Tiết 6: VĂN HOÁ CỔ ĐẠI
I – MỤC TIÊU BÀI DẠY :
1.Kiến thức:
- Qua mấy nghìn năm tồn tại, thời cổ đại đã để lại cho loài
người một di sản văn hoá đồ sộ, quý giá.
- Tuy ở mức độ khác nhau nhưng người phương Đông và
người phương Tây cổ đại đều sáng tạo nên những thành
tựu văn hoá đa dạng, phong phú, bao gồm chữ viết, chữ số,
lịch, khoa học, nghệ thuật…
2. Về tư tưởng, tình cảm:
- Tự hào về những thành tựu văn minh của loài người thời
cổ đại.
- Bước đầu giáo dục ý thức về việc tìm hiểu các thành tựu
văn minh cổ đại.
3. Về kỹ năng: Tập mô tả một công trình kiến trúc hay nghệ
thuât lớn thời cổ đại qua tranh ảnh.
4. Trọng tâm:
- Những thành tựu văn hóa của các quốc gia cổ đại phương
Đông.
- Những đóng góp về văn hoá của người Hi Lạp và Rô ma.
II – ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
- Tranh ảnh một sồ công trình văn hoá tiêu biểu như :
Kim tự tháp Ai Cập, chữ tượng hình, tượng lực sĩ ném
đĩa
- Một số thơ văn thời cổ đại (nếu có)
III – HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC :
1. On định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:
- Các quốc gia cổ đại phương Tây được hình thành ở đâu
và từ bao giờ?
- Kể tên các quốc gia cổ đại phương Tây.
- Xã hội cổ đại Hi Lạp, Rôma gồm những giai cấp nào?
- Tại sao gọi là xã hội chiếm hữu nô lệ?
3. Giảng bài mới:
A. Giới thiệu bài: Thời cổ đại, khi nhà nước được hình
thành, loài người bước vào xã hội văn minh. Trong buổi
bình minh của lịch sử, các dântộc phương Đông và
phương Tây đã sáng tạo nên nhiều thành tựu văn hoá rực
rỡ mà ngày nay chúng ta vẫn đang được thừa hưởng.
B. Nội dung bài giảng :
a. Hoạt động 1: Các dân tộc phương Đông thời cổ đại
đã có những thành tựu văn hoá gì?
Để có thể cày cho
cấy đúng thời vụ,
người phương Đông
đã có những kiến
thức gì?
Làm nông nghiệp
cần biết ngày tháng
hay không, bằng
cách gì?
Có mấy cách tính
thời gian của người
xưa?
-Tri thức thiên
văn.
-Cần, làm ra lịch,
chủ yếu là âm lịch
về sau nâng lên
thành âm – dương
lịch (tính tháng
theo Mặt trăng,
tính năm theo Mặt
trời)
-Am lịch
-Dương lịch
-Nghĩ ra chữ viết.
1.Các dân tộc
phương Đông
thời cổ đại đã
có những thành
tựu văn hoá gì?
-Làm ra lịch,
biết làm đồng hồ
đo thời gian.
-Chữ viết: chữ
Làm thế nào để
lưu lại cho người
sau?
-Gải thích: chữ
tượng hình là dùng
hình giản lược của
một vật để làm chữ
gọi vật đó hoặc dùng
một số đường nét
làm chữ để thể hiện
một ý nào đó.
Chữ tượng hình
được viết ở đâu?
-Chữ viết (chữ
tượng hình)
-HS xem hình 11
chữ tượng hình Ai
Cập rồi nhận xét
về chữ tượng
hình.
-Trên giấy
Papirút, mai rùa,
thẻ tre, các phiến
đất sét ướt rồi đem
nung khô.
-Họ nghĩ ra phép
tượng hình.
-Toán học: hình
học và số học.
-Kiến trúc : Kim
tự tháp, thành
Bablon.
Ngoài ra người ta
dùng cái gì để ghi
ngày tháng, tính toán
đo đạ?
-Giải thích: Người
An Độ sáng tạo
thêm được số 0.
Tính được số
pi=3,14
Các dân tộc
phương Đông đã xây
dựng những công
trình kiến trúc gì?
đếm đến 10 để
tính toán đo đạc.
-Xây dựng: Kim
tự tháp ở Ai Cập,
thành Babilon ở
Lưỡng Hà
b.Hoạt động 2: Người Hi Lạp và Rô ma đã có
những đóng góp gì về văn hoá:
Người phương
Tây và phương
Đông đã có cách
tính khác nhau về
lịch như thế nào ?
Trên cơ sở học
tập chữ viết của
người phương Đông,
người Hi Lạp và
Rôma đã sáng tạo
chữ viết ra sao?
Còn các ngành
khoa học cơ bản thì
như thế nào?
-Phương Đông:
tính tháng theo
Mặt trăng.
-Phương Tây: tính
năm theo Mặt trời.
-Sáng tạo ra hệ
chữ cái a, b, c, lúc
đầu gồm 20 chữ,
sau là 26 chữ cái.
-Đọc SGK để tìm
những đóng góp
của ngành khoa
học cơ bản.
-Có bộ sử thi nổi
2.Người Hi Lạp
và Rô ma đã có
những đóng
góp gì về văn
hoá:
-Lịch: Dương
lịch
-Chữ viết: Sáng
tạo ra hệ chữ cái
a, b, c cho ngày
nay.
-Các ngành khoa
học cơ bản: số
học, vật lý, thiên
văn, triết học,
Nêu những thành
tựu chung về văn
học, kiến trúc, điêu
khắc, tạo hình?
tiếng của Hô-me,
những vỡ kịch thơ
độc đáo của Et-
sin.
lịch sử, địa lý…
có trình độ khá
cao.
-Văn học nghệ
thuật.
-Kiến trúc, điêu
khắc.
C.Kết luận toàn bài: vào buổi bình minh của nên văn
minh loài người, cư dân phương Đông và phương Tây cổ
đại đã sáng tạo nên hàng loạt thành tựu văn hoá phong phú,
đa dạng, vĩ đại, vừa nói lên năng lực vĩ đại của trí tuệ loài
người, vừa đặt cơ sở cho sự phát triển của nên văn minh
nhân loại sau này.
4. CỦNG CỐ:
- Em hãy nên những thành tựu văn hoá lớn của các
quốc gia phương Đông cổ đại.
- Người Hi Lạp và Rôma đã có những thành tựu văn
hoá gì?
- Theo em, các thành tựu văn hoá nào của thời cổ đại
còn được sử dụng đến ngày nay?
Bài tập ở lớp:
1. Có cột 1 ghi 4 môn khoa học, cột 2 ghi tên các
nhà khoa học. Em hãy điền các chữ cái T, L, S, Đ
vào cột 3 cho đúng với tên các nhà khoa học
nghiên cứu về bộ môn đó:
Cột
1
Cột 2 Cột 3
Bộ
mô
n
kho
Tên
các
nhà
khoa
(…)
a
học
học
Toá
n
(T)
Lý
(L)
Sử
(S)
Địa
(Đ)
Talet
Pitago
Ơclit
Acsim
et
Hêrôđ
ôt
Tuxidi
t
Storad
on
………………………………………………
…………
………………………………………………
……………
………………………………………………
……………
………………………………………………
……………
………………………………………………
……………
………………………………………………
……………
………………………………………………
…………
2. Có cột 1 ghi tên Tác giả, cột 2 ghi tên tác phẩm.
Em hãy điền các chữ cái H, E, X vào ô trống (…)
ở cột 3 sao cho đúng
Cột 1
Cột
2
Cột 3
Tác
giả
Tác
phẩ
m
(…)
Hô-
me(
H)
Et-
sin(E
)
I-li-
at –
Ô-
đi-
xê
Ơ-
………………………………………………
…………
………………………………………………
…………
………………………………………………
…………
Xô-
phô-
clơ
(X)
đíp
làm
vua
O-
re-
xti
3. Điền tên nước (nơi có công trình kiến trúc) cho
khớp với các công trình kiến trúc sau:
Tên các công trình
kiến trúc
Tên nước (Nơi có công trình kiến trúc)
Kim tự tháp
Đền Pac-tê-nôn
Thành Ba-bi-lon
Đấu trường Cô-li-dê
………………………………………
………………………………………
………………………………………
…
………………………………………
………………………………………
………………………………………
…
V – DẶN DÒ :
- Học bài kỹ, trả lời các câu hỏi trong SGK
- Xem trước bài “On tập” (Trả lời các câu hỏi trong SGK) .