CHƯƠNG LÝ LUẬN CHUNG VỀ ĐẦU TƯ VÀ CÁC
LUẬN ĐẦU GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIẢI
PHÁP HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN CỦA
DOANH ĐẦU PHÁT TRIỂN NGHIỆP TRONG NỀN
KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
CH
CH
CH
CHƯƠ
ƯƠ
ƯƠ
ƯƠNG
NG
NG
NGI
I
I
I
L
L
L
LÝ
Ý
Ý
ÝLU
LU
LU
LUẬ
Ậ
Ậ
ẬN
N
N
NCHUNG
CHUNG
CHUNG
CHUNGV
V
V
VỀ
Ề
Ề
ỀĐẦ
ĐẦ
ĐẦ
ĐẦU
U
U
UT
T
T
TV
V
V
VÀ
À
À
ÀC
C
C
CÁ
Á
Á
ÁC
C
C
C
GI
GI
GI
GIẢ
Ả
Ả
ẢI
I
I
IPH
PH
PH
PHÁ
Á
Á
ÁP
P
P
PN
N
N
NÂ
Â
Â
ÂNG
NG
NG
NGCAO
CAO
CAO
CAOHI
HI
HI
HIỆ
Ệ
Ệ
ỆU
U
U
UQU
QU
QU
QUẢ
Ả
Ả
Ả
ĐẦ
ĐẦ
ĐẦ
ĐẦU
U
U
UT
T
T
TPH
PH
PH
PHÁ
Á
Á
ÁT
T
T
TTRI
TRI
TRI
TRIỂ
Ể
Ể
ỂN
N
N
NC
C
C
CỦ
Ủ
Ủ
ỦA
A
A
ADOANH
DOANH
DOANH
DOANH
NGHI
NGHI
NGHI
NGHIỆ
Ệ
Ệ
ỆP
P
P
PTRONG
TRONG
TRONG
TRONGN
N
N
NỀ
Ề
Ề
ỀN
N
N
NKINH
KINH
KINH
KINHT
T
T
TẾ
Ế
Ế
ẾTH
TH
TH
THỊ
Ị
Ị
Ị
TR
TR
TR
TRƯỜ
ƯỜ
ƯỜ
ƯỜNG
NG
NG
NG
I.
I.
I.
I.ĐẦ
ĐẦ
ĐẦ
ĐẦU
U
U
UT
T
T
TC
C
C
CỦ
Ủ
Ủ
ỦA
A
A
ADOANH
DOANH
DOANH
DOANHNGHI
NGHI
NGHI
NGHIỆ
Ệ
Ệ
ỆP
P
P
PTRONG
TRONG
TRONG
TRONGN
N
N
NỀ
Ề
Ề
ỀN
N
N
NKINH
KINH
KINH
KINHT
T
T
TẾ
Ế
Ế
ẾTH
TH
TH
THỊ
Ị
Ị
ỊTR
TR
TR
TRỜ
Ờ
Ờ
ỜNG
NG
NG
NG
1.
1.
1.
1.Kh
Kh
Kh
Khá
á
á
ái
i
i
ini
ni
ni
niệ
ệ
ệ
ệm
m
m
mv
v
v
về
ề
ề
ềđầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
tv
v
v
và
à
à
àvai
vai
vai
vaitr
tr
tr
trò
ò
ò
òc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
ađầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
t
1.1.
1.1.
1.1.
1.1.Đầ
Đầ
Đầ
Đầu
u
u
ut
t
t
t
:
Làhoạtđộngsửdụngtiềnvốn,tàinguyêntrongmộtthờigiantơngđốidàinhằm
thuvềlợinhuậnhoặclợiíchkinhtếxãhội
Dớigócđộtà
i
ch
í
nhthìđầutlàmộtchuỗ
i
hoạtđộngchitiêuđểchủđầutnhậnvềmột
chuỗ
i
nhữngdòngthu.
Dớ
i
gócđộtiêudùngth
ì
đầutlàsựhisinhtiêudùnghiệntạiđểthuđợcmứctiêudùng
nhiềuhơntrongtơnglai.
Kháiniệmchung
:Đầutlàviệcbỏvốnhoặcchidùngvốncùngcácnguồnlựckhácở
hiệntạiđểtiếnhànhmộthoạtđộngnàođónhằmthuvềcáckếtquảcólợ
i
trongtơnglai.
Nguồnlựcđócóthểlàtiền,làtàinguyênthiênnhiên,làsứclaođộngvàtrítuệ.
Nhữngkếtquảđócóthểlàsựtăngthêmcáctàisảntàichính(tiềnvốn),tàisảnvật
chất(nhàmáy,đờngxá…)tàisảntrítuệ(trìnhđộvănhoá,chuyênmôn,khoahọckỹ
thuật…)vànguồnnhânlựccóđủđiềukiệnđểlàmviệccónăngsuấttrongnềnsản
xuấtxãhội.
1.2.
1.2.
1.2.
1.2.Vai
Vai
Vai
Vaitr
tr
tr
trò
ò
ò
òđầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
t
Chủyếulàmanglạinhữngkếtquả.Trongnhữngkếtquảđãđạtđợctrênđây,
nhữngkếtquảtrựctiếpcủasựhysinhcácnguồnlựcởhiệntạilàcáctàisảnvậtchất,
tàisảntrítuệvànguồnnhânlựctăngthêmcóvaitròquantrọngtrongmọilúc,mọi
nơikhôngchỉđốivớingờibỏvốn(chủđầut),màcảđốivớitoànbộnềnkinhtế.
Nhữngkếtquảnàykhôngchỉngờichủđầutmàcảnềnkinhtếxãhộiđợcthụhởng.
LợiíchtrựctiếpdosựhoạtđộngcủaNhàmáynàyđemlạichongờiđầut(chủđầut)
làlợinhuận,cònchonềnkinhtếlàthoảmãnnhucầutiêudùng(chosảnxuấtvàcho
sinhhoạt)tăngthêmcủanềnkinhtế,đónggópchongânsách,giảiquyếtviệclàmcho
ngờilaođộng…
Trìnhđộnghềnghiệp,chuyênmôncủangờilaođộngtăngthêmkhôngchỉcólợicho
chínhhọ(đểcóthunhậpcao,đơnvịcaotrongxãhội)màcònbổsungchonguồnlực
cókỹthuậtchonềnkinhtếđểcóthểtiếpnhậncôngnghệngàycànghiệnđại,góp
phầnnângcaodầntrìnhđộcôngnghệvàkỹthuậtcủanềnsảnxuấtquốcgia.
Mụctiêucủamọicôngcuộcđầutlàđạtđợcnhữngkếtquảlớnhơnsovớinhững
hysinhmàchủđầutphảigánhchịukhitiếnhànhđầut.Kếtquảnàycànglớn,nó
càngphảnánhhiệuquảđầutcao-Mộttrongnhữngtiêuchíquantrọngđốivớitừng
cánhân,từngđơnvịkhitiếnhànhđầut,làđiềukiệnquyếtđịnhsựrađời,tồntạivà
tiếptụcpháttriểnmọihoạtđộngsảnxuấtkinhdoanhdịchvụ.
1.2.1.
1.2.1.
1.2.1.
1.2.1.Tr
Tr
Tr
Trê
ê
ê
ên
n
n
ng
g
g
gó
ó
ó
óc
c
c
cđộ
độ
độ
độto
to
to
toà
à
à
àn
n
n
nb
b
b
bộ
ộ
ộ
ộn
n
n
nề
ề
ề
ền
n
n
nkinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ế.
.
.
.
-Đầutvớiviệctăngcờngkhảnăngkhoahọc-côngnghệcủađấtnớc.Côngnghệ
l
à
trungtâmcủaCNH.Đầut
l
àđiềukiệnkiênquyếtcủasựpháttriểnvàtăngcờngkhảnăng
côngnghệcủađấtnớchiệnnay.
Cóhaiconđờngcơbảnđểcócôngnghệlàtựnghiêncứuphátminhracôngnghệvà
nhậpcôngnghệtừnớcngoài.Dùlàsựnghiêncứuhaynhậpnóth
ì
cũngcầncóvốnđầut.
Mọiphơngánđổimớicôngnghệkhônggắnvớinguồnvốnđầutsẽ
l
ànhữngphơngán
khôngkhảthi.
-Đầuttácđộngđếntốcđộtăngtrởngvàpháttriểnkinhtế.
Muốngiữtốcđộtăngtrởngởmứctrungbìnhth
ì
tốcđộđầutphảiđạttừ5-20%so
vớiGDPtuỳthuộcvàoICORcủamỗinớc.
Ởcácnớcpháttriển,ICORthờnglớntừ5-7,ởcácnớcchậmpháttriểnICORthấptừ
2-3.Đốivớicácnớcđangpháttriển,pháttriểnvềbảnchấtđợccoi
l
àvẫnđềđảmbảocác
nguồnvốnđầutđủđểđạtđợcmộtt
ỉ
lệtăngthêmsảnphẩmquốcdândựkiến.
Cósựkhácnhautrênlàvìch
ỉ
tiêuICORphụthuộcmạnhvàocơcấukinhtếvà
hiệuquảđầuttrongcácnghànhcácvùng
l
ãnhthổcũngnhphụthuộcvàohiệuquảcủa
chínhsáchkinhtếnó
i
chung.ThôngthờngICORtrongnôngnghiệpthấphơntrongcông
nghiệp,ICORtronggiaiđoạnchuyểnđổicơchếchủyếudotậndụngnănglực.Dođóở
cácnớcpháttriển,tỉlệđầutthấpthờngdẫnđếntốcđộtăngtrởngthấp.
2.2.
2.2.
2.2.
2.2.Đố
Đố
Đố
Đối
i
i
iv
v
v
vớ
ớ
ớ
ới
i
i
ic
c
c
cá
á
á
ác
c
c
cc
c
c
cơ
ơ
ơ
ơs
s
s
sở
ở
ở
ởv
v
v
vô
ô
ô
ôv
v
v
vị
ị
ị
ịl
l
l
lợ
ợ
ợ
ợi
i
i
i
Đâylàhoạtđọngkhôngthểthulợichobảnthânmình.Hoạtđộngnàyđangtồntại,để
duytrìsựhoạtđộng,ngoàitiếnhànhsửachữalớnđịnhkìcáccơsởvậtchất-k
ĩ
thuậtcòn
phảithựchiệncácchiph
í
thờngxuyêntấtcảcnhữnghoạtđộngvàchiphínàyđều
l
à
nhữnghoạtđộngđầut.
2.3.
2.3.
2.3.
2.3.Tr
Tr
Tr
Trê
ê
ê
ên
n
n
ng
g
g
gó
ó
ó
óc
c
c
cđộ
độ
độ
độvi
vi
vi
vim
m
m
mô
ô
ô
ô
Đầutquyếtđịnhsựrađời,tồntạ
i
vàpháttriểncủamỗ
i
cơsở.
Chẳnghạn,đểtạodựngcơsởvậtchấtk
ĩ
thuậtchosựrađờicủabấtk
ì
cơsởnàođều
cầnphả
i
xâydựngnhàxởng,cấutrúchạtầng,muasắmvà
l
ắpđặtmáymóctrênnềnbệ,
tiếnhànhcáccôngtácxâydựngcơbảnvàthựchiệncácchiphíkhácgắnliềnvớisựhoạt
độngtrongmộtkìcủacáccơsởvậtchấtkĩthuậtvừađợctạora.Cáchoạtđộngnàych
í
nh
làhoạtđộngđầut.Đốivớicáccơsởsảnxuấtkinhdoanhdịchvụđangtồntạisaumộtthơi
gianhoạtđộng,cáccơsởvậtchất-kĩthuậtcáccơsởnàyhaomòn,hhỏng.Đểduytrìđợc
sựhoạtđộngbìnhthờngcầnđịnhkìtiếnhànhsửachữalớnhoặcthayđổ
i
cáccơsởvật
chất-kĩthuậtvànhucầutiêudùngcủanềnsảnxuấtxãhội,phả
i
muasắmcáctrangthiết
bịmớithaythếchocáctrangthiếtbịcũđãlỗithời,cũngcóngh
ĩ
alàphaỉđầut.
3
3
3
3-
-
-
-Ph
Ph
Ph
Phâ
â
â
ân
n
n
nlo
lo
lo
loạ
ạ
ạ
ại
i
i
iđầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
t.
Đầutcóthểđợcphânranhiềuloạituỳtheogiácđộnghiêncứu:
-Theolĩnhvựccôngnăng,vídụ:Đầutchonghiêncứukhoahọc,chodây
chuyềnsảnxuất,chotiêuthụsảnphẩm,chocôngtácquảntrị.
-Theoloạitàisản,vídụ:Đầutchotàisảnvậtchấtnhđấtđai,nhàcửa,máymóc,
dựtrữsảnxuất;đầuttàichínhnhmuangânphiếu,cổphiếu,đầutchotàisảnchiphí
vậtchấtnhnghiêncứukhoahọc,quảngcáo,đàotạodịchvụ…
-Vềmặttácdụngđốivớitiềmnăngsảnxuấtcủadoanhnghiệp,vídụ:Đầut
thànhlập,thaythếhợplýhoásảnxuất,dựtrữmởrộngnănglựcsảnxuất.Trongcơ
chếthịtrờngtacònphânbiệtgiữacácđầutmangtínhcôngcộngchongânquỹNhà
nớchaychophúclợicôngcộngchi.
Vídụ:
Xâydựngđờnggiaothông,bệnhviện,trờnghọc,côngtrìnhbảovệmôi
sinh…Sovớiđầutmangtínhtnhânthìđầutcótínhcôngcộngcónhữngđặcthù
riêngtrongtínhtoánthuchi.Lợiíchcủađầutcóthểđợctínhthôngquađạilợngmà
đợccoilàmụctiêucủađầut,vídụ:Tầnsốsửdụnggiaothông,cầu,bệnhviện…
việclợnghoávàghinhậnmộtcáchchínhxáctrêncơsởthiếtbịđotínhnhữngđại
lợnghiệuíchthờngrấtkhókhăn.Trongnhữngđầutcủatnhân,vídụ:Đầutcholĩnh
vựcxãhộihaychocôngtácquảntrịcũngđềucókhókhăntơngtự.
H
H
H
Hì
ì
ì
ình
nh
nh
nh1
1
1
1:Ph
Ph
Ph
Phâ
â
â
ân
n
n
nlo
lo
lo
loạ
ạ
ạ
ại
i
i
iđầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
t
4
4
4
4-
-
-
-Đầ
Đầ
Đầ
Đầu
u
u
ut
t
t
ttrong
trong
trong
trongdoanh
doanh
doanh
doanhnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp.
p.
p.
p.
4.1.
4.1.
4.1.
4.1.Doanh
Doanh
Doanh
Doanhnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p
p
p
Cóthểnóidoanhnghiệp
l
àmộttếbàocủanềnkinhtếquốcdân.sựpháttriểnmạnh
mẽcủamỗitếbàotạonênsựtăngtrởngcủanềnkinhtế.
Chứcnăngcủadoanhnghiệp
l
àthựchiệnmộtsốkhâucủaquátrìnhtáisảnxuấtxã
hội,sảnxuấtrasảnphẩmphụcvụchonhucầucủaxãhộivớinhữngnguồn
l
ựchiệncó
nhằmđápứngnhucầuhànghoá,phụcvụchonhucầuthịtrờngvàQuốctế.
Doanhnghiệpthựchiệnđồngthờicảhoạtđộngsảnxuấtrahànghoá,dịchvụvà
hoạtđọngkinhdoanhhànghoá,d
ị
chvụđótrênthịtrờng.Cácdoanhnghiệpđóngvaitrò
cungcấp,tạorasảnphẩmsẵnsàngđápứngchonhucầucủathịtrờng,đồngthời
l
ại
l
à
ngờicầnvốnkhinóđóngvaitròquyếtđịnhthuê,muacácyếutốđầuvàophụcvụchonhu
cầusảnxuấtkinhdoanhcủadoanhnghiệpm
ì
nh.Trongtrờnghợpcácdoanhnghiệpcóthể
giữvaitròlàngờimua,vừalàngờibánnếucómụcđíchkinhdoanhxácđịnh.V
ì
vậykhi
đarakháiniệmdoanhnghiệpcũngcónhiềuđiểmkhácnhau:
Doanhnghiệplàmộttổchứchay
l
àmộtđơnv
ị
kinhdoanhđợcthànhlậpnhằmmục
đíchchủyếulàthựchiệncácmụcđíchkinhdoanh.Trongđókinhdoanhđợchiểulàviệc
thựchiệnmộtsốhaytấtcảcáccôngđoạncủaquátrìnhsảnxuất,tiêuthụsảnphẩmhay
thựchiệncácdịchvụtrênthịtrờngnhằmmụcđíchsinh
l
ợi.
Dớigócđộxãhội:
Doanhnghiệpđợchiểulàmộtcộngđồngngờiđợcliênkếtlạivớinhauđểchung
hởngnhữngthànhquảdoviệcsửdụngtàinguyênhiệncócủadoanhnghiệp.
Dớigócđộphápluật
:
Doanhnghiệpđợchiểulàtậpthểngời,đợctổchứctheohìnhthứcnhấtđịnh,phù
hợpcácquyđịnhcủaphápluật,cótàikhoảnriêngtrựctiếpsảnxuấtkinhdoanhtheo
phơnghoạchtoánkinhdoanhdớiquảnl
í
nhànớc.
Vậytacóthểđarakếtluậnchungvềquảnl
í
kinhdoanhđólà:“Doanhnghiệplàmột
tổchứckinhtếcótcáchphápnhân,đợcthành
l
ậptheonhữngquyđịnhhiệnhànhcủa
phápluật,thựchiệncáchoạtđộngsảnxuấtkinhdoanhcủasảnphẩm,dịchvụtrênth
ị
trờngnhằmmụctiêuthu
l
ợ
i
nhuận,đồngthờikếthợpvớimụctiêukinhtếcủaxãhộ
i
”.
Vớikháiniệmnàydoanhnghiệpbaogồmcácmụctiêukinhtế,xãhội.Songtrongkinh
doanhmụctiêukinhtếvẫn
l
àquyếtđịnhcònmụctiêuxãhộithờngđợcđặtravớicáctổ
chứckinhtếthuộctổchứcnhànớc
4.2.
4.2.
4.2.
4.2.Đầ
Đầ
Đầ
Đầu
u
u
ut
t
t
tph
ph
ph
phá
á
á
át
t
t
ttri
tri
tri
triể
ể
ể
ển
n
n
n
:
Doanhnghiệpđợcbiểuhiệnlàviệcmuasắmđộclậpmộttà
i
sảnhaymộttổhợptài
sảntronggiaiđoạnkếhoạchđợcgọ
i
làđố
i
tợngđầut.Vềmặtkinhtế,nóđợcđặctrngbở
i
chiph
í
muasắm(lợngvốnđầut)cũngnhcácsốdtheochitrongthờ
i
giansửdụngtàisản
chosảnxuấtởdoanhnghiệp,chothuêmớnvàbánđiđểtiếptụcsửdụngvàomụcđích
khác.Sốliệuchiphícóthểlàsốliệuthựckhinghiêncứumộtđố
i
tợngđầutđãđợcthực
hiệnhaysốliệukếhoạchkhinócònđangtronggiaiđoạnkếhoạch.Sởdĩ,nóiđầut
l
àviệc
muasắmđộclậpv
ì
việcraquyếtđịnhđầutphảidựavàocơsởtínhtoánvàđánhgiáchứ
khôngthểlàhậuquảcủamộtquyếtđịnhchủquannàođó.Chiphímuasắmđốitợngđầut
thờngđợcchianhỏvàphântheothờigian,v
í
dụ:Việcphânbổvốnởcáccôngtr
ì
nhxây
dựngcơbản.Đểđánhgiámộtdựánđầutcầncóchiphímuasắmcùngvớicácsốliệuthu
chikếhoạchthờngxuyênvàcácsốliệuhữu
í
chkhác.Chúnghìnhthànhnêndòngthuchi
haycòngọi
l
àdòngtiềnmặt.Dòngthuchikếhoạchphụthuộcvàovịtr
í
trạngtháicủasố
liệutrongtơnglaivàđợcớctínhtronghoàncảnhchalờnghếtnhữngkhảnăngsẽxảyra
trongthựctế.
Doviệcđặctrnghoáđốitợngđầuthàngdòngtiềnmặt,nênđãbỏquanhữngđại
lợngkhôngquiđẫnratiềncủađố
i
tợngđầut.Thờngđấylànhữngđại
l
ợngphảnánh
nhữngnhântốvềtrìnhđộkỹthuậtvàcôngnghệ,mangtínhxãhộivàpháp
l
ýcũngnh
hiệuíchgiántiếphayhiệuíchngoạimàđố
i
tợngđầutmang
l
ại,vídụ:Việcônhiễm
khôngkhí,nguồnnớc,gâytiếngđộng.Nhữngđạilợngnàyđợckếthợpvớicácch
ỉ
tiêu
kinhtếkháckhixétđểraquyếtđịnhchínhthứcvềđầuthaycùngđợcxửlývàgiả
i
quyết
songsong,vídụ
:
Bằngphơngphápphântíchquảntrịsửdụng.
Vớinhữngquanđ
i
ểmnày,ởđâytakhôngquantâmđếnviệcliệuđố
i
tợngđầuttrở
thànhchủsởhữuriêngcủadoanhnghiệp-chủđầuthaykhông?.Việcđánhgiáquátr
ì
nh
đầutnàycóthểápdụngchocácdựánđầutbìnhthờng,cácdựánthuêmớntà
i
sảntheo
kiểuLeasingkháphổbiếnởTâyÂuvàHoaKỳhiệnnay,hayđơngiảnhơnlàcácphơng
thứcquảngcáohànghoá-sảnphẩmcủadoanhnghiệp.
4.2.
4.2.
4.2.
4.2.Đầ
Đầ
Đầ
Đầu
u
u
ut
t
t
tv
v
v
và
à
à
àt
t
t
tà
à
à
ài
i
i
ich
ch
ch
chí
í
í
ính
nh
nh
nhtrong
trong
trong
trongdoanh
doanh
doanh
doanhnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp
p
p
p
:
Cũngliênquanđến
l
ĩnhvựcthuchi.Thờngđợcbiểuhiệnlàviệcsửdụngkhaithác
lạicácphơngtiệntàichính.Cònngợc
l
ại,tà
i
ch
í
nhbaohàmviệctìmkiếmnguồnvốnvà
trảlạitiềnvaycộngvớiphầnlãivàcácđiềukiệntíndụngcũngnhcácbiệnphápkhác
l
àm
saodoanhnghiệpvẫnđảmbảonguyêntắccânbằngtàichính.Nhvậy,đầutvàtàichính
trởthànhhaimặttrongnềnkinhtếdoanhnghiệp.Nótuykhácnhausonglạicómốiquan
hệchặtchẽ-Haimặtcủavấnđề.Domốiliênquannày,cácmôh
ì
nhtố
i
ukhácđểkế
hoạchhoácôngviệcđầutvàcácbiệnpháptàichínhđãđợcxâydựngvàpháttriển.Theo
BUSSEVONCOLBE/LASSMANNởĐức.
Ngờitaxâydựngmôhìnhtrêncơsởgiảthiếtmộtthịtrờngvốnkhôngdthừavàkết
quảđầut
l
àantoàn.Ngợc
l
ại,ởHoaKỳlạigiảđịnhthịtrờngvốnđầutdthừavàcáckết
quảđầutkhôngantoàn.Haihớnggiả
i
quyếtnàyđềucócá
i
chunglàdựatrêncơsởcác
giátạ
i
thuchitiềnmặtcủaquátrìnhđầutđemlại.Songởđâycáckếtquảkhôngthểlợng
hoáđợc,đềuchađợcđemvàogiải.Thờngviệcđầutđợcđặctrngbởimộtdòngtiềnmặt
xuấtphátbằngchi,mộtsốâm.Songcónhữngtrờnghợpđặcbiệtxuấtphátbằngthu,v
í
dụ:Khiđầutthaythếtàisảncũđợcthanh
l
ý,haydòngtiềnmặtlạivừacósốdthuchi
hàngnăm(sốâmvàdơng)nhtrongtrờnghợpthuêmứntàisản.Cònquátr
ì
nhtàichínhlại
đợcbắtđầutừthu,songcũngcótrờnghợplạibằngchi,vídụ:Phảitrảtiềnlệph
í
hoàntất
thủtụcvayvốn.
Ýtởngchungcủađầutvàtà
i
chínhlàlựachọnphơngánlợinhấthayxácđịnhdựán
đầutvàtàichínhbằngmôphỏng,đềulựadựatrêncơsởdòngtiềnmặtvànhvậysẽáp
dụngnhữngphơngpháptínhtoángiốngnhau.Nhữngphơngphápnàygọilàtínhtoánđầu
t.Nếunhữngquyếtđịnhvềđầutvàtà
i
chínhkhôngphụthuộclẫnnhauthìgiữachúng
phảicónhữngđ
i
ểmquanhệnhấtđịnh.Tronglýthuyếtđầut,nhìnchungnhữngmố
i
quan
hệhiệncótrênthịtrờngvốngiữacầuvốnvàcungvốnthìkhôngđadạng;nhữngđầut
độngmàcóliênquanđếnmứclãisuấttínhtoántrongdoanhnghiệp.
II.
II.
II.
II.
PH
PH
PH
PHƠ
Ơ
Ơ
ƠNG
NG
NG
NGPH
PH
PH
PHÁ
Á
Á
ÁP
P
P
PX
X
X
XÁ
Á
Á
ÁC
C
C
CĐỊ
ĐỊ
ĐỊ
ĐỊNH
NH
NH
NHHI
HI
HI
HIỆ
Ệ
Ệ
ỆU
U
U
UQU
QU
QU
QUẢ
Ả
Ả
ẢC
C
C
CỦ
Ủ
Ủ
ỦA
A
A
AHO
HO
HO
HOẠ
Ạ
Ạ
ẠT
T
T
TĐỘ
ĐỘ
ĐỘ
ĐỘNG
NG
NG
NGĐẦ
ĐẦ
ĐẦ
ĐẦU
U
U
UT
T
T
T
1.
1.
1.
1.X
X
X
Xá
á
á
ác
c
c
cđị
đị
đị
định
nh
nh
nhk
k
k
kế
ế
ế
ết
t
t
tqu
qu
qu
quả
ả
ả
ảc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
aho
ho
ho
hoạ
ạ
ạ
ạt
t
t
tđộ
độ
độ
động
ng
ng
ngđầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
t
1.1.
1.1.
1.1.
1.1.Kh
Kh
Kh
Khố
ố
ố
ối
i
i
il
l
l
lợ
ợ
ợ
ợng
ng
ng
ngv
v
v
vố
ố
ố
ốn
n
n
nđầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
tth
th
th
thự
ự
ự
ực
c
c
chi
hi
hi
hiệ
ệ
ệ
ện
n
n
n
Khố
i
lợngvốnđầutthựchiện
l
àtổngsốtiềnđểtiếnhànhcáchoạtđộngcủacáccông
cuộcđầutbaogồmcácchiph
í
chocôngtácxây
l
ắp,chiphíchocôngtácmuasắmthiếtbị
vàcácchiph
í
kháctheoquyđịnhcủathiếtkếdựtoánđợcghitrongdựánđầutđãđợc
duyệt.
*Chiphíxâylắp:
-Chiphíphávàtháodỡcácvậtkiếntrúccũđểgiảmvốnđầut.
-Chiphísan
l
ấpmặtbằngxâydựng
-Chiph
í
xâydựngcôngtr
ì
nhtạm,côngtrìnhphụtrợphụcvụthicông,nhàtạmtạ
i
hiệntrờngđểởvàđiềuhànhthicông(nếucó).
-Chiphíxâydựngcáchạngmụccôngtr
ì
nh
-Chiphílắpđặtthiếtbị
*Chiphíthiếtbị:
-Chiph
í
muasắmthiếtb
ị
côngnghệ(gồmcảthiếtbịphitiêuchuẩncầnsảnxuất,các
trangthiếtbịkhácphụcvụsảnxuất,làmviệc,sinhhoạtcủacôngtr
ì
nh).
-Chiphívậnchuyểntừcảngvànơimuađếncôngtrình.Chiphílukho,lubãi,lu
container,chiphíbảoquản,bảodỡng
-Thuếvàchiphíbảohiểmthiếtb
ị
côngtrình
*Chiphíkhác:
-Ởgiaiđoạnchuẩnbịđầut:
+Chiphí
l
ậpbáocáonghiêncứutiềnkhảthiđốivớidựánnhómAhoặcdựánnhóm
B,báocaonghiêncứukhảthiđố
i
vớidựánnóichungvàcácdựánch
ỉ
thựchiệnlậpbáo
cáođầut.
+Chiphítuyêntruyền,quảngcaodựán.
+Chiphínghiêncứukhoahọc,côngnghệcóliênquanđếndựán.
+Chiphívàlệphíthẩmđịnhbáocaonghiêncứukhảthicủadựánđầut.
-Ởgiaiđoạnthựchiệnđầut:
+Chiphíkhởicôngcôngtrình
+Chiphíđễnbùvàtổchứcthựchiệntrongquátrìnhđềnbùđấtđai,hoamàu,di
chuyểndâncvàcáccôngtrìnhtrênmặtbằngxâydựng,chiphíphụcvụchocôngtáctái
địnhcvàphụchồi.
+Tiềnthuêđấthoặctiềnchuyểnquyềnsửdụngđất
+Chiphíkhảosátxâydựng,thiếtkếcôngtrình,chiphímôhìnhthínghiệm,chiphí
lậphồsơmờ
i
thầu,chiph
í
choviệcphântích,đánhgiákếtquảđấuthầuxâylắp,muasắm
vậtt
+Chiphíbanquảnlýdựán
+Chiphíbảovệantoàn,bảovệmô
i
trờngtrongquátrìnhxâydựngcôngtrình(nếu
có).
+Chiphíkiểmđịnhvậtliêukđavàocôngtrình.
+Lệphíđịachính
-Giaiđoạnkếtthúcxâydựng
+Chiphíthựchiệnviệcquyđổ
i
vốn,thẩmtravàphêduyệtquyếttoánvốnđầut
côngtr
ì
nh.
+Chiphítháodỡcôngtrìnhtạm,côngtrìnhphụtrợphụcvụthicông
+Chiphíthudọnvệsinhcôngtrình,tổchứcnghiệmthu,khánhthànhvàbàngiaocông
trình.
+Chiphíđàotạocôngnhânkỹthuậtvàcáccánbộquản
l
ýsảnxuất
+Chiphíthuêchuyêngiavậnhànhvàsảnxuấttrongthờigianchạythử.
+Chiphínguyên,vậtliệu,năng
l
ợngvànhânlựcchoquátrìnhchạythửkhôngtải,
cótải.
1.2.
1.2.
1.2.
1.2.T
T
T
Tà
à
à
ài
i
i
is
s
s
sả
ả
ả
ản
n
n
nc
c
c
cố
ố
ố
ốđị
đị
đị
định
nh
nh
nhhuy
huy
huy
huyđộ
độ
độ
động
ng
ng
ngv
v
v
và
à
à
àn
n
n
nă
ă
ă
ăng
ng
ng
ngl
l
l
lự
ự
ự
ực
c
c
cs
s
s
sả
ả
ả
ản
n
n
nxu
xu
xu
xuấ
ấ
ấ
ất
t
t
tph
ph
ph
phụ
ụ
ụ
ục
c
c
cv
v
v
vụ
ụ
ụ
ụt
t
t
tă
ă
ă
ăng
ng
ng
ngth
th
th
thê
ê
ê
êm
m
m
m
-Tàisảncốđịnhhuyđộnglàcôngtrìnhhayhạngmụccôngtr
ì
nh,đốitợngxâydựng
cókhẳnăngpháthuytácdụngđộclậpđãkếtthúcqúatr
ì
nhxâydựng,muasắm,đãlàm
xongthủtụcnghiệmthusửdụng,cóthểđaravàohoạtđộngđợcngay.
-Nănglựcsảnxuấtphụcvụtăngthêm
l
àkhảnăngđápứngnhucầusảnxuất,phục
vụcủacáctàisảncốđịnhđãđợchuyđộngvàosửdụngđểsảnxuấtrasảnphẩmhoặctiến
hànhcáchoạtđộngdịchvụtheoquyđịnhđợcghitrongdựánđầut.
Nó
i
chung,đố
i
vớ
i
cáccôngcuộcđầutquymô
l
ớn,cónhiềuđố
i
tợng,hạngmụcxây
dựngcókhảnăngpháthuytácdụngđộc
l
ậpthìđợcápdụnghìnhthứchuyđộngbộphận
saukhitừngđốitợng,hạngmụcđãkếtthúcquátrìnhxâydựng,muasắm,lắpđặt.Cònđối
vớicáccôngcuộcđầutquymônhỏ,thờigianthựchiệnđầutngắnth
ì
ápdụnghìnhthức
huyđộngtàonbộkhitấtcảcácđốitợng,hạngmụccôngtrìnhđãkếtthứcquátr
ì
nhxây
dựng,muasắmvà
l
ắpđặt.
Cáctà
i
sảncốđịnhđợchuyđộngvànănglựcsảnxuấtphụcvụtăngthêmlàsản
phẩmcuốicùngcủacáccôngcuộcđầut,chúngcóthểđợcbiểuhiệnbằngtiềnhoặcbằng
hiệnvật.Cácch
ỉ
tiêubiểuhiệnbằnghiệnvậtnhsốlợngcáctàisảncốđịnhđợchuyđộng
(sốlợngnhàở,bệnhviện,cửahàng,trờnghọc,nhàmáy ).Côngsuấthoặcnănglựcphát
huytácdụngcủacáctàisảncốđịnhđợchuyđộng(Sốcănhộ,métvuôngnhàở,sốchỗ
ngồ
i
ởrạphát,trờnghọc )
Chỉtiêugiátrịcáctàisảncốđịnhđợchuyđộngt
í
nhtheogiátr
ị
dựtoánhoặcgiátrịthực
tếtuỳthuộcmụcđíchsửdụngchúngtrongcôngtácnghiêncứukinhtếhayquản
l
ýhoạt
độngđầut.Cụthểgiátrịdựtoánđợcsửdụnglàmcơsởđểt
í
nhgiátrịthựccủatàisảncố
định,đểlậpkếhoạchvềvốnđầutvàt
ì
nhkhốilợngvốnđầutthựchiện.Giátrịdựtoánlà
cơsởđểtiếnhànhthanhquyếttoángiữachủđầutvàcácđơnvịnhậnthầu.
Còngiátrịthựctếcủacáctàisảncốđịnhhuyđộngđợcsửdụngđểkiểmtraviệcthực
hiệnkỷluậttàichính,dựtoánđốivớicáccôngcuộcđầuttừnguồnngânsáchcấp,đểghi
vàobảngcânđốitàisảncốđịnhcủacơsở,
l
àcơsởđểtínhmứckhấuhaohàngnăm,phục
vụcôngtáchoạchtoánkinhtếcủacơsở,đánhgiákếtquảhoạtđộngtà
i
ch
í
nhcủacơsở.
2.
2.
2.
2.X
X
X
Xá
á
á
ác
c
c
cđị
đị
đị
định
nh
nh
nhhi
hi
hi
hiệ
ệ
ệ
ệu
u
u
uqu
qu
qu
quả
ả
ả
ảc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
aho
ho
ho
hoạ
ạ
ạ
ạt
t
t
tđộ
độ
độ
động
ng
ng
ngđầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
t
Hiệuquảkinhtếnềnsảnxuấtxãhộ
i
làphạmtrùkinhtếquantrọngbiểuhiệnquanhệ
sosánhgiữakếtquảkinhtếmàxãđạtđợcvớichiphíbỏrađểđạtđợchiệuquảđó.
Kếtquảđợcđemrasosánhcóthểlàkếtquảbanđầu,trunggianhoặckếtquảcuối
cùng.Tơngứng,cócácchỉtiêuhiệuquảkhácnhau,cónhữngtácdụngkhácnhau.Kết
quảđợcnó
i
ởđâycóthểlàkếtquảtrựctiếp,kếtquảgiántiếpvớ
i
cácmứcđộkhácnhau.
Chiphíđợcchọnđểsosánhcũngbaogồmnhiềuloạikhácnhau:Chiphíthờng
xuyên,chiphímộtlần(nguồnlựccủanềnsảnxuấtxãhội).Tơngứngcũngcócácchỉtiêu
hiệuquảkhácnhau,cótácdụngkhácnhau.
Hiệuquảkinhtếcóthểđợcxácđịnhbằngcáchsosángtơngđối.Ch
ỉ
tiêuhiêuquả
đợct
í
nhtừcácloạ
i
sosánhtrên,cótácdụngkhácnhautrongđánhgiávàphântíchkinh
tế.
2.1
2.1
2.1
2.1Hi
Hi
Hi
Hiệ
ệ
ệ
ệu
u
u
uqu
qu
qu
quả
ả
ả
ảc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
ađầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
t.
2.1.1.
2.1.1.
2.1.1.
2.1.1.Hi
Hi
Hi
Hiệ
ệ
ệ
ệu
u
u
uqu
qu
qu
quả
ả
ả
ảđầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut:
t:
t:
t:
Làkháiniệmmởrộngvàtổnghợp,làphạmtrùkinhtếkháchquancủanềnkinhtế
thịtrờngtheođịnhhớngXHCN.Sựhoạtđộngcủacácquiluậtkinhtếkháchquanvàcủa
quiluậtkinhtếcơbảnkháccủacơchếthịtrờngtheođịnhhớngXHCN,đò
i
hỏimọihoạt
độngsảnxuất,kinhdoanhdịchvụtrongđócóhoạtđộngđầutphảiđem
l
ạ
i
hiệuquảtài
chính,kinhtế-xãhội,đồngthờicũngtạoranhữngđiềukiệnđểchomọihoạtđộngsản
xuất,kinhdoanh,d
ị
chvụđạtđợchiệuquảtà
i
chính,kinhtế-xãhộingàycàngcao.
Hiệuquảcủađầutlàphạmtrùkinhtếbiểuhiệnquanhệsosánhgiữakếtquảkinhtế,
xãhộiđạtđợcvớichiph
í
đầutbỏrađểđạtđợckếtquảđótrongmộtthờikỳnhấtđịnh.
Trêngiácđộnềnkinhtếquốcdân,hiệuquảcủađầutđợcthểhiệntổnghợpởmứcđộthoả
mãncủađầutđốivớinhucầupháttriểnkinhtế,nângcaođờisốngvậtchấtvàtinhthần
củangờilaođộng.Xéttheophạmvitừngngành,từngdoanhnghiệp,từnggiảiphápkỹ
thuậtthìhiệuquảcủađầutđợcthểhiệnởmứcđộđápứngnhữngnhiệmvụkinhtế,chính
trị,xãhộ
i
đãđềrachongành,chodoanhnghiệp,chotừnggiảiphápkỹthuậtkhithựchiện
đầut.
2.1.2
2.1.2
2.1.2
2.1.2Hi
Hi
Hi
Hiệ
ệ
ệ
ệu
u
u
uqu
qu
qu
quả
ả
ả
ảc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
ađầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
ts
s
s
sả
ả
ả
ản
n
n
nxu
xu
xu
xuấ
ấ
ấ
ất
t
t
tkinh
kinh
kinh
kinhdoanh
doanh
doanh
doanhc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
adoanh
doanh
doanh
doanhnghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp:
p:
p:
p:
Làmộtphạmtrùkinhtếbiểuhiệnsựpháttriểntheochiềurộnghaychiềusâu(tuỳ
theoloạihìnhđầut,đầutthànhlập(đầutbanđầu)hayđầutthờngxuyên).Nóphảnánh
trìnhđộkhaitháccácnguồn
l
ựctrongquátr
ì
nhsảnxuấtvàtá
i
sảnxuất,nhucầuthịtrờng
vàquimôsảnxuất…nhằmthựchiệnmụctiêucủadoanhnghiệp.Nó
l
àch
ỉ
tiêutơngđối
đợcbiểuhiệnbằngkếtquảđầutsảnxuấtkinhdoanhcủadoanhnghiệpsovớichiph
í
đầu
tbanđầuhaychiphíđầuttá
i
sảnxuất(chỉtiêuhiệuquảthuận)hoặcngợc
l
ạ
i
(ch
ỉ
tiêu
hiệuquảngh
ị
ch).Cácch
ỉ
tiêunàycònđợcgọi
l
àchỉtiêunăngsuất.
2.2.
2.2.
2.2.
2.2.C
C
C
Cá
á
á
ác
c
c
cch
ch
ch
chỉ
ỉ
ỉ
ỉti
ti
ti
tiê
ê
ê
êu
u
u
uph
ph
ph
phả
ả
ả
ản
n
n
ná
á
á
ánh
nh
nh
nhhi
hi
hi
hiệ
ệ
ệ
ệu
u
u
uqu
qu
qu
quả
ả
ả
ảđầ
đầ
đầ
đầu
u
u
ut
t
t
t(SXKD
(SXKD
(SXKD
(SXKDc
c
c
củ
ủ
ủ
ủa
a
a
aDN)
DN)
DN)
DN).
Nguyêntắcchungđểtínhcácchỉtiêuhiệuquảcủađầut
l
à
l
ầnlợtsosánhcáckếtquả
dođầutđemlạ
i
vớ
i
chiph
í
vốnđầutđãđợcthựchiệnđểthuđợccáckếtquảđó.Tiếpđến
sosánhkếtquảtínhđợcvớ
i
địnhmứchoặckếhoạchvớ
i
cácthờikỳtrớc,vớicáccông
cuộcđầutcùngtínhchất.Chẳnghạn,nếugọiE
0
l
àchỉtiêuhiệuquảđịnhmức,E
1
l
àchỉ
tiêuhiệuquảthựctế,trongđó:
E
1
=
Kếtquảđạtđợc
Chiph
í
vốntơngứng
+NếuE
1
E
0
Thìcôngcuộcđầutlàcóhiệuquả.
+NếuE
1
<E
0
Th
ì
côngcuộcđầutkhôngđạttiêuchuẩnhiệuquả.
Cáckếtqủadohoạtđộngđầutđem
l
ạ
i
chocơsở,chonềnkinhtếrấtđadạngvàlà
điềutấtyếucủaquátr
ì
nhthựchiệnđầut.Cáckếtquảđócóthểlà
l
ợ
i
nhuậnthuần,làmức
tăngnăngsuấtlaođộng,
l
àsốlaođộngcóviệc
l
àmdohoạtđộngđầuttạora,làmứctăng
thunhậpchongờilaođộng,tăngthuchongânsách,tăngGDP…
Dođó,đểphảnánhhiệuquảcủahoạtđộngđầut,ngờitaphảisửdụngmộthệthống
cácchỉtiêu.Mỗ
i
ch
ỉ
tiêuphảnánhmộtkhíacạnhcủahiệuquảvàđợcsửdụngtrong
nhữngđiềukiệnnhấtđịnh.Trongđó,chỉtiêubiểuhiệnbằngtiềnđợcsửdụngrộngrãi.
Tuynhiêntiềncógiátr
ị
thayđổitheothờ
i
giannênkhisửdụngcácchỉtiêubằngtiền
phảiđảmbảotínhsosánhvềmặtgiátrịtheothờ
i
gian.
Tuỳthuộcphạmvipháthuytácdụngvàbảnchấtcủahiệuquả(thốngkê)sửdụng
nhữnghệthốngchỉtiêuđánhgiáhiệuquảkhácnhausauđây:
2.2.1.
2.2.1.
2.2.1.
2.2.1.H
H
H
Hệ
ệ
ệ
ệth
th
th
thố
ố
ố
ống
ng
ng
ngch
ch
ch
chỉ
ỉ
ỉ
ỉti
ti
ti
tiê
ê
ê
êu
u
u
uph
ph
ph
phả
ả
ả
ản
n
n
ná
á
á
ánh
nh
nh
nhhi
hi
hi
hiệ
ệ
ệ
ệu
u
u
uqu
qu
qu
quả
ả
ả
ảt
t
t
tà
à
à
ài
i
i
ich
ch
ch
chí
í
í
ính
nh
nh
nh
Chỉtiêunàyđợcsửdụngđểxemxéthiệuquảcủađầutđốivớinhữngdựánđầut
hoặcđầutcủadoanhnghiệp.
2.2.1.1.Hệthốngch
ỉti
êuphảnánhhiệuquả
t
à
i
ch
í
nhcủahoạ
t
độngđầu
t.
-Chỉtiêusinhlờicủavốnđầut
:Còngọ
i
làhệsốthuhồivốnđầut.Chỉtiêunày
phảnánhmức(lợinhuậnròng)(
l
ợ
i
nhuậnthuần)thuđợctừmộtđơnv
ị
đầut(1000đ
hoặc1triệuđồng…)đợcthựchiện,kýhiệu
l
àRR,côngthứct
í
nhchỉtiêunàycódạngsau
đây:
đTínhchotừngnămhoạtđộng,thì
Trongđó
:
W
ipv
:Lợinhuậnthuầnthuđợcnămitínhtheomặtbằnggiátr
ị
cáckếtquảđầutbắt
đầupháthuytácdụng.
I
v0
:Tổngsôtiềnvốnđầutthựchiệntínhđếnthờiđiểmcáckếtquảđầutcủadựán
bắtđầupháthuytácdụng.
đNếut
í
nhchotoànbộcôngcuộcđầutcủadựánthìchỉtiêuthunhậpthuầntoànbộ
côngcuộcđầutt
í
nhcho1.000đhay1triệuđồngvốnđầutđợctínhnhsau:
hayhoặc
Trongđó:
NPV:Tổngthunhậpthuầncủacảđờimộtdựánđầutt
í
nhởcácmặtbằngthờ
i
gian
khicáckếtquảđầutbắtđầupháthuytácdụng.
:Tổnglợinhuậnthuầncảđô
i
dựán.
SV
pv
:Giátr
ị
thanhlýtínhtheomặtbằngthờigiankhidựánbắtđầupháthuytác
dụng.
RR
i
vànpv:Càngnhỏcàngtốt(Mininum)
npv<1
-Chỉtiêutỷsuấtsinhlờicủavốntựcó
:Vốntựcó
l
àmộtbộphậncủavốnđầut,
l
à
mộtyếutốcơbảnđểxemxéttiềm
l
ựctà
i
ch
í
nhchoviệctiếnhànhcáccôngcuộcđầutcủa
cáccơsởkhôngđợcngânsáchtà
i
trợ.Nếuvốnphảiđivayít,tổngtiềntrảlãivayít.Tỷ
suấtsinhlờ
i
vốntựcócàngcaovàngợclại.Côngthứctínhcódạngsauđây:
đNếutínhcho1nămhoạtđộng:
Trongđó
:
-E
1
:Vốntựcóbìnhquânnămicủadựán.
-W
i
:Lợinhuậnthuầnnămicủadựán.
đ
:
Nếut
í
nhchotoànbộcôngcuộcđầutdựán.
Trongđó
:
-NPV:Tổngthunhậpthuầncảđờ
i
dựánởmặtbằngthờigiankhicáckếtquảđầut
bắtđầupháthuytácdụng.
-E
pv
:Vốntựcóbìnhquâncủacảđờidựántínhởmặtbằngthờigiankhicôngtrình
đầutbắtđầupháthuytácdụng.
upv
E
:
Cànglớncàngtốt.
-Chỉtiêusôlầnquayvòngcủavốnluđộng
:Vốnluđộnglàmộtbộphậncủavốnđầu
t.Vốnluđộngquayvòngcàngnhanh,càngcần
í
tvốnvàdođótiếtkiệmvốnđầutvà
trongnhữngđ
i
ềukiệnkhôngđổithìtỷsuấtsinhlờicủavốnđầucàngcao.Côngthứct
í
nh
chỉtiêunàycódạngsauđây:
Trongđó
:
-o
i
:Doanhthuthuầnnămicủadựán.
-
:
Vốnluđộngbìnhquânnămicủadựán.
hoặc:
Trongđó
:
-:Doanhthuthuầnb
ì
nhquânnămcảđờidựán.
-:Vốnluđộngb
ì
nhquânnămcảđờidựán.
vàcànglớncàngtốt.
-Chỉtiêuthờihạnthuhồivốnđầut
:Làthờigianmàcáckếtquảcủaquátr
ì
nhđầut
cầnhoạtđộngđểcóthểthuhồ
i
vốnđầutđãbỏratừlợinhuậnthuầnthuđợc.
Côngthứctínhtoánnhsau:
Trongđó
:
-:Lợinhuậnthuầnthuđợcbìnhquân1nămcủadựánhoặc
:
vàT:Thờigianthuhồivốnđầutt
í
nhtheotháng,quíhoặcnăm.
-Chỉtiêuchiphíthấpnhất
:
Trongtrờnghợpcáccácđiềukiệnkhácnhnhau(đờidự
án,doanhthuthuần…).
đTínhtoànbộchocôngcuộcđầutcủadựán:
đmin
Trongđó
:-Chiph
í
hoạtđộngbìnhquânnămtínhtheogiátrịởmặtbằngkhiđa
dựánvàohoạtđộng.
-T:Đờ
i
hoạtđộngcủadựánđầut.
đ
:
T
í
nhbìnhquânchomộtnămhoạtđộngcủacáckếtquảđầutcủadựán:
đmin.
-ChỉtiêuhệsốhoànvốnnộibộIRR:
Làtỷsuất
l
ợ
i
nhuậnnếuđợcsửdụngđểtínhchuyển
cáckhoảnthuchicủatoànbộcôngcuộcđầutvềmặtbằngthờigianởhiệntạisẽlàmcho
tổngthucânbằngvớ
i
tổngchi.Côngcuộcđầutđợccoilàcóhiệuquảkhi:IRR<IRR
định
mứ
c
.ỞđâyIRR
địnhmứ
c
cóthểlàlã
i
suấtđ
i
vaynếuphả
i
vayvốnđểđầut,cóthể
l
àtỷsuất
lợinhuậnđịnhmứcdonhànớcquyđịnhnếuvốnđầutdongânsáchcấp,cóthểlàđịnh
mứcchiphícơhộinếusửdụngvốntựcóđểđầut.BảnchấtcủaIRRđợcthểhiệntrong
côngthứcsauđây
:
ĐểtínhIRRcóthểápdụngcácphơngphápsauđây:
đSửdụngvit
í
nhnếuđãcóchơngtrìnhphầnmềmphùhợp.
đThửdầncácgiátr
ị
củatỷsuấtchiếtkhấur(o<r<Ơ;vớirt
í
nhtheohệsố)vàovị
trícủaIRRtrongcôngthứctrên.Trịsốnàocủarlàmchocôngthứctrênbằng0,đóch
í
nh
làIRR.Phơngthứcnàymấtnhiềuthờigianvàmòmẫm.
đVẽđồth
ị:
Lậphệtrụctoạđộvớicácđộđoxácđịnhtrêntrụchoànhvàtrụctung.
Trụctungbiểuthịcácgiátr
ị
thunhậpthuầnquyvềmặtbằnghiệntạiNPV,trụchoành
biểuthịcáctỷsuấtchiếtkhấurtínhtheohệsố.Trêntrụchoành
l
ầnlợtlấycácgiátr
ị
r
1
,r
2
,
r
3
…thayvàov
ị
trícủaIRRtrongcôngthứctrêntalầnlợttìmđợccácgiátr
ị
thunhập
ròngtơngứngNPV
1
,NPV
2
,NPV
3
,…Trêntrụctungkẻcácđờngvuônggócvớitrục
hoành.CácđờngnàysẽvuônggócvớicácđờngkẻtừứngNPV
1
,NPV
2
,NPV
3
,…tạ
i
các
điểmtơngứng.Nố
i
cácđiểmgiaonhaulạitađợcmộtđờngcong.Đờngcongnàycắttrục
hoànhtạimộtđ
i
ểm,ởđóNPV=0vàđiểmđóchínhlàIRR.Phơngphápnàyđò
i
hỏ
i
phả
i
vẽrấtchínhxáchoặcsửdụngcácphầnmềmvitính.
Ápdụngcôngthứcsauđây
từđồthị
:
Vớir
2
>r
1
;r
2
-r
1
Ê5%
NPV
1
>0vàgần0;NPV
2
<0vàgần0
-Chỉtiêuđiểmhoàvốn
:
Ch
ỉ
tiêunàychothấysốsảnphẩmcầnsảnxuấthoặctổng
doanhthucầnthudobánsốsảnphẩmđóđủđểhoàn
l
ạisốchiphíđãbỏratừđầuđờ
i
dự
án.Ch
ỉ
tiêunàycàngnhỏcàngtốt,mứcđộantoàncủadựáncàngcao,thờ
i
hạnthuhồ
i
vốncàngngắn.
Chỉtiêunàycóthểđợcbiểuhiệnbằngsốlợngsảnphẩmsảnxuấtvàtiêuthụtừđầu
đờidựánnếudựánsảnxuấtkinhdoanhmộtloạisảnphẩmhoặcbiểuth
ị
bằngtổngdoanh
thudobántấtcảcácsảnphẩmdodựánsảnxuấttừđầuđờ
i
dựánđếnkhicânbằngvớ
i
tổngchiph
í
đãbỏra.Cóhaiphơngpháptínhchỉtiêunày:
*Phơngphápđạisố
:Nhằmtìmracôngthứclýthuyếtxácđịnhđ
i
ểmhoàvốn,mố
i
quanhệgiữađiểmhoàvốnvớ
i
cácyếutốcóliênquanvàbảnchấtcủacácmốiquanhệ
này,từđócóbiệnpháptácđộngvàocácyếutốcótácdụnghoàvốn.Theophơngpháp
này,chúngtagiảthiếtgọiXlàsốsảnphẩmđợcsảnxuấttrongcảđờidựán,xlàsốsản
phẩmcầnsảnxuấtđểđạtđợchoàvốn,Ưlàtổngđịnhphí,v
l
àbiếnphítínhchomộtsản
phẩm.Plàgiábánmộtsảnphẩm,Ylàtổngdoanhthudobánsảnphẩmvàbằngchiph
í
tạiđiểmhoàvốn.Từnhữnggiảthiếtnàytacóhệphơngtrình:
Y
0
=x.P
:
Đâylàphơngtr
ì
nhdoanhthu.
Y
0
=xv+Ư
:
Đâylàphơngtr
ì
nhchiphí.
Tạiđiểmhoàvốn
:
Y
0
=Y
C
hayĐâylàcôngthứcxácđịnhđiểmhoàvốn
lýthuyết.
Có3nhântốtácđộngđếnx,Ư,Pvàv.Trongđóxtỷ
l
ệthuậnvớiƯ,tỷlệngh
ị
chvới
(P-v),xcàngnhỏcàngtốt.Trờnghợpdựánsảnxuất,kinhdoanhnhiềuloạisảnphẩm,
phảitính(đến)ch
ỉ
tiêudoanhthuhoàvốn:
Trongđó
:m-sốloạisảnphẩm
P
i
-Giábán1sảnphẩm
i
v
i
-Biếnphícủamộtsảnphẩmi.
x
i
-Sốsảnphẩm
i
;
*Phơngphápđồth
ị:
Lậpmộthệtrụctoạđộ,trụchoànhbiểuthịsố
l
ợngsảnphẩm.
Trêntrụctunglấy1đoạnthẳngƯkẻsongsongvớ
i
trụchoành.Đó
l
àđờngbiểudiễnchi
ph
í
cốđịnh(địnhph
í
).Từgócđộtoạđộkẻđờngchiph
í
khảbiến(biếnph
í
).Từđ
i
ểmƯ
trêntrụctungkẻmộtđờngsongsongvớiđờngbiếnph
í
tađợcđờngtổngchiphí:Y=xv
+Ư.TừgóctoạđộvẽđờngdoanhthuY=x.P.ĐờngnàycắtđờngY=xv+Ưtạimột
điểm.Điểmđóchính
l
àđiểmhoàvốn.Từgiaođiểmnàykẻmộtđờngthẳnggócvớitrục
hoành.Điểmgiaonhaugiữađờngnàyvàtrụchoànhchínhlàđiểmbiểudiễnsốsảnphẩm
cầnsảnxuấtđểđạtđợcmứchoàvốn-gọ
i
làđiểmhoàvốnx
0
.
Trongsơđồbên,đoạn
Ox
0
biểuthịmứchoạt
độngchođếnkhiđạt
hoàvốn.Ox
0
càngngắn
sovớiOx(đờidựán)
thìcàngtốt.
2.2.1.2.Đốivớidoanhnghiệp,cácchỉtiêuhiệuquảtàichínhcủađầutđợctínhnh
sau:
-Chỉtiêutỷsuấtsinh
l
ờ
i
(lợ
i
nhuậnthuần)củavốnđầuttrongnăm(RR
i
)hoặcbình
quânnămthờikỳnghiêncứu.
đChỉtiêutỷsuấtsinhlợi(lợ
i
nhuậnthuần)củavốnđầuttừngnăm
Trongđó
:
W
j
-Lợinhuậncủadựánj.
RR
đ/m
-Tỷsuấtsinhlợiđịnhmứchoặccủanămtrớc;
-Tổng
l
ợ
i
nhuậncủacácdựánhoạtđộngnămi.
Thờikỳnghiêncứu
Iv
b
-Vốnthựchiệnnhngchapháthuytácdụngởđầunămcủadoanhnghiệp;
Iv
r
-Vốnđầutthựchiệntrongnămcủadoanhnghiệp.
Iv
e
-Vốnđầutchapháthuytácdụngởcuốinămcủadoanhnghiệp.
đCh
ỉ
tiêutỷsuấtsinhlợi(lợinhuậnthuần)củavốnđầutbìnhquânnămthờ
i
kỳ
nghiêncứu.
Trongđó
:
-Lợ
i
nhuậnbìnhquânnămcủakỳnghiêncứutínhtheogiátrịởmặtbằngpv
củatấtcảcácdựánhoạtđộngtrongkỳ;
-Vốnđầutđãđợcpháthuytácdụngb
ì
nhquânnămthờ
i
kỳnghiêncứuđợc
tínhtheocùngmặtbằngvớ
i
W
(pv)
.
-Ch
ỉ
tiêutỷsuấtsinhlợ
i
tăngthêmcủavốntựcócủadoanhnghiệpdođầuthàng
năm(r
Ei
)hoặcbìnhquânnămthờ
i
kỳnghiêncứu:
đChỉtiêutỷsuấtsinhlợi(lợ
i
nhuậnthuần)củavốnđầuttừngnăm
:
đCh
ỉ
tiêutỷsuấtsinhlợi(lợinhuậnthuần)củavốnđầutbìnhquânnămthờ
i
kỳ
nghiêncứu:
Trongđó
:K-Hệsốmứcảnhhởngcủađầut.
i-Nămnghiêncứu
i-1-Nămtrớcnămnghiêncứu
t-Thờ
i
kỳnghiêncứu
t-1-Thờ
i
kỳtrớcthờikỳnghiêncứu
-Chỉtiêusố
l
ầnquayvòngtăngthêmcủavốnluđộngtừngnămhoặcbình
quânnămthờikỳnghiêncứu.
DL
Wci
=(L
Wci
-L
Wci
-
1
)*K>0
và
-Chỉtiêuthờihạnthuhồivốnđầutgiảmkỳnghiêncứu(t)sovớ
i
kỳtrớc(t-1).
DT=(T
t
-T
t
-
1
)*K<0
-Chỉtiêumứchoạtđộnghoàvốngiảm:
đMứctăngnăngsuấtlaođộngcủadoanhnghiệptừngnămhoặcb
ì
nhquânnămthời
kỳnghiêncứusovớ
i
kỳtrớcdođầut:
DE
Li
=(E
Li
-E
Li
-
1
)*K>0
và
Trongđó
:-Mứctăngnăngsuấtlaođộng,bìnhquânthờikỳtso
vớ
i
thờikỳtrớc(t-1)
DE
Li
-Mứctăngnăngsuấtlaođộngnămisovớ
i
năm(i-1)
Đánhgiátổnghợphiệuquảcủahoạtđộngđầuttrongdoanhnghiệp.Dokếtquảcủa
hoạtđộngđầutrấtđadạngchonênhiệuquảcủađầutcũngđợcbiểuhiệnởnhiềukhía
cạnh.Khicầnsosánhhiệuquảcủađầutgiữacácdoanhnghiệpcùngloạih
ì
nhhoặcgiữa
cácthờ
i
kỳcủamộtdoanhnghiệpcầnphảitínhmộtchỉtiêutổnghợptừcácchỉtiêuphản
ánhhiệuquảtheocáckhíacạnhkhácnhau.Cónhiềuphơngphápbìnhquânnhiềuchiều,
phơngpháptỷtrọng,phơngpháphệsố,phơngphápchođiểm…Bảnchấtcủacácphơng
phápnàylàđacácch
ỉ
tiêuphảnánhhiệuquảcócácđơnvịđolờngkhácnhauvềcùng
mộtđơnvịđolờng,sauđótổnghợplạivàsửdụngkếtquảtổnghợpnàyđểphântích,so
sánh.
Thídụ:Cósốliệusauđâycủa2doanhnghiệpAvàBvềhiệuquảđầutkỳnghiên
cứunhsau
:
Đố
i
vớidoanhnghiệpAcácch
ỉ
tiêuphảnánhhiệuquảtàichínhcủađầutkỳnghiên
cứu
l
à:RR=0,1;r
E
=0,10;DT=-2năm;DL
Wc
=-5vòng;.
Đố
i
vớidoanhnghiệpB,cácchỉtiêutơngứnglà:
RR=0,12;r
E
=0,10;DT=-3năm;DL
Wc
=-4vòng;
Quathămdòýkiếncácchuyêngiathìtầmquantrọngtrong(a)củacácch
ỉ
tiêunày
nhsau:
a
RR
=0,2;a
E
=-0,22;a
t
=0,25;a
Lwc
=0,23;K=1;và.
Đểxácđịnhchỉtiêuhiệuquảtàich
í
nhtổnghợptrên5chỉtiêutrênchúngtacóthểáp
dụngphơngphápsốbìnhquânnhiềuchiều.Ta
l
ậpbảngsốliệutínhtoánnhsau:Nếuta
gọ
i
cácchỉtiêuphảnánhhiệuquảlà
:
Y
1
,Y
2
,…,Y
i
,…,Y
n
,trịsốcủacácchỉtiêunày
theotừngcơsởđợcnghiêncứulàY
ji
vàlậpbiểuđồsauđây:
Chỉtiêu
Cơsở
Y
1
Y
2
…Y
i
…Y
n
1Y
11
Y
12
…Y
1i
…Y
1n
2Y
21
Y
22
…Y
2i
…Y
2n
3Y
31
Y
32
…Y
3i
…Y
3n
j–1Y
(j-1).1
Y
(j-1).2
…Y
(j-1).i
…Y
(j-1).n
jY
j.1
Y
j.2
…Y
j.i
…Y
j.n
j+1Y
(j+1).1
Y
(j+1).2
…Y
(j+1)i
…Y
(j+1)n
m-1Y
(m-1).1
Y
(m-1).2
…Y
(m-1).i
…Y
(m-1).n
mY
m.1
Y
m.2
…Y
m.i
…Y
m.n
Tiếpđếnlàt
í
nhtổngtrịsốtừngch
ỉ
tiêucủacáccơsở(Y
i
)vàb
ì
nhquântừngchỉtiêu
từcáctrịsốtrongbảngnhsau
:
;
Sauđótínhcácch
ỉ
tiêuphảnánhtơngquangiữatrịsốcủatừngchỉtiêucủamỗ
i
cơ
sởvớisốb
ì
nhquâncủachỉtiêuđótheocôngthứcsau:
CơsởY
1
Y
2
Y
3
…Y
i
…Y
n
1x
11
x
12
x
13
…x
1i
…x
1n
2x
21
x
22
x
23
…x
2i
…x
2n
3x
31
x
32
x
33
…x
3i
…x
3n
jx
j.1
x
j.2
x
j.3
…x
j.i
…x
j.n
mx
m.1
x
m.2
x
m.3
…x
m.i
…x
m.n
Hiệuquảtổnghợpcủatừngcơsởnghiêncứutheonchỉtiêuđợctínhtheocôngthức:
hay
Trongđó
:a
i
-Trongsốtầmquantrọngcủachỉsốtrêniđợcxácđịnhtheophơng
phápchuyêngiahoặcphơngpháphồiquytơngquan.
E
j
-Hiệuquảtổnghợpcủacácch
ỉ
tiêucủacơsởj;.
-Hiệuquảtổnghợpb
ì
nhquân1ch
ỉ
tiêucủacơsởj.
Sửdụngsốliệuchothídụtrên2doanhnghiệpAvàB,talậpbảngtínhtoánhiệuquả
tổnghợpcủatừngdoanhnghiệplầnlợtnhsau:
DN
RR(%)r
E
(%)DT(năm)DL(vùng)
A1010-2-5-10
B1210-3-4-15
A+B
2220-5-9-25
1110-2,5-4,5-12,5
Tínhcácch
ỉ
tiêuhiệuquảtà
i
ch
í
nhtừngdoanhnghiệptrongtơngquanvớibình
quânchungcủacảhaidoanhnghiệpnhsau
:
D
N
RR(%)r
E
(%)DT(năm)DL(vùng)
A0,91,00,81,10,8
B1,11,01,20,91,2
A+B1,001,001,001,001,00
Hiệuquảtổnghợpcủatừngdoanhnghiệpsẽlà
:
DNA=0,9.0,2+1,0.0,22+0,8.0,25+1,1.0,23+0,8.0,10=0,93.
DNB=1,1.0,2+1,0.0,22+1,2.0,25+0,9.0,23+1,2.0,10=1,077
NhvậyhiệuquảđầutcủaDNBcaohơnDNAvớituơngquan1,08và0,93hay15%
.
2.2.2.
2.2.2.
2.2.2.
2.2.2.H
H
H
Hệ
ệ
ệ
ệth
th
th
thố
ố
ố
ống
ng
ng
ngch
ch
ch
chỉ
ỉ
ỉ
ỉti
ti
ti
tiê
ê
ê
êu
u
u
uph
ph
ph
phả
ả
ả
ản
n
n
ná
á
á
ánh
nh
nh
nhhi
hi
hi
hiệ
ệ
ệ
ệu
u
u
uqu
qu
qu
quả
ả
ả
ảkinh
kinh
kinh
kinht
t
t
tế
ế
ế
ếx
x
x
xã
ã
ã
ãh
h
h
hộ
ộ
ộ
ội
i
i
itr
tr
tr
trê
ê
ê
ên
n
n
ng
g
g
gó
ó
ó
óc
c
c
cđộ
độ
độ
độdoanh
doanh
doanh
doanh
nghi
nghi
nghi
nghiệ
ệ
ệ
ệp:
p:
p:
p:
2.2.2.1.Cáccăncứđểxemxéthiệuquảkinhtế-xãhộicủađầuttrongdoanh
nghiệpbaogồm:
Thứ1
:Đốivớimọiquốcgia,mụctiêuchủyếucủanềnsảnxuấtxãhộilàtốiđa
hoáphúclợi.Mụctiêunàythờngđợcthểhiệntrongcácchủtrơng,chínhsáchvàkế
hoạchpháttriểnkinhtế-xãhộicủamỗinớc.
Thứ2
:ởcácquốcgiađangpháttriển,cácmụctiêucủađấtnớcđợcđềcậptrongcác
kếhoạchdàihạnlà:Nângcaomứcsốngcủadânc,phânphốilạithunhậptheohớng
ngàycàngcôngbằnghơn,giatăngsốlaođộngcóviệclàm,tăngthuvàtiếtkiệm
ngoạitệ,tậndụngvàpháthuycáctiềmnăngsẵncóvềnguồnlực,pháttriểncác
ngànhchủđạo,cácvùngxaxôihẻolánhcóthêmnhiềutiềmnăngđểpháttriểnkinh
tế-xãhộicủađấtnớcvàchođịaphơng.Dođó,hoạtđộngđầutcủamộtquốcgianói
chunghaycủatừngdoanhnghiệpnóiriêngphảiđónggópvàoviệcthựchiệnmụctiêu
pháttriểntrênđây.
2.2.2.2.Hệthốngcácchỉtiêuđánhgiáhiệuquảkinhtế-xãhộicủađầuttrên
gócđộxemxétcủadoanhnghiệp:
Hoạtđộngđầutcủadoanhnghiệpcónhữngtácđộngđếnnhiềukhíacạnhcủasự
pháttriểnkinhtếxãhộicủađấtnớc.Dođó,đểphảnánhhiệuquảkinhtế-xãhộicủa
đầuttrongdoanhnghiệpcũngphảisửdụngmộthệthốngcácchỉtiêutrêngócđộxem
xétcủadoanhnghiệpbiệtlậpvớinhữngtácđộngcủanềnkinhtếđốivớidoanh
nghiệp,cácnhàkinhtếthờngsửdụngcácchỉtiêusauđây:
+Mứcđónggópchongânsách(cáckhoảnnộpvàongânsáchkhicáckếtquả
đầutbắtđầuhoạtđộngnhthuếdoanhthu,thuếlợitức,thuếxuấtnhậpkhẩu,thuếđất,
lệphíchuyểntiền…)từngnămvàcảđờidựán(tổngsốvàtínhbìnhquântrên1000đ
vốnđầut).
+Sốlaođộngtănglêntừngnămvàcảđờidựán(tínhtổngsốbìnhquântrên1000đ
vốnđầut).Phơngpháptínhchỉtiêunàynhsau:
+Sốngoạitệthựcthutừhoạtđộngđầuttừngnămvàcảđờidựán(tổngsốvà
tínhbìnhquântrên1000đvốnđầut).Phơngpháptínhchỉtiêunàynhsau:
Sốchỗ
l
àmviệc
tăngthêm
=
Sốlaođộngthu
hútthêm
-
Sốlaođộngmất
việc
l
àm
+Tổngchitiềnnộitệtínhtrênmộtđơnvịngoạitệthựcthu.
+Mứctăngnăngsuấtlaođộngsaukhiđầutvàosovớitrớckhiđầut(tổngsốvà
tínhtrên1000đvốnđầut)từngnămvàbìnhquâncảđờidựán.
+Mứcnângcaotrìnhđộnghềnghiệpcủangờilaođộng.Thểhiệnởchỉtiêubậc
thợbìnhquânthayđổisaukhiđầutsovớitrớckhiđầutvàmứcthayđổinàytính
thêm1000đvốnđầut.
+Tạothịtrờngmớivàmứcđộchiếmlĩnhthịtrờngdotiếnhànhđầut.Côngthức
tínhtoánnhsau:
Sốngoạitệ
thựcthu
=
Tổngthu
ngoạitệ
-
Tổngchi
ngoạ
i
tệ
+Nângcaotrìnhđộkỹthuậtcủasảnxuất:Thểhiệnởmứcđộthayđổicấpbậc
côngviệcbìnhquânsaukhiđầutsovớitrớckhiđầutvàmứcthayđổinàytínhtrên
1000đvốnđầut.
+Nângcaotrìnhđộquảnlýcủalaođộngquảnlý:Thểhiệnởsựthayđổimức
đảmnhiệmquảnlýsảnxuất,quảnlýlaođộng,quảnlýtàisảncốđịnhcủalaođộng,
quảnlýsaukhiđầutsovớitrớckhiđầut.
+Cáctácđộngđếnmôitrờng.
Đápứngviệcthựchiệncácmụctiêutrongchiếnlợcpháttriểnkinhtế-xãhội
củađấtnớc,cácnhiệmvụkếhoạchkinhtế-xãhộitrongtừngthờikỳ.
*Nhvậyquacácchỉtiêuphảnánhđầutpháttriểnsảnxuấtkinhdoanhcủa
doanhnghiệpnêutrêntathấy,sựtáchbạchchỉtiêuhiệuquảtàichínhcủadựánvà
củadoanhnghiệpthànhhaimụckhôngphảilàsựtáchbạchcótínhchấtphânbiệt
theokếtquảhiệuquả.Màsựchủđộngởđâytôimuốnnhấnmạnh(phânbiệt)mạnh
dựántrongdoanhnghiệpvàdựánvĩmô,côngcộngcủanhànớc-làhailĩnhvực
khácnhauvềphạmviquảnlý,chiphí,mụcđích…Dựáncóthểởtầmvĩmôvàcũng
cóthểlàtầmvimô,dovậydựáncótồntạitrongmỗidoanhnghiệpvàcácdoanh
nghiệpcónhữngdựánđầutpháttriểnkhácnhau,theotừngchiếnthuậtkhácnhau.
III.
III.
III.
III.S
S
S
SỰ
Ự
Ự
ỰC
C
C
CẦ
Ầ
Ầ
ẦN
N
N
NTHI
THI
THI
THIẾ
Ế
Ế
ẾT
T
T
TC
C
C
CỦ
Ủ
Ủ
ỦA
A
A
AVI
VI
VI
VIỆ
Ệ
Ệ
ỆC
C
C
CN
N
N
NÂ
Â
Â
ÂNG
NG
NG
NGCAO
CAO
CAO
CAOHI
HI
HI
HIỆ
Ệ
Ệ
ỆU
U
U
UQU
QU
QU
QUẢ
Ả
Ả
ẢĐẦ
ĐẦ
ĐẦ
ĐẦU
U
U
UT
T
T
TSXKD
SXKD
SXKD
SXKD
TRONG
TRONG
TRONG
TRONGDOANH
DOANH
DOANH
DOANHNGHI
NGHI
NGHI
NGHIỆ
Ệ
Ệ
ỆP
P
P
P
Đầutquyếtđịnhsựrađời,tồntạivàpháttriểncủamỗidoanhnghiệp.Vídụnh
đểtạodựngcơsởvậtchất-kỹthuậtchosựrađờicủabấtkỳcơsởnàođềucầnphải
xâydựngnhàxởng,cấutrúchạtầng,muasắmvàlắpđặtmáymócthiếtbịtrênnềnbệ,
tiếnhànhcáccôngtácXDCBvàthựchiệncácchiphíkhácgắnliềnvớisựhoạtđộng
trongmộtchukỳcủacáccơsởvậtchấtkỹthuậtvàvừatạora.Cáchoạtđộngnày
chínhlàhoạtđộngđầutđốivớicáccơsởsảnxuất,kinhdoanhdịchvụđangtồntại
trongdoanhnghiệpsaumộtthờigianhoạtđộng,cáccơsởvậtchất,kỹthuậtcủacác
cơsởnàyhaomòn,hhỏng.Đểduytrìđợcsựhoạtđộngbìnhthờngcầnđịnhkỳtiến
hànhsửachữalớnhoặcthaythếmớicáccơsởvậtchấtkỹthuậtđãhhỏng,haomòn
nàyhoặcđổimớiđểthíchứngvớiđiềukiệnhoạtđộngmớicủasựpháttriểnkhoahọc
kỹthuậtvànhucầutiêudùngcủanềnsảnxuấtxãhội,phảimuasắmcáctrangthiếtbị
mớithaythếchocáctrangthiếtbịcũđãlỗithời,cũngcónghĩalàphảiđầut(táiđầut
SXKD).Nhvậynổibậtlênđằngsaucácphơngthứcđầutlàgì?Yếutốnàoquyết
địnhnhàđầutbỏvốnhiệntạicủamìnhrađểrồi"kỳvọng"mộtgiátrịcaohơntrong
tơnglai?Điềuduynhấtkhẳngđịnhởđâychỉcóthểlàhiệuquảcủacáccôngcuộc
đầut,đặcbiệtlàđầutsảnxuấtkinhdoanhtrongdoanhnghiệp.
Hiệuquảcủahoạtđộngđầutsảnxuấtkinhdoanhtrongdoanhnghiệpcótác
dụngvôcùngquantrọngđốivớiviệctồntạivàpháttriểncủadoanhnghiệp;vớicông
tácquảnlýdoanhnghiệp,vớicáccơquanbộngànhcóliênquan…Nólàcăncứ
khoahọcgiúpcholãnhđạodoanhnghiệpraquyếtđịnhcónênđầuthaykhông?.Đầu
ttheochiềurộng(mởrộngquymôsảnxuấtkinhdoanh)hayđầuttheochiềusâu
(hiệnđạihoátrangthiếtbị-nhằmnângcaonănglựcsảnxuấtkinhdoanhvàcạnh
tranhvớicácđốithủcủadoanhnghiệp)?.Quaviệcphântíchvàtínhtoáncácchỉtiêu
hiệuquảtronghệthống,chỉrađợcnhữngbiếnđộng,nhữngbấthợplývànhữnglợi
thế…doanhnghiệpcócơsởđểlựachọncscgiảiphápnhằmcủngcốvàpháttriển
sảnxuấtkinhdoanhcủadoanhnghiệpđạthiệuquảcaohơn.
Khôngngừngnângcaohiệuquảkhôngchỉlàmốiquantâmhàngđầucủabấtkỳ
xãhộinàomàcònlàmốiquantâmcủabấtkỳai,khilàmbấtcứviệcgì.Đócũnglà
vấnđềbaotrùmvàxuyênsuốtthểhiệnchấtlợngcủatoànbộcôngtácquảnlýkinh
tế;bởivìsuychocùng,đầutđểsảnxuấtvàtáisảnxuấttrongdoanhnghiệpnhằm
tạorakếtquảvàhiệuquảcaonhấtcủamọiquátrình,mọigiaiđoạn,vàmọihoạt
độngsảnxuấtkinhdoanh.Tấtcảnhữngcảitiến,nhữngbiếnđổivềnộidung,phơng
phápvàbiệnphápápdụngtrongquảnlýchỉthựcsựmanglạiýnghĩakhivàchỉkhi
nólàmtăngđợckếtquả,hiệuquảsảnxuấtkinhdoanh.
Đốivớidoanhnghiệp,hiệuquảkhôngnhữnglàthớcđochấtlợngphảnánhtrình
độtổchức,quảnlýkinhdoanh…màcònlàvấnđềsốngcòncủadoanhnghiệp.
Trongđiềukiệnkinhtếthịtrờngngàycàngmởrộng,doanhnghiệpmuốntồntại,vơn