Ch ng IVươ
NH NG Đ C ĐI M TÂM LÝ C A NG I LÃNH Đ OỮ Ặ Ể Ủ ƯỜ Ạ
TRONG C QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ N CƠ ƯỚ
I. LÃNH Đ O TRONG T CH CẠ Ổ Ứ
1. Khái ni m v lãnh đ o:ệ ề ạ
Theo quan ni m chuyên ch , lãnh đ o là đi u khi n công vi cệ ế ạ ề ể ệ
theo ý mu n c a mình đ đ t m c tiêu do mình đ t ra. Trong tr ngố ủ ể ạ ụ ặ ườ
h p này, ng i lãnh đ o th ng dùng nh ng bi n pháp c ng b cợ ườ ạ ườ ữ ệ ưỡ ứ
nh d a n t, tr ng ph t, mà không chú tr ng đ n nguy n v ng, nhuư ọ ạ ừ ạ ọ ế ệ ọ
c u c a ng i d i quy n.ầ ủ ườ ướ ề
Theo quan ni m dân ch : lãnh đ o là dìu d t và đi u khi n côngệ ủ ạ ắ ề ể
vi c đ đ t m c tiêu mong mu n. Nh v y lãnh đ o là ho t đ ng cóệ ể ạ ụ ố ư ậ ạ ạ ộ
nh h ng t i ng i khác đ t o ra tinh th n h p tác, s t nguy nả ưở ớ ườ ể ạ ầ ợ ự ự ệ
vui v đ m đ ng nh m v và đ t m c tiêu mà m i ng i đ u côngẻ ả ươ ệ ụ ặ ụ ọ ườ ề
nh n là h p d n. ậ ấ ẫ
Hai quan ni m tuy nh n m nh nh ng s c thái khác nhau c aệ ấ ạ ữ ắ ủ
lãnh đ o nh ng đ u nói lên hai nhân t chung c a nó là hi n t ngạ ư ề ố ủ ệ ượ
nhóm và quá trình nh h ng c a nhóm. Lãnh đ o là m t hi n t ng,ả ưở ủ ạ ộ ệ ượ
ph i có ít nh t là hai ng i tr lên m i xu t hi n s lãnh đ o. Lãnhả ấ ườ ở ớ ấ ệ ự ạ
đ o liên quan đ n quá trình nh h ng, ng i lãnh đ o tr c h t cóạ ế ả ưở ườ ạ ướ ế
nh h ng t i ng i d i quy n, đ đ t m c đích là t p h p m iả ưở ớ ườ ướ ề ể ạ ụ ậ ợ ọ
ng i và đ ng viên th c đ y h đ t đ c nh ng m c tiêu chung.ườ ộ ứ ẩ ọ ạ ượ ữ ụ
+ Có th nói lãnh đ o là s nh h ng và cách x s c a m tể ạ ự ả ưở ử ự ủ ộ
s ng i trong m i nhóm ho c t ch c, đ t ra m c tiêu, v ch ra conố ườ ỗ ặ ổ ứ ặ ụ ạ
đ ng đ đ t t i nh ng m c tiêu đó và t o ra nh ng qui t c xã h iườ ể ạ ớ ữ ụ ạ ữ ắ ộ
trong nhóm
+ Lãnh đ o là s tác đ ng vào con ng i v i t cách là nh ngạ ự ộ ườ ớ ư ữ
cá nhân ho c nh ng t p h p ng i nh t đ nh nh m thi t l p,c ng c ,ặ ữ ậ ợ ườ ấ ị ằ ế ậ ủ ố
duy trì và phát tri n các quan h và th ch đ m b o cno cá nh n vàể ệ ể ế ả ả ậ
các t p h p ngu i y ho t đ ng có hi u qu nh t ậ ợ ờ ấ ạ ộ ệ ả ấ
Phân bi t gi a lãnh đ o và qu n lýệ ữ ạ ả
Cán b lãnh đ oộ ạ
+ Kh năng đ ra đ ng l i chính sách.ả ề ườ ố
+ Kh năng xác đ nh m c tiêu lâu dàiả ị ụ
+ Khuy n khích c vũ gây nh h ng đ n con ng i.ế ỗ ả ưở ế ườ
+ G n li n v i thay đ i tìm h ng đi m iắ ề ớ ổ ướ ớ
Cán b qu n lýộ ả
+ Kh năng t ch c th c hi nả ổ ứ ự ệ
+ Xác đ nh m c tiêu ng n h n k ho ch tác ngh p c th hóaị ụ ắ ạ ế ạ ịệ ụ ể
+ Giám sát ki m tra đánh giá vi c th c hi n.ể ệ ự ệ
+ S d ng con ng i.ử ụ ườ
+ G n li n v i s n đ nh, hi u l c th c thi kêt qu c thêắ ề ớ ự ổ ị ệ ự ự ả ụ
Lãnh đ o đ c hi u là s tác đ ng nh m t ngh thu t hay m tạ ượ ể ự ộ ư ộ ệ ậ ộ
quá trình đ n con ng i sao cho h t nguy n và nhi t tình ph n đ uế ườ ọ ự ệ ệ ấ ấ
đ đ t đ c các m c tiêu c a t ch c.ể ạ ượ ụ ủ ổ ứ
Ch c năng ch y u c a lãnh đ o là đ ng viên thúc đ y nh mứ ủ ế ủ ạ ộ ẩ ằ
khai thác ti m năng c a con ng i vì m c tiêu c a t ch c.ề ủ ườ ụ ủ ổ ứ
Phân bi t gi a th lĩnh và lãnh đ o theo các khía c nh sau đây:ệ ữ ủ ạ ạ
- Th lĩnh: th c hi n s đi u hoà quan h gi a cá nhân trongủ ự ệ ự ề ệ ữ
nhóm không chính th c, còn lãnh đ o th c hi n s đi u ch nh quanứ ạ ự ệ ự ề ỉ
h xã h i chính th c c a nhóm v i t cách là m t t ch c xã h i.ệ ộ ứ ủ ớ ư ộ ổ ứ ộ
- Th lĩnh th ng xu t hi n m t cách ủ ườ ấ ệ ộ t phátự , còn lãnh đ o đ cạ ượ
b nhi m ho c b u ra.ổ ệ ặ ầ Ho t đ ng c a lãnh đ o có m c đích d i sạ ộ ủ ạ ụ ướ ự
ki m soát c a các c c u khác nhau c a xã h i.ể ủ ơ ấ ủ ộ
- Tính n đ nh: Lãnh đ o có tính n đ nh cao h n th lĩnh.ổ ị ạ ổ ị ơ ủ
- Lãnh đ o đi u hành các quan h xã h i b ng quy ch , h th ngạ ề ệ ộ ằ ế ệ ố
pháp lu t…còn th lĩnh th ng đ t l , theo l do nhóm c l .ậ ủ ườ ặ ệ ệ ướ ệ
- Lãnh đ o có th là m t nhóm ng i, còn th lĩnh là m t cáạ ể ộ ườ ủ ộ
nhân.
Nh v y th lĩnh và lãnh đ o đ u có ch c năng đi u khi n ho tư ậ ủ ạ ề ứ ề ể ạ
đ ng chung c a nhóm và đi u ch nh m i quan h trong nhóm nh ngộ ủ ề ỉ ố ệ ư
b ng các ph ng th c khác nhau . M t bên là b t bu c, m t bên là tằ ươ ứ ộ ắ ộ ộ ự
giác.
2. Ê kíp lãnh đ o ạ
Thu t ng ê kíp dùng đ ch t p h p ng i cùng th c hi n côngậ ữ ể ỉ ậ ơ ườ ự ệ
vi c chung v i s t ng h p ệ ớ ự ươ ợ tâm lý cao.
“Ê kíp là m t nhóm ng i làm vi c ăn ý v i nhau”ộ ườ ệ ớ
Tâm lý h c lãnh đ o qu n lý xác đ nh: Ê kíp là m t nhóm ng iọ ạ ả ị ộ ườ
cùng nhau ti n hành m t ho t đ ng chung trong đó các thành viên cóế ộ ạ ộ
ch c năng và trách nhi m rõ ràng, có s t ng h p tâm lý cao và ph iứ ệ ự ươ ợ ố
h p hành đ ng ch t ch .ợ ộ ặ ẽ
Ê kíp lãnh đ o th c ch t là m t nhóm ng i lãnh đ o, qu n lý,ạ ự ấ ộ ườ ạ ả
đi u hành công vi c và các quan h xã h i trong nhóm. Ho t đ ngề ệ ệ ộ ạ ộ
c a Ê kíp lãnh đ o d a trên n n t ng nhi m v chính tr c a t ch c,ủ ạ ự ề ả ệ ụ ị ủ ổ ứ
m c đích và l i ích c a nhóm, c a s t ng h p tâm lý và ph i h pụ ợ ủ ủ ự ươ ợ ố ợ
hành đ ng ch t ch m c đ cao.ộ ặ ẽ ở ứ ộ
Đ nh n di n là m t êkíp lãnh đ o, ng i ta th ng căn c vàoể ậ ệ ộ ạ ườ ườ ứ
m t s d u hi u sau đây:ộ ố ấ ệ
- Th ng nh t v đ ng c , m c đích ho t d ng ;ố ấ ề ộ ơ ụ ạ ộ đây là s bi uự ể
hi n c b n c a t ng đ ng v tâm lý c a các thành viên trong m tệ ơ ả ủ ươ ồ ề ủ ộ
êkíp lãnh đ o. Có cùng m c đích chung nh ng quan trong h n ph i cóạ ụ ư ơ ả
h th ng đ ng c nh m đ t m c đích th ng nh t v i nhau.ệ ố ộ ơ ằ ạ ụ ố ấ ớ
- Th ng nh t cao v l i ích : ố ấ ề ợ L i ích là h t nhân c a b t kỳ ê kípợ ạ ủ ấ
lãnh đ o nào L i có th là tinh th n, có th là v t ch t song ph i có sạ ợ ể ầ ể ậ ấ ả ự
đi u hoà phù h p và th ng nh t. S đi u hoà v l i ích không côngề ợ ố ấ ự ề ề ợ
b ng th ng là nguyên nhân d n đ n trình tr ng không hình thành êằ ườ ẫ ế ạ
kíp, ê kíp h ng và t ch c tan rã.ỏ ổ ứ
- Th ng nh t v nhu c u thành đ t; ố ấ ề ầ ạ
Nhu c u thành đ t s tr thành đ ng l c thúc đ y các thành viênầ ạ ẽ ở ộ ự ẩ
trong lãnh đ o ph i h p hành đ ng, giúp h năng đ ng tìm tòi cácạ ố ợ ộ ọ ộ
bi n phápqu n lý chuyên môn m t cách có hi u qu .ệ ả ộ ệ ả
- Th ng nh t trong tìm tòi và s d ng các bi n pháp và ph ngố ấ ử ụ ệ ươ
pháp qu n lýả nh m đ m b o cho các tác đ ng c a lãnh đ o đ n đ iằ ả ả ộ ủ ạ ế ố
t ng qu n lý th hi n đ c ý chí chung c a ban lãnh đ o phù h pượ ả ể ệ ượ ủ ạ ơ
v i quy lu t khác quan.ớ ậ
- Có s phân công nhi m v và b trí công vi c khoa h cự ệ ụ ố ệ ọ phù
h p v i năng l c s tr ng c a m i thành viên trong êkíp. Đi u nàyợ ớ ự ở ườ ủ ỗ ề
cho phép m i thành viên phát huy t i đa ti m năng c a mình và t oỗ ố ề ủ ạ
đi u ki n cho s ph i h p nh p nhàng gi a các cá nhân trong êkípề ệ ự ố ợ ị ữ
lãnh đ o, t o s c m nh t ng h p c a lãnh đ o.ạ ạ ứ ạ ổ ợ ủ ạ
- Vai trò th tr ng trong êkíp lãnh đ o đ c đ cao: ủ ưở ạ ượ ề
Th tr ng trong ê kíp lãnh đ o có vai trò t ch c, đi u khi n,ủ ưở ạ ổ ứ ề ể
ki m tra, đánh gía ho t đ ng c a các thành viên m t cách công b ngế ạ ộ ủ ộ ằ
và khách quan. Khi vai trò c a th tr ng đ c đ cao, đ c coi làủ ủ ưở ượ ề ượ
linh h n c a m t êkíp lãnh đ o thì ê kíp lãnh đ o ho t đ ng đ ng bồ ủ ộ ạ ạ ạ ộ ồ ộ
và có hi u qu .ệ ả
- Êkíp không t n t i vĩnh vi n:ồ ạ ễ
S t n t i c a êkíp lãnh đ o ph thu c vào m c tiêu ho t đ ngự ồ ạ ủ ạ ụ ộ ụ ạ ộ
chung và ng i đ ng đ u êkíp. ườ ứ ầ Khi m c tiêu ho t đ ngụ ạ ộ thay đ i thì,ổ
th tr ng thay đ i, êkíp m i l i đ c hình thành. ủ ưở ổ ớ ạ ượ Khi thay đ i ng iổ ườ
lãnh đ oạ cao nh t, b máy qu n lý s có nh ng xáo tr n. Đây là đi uấ ộ ả ẽ ữ ộ ề
h p lý. ợ
Trong th c t có ê kíp lãnh đ o tích c c và ê kíp lãnh đ o tiêuự ế ạ ự ạ
c c. Đi u đó ph thu c vào đ ng c c a ê kíp. Đ ng c ê kíp lãnhự ề ụ ộ ộ ơ ủ ộ ơ
đ o tiêu c c thì nh m tho mãn nhu c u l i ích cá nhân, c a bô c aạ ự ằ ả ầ ợ ụ ủ
các thành viên , đ ng c ê kíp lãnh đ o tích c c không ch d ng chộ ơ ạ ự ỉ ừ ở ỗ
đáp ng nhu c u cá nhân c a các thành viên mà còn đáp ng đòi h iứ ầ ủ ứ ỏ
c t p th và c a xã h i.ả ậ ể ủ ộ
II.NĂNG L C T CH C C A NG I LÃNH Đ OỰ Ổ Ứ Ủ ƯỜ Ạ
1.Khái ni mệ :
Năng l c là khái ni m dùng đ ch nh ng đ c đi m tâm lý, nhânự ệ ể ỉ ữ ặ ể
ph m c a cá nhân nào đó đ m b o cho cá nhân y h at đ ng đ cẩ ủ ả ả ấ ọ ộ ượ
và ho t đ ng có hi u qu trong m t ho c m t s lĩnh v c nh t đ nh.ạ ộ ệ ả ộ ặ ộ ố ự ấ ị
Năng l c lãnh đ o qu n lý là toàn b nh ng đ c đi m, ph m ch tự ạ ả ộ ữ ặ ể ẩ ấ
tâm lý c a cá nhân nh t đ nh, tham gia và đ m b o cho h có th chíủ ấ ị ả ả ọ ể
huy, đi u khi n, đi u hành các công vi c t ch c khác nhau mang l iề ể ề ệ ổ ứ ạ
hi u qu . Đó là tòan b nh ng đ c đi m và ph m ch t tâm lý c n cóệ ả ộ ữ ặ ể ẩ ấ ầ
và ph i có đ ng i lãnh đ o có th và đ m nh n t t vai trò c a mình,ả ể ườ ạ ể ả ậ ố ủ
có th và th c hi n t t ch c năng c a mình v i t cách là ng i chể ự ệ ố ứ ủ ớ ư ườ ỉ
huy, ng i đ ng đ u t ch c “ng i h at đ ng chính tr , chuyên môn,ườ ứ ầ ổ ứ ườ ọ ộ ị
giáo d c”.ụ
Nh ng đ c đi m tâm lý nh v y th ng không có s n trong cáữ ặ ể ư ậ ườ ẵ
nhân, mà ph i đ c t o ra, hình thành b ng giáo d c, b ng h at đ ngả ượ ạ ằ ụ ằ ọ ộ
Nhà qu n lý ph i th c hi n nhi u ch c năng qu n lý nh t ch c,ả ả ự ệ ề ứ ả ư ổ ứ
h ach đ nh, ki m tra, trong đó ọ ị ể t ch c là ch c năng đ c bi t quanổ ứ ứ ặ ệ
tr ngọ
Năng l c t ch c có ý nghĩa r t quan tr ng đ i v i hi u su t laoự ổ ứ ấ ọ ố ớ ệ ấ
đ ng c a ng i lãnh đ o.Trong đi u ki n gi ng nhau v ngu n l c,ộ ủ ườ ạ ề ệ ố ề ồ ự
môi tr ng ng i lãnh đ o nào có năng l c t ch c t t, ng i đó sườ ườ ạ ự ổ ứ ố ườ ẽ
g t hái nhi u thành công h n.ặ ề ơ
2. C u trúc c a năng l c t ch c.ấ ủ ự ổ ứ
D a theo quan đi m c a tâm lý h c nhân cách khi nghiên c uự ể ủ ọ ứ
nhân cách ng i lãnh đ o có th mô t c u trúc năng l c t ch c c aườ ạ ể ả ấ ự ổ ứ ủ
ng i lãnh đ o nh sauườ ạ ư
C u trúc năng l c t ch c c a ng i lãnh đ oấ ự ổ ứ ủ ườ ạ
- 2.1Các đ c đi m chung.ặ ể
Đó là nh ng ch c năng tâm lý ph bi n c a m i cá nhân.ữ ứ ổ ế ủ ọ
Đây là nh ng đ c đi m làm c s , n n t ng cho cho s hìnhữ ặ ể ơ ở ề ả ự
thành năng l c t ch c ng i lãnh đ o. Các đ c đi m này bao g mự ổ ứ ở ườ ạ ặ ể ồ
xu h ng cá nhân, ướ s đào t o v ho t đ ng t ch c và nh ng ph mự ạ ề ạ ộ ổ ứ ữ ẩ
ch t chung c n thi t.ấ ầ ế
+ Xu h ng cá nhân:ướ
N i b t tr c h t lý t ng, l p tr ng giai c p, tính t t ng vàổ ậ ướ ế ở ưở ậ ườ ấ ư ưở
đ o m iạ ớ
+ S đào t o v ho t đ ng t ch cự ạ ề ạ ộ ổ ứ .
Bao g m v n ki n th c văn hóa và khoa h c (chuyên môn, vàồ ố ế ứ ọ
nh t là khoa h c qu n lý) cùng kinh nghi m t ng ng v i yêu c uấ ọ ả ệ ươ ứ ớ ầ
c a công tác đ c giao.ủ ượ
+ M t s ph m ch t chung cá nhân:(G i là chung vì c nh ngộ ố ẩ ấ ọ ả ữ
ng i không có năng l c t ch c cũng có th có ph m ch t này)ườ ự ổ ứ ể ẩ ấ
- S nhanh tríự
Các đ c đi m cá bi tặ ể ệ
Các đ c đi m chuyên bi tặ ể ệ
Các đ c đi m chungặ ể
Nhà tổ
ch c gi iứ ỏ
Nhà tổ
ch cứ
- Tính c i m ở ở
- Óc suy xét sâu s cắ
- Tính tích c c ho t đ ngự ạ ộ
- Óc sáng ki nế
- Tính kiên trì
- Tính t ki m chự ề ế
- Kh năng làm vi c b n lâuả ệ ề
- Tính T ch c, tính t l pổ ứ ự ậ
Nh ng ph m ch t k trên có th phát tri n cao hay th p ữ ẩ ấ ể ể ể ấ t ngở ừ
ng i, song không th thi u đ c m t ph m ch t nào.ườ ể ế ượ ộ ẩ ấ
Nh ng ph m ch t r t quan tr ng trong đ c đi m chung c u thànhữ ẩ ấ ấ ọ ặ ể ấ
năng l c t ch c là ự ổ ứ s linh ho t m m d o c a trí tuự ạ ề ẻ ủ ệ,
Tính kiên quy tế , s t ki m chự ự ề ế, th hi n ý chí c a ngu i lãnhể ệ ủ ờ
đ o. Ng i lãnh đ o có ý chí s có s hăng hái, có khát v ng mongạ ườ ạ ẽ ư ọ
mu n thành đ t.ố ạ
Kh năng quan sát và óc sáng t o ả ạ là y u t không th thi u trongế ố ể ế
năng l c t ch c c a ng i lãnh đ o. Kh năng quan sát giúp ng iự ổ ứ ủ ườ ạ ả ườ
lãnh đ o thu nh n thông tin qua đó n m b t đ c cái chung, cái toànạ ậ ắ ắ ượ
th đ hi u cái riêng cái c a b m t cách sâu s c. ể ể ể ụ ộ ộ ắ
Óc sáng t o là y u t giúp ng i lãnh đ o có nh ng gi i phápạ ế ố ườ ạ ữ ả
trong nh ng tình hu ng đ c đáo x y ra. Óc sáng t o luôn giúp ng iữ ố ộ ẩ ạ ườ
lãnh đ o tìm ra cái m i, đ i m i ph ng th c làm vi c đ nâng caoạ ớ ổ ớ ươ ứ ệ ể
hi u qu c a mình .ệ ả ủ
2.2. Các đ c đi m chuyên bi t:ặ ể ệ
Đây là nh ng ữ ph m ch t tâm lý đ c bi t, n u không có nó thìẩ ấ ặ ệ ế
không có năng l c t ch c ự ổ ứ
Các đ c đi m chuyên bi t c a năng l c t ch c g m: ặ ể ệ ủ ự ổ ứ ồ
+ S nh y c m v t ch c (linh c m t ch c, hay tr c giác tự ạ ả ề ổ ứ ả ổ ứ ự ổ
ch c)ứ
Th nh t: là s tinh nh y v tâm lý: Nh n bi t đ c ph m ch tứ ấ ự ạ ề ậ ế ượ ẩ ấ
và năng l c c a ng i khác, đ ng c m v i ng i khác ự ủ ườ ồ ả ớ ườ
Th hai: s khéo léo ng x v m t tâm lý ứ ự ứ ử ề ặ
Th ba: có đ u óc tâm lý- th c t , t c là bi t đ t m i ng i vàoứ ấ ự ế ứ ế ặ ỗ ườ
v trí thích h p đ đóng góp t t nh t nhi u nh t cho công vi c chung ị ợ ể ố ấ ề ấ ệ
+ Kh năng lan truy n ngh l c và ý chí kh i d y m i ng iả ề ị ự ơ ậ ở ọ ườ
tính tích c c h at đ ng ự ọ ộ
Th hi n kh i d y ng i khác lòng nhi t tình, yêu c u cao đ iể ệ ơ ậ ở ườ ệ ầ ố
v i b n thân, năng l c thuy t ph c c m hóa m i ng iớ ả ự ế ụ ả ọ ườ
+ H ng thú đ i v i ho t đứ ố ớ ạ ng t ch c ộ ổ ứ
Ng i có h ng thú t ch c là th ng t mình đ ng ra t p h p, tườ ứ ổ ứ ườ ự ứ ậ ợ ổ
ch c m i ng i khi có vi c c a đòan th , công tác chuyên môn v iứ ọ ườ ệ ủ ể ớ
b t kỳ công tác xã h i nào. Trong vi c t ch c này, h không đòi h iấ ộ ệ ổ ứ ọ ỏ
l i l c mà ch y u là do nhu c u, có h ng thú t ch c.ợ ộ ủ ế ầ ứ ổ ứ
2.3. Các đ c đi m cá bi t:ặ ể ệ
Đây là nh ng ph m ch t tâm lý đ m b o cho ng i lãnh đ o th cữ ẩ ấ ả ả ườ ạ ự
hi n ch c năng đ c tr ng nh t c a mình là ch huy, L ai năng l c nàyệ ứ ặ ư ấ ủ ỉ ọ ự
không nhi u và không ph i ai cũng có, nó bao g m:ề ả ồ
+ T m v c công tác: Là th hi n trên nhi u lĩnh v c. Th hi nầ ự ể ệ ở ề ự ể ệ
ba m c đứ ộ
T m v c chung ( trên nhi u lĩnh v c khác nhau nh chính tr ,ầ ự ề ự ư ị
quan s , kinh t ) ự ế
T m v c riêng (Ch có th t ch c t p h p ng i trong m t lĩnhầ ự ỉ ể ổ ứ ậ ợ ườ ộ
v c nh t đ nh, ch ng h n ch huy quân đ i thì gi i nh ng sang qu nự ấ ị ẳ ạ ỉ ộ ỏ ư ả
lý kinh t thì kém)ế
T m v c h p (ngay trong m t lĩnh v c cũng ch t ch c th c hi nầ ự ẹ ộ ự ỉ ổ ứ ự ệ
đ c m t m t nào đó ) Ví d : qu n lý t ch c s n xu t thì gi iượ ở ộ ặ ụ ả ổ ứ ả ấ ỏ
nh ng kinh doanh l i kém.ư ạ
Trên th c t ng i lãnh đ o có có năng l c t ch c t m v cự ế ườ ạ ự ổ ứ ở ầ ự
chung th ng ít h n so v i ng i lãnh có năng l c t ch c t m v cườ ơ ớ ườ ự ổ ứ ở ầ ự
riêng và t m v c h p.ầ ự ẹ
Nh ng h n ch v t m v c công tác đ u có th kh c ph c đ cữ ạ ế ề ầ ự ế ể ắ ụ ượ
thông qua công tác và s rèn luy n ự ệ trong th c tự ế
+ Gi i h n l a tu iớ ạ ứ ổ : Có ng i lãnh đ o có th t p h p t ch cườ ạ ể ậ ợ ổ ứ
đ c nhi u ng i thu c nhi u l a tu i, nh ng có ng i ch h p v iượ ề ườ ộ ề ứ ổ ư ườ ỉ ợ ớ
m t đ tu i nào đó. Đó là gi i h n l a tu i trong ho t đ ng t ch cộ ộ ổ ớ ạ ứ ổ ạ ộ ổ ứ
c a h t o ra. Có 3 gi i h n sau:ủ ọ ạ ớ ạ
Không b h n ch v l a tu i. Đó th ng là ng i đ ng tu i ị ạ ế ề ứ ổ ườ ườ ứ ổ
B h n ch v l a tu i. R i vào tu i thanh niênị ạ ế ề ứ ổ ơ ổ
Có s l a ch n v l a tu i.Th ng th y ng i cao tu i.ự ự ọ ề ứ ổ ườ ấ ườ ổ
Nh ng gi i h n l a tu i này có th kh c ph c đ c ữ ớ ạ ứ ổ ể ắ ụ ượ
+ Tính c đ ng trong tác phong công tác:ơ ộ
Đ t p h p ng i khác, có ng i dùng lý lu n, quan đi m tể ậ ợ ườ ườ ậ ể ư
t ng c a mình, có ng i dùng hành đ ng, t m g ng c a b n thân,ưở ủ ườ ộ ấ ươ ủ ả
l i có ng i dùng nhi t tình, c ch đi u b h p d n. M t s k t h pạ ườ ệ ử ỉ ệ ộ ấ ẫ ộ ố ế ợ
c m y cach th c này. Đi u này ph thu c phong thái cá nhân c aả ấ ứ ề ụ ộ ủ
ng i t ch c ườ ổ ứ
Đ c bi t khí ch t in d u n r t rõ r t lên tính c đ ng trong tácặ ệ ấ ấ ấ ấ ệ ớ ộ
phong c ng tác c a m i ng iố ủ ỗ ườ
Có 4 ki u khí ch t c b n . T đó có b n ki u nhà t ch c sauể ấ ơ ả ừ ố ể ổ ứ
đây:
- Ng i t ch c – tính nóng .ườ ổ ứ
- Ng i t ch c - linh ho t.ườ ổ ứ ạ
- Ng i t ch c - tính đ m.ườ ổ ứ ằ
- Ng i t ch c - tính tr mườ ổ ứ ầ
M i ki u ng i t ch c trên đ u có m t m nh và m t h n ch ,ỗ ể ườ ổ ứ ề ặ ạ ặ ạ ế
Không có ki u nào x u hay t t c . Ph i tuỳ yêu c u c a công tác tể ấ ố ả ả ầ ủ ổ
ch c, qu n lý mà ch n ki u ng i cho phù h p. Rõ ràng có công tácứ ả ọ ể ườ ợ
thì ng i t ch c – linh h at là r t phù h p, nh ng có công tác c n t iườ ổ ứ ọ ấ ợ ư ầ ớ
nh ng ng i t ch c tính đ m thì hay h n.ữ ườ ổ ứ ằ ơ
Trong cu c s ng, có m t s ng i l rõ năng khi u t ch c tộ ố ộ ố ườ ộ ế ổ ứ ừ
r t s m. N u bi t phát hi n k p th i, có k ho ch đào t o rèn luy nấ ớ ế ế ệ ị ờ ế ạ ạ ệ
cac năng khi u này thì s có m t s tài năng t ch c. Nói chung, năngế ẽ ộ ố ổ ứ
l c t ch c không ph i do b m sinh, di truy n mà ch y u thông quaự ổ ứ ả ẩ ề ủ ế
ho t đ ng t ch c, qu n lý th c t m i có đ c.ạ ộ ổ ứ ả ự ế ớ ượ
3.Bi u hi n c a năng l c t ch c:ể ệ ủ ự ổ ứ
Năng l c t ch c đ c bi u hi n qua các ho t đ ng sau đây:ự ổ ứ ượ ể ệ ạ ộ
- Xây d ng k ho ch toàn di n cho b máy:ự ế ạ ệ ộ
Bao g m các ho t đ ng, các m i quan h và các ngu n nhânồ ạ ộ ố ệ ồ
l c nh : Nhân s , chuyên môn, c s v t ch t, phân công lao đ ng,ự ư ự ơ ở ậ ấ ộ
xác đ nh các đi u ki n th c hi n và thi t l p các quan h trong vàị ề ệ ự ệ ế ậ ệ
ngoài, trên và d i nh m tranh th t i đa s h p tác c a các b ph nướ ằ ủ ố ự ợ ủ ộ ậ
cũng nh b máy v i các c quan đ n v khác.ư ộ ớ ơ ơ ị
- Hi n th c hoá k ho ch:ệ ự ế ạ
T k ho ch đ n hi n th c hoá là m t quá trình, th ng xuyênừ ế ạ ế ệ ự ộ ườ
có nhi u bi n đ i do nh ng đi u ki n khách quan và ch quan chiề ế ổ ữ ề ệ ủ
ph i. Vì v y c n thi t ph i có s đi u ch nh v k ho ch và thúc đ yố ậ ầ ế ả ự ề ỉ ề ế ạ ẩ
nhân viên th c hi n đúng k ho ch . Ng i có năng l c t ch cự ệ ế ạ ườ ự ổ ứ
th ng có nh ng bi u hi n:ườ ữ ể ệ
+ Luôn bám sát các nhi m v các m c tiêu, các ho t đ ngệ ụ ụ ạ ộ
chung đ đi u ch nh và tri n khai k ho chể ề ỉ ể ế ạ .
+ Kh i d y ti m năng sáng t o c a c a các thành viên, c quanơ ậ ề ạ ủ ủ ơ
b ng nhi u hình th c và ph ng pháp khác nhauằ ề ứ ươ .
+ T o m i đi u ki n đ ng d ng có hi u qu nh ng thành t uạ ọ ề ệ ể ứ ụ ệ ả ữ ự
c a khoa h c k thu t vào công tác t ch c và ho t đ ng qu n lýủ ọ ỹ ậ ổ ứ ạ ộ ả
cũng nh ho t đ ngư ạ ộ đ c th c hi n trong c quan, đ n v .ượ ự ệ ơ ơ ị
+ Quan tâm đ n các m i quan h đa d ng trong các c quanế ố ệ ạ ơ
đ n vơ ị mình nh m đ m b o cho các b ph n, các cá nhân có s ph iằ ả ả ộ ậ ự ố
h p v i nhau m t cách t t nh t trong khi th c hi n các ho t đ ngợ ớ ộ ố ấ ự ệ ạ ộ
chung.
- Ki m tra đánh giá :ể
Ki m tra đánh giá đ c xem là nh m t khâu đ khép kín trongể ượ ư ộ ể
ho t đạ ng t ch c. Ki m tra đánh giá khác qua, công b ng, chình xác,ộ ổ ứ ể ằ
k p th i s đ m b o cho s s p x p trình t công vi c, s p x p đúngị ờ ẽ ả ả ự ắ ế ự ệ ắ ế
ng i, đúng năng l c chuyên môn đ ng th i phát huy đ c ý th c c aườ ự ồ ờ ượ ứ ủ
các cá nhân, các b ph n trong b máy. ộ ậ ộ
Tóm l i: năng l c t ch c c a ng i lãnh đ o là đi u ki n quanạ ự ổ ứ ủ ườ ạ ề ệ
tr ng đ ng i lãnh đ o th c hi n t t vai trò qu n lý c a mình đ i v iọ ể ườ ạ ự ệ ố ả ủ ố ớ
b máy. Năng l c này đ c hình thành t nh ng đ c đi m v n có c aộ ự ượ ừ ữ ặ ể ố ủ
ng i lãnh đ o phù h p v i yêu c u ho t đ ng qu n lý th c ti n c aườ ạ ợ ớ ầ ạ ộ ả ự ễ ủ
ng i lãnh đ o.ườ ạ
III. UY TÍN C A NG I LÃNH Đ O:Ủ ƯỜ Ạ
1. Khái ni mệ :
Theo nghĩa r ng nh t, uy tín đ c hi u theo hai khía c nh sauộ ấ ượ ể ạ
đây;
- Quy n l c và s tín nhi mề ự ự ệ
- nh h ng t i ng i khác, đ c ng i đó tôn tr ng và khâmẢ ưở ớ ườ ượ ườ ọ
ph c ụ
Hi u m t cách khái quát, uy tín là nh h ng c a quy n l c vàể ộ ả ưở ủ ề ự
s c m nh tinh th n c a m t cá nhân, m t nhóm ng i đ n các cáứ ạ ầ ủ ộ ộ ườ ế
nhân khác khi n h tin t ng, n ph c mà tuân theo các yêu c u c aế ọ ưở ể ụ ầ ủ
cá nhân và nhóm xã h i.ộ
Uy tín c a ng i lãnh đ o là s k t h p hài hòaủ ườ ạ ự ế ợ gi a hai y u tữ ế ố
quy n l c và s tín nhi m, thi u m t trong hai y u t đó s không cóề ự ự ệ ế ộ ế ố ẽ
uy tín
Nh v y, uy tín c a ng i lãnh đ o là s nh h ng c a quy nư ậ ủ ườ ạ ự ả ưở ủ ề
uy và s c m nh tinh th n c a c a ng i lãnh đ o đ i v i c p d iứ ạ ầ ủ ủ ườ ạ ố ớ ấ ướ
khi n c p d i tin t ng, c m ph c và tuân theo các quy t đ nh c aế ấ ướ ưở ả ụ ế ị ủ
ng i lãnh đ oườ ạ .
Uy tín c a ng i lãnh đ o, qu n lý là s th ng nh t gi a nh ngủ ườ ạ ả ự ố ấ ữ ữ
đi u ki n khách quan v i nh ng nhân t ch quan. ề ệ ớ ữ ố ủ
Khách quan: Ng i lãnh đ o, qu n lý nào cũng có m t ch c vườ ạ ả ộ ứ ụ
quy n h n và m t tr ng trách trong nh t đ nh do t ch c giao phó.ề ạ ộ ọ ấ ị ổ ứ
Ch đ m i, uy tín c a Đ ng và nhà n c ta là đi u ki n khách quanế ộ ớ ủ ả ướ ề ệ
g n bó m t thi t v i ng i lãnh đ o, là đi u ki n quan tr ng đ l p uyắ ậ ế ờ ườ ạ ề ệ ọ ể ậ
tín cũa h . ọ
Ch quan: Nh ng ph m ch t và năng l c c a ng i lãnh đ oủ ữ ẩ ấ ự ủ ườ ạ
trong tr ng h p t ng x ng v i các yêu c u, ch c v mà h đ mườ ợ ươ ứ ớ ầ ứ ụ ọ ả
nhi m. Ng c l i khi không có s t ng x ng này thì ng i lãnh đ oệ ượ ạ ự ươ ứ ườ ạ
khó có th xác l p đ c đi u ki n c n thi t.ể ậ ượ ề ệ ầ ế
Khi phân tích uy tín c a ng i lãnh đ o, c n chú ý t i các nhân tủ ườ ạ ầ ớ ố
tâm lý- xã h i khác có liên quan, nh tâm th c a m i ng i đ i v iộ ư ế ủ ọ ườ ố ớ
ng i lãnh đ o, d lu n t p th , b u không khí đ o đ c t p th cườ ạ ư ậ ậ ể ầ ạ ứ ở ậ ể ơ
quan, xí nghi p; các quá trình thích nghi giao ti p, c m hoá, thuy tệ ế ả ế
ph c và b t ch c l n nhau trong t ng đ n v và t ch c khác nhau.ụ ắ ướ ẫ ừ ơ ị ổ ứ
2. Nh ng y u t tâm lý h p thành uy tín c a ng i lãnh đ o.ữ ế ố ợ ủ ườ ạ
2.1. Nh ng y u t khách quan:ữ ế ố
1- Ph i có quy n l c và u th rõ ràng do ch c v đ c giao,ả ề ự ư ế ứ ụ ượ
đ c b nhi m hay b u c h p pháp quy đ nh, quy n l c đây đ cượ ổ ệ ầ ử ợ ị ề ự ở ượ
hi u là quy n hành theo nghĩa r ng là quy n hành và u th v m tể ề ộ ề ư ế ề ộ
m t nào đó, trong m t lĩnh v c nào đó.ặ ộ ự
2.Là c ch qu n lý xã h i , s tác đ ng t i công tác t ch c cánơ ế ả ộ ự ộ ớ ổ ứ
b , các đi u ki n ho t đ ng giao ti p c a ng i lãnh đ o. Các y u tộ ề ệ ạ ộ ế ủ ườ ạ ế ố
khách quan còn là trình đ nh n th c, tâm tr ng, thái đ và lòng tinộ ậ ứ ạ ộ
c a t p th . Các y u t này nh h ng tr c ti p ho c gián ti p đ nủ ậ ể ế ố ả ưở ự ế ặ ế ế
xây d ng uy tín c a ng i lãnh đ o.ự ủ ườ ạ
2. Nhóm các y u t ch quan.ế ố ủ
Th nh t :ứ ấ các nhóm y u t này tr c h t là nhân cách ng iế ố ướ ế ườ
lãnh đ o, qu n lýạ ả
Ph i có năng l c và ph m ch t t ng x ng v i ch c v đ cả ự ẩ ấ ươ ứ ớ ứ ụ ượ
giao đ th c thi quy n l c và hoàn thành nhi m vể ự ề ự ệ ụ
Th hai là phong cách qu n lý có liên quan đ n uy tín ng i lãnhứ ả ế ườ
đ o ạ
Th ba: Ph i có s tín nhi m và ph c tùng t nguy n c a qu nứ ả ự ệ ụ ự ệ ủ ầ
chúng và c p d i, t đó mà có ph m vi nh h ng và ho t đ ng sâuấ ướ ừ ạ ả ưở ạ ộ
r ng, t ng x ng v i ch c v đ c giao và ph m ch t và năng l cộ ươ ứ ớ ứ ụ ượ ẩ ấ ự
v n có. Đây không ph i là y u t hoàn toàn ph thu c vào ch quanố ả ế ố ụ ộ ủ
nh ng nó có vai trò ti n đ quan tr ng, có tính ch t quy t đ nh tư ề ề ọ ấ ế ị ừ
khách th c a ho t d ng qu n lý đ ng i lãnh đ o qu n lý gi gìn vàể ủ ạ ộ ả ể ườ ạ ả ữ
cũng c uy tín c a mìnhố ủ
Th t : Ng i lãnh đ o qu n lý luôn có ý th c đ cao t phêứ ư ườ ạ ả ứ ề ự
bình và phê bình. Đây là y u t quy t đ nh vi c đi u ch nh và khôiế ố ế ị ệ ề ỉ
ph c và nâng cao uy tín ng i lãnh đ o. ụ ườ ạ
Ngoài ra còn có các y u tế ố
- S đánh giá cao c a c p trên, s khâm ph c ng h c a b nự ủ ấ ự ụ ủ ộ ủ ạ
bè, đ ng nghi p có nh h ng làm tăng thêm uy tín, v ng vàng thêmồ ệ ả ưở ữ
uy tín
- Ph i có dáng b ngoài thích h p v i ch c v và quy n h nả ề ợ ớ ứ ụ ề ạ
đ c giao, có phong cách làm vi c, sinh ho t g ng m u thu hútượ ệ ạ ươ ẫ
đ c s chú ý và ni m tin c a c a m i ng i.ượ ự ề ủ ủ ọ ườ
C n làm rõ m i quan h gi a uy tín cá nhân ng i lãnh đ o v iầ ố ệ ữ ườ ạ ớ
uy tín c a t ch c mà ng i đó là đ i di n. Chính uy tín c a Đ ng,ủ ổ ứ ườ ạ ệ ủ ả
nhà n c hay c a đoàn th là ti n đ và chu n b uy tìn c a m iướ ủ ể ề ề ẩ ị ủ ỗ
ng i lãnh đ o, ng c l i uy tín c a t ng ng i lãnh đ o là c s đườ ạ ượ ạ ủ ừ ườ ạ ơ ở ể
c ng c và nâng cao uy tín c a Đ ng, nhà n c các đoàn th và cácủ ố ủ ả ướ ể
t ch c.N u uy tín c a nhi u cán b gi m sút thì t t y u s làm gi mổ ứ ế ủ ề ộ ả ấ ế ẽ ả
sút uy tín c a c a Đ ng, nhà n c, các đoàn th và t ch c t ngủ ủ ả ướ ể ổ ứ ươ
ng c a h ứ ủ ọ
Trên c s đó ta kh ng đ nh: r ng uy tín lãnh đ o qu n lý là m tơ ở ẳ ị ằ ạ ả ộ
hi n t ng tâm lý xã h i. Đó không ch là ph m ch t riêng c a m iệ ượ ộ ỉ ẩ ấ ủ ỗ
ch th , c a m i cá nhân đó là s ph n ánh th c ch t các m i quanủ ể ủ ỗ ự ả ự ấ ố
h xã h i. Đó là tài s n chung c a t ch c, đ n v , là s đánh giá vàệ ộ ả ủ ổ ứ ơ ị ự
xác nh n qu n chúng đ i nv i quy n l c lãnh đ o.ậ ầ ố ớ ề ự ạ
3. Phân lo i và bi u hi n c a uy tín ng i lãnh đ o.ạ ể ệ ủ ườ ạ
Thông th ng ng i ta chia uy tín ra thành 2ườ ườ
lo i: uy tín đích th c và uy tín gi danh. Trong th c ti n qu n lý, lãnhạ ự ả ự ễ ả
đ o, d lu n, cách nh n xét c a qu n chúng cũng theo chi u h ngạ ư ậ ậ ủ ầ ề ướ
phân lo i nh v y.ạ ư ậ
a) Uy tín đích th cự :
Uy tín đích th c là s k t h p m t cách đ c bi t khách quan gi aự ự ế ợ ộ ặ ệ ữ
nh ng ph m ch t t t ng, chính tr , tâm lý đ o đ c c a ng i lãnhữ ẩ ấ ư ưở ị ạ ứ ủ ườ
đ o, uy tín đích th c hình thành và phát tri n thông qua ho t đ ngạ ự ể ạ ộ
giao l u c a ch th và khách th trong qu n lý, lãnh đ o nh m tíchư ủ ủ ể ể ả ạ ằ
c c hoá quá trình đó ự
Uy tín đích th c đ c bi u hi n qua c s sau đây:ự ượ ể ệ ơ ở
- Ng i lãnh đ o luôn luôn đ ng v ng trên c ng v c a mình.ườ ạ ứ ữ ươ ị ủ
Trong ho t đ ng, trong cu c s ng c p trên tín nhi m c p du i kínhạ ộ ộ ố ấ ệ ấ ớ
Uy tín ng i lãnh đ oườ ạ
Uy tín đích th cự Uy tín gi danhả
Uy
tin
ki uể
công
th nầ
Uy
tin
ki uể
công
th nầ
Uy
tin
ki uể
công
th nầ
Uy
tin
ki uể
dân
chủ
Uy
tin
ki uể
d yạ
khôn
Uy
tin
ki uể
giả
danh
Uy tin
d aự
trên
quy nề
l cự
Uy tin
d aự
trên
kho ngả
cách
Uy
tin
gia
tr ngưở
ph c, tin t ng ph c tùng t nguy n, đ ng nghi p ng ng m , caụ ưở ụ ự ệ ồ ệ ưỡ ộ
ng i.ợ
- Nh ng thông tin có liên quan đ n vi c qu n lý lãnh đ o đ uữ ế ệ ả ạ ề
đ c chuy n ượ ể đ n đ y đ , chính xác k p th i cho ng i lãnh đ oế ấ ủ ị ờ ườ ạ
- Nh ng quy t đ nh qu n lý đ a ra đ c c p d i th c hi n tữ ế ị ả ư ượ ấ ướ ự ệ ự
giác, nghiêm túc dù b t c d i hình th c nào, ấ ứ ướ ứ
- Dù ng i lãnh đ o, qu n lý v ng m t c quan, đ n v nh ngườ ạ ả ắ ặ ở ơ ơ ị ư
công vi c v n ti n hành bình th ng và m i ng i v n mong đ i sệ ẫ ế ườ ọ ườ ẫ ợ ự
có m t c a ng i lãnh đao qu n lýặ ủ ườ ả
- D lu n qu n chúng luôn đánh giá t t ng i lãnh đ o.ư ậ ầ ố ườ ạ
- K thù, nh ng ng i đ i l p, nh ng đ i th có t m c t ra kínhẻ ữ ườ ố ậ ữ ố ủ ầ ỡ ỏ
n , run s th m chí khâm ph cể ợ ậ ụ
- Ng i lãnh đ o luôn luôn có tâm tr ng nhi t tình, thoái mái trongườ ạ ạ ệ
công vi c, có hi u qu ho t đ ng rõ r t. Hi u qu này không ch ệ ệ ả ạ ộ ệ ệ ả ỉ ở
m t kinh t - xã h iặ ế ộ mà còn th hi n trong s đi lê, phát tri n c a tể ệ ự ể ủ ổ
ch c, c a m i thành viên trong đ n v .ứ ủ ỗ ơ ị
- Nh ng vi c riêng c a ng i lãnh đ o qu n lý đ c m i ng iữ ệ ủ ườ ạ ả ượ ọ ườ
quan tâmv i thái đ thi n chí và đúng m c.ớ ộ ệ ứ
- Khi ng i lãnh đ o chuy n sang công tác khác ho c ngh h uườ ạ ể ặ ỉ ư
m i ng i luy n ti c, ng ng m , ca ng i. Hình nh ng i lãnh đ oọ ườ ế ế ưỡ ộ ợ ả ườ ạ
còn l u l i trong m i thành viên. ư ạ ỗ
b) Uy tín gi t o:ả ạ
- Uy tín gi danh d a trên s tr n áp b ng quy n l c:ả ự ự ấ ằ ề ự
Đây là tr ng h p mà m t s ng i lãnh đ o dùng cách ch ngườ ợ ộ ố ươ ạ ứ
t cho c p d i th y rõ uy th quy n h n c a mình, và gi cho c pỏ ấ ướ ấ ế ề ạ ủ ữ ấ
d i luôn tình tr ng căng th ng vì lo s thi hành k lu tướ ở ạ ẳ ợ ỷ ậ
Lo i uy tín này r t tai h i vì nó không ch làm gi m hi u qu laoạ ấ ạ ỉ ả ệ ả
đ ng mà còn làm cho b u không khí tâm lý trong c quan căng th ng.ộ ầ ơ ẳ
Đ k thi u tin t ng l n nhau. M t khác nó cũng làm m t đi tính đ cố ỵ ế ưở ẫ ặ ấ ộ
l p sáng t o c a m i ng i, t o đi u ki n cho m t s k xu n nh xu tậ ạ ủ ọ ườ ạ ề ệ ộ ố ẻ ị ấ
hi n.ệ
- Uy tín gi danh d a trên kho ng cách:ả ự ả
Lo i uy tín này bi u hi n ch ng i lãnh đ o luôn t o ra m tạ ể ệ ở ỗ ườ ạ ạ ộ
s cách bi t rõ ràng trong quan h v i m i ng i; đ ng t xa đ chự ệ ệ ớ ọ ườ ứ ừ ể ỉ
đ o tránh ti p xúc v i nhân viên, mu n t ra khó g n gũi và có chút ítạ ế ớ ố ỏ ầ
gì bí n. H s g n m i ng i s l t y nh ng nh c đi m, non kémẩ ọ ợ ầ ọ ườ ẽ ộ ẩ ữ ượ ể
c a b n thân. Lo i ng i lãnh đ o này h t tách mình ra kh i t pủ ả ạ ườ ạ ọ ự ỏ ậ
th ; không đi sâu sát th c ti n nên d có quy t đ nh sai l m.ể ự ễ ễ ế ị ầ
- Uy tín ki u gia tr ng tr nh th ng:ể ưở ị ượ
Là ki u ng i lãnh đ o luôn có thái để ườ ạ tr nh th ng, nhi u khiộ ị ượ ề
d n đ n coi th ng m i ng i, ch cho mình là gi i giang thông minhẫ ế ườ ọ ườ ỉ ỏ
nh t, b ng v m t, t th , cách làm ra v quan tr ng đ đ cao mình,ấ ằ ẻ ặ ư ế ẻ ọ ể ề
h th p c p d i. Ki u ng i lãnh đ o này th ng d n đ n phongạ ấ ấ ướ ể ườ ạ ườ ẫ ế
cách lãnh đ o đ c đoán, h luôn tìm cách đ y ng i mà h không aạ ộ ọ ẩ ườ ọ ư
k c nh ng ng i có tài ra kh i c quan. H mu n c p d i ph cể ả ữ ườ ỏ ơ ọ ố ấ ướ ụ
tùng m t cách tuy t đ i . Đây là ki u ng i lãnh đ o r t khó ti p nh nộ ế ố ể ườ ạ ấ ế ậ
s phê bình.ự
- Uy tín ki u dân ch gi hi u:ể ủ ả ệ
Đây là ki u ng i lãnh đ o b ngoài t ra dân ch song th cể ườ ạ ề ỏ ủ ự
ch t là m dân. H gây uy tín b ng cách t v hoà nh p v i m iấ ỵ ọ ằ ỏ ẻ ậ ớ ọ
ng i, m i vi c h đ u đ a ra bàn b c, xin ý ki n song th c ch t v nườ ọ ệ ọ ề ư ạ ế ự ấ ẫ
quy t theo ý mình. Ki u t o d ng uy tín này s m t đi ý nghĩa c aế ế ạ ự ẽ ấ ủ
nguyên t c dân ch , m t đi tính sáng t o c a qu n chúng.ắ ủ ấ ạ ủ ầ
- Uy tín ki u công th n:ể ầ
Đó là ng i lãnh đ o luôn l y thành tích cũ c a mình đ thôngườ ạ ấ ủ ể
báo, đ t ca ng i mình. H mu n m i ng i coi h là m u m c lýể ự ợ ọ ố ọ ườ ọ ẫ ự
t ng. Đó là nh ng ng i hoài c , thi u h c h i và đ i m i. R t cóưở ữ ườ ổ ế ọ ỏ ổ ớ ấ
th tr c đây h có uy tín song hi n nay, do c ng v m i đòi h i hể ướ ọ ệ ươ ị ớ ỏ ọ
ph i t hoàn thi n mình, song h không mu n làm nh v y mà b ngả ự ệ ọ ố ư ậ ằ
cách duy nh t là công th n đ c ng c đ a v .ấ ầ ể ủ ố ị ị
- Uy tín gi danh ki u d y khônả ể ạ .
Lo i uy tín này th ng có ng i lãnh đ o luôn mu n t raạ ườ ở ườ ạ ố ỏ
mình là m t ng i th y, ng i am hi u nh t. Trong quan h v i m iộ ườ ầ ườ ể ấ ệ ớ ọ
ng i h luôn nh i nhét ra v d y khôn m i ng i. Đây là ki u uy tínườ ọ ồ ẻ ạ ọ ườ ể
gi danh theo ki u thông thái r m, t tô v đ cao mình.ả ể ở ự ẻ ề
- uy tín gi danh do m n ô dù c p trên.ả ượ ấ
Lo i uy tín này nh ng ng i luôn luôn m n l i c p trên đạ ở ữ ườ ượ ợ ấ ể
tr n áp ho c t o ra m i ng i t ng mình là ng i g n gũi, đ c c pấ ặ ạ ọ ườ ưở ườ ầ ượ ấ
trên tin t ng. Trong b t kỳ tr ng h p nào h h cũng khoe đã đ cưở ấ ườ ợ ọ ọ ượ
g p g c p trên hay đ c c p trên ti t l cho bi t m t bí m t quanặ ỡ ấ ượ ấ ế ộ ế ộ ậ
tr ng nào đó. Thông th ng h là nh ng ng i theo sát c p trên đọ ườ ọ ữ ườ ấ ể
đ c c p trên b nhi m, l y uy th c a c p trên và quan h c p trênượ ấ ổ ệ ấ ế ủ ấ ệ ấ
đ i v i mình đ xây d ng uy tín. ố ớ ể ự
4. Con đ ng và bi n pháp nâng cao uy tín ng i lành đ o.ườ ệ ườ ạ
a) Nh ng con đ ng c b n:ữ ườ ơ ả
- T ph n đ u rèn luy n.ự ấ ấ ệ
Đây là con đ ng c b n nh t đ t nâng cao uy tín c a mình. Tườ ơ ả ấ ể ự ủ ự
ph n đ u rèn luy n có th đ c th c hi n b ng các bi n pháp sauấ ấ ệ ể ượ ự ệ ằ ệ
đây:
+ Duy trì h ng thú khát v ng và ý chí lãnh đ o đ ph c v tứ ọ ạ ể ụ ụ ổ
ch c, ph c v con ng i và xã h i.Không đ c l y uy tín làm m cứ ụ ụ ườ ộ ượ ấ ụ
đích mà ph i coi đó ph ng ti n, là đi u ki n đ th c hi n m c đíchả ươ ệ ề ệ ể ự ệ ụ
lãnh đ o, qu n lý.ạ ả
+ Th ng xuyên ki m tra , t phê bìnhườ ể ự
- Gi v ng và nâng cao uy tín qua các m i quan h . ữ ữ ố ệ
Ng i lãnh đ o không ch t ch c và v n hành các quan h trongườ ạ ỉ ổ ứ ậ ệ
t ch c c a mình mà còn tham gia các m i quan h đó. Uy tín g nổ ứ ủ ố ệ ắ
li n v i nh ng giá tr c a h . Nh ng giá tr này đ c đ c đánh gáiề ớ ữ ị ủ ọ ữ ị ượ ượ
thông qua ng i khác. Nh v y th ng qua m i quan h đây cũng làườ ư ậ ộ ố ệ
con đ ng đ nâng cao uy tín ng i lãnh đ o. Các bi n pháp th cườ ể ườ ạ ệ ự
hi n con đ ng này bao g m:ệ ườ ồ
+ Quan h v i m i ng i khiêm t n và có nguyên t c.ệ ớ ọ ườ ố ắ
+ Chân thành và g n gũi v i qu n chúngầ ớ ầ
+ Quan h đúng m c v i c p trên và đ ng nghi p.ệ ự ớ ấ ồ ệ
- Th c hi n dân ch và công khai:ự ệ ủ
Dân ch công khai trong vi c đ b t k lu t cán v , có ý ki n đ củ ệ ề ạ ỷ ậ ộ ế ộ
l p trong quy t đ nh c a cá nhân và dám ch u trách nhi m , không néậ ế ị ủ ị ệ
tránh và đ trách nhi m cho ng i khác.ổ ệ ườ
b) Nh ng đi m c n chú ý trong quá trình xây d ng và nângữ ể ầ ự
cao uy tín c a ng i lãnh đ oủ ườ ạ .
Trong quá trình xây d ng và nâng cao uy tín c a mình , ng iự ủ ườ
lãnh đ o c n quan tâm m t s v n đ sau đây:ạ ầ ộ ố ấ ề
Không l y uy tín làm m c đích cu i cùng mà ch coi đó là ph ngấ ụ ố ỉ ươ
ti n c n thi t đ đ t m c đích lãnh đ o qu n lý.ệ ầ ế ể ạ ụ ạ ả
L y chu n m c trong phong cách công tác H Chí minh làm đ nhấ ẩ ự ồ ị
h ong cho quá trình rèn luy n, ph n đ u c a ng i lãnh đ o.ứ ệ ấ ấ ủ ườ ạ
Nh ng nhân t tâm lý xã h i có ý nghĩa quan tr ng đ i v i vi cữ ố ộ ọ ố ớ ệ
xây d ng và nâng cao uy tìn c a ng i lãnh đ o. Vì l đó ng i lãnhự ủ ườ ạ ẽ ườ
đ o c n quan tâm tho đáng đ n nh ng v n đ nh : Xây d ng dạ ầ ả ế ữ ấ ề ư ự ư
lu n t p th , t o d ng tâm th và duy trì b u không khí t p th thu nậ ậ ể ạ ự ế ầ ậ ể ậ
l i cho ho t đ ng chung c a t ch c.ợ ạ ộ ủ ổ ứ
Ngoài nh ng y u t trên ng i lãnh đ o còn ph i chú ý đ n kữ ế ố ườ ạ ả ế ỹ
năng, ngh thu t giao ti p c a b n thân vì đó là ph ng ti n r t quanệ ậ ế ủ ả ươ ệ ấ
tr ng đ ng i lãnh đ o thi t l p, đi u khi n các quan h c a mình vàọ ể ườ ạ ế ậ ề ể ệ ủ
th c hi n nh ng tác đ ng giáo d c t t ng chính tr trong t ch c .ự ệ ữ ộ ụ ư ưở ị ổ ứ
IV. PHONG CÁCH LÃNH Đ OẠ
1.Khái ni m phong cách lãnh đ oệ ạ .
+ Phong cách:
“Phong cách là nh ng l i, nh ng cung cách sinh ho t, làm vi c,ữ ố ữ ạ ệ
ho t đ ng, x s , t o nên cái riêng c a m t ng i hay là m t lo iạ ộ ử ự ạ ủ ọ ườ ộ ạ
ng i nào đó”ườ
B n ch t c a phong cách là h th ng nh ng ph ng pháp, thả ấ ủ ệ ố ữ ươ ủ
thu t, ki u nh n th c, ph n ng, hành đ ng t ng đ i n đ nh c a cáậ ể ậ ứ ả ứ ộ ươ ố ổ ị ủ
nhân trong h at đ ng, chúng qui đ nh s khác bi t c a cá nhân. Nóọ ộ ị ự ệ ủ
giúp cá nhân thích ng v i môi ứ ớ tr ng s ng đ t n t i và phát tri n ườ ố ể ồ ạ ể
Ch ng h n trong ho t đ ng qu nẳ ạ ạ ộ ả lý: vi c s d ng th ng xuyênệ ử ụ ườ
nh ng nguyên t c, ph ng pháp qu n lý c a m t ch th qu n lý nàoữ ắ ươ ả ủ ộ ủ ể ả
đó t o ra phong cách qu n lý c a ch th đó.ạ ả ủ ủ ể
+ Phong cách lãnh đ o.ạ
Phong cách lãnh đ o và phong cách làm vi c là hai khái ni mạ ệ ệ
khác nhau. Phong cách làm vi c là nói đ n c ng i th a hành vàệ ế ả ườ ừ
ng i lãnh đ o.ườ ạ
Còn phong cách lãnh đ o có liên quan đ n ng i lãnh đ oạ ế ườ ạ
Phong cách lãnh đ o là h th ng các nguyên t c, tiêu chu n,ạ ệ ố ắ ẩ
ph ng pháp, ph ng ti n lãnh đ o quen thu c, n đ nh đ c tr ngươ ươ ệ ạ ộ ổ ị ặ ư
cho ng i lãnh đ o.ườ ạ
Phong cách lãnh đ o là t ng hoà nh ng quan ni m, cách th cạ ổ ữ ệ ứ
ti n hành ho t đ ng qu n lý, lãnh đ o đ c th c hi n th ng xuyênế ạ ộ ả ạ ượ ự ệ ườ
t o thành nét riêng bi t gi a t ng cá nhân ng i lãnh đ o hay t ngạ ệ ữ ừ ườ ạ ừ
ki u ng i lãnh đ o.ể ườ ạ
Nh ng d u c b n c n chú ý khi xem xét khái ni m phong cáchữ ấ ơ ả ầ ệ
lãnh đ o;ạ
+ Phong cách lãnh đ o ph i đ c th hi n quan ni m c a ng iạ ả ượ ể ệ ệ ủ ườ
lãnh đ o v ho t đ ng qu n lý.ạ ề ạ ộ ả
+ Phong cách lãnh đ o bao hàm nhi u ph ng pháp l l i làmạ ề ươ ề ố
vi c đ c l p l i ng i lãnh đ o .ệ ượ ặ ạ ở ườ ạ
+ Phong cách lãnh đ o đ c th hi n qua h th ng hành vi c aạ ượ ể ệ ệ ố ủ
ng i lãnh đ o, trong vi c s d ng nh ng quy n h n, quy n l c, triườ ạ ệ ử ụ ữ ề ạ ề ự
th c và trách nhi m c a mình đ th c hi n vai trò c a b n thân.ứ ệ ủ ể ự ệ ủ ả
+ Phong cách lãnh đ o đ c b c l và chi ph i c a y u t môiạ ượ ộ ộ ố ủ ế ố
tr ng (đ ng thái c a t ch c, đ c đi m c p d i, và nh ng thànhườ ộ ủ ổ ứ ặ ể ấ ướ ữ
viên trong t ch c) . ổ ứ
+ Phong cách lãnh đ o luôn g n li n v i tính l ch s , tình giaiạ ắ ề ớ ị ử
c p, g n li n v i h t t ng - đ o đ c và th ch chính tr cũng nhấ ắ ề ớ ệ ư ưở ạ ứ ể ế ị ư
tâm lý xã h i và truy n th ng dân t c.ộ ề ố ộ
Khi nghiên c u phong cách lãnh đ o c n có s phân bi t m t sứ ạ ầ ự ệ ộ ố
khái ni m liên quan:ệ
- Khái ni m tác phong lãnh đ o.ệ ạ Tác phong là s th hi n c aự ể ệ ủ
phong cách trong ho t đ ng hàng ngày c a ng i lãnh đ o, tác phongạ ộ ủ ườ ạ
là l i làm vi c sinh ho t hàng ngày c a m i ng i và th hi n tính cáố ệ ạ ủ ỗ ườ ể ệ
nhân cao h n. Tác phong là m t b ph n c a phong cách.ơ ộ ộ ậ ủ
- Khái ni m v ph ng pháp lãnh đ oệ ề ươ ạ :
Ph ng pháp lãnh đ o là t p h p cách th c con đ ng th c hi nươ ạ ậ ợ ứ ườ ự ệ
s tác đ ng c a lãnh đ o đ n đ i t ng c a mình. Cách th c conự ộ ủ ạ ế ố ượ ủ ứ
đ ng này g n li n v i đ i t ng, khách th mà con ng i tác đ ng.ườ ắ ề ớ ố ượ ể ườ ộ
Phong cách đ c th hi n thông qua nh ng ph ng pháp c th vàượ ể ệ ữ ươ ụ ể
ng c l i ph ng pháp góp ph n hình thành phong cách. Nói cáchượ ạ ươ ầ
khác ph ng pháp góp ph n hình thành và ph ng ti n đ hình thànhươ ầ ươ ệ ể
phong cách.
- Khái ni m t cách lãnh đ o :ệ ư ạ
T cách là cách ng x , bi u hi n ph m ch t đ o đ c c a m tư ứ ử ể ệ ẩ ấ ạ ứ ủ ộ
ng i phù h p v i nh ng yêu c u mà xã h i đ t ra đ i v i m t cáườ ợ ớ ữ ầ ộ ặ ố ớ ộ
nhân c th đ cá nhân đó có th đ c nh v trí, th c hi n m t vaiụ ể ể ể ượ ậ ị ự ệ ố
trò nào đó. Theo cách hi u đó t cách, t cách g n li n v i tích cáchể ư ư ắ ề ớ
nói riêng, nhân cách nói chung c a cá nhân. Vì v y t cách là thànhủ ậ ư
ph n không th thi u đ c trong phong cách, t cách t t m i cóầ ể ế ượ ư ố ớ
phong cách t t và ng c lố ượ
2. Phân lo i phong cách lãnh đ o:ạ ạ
Cách phân lo i thông th ng:ạ ườ
Theo cách phân lo i này có 3 lo i phong cách lãnh đ o:ạ ạ ạ
a) Phong cách lãnh đ o đ c tài gia tr ngạ ộ ưở
+ Ng i lãnh đ o, qu n lý không cho phép và r t h n ch c pườ ạ ả ấ ạ ế ấ
d i tham gia vào vi c quy t đ nh và các bi n pháp lãnh đ o, qu n lýướ ệ ế ị ệ ạ ả
+ Ng i lãnh đ o c m quy n b ng bàn tay s t, không nhânườ ạ ầ ề ằ ắ
nh ng, r t c ng r n và máy móc.ượ ấ ứ ắ
+ Giao viêc cho c p d i ch y u b ng m nh l nh, đi u hànhấ ướ ủ ế ằ ệ ệ ề
công vi c ch y u b ng s d ng qui ch ho c đi u l .ệ ủ ế ằ ử ụ ế ặ ề ệ
+ Có khi ng i lãnh đ o thay th m quy n ch c trách c a c pườ ạ ẩ ề ứ ủ ấ
d i mà không trao đ i tr c v i c p d i.ướ ổ ướ ớ ấ ướ
+ Ng i lãnh đ o qui đ nh nhi m v , cách th c làm vi c c p d iườ ạ ị ệ ụ ứ ệ ấ ướ
m t cách chi ti t, ít dành kh năng sáng t o.ộ ế ả ạ
V trí ng i lãnh đ o là ngòai nhómị ườ ạ ở
b) Phong cách lãnh đ o dân ch :ạ ủ
+ T o c h i cho c p d i tham gia vào quá trình ra quy t đ nhạ ơ ộ ấ ướ ế ị
qu n lý b ng vi c tr ng c u ý ki n c a c p d i.ả ằ ệ ư ầ ế ủ ấ ướ
+ Ng i lãnh đ o gi i thích cho m i ng i bi t ý đ , d đ nh c aườ ạ ả ọ ườ ế ồ ự ị ủ
mình,
+ Ng i lãnh đ o thông báo cho m i ng i bi t đ c s thay đ iườ ạ ọ ườ ệ ượ ự ổ
liên quan đ n h và tranh th s đ ng tình c a ng i d i quy nế ọ ủ ự ồ ủ ườ ướ ề
tr c khi thi hành m t ch tr ng, bi n pháp khác.ướ ộ ủ ươ ệ
+ Ng i lãnh đ o giao nhi m v cho ng i d i quy n luôn dànhườ ạ ệ ụ ườ ướ ề
cho h đi u ki n phát huy tính đ c l p sáng t o.ọ ề ệ ộ ậ ạ
+ Khuy n khích, đ ng viên k p th i nh ng sáng ki n thành tích.ế ộ ị ờ ữ ế
c) Phong cách lãnh đ o t do:ạ ự
+ Ng i lãnh đ o buông l ng cho m i ng i th c hi n nhi m vườ ạ ỏ ọ ườ ự ệ ệ ụ
đ c giao, giúp h t l a ch n ti n hành cách th c ti n hành côngượ ọ ự ự ọ ế ứ ế
vi c.ệ
+ Ch làm vi c c m ch ng, m t mình không thích giúp đ ai nênỉ ệ ầ ừ ộ ỡ
c p d i ph i t xoay x , công vi c do nhóm t phát tri n.ấ ướ ả ự ở ệ ự ể
+ C g ng cung c p thông tin và t o đi u ki n cho h hòan thànhố ắ ấ ạ ề ệ ọ
nhi m v đ c giao.ệ ụ ượ
+ Ng i lãnh đ o ch can thi p vào công vi c c a c p d i,ườ ạ ỉ ệ ệ ủ ấ ướ
ng i th a hành khi h th c s sai l m.ườ ừ ọ ự ự ầ
+ Yêu c u cao v i c p d i là ch t l ng s n ph m.ầ ớ ấ ướ ấ ượ ả ẩ
+ V trí ng i lãnh đ o không rõ ràng trong nhómị ườ ạ
4. Phong cách lãnh đ o c a ch t ch H Chí Minhạ ủ ủ ị ồ .
+ S th ng nh t gi a lý lu n và th c ti nự ố ấ ữ ậ ự ễ
+ Tính t t ng caoư ưở
+ Tính dân ch , quan tâm g n gũi qu n chúng ủ ầ ầ
+ Tính t p th và trách nhi m caoậ ể ệ
+ Tính c th sâu s c và thành th o trong công vi c.ụ ể ắ ạ ệ
3. V n đ xây d ng phong cách lãnh đ o m i.ấ ề ự ạ ớ
a) Lo i b phong cách lãnh đ o quan liêu.ạ ỏ ạ
Phong cách lãnh đ o quan liêu là con đ c a c ch quan liêuạ ẻ ủ ơ ế
bao c p, là nguyên nhân tr c ti p c a b nh gia tr ng, đ c đoán,ấ ự ế ủ ệ ưở ộ
thi u dân ch , không đi sâu, đi sát th c t , c c b đ a ph ng, vô kế ủ ự ế ụ ộ ị ươ ỷ
lu t và d n đ n hi u qu qu n lý kém, ậ ẫ ế ệ ả ả
Ch t ch H Chí Minh đã mô t đ c đi m c a phong cách lãnhủ ị ồ ả ặ ể ủ
đ o quan liêu : không đi sâu đi sát phong trào, không n m đ c tìnhạ ắ ượ
hình c th c a ngành ho c đ a ph ng, không g n gũi qu n chúngụ ể ủ ặ ị ươ ầ ầ
và h c h i kinh nghi mc a qu n chúng, thích ng i gi y h n là xu ngọ ỏ ệ ủ ầ ồ ấ ơ ố
c s , thích dùng m nh l nh hành chính h n là kiên nh n giáoơ ở ệ ệ ơ ẫ
d cqu n chúng m t cách có lý, có tình, khi ph trách m t vùng nào thìụ ầ ộ ụ ộ
nh ông vua con c a vùng y, tha h hách d ch, ho nh ho . Đ i v iư ủ ấ ồ ị ạ ẹ ố ớ
c p trên thì c y quy n l n áp, đ i v i qu n chúng thì ra v quan cáchấ ậ ề ấ ố ớ ầ ẻ
cho qu n chúng s hãi.ầ ợ
Phong cách lãnh đ o quan liêu th ng đ c bi u hi n m t sạ ườ ượ ể ệ ở ộ ố
đ c đi m sau:ặ ể
- Khuynh h ng c ng nh c, c c u t ch c qu n lý c ng k nh,ướ ứ ắ ơ ấ ổ ứ ả ồ ề
gi i quy t công vi c th ng lâu và ngâm vi c, không đ ra ti n đả ế ệ ườ ệ ề ế ộ
th c hi n, th đ ng, trông ch s ch đ o c a c p trên.ự ệ ụ ộ ờ ự ỉ ạ ủ ấ
- Có thiên h ng đ u óc th c u, quan liêu, sính gi y t hay gâyướ ầ ủ ự ấ ờ
nhi u phi n ph c.ề ề ứ
- Có thái đ th v i yêu c u th c t c a m i ng i.ộ ờ ơ ớ ầ ự ế ủ ọ ườ
- Nh nh t trong quan h v i ng i d i quy n, hay can thi p vôỏ ặ ệ ớ ườ ướ ề ệ
căn c v i công vi c hàng ngày c a h .ứ ớ ệ ủ ọ
Có nhi u nguyên nhân d n đ n quan liêu (t ch c, c ch qu nề ẫ ế ổ ứ ơ ế ả
lý, kinh t , xã h i, giáo d cv.v…) N u xét d i góc đ tâm lý c a t ngế ộ ụ ế ướ ộ ủ ừ
ng i thì bao g m các y u t c b n sau đây:ườ ồ ế ố ơ ả
- Do đ ng c nhu c u thăng ti n không đúng đ n. M c đích côngộ ơ ầ ế ắ ụ
tác n ng n cá nhân.ặ ề
- Do trình đ lý lu n chuyên môn qu n lý y u, năng l c vàộ ậ ả ế ự
ph ng pháp h n ch , không đáp ng v i ch c danh lãnh đ o:ươ ạ ế ứ ớ ứ ạ
- Do l p tr ng t t ng, l p tr ng qu n lý còn l ch l c.ậ ườ ư ưở ậ ườ ả ệ ạ
- Do không đ c đào t o b i d ng. ượ ạ ồ ưỡ
b.Xây d ng cho m i ng i phong cách làm vi c m i.ự ỗ ườ ệ ớ
Đ xây d ng phong cách lãnh đ o m i có hi u qu c n chú ýể ự ạ ớ ệ ả ầ
nh ng đữ i m sau đây:ể
- Không ng ng nâng cao trình đ lý lu n chính tr , chuyên môn,ừ ộ ậ ị
qu n lý nh m đ i m i t duy, cách th c lãnh đ o.ả ằ ổ ớ ư ứ ạ
- Th ng nh t gi a lý lu n v i th c ti n, l i nói đi đôi v i vi c làm:ố ấ ữ ậ ớ ự ễ ờ ớ ệ
suy nghĩ tr c khi nói, tr c khi làm.ướ ướ
- Làm vi c luôn đ m b o nguyên t c t p trung dân ch ; làm vi cệ ả ả ắ ậ ủ ệ
t p th , dám quy t, dám ch u trách nhi m.ậ ể ế ị ệ
- Th ng xuyên n m v ng tình hình th c ti n, sát dân, d a vàoườ ắ ữ ự ễ ự
dân, phát huy tính sáng t o c a dân, hi u và g n gũi nhân dân.ạ ủ ể ầ
- Tăng c ng công tác phê bình và t phê bình, làm vi c c i m ,ườ ự ệ ở ở
tránh yêu nên t t, ghét nên x u, ch ng chũ nghĩa cá nhân.ố ấ ố
- Gi gìn và nâng cao ph m ch t c n ki m liêm chính, chí côngữ ẩ ấ ầ ệ
vô t .ư
- M m d o sáng t o linh ho t đ i m i trong công tác. Khi xem xétề ẻ ạ ạ ổ ớ
suy nghĩ ph i có lý, song khi hành đ ng ph i có tình c m.ả ộ ả ả