PHẪU THUẬT CỐ ĐỊNH CÁC GÃY Ổ CỐI DI LỆCH BẰNG PHƯƠNG PHÁP BUỘC VÒNG CHỈ THÉP docx

1
PHẪU THUẬT CỐ ĐỊNH CÁC GÃY Ổ CỐI DI LỆCH BẰNG PHƯƠNG PHÁP
BUỘC VÒNG CHỈ THÉP
Nguyễn vĩnh Thống, Cao Thỉ, Lê văn Tuấn, Nguyễn ngọc Thi, Lê đình Hải.

TÓM TẮT:
Phẫu thuật nắn chỉnh và cố định các gãy ổ cối có di lệch vẫn còn là vấn đề cần
nghiên cứu. Để nắn chỉnh tốt xương gãy cũng như chuẩn bị mặt bằng để đặt nẹp
ốc cần phải bộc lộ rộng ổ gãy. Bộc lộ rộng cần phải cắt và bóc tách nhiều mô
mềm dẫn đến nguy cơ chảy máu, thương tổn thần kinh, mạch máu, thời gian mổ
kéo dài, thời gian phục hồi chậm; ngoài ra còn có biến chứng mọc xương lạc
chỗ (heterotopic ossification) sau mổ.
Từ tháng 1/2007 chúng tôi áp dụng phương pháp néo chỉ thép để nắn và cố định
các gãy ổ cối di lệch. Chúng tôi thực hiện được 6 ca gãy ổ cối di lệch, trong đó
có 3 ca gãy ngang, 3 ca chữ T kết hợp vở vách sau có kèm trật khớp ra sau. Có
4 ca buột chỉ thép phối hợp với nẹp ốc khi gãy có nhiều mảnh.
Một số nhận định về phương pháp néo ép chỉ thép cho các gãy ổ cối như sau:
- Vừa có tác dụng nắn chỉnh gián tiếp và vừa có tác dụng cố định.
- Bộc lộ ổ gãy không quá rộng.
- Chất lượng nắn chỉnh tốt, khe gãy rất khít.
- Thao tác tương đối đơn giản.
- Thời gian mổ ngắn.
- Số lượng máu truyền trong khi mổ giảm.
Tóm lại, néo chỉ thép trong gãy ổ cối di lệch là một phương pháp hiệu quả, tuy
chưa được áp dụng rộng rải, nhưng xứng đáng góp phần cùng các phương
pháp kinh điển để mang đến cho phẫu thuật ổ cối kết quả tốt hơn.

CERCLAGE WIRE IN DISPLACED FRACTURES OF THE ACETABULUM

ABSTRACT:

Open reduction and internal fixation of displaced acetabular fractures have
remained a challenging problem. For an accurate reduction and preparing the
surface for putting the plates and screws, it requires a large exposure at the
fracture site. But a large exposure requires to detach and cut a lot of solf tissu,
leading to the risks of hemorrhage, nervous injury, vessel damage, elongating
the operation time, late recovery time, and a heterotopic ossification after
surgery.
From 1/2007, we have applied the cerclage wire for reducing and fixing the
displaced fractures of the acetabulum. We have achieved 6 cases consist of 3
transverse, 3 T-shape associated with posterior wall. Plates and screws were
added in 4 cases, especially in those with comminuted fragments.
Some recommentations about cerclage wire:
- Not only a satisfactory indirect reduction, but also a relative firm fixation.
- A limited exposure at fracture site.
- Good quality of reduction with close fracture gap.
- Quite easy manipulation.
- Shorten operative time.

2
- Decrease blood loss.
In conclusion, we believe that cerclage wire is a useful technique, although it is
not prevalent, together with the classic techniques, it takes part in dealing with
displaced acetabular fractures.


1. PHẦN MỞ ĐẦU
Thông thường, các gãy xương ổ cối có di lệch muốn được nắn tốt và cố định
vững chắc thì cần phải bộc lộ rộng ổ gãy. Như thế, cần phải dùng đường mổ mở
rộng, phải bốc tách và cắt khá rộng tổ chức cơ và phần mềm. Điều này dẫn đến
nguy cơ chảy máu, dễ thương tổn thần kinh và mạch máu, thời gian phẫu thuật

kéo dài, thời gian phục hồi chậm, và chứng mọc xương lạc chỗ sau mổ.
Kỹ thuật buộc vòng chỉ thép đã được áp dụng nhiều năm trước, cho một số
trường hợp chọn lọc của gãy ổ cối di lệch, có kết quả tốt trong nắn chỉnh và cố
định xương gãy. Schopfer 1993 và Chen 2001 báo cáo đã dùng chỉ thép néo
xương gãy ổ cối. Mears và Shirahama 1998, Mears 1999, và mới đây Chang
Soo Kang và Byung Woo Min Hàn Quốc 2002, đã báo cáo dùng dây cáp thay
cho chỉ thép để néo các gãy ổ cối di lệch.
2. PHƯƠNG PHÁP VÀ SỐ LIỆU
Từ tháng 1/2007 chúng tôi áp dụng phương pháp néo chỉ thép cho bệnh
nhân gãy ổ cối, tất cả đều là nam giới, tuổi từ 25-45.
Về loại gãy có 3 ca gãy ngang và 3 ca gãy chữ T, di lệch từ 5mm (2ca) đến
hơn 30mm (2 ca).
Thời gian từ lúc tai nạn đến khi phẫu thuật :
- 5-7 ngày : 2 ca.
- 7-14 ngày : 2 ca.
- > 14 ngày : 2ca.
Về đường mổ: cả 6 ca đều sử dụng đường Kocher-Langenbeck.
Có 2 ca chỉ dùng chỉ thép néo đơn thuần, 3 ca néo chỉ thép kết hợp nẹp ốc, 1
ca néo chỉ thép kết hộp với 2 vít 3.5.
Thời gian mổ kéo dài từ 75 phút đến 100 phút.
3. KỸ THUẬT MỔ
Cả 6 ca mổ đều dùng đường mổ Kocher- Langenbeck. Thông thường để vào
nắn chỉnh và cố định nẹp ốc trụ sau, chúng tôi hay đặt bệnh nhân tư thế nằm
xấp. Trường hợp này vì phải luồn chỉ thép qua trụ trước và trụ sau nên tư thế
nằm nghiêng và hơi xấp 30 độ.
Với đường mổ Kocher-Langenbeck, dễ tiếp cận với khuyết hông lớn. Sau đó
rạch da 3cm ở khoảng giữa gai chậu trước trên và trước dưới, bóc tách cho tới
xương, kế đến, dùng rugine để tách sát xương mặt trong và mặt ngoài cánh
chậu. Dùng một kelly dài luồn từ giữa hai gai chậu đến khuyết hông lớn để kéo
lần lượt hai đầu chỉ thép ra, sau cùng buột và xoắn chỉ thép nơi giữa hai gai

chậu trước trên và trước dưới.
Sử dụng chỉ thép néo ép đơn thuần hay phối hợp với nẹp và ốc tùy thuộc khi
mổ đánh giá các mảnh rời và độ vững nơi ổ gãy.

3
Sau mổ không cần kéo liên tục hoặc bất động gì thêm. Tập vận động háng và
gối sớm, tập ngồi, tập đi với hai nạng. Có thể chịu lực một phần nơi chân đau
sau 1 tuần tuỳ thuộc mức độ đau và độ vững của kết hợp xương.
Không cần dùng thuốc hay tia xạ để phòng chứng mọc xương lạc chỗ vì mổ
ít xâm lán và bóc tách giới hạn.



Hình 1: dùng dây cáp để nắn và cố định với đường mổ Kocher -Langenbeck

4



Hình 2: gãy ngang ổ cối, nắn và cố định bằng chỉ thép

4. KẾT QUẢ
Kết quả nắn chỉnh, dựa vào X-quang sau mổ, có 2ca rất tốt (anatomical
reduction), 3 ca tốt, và 1ca trung bình.
Kết quả cơ năng rất tốt, 2-3 ngày sau mổ có thể ngồi. Ngay cả trường hợp
nắn chưa thật hoàn chỉnh nhưng sau 5 ngày bệnh nhân tập đi nạng tốt, không
đau.
Không có biến chứng nào trong khi mổ.
Thời gian theo dõi ngắn, chưa thể kết luận về kết quả lâu dài, chúng tôi sẽ
tiếp tục kỹ thuật buộc vòng chỉ thép này cho các kiểu gãy phù hợp và đánh giá

kết quả.

5. BÀN LUẬN
Buộc vòng chỉ thép là phương pháp cùng lúc nắn và cố đinh gãy ổ cối một
cách gián tiếp, có nghĩa là không cần dụng cụ nắm giữ và ép sát mặt gãy, chỉ
cần luồn chỉ thép quanh xương chậu, khi xoắn chỉ hai mặt gãy tự động áp sát
vào.

5
Buộc vòng hữu ích trong trường hợp loãng xương ở người già nhờ bộc lộ
giới hạn và cơ chế nắn gián tiếp.
Theo Tile, loại gãy ngang trong đơn giản nhưng rất khó nắn đạt yêu cầu.
Thực tế, qua nhiều trường hợp phẫu thuật nắn chỉnh và cố định như kinh điển,
hiếm khi đạt yêu cầu. Qua 6 ca mổ với buộc vòng chỉ thép, các ca gãy ngang và
gãy chữ T được nắn dễ dàng hơn, có 2 ca nắn hoàn chỉnh.
Trường hợp đường gãy ở khuyết hông lớn tương đối thấp, để tránh trượt
vòng chỉ thép, ta có thể khoan lỗ vào mảnh gãy và luồn chỉ thép qua.
Chỉ định buộc vòng chỉ thép khi có đường gãy lan lên cao nơi khuyết hông
lớn, như trường hợp gãy trụ sau cao, gãy ngang hoặc gãy hai trụ có nhánh trước
hoặc nhánh sau cao. Chúng tôi có 3 ca gãy chữ T, thực sự gãy chữ T là kiểu gãy
ngang kết hợp thêm đường gãy dọc.
Dây cáp thì tốt hơn chỉ thép vì dễ thao tác, khi xiết căng thì lực ép phân bố
đều hơn, chắc chắn giá của dây cáp mắc hơn chỉ thép, và hiện tại ta chưa có
dây cáp.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. C. S. Kang và B. W. Min ( 2002), “ Cable fixation in displaced fractures
of the acetabulum”, Acta Orthop Scand 2002, 73 (6), pp. 619-624.
2. Marvin Tile ( 2003), Fractures of the Pelvis and Acetabulum, Lippincott
Williams & Wilkins, USA, pp. 658-662.


Filename: NguyenVinh THONG
Directory: D:\Projects\CTCH\Info\bsTan\Bai baocao
Template: C:\Documents and Settings\bvtai\Application
Data\Microsoft\Templates\Normal.dot
Title: PHẪU THUẬT CỐ ĐỊNH CÁC GÃY Ổ CỐI DI LỆCH
BẰNG PHƯƠNG PHÁP BUỘC VÒNG CHỈ THÉP
Subject:
Author: THONG NGUYEN
Keywords:
Comments:
Creation Date: 4/28/2007 10:48:00 AM
Change Number: 11
Last Saved On: 6/28/2007 1:28:00 PM
Last Saved By: bvtai
Total Editing Time: 573 Minutes
Last Printed On: 7/1/2007 6:10:00 PM
As of Last Complete Printing

Number of Pages: 5
Number of Words: 1,096 (approx.)
Number of Characters: 6,251 (approx.)