quá trình hình thành từ điển thảo mộc dược học p1 potx

t sn phm 'h tr sc khe' ti Nht : 'Bio-Normaliser' sn xut t
u- lên men, cho thy có mt s hot tính sinh hc tr liu trong mt s
trng hp bnh lý k c ung th và suy yu min nhim. Bio-Normaliser
ngn chn hu hiu s to thành các gc t do ngoi t bào và làm gim
c s sn xut superoxide kích ng bi menadione ni t bào erythrocytes,
c ch hot ng ca gc oxy phóng thích bi thc bào (neutrophils và
macrophages). (Nutrition S 11-1995)
Liu lng và c tính :
§ Liu thông thng :
§ Lá khô : 50-120 mg
§ Nha khô : 120-240 mg
§ t tán t ht : 0.5-1 gram.
§ c tính :
§ u c dùng làm thc phm trên khp th gii và không gây bt
 vn  sc kho nào khi dùng theo các liu an toàn trên.
§ Ph n có thai nên thn trng vì nhng tác ng trên t cung.
§ Có th có s tng tác gia warfarin và liu cao các thành phn u .
§ Lá c American Botanical Council xp vào Hng I ngha là an toàn
khi dùng theo liu quy nh.
§ Liu ung papain cao n 800 mg/kg không gây nh hng trên s
phát trin ca bào thai (chut) và không gây c hi cho chut cái th
nghim.
§ ch chit bng Ethanol/Nc (1:1) t phn cây trên mt t , chích
qua màng phúc toan chut , có liu LD50 > 1.0g/kg.
§ ch chit bng ethanol thô t qu xanh có liu LD50 = 325 mg/ kg
(chích qua màng phúc toan)
u  trong các Dc hc c truyn :
§ c hc Ayurveda :
Theo Dc hc Ayurveda (n ), u  hay papita (ting Phn là
Chirbhita) có tác dng n nh kapha và vata. Ti vùng Nam n , quc
cho là có tác dng u kinh, n  to kinh nguyt. Nha c p vào u

 cung  trc thai (thng trn chung vi nha cây Ferula nartex). Ti Bc
n, ht dùng làm thuc tr sán lãi, dch chit t ht dùng làm thuc tr phong
thp và gim au.
§ c hc c truyn Vit Nam :
i Vit Nam, u  là mt cây rt hu dng, ngoài vai trò thc phm
cây còn c dùng  tr mt s bnh nh :
§ Tr mng tinh, hot tinh : dùng quu-, khoét u, cho
ng phèn vào, nng n chín. B v cháy n phn tht c ht.
§ Tr ung th phi, ung th vú : Nu lá ti c cung ung ngày 3
n, mi ln 600 ml, ung liên tc 15-20 ngày.
§ Tr ho gà : Dùng hoa u c (30 gram), nu chín ly nc
ng, có th thêm ng
§ c hc c truyn Trung Hoa :
i Trung Hoa, u c gi là fan mu gua (Phng mc qua), fan gua
hay mu gua (mc qua) c xem là v ngt, không nóng, không hàn.
Tên mu-gua=mc qua có th gây nhm ln vì qu quince (Chaenomeles
lagenaria) cng c gi trong Danh Y Bit lc ca ào hong Cnh là mc
qua. Phng = t ngoi quc,  ch qu có ngun gc t nc ngoài
u c dùng trong các trng hp :
§ n không tiêu, y hi làm au tc ngc : Dùng 30 gram u 
ngâm gim hay 60 gram u  ti va chín ti, n 2 ln mi ngày.
§ n ph thiu sa : Dùng 500 gram u  va chín, hm chung
i 2 chân giò heo, b xng, n hàng ngày trong 3 ngày liên tip.
§ Ho dai dng, nhc sc : Dùng 250-500 gram u  ti , hp
chín, n mi ngày.
§ Chàm, Giòi n , l ngoài da, l loét k chân : Ly 1 quu 
xanh chng 400 gram, nghin nát trn vi 30 gram gim và 30 gram
mui n, vt ly nc p vào ni vt thng.
§ Vài thành phm u  trên th trng Hoa K :
i Hoa K có mt s ch phm tu c bán trên th trng 'n

phm h tr sc kho' :
§ Các sn phm có papain :
Papaya enzyme, Papaya enzyme with
chlorophyll thng di dng viên nhai (chewable) 25 mg, viên nén
(tablet) 5mg
§ Các sn phm t lá :
Papaya leaf
(Papaya enzyme thng là mt hn hp gm Papain, Chymopapain A và
B, Papaya peptidase A)
Papaya leaf cha 2% papain và carpain (alkaloid có th gây tim p
chm, và c ch thn kinh trung ng gây các hiu ng loi paralytic)
Ngoài ra còn có loi viên phi hp cha 250 mg bt lá u ,150 mg bt
cô c nc ép t da và 10 mg papin.
Tài liu s dng :
§ Major Herbs of Ayurveda (Elizabeth Williamson)
§ Tropical Plant Database (Rain-Tree Nutrition)
§ Fruits as Medicine (Dai Yin-fang & Liu Cheng-jun)
§ The Healing Herbs (Michael Castleman)
§ Whole Foods Companion (Dianne Onstad)
§ The Oxford Companion to Food (Alain Davidson)
§ Professional's Handbook of Complementary & Alternative Medi cines
(C. Fetrow & J. Avila)
§ PDR for Herbal Medicines
§ Natural Medicines Comprehensive Database.
GAI CHNG
(Bch tt lê)
Cây thuc có th thay th Viagra ?
::: DS Trn Vit Hng :::
Viagra c xem là mt viên thuc ã em n mt cuc 'cách mng'
trong vn  sinh hot 'tình dc'. Rt nhiu bài vit trên các tp chí thông

thng cng nh tp san chuyên môn ã  cp n Viagra tuy nhiên
hin vn còn câu hi c nhiu ngi ch gii áp là ' có dc tho nào
thay thc Viagra không ? Trong tp chí Natural Health s tháng 9-10
m 1998, BS Rob Ivker D.O , khi tr li bn c trên mc Man to Man có
 cp n 2 dc tho Yohimbine, và 'Puncture Vine' hay Tribulus
terrestris. Yohimbine là cây thuc quen thuc vi gii Y-dc, nhng
Tribulus terrestris mi tht s là cây thuc áng chú ý vì rt d tìm ti
Vit Nam và qu tht có tác dng không kém Viagra !
Tribulus terrestris, gia ình thc vt Zygophyllaceae c gi ti Vit
Nam là Cây Gai chng
, cùng nhng tên khác nh ch tt lê, Gai ma
ng,Thích tt lê Cây mc rt ph bin ti n , Trung Hoa, Vit
Nam, vài vùng ti Âu châu và Nam Phi ni nhng vùng t hoang di Tên
i ti n  là Gokhru ( ch Phn = Gokshura) Tên Gokhru do  hình
ng ca qu ging nh móng bò
i Hoa K , cây c gi di nhiu tên nh Puncture vine, Abrojos,
Caltrop, Cat's-Head, Common Dubblejie, Devil's-Thorn, Goathead
Nature's Viagra (!). Tên Puncture Vine là do  ht ca cây nhn n  có
th làm xì lp xe p.
i Vit Nam, Gai chng mc hoang di  nhng vùng t khô, t cát
c vùng ven bin t min Trung (Qung Bình) xung min Nam.
Cây thuc loi thân tho, mc hàng nm hay lng niên, bò sát mt
t, phân nhiu nhánh, nhánh có th dài 30-60 cm, trên thân có lông
nhung ngn. Lá kép , lông chim có 5-7 lá chét. Lá thuôn dài 5-10 mm,
t di có phin ph lông trng. Hoa mc n c, màu vàng nht, mc
riêng l k lá, cung hoa ngn có lông trng. Qua dng, thng có
hình 5 cnh , mi khoang cha nhiu ht. R hình tr, dài 10-15 cm, màu
nâu nht, có mùi thm nh. Cây tr hoa vào cui mùa xuân, u mùa h.
Phn dùng làm dc liu là qu và r.
Thành phn hóa hc :

- Phytosterols và Saponins :
Qu cha Protodioscin, methylprotodioscin, terrestrosins A-E,
desgalactotigonin, F-gitonin, desglucolanatigonin, gitonin và các glycosides
loi furostanol cùng vi Beta-sitosterol, spirosta-3,5-diene và stigmasterol.
Hai saponins có cha nhóm sulfate mi c cô lp nm 2002 là
Prototribestrin và methylprototribestrin
Hoa cng cha các sapogenins loi sterod thuc nhóm diosgenin,
hecogenin và ruscogenin.
- Flavonoids : Trong Hoa có Kaempferol , Kaempferol-3-glucoside,
Kaempferol-3-rutinoside và Quercetin.
- Lignans : nh Tribulusamides A và B.
- Alkaloids : Harman và Harmine.
- Lá Tribulus ôi khi c n nh rau cha 7.22 % protein, 1.55 % Cal
cium ; 0.08 % Phosphorus ; 9.22 mg St/ 100 g lá và 41.5 mg Vit C.
- Qu ng cha mt s cht béo (3.5-5%) nh stearic, palmitic,
myristic, arachidic, behinic acid
c tính Dc hc :
a s các nghiên cu v dc tính ca Tribulus terrestris c thc
hin ti n , Trung Hoa và Nht bn
1- Kh nng chng sn thn :
ch trit bng ethanol ca qu Tribulus cho thy có tác dng bo v
khá mnh chng li s to sn gây ra bng cách cy ht thy tinh vào
chut bch tng ; tác dng này tu vào liu s dng, và do  phn hot
cht tan trong methanol (Indian Journal of Experimental Biology S
32/1994). Tác dng ly gii sn (litholytic) cng c nghiên cu ni chut
 to ra tình trng d oxalat trong nc tiu (hyperoxalurea) bng
hydroxy pyroline và sodium glycolate : khi cho chut ung dch trích bng
c Tribulus, s bài tit oxalate theo nc tiu tr v mc bình thng
sau 21 ngày và gi nguyên c mc  này trong 15 ngày sau khi ngng
thuc (Phytotherapy Research S 7-1993). C ch hot ng ca Tribulus

terrestris c gii thích nh sau : do tác dng c ch men glycolic acid
oxydase, (GAO) men này giúp chuyn hoá glycolate thành glyoxylate.
Hot ng ca GAO a n kt qu là có phn ng oxy hóa glycolic acid
thành glyoxylate (mt cht bin dng c), và sau cùng thành oxalate.
2- Tác dng li tiu :
ch trích bng nc Terrestris cha lng Potassium khá cao, có th
o tác dng li tiu. Nghiên cu ti Khoa niu hc, Bnh vin The Royal
London & Homerton , London (Anh) cho thy dch trích Terrestris tribulus
ng nc,  liu ung 5g/kg có tác dng li tiu hi mnh hn
furosemide, nng  ca các ions Na(+), K(+),Cl(-) trong nc tiu cng
gia tng. Tác dng ca Tribulus mnh hn là tác dng ca Râu bp
. Ngoài
ra Tribulus còn to ra co bóp rut non ni chut b th nghim (J
Ethnopharmacology S 85(Apr)-2003.
3- Tác dng bo v Thn :
 h hi ni thn gây ra bi gentamycin c gim bt khi cho dùng
chung vi Tribulus terrestris (Update Ayurveda 1994.
4- Hot tính kháng sinh :
ch trích t Qu và Lá Tribulus terrestris có hot tính kháng
Escherichia và Staphyloccus aureus (J of Research in Indian Medicine S
9-1974).
5- Tác dng kích thích tim:
Dung dch tinh khit hóa mt phn ca Tribulus có tác dng kích thích
 tim (cô lp) rt mnh : có s gia tng lc co bóp cùng vi tác dng
chronotropic âm. Saponins ly trích t Tribulus to ra s gin nng
ch vành, giúp ci thin s tun hoàn ng mch ni nhng bnh nhân
 bnh tim/ ng mch : Th nghim trên 406 bnh nhân b angina
pectoris ti Bnh vin Jilin (Trung Hoa) cho dùng saponins trích t Tribulus
a n kt qu thành công n 82.3 % : EEG c ci thin ni 52.7 %
(Pub Med PMID:2364467).

6- Tác dng tng kh nng sinh sn :
Các biglycosides loi furostanol cô lp t dch chit bng alcohol có tác
ng kích thích s sn xut tinh trùng và hot tính ca t bào Sertoli ni
chut.Terrestrioside-F làm tng libido và áp ng tình dc ni chut c
ng thi to tim nng rng trng, gia tng kh nng th thai ni chut
cái ( J Science Research and Plant Medicine in India S 1-1980)
7- Tác dng trên Chng ri lon cng dng :
Protodioscin c cho là có tác dng ci thin s ham mun tình dc,
và gia tng  cng dng bng cách chuyn bin protodioscin thành
DHEA (dehydroepiandrosterone). Tuy nhiên , lng protodioscin trong cây
t bin i, khó nh c hàm lng chính xác.(Journal of Andro logy
(S 23-2000).
t nghiên cu v tác dng ca Tribulus terrestris trên các t bào xp
(corpus cavernosum)  c quan sinh dc ã cô lp ni th, ng thi xác
nh c ch hot tính ca cây ã c thc hin ti i hc Y Khoa
Singapore : Thc cho ung mi ngày mt ln dch trích t Tribulus,
liên tc trong 8 tun, theo nhng liu lng khác nhau. Th sau ó b git
và mô t bào b phn sinh dc c cô lp  lng nh sáp ng vi
thuc và vi s kích ng bng n trng. Các áp ng th giãn vi
acetylcholine, nitroglycerin và EFS c so sánh vi các thông s kim
soát :  mt hot tính trên áp ng co rút vi noradrenaline và histamine
cho thy prodioscin có tác dng tht s trên kh nng cng dng do 
 gia tng phóng thích nitric oxide t t bào endothelium và t bào thn
kinh nitrergic.(Ann Acad Med Singapore S 29 (Jan)-2000) .
Nghiên cu k tip, cng ti H Y Khoa Singapore (Life Science S 71
tháng 8-2002) ã th nghim Tribulus terrestris trên chut, chia thành 2
nhóm : nhóm bình thng và nhóm b thin, cho dùng Tribulus, i chng
i Testosterone ; các thông s nghiên cu da trên các hành ng tình