Phát huy tính tích cực chủ động của trẻ ở hoạt động vui chơi ngoi trời ppt

1

Phát huy tính tích cực chủ động của trẻ ở
hoạt động vui chơi ngoi trời


I – ĐẶT VẤN ĐỀ :
1. Xuất phát điểm :
Trẻ mầm non “ Học m chơi – chơi m học”. Hoạt động vui chơi l hoạt động
chủ đạo của lứa tuổi mầm non, m trong đó vui chơi ngoi trời l một hoạt động
không thể thiếu vì trẻ sẽ được hít thở không khí trong lnh, được quan sát thế giới
xung quanh khám phá những điều mới lạ từ thin nhin gip trẻ tăng thm vốn sống v
nhất l trẻ được tự do hoạt động .

2. Lý do:
Môi trường cho trẻ hoạt động ngoi trời sẽ l một mơi trường hấp dẫn v lơi
cuốn trẻ nếu chng ta biết nắm bắt v tận dụng tất cả những yếu tố cĩ sẵn trong thin
nhin, tc động vo chng qua cc trị chơi, quan st, tìm hiểu sự vật xung quanh trẻ trong
cc tình huống. Những cu hỏi như: vì sao, lm thế no… v từ sự tị mị ham hiểu biết
ở trẻ, ta gio dục cho trẻ hình thnh hnh vi đẹp, thói quen tốt, góp phần phát triển
nhân cách trẻ. Chính vì nhu cầu nhận thức của trẻ muốn khm ph thế giới xung
quanh, tơi đ mạnh dạn chọn đề ti “ Phát huy tính tích cực chủ động của trẻ ở hoạt
động vui chơi ngoi trời”.

2


3. Tầm quan trong :
Hoạt động ngoi trời l một trong những hoạt động vui chơi m trẻ hứng th nhất,
mang lại cho trẻ nhiều niềm vui v kiến thức cần thiết về thế giới xung quanh chng.

Trẻ nhận thức thế giới xung quanh bằng cch tiếp xc, tìm hiểu, khm ph v
quan tm đến những gì xảy ra ở cuộc sống xung quanh mình .
Qua hoạt động ngoi trời trẻ thỏa mn nhu cầu hoạt động, nhu cầu tìm hiểu
khm ph của trẻ.
Hoạt động vui chơi ngoi trời tạo cho trẻ sự nhanh nhẹn v thích ứng với mơi
trường tự nhin đồng thời trẻ tự tin, mạnh dạn trong cuộc sống.

4. Phạm vi p dụng SKKN:
Lớp chồi 2, trường MN Thiên Lý, Quận Tn Ph.

II –NỘI DUNG CHÍNH:
a. Thuận lợi :
Nhà trường có tủ sách và nhiều tài liệu phong phú để tham khảo
Trường trang bị nhiều đồ dng đồ chơi hoạt động ngoi trời đa dạng v phong
ph .

3

Bản thn thường xuyn học hỏi cc đồng nghiệp qua các buổi dự giờ hoạt động
v tìm hiểu qua cc loại sch bo đồng thời có kế hoạch sắp xếp hoạt động vui chơi
theo từng chủ đề với sự hứng thú của trẻ.
Phụ huynh ủng hộ cc nguyn vật liệu cho cc hoạt động v học sinh thì tích
cực tham gia cc trị chơi.

b. Khó khăn :
Vị trí khu vực trường không phù hợp với đất trồng cây, cây trồng khó phát
triển nên tạo môi trường có mảng xanh rất vất vả luôn địi hỏi sự bao qut chăm
chút thường xuyên cây mới có thể phát triển .
Đa số phụ huynh ở lớp đều là thành phần lao động nên trị chuyện cng trẻ về
thế giới xung quanh trẻ cịn hạn chế, đa phần là cô cung cấp cho trẻ kiến thức.

1.Biện php xử lý :
@. Biện php 1: Đa dạng các trị chơi ngồi trời .
Thực trạng trường tơi l một trường cĩ diện tích sn rộng, sỉ số chu hợp lý nn
việc tổ chức cho cc chu vui chơi hoạt động ngồi trời theo lịch cụ thể của từng
nhĩm rất thuận tiện. Ring với lớp tơi ngồi việc tch nhĩm cho chu hoạt động, tôi cịn
chủ động tìm tịi những nội dung hoạt động ngoi trời , những trị chơi vận động, trị
chơi dn gian gắn với chủ điểm v gắn với những mốc thời gian ph hợp .
 Cc trị chơi pht triển gic quan:

4

- Trẻ lắng nghe tiếng động, tiếng ku ở đâu, nghe tiếng gió thổi, lá rụng, chim
hót, ngửi mi hoa, mi cỏ, mi của l cy, cảm nhận nh nắng mặt trời, qua trị chơi
ai tinh mắt, đoán cây qua lá, đoán vật bằng tay, ai thính tai, đoán xem tiếng
động gì…
 Cc trị chơi tăng cường nhận thức của trẻ:
- Trẻ chơi với cát, nước, sỏi, phấn vẽ, đất đá để biết được tính chất của chúng.
Chơi với lá cây như xếp lá thnh những hình dạng khc nhau theo trí tưởng
tựơng của trẻ như hình bơng hoa, căn nh, con bướm….
- Trẻ tham gia trồng cy v chăm sóc vườn cây xung quanh khu vực trường
nhằm phát triển óc tị mị ở trẻ: quan st sự thay đổi hng ngy của cy xanh trong
trường v phn loại chng nhĩm cĩ hoa, nhĩm khơng cĩ hoa, nhóm ăn quả….
- Qua những trị chơi ny cũng gip trẻ mở rộng mối quan hệ với thế giới xung
quanh, cch chăm sóc cây xanh v bảo vệ cy xanh, rn cho trẻ cch giao tiếp lịch
sự với mọi người.
 Hoạt động giúp phát triển vận động ở trẻ: Chơi với các đồ chơi cĩ sẵn
trong trường
- Thông qua hoạt động leo tro trn cc thiết bị dụng cụ vận động ngoi trời: cầu
tuột, cc vận động bị trừơn tro tung nm chuyền bắt, leo qua cc bậc tam cấp,

gốc cy, nhảy lị cị rn cho trẻ sự kho lo nhanh nhẹn của đôi bn tay, bn chn, gio
dục trẻ khơng leo tro những nơi nguy hiểm.

5

- Tổ chức cho chu chơi một số trị chơi sinh hoạt tập thể đơn giản, trị chơi sinh
hoạt cộng đồng cũng rất thu hút trẻ như : trị chơi đon kết, trời nắng trời mưa,
bắn sng, đổi chỗ cho bạn, bẫy cá, cá sấu ln bờ… hoặc cũng cĩ thể ht cho chu
ht theo một số bi ht sinh hoạt tập thể đơn giản như: Bạn ở đâu, qủa bóng trịn,
ra đây xem…
- Ngồi những trị chơi vận động theo chương trình chăm sóc v gio dục trẻ, tơi
cũng đ linh hoạt trong việc thay đổi luật chơi, thay đổi tn trị chơi nhằm thu
ht trẻ v hấp dẫn trẻ vo cc trị chơi.
Ví dụ: Trị chơi đổi chỗ có thể thay đổi tn l bo thổi, giĩ thổi, tìm bạn…
-Trị chơi Ko co cĩ thể thay đổi tn l Ko pho
- Cng lm với cơ những đồ chơi ngoi trời : quả cầu lm từ dy nilon v nắp nhựa,
bơng vụ lm từ giấy v ống ht, hay nhặt những chiếc l khơ cng đếm, so sánh
đoán với nhau lá gì…
- Những lốp xe hơi bị bể có thể tận dụng để cho trẻ chơi nhảy bật hoặc bị
chui, đi thăng bằng trn lốp xe.
- Phấn vẽ hoăc bất cứ những dụng cụ cho trẻ học giờ thể dục cũng có thể tận
dụng cho trẻ hoạt động ngoi trời cũng l một hình thức ơn luyện kỹ năng vận
động cho trẻ
 Sưu tầm một số trị chơi vận động v trị chơi dn gian cho trẻ hoạt động
ngoi trời ph hợp với từng chủ điểm: Bong bĩng bay, Cho thuyền, Đn chuột
con…

6

Ví dụ: Chủ điểm ma xun, sưu tầm thm những trị chơi dn gian trong lễ hội ma xun

dạy chu chơi: đá cầu, nhảy dây, ném cịn, bịt mắt bắt d

@ Biện php 2: Cách tổ chức trong các hoạt động lin ý để tạo hứng thú cho
trẻ, trẻ có thể trải nghiệm qua hoạt động trẻ được học trong lớp.
 Hoạt động quan sát :

- Đây l một hình thức cho trẻ lm quen với những kiến thức tự nhin, x hội xung
quanh trẻ, kích thích ĩc tìm tịi khm ph của trẻ. Nội dung quan st thường dựa
vo khả năng của từng trẻ để có thể nâng cao hay hạ thấp yu cầu ty từng
trường hợp quan st. Để cho trẻ quan sát được tốt hơn, tôi đ hướng trẻ cng
chuẩn bị trước khi quan st với tơi, chẳng hạn với chủ điểm thế giới thực vật
thì yu cầu trẻ thực hiện ở nh như tìm hiều về 1 số loại hoa v mang hoa vo
trong lớp cho cả lớp cng xem, hay vận động sự hỗ trợ của phụ huynh trị
chuyện cng trẻ hay dẫn cho trẻ tham quan vườn hoa ở cơng vin, ngồi ra cơ
cần cĩ cu hỏi gợi ý nhằm pht triển tư duy của trẻ… Với cch ny tơi nhận thấy
trẻ hoạt động rất tích cực v khơng những thế cũng đ nhận được sự tham gia
rất nhiệt tình của phụ huynh học sinh.
- Đồng thời với với phương pháp mới luôn lấy trẻ lm trung tm trong qu trình
quan st chính vì thế cô cần có những kiến thức rộng về thế giới xung quanh
để cung cấp cho trẻ.

7

- Để có thể kết hợp lin ý giữa hoạt động chung v hoạt động ngoi trời tạo hứng
th để trẻ hoạt động.
VD : Tiết môi trường xung quanh chủ đề một số loại hoa.
 Trẻ chuẩn bị một số loại hoa .
 Cho trẻ quan st v trị chuyện cng trẻ về một số loại hoa trong trường.
 Trẻ nu ln sự hiểu biết của mình về một số loại hoa.
 Dựa vo hiểu biết của trẻ cơ gợi ý để mở rộng sự hiểu biết của trẻ v

cung cấp một số đặc điểm m trẻ hiểu sai.
 Cho trẻ kể chuyện về đặc điểm của hoa m trẻ cĩ.
VD : Cc bạn biết mình l hoa gì khơng?
 Hoa mình đặc biệt có 5 cánh v nở vo ma xun
 Hoa cĩ mu vng v chỉ nở ở miền Nam nước mình.
Qua đó trẻ có thể kể sáng tạo theo suy nghĩ của mình về một số loại hoa.
VD : Tiết tốn với số lượng 5 v chủ đề về các loại hoa.


 Sau khi kiến thức đ được cung cấp trong giờ hoạt động chung thì ở
hoạt động ngoi trời cĩ thể kết hợp trong giờ quan st vườn hoa v yu
cầu trẻ chọn cho cơ hoa cĩ 5 cnh, kể tn 5 loại hoa m con biết, kể tn 5
loại hoa theo mu sắc v tìm trong sn trường cĩ cc đồ vật no cĩ số lượng
l 5…

8

 Khi chơi trị chơi bằng cc nguyn vật liệu mở trẻ cĩ thể sắp xếp cc hạt
thnh cc loại hoa cĩ 5 cnh…
 Trị chơi động cô yu cầu trẻ chạy theo nhĩm, mỗi nhĩm cĩ một loại hoa
v phn loại về đặc điểm, hình dng, mu sắc, nơi sống… của loại hoa m
trẻ chuẩn bị.
Khi tổ chức cho cháu quan sát cần lưu ý:
 Tạo điều kiện cho trẻ tự do tìm tịi v khm ph đối tượng, tự trẻ suy luận
,cô đặt những câu hỏi mở.
VD : Đặt ra những câu hỏi về các loại hoa
- Theo con hoa ny l hoa gì
- Tại sao con đặc tn như vậy.
- Hoa có đặc điểm gì
- Hoa sống ở đâu.

- Lm cch no để chăm sóc cây.
 Khơng nn ko di thời gian quan st bởi vì sẽ cĩ thể lm phản tc dụng gio
dục trẻ. Trẻ cần được hoạt động v kết thc trong tm trạng tích cực…
 Đối tượng v yu cầu quan st phải ph hợp v kích thích được tư duy của
trẻ.
@ Biện php 3: Sưu tầm, sáng tạo đồng dao, hị v, cu đố … ứng dụng vo trị
chơi nhằm pht triển 5 mục tiu gio dục.

9

VD : Qua những cu hị v gip cho trẻ kích thích hứng th khi hoạt động vừa hát
vừa vui vẻ nhặt lá vng rơi hay thích th khi vẽ những l vng m trẻ đ nhặt được trong
sân trường. Đồng thời cịn gip cho trẻ pht triển ngơn ngữ về cc từ khĩ như chữ “ v,
r “ rn luyện cho trẻ pht m chuẩn hơn v nhận thức phải giữ gìn bảo vệ mơi trường
sạch ở mọi nơi v pht triển tính sng tạo, thẩm mỹ cho trẻ với mọi sự vật trong thin
nhin

Ve vẻ v ve
Thấy l vng rơi
Cng nhau thi đua
Nhặt l vng rơi
Sn trường thm sạch
Thm sạch ci m thm sạch.
Cc bạn ới ời ơi

Cng nhau thi đua
Tranh ti vẽ đẹp
Xem ai sng tạo
Được các bạn khen
Được khen cái m được khen.

VD:Trị chơi bẫy c : Chơi tập thể với số lượng từ 10 bạn trở ln.
Luật chơi : Khi nghe hiệu lệnh thì những bạn lm bẫy sẽ ngồi xuống , những bạn no
cịn nằm trong vịng trịn thì sẽ bị bắt v thay thế lm bẫy.
Cch chơi : Chia lm hai nhĩm, một nhĩm lm bẫy v nhĩm cịn lại lm c Nhĩm lm những
con c thì hai tay chụm lại, lượn sĩng chạy ra chạy vo vịng trịn cịn những
bạn lm bẫy thì nghe hiệu lệnh nắm chặt tay v ngồi xuống. Khi bắt đầu chơi

10

cả hai nhóm đều hát bi ht c vng bơi. Khi đ bắt hết c thì cc bạn đổi vai cho
nhau.
Với trị chơi ny gip cho trẻ củng cố lại cc bi ht m trẻ đ được học v pht triển cc
cơ cho cho trẻ nhanh nhẹn qua cc hoạt động chạy, uốn lượn tay khi chạy
đồng thời kích thích cho trẻ hứng thú khi được vận động chơi.
Thơng qua những cu chuyện kể trong lớp cơ cĩ thể gợi ý cho trẻ một số hình
ảnh trong sn trường v trẻ cĩ thể sng tạo cu chuyện trong chuyện qua hình ảnh đó.
VD : Chủ đề Ma xun, cơ kể cho trẻ nghe cu chuyện về cơ tin ma xun v khi cơ tin
ma xun đến thì mọi vật đều xanh tươi , ban cho các loi hoa cĩ nhiều mu sắt đẹp.
Khi trẻ quan sát hoa cc trong vườn chỉ thấy mu vng thì cơ gợi ý cho trẻ sng tạo về
cu chuyện của lồi hoa cc cĩ nhiều mu. Qua đó cũng giúp cho trẻ có trí tưởng tượng
v tính sng tạo phong ph trong nhận thức của trẻ, đồng thời giáo dục cho trẻ tính
thẩm mỹ về vẻ đẹp của cc lồi hoa v ngơn ngữ của trẻ khi dng từ cũng phong ph
hơn.

@ Biện php 4: Chuẩn bị tận dụng cc nguyn vật liệu phục vụ cho hoạt động
chơi thin nhin.
- Để cho trẻ có sự ham thích khám phá tự nhiên ta cần cho trẻ quan sát các
hiện tượng sự vật xung quanh mình.
VD : Trẻ xuống sn trường thấy nhiều l vng thì cơ cho trẻ thi nhau nhặt l vng v

cng trị chuyện với nhau về

11

l vng.

 Đố bạn đó l l của cy gì? Tại sao bạn biết.
 Tại sao l rụng , quan st trn cy lc ny như thế no.
 Cy cần gì để sống , người ta trồng cây để l gì .
 Theo bạn mình bảo vệ cy bằng cch no.
 Quan st xem cĩ bao nhiu cy cng giống với loại cy ny.
- Đồng thời để tạo hứng thú cho trẻ chơi với thin nhin cơ gợi ý cho trẻ đem
nhiều nguyn vật liệu mở như cc loại hạt đ luộc sẵn, cọng rau muống, cỏ… v
thay đổ nhiều hình thức cho phong ph.
- Cơ gợi ý cho trẻ chơi, gip trẻ sng tạo trong sản phẩm của mình.
VD : Tạo bức tranh bằng l cy
 Đi nhặt nhiều loại lá khác nhau (Lá trịn, di, răng cưa, to, nhỏ…), phân
loại lá theo đặc điểm.
 Sau đó tô mu một mặt với nhiều mu sắc khc nhau, rồi dn ln tờ giấy A3
hoặc A4 tạo thnh bức tranh rất đẹp.
 Xâu hạt bằng hạt đậu đ luộc sơ qua mềm.
 Sỏ vịng bằng cọng rau muống
 Xếp hình cc con vật bằng l cy…

@ Biện php 5: Vai trị của gio vin trong định hướng tổ chức cho trẻ.

12

- Đối với giáo viên cần phải nâng cao trình độ chuyên môn, luôn học tập qua
sách báo, nắm bắt sự đổi mới của quá trình hoạt động để trẻ có kiến thức sâu

đáp ứng được yêu cầu ham học hỏi khám phá của trẻ.
- Luơn cĩ ý tìm tịi v sưu tầm những trị chơi hay lạ, những đề tài khám phá để
hướng trẻ quan sát thử nghiệm .
- Sng tạo trong đồ dùng đồ chơi với các nguyên vật liệu đơn giản, gần gũi
xung quanh trẻ mà hiệu quả và nâng cao yêu cầu từ trị chơi đó.
- Luôn có hướng thay đổi cách hướng dẫn đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu
mới mẻ, phong phú để tạo hứng thú thu hút trẻ tham gia hoạt động.
- Nắm bắt được ý trẻ, tơn trọng ý kiến của trẻ dựa vo ý trẻ để giúp trẻ phát
triển theo mục tiêu chương trình chăm sóc giáo dục mầm non mới.
- Cô luôn tạo cơ hội để trẻ nói theo suy nghĩ của mình.

2. Hiệu quả ban đầu :
Chu hứng th v tích cực hưởng ứng theo hoạt động của trị chơi.
Qua một năm tiến hnh v sửa đổi theo nhiều cách khác nhau để tìm ra những
hướng tốt nhất cho chu khi hoạt động ngoi trời tơi nhận thấy đa số cháu đ trở nn
nhanh nhẹn, chủ động trong mọi hoạt động r rệt, cụ thể l cc chu cĩ tính nht nhc
như : B Minh Chu, Vinh Cường, Hạnh Thi, Gia Huy…, đến gần cuối năm học
các cháu trở nn mạnh dạn v tự tin hơn trong giao tiếp, hoạt bt hơn v khơng cịn
rụt r nht nhc như lc đầu năm học, hơn thế nữa nhận thức của các chu về thế giới

13

xung quanh cũng pht triển r rệt, chu chăm học hơn v luơn chủ động trong mọi
hoạt động khám phá về thế giới xung quanh.
Mặt khác những cháu khác trong lớp đ nắm đựơc một số kiến thức khoa
học, kiến thức x hội khi tham gia tích cực vo những hoạt động thin nhin, hoạt
động ngoi trời. Chẳng hạn chu hiểu được:
 Lm thế no để vườn cây của bé luôn xanh tươi sạch sẽ?
 Tại sao lại cĩ hiện tượng sấm chớp khi trời mưa?
 Trong đất có những gì?

 Phải nĩi chuyện như thế no để vừa lịng người nghe?

3. Kiểm nghiệm (so snh kết qủa).

Năm học
Nội dung

2005 – 2006
Xem lại sĩ số

2006 - 2007
Nhận thức Tổng số trẻ : 15/22 trẻ
Đạt 68,2 %
Tổng số trẻ : 18/22 trẻ
Đạt 81,8 %
Ngơn ngữ Tổng số trẻ : 17/22trẻ
Đạt 77,3 %
Tổng số trẻ : 18/22 trẻ
Đạt 81,8 %
Mạnh dạn trong giao Tổng số trẻ : 14/22 trẻ Tổng số trẻ : 16/22 trẻ

14

tiếp Đạt 63.6 % Đạt 72,7 %
Thể lực Tổng số trẻ : 18/22 trẻ
Đạt 81,8 %
Tổng số trẻ : 20/22 trẻ
Đạt 90,9 %

III .MẶT TÍCH CỰC V HẠN CHẾ CỦA SNG KIẾN KINH NGHIỆM :

1. Tích cực :
- Luơn tìm tịi, sng tạo nhiều trị chơi mới lạ và thay đổi nhiều hình thức
trị chơi để thu hút sự hứng thú của trẻ.
- Học hỏi nhiều kinh nghiệm của các đồng nghiệp qua các trị chơi, tạo
tình huống cho trẻ hứng th.
- Trẻ hứng th v tích cực tham gia vào các hoạt động.
- Phụ huynh an tâm khi thấy trẻ ham thích đi học.
2. Hạn chế :
- Cần sưu tầm nhiều trị chơi mới lạ lơi cuốn v hấp dẫn trẻ.

IV/ BI HỌC KINH NGHIỆM :
- Qua áp dụng sáng kiến kinh nghiệp ở trường đó l một bi học để mình thử
nghiệm phương php dạy của mình trn trẻ, qua đó ta thấy được những trị chơi
no nn p dụng v p dụng vo lc no, vo thời điểm no để lôi cuốn sự chú ý của trẻ
v tạo cho trẻ sự hứng th, thoải mi trong khi chơi.

15

- Với đồng nghiệp cng học hỏi những kinh nghiệm qua những trị chơi dn gian,
phương php gy hứng th cho trẻ khi quan st …

V/ KẾT LUẬN :
Qua một năm cho cháu hoạt động ngoài trời theo các phương pháp trên tôi
nhận thấy cháu trở nên thông minh nhanh nhẹn r rệt, chu tích cực v chủ động trong
mọi hoạt động tìm tịi v khm ph thế giới xung quanh. Chu biết suy nghĩ v đặt ra
nhiều câu hỏi suy luận lý thú cho cả cô v trẻ khc cng suy nghĩ trả lời
Bn cạnh đó ngôn ngữ trẻ trở nn mạch lạc hơn, trẻ mạnh dạn v tự tin hơn
trong giao tiếp rất nhiều, thói quen lao động tự phục vụ ở trẻ tốt hơn. Không những
thế ở trẻ cịn hình thnh những phẩm chất tốt như khả năng phối hợp hoạt động tốt
với các bạn, khả năng tự kềm chế, nhường nhịn bạn, biết chơi cng bạn v gip đỡ

bạn. Đó l niềm vui khơng chỉ dnh cho cc bậc cha mẹ m cịn l niền vui lớn của cơ
gio mầm non, của những người lm cơng tc gio dục.