Giáo án Lịch Sử lớp 10: CÁC QUỐC GIA ẤN VÀ VĂN HOÁ TRUYỀN THỐNG ẤN ĐỘ ppt

CÁC QUỐC GIA ẤN VÀ VĂN HOÁ TRUYỀN THỐNG
ẤN ĐỘ
I.

MỤC TIÊU BÀI HỌC
1.

Về kiến thức
Qua bài học giúp học sinh nhận thức được:
-

Ấn Độ là quốc gia có nền văn minh lâu đời, phát triển
cao, cùng với Trung Quốc có ảnh hưởng sâu rộng ở
châu á và trên thế giới.
-

Thời Gúp – ta định hình văn hoá truyền thống Ấn Độ
-

Nội dung của văn hoá truyền thống.
2.

Về tư tưởng tình cảm
-

Văn hóa ấn Độ có ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam,
tạo nên mối quan hệ kinh tế và văn hoá mật thiết giữa
hai nước. Đó là cơ sở để tăng cường sự hiểu biết, quan
hệ thân tình, tôn trọng lẫn nhau giữa hai nước.
3.

Về kỹ năng
- Rèn luyện kỹ năng phân tích, tổng hợp.
II. THIẾT BỊ VẦ TÀI LIỆU DẠY HỌC
-

Lược đồ Ấn Độ trong SGK phóng to
-

Bản đồ ấn Độ ngày nay
-

Tranh ảnh về các công trình nghệ thuật của ấn Độ
-

Chuẩn bị đoạn băng video về văn hoá ấn Độ ( đã phát
trên VTV2 vào tháng 6- 2003).
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC
1.

Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi: Hãy nêu những nét cơ bản trong bộ máy nhà nước
phong kiến thời Tần- Hán và Đường ?
Câu 2 : Mầm mống kinh tế TBCN xuất hiện ở Trung Quốc
khi nào? biểu hiện? Tại sao nó không được tiếp tục phát
triển?
2.

Dẫn vào bài mới
-GV khái quát phần kiểm tra bài cũ, dẫn dắt vào bài mới và
nêu nhiệm vụ nhận thức bài mới cho học sinh như sau:

-Ấn Độ là một trong những quốc gia cổ đại phương Đông có
nền văn minh lâu đời khoảng 3000 năm đến 1500 năm nền văn
minh ở phía tây bắc Ấn Độ nằm ở vùng sông ấn. Khoảng 1500
năm TCN là khởi đầu cho nền văn minh sông Hằng, bài học của
chúng ta chỉ nghiên cứu từ nền văn minh sông Hằng nằm ở vùng
đông bắc, là đồng bằng rộng lớn và màu mỡ, quê hương,nơi sinh
trưởng của nền văn hoá truyền thống và văn minh Ấn Độ.Để hiểu
được văn hoá truyền thống ấn Độ được định hình như thế nào? nội
dung của văn hoá truyền thống của Ấn Độ là gì? Nó phát triển ra
sao? Nó ảnh hưởng ra bên ngoài như thế nào? Việt Nam ảnh
hưởng những yếu tố nào của văn hoá Ấn Độ? Bài học hôm nay sẽ
giúp các em hiểu được những vấn đề trên.

3.Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp.
Hoạt động của thày và trò Nội dung kiến thức học
sinh cần nắm
Hoạt động 1: Làm việc cá nhân
GV đặt câu hỏi: Vì sao một số nhà
nước đầu tiên lại hình thành bên lưu
vực sông Hằng?
HS đọc SGK trả lời câu hỏi, các HS
khác bổ sung.
GV nhận xét và chốt ý: Khoảng
1500 năm TCN, vùng lưu vực sông
Hằng ở phía Đông Bắc có điều kiện
tự nhiên thuận lợi, các bộ lạc đã đến
đây sinh sống và hình các thành nhà
nước, đứng đầu là các tiểu vương
quốc. Các tiểu vương quốc lớn mạnh
và tranh giành ảnh hưởng lẫn nhau.

GV đặt câu hỏi : Qua trình hình
thành và phát triển của nước Ma- ga-
đa?
- GV đặt các câu hỏi gợi mở: Vai trò
của vua A-sô-ca?
- GV gọi một HS trả lời, các HS
khác bổ sung, sau đó GV chốt ý:
1.Thời kỳ các quốc gia
đầu tiên



- Khoảng 1500 năm TCN
ở đồng bằng sông Hằng
đã hình thành một số
nước, thường xảy tranh
giành ảnh hưởng nhưng
mạnh nhất là nước Ma-
ga- đa






- Vua mở nước là Bim-
bi-sa-ra, nhưng kiệt xuất
nhất (vua thứ 11) là A-
- A- sô-ca là vua thứ 11 của nước
Ma –ga-đa, lên ngôi vào đầu thế kỷ

III TCN. Ông đã xây dựng đất nước
hùng cường, đem quân đi đánh các
nước nhỏ, thống nhất Ấn Độ( thống
nhất gần hết bán đảo Ấn Độ, chỉ trừ
cực Nam (Pan-đi-a). GV chỉ trên
lược đồ trong SGK phóng to treo
trên bảng, đồng thời cho HS thấy
lãnh thổ Ấn Độ cổ đại rộng lớn hơn
so với Ấn Độ ngày nay (chỉ trên bản
đồ thế giới ấn Độ ngày nay).
- Sau khi thống nhất Ấn Độ, chán
cảnh binh đao, ông một lòng theo
đạo phật và tạo điều kiện cho đạo
phật truyền bá sâu rộng khắp Ấn Độ
đến tận Xri-lan –ca. Ông còn cho
khắc chữ lên cột sắt “cột A-sô-
ca”nói lên chiến công và lòng sùng
kính của ông.
- A-sô- ca qua đời vào cuối thế kỷ III
TCN, Ấn Độ lại rơi vào giai đoạn
khủng hoảng.
Hoạt động 2: Hoạt động theo nhóm
-GV đặt câu hỏi cho các nhóm
Nhóm 1: Quá trình hình thành vương
triều Gúp- ta? Thời gian tồn tại? Vai
trò về mặt chính trị của vương triều
này?
- Nhóm 2: Điểm nổi bật trong văn
hoá ấn Độ dưới thời Gúp ta? Nội
dung cụ thể?

- Nhóm 3 : Văn hoá Ấn Độ thời Gúp
–ta đã ảnh hưởng như thế nào đến
Ấn Độ giai đoạn sau và ảnh hưởng ra
sô- ca (thế kỷ III TCN).

+ Đánh dẹp các nước
nhỏ thống nhất lãnh thổ.
+Theo đạo phật và có
công tạo điều kiện cho
đạo phật truyền bá rộng
khắp. Ông cho dựng
nhiều “ cột A-sô-ca”

2. Thời kỳ vương triều
Gúp- ta và sự phát triển
của văn hoá truyền thống
Ấn Độ.
a.

Quá trình hình
thành và vai trò về
mặt chính trị:
bên ngoài như thế nào? Việt Nam
ảnh hưởng văn hoá Ấn Độ ở những
vực nào?

-GV gọi đại diện các nhóm lên trình
bày và các nhóm khác bổ sung cho
bạn,sau đó GV nhận xét và chốt ý:
+ Nhóm 1:- Đầu công nguyên, miền
Bắc Ấn Độ được thống nhất – nổi
bật vương triều Gúp –ta (319- 467),
vương triều này đã tổ chức kháng cự
không cho người Tây Á xâm lấn từ
phía tây bắc, thống nhất miền Bắc
Ấn Độ, làm chủ gần như toàn bộ
miền trung ấn Độ. Sự phát triển và
nét đặc sắc của vương triều Gúp-ta
còn giữ được ở thời Hác-sa giai đoạn
sau (606-647).
+ Nhóm 2: Điểm nổi bật của thời kỳ
Gúp- ta là sự định hình và phát triển

của văn hoá truyền thống ấn Độ
Cụ thể: +Đạo phật tiếp tục được phát
triển sau hàng năm ra đời ở ấn Độ
đến thời Gúp- ta được truyền bá
khắp Ấn Độ và truyền ra nhiều nơi.
Cùng với đạo phật phát triển kiến
trúc ảnh hưởng của đạo như chùa
Hang mọc ở nhiều nơi và những pho
tượng phật điêu khắc bằng đá, trên
đá.( giới thiệu chùa Hang át-gian-
ta, )
+ Đạo Ấn Độ hay đạo Hin- đu vốn
là đạo cổ xưa của người Ấn cũng ra
đời và phát triển, thờ 3 vị thần chính:
thần Sáng tạo, thần thiện, Thần ác và
- Đầu công nguyên, miền
Bắc ấn Độ được thống
nhất – nổi bật vương
triều Gúp –ta (319- 467),
Gúp-ta đã thống nhất
miền Bắc Ấn Độ, làm
chủ gần như toàn bộ
miền trung ấn Độ.

- Về văn hoá dưới thời
Gúp –ta:
+ Đạo phật: Tiếp tục
được phát triển truyền bá
khắp ấn Độ và truyền ra
nhiều nơi. Kiến trúc phật
giáo phát triển (chùa
Hang, tượng phật bằng
nhiều vị thần khác. Cùng với đạo
Hin-đu phát triển thì các công trình
kiến trúc thờ thần cũng được xây
dựng. Các ngôi đền được xây dựng
bằng đá cao đồ sộ, hình chóp núi, là
nơi ngự trị của các thần và nơi tạc
nhiều tượng thần thánh bằng
đá,…(giới thiệu cho HS xem đền
tháp hình núi Mênu, lăng mộ hình
bán cầu, hình bát úp, )

+ Chữ viết: từ chữ viết cổ Brahmi đã
nâng lên, sáng tạo và hoàn chỉnh hệ
chữ sanskrit (chữ Phạn) là chữ viết
phổ biến ở Ấn Độ thời bấy giờ và là
cơ sở hình thành chữ viết Ấn Độ
ngày nay. Chữ viết hoàn chỉnh đã tạo
điều kiện cho nền văn học viết của
Ấn Độ phát triển rực rỡ với các tác
giả và tác phẩm tiêu biểu như Sơ kun
ta la của Ka li đa sa
+Nhóm 3:Văn hoá thời Gúp – ta đã
phát triển khắp ấn Độ, nó còn rực rỡ
sang cả thời Hác-sa. Ngày nay dân
số ấn Độ đa số theo đạo ấn Độ, chữ
viét ngày nay của Ấn Độ dựa trên
chữ sankrít. Trong quá trình buôn
bán với các quốc gia Đông Nam Á,
văn hoá ấn Độ đã ảnh hưởng sang
các nước này chủ yếu là tôn giáo đạo
phật, đạo Hin- đu và chữ sankrít.
Việt Nam cũng ảnh hưởng của văn
hoá Ấn Độ ( chữ Chăm cổ là dựa
trên chữ sankrít, đạo Bà -La- môn
của người Chăm và kiến trúc tháp
Chàm, đạo phật và các công trình
đá)

+ Đạo ấn Độ hay đạo
Hin- đu ra đời và phát
triển, thờ 3 vị thần chính:
thần Sáng tạo, thần thiện,
Thần ác. Các công trình
kiến trúc thờ thần cũng
được xây dựng

+ Chữ viết : từ chữ viết
cổ Brahmi đã nâng lên,
sáng tạo và hoàn chỉnh
hệ chữ sanskrit

+ Văn học cổ điển ấn Độ
– văn học Hin-đu, mang
tinh thần và triết lý Hin -
đu giáo rất phát triển.

- Người Ấn Độ đã mang
văn hoá, đặc biệt là văn
hoá truyền thống truyền
bá ra bên ngoài mà Đông
Nam Á là ảnh hưởng rõ
nét nhất. Việt Nam cũng
ảnh hưởng của văn hoá
Ấn Độ (tháp Chàm, đạo
phật, đạo Hin-đu)

chùa mang kiến trúc ảnh hưởng của
phật giáo của Ấn Độ, ).