Phụ huynh cần thận trọng khi trẻ có biểu hiện thần đồng docx

Phụ huynh cần thận trọng khi trẻ có
biểu hiện thần đồng

(Medinet-TPHCM ) Những năm gần đây, trên các báo xuất hiện
nhiều thông tin về các trẻ “thần đồng” - những trẻ mới 2-3 tuổi
nhưng đã có thể đọc sách, đọc báo vanh vách hoặc biết làm toán,
thậm chí biết đọc cả tiếng Anh cùng với niềm vui sướng tự hào
của cha mẹ các em. Tuy nhiên, các bác sĩ tâm lý nhi khoa cảnh
báo những “khả năng bất thường” trên đây của trẻ có thể là biểu
hiện của hội chứng Asperger, một loại bệnh rối loạn phát triển lan
tỏa ( rối loạn tự kỷ). Theo tiến sĩ Trần Thị Thu Hà – Phó viện
trưởng khoa phục hồi chức năng Bv Nhi Trung ương khoảng 10%
trẻ tự kỷ là thần đồng với chỉ số IQ cao. Trẻ có những khả năng
bất thường là do sự phát triển bất thường của não. Những khả
năng bất thường nói trên thường chỉ biểu hiện ở một khía cạnh,
còn về tổng thể, trẻ vẫn bị rối loạn phát triển. Điều đáng lưu ý là
nếu trẻ không được điều trị, những khả năng này có thể mất đi
trong khi trẻ không có khả năng hòa nhập với cuộc sống.

Bài viết “Thần đồng hay rối loạn phát triển lan tỏa” của bác sĩ
Đặng Ngọc Thạch – Khoa tâm lý trẻ em bệnh viện Nhi đồng 2 (
trích đăng từ website Bv NĐ2) dưới đây sẽ giúp bạn đọc có cái
nhìn thận trọng hơn với những biểu hiện thần đồng của con trẻ.

1. Rối loạn ASPERGER là gì?

Rối loạn ASPERGER là một rối loạn phát triển lan tỏa (rối loạn
phổ tự kỷ), thuộc dạng nhẹ và có khả năng sinh hoạt cao nhất.
Trẻ có những rối loạn phát triển trong các lĩnh vực: xã hội, kỹ
năng giao tiếp, cảm xúc và hành vi. Rối loạn Asperger có thể xuất
hiện lứa tuổi 2-3 tuổi và có thể sẽ tồn tại suốt cuộc đời của trẻ.

Rối loạn Asperger được ghi nhận vào năm 1944 bởi một bác sĩ
Nhi khoa người Áo tên là Hans Asperger. Từ đó, có rất nhiều tác
giả đã mô tả rối loạn này, và người ta cũng đã ghi nhận, tỷ lệ mắc
khá cao. Nó chiếm tỷ lệ khoảng 20-25/10 000 trẻ, thường gặp
nhiều ở trẻ nam.

Trẻ với rối loạn Asperger có nhiều hành vi giống trẻ tự kỷ,
nhưng trẻ có những kỹ năng nhận thức, tương tác xã hội cũng
như kỹ năng ngôn ngữ tốt hơn.

2. Một vài đặc điểm của chứng Asperger

- Khó khăn trong việc tạo các mối quan hệ bạn bè cùng trang
lứa.

- Thích chơi với những trẻ lớn tuổi hơn.

- Khó khăn trong việc hiểu các luật chơi khi chơi với bạn.

- Có thể chậm nói

- Trẻ có nhiều vốn từ nhưng lại gặp nhiều khó khăn trong
giao tiếp.

- Trẻ thường hiểu một câu nói theo đúng một nghĩa đen.

- Thường học thuộc lòng nhiều hơn là tìm hiểu ý nghĩa.

- Có những câu nói nghe rất ngây thơ.

- Đôi khi trẻ thích nói một mình

- Thường hay lặp lại một câu hỏi hay một lời nói nào đó…

- Khó khăn trong việc sử dụng cử chỉ để diễn đạt (nét mặt,
điệu bộ, dáng điệu…)

- Có những thói quen và trẻ luôn luôn tuân thủ

- Bắt buộc các thành viên trong gia đình phải theo một quy
luật nào đó.

- Rất nhạy cảm khi bị người khác phê bình.

- Có những sở thích rất đặc biệt và thường tập trung say mê
vào các sở thích đó.

- Chỉ biết đến sở thích của chính mình, ít quan tâm đến
những gì xảy ra xung quanh.

- Khả năng chú ý rất cao lĩnh vực nào đó như: toán học, đọc
sách, nghiên cứu về xe hơi, máy vi tính, đồ điện tử…

- Có những cử chỉ rất vụng về và đôi khi trẻ tỏ ra rất bối rối
khi có một sự thay đổi nào đó.

- Giao tiếp bằng mắt kém: tránh nhìn vào mắt của người
khác, thường trẻ chỉ liếc nhìn sau đó nhìn về hướng khác, đôi lúc
trẻ có cái nhìn chằm chằm.

- Rối loạn cảm nhận của giác quan: trẻ có thể thích thú khi
nhìn thấy một hình ảnh, nghe một âm thanh (hoặc rất sợ hãi và
phản ứng rất dữ dội với những hình ảnh hoặc âm thanh nào đó).
Trẻ có thể thích thú đặc biệt đến một món ăn nào đó hoặc từ chối
không ăn.

- Thường xuất hiện ở trẻ nam, tuy nhiên cũng có thể xảy ra ở
trẻ gái. Khi đó, những trẻ gái này có khả năng rất cao trong việc
học tập và sao chép các kỹ năng xã hội.

3. Nguyên nhân

Hiện nay vẫn chưa xác định được nguyên nhân rõ ràng gây nên
chứng Asperger. Tuy nhiên các nhà nghiên cứu thấy rằng, có sự
tác động giữa các yếu tố di truyền và yếu tố môi trường. Có
những giả thuyết cho rằng có thể có sự thay đổi nào đó trong quá
trình phát triển não bộ của trẻ. Không tìm thấy bằng chứng có liên
quan đến các phương pháp giáo dục nuôi dạy trẻ.



4. Chẩn đoán

Chứng Asperger thay đổi rất rộng, các cá thể khác nhau thì có
những biểu hiện khác nhau, nên việc chẩn đoán đôi khi gặp nhiều
khó khăn. Trẻ Asperger thường được chẩn đoán muộn do biểu
hiện triệu chứng không rõ ràng ngay từ nhỏ. Đôi khi khó phân biệt
với trẻ phát triển bình thường có vài đặc điểm rối loạn. Phụ huynh
của trẻ rối loạn Asperger thường rất tự hào về khả năng đặc biệt
của con mình, ít chú ý đến những khiếm khuyết mà trẻ đang mắc

phải. Hội chứng này thường được chẩn đoán sau khi trẻ khá lớn
và bắt đầu có những khó khăn trong giao tiếp.

Chẩn đoán bệnh thường dựa vào các biểu hiện của trẻ ở nhà,
nhà trường và nơi khám bệnh. Trẻ phải được sự thăm khám,
quan sát và làm các test chẩn đoán của các nhà chuyên môn.
Đặc biệt là phải có thời gian dài theo dõi để có thể đưa ra một
chẩn đoán chính xác. Chính vì vậy, khi chúng ta nhận thấy trẻ có
những biểu hiện bất thường không giống với những đứa trẻ cùng
trang lứa thì cha mẹ nên cho trẻ đến khám tâm lý sớm hơn để trẻ
có thể được can thiệp sớm hơn. Điểu này có thể giúp ít nhiều cho
chính bản thân trẻ. Giúp trẻ phát huy tốt những khả năng đặc biệt
của mình và hạn chế tối đa những khiếm khuyết.

5. Khả năng của trẻ Asperger.

Những đứa trẻ Asperger có những sở thích rất tiêu biểu và độc
đáo, không giống với những trẻ tự kỷ điển hình là thích một đồ
vật hay một bộ phận của đồ vật (thích bánh xe quay, thích những
vật có khả năng xoay tròn, thích xem quảng cáo…). Những trẻ
em rối loạn Asperger thường có những sở thích rất đặc biệt về
mặt tri thức. Ngay từ trước khi đi học, trẻ có những sở thích rất
đặc biệt trong một lĩnh vực nào đó như: toán học, khoa học, vật
lý, khả năng đọc sách, khả năng học thuộc lòng bài thơ, một câu
chuyện, nghiên cứu về lịch sử, địa lý, phương tiện giao thông,
các loại máy móc, đồ điện tử hay khả năng về tin học, khả năng
của trẻ rất vượt trội so với những trẻ cùng lứa tuổi khác. Trẻ
Asperger có trí nhớ rất phi thường, khả năng tự tìm tòi học hỏi
nghiên cứu những lĩnh vực mà trẻ thích thú. Nhiều trẻ sẽ thay đổi
sở thích khi lớn lên, nhưng cũng có những trẻ vẫn giữ nguyên

một sở thích nào đó cho đến khi tuổi trưởng thành. Nếu trẻ sống
trong môi trường được nâng đỡ hoàn toàn và có những biện
pháp can thiệp giáo dục phù hợp thì trẻ sẽ học hành rất tốt và
hoàn toàn có khả năng trở thành những chuyên gia hàng đầu về
những lĩnh vực mà trẻ đặc biệt yêu thích.

6. Điều trị



Theo các bác sĩ tâm lý nhi khoa, nếu “trẻ thần đồng” được khám
ngay từ hồi nhỏ, bác sĩ sẽ phát hiện được những bất thường để
điều trị kịp thời.



Hiện nay vẫn chưa có một phương pháp điều trị hữu hiệu nào.
Trẻ Asperger sẽ trưởng thành là người lớn với chứng Asperger.
Tuy nhiên việc xác định bệnh là rất cần thiết để có thể có các
phương pháp can thiệp tâm lý cũng như các phương pháp giáo
dục phù hợp với sự phát triển. Làm sao cho trẻ thích nghi với môi
trường sinh hoạt cộng đồng, học tập tốt hơn, cũng như giúp trẻ
phát huy được năng lực những của bản thân.

Có rất nhiều phương cách để tiếp cận, trị liệu và can thiệp. Chúng
có thể giúp cải thiện tốt hơn chất lượng sống cho cá nhân trẻ.