Những điều cần biết khi sản xuất và sử dụng phân vi lượng doc

Những điều cần biết khi
sản xuất và sử dụng
phân vi lượng

Việc tăng cường sử dụng phân vi lượng đã làm tăng chất lượng dinh dưỡng của
ngũ cốc và rau quả. Người ta thường sử dụng các chất vi dinh dưỡng như sau:
* Sắt (Fe): thường được bổ sung dưới dạng phức chất (chelat), thí dụ như Fe -
EDTA (9% Fe) hoặc Fe - EDDHA (6% Fe) với hình thức phun lên lá. Thiếu sắt là
vấn đề phổ biến trong nông nghiệp trên thế giới, điều này đang tác động tới
khoảng 2 tỷ người.
* Mangan (Mn): Hiện tượng thiếu Mn, chủ yếu xẩy ra đối với đất có độ pH từ axit
nhẹ đến trung tính. Mangan sulfat (24 - 32% Mn) và Mn - EDTA (13 % Mn) đều
dễ tan trong nước và có tác dụng nhanh. Mangan oxyt có thể được sử dụng để làm
tăng độ phì nhiêu cho đất.
* Kẽm (Zn): Zn thường được bón cho cây thiếu dinh dưỡng, có thể phun kẽm
sunfat (23 % Zn) hoặc kẽm chelat (Zn - EDTA) lên lá ở giai đoạn hình thành hạt,
lượng Zn trong lòng đất có vai trò quan trọng hơn so với Zn trên bề mặt.
* Đồng (Cu): nếu đất thiếu đồng có thể điều chỉnh bằng cách bón đồng sulfat hoặc
oxyt. Thích hợp nhất là phun chelat hoặc đồng sulfat trung tính lên lá cây đang
thiếu dinh dưỡng.
* Bo (B): Nhu cầu B cho từng loại đất là rất khác nhau. Nên bón borac (ll - 22%
B) cho cây có nhu cầu B cao. B cũng có thể được bón phối hợp với phân lân hoặc
phân đa dinh dưỡng khác. Polyborat thường được coi là loại cao cấp hơn so với
borac khi dùng để bón lá.
*Molypđen (Mo): chất này chỉ cần bón với lượng nhỏ, sử dụng muối natri
molypđat tan trong nước, còn amoni molypđat lại thích hợp để bón lá.
Độ nhậy cảm đối với hóa chất của cây là điều rất quan trọng nên cần phải cân nhắc
khi bón phân vi lượng. Nếu bón quá nhiều các chất vi dinh dưỡng có thể làm giảm
năng suất cây trồng. Những cây trồng nhạy cảm nhất khi thiếu Zn là ngô, đậu, đối
với Fe là đậu, lúa miến, đậu tương. Cần phải đặc biệt chú ý khi bón B; thí dụ: nếu
bón B cho ngô với tỷ lệ vượt quá mức cho phép thân cây ngô sẽ bị cằn cỗi. Nếu

bón nhiều quá chất vi dinh dưỡng cho đất, có thể sẽ gây độc hại và làm giảm năng
suất cây trồng. Vì Cu là kim loại nặng nên không được bón vượt quá mức quy
định.
Hiện nay trong sản xuất một số loại phân bón vi lượng người ta vẫn dùng tới các
chất thải tái chế. Thí dụ, tại Mỹ, 80% lượng phân bón chứa Zn có nguổn gốc từ
chất liệu tái chế. Các kim loại nặng khác có thể được dùng làm chất vi dinh dưỡng
trong phân bón là Cu, Co và Mo. Ưu điểm trong việc tận dụng nguồn chất thải tái
chế để sản xuất phân bón là giá rẻ, đồng thời các nguyên tố Zn và Cu đều dễ
chuyển hóa sang dạng sulfat dễ hòa tan. Các chất thải từ lò phản ứng hạt nhân, lò
nung, bùn cống cũng thường được dùng làm phân bón. Sọng, ngay cả với công
nghệ tách lọc tinh vi nhất cũng không thể loại bỏ hoàn toàn được tất cả kim loại
nặng gây hại như Pb, Cd hoặc As. Ngành sản xuất phân bón ở Mỹ đang phối hợp
với các cơ quan luật pháp của nước này nghiên cứu để đưa ra các quy định nhằm
đảm bảo hàm lượng các chất vi dinh dưỡng trong phân bón sản xuất từ các vật liệu
tái chế phải ở mức an toàn cho cây trồng đồng thời phải có sự kiểm soát chặt chẽ
việc sử dụng các sản phẩm này.