Giáo án Lịch Sử lớp 8: Bài 1: NHỮNG CUỘC CÁCH MẠNG TƯ SẢN ĐẦU TIÊN. ppt

Bài 1:
NHỮNG CUỘC CÁCH MẠNG TƯ SẢN ĐẦU TIÊN.

I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1/ Kiến thức: giúp HS nắm được:
- Nguyên nhân, diễn biến, tính chất, ý nghĩa LS của c/m Hà Lan giữa
TK 16, c/m Anh giữa TK 17, chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc
địa Anh ở Bắc Mỹ và việc thành lập Hợp chủng Quốc Châu Mỹ (Hoa
Kỳ)
- Các khái niệm cơ bản trong bài, chủ yếu là khái niệm “cách mạng
tư sản”.
2/ Tư tưởng:
- Thông qua các sự kiện cụ thể, bồi dưỡng cho HS:
+ Nhận thức đúng về vai trò của quần chúng nhân dân trong các
cuộc cách mạng.
+ Nhận thấy CNTB có mặt tiến bộ, song vẫn là chế độ bóc lột
thay thế cho chế độ PK.
3/ Kĩ năng: rèn luyện cho HS kĩ năng:
-

Sử dụng bản đồ, tranh ảnh.
-

Độc lập làm việc để giải quyết các vấn đề được đặt ra trong quá
trình học tập, trước hết là các câu hỏi, bài tập trong SGK.
II/ THIẾT BỊ, TÀI LIỆU:
-

Bản đồ thế giới (xác định vị trí các nước)
-

Vẽ phóng to các lược đồ SGK.
-

Tìm hiểu các thuật ngữ, khái niệm lịc h sử trong bài, sưu tầm
một vài tài liệu tham khảo cần thiết, liên quan đến những nội
dung cơ bản trong bài.
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1/ On định:
2/ KT bài cũ: giới thiệu sơ nét về lịch sử lớp Cách Mạng Tháng Tám
3/ Bài mới:
a/ Giới thiệu bài mới:
GV nhắc lại những kiến thức đã học ở lớp 7 để chuyển sang bài mới:
“Trong lòng chế độ PK suy yếu đã nảy sinh và bước đầu phát triển
nền sản xuất TBCN; dẫn tới mâu thuẫn ngày càng tăng giữa PK với
TS và các tầng lớp nhân dân lao động. Một cuộc c/m sẽ nổ ra”.
b/ Dạy và học bài mới:
Tiết 1:
I/ SỰ BIẾN ĐỔI VỀ KINH TẾ XÃ HỘI TÂY ÂU TRONG CÁC
THẾ KỈ XV – XVII. CÁCH MẠNG HÀ LAN TK XVI.

Hoạt động 1:
______________________________________________________





Nền sx mới ra đời trong điều
kiện lịch sử ntn? (trong lòng XHPK
đã suy yếu; bị chính quyền PK kềm

hãm; song không ngăn được sự phát
triển của nó).

Vì sao nó không bị ngăn chặn?
1/ Một nền sản xuất mới ra đời:

Những sự kiện nào chứng tỏ nền
sx mới TBCN phát triển? (chú ý sự
ra đời các xưởng, nhân công; trung
tâm sx, buôn bán, ngân hàng…)
- Trên cơ sở nền sx công trường
thủ công, ở Tây Âu xuất hiện
các xưởng dệt vải, luyện kim,
nấu đường… có thuê mướn nhân
công. Nhiều thành thị trở thành
trung tâm sản xuất và buôn bán.
Các ngân hàng được thành lập
và ngày càng có vai trò lớn.

đó là nền sx TBCN

Cùng với sự phát triển sx, sự
chuyển biến của XH ra sao?

Trình bày vai trò của các giai cấp
này trong XH (SGK đoạn chữ nhỏ
/4)
- Xã hội hình thành 2 giai cấp
mới: tư sản và vô sản.


Mâu thuẫn mới nào nảy sinh?
(nhắc lại mâu thuẫn cơ bản của
XHPK)
==> mâu thuẫn giữa chế độ PK
với giai cấp tư sản và các tầng
lớp nhân dân.


Nền sản xuất mới ra đời như thế nào?


Diễn biến và kết quả của cách mạng Hà
Lan.


Dẫn tới hệ quả nào? (đấu tranh)
* Hãy nêu những biểu hiện mới về
kinh tế, XH ở Tây Âu trong các TK
15-17?

2/ Cách mạng Hà Lan TK XVI.
- Dùng BĐTG giới thiệu vị trí vùng
đất Nêđeclan (Hà Lan, Bỉ ngày nay)

GV giảng thuật: a/ Diễn biến:

Vì sao c/m bùng nổ?
. kt Nêđeclan phát triển (đầu TK16)
I Tây Âu bị TBN ngăn cản sự phát
triển này.

- 8/1566: nhân dân Nêđeclan đấu
tranh mạnh mẽ

chống TBN


bị đàn áp đẫm máu.

Kết quả:
(Cuộc đấu tranh của nhân dân
Nêđeclan => giải phóng đất nước,
thành lập nước Cộng Hòa: là cuộc
CMTS đầu tiên trên thế giới)

Giải thích k/n CMTS?
b/ Kết quả:
- 1581 các tỉnh miền Bắc thành
lập nước Cộng Hòa (các tỉnh
liên Hiệp) (sau gọi là Hà Lan)
- 1648: Hà Lan được công nhận
độc lập.

Vì sao? (đánh đổ CĐPK; xây
dựng 1 XH mới tiến bộ hơn)
=> CM Hà Lan được xem là
cuộc CMTS đầu tiên trên thế
giới.
* Trình bày diễn biến và kết quả của
CM Hà Lan?

II/ CÁCH MẠNG ANH GIỮA THẾ KỈ XVII:

Hoạt động
2:______________________________________________________






- GV gợi ý

sự phát triển của các
công trường thủ công, ngoại
thương không chỉ làm cho quan hệ
1/ Sự phát triển của CNTB ở
Anh:
- Quan hệ TBCN phát triển
mạnh:


Sự phát triển của CNTB ở Anh?


Tiến trình cách mạng ở Anh?



Ý ngh
ĩa lịch sử cuộc cách mạng ở Anh?

TBCN phát triển mạnh (HS nêu
những sự kiện thể hiện điều này)

HS thảo luận: dựa vào SGK


QH TBCN phát triển ở những điểm
nào?
- HS đọc đoạn chữ nhỏ SGK/5
- Sự phát triển của CNTB ở Anh
(CT/TC và ngoại thương) đưa lại
hệ quả gì?
HS dựa vào SGK trả lời (phần XH
biến đổi)
- Tìm hiểu thuật ngữ “quý tộc mới”
(SGK/156). Nêu vị trí, tính chất
của tầng lớp này.

Công trường thủ công ra
đời.

Nhiều trung tâm lớn về
công nghiệp, thương mại, tài
chính hình thành (Luân Đôn)

Phát minh mới về kĩ thuật,
các hình thức tổ chức lao
động hợp lí.
- Xã hội biến đổi:


Địa chủ

quý tộc mới.

ND cùng khổ
- Kinh tế thay đổi

TS, quý
tộc mới >< chế độ quân chủ
chuyên chế.
- Vẽ sơ đồ cấu tạo XH Anh.
- GV tổng kết, nhấn mạnh các ><

CM
=> CM

lật đổ chế độ PK,
xác lập quan hệ sx TBCN

Trình bày sự phát triển CNTB ở
Anh và những hệ quả của nó?

2/ Tiến trình cách mạng:
-GV cho hs quan sát bản đồ và
tranh (SGK), sau đó, GV trình bày
diễn biến, kết quả CM.
a/ Giai đoạn 1: (1642 – 1648):
-HS: lần lượt trình bày diễn biến
CM (theo BĐ). Chủ yếu là nêu và

so sánh lực lượng của nhà vua với
qh qua vùng đất chiến giữ.
- Tường thuật cuộc nội chiến (lược
đồ) và quang cảnh xử tử vua
XacLơ I để nêu rõ CM đạt đến đỉnh
cao.
- 8/1642: nội chiến bùng nổ.
- Quân đội QH đánh bại quân
đội nhà vua

1648 nội chiến
chấm dứt.
b/ Giai đoạn 2: (1649 – 1688)

Kết quả CM? Việc xử tử Saclơ I
có ý nghĩa gì? (HS xem tranh)
- GV trình bày lần lượt sự thay đổi
- 30/1/1649: Saclơ I bị xử tử


nước Anh trở thành nước Cộng
Hòa
các chế độ ở Anh sau 1649. - Crôm-Oen thiết lập chế độ
độc tài quân sự.
- Quần chúng bất mãn

QT
mới và TS khôi phục chế độ
quân chủ.


Cuộc đảo chính 1688 dẫn đến
kết quả gì? (CĐ/ QCLH)

Giải thích thế nào là QCLH?
(thực chất vẫn là CĐ TB) (là chế
độ chính trị của 1 nước trong đó
vua ko nắm thực quyền, mọi quyền
lực thuộc về TS và QT mới, quyền
lực của vua bị hạn chế, hiến pháp
do QH tư sản lập ra)

Vì sao phải lập CĐ/QCLH?
(chống lại cuộc đấu tranh của nhân
dân nhằm đẩy CM đi xa hơn, bảo
vệ quyền lợi của QT mới và TS)
- GV tổng kết và nhấn mạnh 1 số ý
để củng cố nhận thức của hs.

Vì sao nước Anh từ CĐ Cộng
hòa lại trở thành CĐ quân chủ lập
hiến?
- 12/1688: chế độ quân chủ lập
hiến ra đời.
3/ Ý nghĩa lịch sử của CMTS
Anh giữa thế kỉ XVIII:
- GV?: cuộc CMTS Anh đưa lại
quyền lợi cho ai? Ai lãnh đạo CM?
CM có triệt để không?
- HS đọc đoạn chữ nhỏ SGK/6
- GV?: Em hiểu ntn về câu nói trên

của Mác?
( g/c TS và QT mới thắng lợi đã
xác lập chế độ TB CN (hình thức là
quân chủ lập hiến) sx TBCN phát
triển và thoát khỏi sự thống trị của

4/ Củng cố:
-

Trình bày diễn biến, kết quả của CM Hà Lan?
-

Thuật lại tiến trình CM Anh? Y nghĩa lịch sử?
5/ Dặn dò:
-

Học thuộc bài.
-

Lập niên biểu CM Anh? (niên đại, các sự kiện chính)
-

Xem trước III/ bài 1 và lược đồ SGK/7.
Tiết 2:
III/ CHIẾN TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP CỦA CÁC THUỘC ĐỊA
ANH Ở BẮC MỸ
* Hoạt động 1: 1/ Tình hình các thuộc địa.
Nguyên nhân chiến tranh.
- HS đọc SGK đoạn 1/ SGK/7
- Xác định vị trí 13 thuộc địa trên

bản đồ? (Dùng lược đồ trống cho
hs gắn tên 13 thuộc địa)

Nêu vài nét về sự xâm nhập và
thành lập các thuộc địa của thực
dân Anh ở Bắc Mỹ? (phần chữ in
nghiêng)
Vì sao nhân dân thuộc địa chống
Anh? (do Anh cướp đoạt tài
nguyên, thu thuế nặng, độc quyền
buôn bán trong và ngoài nước)
- HS thảo luận:
* Vì sao >< giữa thuộc địa và
Anh nảy sinh? (thực dân anh ngăn

a/ Tình hình:
- Kinh tế 13 thuộc địa sớm phát
triển theo con đường TBCN.

b/ Nguyên nhân::
- TD Anh ngăn cản sự phát
triển CTN của 13 thuộc địa.
CĐ PK))

Nêu kết quả của CM TS Anh? - CMTS Anh mở đường cho
CNTB phát triển mạnh; đem lại
thắng lợi cho GCTS và QT
mới.
- Hạn chế: quyền lợi của nhân
dân lao động không được đáp

ứng.
cản sự phát triển CTN của thuộc
địa)
* Hoạt động 2: 2/ Diễn biến cuộc chiến tranh:
- HS đọc SGK/8 “12/1773…BM”

Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến
chiến tranh?
a/ Nguyên nhân trực tiếp:
- Nhân dân Bo-xtơn phản đối
chế độ thuế (12/1773)
- GV tường thuật. b/ Diễn biến:

em biết gì về Oasinhtơn? - 4/1775: CT bùng nổ.

Tuyên ngôn độc lập đã khẳng
định điều gì? (SGK/8)
-4/7/1776: tuyên ngôn độc lập
được công bố.
HS thảo luận: theo em, tính chất
tiến bộ của TNĐL của Mỹ thể hiện
ở những điểm nào?

GV giảng thuật:

Vì sao lúc đầu quân khởi nghĩa
thất bại? – HS đọc đoạn chữ nhỏ
SGK.

Cuộc chiến tranh giành độc lập

của các thuộc địa Anh diễn ra ntn?
- Lúc đầu quân khởi nghĩa thất
bại ở một số nơi.
- 17/10/1777: thắng lớn ở
Xaratôga.
* Hoạt động 3 3/ Kết quả và ý nghĩa cuộc
chiến tranh giành độc lập của
các thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ.
- GV giảng thuật a/ Kết quả:
- Hiệp ước Vec-xai (1783) công
nhận nền độc lập của các thuộc
địa Bắc Mỹ.

thành lập Hợp chủng quốc
Mỹ (USA – Mỹ – Hoa kì)
-HS thảo luận: những điểm nào thẩ
hiện sự hạn chế của Hiến Pháp
1787 của Mỹ? (người da trắng có
tài sản-đóng thuế mới có quyền bầu
cử và ứng cử – PN không có quyền
bầu cử. Nô lệ, da đen, người Indian
không có quyền CT
-1787: ban hành Hiến pháp.

Kết quả và ý nghĩa của cuộc
chiến tranh giành độc lập?
(1 nước CH/TS ra đời với HP
1787)
- GV trình bày nội dung của Hiến
Pháp, tính chất, hạn chế của nó.


Mục tiêu của cuộc chiến tranh?
(giành độc lập)

Ngoài việc thoát khỏi ách thuộc
địa, CT còn đưa lại kết quả gì?
(phát triển CNTB)

GV phân tích
tính chất và gtKN CMTS (SGV/20)

b/ Ý nghĩa:
- CT giành độc lập giải phóng
nhân dân BM khỏi ách đô hộ
của CNTD Anh, làm cho nền kt
TB Mỹ phát triển.
- Là cuộc cách mạng tư sản ; có
ảnh hưởng đến phong trào đấu
tranh giành dộc lập của nhiều
nước cuối TK 18, đầu 19.
4/ Củng cố:
-

Trình bày về diễn biến, kết quả, ý nghĩa của cuộc CT giành độc
lập?
-

Làm BTLS.
5/ Dặn dò:
-

Học thuộc bài – xem trước bài sau.
-

Lập niên biểu về cuộc CT giành độc lập?

SƠ KẾT BÀI HỌC: GV NHẤN MẠNH 1 SỐ VẤN ĐỀ:
-

Mâu thuẫn giữa CĐPK và sự phát triển của nền sản xuất tBCN

những cuộc CMTS; đầu tiên là CM Hà Lan, tiếp đó là
CMTS Anh và chiến tranh giành độc lập.
-

Nhân dân có vai trò quan trọng, quyết định thắng lợi của CM
-

Thắng lợi của các cuộc CM mở ra một thời kì mới trong lịch sử