Đấu tranh giai cấp trong xã hội hiện đại 1 ppsx

Đấu tranh giai cấp trong xã hội hiện đại
1
Trong xã hội có giai cấp, giai cấp thống trị chiếm đoạt lao động của các giai cấp
và tầng lớp bị trị, chiếm đoạt của cải xã hội vào tay mình. Các giai cấp, tầng lớp bị
trị không những bị chiếm đoạt kết quả lao động mà họ còn bị áp bức về chính trị,
xã hội và tinh thần. Không có sự bình đẳng giữa giai cấp thống trị và giai cấp bị
trị, chẳng hạn giữa giai cấp các nhà tư bản với giai cấp những công nhân làm thuê.
Giai cấp bóc lột bao giờ cũng dùng mọi biện pháp và phương tiện bảo vệ địa vị
giai cấp của họ, duy trì củng cố kinh tế xã hội cho phép họ được hưởng những đặc
quyền, đặc lợi giai cấp. Công cụ chủ yếu là quyền lực nhà nước. Lợi ích cơ bản
của giai cấp bị trị đối lập với lợi ích cơ bản của giai cấp thống trị. Đây là đối
kháng về quyền lợi giữa những giai cấp áp bức bóc lột và những giai cấp, tầng lớp
bị áp bức, bị bóc lột.
Đối kháng là nguyên nhân của đấu tranh giai cấp. Có áp bức thì có đấu tranh
chống áp bức. Vì vậy đấu tranh giai cấp không do một lý thuyết xã hội nào tạo ra
mà là hiện tượng tất yếu không thể tránh được trong xã hội có áp bức giai cấp.
Đấu tranh giai cấp là một trong những động lực thúc đẩy sự vận động và phát triển
của xã hội có sự phân chia giai cấp.
Chương I. Giai cấp
I. Giai cấp là gì?
Chủ nghĩa duy vật lịch sử chỉ ra rằng, các giai cấp xã hội hình thành một cách
khách quan gắn liền với những giai đoạn phát triển lịch sử nhất định của sản xuất.
Trong tác phẩm "Sáng kiến vĩ đại", Lê Nin đã đưa ra định nghĩa về giai cấp như
sau:
"Người ta gọi là giai cấp, những tập đoàn to lớn gồm những người khác nhau về
địa vị của họ trong một hệ thống sản xuất xã hội nhất định trong lịch sử, khác nhau
về quan hệ của họ (thường thì những quan hệ này được pháp luật quy định và thừa
nhận) đối với những tư liệu sản xuất, về vai trò của họ trong những tổ chức lao
động xã hội, và như vậy là khác nhau về cách thức hưởng thụ và về phần của cải
xã hội ít hoặc nhiều mà họ được hưởng. Giai cấp là những tập đoàn người mà tập
đoàn này thì có thể chiếm đoạt lao động của tập đoàn khác, do chỗ các tập đoàn đó

có địa vị khác nhau trong một chế độ kinh tế xã hội nhất định.
II. Nguồn gốc và kết cấu giai cấp.
1. Nguồn gốc giai cấp.
Trong xã hội có nhiều nhóm người, tập đoàn người được phân biệt bằng những
đặc trưng khác nhau: tuổi tác, giới tính, dân tộc, chưng tộc, quốc gia, nghề
nghiệp… Trong những sự khác nhau đó, có một số là do nguyên nhân tự nhiên,
một số khác là do nguyên nhân xã hội. Những sự khác biệt đó tự nó không sản
sinh ra sự đối lập về xã hội. Chỉ trong những điều kiện xã hội nhất định mới dẫn
đến sự phân chia xã hội thành những giai cấp khác nhau. Chủ nghĩa duy vật lịch sử
khẳng định sự phân chia xã hội thành giai cấp là do nguyên nhân kinh tế.
Sản xuất xã hội dần dần phát triển, việc sử dụng công cụ bằng kim loại làm cho
năng suất lao động tăng lên đã dẫn tới sự phân công lại lao động trong xã hội: chăn
nuôi tách khỏi trồng trọt, sản xuất thủ công cũng dần dần trở thành một ngành
tương đối độc lập với nông nghiệp, lao động trí óc tách khỏi lao động chân tay.
Với lực lượng sản xuất mới, chế độ làm chung, ăn chung nguyên thủy không còn
thích hợp nữa, sản xuất gia đình cá thể trở thành hình thức sản xuất có hiệu quả
hơn. Tư liệu sản xuất và sản phẩm làm ra trở thành tài sản riêng của từng gia đình.
Sở hữu tư nhân về tư liệu sản xuất xuất hiện và dần dần thay thế sở hữu cộng đồng
nguyên thuỷ. Chế độ tư hữu ra đời dẫn tới sự bất bình đẳng về t ài sản trong nội bộ
công xã. Xã hội phân hoá thành những giai cấp khác nhau, giai cấp bóc lột thống
trị và giai cấp bị bóc lột, bị thống trị. Như vậy, sự phân chia xã hội thành giai cấp
là kết quả tất nhiên của chế độ kinh tế dựa trên sự chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản
xuất.
Sự hình thành giai cấp diễn ra theo hai con đường:
- Thứ nhất, sự phân hoá bên trong nội bộ công xã thành kẻ bóc lột và người bị bóc
lột.
- Thứ hai, những tù binh bị bắt trong chiến tranh giữa các bộ lạc không bị giết như
trước mà bị biến thành nô lệ.
Chế độ có giai cấp đầu tiên trong lịch sử xã hội loài người là chế độ chiếm hữu nô
lệ, tiếp theo là chế độ phong kiến, chế độ tư bản chủ nghĩa là bước phát triển cuối

cùng và cao nhất của xã hội có giai cấp.
2. Kết cấu giai cấp.
Trong xã hội có giai cấp, mỗi hình thái kinh tế - xã hội đều có một kết cấu giai cấp
nhất định. Khi hình thái kinh tế - xã hội này thay thế hình thái kinh tế - xã hội
khác, kết cấu giai cấp cũng thay đổi.
Mỗi kết cấu giai cấp trong xã hội có giai cấp đều có các giai cấp cơ bản và không
cơ bản. Những giai cấp cơ bản là những giai cấp xuất hiện và tồn tại gắn liền với
phương thức sản xuất thống trị của xã hội. Sự đối kháng và cuộc đấu tranh của các
giai cấp đó biểu hiện mâu thẫun cơ bản của phương tứhc sản xuất đã sinh ra
chúng.
Bên cạnh những giai cấp cơ bản, trong kết cấu giai cấp còn có giai cấp không cơ
bản. Trong xã hội chiếm hữu nô lệ, đó là những nông trị do có ít ruộng đất. Trong
xã hội phong kiến, đó có thể là giai cấp nô lệ và chủ nô với tư cách tàn dư của xã
hội củ; là giai cấp tư sản ra đời trong lòng xã hội phong kiến. Trong xã hội tư bản,
những giai cấp không cơ bản là giai cấp địa chủ với tư cách là tàn dư, giai cấp
nông dân.
Cùng với sự phát triển sản xuất, mỗi giai cấp trong một kết cấu giai cấp - xã hội
cũng có những biến đổi nhất định. Những sự biến đổi ấy dẫn đến sự thay đổi địa vị
của các giai cấp đó trong hệ thống sản xuất xã hội.
Trong kết cấu của xã hội có giai cấp, ngoài các giai cấp đối kháng còn có tầng lớp
trí thức làm công việc chủ yếu bằng trí óc. Tầng lớp trí thức không phải là một giai
cấp. Nó được hình thành từ những giai cấp khác nhau và cũng phục vụ những giai
cấp khác nhau.
Phân tích kết cấu giai cấp và sự biến đổi của nó giúp ta hiểu địa vị, vai trò và thái
độ chính trị của mỗi giai cấp đối với mỗi cuộc vận động lịch sử, đặc biệt là trong
cuộc đấu tranh của thời đại ngày nay.
chương ii. đấu tranh giai cấp.
" Đấu tranh giai cấp là một trong những động lực thúc đẩy sự vận động và phát
triển của xã hội có sự phân chia giai cấp".
Đấu tranh giai cấp thực chất là cuộc đấu tranh giữa những giai cấp mà lợi ích căn

bản đối lập nhau.
Đấu tranh giai cấp là một trong lực thúc đẩy sự phát triển của xã hội có giai cấp
đối kháng. Điều đo được thể hiện trước hết ở chỗ: Thông qua đấu tranh giai cấp sự
xung đột giữa lực lượng sản xuất mới và quan hệ sản xuất già cỗi được giải quyết,
bước quá độ từ một chế độ xã hội lỗi thời sàng một chế độ mới cao hơn được thực
hiên.
Xét đến cùng, nhân tố quyết định sự phát triển của xã hội loài người là hoạt động
sản xuất ra của cải vật chất. Song sự phát triển của sản xuất chỉ diễn ra khi quan hệ
sản xuất còn phù hợp với tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất. Khi quan
hệ sản xuất đã lỗi thời thì mâu thuẫn với lực lượng sản xuất, mâu thuẫn này biểu
hiện về mặt xã hội thành mâu thuẫn giữa giai cấp cách mạng đại biểu cho phương
thức sản xuất mới, với giai cấp bóc lột, thống trị - đại biểu cho những lợi ích gắn
liền với quan hệ sản xuất lỗi thời. Mẫu thuẫn đó chỉ có thể được giải quyết bằng
cuộc đấu tranh cách mạng của giai cấp cách mạng và quần chúng bị bóc lột, mà
đỉnh cao của nó là cách mạng xã hội, thay thế quan hệ xã hội cũ bằng quan hệ sản
xuất mới, mở ra địa bàn mới cho sản xuất xã hội phát triển. Sản xuất xã hội phát
triển, đương nhiên kéo theo sự phát triển của toàn bộ đời sống xã hội.