Bài Giảng Thuế - Bài 5 doc

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

111
BÀI 5: THU THU NHP DOANH NGHIP
Mc tiêu Ni dung
• Nm đc khái nim và các đc trng c
bn ca thu thu nhp doanh nghip;
• Nm đc đi tng np thu, và các khon
thu nhp chu thu thu nhp doanh nghip;
• Bit cách tính thu thu nhp doanh nghip
phi np;
• Nm đc các quy đnh v min, gim,
hoàn thu thu nhp doanh nghip.

• Khái nim đc đim ca thu thu
nhp doanh nghip;
• Phân loi thu thu nhp doanh nghip;
• Các yu t cu thành mt sc thu thu
nhp doanh nghip;
• H thng thu hin hành  Vit Nam;
• Các ni dung c bn ca lut qun lý
thu thu nhp doanh nghip.


Thi lng hc Hng dn hc
• 12 tit

• Ôn li các kin thc đã  bài 1, chú
trng đn các yu t cu thành mt
sc thu và các quy đnh đng ký kê

khai thu trong phn qun lý thu.
• Nghiên cu ni dung bài ging
powerpoint đ nm đc nhng vn
đ c bn v sc thu này.
• Nghiên cu nhng vn bn, quy đnh v
vic thc hin thu nhp doanh nghip.
• Làm các bài tp và tr li các câu hi.
• Tìm đc các tình hung thc t v
thu nhp doanh nghip, t đa ra
phng án gii quyt trên c s kin
thc đã hc trc khi xem phn tr
li ca c quan thu.


Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

112
TÌNH HUNG DN NHP
Tình hung
Kt thúc nm đu tiên đi vào hot đng, Công ty c phn đu t
Vit Nga đt đc mc li nhun theo s sách k toán là 2.542
triu đng. Tuy nhiên, khi lên báo cáo quyt toán thu thu nhp
doanh nghip, thu nhp tính thu đc k toán xác đnh là 2.665
triu đng.

Câu hi

• Ti sao có s khác bit ln nh vy, khon thu nhp tính thu tng thêm là do đâu?
• Hi đng qun tr Công ty cn câu tr li tho đáng. Bn tr li câu hi trên nh th nào?

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

113
5.1. Khái nim, đc đim, vai trò ca thu thu nhp doanh nghip
5.1.1. Khái nim thu thu nhp doanh nghip
Thu thu nhp doanh nghip là loi thu trc thu đánh
trên phn thu nhp có đc ca các c s sn xut kinh
doanh sau khi tr các khon chi phí đc tr phát sinh
trong mt khon thi gian nht đnh (thng là 1 nm).
Qua khái nim ta thy thu thu nhp doanh nghip đánh
vào thu nhp ca các c s sn xut kinh doanh, điu này
đ phân bit vi thu thu nhp cá nhân, loi thu đánh vào
thu nhp ca các cá nhân k c các cá nhân sn xut kinh
doanh.
Trong khái nim trên cng ch rõ thu thu nhp doanh
nghip ch đánh trên phn thu nhp còn li sau khi tr các
khon chi phí đc gim tr và khon thu nhp này do
các c s sn xut kinh doanh đã to ra trong mt khong thi gian thng là mt
nm. Chi phí phát sinh trong quá trình sn xut kinh doanh ca các c s s đc chia
thành chi phí đc tr và chi phí không đc tr. Cách chia này là mt trong các nhân
t đã to s khác bit gia li nhun k toán và li nhun tính thu. Li nhun k toán
hay thu nhp k toán xác đnh trên c s thu nhp còn li sau khi tr các chi phí phát
sinh liên quan đn hot đng sn xut kinh doanh còn li nhun tính thu hay thu nhp
tính thu xác đnh trên c s thu nhp còn li sau khi tr các chi phí phát sinh nhng
tha mãn các điu kin đc tr qui đnh trong lut thu TNDN.
5.1.2. c đim thu thu nhp doanh nghip
• Thu thu nhp doanh nghip là loi thu trc thu, đi
tng np thu là các c s sn xut kinh doanh thuc
các thành phn kinh t, đng thi cng là đi tng

chu thu.
• Thu thu nhp doanh nghip đánh vào thu nhp ca
các c s sn xut kinh doanh bi vy ch khi các c
s này có thu nhp, có li nhun mi phi np thu
TNDN. c đim này rt khác bit vi thu GTGT,
thu TTB, các loi thu này đc cng thêm vào giá
bán ca hàng hóa, dch v ngi bán hàng, cung cp
dch v là ch th có ngha v tp hp và np vào Ngân sách Nhà nc, bi vy,
mc đ tiêu dùng nh hng trc tip đn các loi thu này.
• Thu TNDN là loi thu khu tr trc thu thu nhp cá nhân. Thu nhp ca các
doanh nghip suy cho cùng là các cá nhân s hu doanh nghip do vy vic thu
thu TNDN là ly đi mt phn thu nhp ca các cá nhân. Phn thu nhp này nu
không chu thu TNDN khi chia cho các cá nhân s chu thu TNCN.
• Thu TNDN là thu trc thu nhng không gây phn ng mnh m bng thu
TNCN vì ngi chu thu TNDN là các c s sn xut kinh doanh, c s sn xut
kinh doanh có th thuc quyn s hu ca rt nhiu ngi.
• Thu TNDN thng có mc thu sut đu hay thu sut c đnh. Biu thu sut
thu TNDN thng có ít mc thu sut trong đó có mt mc thu sut chung áp
dng cho tt c các c s sn xut kinh doanh, các mc thu sut còn li áp dng
cho mt s lnh vc ngành ngh kinh doanh c th.


Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

114
5.1.3. Vai trò thu thu nhp doanh nghip
Thu thu nhp doanh nghip có các vai trò sau:
• Tng ngun thu cho Ngân sách nhà nc, thu TNDN thng chim t trng đáng
k trong tng ngun thu t thu, phí, l phí ca Ngân sách nhà nc.
• Là công c đ nhà nc điu tit nn kinh t khuyn khích đu t trong nc và

đu t nc ngoài. Vi các qui đnh v min, gim thu, v mc thu sut thu
TNDN s điu tit hot đng đu t vào các lnh vc ngành ngh đa bàn nhà nc
cn khuyn khích, to điu kin phát trin.
• Thu TNDN áp dng mt mc thu sut vi các c s sn xut kinh doanh cùng
lnh vc, cùng ngành ngh vì vy to s công bng trong hot đng cho các c s.
5.2. i tng np thu thu nhp doanh nghip
i tng np thu thu nhp doanh nghip là t chc hot đng sn xut, kinh doanh
hàng hoá, dch v có thu nhp chu thu.
5.3. Cách tính thu nhp chu thu
5.3.1. Doanh thu tính thu nhp chu thu
Doanh thu đ tính thu nhp chu thu là toàn b tin
bán hàng hoá, tin gia công, tin cung cp dch v bao
gm c khon tr giá, ph thu, ph tri mà doanh
nghip đc hng không phân bit đã thu đc tin
hay cha thu đc tin.
• i vi doanh nghip np thu giá tr gia tng theo
phng pháp khu tr thu là doanh thu cha bao
gm thu giá tr gia tng.
Ví d 5.1. Doanh nghip A là đi tng np thu
GTGT theo phng pháp khu tr thu. Hoá đn
GTGT gm các ch tiêu nh sau:
Giá bán: 100.000 đng.
Thu GTGT (10%): 10.000 đng.
Giá thanh toán : 110.000 đng.
Doanh thu đ tính thu nhp chu thu là 100.000 đng
• i vi doanh nghip np thu GTGT theo phng pháp trc tip trên giá tr gia
tng là doanh thu bao gm c thu GTGT.
Ví d 5.2. Doanh nghip B là đi tng np thu GTGT theo phng pháp trc
tip trên GTGT. Hoá đn bán hàng ch ghi giá bán là 110.000 đng (giá đã có
thu GTGT). Doanh thu đ tính thu nhp chu thu là 110.000 đng.

5.3.1.1. Thi đim xác đnh doanh thu đ tính thu nhp chu thu
• i vi hot đng bán hàng hoá là thi đim chuyn giao quyn s hu, quyn s
dng hàng hoá cho ngi mua.
• i vi cung ng dch v là thi đim hoàn thành vic cung ng dch v cho
ngi mua hoc thi đim lp hoá đn cung ng dch v.
o Trng hp thi đim lp hoá đn xy ra trc thi đim dch v hoàn thành
thì thi đim xác đnh doanh thu đc tính theo thi đim lp hoá đn.
o Trng hp khác theo quy đnh ca pháp lut.
Doanh thu ca doanh nghip

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

115
5.3.1.2. Doanh thu tính Thu nhp chu thu trong các trng hp c th:
• Trng hp 1: Hàng hoá, dch v bán theo phng
thc tr góp, tr chm doanh thu tính TNCT là tin
bán hàng hoá, dch v tr tin mt ln, không bao
gm tin lãi tr góp, tin lãi tr chm.
Ví d 5.3. Công ty TNHH A bán ô tô theo
phng thc:
o Tr ngay 1 ln giá thanh toán là 495 triu (thu
GTGT 45 triu đng);
o Tr góp 2 nm: ngay khi nhn xe thanh toán 230 triu đng, đnh k hàng tháng
thanh toán 12 triu đng.
Doanh thu tính TNCT đi vi xe tr ngay 1 ln là 450 triu đng
Doanh thu tính TNCT đi vi xe tr góp 2 nm là 450 triu đng.
• Trng hp 2: Hàng hoá, dch v dùng đ trao đi; biu, tng, cho; tiêu dùng ni
b doanh thu tính TNCT đc xác đnh theo giá bán ca sn phm, hàng hoá, dch
v cùng loi hoc tng đng trên th trng ti thi đim trao đi; biu, tng,
cho; tiêu dùng ni b.

Hàng hoá, dch v tiêu dùng ni b là hàng hoá, dch v do doanh nghip xut
hoc cung ng s dng cho tiêu dùng, không bao gm hàng hoá, dch v s dng
đ tip tc quá trình sn xut, kinh doanh ca doanh nghip.
Ví d 5.4. Doanh nghip A sn xut xe ô tô, quy đnh s dng 01 xe làm
TSC phc v cho hot đng bán hàng. Loi xe này công ty đang bán vi giá
cha có thu GTGT là 350 triu đng. Doanh thu tính TNCT ca xe ô tô xut
dùng là 350 triu đng.
Doanh nghip B sn xut vi và qun áo. Doanh nghip xut kho 1000 m
2
vi đ
may đng phc theo hp đng. Giá bán cha có GTGT đi vi loi vi này công
ty đang giao cho khách hàng là 15.000 đng/m. 1000 m
2
do xut đ tip tc chu
trình sn xut vì vy không phi tính doanh thu.
• Trng hp 3: Hot đng gia công hàng hoá, doanh thu tính TNCT là tin thu v
hot đng gia công bao gm c tin công, chi phí v nhiên liu, đng lc, vt liu
ph và chi phí khác phc v cho vic gia công hàng hoá.
• Trng hp 4: Hàng hoá ca các đn v giao đi lý, ký gi và nhn đi lý, ký gi
theo hp đng đi lý, ký gi bán đúng giá hng hoa hng doanh, thu tính TNCT
đc xác đnh nh sau:
o Doanh nghip giao hàng hoá cho các đi lý, ký gi (k c bán hàng đa cp) là
tng s tin bán hàng hoá.
Doanh nghip nhn làm đi lý, ký gi bán hàng đúng giá quy đnh ca doanh
nghip giao đi lý, ký gi là tin hoa hng đc hng theo hp đng đi lý,
ký gi hàng hoá.
Ví d 5.5. Công ty TNHH Thanh Tho là đi lý bán đúng giá hng hoa hng sn
phm du nht Esso ca Công ty Esso Vit Nam. Trong k tính thu TNDN Công ty
đã bán đc 2.450 thùng vi giá thanh toán là 275.000 đng/thùng. Hoa hng đi lý
đc hng là 5% tính trên doanh s bán hàng. Do bán đc s lng ln ngoài phn

hoa hng đc hng Công ty Thanh Tho còn đc thng bng sn phm 20 thùng
du nht tng đng 1.550.000đng. Thu sut thu GTGT ca du nht là 10%.

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

116
Doanh thu tính TNCT:
o Ca Công ty Thanh Tho là: 2450 x 275.000 x 5% = 33.687.500 đng
o Ca Công ty Esso Vit Nam là: 2450 x 275.000/ (1 + 10%) = 612.500.000 đng
• Trng hp 5: Hot đng cho thuê tài sn doanh thu tính TNCT là s tin bên
thuê tr tng k theo hp đng thuê. Trng hp bên thuê tr tin thuê trc cho
nhiu nm thì doanh thu đ tính thu nhp chu thu đc phân b cho s nm tr
tin trc.
• Trng hp 6: Hot đng tín dng, hot đng cho thuê tài chính, doanh thu tính
TNCT là tin lãi cho vay, doanh thu v cho thuê tài chính phi thu phát sinh trong
k tính thu.
• Trng hp 7: Hot đng vn ti doanh thu tính TNCT là toàn b doanh thu vn
chuyn hành khách, hàng hoá, hành lý phát sinh trong k tính thu.
• Trng hp 8: Hot đng cung cp đin, nc sch doanh thu tính TNCT là s
tin cung cp đin, nc sch ghi trên hoá đn giá tr gia tng. Thi đim xác đnh
doanh thu đ tính thu nhp chu thu là ngày xác nhn ch s công t đin và đc
ghi trên hoá đn tính tin đin, tin nc sch.
Ví d: Hoá đn tin đin ghi ch s công t t ngày 5/12 đn ngày 5/1. Doanh thu
ca hoá đn này đc tính vào tháng 1.
• Trng hp 9: Hot đng kinh doanh sân gôn, doanh thu tính TNCT là tin bán
th hi viên, bán vé chi gôn và các khon thu khác trong k tính thu.
• Trng hp 10: Hot đng kinh doanh bo him và tái bo him doanh thu tính
TNCT là s tin phi thu v thu phí bo him gc, thu phí v dch v đi lý (giám
đnh tn tht, xét gii quyt bi thng, yêu cu ngi th ba bi hoàn, x lý hàng
bi thng 100%); thu phí nhn tái bo him; thu hoa hng nhng tái bo him

và các khon thu khác v kinh doanh bo him sau khi đã tr các khon hoàn hoc
gim phí bo him, phí nhn tái bo him; các khon hoàn hoc gim hoa hng
nhng tái bo him.
o Trng hp các doanh nghip bo him đng bo him, doanh thu đ tính thu
nhp chu thu ca tng bên là tin thu phí bo him gc đc phân b theo t
l đng bo him cho mi bên cha bao gm thu giá tr gia tng.
o i vi hp đng bo him tho thun tr tin theo tng k thì doanh thu đ
tính thu nhp chu thu là s tin phi thu phát sinh trong tng k.
• Trng hp 11: Hot đng xây dng, lp đt doanh thu tính TNCT là giá tr công
trình, giá tr hng mc công trình hoc giá tr khi lng công trình xây dng, lp
đt nghim thu.
o Trng hp xây dng, lp đt có bao thu nguyên vt liu, máy móc, thit b là
s tin t hot đng xây dng, lp đt bao gm c giá tr nguyên vt liu, máy
móc, thit b.
o Trng hp xây dng, lp đt không bao thu nguyên vt liu, máy móc, thit
b là s tin t hot đng xây dng, lp đt không bao gm giá tr nguyên vt
liu, máy móc, thit b.
• Trng hp 12: Hot đng kinh doanh di hình thc hp đng hp tác
kinh doanh:
o Trng hp các bên tham gia hp đng hp tác kinh doanh phân chia kt qu
kinh doanh bng doanh thu bán hàng hoá, dch v thì doanh thu tính thu là
doanh thu ca tng bên đc chia theo hp đng.

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

117
o Trng hp các bên tham gia hp đng hp tác kinh doanh phân chia kt qu kinh
doanh bng sn phm thì doanh thu tính thu là doanh thu ca sn phm đc chia
cho tng bên theo hp đng.
o Trng hp các bên tham gia hp đng hp tác

kinh doanh phân chia kt qu kinh doanh bng li
nhun trc thu thu nhp doanh nghip thì doanh
thu đ xác đnh thu nhp trc thu là s tin bán
hàng hoá, dch v theo hp đng. Các bên tham
gia hp đng hp tác kinh doanh phi c ra mt
bên làm đi din có trách nhim xut hoá đn, ghi
nhn doanh thu, chi phí, xác đnh li nhun trc
thu thu nhp doanh nghip chia cho tng bên
tham gia hp đng hp tác kinh doanh. Mi bên
tham gia hp đng hp tác kinh doanh t thc hin
ngha v thu thu nhp doanh nghip ca mình
theo quy đnh hin hành.
o Trng hp các bên tham gia hp đng hp tác
kinh doanh phân chia kt qu kinh doanh bng li nhun sau thu thu nhp
doanh nghip thì doanh thu đ xác đnh thu nhp chu thu là s tin bán hàng
hoá, dch v theo hp đng. Các bên tham gia hp đng hp tác kinh doanh
phi c ra mt bên làm đi din có trách nhim xut hoá đn, ghi nhn doanh
thu, chi phí và kê khai np thu thu nhp doanh nghip thay cho các bên còn li
tham gia hp đng hp tác kinh doanh.
Ví d 5.6. Công ty A chuyên kinh doanh máy khoan nhi bê tông. Công ty ký hp
đng vi công ty B là đn v thi công vi điu khon hai bên cùng khai thác máy
khoan, doanh thu có đc s chia theo t l: Công ty A: 70%, công ty B: 30%.
Mi chi phí sa cha, vn hành công ty A s chu. Mi chi phí giao dch đ thc
hin hp đng công ty B chu. Trong k tính thu TNDN doanh thu ca vic s
dng máy là 100 triu đng.
Vì vy, doanh thu tính thu nhp chu thu ca công ty A là 70% x 100 triu = 70 triu.
• Trng hp 13: Hot đng kinh doanh trò chi có thng (casino, trò chi đin t
có thng, kinh doanh gii trí có đt cc) doanh thu tính TNCT là s tin thu t
hot đng này bao gm c thu tiêu th đc bit tr s tin đã tr thng cho khách.
• Trng hp 14: Hot đng kinh doanh chng khoán, doanh thu tính TNCT là các

khon thu t dch v môi gii, t doanh chng khoán, bo lãnh phát hành
chng khoán, qun lý danh mc đu t, t vn tài chính và đu t chng khoán,
qun lý qu đu t, phát hành chng ch qu, dch v t chc th trng và các
dch v chng khoán khác theo quy đnh ca pháp lut.
• Trng hp 15: Dch v tài chính phái sinh, doanh thu tính TNCT là s tin thu
t vic cung ng các dch v tài chính phái sinh thc hin trong k tính thu.
5.3.2. Chi phí đc tr và chi phí không đc tr
5.3.2.1. Chi phí đc tr
Chi phí đc tr là các khon chi phí đáp ng đ các điu kin sau
• Th nht là khon chi thc t phát sinh liên quan đn hot đng sn xut kinh
doanh ca doanh nghip

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

118
• Th hai khon chi phi có đ hóa đn, chng t hp pháp theo quy đnh
• Th ba, khon chi phi có tính thu nhp hn là tính vn (Khon chi có tính thu
nhp tc là khon chi liên quan trc tip đn vic to ra doanh thu và thu nhp.
Khon chi có tính vn tc là khon chi liên quan đn hình thành tài sn trong
doanh nghip).
5.3.2.2. Khon chi không đc tr
• Khon 1: Khon chi không liên quan đn sn xut
kinh doanh và không đ hoá đn chng t, tr
phn giá tr tn tht do thiên tai, dch bnh và các
trng hp bt kh kháng khác không đc bi
thng;
• Khon 2: Khon tin pht do vi phm hành chính
bao gm: vi phm lut giao thông, vi phm ch đ
đng ký kinh doanh, vi phm ch đ k toán thng
kê, vi phm pháp lut v thu và các khon pht v vi

phm hành chính khác theo quy đnh ca pháp lut.
• Khon 3: Khon chi đc bù đp bng ngun kinh phí khác; Các khon đã đc
chi t qu phát trin khoa hc và công ngh ca doanh nghip.
• Khon 4: Phn chi phí qun lý kinh doanh do doanh nghip nc ngoài phân b
cho c s thng trú ti Vit Nam vt mc tính theo phng pháp phân b do
pháp lut Vit Nam quy đnh;
Phn chi phí qun lý kinh doanh do công ty  nc ngoài phân b cho c s
thng trú ti Vit Nam vt mc chi phí tính theo công thc sau:
Chi phí qun lý
kinh doanh do
công ty  nc
ngoài phân b
cho c s thng
trú ti Vit Nam
trong k tính thu
=
Doanh thu tính thu ca c s
thng trú ti Vit Nam trong k
tính thu
Tng doanh thu ca công ty
 nc ngoài, bao gm c
doanh thu ca các c s thng
trú  các nc khác trong k
tính thu
×
Tng s chi phí
qun lý kinh doanh
ca công ty 
nc ngoài trong
k tính thu.

Các khon chi phí qun lý kinh doanh ca công ty nc ngoài phân b cho c s
thng trú ti Vit Nam ch đc tính t khi c s thng trú ti Vit Nam đc
thành lp.
Cn c đ xác đnh chi phí và doanh thu ca công ty  nc ngoài là báo cáo tài
chính ca công ty  nc ngoài đã đc kim toán bi mt công ty kim toán đc
lp, trong đó th hin rõ doanh thu ca công ty  nc ngoài, chi phí qun lý ca
công ty  nc ngoài, phn chi phí qun lý công ty  nc ngoài phân b cho c
s thng trú ti Vit Nam.
C s thng trú ca công ty  nc ngoài ti Vit Nam cha thc hin ch đ k
toán, hoá đn, chng t; cha thc hin np thu theo phng pháp kê khai thì
không đc tính vào chi phí hp lý khon chi phí qun lý kinh doanh do công ty 
nc ngoài phân b.
• Khon 5: Phn chi vt mc theo quy đnh v trích lp d phòng; hoc vic trích
lp, s dng các khon d phòng không theo đúng hng dn ca B Tài chính v
trích lp d phòng.
Chi phí không có hóa đn
chng t

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

119
• Khon 6: Phn chi phí nguyên liu, vt liu, nhiên liu, nng lng, hàng hóa
vt đnh mc tiêu hao do doanh nghip xây dng, thông báo cho c quan thu và
giá thc t xut kho;
Mc tiêu hao hp lý đc xây dng t đu nm hoc đu k sn xut sn phm và
thông báo cho c quan thu qun lý trc tip trong thi hn 3 tháng k t khi bt
đu đi vào sn xut theo mc tiêu hao đc xây dng. Trng hp doanh nghip
trong thi gian sn xut kinh doanh có điu chnh b sung mc tiêu hao nguyên
liu, vt liu, nhiên liu, nng lng, hàng hoá thì doanh nghip phi thông báo
cho c quan thu qun lý trc tip. Thi hn cui cùng ca vic thông báo cho c

quan thu vic điu chnh, b sung mc tiêu hao là thi hn np t khai quyt toán
thu thu nhp doanh nghip. Trng hp mt s nguyên liu, vt liu, nhiên liu,
hàng hoá Nhà nc đã ban hành đnh mc tiêu hao thì thc hin theo đnh mc
ca Nhà nc đã ban hành.
• Khon 7: Phn chi tr lãi tin vay vn sn xut, kinh doanh, ca đi tng không
phi là t chc tín dng hoc t chc kinh t vt quá 150% mc lãi sut c bn
do Ngân hàng nhà Nc Vit Nam công b ti thi đim vay; Phn chi tr lãi tin
vay đ góp vn điu l hoc chi tr lãi tin vay tng ng vi phn vn điu l đã
đng ký còn thiu theo tin đ góp vn ghi trong điu l ca doanh nghip k c
trng hp doanh nghip đã đi vào sn xut kinh doanh.
• Khon 8: Trích khu hao TSC không đúng quy đnh ca pháp lut thuc mt
trong các trng hp sau:
o Khu hao đi vi tài sn c đnh không s dng cho hot đng sn xut, kinh
doanh hàng hoá, dch v.
Lu ý
Riêng tài sn c đnh phc v cho ngi lao đng làm vic ti doanh nghip nh:
nhà ngh gia ca, nhà n gia ca, nhà thay qun áo, nhà v sinh, b cha nc sch,
nhà đ xe, phòng hoc trm y t đ khám cha bnh, xe đa đón ngi lao đng, c
s đào to, dy ngh, nhà  cho ngi lao đng do doanh nghip đu t xây dng
đc trích khu hao tính vào chi phí đc tr khi xác đnh thu nhp chu thu.
o Khu hao đi vi tài sn c đnh không có giy t chng minh đc thuc
quyn s hu ca doanh nghip (tr tài sn c đnh thuê mua tài chính).
o Khu hao đi vi tài sn c đnh không đc
qun lý, theo dõi, hch toán trong s sách k
toán ca doanh nghip theo ch đ qun lý tài
sn c đnh và hch toán k toán hin hành.
o Phn trích khu hao vt mc quy đnh hin
hành ca B Tài chính v ch đ qun lý, s
dng và trích khu hao tài sn c đnh.
o Phn trích khu hao tng ng vi phn nguyên

giá vt trên 1,6 t đng/xe đi vi ô tô ch
ngi t 9 ch ngi tr xung mi đng ký s
dng và hch toán trích khu hao tài sn c đnh t ngày 1/1/2009 (tr ô tô
chuyên kinh doanh vn ti hành khách, du lch và khách sn); phn trích khu
hao đi vi tài sn c đnh là tàu bay dân dng và du thuyn không s dng
cho mc đích kinh doanh vn chuyn hàng hoá, hành khách, khách du lch.
Khu hao đi vi tài sn
c đnh

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

120
Lu ý:
Ô tô ch ngi t 9 ch ngi tr xung chuyên kinh doanh vn ti hành khách, du
lch và khách sn là các ô tô đc đng ký tên doanh nghip mà doanh nghip này
trong Giy chng nhn đng ký kinh doanh có đng ký mt trong các ngành ngh:
vn ti hành khách, du lch, kinh doanh khách sn.
Tàu bay dân dng và du thuyn không s dng cho mc đích kinh doanh vn chuyn
hàng hoá, hành khách, khách du lch là tàu bay dân dng, du thuyn ca các doanh
nghip đng ký và hch toán trích khu hao tài sn c đnh nhng trong Giy chng
nhn đng ký kinh doanh ca doanh nghip không đng ký ngành ngh vn ti hàng
hoá, vn ti hành khách, du lch.
o Khu hao đi vi tài sn c đnh đã khu hao ht giá tr.
o Khu hao đi vi công trình trên đt va s dng cho sn xut kinh doanh va
s dng cho mc đích khác thì không đc tính khu hao vào chi phí hp lý
đi vi giá tr công trình trên đt tng ng phn din tích không s dng vào
hot đng sn xut kinh doanh.
o Trng hp công trình trên đt nh tr s vn phòng, nhà xng, ca hàng
kinh doanh phc v cho hot đng sn xut kinh doanh đc xây dng trên đt
thuê, đt mn ca các t chc, cá nhân, h gia đình (không trc tip thuê đt

ca nhà nc hoc thuê đt trong khu công nghip) doanh nghip ch đc
trích khu hao tính vào chi phí đc tr đi vi các công trình này nu đáp ng
các điu kin sau :
̇ Hp đng thuê đt, mn đt đc công chng ti c quan công chng
theo quy đnh ca pháp lut; thi gian thuê, mn trên hp đng không
đc thp hn thi gian trích khu hao ti thiu ca tài sn c đnh.
̇ Hóa đn thanh toán khi lng công trình xây dng bàn giao kèm theo hp
đng xây dng công trình, thanh lý hp đng , quyt toán giá tr công trình
xây dng mang tên, đa ch và mã s thu ca doanh nghip .
̇ Công trình trên đt đc qun lý, theo dõi hch toán theo quy đnh hin
hành v qun lý tài sn c đnh.
• Khon 9: Khon trích trc vào chi phí không đúng quy đnh ca pháp lut; Các
khon chi phí trích trc theo k hn mà đn k hn cha chi hoc chi không ht.
Các khon trích trc bao gm: trích trc v sa cha ln tài sn c đnh theo
chu k, các khon trích trc đi vi hot đng đã hch toán doanh thu nhng còn
tip tc phi thc hin ngha v theo hp đng và các khon trích trc khác.
i vi nhng tài sn c đnh, vic sa cha có tính chu k thì c s kinh doanh
đc trích trc chi phí sa cha theo d toán vào chi phí hàng nm. Nu s thc
chi sa cha ln hn s trích theo d toán thì c s kinh doanh đc tính thêm vào
chi phí hp lý s chênh lch này.
• Khon 10: Chi phí lng không đc tr gm:
o Tin lng, tin công ca ch Doanh nghip t nhân;
o Thù lao tr cho sáng lp viên doanh nghip không trc tip tham gia điu hành
sn xut, kinh doanh;
o Tin lng, tin công, các khon hch toán khác đ tr cho ngi lao đng
nhng thc t không chi tr hoc không có hoá đn, chng t theo qui đnh ca
pháp lut;

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

121
o Khon tin thng cho ngi lao đng không mang tính cht tin lng, các
khon tin thng không đc ghi c th điu kin đc hng trong hp
đng lao đng hoc tho c lao đng tp th.
o Chi tin lng, tin công và các khon ph cp phi tr cho ngi lao đng
nhng ht thi hn np h s quyt toán thu nm thc t cha chi tr trng
hp doanh nghip có trích lp qu d phòng đ b sung vào qu tin lng ca
nm sau lin k nhm bo đm vic tr lng không b gián đon và không
đc s dng vào mc đích khác. Mc d phòng hàng nm do doanh nghip
quyt đnh nhng không quá 17% qu tin lng thc hin.
• Khon 11: Phn chi ph cp cho ngi lao đng đi công tác trong nc và nc
ngoài (không bao gm tin đi li và tin ) vt quá 2 ln mc quy đnh theo
hng dn ca B Tài chính đi vi cán b công chc, viên chc Nhà nc.
• Khon 12: Chi phí ca doanh nghip mua hàng hoá, dch v không có hoá đn,
đc phép lp Bng kê thu mua hàng hoá, dch v mua vào nhng không lp Bng
kê kèm theo chng t thanh toán cho c s, ngi bán hàng, cung cp dch v
trong các trng hp: mua hàng hoá là nông sn, lâm sn, thy sn ca ngi sn
xut, đánh bt trc tip bán ra; mua sn phm th công làm bng đay, cói, tre, na,
lá, song, mây, rm, v da, s da hoc nguyên liu tn dng t sn phm nông
nghip ca ngi sn xut th công không kinh doanh trc tip bán ra; mua đt,
đá, cát, si ca ngi dân t khai thác trc tip bán ra; mua ph liu ca ngi trc
tip thu nht; mua đ dùng, tài sn ca h gia đình, cá nhân đã qua s dng trc
tip bán ra và mt s dch v mua ca cá nhân không kinh doanh.
Bng kê thu mua hàng hoá, dch v do ngi đi din theo pháp lut hoc ngi
đc u quyn ca doanh nghip ký và chu trách nhim trc pháp lut v tính
chính xác, trung thc. Trng hp giá mua hàng hoá, dch v trên bng kê cao hn
giá th trng ti thi đim mua hàng thì c quan thu cn c vào giá th trng ti
thi đim mua hàng, dch v cùng loi hoc tng t trên th trng xác đnh li
mc giá đ tính li chi phí hp lý khi xác đnh thu nhp chu thu.
• Khon 13: Phn chi trang phc bng hin vt cho ngi lao đng không có hoá

đn; phn chi trang phc bng hin vt cho ngi lao đng vt quá 1.500.000
đng/ngi/nm; phn chi trang phc bng tin cho ngi lao đng vt quá
1.000.000 đng/ngi/nm.
• Khon 14: Chi thng sáng kin, ci tin mà doanh nghip không có quy ch quy
đnh c th v vic chi thng sáng kin, ci tin, không có hi đng nghim thu
sáng kin, ci tin.
• Khon 15: Chi mua bo him nhân th cho ngi lao đng.
• Khon 16: Các khon chi sau không đúng đi tng, không đúng mc đích hoc
mc chi vt quá quy đnh.
• Khon 17: Phn trích np qu bo him xã hi, bo him y t, kinh phí công đoàn
vt mc quy đnh. Phn chi đóng góp hình thành ngun chi phí qun lý cho cp
trên, chi đóng góp vào các qu ca hip hi vt quá mc quy đnh ca hip hi.
• Khon 18: Chi tr tin đin, tin nc đi vi nhng hp đng đin nc do ch
s hu cho thuê đa đim sn xut, kinh doanh ký trc tip vi đn v cung cp
đin, nc không có đ chng t thuc mt trong các trng hp sau:
o Trng hp doanh nghip thuê đa đim sn xut kinh doanh trc tip thanh
toán tin đin, nc cho nhà cung cp đin, nc không có bng kê (theo mu

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

122
kèm theo các hoá đn thanh toán tin đin, nc và hp đng thuê đa đim
sn xut kinh doanh.
o Trng hp doanh nghip thuê đa đim sn xut kinh doanh thanh toán tin
đin, nc vi ch s hu cho thuê đa đim kinh doanh không có bng kê
(theo mu s 02/TNDN ban hành kèm theo Thông t này) kèm theo chng t
thanh toán tin đin, nc đi vi ngi cho thuê đa đim sn xut kinh doanh
phù hp vi s lng đin, nc thc t tiêu th và hp đng thuê đa đim sn
xut kinh doanh.
• Khon 19: Phn chi phí thuê tài sn c đnh vt quá mc phân b theo s nm

mà bên đi thuê tr tin trc.
Ví d 5.7. Doanh nghip A thuê tài sn c đnh trong 4 nm vi s tin thuê là:
400 triu đng và thanh toán mt ln. Chi phí thuê tài sn c đnh đc hch toán
vào chi phí hàng nm là 100 triu đng. Chi phí thuê tài sn c đnh hàng nm
vt trên 100 triu đng thì phn vt trên 100 triu đng không đc tính vào chi
phí hp lý khi xác đnh thu nhp chu thu.
i vi chi phí sa cha tài sn c đnh đi thuê mà trong hp đng thuê tài sn
quy đnh bên đi thuê có trách nhim sa cha tài sn trong thi gian thuê thì chi
phí sa cha tài sn c đnh đi thuê đc phép hch toán vào chi phí hoc phân b
dn vào chi phí nhng thi gian ti đa không quá 3 nm.
Trng hp chi phí đ có các tài sn không thuc tài sn c đnh: chi v mua và s
dng các tài liu k thut, bng sáng ch, giy phép chuyn giao công ngh, nhãn
hiu thng mi, li th kinh doanh đc phân b dn vào chi phí kinh doanh
nhng ti đa không quá 3 nm.
• Khon 20: Phn chi qung cáo, tip th, khuyn mi, hoa hng môi gii; chi tip
tân, khánh tit, hi ngh; chi h tr tip th, chi h tr chi phí, chit khu thanh
toán; chi báo biu, báo tng ca c quan báo chí liên quan trc tip đn hot đng
sn xut, kinh doanh vt quá 10% tng s chi đc tr; đi vi doanh nghip
thành lp mi là phn chi vt quá 15% trong ba nm đu, k t khi đc thành
lp. Tng s chi đc tr không bao gm các khon chi khng ch quy đnh ti
đim này; đi vi hot đng thng mi, tng s chi đc tr không bao gm giá
mua ca hàng hoá bán ra.
Lu ý
Các khon chi qung cáo, tip th, khuyn mi, hoa hng môi gii b khng ch nêu trên
không bao gm hoa hng môi gii bo him theo quy đnh ca pháp lut v kinh doanh
bo him; hoa hng tr cho các đi lý bán hàng đúng giá; các khon chi sau phát sinh
trong nc hoc ngoài nc (nu có): Chi phí nghiên cu th trng: thm dò, kho sát,
phng vn, thu thp, phân tích và đánh giá thông tin; chi phí phát trin và h tr nghiên
cu th trng; chi phí thuê t vn thc hin công vic nghiên cu, phát trin và h tr
nghiên cu th trng; Chi phí trng bày, gii thiu sn phm và t chc hi ch, trin

lãm thng mi: chi phí m phòng hoc gian hàng trng bày, gii thiu sn phm; chi phí
thuê không gian đ trng bày, gii thiu sn phm; chi phí vt liu, công c h tr trng
bày, gii thiu sn phm; chi phí vn chuyn sn phm trng bày, gii thiu.
Mc gii hn 15% trong 3 nm đu ch áp dng đi vi doanh nghip mi thành
lp đc cp giy chng nhn đng ký kinh doanh k t ngày 01/01/2009, không
áp dng đi vi doanh nghip đc thành lp mi do hp nht, chia, tách, sáp
nhp, chuyn đi hình thc doanh nghip, chuyn đi s hu.

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

123
Ví d 5.8. Công ty A thành lp nm 2008, trong nm 2009 lp báo cáo quyt toán
thu TNDN có s liu v chi phí đc ghi nhn nh sau :
o Phn chi qung cáo, tip th, khuyn mi, hoa hng môi gii; chi tip tân,
khánh tit, hi ngh; chi h tr tip th, chi h tr chi phí, chit khu thanh toán;
chi báo biu, báo tng ca c quan báo chí liên quan trc tip đn hot đng sn
xut, kinh doanh có đy đ hóa đn, chng t hp pháp 250 triu đng.
o Tng các khon chi phí đc tr vào chi phí (không bao gm: phn chi qung
cáo, tip th, khuyn mi, hoa hng môi gii; chi tip tân, khánh tit, hi ngh;
chi h tr tip th, chi h tr chi phí, chit khu thanh toán; chi báo biu, báo
tng ca c quan báo chí liên quan trc tip đn hot đng sn xut, kinh
doanh): 2 t đng.
Vy phn chi qung cáo, tip th, khuyn mi, hoa hng môi gii; chi tip tân,
khánh tit, hi ngh; chi h tr tip th, chi h tr chi phí, chit khu thanh toán;
chi báo biu, báo tng ca c quan báo chí liên quan trc tip đn hot đng sn
xut, kinh doanh đc tr tính vào chi phí b khng ch ti đa là:
2 x 10% = 0,2 t đng
Vy tng chi phí đc tr tính vào chi phí trong nm 2009 là:
2 + 0,2 = 2,2 t đng
• Khon 21: Khon l chênh lch t giá hi đoái do đánh giá li các khon mc tin

t có gc ngoi t cui nm tài chính; l chênh lch t giá phát sinh trong quá trình
đu t xây dng c bn (giai đon trc hot đng sn xut kinh doanh).
• Khon 22: Chi tài tr cho giáo dc, tài tr y t, tài tr cho khc phc thiên tai, tài
tr làm nhà tình ngha cho ngi nghèo không đúng đi tng quy đnh hoc
không có h s xác đnh khon tài tr
• Khon 23: Các khon chi không tng ng vi doanh thu tính thu.
• Khon 24: Các khon chi ca hot đng kinh doanh bo him, kinh doanh x s,
kinh doanh chng khoán và mt s hot đng kinh doanh đc thù khác không thc
hin đúng theo vn bn hng dn riêng ca B Tài chính.
• Khon 25: Chi v đu t xây dng c bn trong giai đon đu t đ hình thành tài
sn c đnh; chi ng h đa phng; chi ng h các đoàn th, t chc xã hi ngoài
doanh nghip; chi t thin tr khon chi tài tr cho giáo dc, y t, khc phc hu
qu thiên tai và làm nhà tình ngha cho ngi nghèo; chi phí mua th hi viên sân
golf, chi phí chi golf.
• Khon 26: Thu giá tr gia tng đu vào đã đc khu tr hoc hoàn; thu thu
nhp doanh nghip; thu thu nhp cá nhân.
5.3.3. Thu nhp khác
Thu nhp khác là các khon thu nhp chu thu trong k
tính thu mà khon thu nhp này không thuc các ngành,
ngh lnh vc kinh doanh có trong đng ký kinh doanh
ca doanh nghip. Thu nhp khác bao gm các khon thu
nhp sau:
• Khon 1: Thu nhp t chuyn nhng vn, chuyn
nhng chng khoán.
• Khon 2: Thu nhp t chuyn nhng bt đng sn

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

124
• Khon 3: Thu nhp t quyn s hu, quyn s dng tài sn bao gm c tin thu v

bn quyn di mi hình thc tr cho quyn s hu, quyn s dng tài sn; thu v
quyn s hu trí tu; thu nhp t chuyn giao công ngh theo quy đnh ca pháp
lut. Cho thuê tài sn di mi hình thc.
Thu nhp t
tin bn
quyn s
hu trí tu,
chuyn giao
công ngh
=
Tng s
tin thu
đc
–
Giá vn hoc chi
phí to ra quyn
s hu trí tu,
công ngh đc
chuyn giao
–
Chi phí duy trì, nâng
cp, phát trin quyn s
hu trí tu, công ngh
đc chuyn giao và
các khon chi đc tr
khác
Thu nhp t
tin bn
quyn s
hu trí tu,

chuyn giao
công ngh
=
Tng s
tin thu
đc
–
Giá vn hoc chi
phí to ra quyn
s hu trí tu,
công ngh đc
chuyn giao
–
Chi phí duy trì, nâng
cp, phát trin quyn
s hu trí tu, công
ngh đc chuyn
giao và các khon chi
đc tr khác

Thu nhp
v cho thuê
tài sn
= Doanh thu –
Chi phí khu hao, duy tu,
sa cha, bo dng tài
sn, chi phí thuê tài sn
đ cho thuê li (nu có)
–
Các chi đc tr

khác có liên
quan đn vic
cho thuê tài sn
• Khon 4: Thu nhp t chuyn nhng tài sn, thanh lý tài sn (tr bt đng sn),
các loi giy t có giá khác.
Thu nhp t chuyn
nhng tài sn,
thanh lý tài sn
(tr bt đng sn),
các loi giy t có giá
khác
=
Doanh
thu
–
Giá tr còn li ca tài
sn chuyn nhng,
thanh lý ghi trên s
sách k toán ti thi
đim chuyn nhng,
thanh lý
–
Các chi đc tr
khác có liên quan
đn vic chuyn
nhng, thanh lý
tài sn
• Khon 5: Thu nhp t lãi tin gi, lãi cho vay vn bao gm: lãi tin gi ti các t
chc tín dng, lãi cho vay vn di mi hình thc theo quy đnh ca pháp lut, phí
bo lãnh tín dng và các khon phí khác trong hp đng cho vay vn.

• Khon 6: Thu nhp t kinh doanh ngoi t; Lãi v chênh lch t giá hi đoái thc
t phát sinh trong k ca hot đng sn xut kinh doanh (không bao gm lãi chênh
lch t giá hi đoái do đánh giá li các khon mc tin t có gc ngoi t cui nm
tài chính, lãi chênh lch t giá phát sinh trong quá trình đu t xây dng c bn
giai đon trc hot đng sn xut kinh doanh).
Thu nhp t hot đng kinh doanh ngoi t bng tng s tin thu t bán ngoi t
tr (-) tng giá mua ca s lng ngoi t bán ra.
• Khon 7: Hoàn nhp các khon d phòng gim giá hàng tn kho, d phòng tn
tht các khon đu t tài chính, d phòng n khó đòi và hoàn nhp khon d
phòng bo hành sn phm, hàng hoá, công trình xây lp đã trích nhng ht thi
gian trích lp không s dng hoc s dng không ht.
• Khon 8: Khon n khó đòi đã xoá nay đòi đc.
• Khon 9: Khon n phi tr không xác đnh đc ch n.
• Khon 10: Thu nhp t hot đng sn xut kinh doanh ca nhng nm trc b b
sót do doanh nghip phát hin ra.

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

125
• Khon 11: Chênh lch gia thu v tin pht, tin bi thng do bên đi tác vi
phm hp đng kinh t sau khi đã tr khon b pht, b tr bi thng do vi phm
hp đng theo quy đnh ca pháp lut.
• Khon 12: Chênh lch do đánh giá li tài sn theo quy đnh ca pháp lut đ góp
vn, đ điu chuyn tài sn khi chia, tách, hp nht, sáp nhp, chuyn đi loi hình
doanh nghip, tr trng hp đánh giá tài sn c đnh khi chuyn doanh nghip
Nhà nc thành công ty c phn.
o i vi tài sn c đnh đc đánh giá li khi góp vn, là chênh lch gia giá
đánh giá li tr đi giá tr còn li ca tài sn c đnh và đc phân b theo s nm
còn đc trích khu hao ca tài sn c đnh ti doanh nghip nhn vn góp;
o i vi tài sn c đnh đc điu chuyn khi chia, tách, hp nht, sáp nhp,

chuyn đi loi hình doanh nghip (tr trng hp chuyn doanh nghip nhà
nc thành công ty c phn) là phn chênh lch gia giá đánh giá li vi giá tr
còn li ca tài sn c đnh ghi trên s sách k toán.
o i vi tài sn không phi là tài sn c đnh là phn chênh lch gia giá đánh
giá li vi giá tr ghi trên s sách k toán.
• Khon 13: Quà biu, quà tng bng tin, bng hin vt; thu nhp nhn đc bng
tin, bng hin vt t khon h tr tip th, h tr chi phí, chit khu thanh toán,
thng khuyn mi và các khon h tr khác.
• Khon 14: Tin đn bù v tài sn c đnh trên đt và tin h tr di di sau khi tr
các khon chi phí liên quan nh chi phí di di (chi phí vn chuyn, lp đt), giá tr
còn li ca tài sn c đnh và các chi phí khác (nu có). Riêng tin đn bù v tài
sn c đnh trên đt và tin h tr di di ca các doanh nghip di chuyn đa đim
theo quy hoch ca c quan Nhà nc có thm quyn mà giá tr ca các khon h
tr, đn bù sau khi tr các chi phí liên quan (nu có) thì phn còn li doanh nghip
s dng theo quy đnh ca pháp lut có liên quan.
• Khon 15: Các khon thu nhp liên quan đn vic tiêu th hàng hoá, cung cp
dch v không tính trong doanh thu nh: thng gii phóng tàu nhanh, tin thng
phc v trong ngành n ung, khách sn sau khi đã tr các khon chi phí đ to ra
khon thu nhp đó.
• Khon 16; Thu nhp v tiêu th ph liu, ph phm sau khi đã tr chi phí thu hi
và chi phí tiêu th.
• Khon 17: Các khon thu nhp t các hot đng góp vn c phn, liên doanh, liên kt
kinh t trong nc đc chia t thu nhp trc khi np thu thu nhp doanh nghip.
• Khon 18: Thu nhp nhn đc t hot đng sn xut, kinh doanh hàng hoá, dch
v  nc ngoài.
• Khon 19: Các khon thu nhp nhn đc bng tin hoc hin vt t các ngun
tài tr tr khon tài tr đc đ s dng cho hot đng giáo dc, nghiên cu khoa
hc, vn hoá, ngh thut, t thin, nhân đo và hot đng xã hi khác ti
Vit Nam.
• Khon 20: Các khon thu nhp khác theo quy đnh ca pháp lut

5.3.4. Thu nhp đc min thu
Thu nhp đc min thu TNDN bao gm:
• Khon 1: Thu nhp t trng trt, chn nuôi, nuôi trng thy sn ca t chc đc
thành lp theo Lut Hp tác xã.

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

126
• Khon 2: Thu nhp t vic thc hin dch v k thut trc tip phc v nông
nghip gm: thu nhp t dch v ti, tiêu nc; cày, ba đt; no vét kênh,
mng ni đng; dch v phòng tr sâu, bnh cho cây trng, vt nuôi; dch v thu
hoch sn phm nông nghip.
• Khon 3: Thu nhp t vic thc hin hp đng
nghiên cu khoa hc và phát trin công ngh; Thu
nhp t doanh thu bán sn phm trong thi k sn
xut th nghim và thu nhp t doanh thu bán sn
phm làm ra t công ngh mi ln đu tiên áp dng
ti Vit Nam. Thi gian min thu ti đa không quá
mt (01) nm, k t ngày bt đu thc hin hp
đng nghiên cu khoa hc và phát trin công ngh;
ngày bt đu sn xut th nghim sn phm; ngày bt đu áp dng công ngh mi
ln đu tiên áp dng ti Vit Nam đ sn xut sn phm.
Thu nhp t vic thc hin hp đng nghiên cu khoa hc và phát trin công ngh
đc min thu phi đm bo các điu kin sau:
o Có chng nhn đng ký hot đng nghiên cu khoa hc;
o c c quan qun lý Nhà nc v khoa hc có thm quyn xác nhn;
Thu nhp t doanh thu bán sn phm làm ra t công ngh mi ln đu tiên đc áp
dng ti Vit Nam đc min thu phi đm bo công ngh mi ln đu tiên áp
dng ti Vit Nam đc c quan qun lý Nhà nc
v khoa hc có thm quyn xác nhn.

• Khon 4: Thu nhp t hot đng sn xut, kinh
doanh hàng hoá, dch v ca doanh nghip có s
lao đng là ngi khuyt tt, ngi sau cai nghin
ma tuý, ngi nhim HIV bình quân trong nm
chim t 51% tr lên trong tng s lao đng bình
quân trong nm ca doanh nghip.
Ví d 5.9. Doanh nghip A có s lao đng trên
danh sách tr lng, tr công tháng 1 nm 2009 là 290 lao đng; tháng 4 nm 2008
tuyn thêm 12 lao đng; tháng 10 có 2 lao đng ngh vic; tháng 12 có 3 lao đng
ngh vic. Nh vy s lao đng bình quân trong nm 2009 đc xác đnh bng:
290 +
(12 ngi × 9 tháng) – (2 ngi × 3 tháng) – (3 ngi × 1 tháng)
12
= 290 lao đng + 8 lao đng = 298 lao đng
Nh vy s lao đng bình quân trong nm 2009 ca doanh nghip A là 298 lao
đng, trng hp doanh nghip A có s lao đng là ngi tàn tt t 151 lao đng
tr lên (298 x 51%) thì thu nhp t hot đng sn xut, kinh doanh hàng hoá, dch
v ca doanh nghip A s đc min thu.
o Thu nhp đc min thu  khon này không bao gm thu nhp khác.
o Thu nhp đc min thu đi vi các doanh nghip ti đim này phi đáp ng
đ các điu kin sau:
̇ i vi doanh nghip có s dng lao đng là ngi khuyt tt (bao gm c
thng binh, bnh binh) phi có xác nhn ca c quan y t có thm quyn
v s lao đng là ngi khuyt tt.
Doanh nghip có lao đng là
ngi khuyt tt

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

127

̇ i vi doanh nghip có s dng lao đng là ngi sau cai nghin ma túy
phi có giy chng nhn hoàn thành cai nghin ca các c s cai nghin
hoc xác nhn ca c quan có thm quyn liên quan.
̇ i vi doanh nghip có s dng lao đng là ngi nhim HIV phi có xác
nhn ca c quan y t có thm quyn v s lao đng là ngi nhim HIV
• Khon 5. Thu nhp t hot đng dy ngh dành riêng cho ngi dân tc thiu s,
ngi khuyt tt, tr em có hoàn cnh đc bit khó khn, đi tng t nn xã hi.
Trng hp c s dy ngh có c đi tng khác thì phn thu nhp đc min
thu đc xác đnh tng ng vi t l hc viên là ngi dân tc thiu s, ngi
khuyt tt, tr em có hoàn cnh đc bit khó khn, đi tng t nn xã hi trong
tng s hc viên.
Thu nhp t hot đng dy ngh đc min thu ti đim này phi đáp ng đ các
điu kin sau:
o C s dy ngh đc thành lp và hot đng theo quy đnh ca các vn bn
hng dn v dy ngh.
o Có danh sách các hc viên là ngi dân tc
thiu s, ngi khuyt tt, tr em có hoàn cnh
đc bit khó khn, đi tng t nn xã hi.
• Khon 6. Thu nhp đc chia t hot đng góp
vn, mua c phn, liên doanh, liên kt kinh t vi
doanh nghip trong nc, sau khi bên nhn góp
vn, phát hành c phiu, liên doanh, liên kt đã np
thu thu nhp doanh nghip theo quy đnh ca Lut
Thu thu nhp doanh nghip, k c trng hp bên
nhn góp vn, phát hành c phiu, bên liên doanh,
liên kt đc min thu, gim thu.
Ví d 5.10: Doanh nghip B nhn vn góp ca doanh nghip A. Thu nhp trc
thu tng ng vi phn vn góp ca doanh nghip A trong doanh nghip B là 100
triu đng.
o Trng hp 1: Doanh nghip B không đc u đãi thu thu nhp doanh

nghip và doanh nghip B đã np đ thu thu nhp doanh nghip bao gm c
khon thu nhp ca doanh nghip A nhn đc thì thu nhp mà doanh nghip
A nhn đc t hot đng góp vn là 75 triu đng [(100 triu – (100 triu x
25%)], doanh nghip A đc min thu thu nhp doanh nghip đi vi 75 triu
đng này.
o Trng hp 2: Doanh nghip B đc gim 50% s thu thu nhp doanh
nghip phi np và doanh nghip B đã np đ thu thu nhp doanh nghip bao
gm c khon thu nhp ca doanh nghip A nhn đc theo s thu thu nhp
đc gim thì thu nhp mà doanh nghip A nhn đc t hot đng góp vn là
87,5 triu đng [100 triu – (100 triu x 25% x 50%)], doanh nghip A đc
min thu thu nhp doanh nghip đi vi 87,5 triu đng này.
o Trng hp 3: Doanh nghip B đc min thu thu nhp doanh nghip thì thu
nhp mà doanh nghip A nhn đc t hot đng góp vn là 100 triu đng,
doanh nghip A đc min thu thu nhp doanh nghip đi vi 100 triu
đng này.
Liên doanh liên kt đu t

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

128
• Khon 7. Khon tài tr nhn đc đ s dng cho hot đng giáo dc, nghiên cu
khoa hc, vn hoá, ngh thut, t thin, nhân đo và hot đng xã hi khác ti
Vit Nam.
Trng hp t chc nhn tài tr s dng không đúng mc đích các khon tài tr
trên thì t chc nhn tài tr phi tính np thu thu nhp doanh nghip theo mc
thu sut 25% trên s tin nhn tài tr s dng không đúng mc đích.
5.3.5. Khon l đc kt chuyn
• L phát sinh trong k tính thu là s chênh lch âm v thu nhp chu thu.
• Doanh nghip sau khi quyt toán thu mà b l thì đc chuyn l ca nm quyt
toán thu tr vào thu nhp chu thu ca nhng nm sau. Thi gian chuyn l tính

liên tc không quá 5 nm, k t nm tip sau nm phát sinh l.
LU Ý

Trng hp trong thi gian chuyn l có phát sinh tip s l thì s l phát sinh này
(không bao gm s l ca k trc chuyn sang) s đc chuyn l tính liên tc không
quá 5 nm, k t nm tip sau nm phát sinh l.
Trng hp c quan có thm quyn kim tra, thanh tra quyt toán thu thu nhp doanh
nghip xác đnh s l doanh nghip đc chuyn khác vi s l do doanh nghip t xác
đnh thì s l đc chuyn xác đnh theo kt lun ca c quan có thm quyn nhng
đm bo chuyn l tính liên tc không quá 5 nm, k t nm tip sau nm phát sinh l.
Quá thi hn 5 nm k t nm tip sau nm phát sinh l nu s l phát sinh cha bù tr
ht thì s không đc gim tr tip vào thu nhp ca các nm tip sau.
Doanh nghip chuyn đi loi hình doanh nghip, chuyn đi hình thc s hu (k c
giao, bán doanh nghip Nhà nc), sáp nhp, hp nht, chia, tách, gii th, phá sn phi
thc hin quyt toán thu vi c quan thu đn thi đim có quyt đnh chuyn đi loi
hình doanh nghip, chuyn đi hình thc s hu, sáp nhp, hp nht, chia, tách, gii
th, phá sn ca c quan có thm quyn. S l ca doanh nghip phát sinh trc khi
chuyn đi s hu, sáp nhp, hp nht, chia, tách phi đc theo dõi chi tit theo nm
phát sinh và đc tip tc chuyn vào thu nhp chu thu ca doanh nghip sau khi
chuyn đi s hu, sáp nhp, hp nht, chia, tách đ đm bo nguyên tc chuyn l tính
liên tc không quá 5 nm, k t nm tip sau nm phát sinh l.
Doanh nghip là liên doanh ca nhiu doanh nghip khác, khi có quyt đnh gii th mà
b l thì s l đc phân b cho tng doanh nghip tham gia liên doanh. Doanh nghip
tham gia liên doanh đc tng hp s l phân b t c s liên doanh vào kt qu kinh
doanh ca mình khi quyt toán thu nhng đm bo nguyên tc chuyn l tính liên tc
không quá 5 nm, k t nm tip sau nm phát sinh l ca doanh nghip liên doanh.
5.3.6. Trích lp qu phát trin khoa hc và công ngh ca doanh nghip
• Doanh nghip đc thành lp, hot đng theo quy đnh ca pháp lut Vit Nam
đc trích ti đa 10% thu nhp tính thu hàng nm trc khi tính thu thu nhp
doanh nghip đ lp qu phát trin khoa hc và công ngh ca doanh nghip.

LU Ý
Doanh nghip t xác đnh mc trích lp q u phát trin khoa hc công ngh theo quy
đnh trc khi tính thu thu nhp doanh nghip. Hàng nm nu doanh nghip có trích
lp qu phát trin khoa hc công ngh thì doanh nghip phi lp Báo cáo trích, s dng
Qu phát trin khoa hc công ngh và kê khai mc trích lp, s tin trích lp vào t
khai quyt toán thu thu nhp doanh nghip. Báo cáo vic s dng qu phát trin khoa
hc công ngh đc np cùng T khai quyt toán thu thu nhp doanh nghip.

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

129
• Trong thi hn 5 nm, k t khi trích lp, nu qu phát trin khoa hc và công
ngh không đc s dng hoc s dng không ht 70% hoc s dng không đúng
mc đích thì doanh nghip phi np Ngân sách Nhà nc phn thu thu nhp
doanh nghip tính trên khon thu nhp đã trích lp qu mà không s dng hoc s
dng không đúng mc đích và phn lãi phát sinh t s thu thu nhp doanh nghip đó.
• S tin s dng không đúng mc đích thì s không đc tính vào tng s tin s
dng cho mc đích phát trin khoa hc và công ngh.
• Thu sut thu thu nhp doanh nghip dùng đ tính s thu thu hi là thu sut áp
dng cho doanh nghip trong thi gian trích lp qu.
• Lãi sut tính lãi đi vi s thu thu hi tính trên phn qu không s dng ht là lãi
sut trái phiu kho bc loi k hn mt nm áp dng ti thi đim thu hi và thi
gian tính lãi là hai nm.
Ví d 5.11: Công ty A nm 2009 xác đnh mc trích lp qu phát trin khoa hc
và công ngh là 10% trên thu nhp tính thu và công ty có trích lp qu khoa hc
công ngh t nm 2009 đn nm 2013. u nm 2014 khi lp báo cáo quyt toán
thu TNDN nm 2013, Công ty lp báo cáo tình hình trích lp và s dng qu phát
trin khoa hc công ngh sau 5 nm cn c theo báo cáo trích, s dng qu hàng
nm nh sau:
Mc trích lp qu nm 2009 là 2 t đng. n ht nm 2013, Công ty mi s dng

cho nghiên cu khoa hc là 1,2 t đng. Trng hp này Công ty ch s dng 60%
qu đã trích (1,2/2 x 100), Công ty b truy thu thu và x pht nh sau :
o Thu thu nhp doanh nghip b truy thu do s dng không ht 70% qu (gi s
thu sut thu thu nhp doanh nghip trong thi gian trích lp Qu là 25%):
(2 t - 1,2 t) x 25% = 200 triu đng
o Lãi phát sinh t s thu thu nhp doanh nghip b truy thu do s dng không
ht 70% qu (gi s lãi sut trái phiu kho bc k hn 1 nm là 12%):
200 triu x 12% x 2 nm = 48 triu đng
• Các nm sau nm 2009 mc trích lp và s dng qu KHCN đc tính theo
nguyên tc s tin trích qu trc thì s dng trc nêu trên
Lãi sut tính lãi đi
vi s thu thu hi tính trên phn qu s dng sai mc đích là mc lãi tính theo t
l pht chm np theo quy đnh ca Lut qun lý thu và thi gian tính lãi là
khong thi gian k t khi trích lp qu đn khi thu hi. Ngày thu hi là ngày hành
vi vi phm đc phát hin và lp biên bn (tr trng hp không phi lp biên bn) .
Vic xác đnh thi đim trích qu ca s tin s dng sai mc đích làm cn c tính
lãi đi vi s thu thu hi tính trên phn qu s dng sai mc đích theo nguyên tc
s tin trích qu trc thì s dng trc.
Ví d 5.12: Công ty B trích lp qu phát trin khoa hc công ngh nh sau: k
tính thu nm 2009 trích 200 triu, nm 2010 trích 300 triu, nm 2011 trích 300
triu, nm 2012 trích 500 triu, nm 2013 trích 700 triu. Nm 2010, Công ty s
dng 200 triu t qu KHCN, trong đó có 40 triu s dng sai mc đích. Hàng
nm, Công ty lp Báo cáo trích, s dng qu KHCN. n ngày 05/5/2011, qua
kim tra, c quan thu phát hin nm 2010 Công ty s dng 40 triu t qu KHCN
sai mc đích và lp biên bn x pht. Lãi pht np chm theo quy đnh hin hành
ca Lut qun lý thu là 0,05%/ngày.

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

130

o Trng hp 1: Nm 2009, Công ty s dng 150 triu cho đ án KHCN thì:
̇ S tin 40 triu s dng sai đc xác đnh là t tin trích qu ca k tính
thu nm 2009.
̇ S thu TNDN b truy thu do s dng không đúng mc đích:
40 triu đng x 25% = 10 triu đng
̇ S ngày tính pht chm np: t ngày 01/4/2010 đn ht ngày 05/5/2011:
400 ngày.
Lãi pht np chm: 10 triu đng x 0,05% /ngày x 400 ngày = 2 triu đng
o Trng hp 2: Nm 2009, Công ty s dng 200 triu cho đ án KHCN thì:
̇ S tin 40 triu s dng sai đc xác đnh là t tin trích qu ca k tính
thu nm 2010.
̇ S thu TNDN b truy thu do s dng không đúng mc đích:
40 triu đng x 25% = 10 triu đng
̇ S ngày tính pht chm np: t ngày 01/4/2011 đn ht ngày 05/5/2011:
35 ngày.
Lãi pht np chm: 10 triu đng x 0,05%/ngày x 35 ngày = 175.000 đng
• Qu phát trin khoa hc và công ngh ca doanh
nghip ch đc s dng cho đu t khoa hc,
công ngh ti Vit Nam. Các khon chi t qu
phát trin khoa hc và công ngh phi có đy đ
hóa đn, chng t hp pháp theo quy đnh ca
pháp lut.
• Doanh nghip không đc hch toán các khon chi
t qu phát trin khoa hc và công ngh ca doanh
nghip vào chi phí đc tr khi xác đnh thu nhp
chu thu trong k tính thu.
• Doanh nghip đang hot đng mà có s thay đi v hình thc s hu, hp nht,
sáp nhp thì doanh nghip mi thành lp t vic thay đi hình thc s hu, hp
nht, sáp nhp đc k tha và chu trách nhim v vic qun lý, s dng qu
phát trin khoa hc và công ngh ca doanh nghip trc khi chuyn đi, hp

nht, sáp nhp.
• Doanh nghip nu có qu phát trin khoa hc và công ngh cha s dng ht khi
chia, tách thì doanh nghip mi thành lp t vic chia, tách đc k tha và chu
trách nhim v vic qun lý, s dng qu phát trin khoa hc và công ngh ca
doanh nghip trc khi chia, tách. Vic phân chia qu phát trin khoa hc và công
ngh do doanh nghip quyt đnh và đng ký vi c quan thu.
5.3.7. Thu sut
• Thu sut thu thu nhp doanh nghip là 25%, tr trng hp quy đnh khác.
• Thu sut thu thu nhp doanh nghip đi vi hot đng tìm kim, thm dò, khai
thác du khí và tài nguyên quý him khác ti Vit Nam t 32% đn 50%. Cn c
vào v trí khai thác, điu kin khai thác và tr lng m doanh nghip có d án
đu t tìm kim, thm dò, khai thác du khí và tài nguyên quý him khác gi h s
d án đu t đn B Tài chính đ trình Th tng Chính ph quyt đnh mc thu
sut c th cho tng d án, tng c s kinh doanh. Tài nguyên quý him khác ti
khon này bao gm: bch kim, vàng, bc, thic, wonfram, antimoan, đá quý, đt him.

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

131
5.4. Kê khai, np và quyt toán thu TNDN
5.4.1. Kê khai, np thu
Thu TNDN đc kê khai tm tính hàng quý và quyt
toán theo nm. H s th tc kê khai thu TNDN đc
thc hin theo các qui đnh ca Lut Qun lý thu.
Vic xác đnh ni np thu s quyt đnh cách kê khai
và np thu.
5.4.1.1. Nguyên tc xác đnh ni np thu
Doanh nghip np thu ti ni có tr s chính. Trng hp doanh nghip có c s sn
xut (bao gm c c s gia công, lp ráp) hch toán ph thuc hot đng ti đa bàn
tnh, thành ph trc thuc trung ng khác vi đa bàn ni doanh nghip đóng tr s

chính thì s thu đc tính np  ni có tr s chính và  ni có c s sn xut.
5.4.1.2. Xác đnh s thu và th tc kê khai, np thu
• S thu thu nhp doanh nghip tính np  tnh, thành ph trc thuc Trung ng
ni có c s sn xut hch toán ph thuc đc xác đnh bng s thu thu nhp
doanh nghip phi np trong k nhân (x) t l chi phí ca c s sn xut hch toán
ph thuc vi tng chi phí ca doanh nghip.
o T l chi phí đc xác đnh bng t l chi phí gia tng chi phí ca c s sn
xut hch toán ph thuc vi tng chi phí ca doanh nghip. T l chi phí đc
xác đnh nh sau:

T l chi phí ca c s sn
xut hch toán ph thuc

=
Tng chi phí ca c s sn xut
hch toán ph thuc
Tng chi phí ca doanh nghip
o S liu đ xác đnh t l chi phí đc cn c vào s liu quyt toán thu thu
nhp ca doanh nghip nm trc lin k nm tính thu do doanh nghip t
xác đnh đ làm cn c xác đnh s thu phi np và đc s dng đ kê khai,
np thu thu nhp doanh nghip cho các nm sau.
̇ Trng hp doanh nghip đang hot đng có
các c s sn xut hch toán ph thuc  các
đa phng, s liu đ xác đnh t l chi phí
ca tr s chính và các c s sn xut hch
toán ph thuc do doanh nghip t xác đnh
cn c theo s liu quyt toán thu thu nhp
doanh nghip nm 2008 và t l này đc s
dng n đnh t nm 2009 tr đi.
̇ Trng hp doanh nghip mi thành lp,

doanh nghip đang hot đng có thành lp thêm hoc thu hp các c s sn
xut hch toán ph thuc  các đa phng thì doanh nghip phi t xác
đnh t l chi phí cho k tính thu đu tiên đi vi các trng hp này. T
k tính thu tip theo t l chi phí đc xác đnh theo nguyên tc nêu trên.
• Doanh nghip ti ni có tr s chính có trách nhim khai thu, np thu thu nhp
doanh nghip đi vi s thu thu nhp phát sinh ti tr s chính và ti c s sn
xut hch toán ph thuc theo mu s 07/TNDN ban hành kèm theo Thông t này.
Np thu thu nhp
doanh nghip

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

132
Cn c vào s thu thu nhp doanh nghip tính np theo quý, t l chi phí ca c
s sn xut hch toán ph thuc, doanh nghip xác đnh s thu thu nhp doanh
nghip tm np hàng quý ti tr s chính và ti các c s sn xut ph thuc.
Ví d: Doanh nghip A có tr s chính ti thành ph Hà Ni và có các c s
sn xut ph thuc ti Hi Dng, Hi Phòng, Bc Ninh. T l chi phí da theo
tng chi phí ca doanh nghip nm 2008 nh sau: Hà Ni: 0,2; Hi Dng 0,3;
Hi Phòng: 0,3; Bc Ninh: 0,2. Tng s thu thu nhp doanh nghip phi np quý
I ca doanh nghip A là 1 t đng. T nm 2009, t l phân b chi phí nêu trên
đc s dng n đnh nu doanh nghip không thành lp thêm hoc thu hp các
c s sn xut hch toán ph thuc  các đa phng. S thu TNDN phi np ca
các đn v trong quý I nh sau: Hà Ni: 200 triu đng (1.000 x0,2); Hi Dng:
300 triu đng; Hi Phòng: 300 triu đng; Bc Ninh: 200 triu đng.
5.4.2. Quyt toán thu
Doanh nghip khai quyt toán thu thu nhp doanh nghip ti ni có tr s chính, s
thu thu nhp doanh nghip còn phi np đc xác đnh bng s thu thu nhp doanh
nghip phi np theo quyt toán tr đi s đã tm np ti ni có tr s chính và tm
np ti ni có các c s sn xut ph thuc. S thu thu nhp doanh nghip còn phi

np hoc hoàn khi quyt toán cng đc phân b theo đúng t l ti ni có tr s
chính và ti ni có các c s sn xut ph thuc.
5.5. u đãi thu TNDN
Nhng qui đnh v u đãi thu TNDN đc Nhà nc s dng đ kích thích, hng
dn hot đng đu t sn xut kinh doanh. Các u đài thu TNDN ch áp dng đi vi
các doanh thc hin ch đ k toán, hoá đn, chng t theo quy đnh, đng ký np
thu TNDN theo kê khai.
Theo quy đnh hin hành các u đãi thu TNDN bao gm u đãi v thu sut và u
đãi v thi gian min, gim thu (Xem ph lc)
• Vic u đãi thu TNDN đc thc hin theo các nguyên tc c bn sau:
o Doanh nghip phi hch toán riêng thu nhp t hot đng đc hng u đãi
thu TNDN, nu không hch toán riêng thì phân b theo t l doanh thu.
o Doanh nghip thành lp mi t d án đu t đc hng u đãi thu TNDN là
DN đng ký kinh doanh ln đu (không bao gm các trng hp thành lp do
thay đi hình thc s hu, kt cu li doanh nghip, chuyn đi t kinh doanh
cá th thành DNTN, công ty TNHH)
o Doanh nghip đc quyn la chn trng hp u đãi thu TNDN có li nht
nu có khon thu nhp thuc din áp dng u đãi  nhiu trng hp khác nhau.
o Trong thi gian u đãi nu doanh nghip không đáp đ mt trong các điu kin
u đãi thì không đc hng u đãi trong nm tính thu đó.
o Trong thi gian u đãi nu doanh nghip va có hot đng kinh doanh đc
hng u đãi va có hot đng kinh doanh không đc hng u đãi, Doanh
nghip đc bù tr l ln nhau ca hai hot đng Phn thu nhp còn li sau khi
bù tr áp dng theo mc thu sut thu TNDN ca hot đng kinh doanh còn
thu nhp.

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

133
• Vic u đãi thu TNDN không đc áp dng đi vi:

o Các khon thu nhp khác;
o Thu nhp t hot đng tìm kim, thm dò, khai thác du khí và tài nguyên qúy him;
o Thu nhp t kinh doanh trò chi có thng, cá cc;
o Thu nhp t hot đng khai thc khoáng sn;
o Doanh nghip thành lp do thay đi s hu, cu trúc li đc k tha các u đãi
v thu TNDN cho thi gian còn li nu tip tc đáp ng các điu kin u đãi;
o Trong thi gian đc hng u đãi min, gim thu TNDN c quan có thm
quyn kim tra, thanh tra, quyt toán thu phát hin:
̇ Tng s thu TNDN đc min gim thì doanh nghip đc hng min,
gim thu TNDN theo quy đnh.
̇ S thu TNDN đc min gim nh hn s thu đn v t kê khai thì
doanh nghip ch đc hng min, gim theo s do kim tra, thanh tra
phát hin.


Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

134
PH LC
Ph lc 1: Quy đnh c th v đi tng np thu
Quy đnh c th v đi tng np thu
• Doanh nghip đc thành lp và hot đng theo quy đnh ca Lut doanh nghip, Lut doanh nghip
Nhà nc, Lut đu t nc ngoài ti Vit Nam, Lut đu t, Lut các t chc tín dng, Lut kinh
doanh bo him, Lut chng khoán, Lut du khí, Lut thng mi và các vn bn pháp lut khác
di các hình thc: Công ty c phn; Công ty trách nhim hu hn; Công ty hp danh; Doanh nghip
t nhân; Doanh nghip Nhà nc; Vn phòng Lut s, Vn phòng công chng t; Các bên trong hp
đng hp tác kinh doanh; Các bên trong hp đng phân chia sn phm du khí, xí nghip liên doanh
du khí, Công ty điu hành chung.
• Các đn v s nghip công lp, ngoài công lp có sn xut kinh doanh hàng hoá, dch v có thu nhp
trong tt c các lnh vc;

• Các t chc đc thành lp và hot đng theo Lut hp tác xã;
• Doanh nghip
đc thành lp theo quy đnh ca pháp lut nc ngoài (sau đây gi là doanh nghip
nc ngoài) có c s thng trú ti Vit Nam. C s thng trú ca doanh nghip nc ngoài là c
s sn xut, kinh doanh mà thông qua c s này, doanh nghip nc ngoài tin hành mt phn hoc
toàn b hot đng sn xut, kinh doanh ti Vit Nam mang li thu nhp, bao gm:
o Chi nhánh , vn phòng điu hành , nhà máy, công xng, phng tin vn ti, hm m,
m du khí hoc đa đim khai thác tài nguyên thiên nhiên khác ti Vit Nam;
o a đim xây dng, công trình xây dng, lp đt, lp ráp;
o C s cung cp dch v, bao gm c dch v t vn thông qua ngi làm công hay mt t chc, cá
nhân khác;
o i lý cho doanh nghip nc ngoài;
o i din ti Vit Nam trong trng hp là đi din có thm quyn ký kt hp đng đng tên doanh
nghip nc ngoài hoc đi din không có thm quyn ký kt hp đng đng tên doanh nghip
nc ngoài nhng thng xuyên thc hin vic giao hàng hoá hoc cung ng dch v ti Vit
Nam.
• Trng hp Hip đnh tránh đánh thu hai ln mà ncCng hòa xã hi ch ngha Vit Nam ký kt
có quy đnh khác v c s thng trú thì thc hin theo quy đnh ca Hip đnh đó.
• Doanh nghip nc ngoài, t chc nc ngoài sn xut kinh doanh ti Vit Nam không theo Lut u
t, Lut Doanh nghip hoc có thu nhp phát sinh ti Vit Nam np thu thu nhp doanh nghip theo
hng dn riêng ca B Tài chính.
•
T chc khác có hot đng sn xut kinh doanh hàng hóa hoc dch v và có thu nhp.
Ph lc 2: Quy đnh c th v đng ký và trích khu hao TSC
Doanh nghip phi đng ký phng pháp trích khu hao tài sn c đnh mà doanh nghip la
chn áp dng vi c quan thu trc tip qun lý trc khi bt đu thc hin trích khu hao. Hàng
nm doanh nghip t quyt đnh mc trích khu hao tài sn c đnh theo quy đnh hin hành ca
B Tài chính v ch đ qun lý, s dng và trích khu hao tài sn c đnh k c trng hp khu
hao nhanh. Trong thi gian hot đng sn xut, kinh doanh, doanh nghip có thay đi mc
trích khu hao nhng vn nm trong mc quy đnh thì doanh nghip đc điu chnh li mc

trích khu hao nhng thi hn cui cùng ca vic điu chnh là thi hn np t khai quyt toán
thu thu nhp doanh nghip ca nm trích khu hao.
Tài sn c đnh góp vn, tài sn c đnh điu chuyn khi chia, tách, hp nht, sáp nhp, chuyn
đi loi hình có đánh giá li theo quy đnh thì doanh nghip nhn tài sn c đnh này đc tính

Bài 5: Thu thu nhp doanh nghip

135
khu hao vào chi phí đc tr theo nguyên giá đánh giá li. i vi loi tài sn khác không đ
tiêu chun là tài sn c đnh có góp vn, điu chuyn khi chia, tách, hp nht, sáp nhp, chuyn
đi loi hình và tài sn này có đánh giá li theo quy đnh thì doanh nghip nhn tài sn này đc
tính vào chi phí đc tr theo giá đánh giá li.
i vi tài sn c đnh t làm nguyên giá tài sn c đnh đc trích khu ha tính vào chi phí
đc tr là tng các chi phí sn xut đ hình thành nên tài sn đó.
Ph lc 3: Các khon chi c th cho mt s đi tng
• Các khon chi thêm cho lao đng n đc tính vào chi phí đc tr bao gm:
o Chi cho công tác đào to li ngh cho lao đng n trong trng hp ngh c không còn
phù hp phi chuyn đi sang ngh khác theo quy hoch phát trin ca doanh nghip.
o Khon chi này bao gm: hc phí (nu có) + chênh lch tin lng ngch bc (đm bo
100% lng cho ngi đi hc).
o Chi phí tin lng và ph cp (nu có) cho giáo viên dy  nhà tr, mu giáo do doanh
nghip t chc và qun lý.
o Chi phí t chc khám sc kho thêm trong nm nh khám bnh ngh nghip, mãn tính
hoc ph khoa cho n công nhân viên.
o Chi bi dng cho lao đng n sau khi sinh con ln th nht hoc ln th hai.
o Ph cp làm thêm gi cho lao đng n trong trng hp vì lý do khách quan ngi lao
đng n không ngh sau khi sinh con, ngh cho con bú mà  li làm vic cho doanh nghip
đc tr theo ch đ hin hành; k c trng hp tr lng bng sn phm mà lao đng n
vn làm vic trong thi gian không ngh theo ch đ.
• Các khon chi thêm cho ngi dân tc thiu s đc tính vào chi phí đc tr bao gm: hc

phí đi hc (nu có) cng chênh lch tin lng ngch bc (đm bo 100% lng cho ngi đi
hc); tin h tr v nhà , bo him xã hi, bo him y t cho ngi dân tc thiu s trong
trng hp cha đc Nhà nc h tr theo ch đ quy đnh.
Ph lc 4: i tng tài tr và h s xác đnh khon tài tr
• i tng tài tr cho giáo dc gm: tài tr cho các trng hc công lp, dân lp và t thc
thuc h thng giáo dc quc dân theo quy đnh ca pháp lut v giáo dc mà khon tài tr
này không phi là đ góp vn, mua c phn trong các trng hc; Tài tr c s vt cht phc
v ging dy, hc tp và hot đng ca trng hc; Tài tr cho các hot đng thng xuyên
ca trng; Tài tr hc bng cho hc sinh, sinh viên thuc các c s giáo dc ph thông, c
s giáo dc ngh nghip và c s s giáo dc đi hc đc quy đnh ti Lut Giáo dc trc
tip cho hc sinh, sinh viên hoc thông qua c quan, t chc có chc nng huy đng tài tr
theo quy đnh ca pháp lut; Tài tr cho các cuc thi v các môn hc đc ging dy trong
trng hc mà đi tng tham gia d thi là ngi hc; tài tr đ thành lp các Qu khuyn
hc giáo dc theo quy đnh ca pháp lut v giáo dc đào to.
• H s xác đnh khon tài tr cho giáo dc gm: Biên bn xác nhn khon tài tr có ch ký ca ngi
đi din c s kinh doanh là nhà tài tr, đi din ca c s giáo dc hp pháp là đn v nhn tài tr,
hc sinh, sinh viên (hoc c quan, t chc có chc nng huy đng tài tr) nhn tài tr; kèm theo hoá
đn, chng t mua hàng hoá (nu tài tr bng hin vt) hoc chng t chi tin (nu tài tr bng tin).
• i tng tài tr cho y t gm: tài tr cho các c s y t đc thành lp theo quy đnh pháp lut v y
t mà khon tài tr này không phi là đ góp vn, mua c phn trong các bnh vin, trung tâm y t đó;
tài tr thit b y t, dng c y t, thuc cha bnh; tài tr cho các hot đng thng xuyên ca bnh
vin, trung tâm y t; chi tài tr bng tin cho ngi b bnh thông qua mt c quan, t chc có chc
nng huy đng tài tr theo quy đnh ca pháp lut.