BÍ QUYẾT CHĂM SÓC DA
Cấu tạo da
Tại sao làn da của mỗi người lại khác nhau về màu sắc cũng như trạng thái?
Nguyên nhân của sự khác biệt đó từ đâu? Nếu biết được cấu tạo của da, bạn sẽ tìm
được cho mình một phương pháp chăm sóc da phù hợp và đúng cách.
Da có tính Axít yếu
Bề mặt của da khỏe, có độ pH khoảng 5.4 đến 5.7 là khoảng axít yếu. Trong
khoảng axít yếu, vi khuẩn không thể phát triển, như vậy độ pH này có vai trò bảo
vệ da khỏi sự xâm nhập của các vi khuẩn. Độ pH của da được hình thành từ các
chất nhờn tiết ra từ tuyến chất nhờn và mồ hôi tiết ra từ tuyến mồ hôi. Nếu da có
tính kiềm, vi khuẩn sẽ sinh ra từ lớp chất nhờn, khi đó bạn sẽ bị viêm da và xuất
hiện các vùng da bị mẫn cảm. Lúc này cần chọn một loại sữa rửa mặt có tính axít
để ngăn độ pH của da hướng về tính kiềm.
Nhưng một làn da khỏe sẽ có khả năng tự trung hòa tính kiềm. Hầu như khi da
khỏe, độ pH chuyển sang tính kiềm sẽ lập tức trở về tính axít yếu ngay. Ví dụ như
khi rửa mặt bằng xà phòng, da sẽ có tính kiềm, nhưng sẽ trở về trạng thái ban đầu
là tính axít yếu mặc dù không có sự chăm sóc đặc biệt nào.
Chu kỳ tái tạo tế bào ở da khoảng từ 40 đến 56 ngày. Lớp biểu bì ngoài cùng của
da dày nhất là ở lòng bàn tay 1,5mm, còn mỏng nhất là ở mi mắt 0,1mm.
Lớp biểu bì mỏng này cấu tạo bởi lớp sừng, lớp hạt, lớp malpighi và lớp cơ bản.
Lớp sừng ngoài cùng có vai trò ngăn chặn sự bay hơi nước của da và ngăn các
chất từ bên ngoài xâm nhập vào da. Ở lớp sừng, các tế bào chết được hình thành
và dần dần tách khỏi da. Lúc này, chất sừng sẽ bong ra ngoài cùng với các chất
không cần thiết khác.
Tế bào sừng lan rộng, đồng thời tạo các khoảng trống giữa các tế bào, khi đó thành
phần của mỹ phẩm sẽ được hấp thu qua các khoảng trống này.
Tế bào sừng được tạo bởi lớp dưới cùng của biểu bì với hình dáng thay đổi liên
tục, đồng thời được đưa dần lên lớp sừng. Quá trình này kéo dài từ 26 đến 42
ngày. Sau đó lớp tế bào này trở thành lớp sừng và rơi ra khỏi da, quá trình này
diễn ra trong khoảng 14 ngày.
Dù bạn ra nắng lâu hay bị thương thì da vẫn trở về màu sắc ban đầu vì quá trình
trao đổi tế bào đều giống nhau. Nếu da khỏe, quá trình này sẽ lặp lại một cách tự
nhiên. Nhưng việc thiếu ngủ hoặc do thiếu quân bình trong dinh dưỡng, ăn kiêng
quá mức sẽ phá vỡ nhịp độ sinh học, do vậy quá trình thay thế sẽ không được thực
hiện tốt và gây nên hậu quả là mỹ phẩm trang điểm không ăn trên da mặt, da bị
ngả màu hoặc quá trình trao đổi chất không hồi phục lại bình thường. Nếu trạng
thái này kéo dài sẽ làm mất khả năng tái sinh tế bào và gây lão hóa da. Lớp trung
bì nằm phía dưới biểu bì duy trì nét tươi trẻ và độ đàn hồi cho da. Trung bì là sự
kết hợp của sợi collagen (chứa nước) và sợi đàn hồi (elastin - tạo dầu), nhưng càng
lớn tuổi, sợi collagen và sợi elastin trở nên mỏng và yếu đi, do vậy da mất dần khả
năng đàn hồi, đồng thời các sợi này cũng dễ bị phá hủy do tia tử ngoại. Nếu tiếp
xúc trực tiếp với tia tử ngoại quá lâu, da sẽ xuất hiện các nếp nhăn và bị lão hóa.
Lớp tổ chức trong cùng của da hình thành tế bào mỡ có độ đàn hồi rất tốt. Tế bào
mỡ có vai trò thúc đẩy việc hấp thu, do đó có chức năng bảo vệ và ngăn chặn sự
thay đổi thân nhiệt thông qua da. Càng lớn tuổi, lớp tổ chức càng mỏng, nên
không thực hiện tốt vai trò của nó.
Chẩn đoán da
Chăm sóc da đúng cách bắt đầu từ việc chẩn đoán da đúng
Da thay đổi tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, tâm trạng hay môi trường làm việc.
Vì vậy, mỗi mùa bạn cần phải chẩn đoán da một lần để biết chính xác trạng thái da
của mình mà có cách chăm sóc da phù hợp.
Thế nào là da khỏe
Điểm khác nhau giữa làn da khỏe và da mẫn cảm là ở mức độ phản ứng mẫn cảm
khi bị kích ứng. Dù bị kích ứng nhưng da vẫn chịu đựng được và vẫn duy trì trạng
thái ban đầu là da khỏe. Còn nếu da dễ phản ứng khi bị kích thích, rồi xuất hiện
vùng da mẫn cảm thì đó là da mẫn cảm.
Da khỏe có thành phần nước và dầu quân bình nhau. Dù bị kích ứng da vẫn khỏe
do da có khả năng tự bảo vệ khỏi các tác nhân bên ngoài. Nhưng da khó tự giữ
được sự quân bình do môi trường bị ô nhiễm quá mức, hoặc do không khí khô
hanh của phòng lạnh hoặc tâm trạng căng thẳng thường xuyên.
Vì vậy cách tốt nhất để duy trì làn da khỏe là giữ nguyên trạng thái ban đầu của
da, đồng thời bảo vệ da khỏi các tác động từ bên ngoài. Để thực hiện được điều
đó, bạn cần biết da khỏe ở mức độ nào. Bởi nếu da không khỏe, dù bạn có chăm
sóc như thế nào đi nữa cũng khó đạt được hiệu quả cao.
Trước tiên, hãy thử chẩn đoán độ khỏe của da theo bảng chỉ dẫn (trang 9). Nếu da
đang gặp phải vấn đề gì, bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa. Sau khi da
hồi phục về trạng thái ban đầu, bạn nên áp dụng phương pháp chăm sóc phù hợp
cho da của mình.
Một làn da đẹp được quyết định bởi hàm lượng dầu và nước có trong da
Da có 4 loại cơ bản: Da nhờn, thường, khô và hỗn hợp. Hàm lượng dầu và nước
của cùng một loại da cũng khác nhau. Giống như da hỗn hợp, không phải tất cả
các thành phần của da đều khác nhau mà chỉ khác nhau một ít tùy vào từng bộ
phận.
Có 3 nhân tố quyết định nét đẹp ở da là độ mịn màng, sự đàn hồi và độ bóng. Điều
này được quyết định bởi lớp sừng ngoài cùng của da và các chất giữa các tế bào,
bởi vì các tế bào này đóng vai trò chứa nước trong da. Ở tuổi thiếu nhi, lượng
nước chiếm 80% thể trọng, 75% khi 20 tuổi và chỉ còn chiếm 60% khi vào tuổi 70.
Cho nên khi lớn tuổi, nước - là nhân tố chính tạo nên sự đàn hồi và độ mịn của da
- càng ít đi. Do đó, cách tốt nhất để ngăn chặn sự lão hóa của da là cung cấp nước
cho da. Nhưng dù được chăm sóc kỹ, nước cũng bị bay hơi một ít qua các kẽ hở
của lớp sừng. Yếu tố giúp ngăn chặn sự bay hơi của nước là màng chất nhờn được
tạo bởi chất nhờn và mồ hôi. Nghĩa là chỉ khi lượng dầu và nước thích hợp thì da
mới có độ ẩm cần thiết. Nhưng dưới sự tác động của các tác nhân bên ngoài như
không khí bị ô nhiễm, tia tử ngoại, nhiệt độ ngoài trời, tâm trạng căng thẳng hay
do thiếu ngủ khiến da mất đi khả năng sinh lý và dẫn đến tình trạng lão hóa.
Để giữ da luôn đẹp và khỏe, cần phải có biện pháp chăm sóc da thích hợp. Chỉ nên
sử dụng mỹ phẩm ở những vị trí phù hợp với da. Điều trước tiên và cần thiết nhất
trong việc chăm sóc da là biết rõ loại da của mình, sau đó cung cấp các thành phần
bị thiếu. Nghĩa là màng chất nhờn tiết ít thì cung cấp thêm dầu. Nếu cảm thấy da
khô, thì cung cấp thêm nước. Nhưng không thể chăm sóc da đúng cách khi chỉ
nhìn thấy các biểu hiện trên da. Ví dụ khi thấy chất sừng trắng xuất hiện trên da,
mọi người đều nghĩ rằng do da khô nên chọn cách thoa kem. Nhưng tình trạng
chất nhờn tiết quá nhiều cũng xuất hiện các nốt trắng trên da, nếu thoa kem trong
trường hợp này sẽ làm mụn và các nốt đỏ xuất hiện nhiều thêm. Đây là da nhờn,
cần rửa mặt sạch và chọn mỹ phẩm loại không chứa dầu (oil free).
Thành phần của dầu và nước trong da thay đổi theo nhiệt độ, thời tiết đôi khi
thay đổi theo từng ngày. Vậy bạn hãy thường xuyên kiểm tra làn da của mình để
có phương pháp chăm sóc da phù hợp.
Tẩy trang
Chương 1: Chăm sóc da cơ bản
Chăm sóc da mặt không chỉ cung cấp dinh dưỡng cho da mà còn giữ cho da mặt
được sạch sẽ. Tẩy trang và rửa mặt là giai đoạn trước tiên trong việc chăm sóc da
và là phương pháp cơ bản nhất để có làn da đẹp.
Khi tẩy trang, vùng mắt và vùng môi cần rửa trước tiên. So với những vùng da
khác, vùng mắt và môi mỏng (1/2 so với vùng da thường), khô hơn và mẫn cảm
hơn. Vì vậy nếu sử dụng không đúng cách sẽ gây kích ứng da. Ngoài ra, vùng mắt
và môi còn là những vùng da bị lão hóa nhanh nhất. Vì vậy, cần phải dùng mỹ
phẩm tẩy trang chuyên dụng.
Tẩy trang từng vùng
Màng chất nhờn có tác dụng bảo vệ da, đồng thời giúp duy trì độ ẩm và độ bóng
cho da. Tuy nhiên, màng chất nhờn không có khả năng rửa sạch các chất bẩn hằng
ngày. Chất bẩn bám trên da ngăn cản sự tái tạo da hằng ngày, làm tăng lượng vi
khuẩn sinh ra mụn, hoặc làm da bị đen. Chất bẩn của da được phân ra làm 2 dạng:
Chất bẩn do cơ thể tiết ra như: mồ hôi, chất nhờn và chất bẩn do mỹ phẩm trang
điểm, kem dưỡng da, bụi bẩn, không khí ô nhiễm.
Các chất bẩn do cơ thể tiết ra có thể rửa bằng xà phòng nhưng các chất bẩn do mỹ
phẩm và các tác nhân môi trường phải được tẩy sạch bằng mỹ phẩm chuyên dụng.
Khi rửa mặt cần lưu ý phải rửa sạch bằng mỹ phẩm. Nếu muốn có làn da khỏe
mịn, bạn phải rửa bằng sữa rửa mặt thích hợp để da được hô hấp tự nhiên. Mỹ
phẩm rửa mặt có nhiều loại khác biệt tùy theo loại da hoặc theo mức độ trang
điểm. Phải xem kỹ loại nào thích hợp cho da mình, quá trình rửa theo từng loại mỹ
phẩm khác nhau ra sao.