Vì sao bị suy nhược thần kinh? pps

Vì sao bị suy nhược thần kinh?

Suy nhược thần kinh là bệnh tâm căn, xảy ra do nguyên nhân tâm lý
hoặc có liên quan đến những chấn thương tâm lý (stress). Các tổn
thương do chấn thương sọ não, vữa xơ động mạch não, thiểu năng tuần
hoàn não, nhiễm khuẩn, căng thẳng thần kinh kéo dài, lao động trí óc
cường độ cao… đều có thể dẫn đến suy nhược thần kinh.
Suy nhược thần kinh là một hội chứng rối loạn thần kinh chức năng, do
rối loạn chức năng vỏ não và một số vùng dưới vỏ não gây nên. Rối
loạn thần kinh chức năng gồm nhiều hội chứng bệnh lý như: rối loạn lo
âu và ám ảnh, rối loạn dạng cơ thể, rối loạn phân ly. Hội chứng suy
nhược thần kinh có thể xảy ra sau các bệnh chấn thương sọ não, vữa xơ
động mạch não, thiểu năng tuần hoàn não, nhiễm khuẩn, căng thẳng
tâm lý như mất người thân, mất của đột ngột, mâu thuẫn kéo dài trong
gia đình, cơ quan, tham vọng không thành, lao động trí óc căng thẳng
kéo dài…

Thiểu năng tuần hoàn não một nguyên nhân gây
suy nhược thần kinh.
Làm sao phát hiện được bệnh?
Dấu hiệu giúp phát hiện bệnh chủ yếu là các triệu chứng chủ quan
của người bệnh xuất hiện sau khi họ mắc một số bệnh nói trên và
chấn thương tâm lý. Các biểu hiện chính gồm: cảm giác đau mỏi
cơ, bệnh nhân cảm thấy đau mỏi cơ bắp, đau khắp mình mẩy do
giảm ngưỡng chịu đựng với các kích thích. Chóng mặt, choáng
váng xảy ra khi thay đổi tư thế như từ nằm, ngồi chuyển sang
đứng, đi lại, leo cầu thang …Đau căng đầu lan tỏa, âm ỉ cảm giác
như đang đội mũ chặt quá, đau không thành cơn, đau tăng khi suy
nghĩ, lo lắng, có khi chỉ tiếng động nhỏ cũng khó chịu và làm đau
đầu tăng lên, có thể kèm theo chóng mặt. Rối loạn giấc ngủ: ngủ
nông, hay gặp ác mộng, có thể mất ngủ hoàn toàn, nhiều trường

hợp do ngủ không sâu nên bệnh nhân có cảm giác mất ngủ trắng
đêm. Không có khả năng thư giãn. Tính tình cáu kỉnh, dễ kích
thích. Bệnh nhân thường phàn nàn mệt mỏi dai dẳng và đau khổ vì
mệt mỏi tăng lên sau một cố gắng trí óc, suy yếu cơ thể, kiệt sức sau
một gắng sức về thể lực. Bệnh nhân rất kém lòng kiên nhẫn, tỏ ra
rất khó chịu khi phải chờ đợi, dễ kích thích nóng nảy, cáu gắt,
phản ứng quá mức. Muốn làm việc gì thì bệnh nhân rất nôn nóng
làm ngay, nhưng nếu gặp khó khăn lại mau chán, thối chí, bỏ cuộc.
Bệnh nhân cũng dễ xúc động, dễ khóc, lo lắng, mất tự chủ, giảm
khí sắc. Khả năng lao động trí óc và thể lực của bệnh nhân giảm
sút do mau mệt, nhất là sau một gắng sức về trí óc hoặc sau căng
thẳng tâm lý bệnh nhân cảm thấy suy sụp, không thể làm tiếp được
hay có làm cũng không có hiệu quả. Giai đoạn nhược bệnh nhân
không có ham thích về việc làm, chán nản trước cuộc sống, không
làm việc trí óc tiếp được, còn lao động chân tay thì rất nhanh mệt
mỏi, giảm trí nhớ. Có thể thấy các rối loạn thần kinh thực vật như
đau vùng trước tim, hồi hộp, đánh trống ngực, loạn nhịp tim, tức
ngực khó thở, toát mồ hôi, có cơn nóng bừng hoặc lạnh toát, run
chân tay, ăn khó tiêu, suy giảm hoạt động tình dục ở nam, rối loạn
kinh nguyệt ở nữ Các triệu chứng của bệnh nói trên không hồi
phục hoặc hồi phục rất ít khi bệnh nhân được nghỉ ngơi và các rối
loạn này kéo dài trên 3 tháng. Chẩn đoán bệnh suy nhược thần
kinh cần tìm yếu tố tâm lý, nhưng cũng cần chú ý tìm các tổn
thương thực thể của não.
Chẩn đoán thể bệnh: tuy có nhiều ý kiến khác nhau, nhưng người
ta thống nhất chia làm các thể bệnh: suy nhược thần kinh thể
cường và thể nhược. Suy nhược thần kinh thể cường: quá trình ức
chế tích cực, ức chế có điều kiện nhưng dễ bị suy yếu. Bệnh nhân
dễ có triệu chứng kích thích và mất khả năng tự chủ. Suy nhược
thần kinh thể nhược: thường xuất hiện ức chế bảo vệ quá giới hạn,

quá trình hưng phấn suy yếu rõ, bệnh nhân có biểu hiện các triệu
chứng suy nhược thần kinh.
Bệnh cần chẩn đoán phân biệt với một số bệnh trầm cảm hoặc rối
loạn lo âu. Trong suy nhược thần kinh, triệu chứng quan trọng là
bệnh nhân dễ mệt mỏi, yếu đuối và lo lắng do chức năng hoạt động
trí óc và thể lực bị suy giảm mà không phải do một bệnh thực thể
nào gây nên.
Điều trị bệnh ra sao?
Bệnh nhân suy nhược thần kinh có nguồn gốc tâm lý cho nên điều
trị chủ yếu là tâm lý liệu pháp. Các biện pháp điều trị nhằm giải
quyết và loại trừ căn nguyên tâm lý. Trong điều trị tâm lý liệu
pháp cần giải thích hợp lý về bệnh tật cho bệnh nhân hiểu. Sử dụng
ám thị điều trị cho bệnh nhân. Hướng dẫn bệnh nhân tập khí công
dưỡng sinh. Thuốc cần dùng gồm: tăng cường tuần hoàn và dinh
dưỡng não như tanakan, arcalion, asthenal; thuốc giảm đau:
efferalgan codein, aspirin, diclofenac…; thuốc an thần trấn tĩnh:
seduxen, valium, mimoza…; vitamin nhóm B; thuốc y học cổ
truyền: tâm sen, lá vông, lạc tiên, củ bình vôi, châm cứu, xoa bóp…
Nâng cao thể trạng, tăng cường dinh dưỡng cho bệnh nhân.
BS. Trần Thanh Tâm