Giáo án Vật lý lớp 9 : Tên bài dạy : BÀI TẬP VẬN DỤNG QUY TẮC NẮM TAY PHẢI VÀ QUY TẮC BÀN TAY TRÁI. ppt

BÀI TẬP VẬN DỤNG QUY TẮC
NẮM TAY PHẢI VÀ QUY TẮC BÀN
TAY TRÁI.
A. MỤC TIÊU:
-Vận dụng được quy tắc nắm tay phải xác định đường
sức từ của ống dây khi biết chiều dòng điện và ngược lại.
-Vận dụng được quy tắc bàn tay trái xác định chiều lực
điện từ tác dụng lên dây dẫn thẳng có dòng điện chạy qua
đặt vuông góc với đường sức từ hoặc chiều đường sức từ
(hoặc chiều dòng điện) khi biết hai trong ba yếu tố trên.
-Biết cách thực hiện các bước giải bài tập định tính phần
điện từ, cách suy luận lôgic và biết vận dụng kiến thức
vào thực tế.
B.CHUẨN BỊ: Đối với mỗi nhóm HS:
-1 ống dây dẫn khoảng từ 400 vòng .
-Một la bàn 1 nguồn điện 3V 1 công tắc.
C. PHƯƠNG PHÁP:
Phương pháp suy luận và thực hiện các bước giải bài
tập định tính→tăng dần yêu cầu tự lực của HS –rèn luyện
khả năng biểu diễn kết quả bằng hình vẽ, khả năng đề
xuất và thực hiện các TN kiểm tra.
D.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC.* ỔN
ĐỊNH (1 phút)
*HOẠT ĐỘNG 1: GIẢI BÀI 1.(15 phút)
-Phát biểu quy tắc nắm tay
phải - Vận dụng quy tắc nắm
tay phải để là gì?



-Gọi HS đọc đề bài, nghiên

cứu nêu các bước giải. Nếu
HS gặp khó khăn có thể
tham khảo gợi ý cách giải
trong SGK.

-HS:…
Quy tắc nắm tay phải dùng
để xác định chiều đường sức
từ trong lòng ống dây khi
biết chiều dòng điện chạy
trong ống dâyhoặc ngược lại.

-HS:…
Các bước tiến hành giải bài
1:
a. +Dùng quy tắc nắm tay
phải xác định chiều đường
sức từ trong lòng ống dây.


A B




K


-Thu bài của một số HS,
hướng dẫn HS thảo luận kết

quả.


-Yêu cầu các nhóm làm TN
kiểm tra.


+Xác định tên từ cực của
ống dây.
-Xét tương tác giữa ống dây
và nam châm→hiện tượng.
b. + Khi đổi chiều dòng điện,
dùng quy tắc nắm tay phải
xác định lại chiều đường sức
từ ở hai đầu ống dây.
+Xác định được tên từ cực
của ống dây.
+Mô tả tương tác giữa ống
dây và nam châm.
-Cá nhân HS làm phần a, b,
theo các bước nêu trên, xác
định từ cực của ống dây cho
phần a, b. Nêu được hiện
tượng xảy ra giữa ống dây và
nam châm.
c. HS bố trí TN kiểm tra lại
N
S
-Gọi HS nêu các kiến thức
đề cập đến để giải bài tập 1.

theo nhóm, quan sát hiện
tượng xảy ra, rút ra kết luận.
-HS ghi nhớ các kiến thức
được đề cập đến: +Quy tắc
nắm tay phải.
+Xác định từ cực của ống
dây khi biết chiều đường sức
từ.
+Tương tác giữa nam châm
và ống dây có dòng điện
chạy qua (tương tác giữa hai
nam châm).
*HOẠT ĐỘNG 2: GIẢI BÀI 2 (10 phút)
-Yêu cầu HS đọc đề bài tập 2. GV nhắc lại
quy ước các kí hiệu
Cho biết điều gì, luyện
cách đặt bàn tay trái theo quy tắc phù hợp
với mỗi hình vẽ để tìm lời giải cho bài tập
2.
-Cá nhân HS
nghiên cứu đề
bài 2, vẽ lại
hình vào vở
bài tập, vận
dụng quy tắc
●


-GV gọi 3 HS lên bảng biểu diễn kết quả
trên hình vẽ đồng thời giải thích các bước

thực hiện tương ứng với các phần a, b, c
của bài 2. Yêu cầu HS khác chú ý theo dõi,
nêu nhận xét.



F

F


Hình a. Hình b. Hình c
-GV nêu nhận xét chung, nhắc nhở những
sai sót của HS thường mắc.
bàn tay trái để
giải bài tập,
biểu diễn kết
quả trên hình
vẽ.
-3 HS lên
bảng làm 3
phần a, b, c.
Cá nhân khác
thảo luận để
đi đến đáp án
đúng.
-HS chữa bài
nếu sai.
-Qua bài 2 HS
ghi nhận

được: Vận
dụng quy tắc
bàn tay trái
S
N

S

N

●

xác định được
chiều lực điện
từ tác dụng
lên dây dẫn
thẳng có dòng
điện chạy qua
đặt vuông góc
với đường sức
từ hoặc chiều
đường sức từ
(hoặc chiều
dòng điện) khi
biết 2 trong 3
yếu tố trên.
*HOẠT ĐỘNG 3: GIẢI BÀI 3.(10 phút)
-Yêu cầu cá nhân HS giải bài 3.
-Gọi 1 HS lên bảng chữa bài.
-GV hướng dẫn HS giải bài tập 3 chung

cả lớp để đi đến đáp án đúng.
-Cá nhân HS
nghiên cứu giải
bài tập 3.
-Thảo luận
-GV đưa ra mô hình khung dây đặt trong
từ trường của nam châm giúp HS hình
dung mặt phẳng khung dây trong hình
30.3 ở vị trí nào tương ứng với khung dây
mô hình. Lưu ý HS khi biểu diễn lực
trong hình không gian, khi biểu diễn nên
ghi rõ phương, chiều của lực điện từ tác
dụng lên các cạnh ở phía dưới hình vẽ.
O
/


B C

A D

O
chung cả lớp
bài tập 3.


Sửa chữa những
sai sót khi biểu
diễn lực nếu có
vào vở.

*HOẠT ĐỘNG 4: RÚT RA CÁC BƯỚC GIẢI BÀI
TẬP-H.D.V.N (9 phút)
-Hướng dẫn HS trao đổi, -HS trao đổi, thảo luận
N
S
nhận xét để đưa ra các bước
chung khi giải bài tập vận
dụng quy tắc nắm tay phải và
quy tắc bàn tay trái.
chung cả lớp để đưa các
bước giải bài tập vận dụng 2
quy tắc. Ghi nhớ tại lớp.
-Làm bài tập 30 (SBT) Hướng dẫn HS làm bài 30.2
E.RÚT KINH NGHIỆM:


………………………………………………………………
………………
……………………………………………………