Giáo án Vật Lý lớp 10: BÀI TOÁN VỀ CHUYỂN ĐỘNG NÉM NGANG pptx

BÀI TOÁN VỀ CHUYỂN ĐỘNG NÉM NGANG

I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Diễn đạt được các khái niệm về phân tích chuyển động, chuyển động
thành phần.
- Viết được các phương trình của hai chuyển động thành phần trong
chuyển động ném ngang.
- Nêu được vài đặc điểm quan trọng nhất của chuyển động ném ngang.
2. Kỹ năng:
- Biết chọn được hệ toạ độ thích hợp nhất cho việc phân tích chuyển
động ném ngang thành hai chuyển động thành phần.
- Biết áp dụng định luật II Newton để lập các phương trình cho hai
chuyển động thành phần để được chuyển động của vật.
- Vẽ được quỹ đạo parabol của một vật ném ngang.

II. CHUẨN BỊ:
Giáo viên:
- Thí nghiệm kiểm chứng chuyển động ném ngang
Học sinh:
- Ôn tập các công thức của chuyển động thẳng biến đổi đều và sự rơi tự
do.
- Học sinh quan sát đường đi của dòng nước bắn ra khỏi vòi nước nằm
ngang.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định tổ chức lớp.
2. Kiểm tra bài cũ:
Nêu đặc điểm về hướng và độ lớn của lực hướng tâm trong
chuyển động tròn đều?.
3. Bài mới.

Hướng dẫn của giáo viên Hoạt động của học sinh
- Nêu một nhu cầu nhận thức: Chuyển
động ném là chuyển động thường gặp.
Quỹ đạo của nó thường cong và phẳng.

- Vốn kiến thức hiện tại là chuyển
động thẳng đều, chuyển động thẳng
biến đổi đều và sự rơi tự do.
- Làm thế nào để xác định chuyển
động ném từ vốn kiến thức đó?
- Học sinh suy nghĩ, cả lớp
thảo luận và tìm ra phương án
giải quyết.
- Thông báo: Thay thế chuyển động
cong và phẳng của vật bằng hai chuyển
động thẳng của hai hình chiếu của vật
lên hai trục toạ độ Descartes, tức là
phân tích chuyển động.
- Định nghĩa phân tích chuyển động và
nêu rõ chuyển động của các hình chiếu
được gọi là chuyển động thành phần.
- Học sinh nghe thông báo và
ghi nhận.
Chọn hệ toạ độ XOY
x = v0.t = v0.t (1)
vy = g.t
y = gt2/2 (2)
y = gx2/2v20

- Gợi ý để tìm câu trả lời.
- Đối với chuyển động ném ngang thì
ta chọn hệ toạ độ Descartes như thế
nào là thích hợp nhất?
- Cho một học sinh lên bảng vẽ hệ toạ
độ và xác định hình chiếu Mx, My của
vật M tại một vài điểm trên quỹ đạo
cong parabol.

- Xác định tính chất của mỗi chuyển
động thành phần và viết các công thức
của chuyển động của chúng.
- Hướng dẫn, gợi ý: Muốn khảo sát
chuyển động thành phần thì phải làm
cách nào? (hướng dẫn sử dụng phép
chiếu vectơ gia tốc và vận tốc)
- Thảo luận theo nhóm với số
nhóm chẳn. Một nửa số nhóm
thảo luận về thành phần
chuyển động ngang, nửa số
nhóm còn lại thảo luận về
thành phần rơi tự do.
- Mỗi nhóm cử một đại diện
lên trình bày kết quả.
- Xác định chuyển động của vật từ các - Thảo luận cả lớp để tìm ra
chuyển động thành phần như thế nào?
- Nhiệm vụ là xác định chuyển động
của vật, chẳng hạn như thời gian rơi,
tầm ném xa, quỹ đạo,
- Chúng ta đã lập được hai công thức

của hai chuyển động thành phần. Bởi
vậy chúng ta phải kết hợp các công
thức này theo cách nào để được các
công thức của chuyển động của vật?
- Nói cách khác, chúng ta phải tổng
hợp hai chuyển động thành phần như
thế nào?
- Giáo viên hướng dẫn học sinh thực
hiện.
đặc điểm lý thú nhất của
chuyển động ném ngang là
thời gian rơi bằng thời gian rơi
tự do ở cùng một độ cao tức là
không phụ thuộc vào vận tốc
ném ngang.
t =
g
h2

tầm ném xa
L = xmax= v0t = v0.
g
h2

- Giáo viên hướng dẫn học sinh tiến
hành thí nghiệm kiểm chứng.

- Giao bài tập về nhà
- Trả lời các câu hỏi 1, 2, 3 trang 88
sách giáo khoa.

- Làm bài tập 4, 5, 6, 7 trang 88 sách
giáo khoa.