BÀI CA CHÀNG ĐAM SAN pptx

BÀI CA CHÀNG ĐAM SAN


Đi bắt nữ thâng Mặt Trời
1. Xuất xứ và ý tưởng chủ đạo
Đoạn trích "Đam Săn đi bắt nữ thần Mặt Trời" nằm trong chương 7 "Bài
ca chàng Đam Săn"
Đoạn sử thi này nói lên khát vọng và dũng khí, lòng quả cảm của người anh
hùng Đam Săn được bộ tộc ngưỡng mộ.
2. Hình ảnh dũng sĩ Đam Săn
- Khát vọng phi thường. Là một tù trưởng giàu có và hùng mạnh: "Trăm
chiêng núp anh đã có. Trăm chiêng bằng anh đã có. Trăm con voi anh đã
có ". Nhiều nồi đồng, lợn dê đầy sân. "Tiếng tăm anh vang đến thần núi", ai
cũng phải khen anh là "gan dạ, anh dũng", không hề lùi trước bất cứ địch thủ
nào! Đam Săn đi bắt nữ thần Mặt Trời vì nàng là "người đẹp nhất", "bắp
chân nàng tròn, váy nàng đẹp tuyệt vời". Đi bắt nữ thần Mặt Trời mới thành
một tù trưởng "hết sức giàu mạnh trên đời không ai bì kịp" Khi đến
vương quốc của nữ thần Mặt Trời, Đam Săn đã nói với người đẹp: "Tôi
muốn có hai vợ lẽ, tôi muốn có một người vợ thật đẹp và tôi hứa với nàng
tôi sẽ mang nàng xuống trần lập một gia đình chung với Hơ Nhí và Hơ Bhí".
Người tù trưởng phải có khát vọng phi thường như vậy mới tiêu biểu cho
phẩm chất cao đẹp của cộng đồng bộ tộc xa xưa.
- Dũng khí quả cảm vô song.
Lên đường với con tuấn mã, tay cầm lao, gươm dắt thắt lưng, khoác áo
màu đen màu trắng, mang theo bùa ngải "sẽ giúp tôi thắng!". Đừng đi đầy
tê giác, hùm thiêng, cọp dữ, đã cắm chông, đã cắm bẫy, nước đầy đỉa, cây
đầy sên, bò cạp giữa đường, rết trên ngọn cây xương người và xương trâu
đầy rừng! Nhưng quyết tâm của Đam Săn không hề nao núng: "Mặc kệ! để
tôi kiếm một nối đi. Tôi sẽ tới chỗ tôi muốn! Gặp hùm tôi sẽ giết hùm".
Đam Săn ra đi từ lúc gà gáy. Chàng vượt qua rừng âm u, núi rậm chân và
tay bị cỏ tranh, mây "cắt nát". Đến ranh giới giữa trời và đất, Đam Săn đã

"chặt một sườn núi ném xuống bùn làm con đường" để vượt qua và tiến lên.
Chàng dũng sĩ vô cùng ngạc nhiên trước cái nhà của nữ thần: cầu thang nhà
là chiếc cầu vồng, cối và chày giã gạo đều bằng vàng, sân nhà đầy voi, trong
nhà đầy chiêng núp. Tôi tớ trai và gái đi lại đông như mây. Đam Săn thì
được người nhà của nữ thần ngắm nghía như nhìn một "thần linh danh
tiếng". Còn nữ thần Mặt Trời thay hai lần váy mới "nhấp nháy như chớp
sáng". Tóc chải bóng buông dài. Dáng đi thướt tha "như chim diều bay, như
phượng hoàng liệng, như nước chảy êm đềm". Cổ nàng "đẹp như cổ con
công". Nàng là dòng dõi nhà "Trời và Đất". Với tưởng tượng kì diệu, tác giả
sử thi đã miêu tả hành trình của Đam Săn và hình ảnh nữ thần Mặt Trời để
ca ngợi dũng khí, lòng quả cảm và khát vọng về công danh, hạnh phúc của
người dũng sĩ lỗi lạc.
Cuộc cầu hôn không thành, Đan Săn lên ngựa trở về. Thần ánh sáng đã
làm cho đất nhão ra. Chàng dũng sĩ đã chết trong tư thế lẫm liệt. Mặc dù
vậy, Đam Săn là tù trưởng duy nhất đi tới được vương quốc nữ thần Mặt
Trời. Người Ê đê xưa và nay vô cùng tự hào về hành trình của Đam Săn.
Cách giải thích hiện tượng tự nhiên, Mặt Trời và ánh sáng của người Ê đê xa
xưa rất kì diệu.
Đoạn Đam Săn đi bắt nữ thần Mặt Trời là đoạn hay nhất tràng lệ nhất, bi
tráng nhất trong sử thi "Bài ca chàng Đam Săn". Nghệ thuật phóng đại và so
sánh được sử dụng trong miêu tả và chuyện kể rất thần tình, đầy ấn tượng.