết quả dẫn đến là tình trạng đất nước bị tàng phá .
Sau 16 năm nội chiến đau khổ, người Lebanon đã yêu cầu quân đội Syria giúp duy
trì trật tự , và sau đó người Syria đã phải miễn cưỡng rút quân vào năm 2005. Là
một nước nhỏ từng bị Israel xâm chiếm 2 lần thông qua những hành động trã đũa
những hoạt động khủng bố của các phần tử Hamas và Hezbollah trong lãnh thổ
của nước này.; Tính đến năm 2000, Israel đã rút khỏi khu vực bị chiếm đóng -
1 “vùng an ninh” ở nam Lebanon được khoảng 22 năm . Vào năm 2006, khi đáp
lại hành động bắn rốckét vào lãnh thổ Israel và việc bắt cóc các binh sĩ nước này
của Hezbollah, Israel đã cho không kích nhiều khu vực ở Lebanon và chiếm đóng
phần lãnh thổ phía nam nước này. Những thương lượng quốc tế giữa Israel và
Lebanon đã đưa đến việc ngừng bắn, Israel rút quân và Liên Hợp Quốc đưa lực
lượng gìn giữ hòa bình vào tuần tra dọc vùng biên giới phía nam Lebanon.
OMAN. Trong 35 năm qua,Oman đã chuyển mình từ 1 xã hội thu mình đóng cửa
sang 1 vương quốc tiến bộ hơn có mối quan hệ tốt với cả Ả rập và phương Tây.

Với dân số 2.6 triệu người có mức GDP 8200 USD và cung cấp 5.5 tỉ thùng dầu
thô. Hầu hết Ibadhi Muslims, 1 giáo phái bảo thủ nhưng nhẫn nhịn, Oman đã quét
sạch dọc từ vùng biển Ả rập đến Persian Gulf. Vì vậy nó có tầm quan trọng chiến
lược đối với quân đội Mỹ dựa vài để có đặc quyền, đặc lợi ở đó.
CHÍNH QUYỀN PALESTINIAN. Vùng biển phía Tây và dãi Gaza thuộc quyền
cai trị của chính quyền này, chính quyền hi vọng đàm phán để được công nhận độc
lập bởi nước láng giềng Isarael. Khu vực bờ Tây kế cận Jordan có 2.2 triệu cư dân,
trong khi dãi Gaza nằm tách biệt có dân số 1.1 triệu người định cư ở phần đông
nam của Israel thuộc vùng biển Địa Trung Hải. Kể từ 1967, những cư dân gốc
Palestine bị kẹt trong các trận chiến khốc liệt chết người với người Israel luôn cho
rằng những cư dân này đã chiếm đất của họ. Theo nền hòa bình Oslo tới năm
1993, việc tiếp tục đàm phán đi đến sự hòa giải để gỡ rối như là kết quả của các
cuộc tấn công qua lại giữa người Palestine Hamas và lính Israel. Khác xa vấn đề
hòa giải bất hợp pháp của 2 nước, năm 2005 Israel đã rút binh đoàn của mình ra
khỏi dãi Gaza. Tổng GDP của 2 khu vực chỉ đạt 1500 USD, và viễn cảnh phát
triển kinh tế không mấy sáng sủa trừ khi đạt được sự hợp tác với Israel
Trang 337
QATAR. Chịu ảnh hưởng của 1 trong những vì vua tiến bộ nhất khu vực, Sheikh
Hamad, đất nước này hiện đại hóa với 1 tốc độ đến ngạt thở, dựa trên dầu và
những hố ga tự nhiên lớn nhất thế giới. Với dân số chỉ 618 000 người, GDP bình
quân đầu người là 21 000 USD, và cung cấp 15.3 tỉ thùng dầu thô. Là 1 đồng minh
chính yếu tạm thời trong cuộc chiến Persian Gulf, Qatar làm chủ cả quân đội Mỹ
và Al Jazeera, mạng lưới tin tức toàn cầu trên truyền hình theo ngôn ngữ Ả rập.
SYRIA. Hiện là 1 vùng đất cổ cai trị bởi đảng Baath và tổng thống của nó, Bashar
Al- Assad và được bảo hộ bởi người tiền nhiệm USSR nó đã ủng hộ các nhóm
khủng bố như Hamas và Hezbollah, trong khi đó lại giúp đỡ Mỹ cuộc chiến tranh
chông lại Qaeda. Là 1 đồng minh của Iraq, nước này xem Israel như là kẻ thù , bắt
giữ Golan Height vào trân chiến năm 1967 và vẫn còn chiếm đóng vị trí chiến
lược này. Từng bị tố cáo về tội âm mưu ám sát cục phó Lebanon, UN và gây áp
lực quốc tế, đã tác động làm cho Syria rút quân ra khỏi nước láng giềng.

LIÊN BANG CÁC NƯỚC Ả RẬP( UAE). Là sự liên bang của 7 tộc Hồi giáo ở
Persoan Gulf, UAE được nằm dưới sự bảo vệ của nước Anh mãi tới năm 1971. Từ
sau đó, nó đã phát triển tăng vọt lên từ 1 vùng nông thôn và nghèo nàn thành 1 đô
thị giàu có, đầy dầu. Thành phố phát triển và hiện đại nhất là Dubai như mô tả ở
Exhibit 11.5. Với dân số 3.5 triệu người, GDP bình quân đầu người của liên bang
là 21000 USD và đang tiếp tục tăng, trong khi cung cấp dầu thô ước tính là 97.8 tỉ.
Ở bán đảo Ả rập, điểm đến ưa thích của du khách, doanh nhân, và cả quân đội.
UAE cũng có 1 lượng rất lớn công nhân lành ngề, chủ yếu từ Ấn Độ và Pakistan,
cũng như thái độ công bằng hơn đối với phụ nữ.
YEMEN. Nằm trên cực nam của bán đảo Ả rập nơi giao nhau giữa Biển Đỏ và
Gulf của Aden, Yemen được xây dựng trên thủ đô cổ Sanaa. Năm 1990, khu vực
phia bắc thống nhất với nam Marist, sau đó lún sâu vào cuộc nội chiến kéo dài 4
năm sau đó mãi tới khi hòa bình được lập lại. Dân số chỉ 18.6 triệu người với
GDP là 820 USD- thấp nhất khu vực. Người dân rất nghèo và truyền thống, những
năm gần đây nước này được điểm qua với nạn bắt cóc, tấn công ống dẫn dầu, và
việc ném bom của U.S.S. Cole ở Aden. Khủng bố ở Yemen rất nổi tiếng, Osama
Bin Laden, mà phe cánh bè đảng của hắn bắt nguồn từ phía nam Yemen.
TẬP QUÁN VÀ GIAO THỨC KINH DOANH Ở CÁC NƯỚC TRUNG
ĐÔNG
Xem xét trường hợp sau:
1 nhân viên ngân hàng ở khu vực giữa của phía Tây được mời bởi 1 tộc trưởng Ả
rập đến gặp nhau ở khách sạn Dorchester ở London. 1 người bạn của cả 2 đã săp
xếp việc gặp gỡ và các tiện nghi cho 2 người. Cà phê đen được đưa lên. Không
thảo luận được gì về việc kinh doanh, nhưng có 1 sự trao đổi về văn hóa xã hội…
Cuối cùng, người Mỹ được mời tới buổi gặp mặt ở Riyadh. Người Ả rập rất vui
mừng chào đón nhân viên ngân hàng với ý nghĩ sau: “ Không có Chúa nhưng có
thánh Allah, và Muhammad là hiện thân của thánh Allah”. Cà phê đậm hơn được
đưa lên và thỉnh thoảng lại có và người khác trong buổi gặp mặt đó. Lúc đó, 1 mối
quan hệ làm ăn có lợi cho lẫn nhau được thiết lập.
Trang 338

DUBAI - thành phố của tương lai
Thật là buồn cười, tham vọng và thành phố phát triển nhanh mang tính hiện
đại ở Vịnh Batu. Salem Moosa đang phát triển các tòa nhà chọc trời và các cao ốc
nhân tạo tuyệt vời trên hòn đảo nhân tạo có dạng hình cây cọ. Họ đang tạo ra mô
hình của các di tích lịch sử, như là tháp Eiffel, kim tự tháp, đền thờ Taj Mahal và
thành phố Lost City of Atlantis. Duabai cũng muốn khoe khoang những khu nghỉ
dưỡng trong nhà hay những khách sạn dưới nước, khu mua sắm và các nhà chọc
trời lớn nhất thế giới. Đã từng trải qua cơn sốt xây dựng, đó là sản phẩm của trí
tưởng tượng, tham vọng và đồng tiền. Đây là thành phố đứng đầu được xây dựng
bằng sức đẩy mạnh mẽ của tập đoàn Emirate, với sự thay đổi tận gốc của thành
phố ngọc trai đang ngủ quên của các thương gia và hải tặc. Đặt trên điểm giao
nhau của các con đường đi qua châu Âu, châu Phi và Ấn Độ, lãnh thổ của các tộc
trưởng cai quản có ít tầm quan trọng về dầu mỏ hiện đang trở thành phần trọng
tâm trong việc kinh doanh và đầu tư của người Arab. Dubai cũng là nơi gây bối rối
cho các quốc gia là nơi mà gần 20% trong số 1 triệu dân, các chính trị gia cố gắng
làm cho nó ít quan trọng và là nơi để ăn chơi. Một trong số dự án phát triển đó là
thành phố Internet nơi mà trước đây 5 năm chi toàn là cát; một nơi được bao bọc
kín; Kho tàng các vùng lặn dưới nước rộng nhất thế giới được khôi phục từ
Maldives, Barrier Reef, Cayman và biển Đỏ. Hòn đảo nhân tạo này là tầm nhìn xa
trông rộng của Thái tử Sheik Mohammed Ibn Rashid al Makturn, người bắt đầu
tiến trình đổi mới này.
Phần này tóm tắt một số điểm quan trọng trong thành công trong dự án kinh
doanh ở Trung Đông này. Đầu tiên là không có gì xảy ra nhanh và kiên nhẫn là
một thói quen tốt. Thứ hai, sự tin cậy quan trọng hơn tất cả, và nó là học thức
trong các thời kỳ, thường là trợ giúp cho việc quen biết với người thứ ba. Mặc dù
phong tục kinh doanh có sự khác nhau trong mỗi vùng miền, bằng cách cố gắng
hiểu về đạo Hồi và văn hóa người Arab, một cá nhân có vị trí tốt sẽ nắm thực
quyền. Về mặt thông hiểu văn hóa Saudi Arab có thể thay đổi cho phù hợp và
chọn lọc cho một số nơi khác ở Trung Đông là chủ đề cho sự thay đổi.
Trang 339

Trong số các tổ chức hiện đại có sự giáo dục tốt được thiết lập ở Saudi
Arab, Vua dầu hỏa và khoáng sản là một rong những người giỏi nhất. Giáo sư
Mohammed I At – Twaijri có sự chỉ đạo và công bố nghiên cứu so sánh các nhà
quản lý, đại lý , người đàm phán của Saudi và Mỹ .Một số điểm chính và nhận xét
trong nghiên cứu của ông đước đua ra xem xét ở đây.
• Có một xu hướng tiến đến Âu hóa của các nhà quản lý ở Trung Đông và
Saudi đang trở nên ít gia trưởng hơn.
• Có sự khác biệt quan trọng trong cách phản ứng lại trong mục lục câu hỏi
ngôn ngữ địa phương như là trái ngược với người Anh trong cùng một tình
trạng.
• Trong thương lượng, người Saudi có hai điểm quan trọng, cạnh tranh và hợp
tác, cả hai đều biểu lộ trong văn hóa Saudi.
• Trong hàng trăm dụ án kinh doanh giữa Mỹ và Saudi Arab, người nước
ngoài thường được yêu cầu phải xây dựng những dự án có chương trình
huấn luyện lớn cho các dự án quản lý cho địa phương, hiện đang là xu hướng
gia tăng trong hầu hết các nước Trung Đông.
Một phần trong số đó được miêu tả trong phần nói về văn hóa Trung Đông
và Arab, Arab là người có cảm xúc và lãng mạn, thỉnh thoảng hơi thái quá hay có
phần cực đoan. Họ tôn trọng tình bằng hữu, sự trung thành, sự công bằng, và ngay
khi các sự việc hay cách đối xử đi ngược lại sự công bằng, họ rất có thể là người
gây ra các hành động căm phẫn và giận dữ. Người Arab có xu hướng nồng nhiệt,
hiếu khách, rộng lượng và nhã nhặn. Giống như những người Trung Đông trong
kinh doanh, có khuôn mẫu là họ rất thành thực và đáng tin cậy hoặc mặt khác họ
cũng khong trung thực và khá ranh mãnh. Thật là nghiêm trọng nếu khái quát hóa
chung cho bất cứ nền văn hóa nào, vì thế mà một người khi giao tiếp với mỗi
người Trung Đông riêng lẻ thì hãy đối xử với anh ta hoặc cô ta một cách tôn trọng
và nghiêm túc. Người Semite bất kể là người Arab, người Thiên chúa giáo hay
người Do Thái thì đều có tiếng là các thương gia và người bán hàng có hiệu quả.
Hơn nữa, xã hội Arab đặc biệt chú ý đến danh dự. Nhũng ý niệm về sự xấu
hổ khá xa lạ với những người nước ngoài đến từ phương Tây. Nỗi xấu hổ phải là

nỗi sợ hãi, né tránh, che giấu, vì thế mà mọi người phải cầu nguyện Thánh Allah
bảo vệ họ khỏi những thứ xâu xa khác (phơi bày trước công chúng). Vi thế mà
người nước ngoài tránh gây khó xử cho người Arab. Bởi vì sự liên kết mạnh mẽ
trong xã hội giữa các cá nhân và các tổ chức, sự xấu hổ có nghĩa là sẽ mất đi rất
nhiều sức mạnh và ảnh hưởng đặc biệt là đối với gia đình. Thêm vào đó di sản của
các bộ tộc có ảnh hưởng và có giá trị ở mức độ cao ở sự phục tùng và chấp hành,
rõ ràng là mang tính độc đoán. Để trả ơn cho ai đó, cá nhân có một chỗ đứng vững
chắc và chia sẻ những thanh danh trong những buổi họp mặt của tập đoàn. Đó là lý
do tại sao đặc trưng của người Arab lo lắng về cách họ quyết định, hành động và
cách cư xử phản ánh gia đình, dòng họ, bộ tộc và đến đất nước họ như thế
nào.Trong xã hội truyền thống, danh dự là quan trọng, việc thừa nhận "tôi không
biết" có thể là nỗi xấu hổ cho một số người. Sụ phê phán mang tính xây dựng có
thể gây ra những sự xúc phạm.
Đối với người Arab, cái tôi bị chôn vùi cùng với cá nhân.Điều này có liên
quan đến những ý nghĩa được giải thích trong hoàn cảnh trước đây bởi vì cái tôi là
cá nhân và riêng tư trong cộng đồng đáng thương và sự cạnh tranh giữa những
người đàn ông là điều hiển nhiên.
Trang 340
Lời khuyên trong kinh doanh
Đối với người Arab, thương nghiệp là nghề được tôn vinh nhất – nhà tiên
tri Mohammad, xét cho cùng, là một người kinh doanh đã lấy một phụ nữ kinh
doanh. Vì thế, kinh doanh và thương mại rất được tôn trọng, vì thế mà mọi người
luôn mong đợi là người tin cậy, khôn ngoan, thông thái. Một số nguyên tắc kinh
doanh quan trọng đáng chú ý ở Trung Đông như sau.
• Giao dịch kinh doanh sẽ thuận lợi nếu thiết lập được mối thâm giao gần gũi
với cá nhân, tôn trọng lẫn nhau, tin tưởng. Kinh doanh được tiến hành giữa
những con người, không chỉ là với công ty hay vì các hợp đồng.
• Mối quan hệ và sự liên kết các công ty là quan trọng nhất – thiết yếu là đạt
được tiến trình cho cả người đưa ra các quyết định cả riêng lẫn chung – vì
thế mà điều quan trọng là duy trì quan hệ tốt với những người có ảnh hưởng.

• Thương lượng và mặc cả không còn là tiến trình xa lạ nữa, một phần của
nghệ thuật ở mảnh đất cổ xưa này, vì vậy mà một số người mong đợi vào sự
kỳ kèo cũ kỹ này.
• Ra quyết định theo truyền thống được đưa ra bởi con người, do đó đòi hỏi
người đai diện của tổ chức phải là người có địa vị thích hợp; quyết định
thường được đưa ra bởi những người quan trọng trong cơ quan chính phủ
hoặc tập đoàn và thường được thông qua sự trao đổi thành thạo qua thư từ,
fax, điện thoại.
• Thời gian thì linh động, thuận theo khái niêm chung của Bukra inshae
Allah, nghĩa là " ngày mai là ý nguyện của chúa; đó là sự biểu lộ văn hóa
mẫu mực của thuyết định mệnh. Mọi người nên tránh gây ấn tượng mạnh mẽ
như ngọn lửa và kế hoạch, mặc dù các nguyên tắc kinh doanh hiện đại ngày
càng trở lên thông thường, việc bổ nhiệm phải được tuân thủ và sắp đặt.
Người Arab có thể thúc đẩy hoặc không và sự bổ nhiệm có thể xảy ra chính
xác hoặc bắt đầu trễ. Một ngày của họ được chia ra làm 5 lần cầu nguyện, và
các cuộc gặp gỡ được lập kế hoạch sao cho phù hợp.
• Marketing nên được tập trung vào phân khúc khách hàng cụ thể. Bởi vì
quyền lực tập trung của chính phủ ở nhiều nước Arab nắm giữ sức mạnh
kinh tế và là khách hàng chủ yếu, mỗi người phải hiểu được nhân tố phát
triển kế hoạch cho việc thu được hàng hóa và dịch vụ và sau đó phát triển
giao thiệp và quan hệ với viên chức quan trọng trong các bộ thích hợp.
• Xã hội hóa kinh doanh truyền thống, và biểu hiện xã hội, cử chỉ lịch sự, và
lời mời là việc binh thường, nhưng sự thỏa thuận không thường ký kết dưới
tình hình tài chính. Theo truyền thống, phụ nữ Arab không là một phần của
tình trạng này, nhưng sự lẫn lộn trong tụ tập ở những nơi riêng tư thường bắt
đầu trở lên phổ biến. Phụ nữ nước ngoài ở Saudi Arab, sự đùa cợt hay trong
kinh doanh sẽ không chỉ phải gọi nhau trong lúc ở nơi vui vẻ, nhưng lợi dụng
sự ủng hộ của địa phương và câu lạc bộ phụ nữ( một nơi đặc biệt cho người
nước ngoài).
Trang 341

• Sự giao thiệp đặc biệt phức tạp ở Trung Đông, người ngoài cuộc nên chỉ cân
đối và bằng lòng, tuân theo sự lãnh đạo của chủ nhà. Tiêng Arab là ngôn ngữ
có ngữ cảnh cao, biểu thị bằng cách lên cao giọng và không nhiều ngôn ngữ
hình thể( điệu bộ, có sinh khí, biểu lộ qua nét mặt, lông mày đưa lên, cong
lưỡi, đứng gần, giao tiếp bằng mắt và ngoại trừ đối với người lạ mới lần đầu
gặp nhau, một cái gật đầu cũng là biểu thị thái độ xác nhận). Lời nói cường
điệu vẫn được coi là bình thường và từ "yes" có thể có nghĩa là có thể có
hoặc chắc chắn là không.
• Điều cấm kỵ thì rất nhiều, vì thế phải chú ý đến những lời khuyên đưa ra ở
đây là khi gặp những trường hợp xa lạ. Bảng 11.6 đưa ra một số hiểu biết sâu
sắc hơn để thích nghi với những hành vi kinh doanh trong khu vực.
Trong phương diện nào đó của lời khuyên được đưa ra, có điều thú vị là trong các
binh lính Mỹ ở Iraq, thủy quân lục chiến từng phát hành thẻ thông minh về văn
hóa Iraq với những lời khuyên về văn hóa để giúp lính Mỹ có thể tránh xa các vấn
đề ở đất nước Iraq. Nó bao gồm các lời khuyên về cử chỉ được dùng đến(tay phải
đưa lên tim như là biểu hiện của sự tôn trọng, tay trái giấu đi, ngón tay sờ nhẹ
nghĩa là làm chậm lại hoặc kiên nhẫn, sự bẻ cổ hướng lên trên cùng với cái tặc
lưỡi có nghĩa là" không". Họ tránh dùng tay trái để nắm tay người khác; gây sự
chú ý của phụ nữ bằng cách đụng chạm hoặc nhìm chằm chằm; đi lại với dáng vẻ
lờ đờ như là biểu hiện của sự thờ ơ, không quan tâm.
Bảng 11.6
Những điều nên tránh khi ở Trung Đông.
• Đưa ra những dự án kinh doanh cho đến khi bạn hiểu rõ đối tác chủ nhà của
bạn hoặc là bạn sẽ bị coi là người bất lịch sự.
• Bình phẩm về vợ của họ hoặc những bé gái trên 12 tuổi.
• Đưa ra những câu hỏi mà có thể ở nước bạn thì nó là bình thường nhưng ở
đây thì sẽ bị hiểu nhầm là xâm phậm đời tư của họ.
• Dùng những câu làm mất thể diện hoặc những câu chửi rủa và về sức khỏe
không tốt hoặc tục tĩu để cố gắng làm cho hài hước.
• Lôi kéo họ vào những cuộc đàm luận về tôn giáo, chính trị hoặc là về Israel.

• Tặng rượu cho họ hoặc uống rượu đó là những thứ bị cấm ở một vài quốc gia
nhất là Saudi Arbia.
• Để thỉnh cầu một cách thiện ý từ những người có uy quyền hay được quý
trọng, sẽ bị xem là bất lịch sự đối với người Arab khi nói " không".
• Bắt tay quá chắc, đẩy tay nhẹ nhàng hoặc ẻo lả được ưu dùng hơn.
• Chỉ tay vào người khác hoặc để lộ đế giày khi ngồi.
Trang 342
Sự báo động cho các nhà quản lí toàn cầu
Mười chín quốc gia ở Trung Đông cùng chia xẻ chung một nền văn hóa Ả rập
và thói quen của đạo Hồi, nhưng có một vài sự khác nhau trong cách hiểu và cách
thực hành. Saudi Arabia, quốc gia lớn tuổi của vịnh, là quốc gia nghiêm ngặt trong
vấn đề này và là người bảo vệ truyền thống Hồi giáo, đặc biệt khi được lĩnh hội
bởi giáo phái Wahhabi ( thành viên của một nhóm giữ gìn đạo Hồi được sáng lập
vào thế kỉ 18 mà chống đối lại tất cả lệ thường không được phê chuẩn trong kinh
Koran). Ở một nơi nào khác Bahrain (quốc gia độc lập ở vịnh Ba Tư) , cuộc sống
xã hội và cuộc sống kinh doanh có thể thoải mái hơn hoặc một nơi nào đó dựa trên
việc liên tục giữa một nước như Iran và Jordan, bây giờ một chế độ sùng đạo căn
bản mà dưới một nước quân chủ tiến bộ bị ảnh hưởng một cách lớn lao bởi phong
tục và sự hiện diện của nước Anh. Đặc tính kinh doanh ở một nước có thể không
bằng lòng với tiền làm quà hoặc để giúp đỡ người nghèo khó hoặc thanh toán vì
lòng tốt, nhưng trái lại ở một số nước, việc đó có thể là tha thứ, thâm chí là khuyến
khích. Ở một số nước Ả rập, người đỡ đầu hoặc hội viên địa phương là cần thiết
cho sự liên minh thành công, nhưng trái lại ở những nước khác là không cần thiết.
Thật là hữu ích để phát triển vốn từ vựng nhỏ về lời nói và từ ngữ Ả rập được
sử dụng riêng cho việc chào hỏi và giới thiệu, cũng như quan sát nghi thức ngoại
giao của tên và chức tước.
Thực phẩm Trung Đông có thể ảnh hưởng đến người phương Tây vì họ không
quen với việc ăn kiêng, mặc dù thực phẩm được chế biến ngon và cẩn thận. Hãy
thận trọng khi uống nước đóng chai không nắp, và nếu nấu ăn với nước không
đóng chai, ta phải làm sạch nó bằng vỏ trái cây và rau quả xanh.

Tương lai của vùng này có thể được định hình bởi những quốc gia giàu dầu
mỏ, và các bang Ả rập mà không có của cải nhìn chung thì đông dân hơn và phụ
thuộc kinh tế vào những quốc gia giàu dầu mỏ. Bây giờ, Trung Đông là nơi không
ổn định và bạo lực, vì thế cần tạo sự cung cấp bảo mật và quan sát những khuyến
cáo về du lịch của chính phủ. Ở một số địa phương, vệ sĩ là nên có.
Suy nghĩ hai lần về việc tự mình thuê xe và lái xe ở Trung Đông, đối ngược
với việc thuê một chiếc xe và người lái xe cẩn thận. Ở đây có tỉ lệ tai nạn giao
thông cao, vì những lái xe lơ đễnh và quá tốc độ đã gây ra 3000 cái chết vì tai nạn
giao thông mỗi tháng. Điều này là vấn đề sức khỏe cộng đồng quan trọng và là
nguyên nhân thứ hai gây ra cái chết ở những quốc gia Ả rập.
Tránh hiểu sai việc nắm tay giữa những người đàn ông Ả rập. Một bức ảnh gần
đây chỉ ra rằng tổng thống Mỹ và quốc vương Ả rập nắm tay trước sự ngạc nhiên
của nhiều người. Tuy nhiên, cái nắm tay ở Ả rập thể hiện tình cảm ấm áp giữa
những người đàn ông với nhau, dấu hiệu của sự đoàn kết và mối quan hệ. Điều đó
không mang ý nghĩa tình dục, và không giao thiệp cũng không phải dấu hiệu của
sự khinh khi. Hôn cằm, cái bắt tay lâu, và giữ chặt tay có nghĩa là thể hiện tình
hữu nghị, sự tận tâm, và ngang bằng địa vị. Người lạ không hôn và nắm tay, và
người mạnh không hôn người yếu. Bởi vì giới nam và giới nữ là không dính líu
đến nhau, những người đàn ông hiếm khi có cơ hội chạm vào hoặc thể hiện tình
cảm với những người phụ nữ, đặc biệt là ở nơi công cộng. Những người đàn ông
cùng nhau tiêu rát nhiều tiền và những thói quen này vượt ra khỏi truyền thống.
Trang 343
Trung Đông ảnh hưởng đến những người phương Tây