Tài liệu Bài Giảng CẤP CỨU NGỪNG TUẦN HOÀN - khoa HSTC Bệnh Viện E

CẤP CỨU
CẤP CỨU
NGỪNG TUẦN HOÀN
NGỪNG TUẦN HOÀN
Bs Đỗ Quốc Phong
Khoa HSCC bệnh viện E Hà Nội
Mục tiêu học tập
Mục tiêu học tập

Chẩn đoán nhanh ngừng tuần hoàn
Chẩn đoán nhanh ngừng tuần hoàn

Cấp cứu ban đầu theo qui trình ABC
Cấp cứu ban đầu theo qui trình ABC

Xử trí chuyên khoa khi vận chuyển BN
Xử trí chuyên khoa khi vận chuyển BN
Đại c ơng
Đại c ơng

Phát kiến kỹ thuật HSTP (
Phát kiến kỹ thuật HSTP (
CPR
CPR
-
-
C
C
ardio
ardio
P

P
ulmonary
ulmonary
R
R
esuscitation)
esuscitation)
và khử rung ngoài lồng ngực 1950
và khử rung ngoài lồng ngực 1950


cứu sống nhiều nạn nhân
cứu sống nhiều nạn nhân
ngừng tuần hoàn
ngừng tuần hoàn

Các kỹ thuật cấp cứu NTH luôn đ ợc hoàn thiện và thảo luận (
Các kỹ thuật cấp cứu NTH luôn đ ợc hoàn thiện và thảo luận (
*
*
)
)

Hiện tại, coi là có kết quả (thành công) khi phục hồi hoàn toàn chức
Hiện tại, coi là có kết quả (thành công) khi phục hồi hoàn toàn chức
nng
nng
thần kinh-tinh thần của BN, đ a trả lại ng ời bệnh về cuộc
thần kinh-tinh thần của BN, đ a trả lại ng ời bệnh về cuộc
sống xã hội

sống xã hội

Cấp cứu ngừng tuần hoàn
Cấp cứu ngừng tuần hoàn


Hồi sinh
Hồi sinh
TIM phổi não
TIM phổi não
(*): Jama 268:2171,1992
Đại c ơng
Đại c ơng

Tim ngừng hoạt động co bóp, hay hoạt động nh ng không có
Tim ngừng hoạt động co bóp, hay hoạt động nh ng không có
hiệu quả
hiệu quả

Ngừng thở
Ngừng thở


Ngừng tim và ng ợc lại
Ngừng tim và ng ợc lại

đ
đ
òi hỏi phát hiện sớm
òi hỏi phát hiện sớm

Cấp cứu ban đầu đúng kỹ thuật
Cấp cứu ban đầu đúng kỹ thuật




Càng nhanh càng tốt
Càng nhanh càng tốt

Tiên l ợng của ng ời bệnh hoàn toàn phụ thuộc vào nhóm cấp
Tiên l ợng của ng ời bệnh hoàn toàn phụ thuộc vào nhóm cấp
cứu
cứu




Thành thạo - Khẩn tr ơng - Phối hợp tốt với nhau
Thành thạo - Khẩn tr ơng - Phối hợp tốt với nhau
Sinh lý b nh
Sinh lý b nh
Ch t t bo
Ngừng tuần hoàn
Giảm tuần hoàn não
Giảm oxy máu
Giảm dự tr glucoza
Giảm ATP
Giảm hoạt động bơm Na-K

T ng Na v t ng H 20 trong t bo phù não
Phù tế bào
Cấp cứu ngừng tuần hoàn có hiệu quả nếu đ ợc tiến hành trong 4 ph đầu sau ngừng tim
Cấp cứu ngừng tuần hoàn có hiệu quả nếu đ ợc tiến hành trong 4 ph đầu sau ngừng tim
Cơ chế bệnh sinh của tình trạng phù não tế bào độc
Cơ chế bệnh sinh của tình trạng phù não tế bào độc
Oedeme cerebral cytotoxique
Oedeme cerebral cytotoxique
BN ngừng tuần hoàn
Thiếu Oxy não
tích lũy ngoài tế bào các acid Glutamic và Aspartate
Tổn th ơng áp lực thẩm thấu
Ca
2+
tới mức độc tế bào
dòng Na
+
vào
dòng Cl
-
vào
H
2
0 vào trong tế bào
Prostaglandine ức chế QT oxy hóa TB
Tiêu Protein trong tế bào
Nguyên nhân
Nguyên nhân

Ngoại khoa

Ngoại khoa

Xảy ra khi phẫu thuật: (tai biến gây mê, mất máu nhiều, bản thân
Xảy ra khi phẫu thuật: (tai biến gây mê, mất máu nhiều, bản thân
phẫu thuật)
phẫu thuật)

Trong đa chấn th ơng
Trong đa chấn th ơng



Nội khoa:
Nội khoa:
suy hô hấp, giảm tuần hoàn đột ngột, rối loạn n ớc điện
suy hô hấp, giảm tuần hoàn đột ngột, rối loạn n ớc điện
giải toan kiềm, ngạt n ớc, sặc đờm, dị vật, khí độc, bệnh tim mạch gây
giải toan kiềm, ngạt n ớc, sặc đờm, dị vật, khí độc, bệnh tim mạch gây
rối loạn nhịp nguy hiểm, do phản xạ, ngộ độc các thuốc
rối loạn nhịp nguy hiểm, do phản xạ, ngộ độc các thuốc

Theo tuổi
Theo tuổi

Ng ời cao tuổi: bệnh tim do TMCB (50%) gây đột tử ngoại viện
Ng ời cao tuổi: bệnh tim do TMCB (50%) gây đột tử ngoại viện

Ng ời trẻ: Tai nạn, ngộ độc cấp
Ng ời trẻ: Tai nạn, ngộ độc cấp
Ch n oán ngừng tu n hon

Ch n oán ngừng tu n hon

Lâm sàng
Lâm sàng

Mất ý thức đột ngột ở bệnh nhân đang tỉnh
Mất ý thức đột ngột ở bệnh nhân đang tỉnh

Thở ngáp hoặc ngừng thở
Thở ngáp hoặc ngừng thở

Da trắng bệch (mất máu), tím ngắt (suy hô hấp)
Da trắng bệch (mất máu), tím ngắt (suy hô hấp)

Mất mạch bẹn, mạch cảnh
Mất mạch bẹn, mạch cảnh
(
(
dấu hiệu quan trọng nhất
dấu hiệu quan trọng nhất
)
)

Một vài tr ờng hợp khó xác định nhanh (hôn mê sâu, TMáy)
Một vài tr ờng hợp khó xác định nhanh (hôn mê sâu, TMáy)
B¾t m¹ch c¶nh
Trong vßng 5 gi©y

X¸c ®Þnh BN ngõng thë
Quan s¸t lång ngùc trßng vßng 10 gi©y

Ch n oán ngừng tu n hon
Ch n oán ngừng tu n hon

Có thể thấy các dấu hiệu khác
Có thể thấy các dấu hiệu khác

Máu ngừng chảy từ vết th ơng M hoặc không cầm đ
Máu ngừng chảy từ vết th ơng M hoặc không cầm đ
ợc trong phẫu thuật (máu đen)
ợc trong phẫu thuật (máu đen)

đ
đ
ồng tử dãn to, cố định, mất phản xạ ánh sáng (muộn)
ồng tử dãn to, cố định, mất phản xạ ánh sáng (muộn)

Tránh làm các động tác thừa
Tránh làm các động tác thừa

Bắt mạch quay
Bắt mạch quay

Nghe tim, phổi, đo huyết áp
Nghe tim, phổi, đo huyết áp

Ghi điện tim
Ghi điện tim
Các b ớc tiến hành khi cấp cứu
Các b ớc tiến hành khi cấp cứu

Nguyên tắc
Nguyên tắc

Cấp cứu ngay tại chỗ sau khi xác định BN ngừng tuần hoàn (
Cấp cứu ngay tại chỗ sau khi xác định BN ngừng tuần hoàn (
khẩn tr ơng,
khẩn tr ơng,
không làm các động tác thừa, đúng kỹ thuật, theo chuỗi mắt xích
không làm các động tác thừa, đúng kỹ thuật, theo chuỗi mắt xích
)
)

Qui
Qui
trỡnh
trỡnh
cấp cứu (theo khuyến cáo AHA)
cấp cứu (theo khuyến cáo AHA)
1. Gọi ngay ng ời cứu trợ; 2. Tiến hành cấp cứu ban đầu theo qui trỡnh ABC
3. Khử rung tim sớm (nếu có thể); 4. Hồi sinh tim phổi chuyên sâu

Gọi ngay ng ời hỗ trợ
Gọi 115
Gọi 115
Gọi bác sỹ và y tá
Gọi bác sỹ và y tá
K thu t c p c u ban u ABC
K thu t c p c u ban u ABC

A (airway control)

A (airway control)
: khai thông đ ờng dẫn khí
: khai thông đ ờng dẫn khí

đ
đ
ặt BN nằm trên nền thẳng, cứng
ặt BN nằm trên nền thẳng, cứng
Ngửa đầu nâng cằm Móc dị vật hầu họngTắc nghẽn do l ỡi và tiểu thiệt
K thu t c p c u ban đ u ABCỹ ậ ấ ứ ầ
K thu t c p c u ban đ u ABCỹ ậ ấ ứ ầ
N©ng c»m khi cã tæn th ¬ng CS cæ
®ai cè ®Þnh cét sèng cæ (Stifneck)

NÕu nghi nghê cã tæn th ¬ng cét sèng cæ
K thu t c p cứu ban u ABC
K thu t c p cứu ban u ABC

C (circulation support)
C (circulation support)
:
:

Cầm máu nếu có vết th ơng mạch máu gây mất máu cấp
Cầm máu nếu có vết th ơng mạch máu gây mất máu cấp

Vị trí ép tim ngoài lồng ngực
Vị trí ép tim ngoài lồng ngực
K thu t c p cứu ban u ABC
K thu t c p cứu ban u ABC

é
é
p tim ngoài lồng ngực
p tim ngoài lồng ngực
ép 30 lần thổi ngạt 2 lần .Thời gian thông khí = 1 giây; sau 2
5 phút ngừng định kỳ để đánh giá
ttttttttttttttttt
Ð
Ð
p x ¬ng øc lón xuèng tõ 1,5 – 2 inch (3-5cm)
p x ¬ng øc lón xuèng tõ 1,5 – 2 inch (3-5cm)
3-5 cm
PUSH HARD, PUSH FAST
PUSH HARD, PUSH FAST
K thu t c p cøu ban đ u ABCỹ ậ ấ ầ
K thu t c p cøu ban đ u ABCỹ ậ ấ ầ

B (breathing support)
B (breathing support)
: thæi ng¹t – bãp bãng
: thæi ng¹t – bãp bãng
MiÖng – miÖng MiÖng – mòi
Thêi gian thæi vµo 1 – 1,5 gi©y, thæi ng¹t 10 – 12 lÇn/ph
Thêi gian thæi vµo 1 – 1,5 gi©y, thæi ng¹t 10 – 12 lÇn/ph
Thæi ng¹t
Bãp bãng hoÆc ®Æt NKQ
Thñ thuËt Sellich
Thñ thuËt Heimlich t thÕ n»m
Thñ thuËt Heimlich t thÕ ®øng

Sö dông Mask thanh qu¶n
C¸c kü thuËt cÊp cøu
NTH ë trÎ em
2
2
1
1
C¸c kü thuËt Ðp tim trong cÊp cøu ë trÎ em
H i sinh tim ph i nâng cao
H i sinh tim ph i nâng cao

D (drugs- defibrilation and fluids)
D (drugs- defibrilation and fluids)
:
:
đ
đ
ặt đ ờng truyền, dùng
ặt đ ờng truyền, dùng
thuốc sau 5 phút,
thuốc sau 5 phút,
adrenalin: 1mg tiêm TM 3 5 ph/ lần.
adrenalin: 1mg tiêm TM 3 5 ph/ lần.

Phá rung với c ờng độ 200-300-360J (
Phá rung với c ờng độ 200-300-360J (
PR ngay với 360J-2005
PR ngay với 360J-2005
)
)

Duy tr
Duy tr
ỡ
ỡ
bóp bóng và ép tim (nếu ch a có mạch)
bóp bóng và ép tim (nếu ch a có mạch)

E (điện tim và phá rung)
E (điện tim và phá rung)

Xử trí theo kết quả ECG
Xử trí theo kết quả ECG
Mỏy sc in
Mỏy sc in
AHA: Chỉ HSTP cơ bản thỡ lợi ích hạn chế, cần
áp dụng càng sớm càng tốt HSTP nâng cao