Bài tiểu luận môn học chất tẩy rửa pot

Bài tiểu luận môn học chất tẩy rửa

1. LỜI MỞ
Công thức
Sodium triphosphate (STP, đôi khi STPP ho c tripolyphosphate natri ặ
ho c TPP) là m t ặ ộ h p ch t vô cợ ấ ơ v i công th c Naớ ứ
5
P
3
O
10
. ây Đ
là natri mu i c aố ủ polyphosphate anion-penta, đó là c s liên h p ơ ở ợ
c aủ axit triphosphoric . Nó đ c s n xu t trên quy mô l n nh m t ượ ả ấ ớ ư ộ
thành ph n c a công nghi p trong n c và nhi u s n ph m, đ c bi t là ầ ủ ệ ướ ề ả ẩ ặ ệ
ch t t y r a.ấ ẩ ử
Sodium tripolyphosphate đ c s n xu t b ng cách nung nóng m t h n h pượ ả ấ ằ ộ ỗ ợ
cân b ng hóa h c c aằ ọ ủ phosphate dinatri , Na
2
HPO
4
, và phosphate ng tọ ,
NaH
2
PO
4
, d i đi u ki n ki m soát c n th n.ướ ề ệ ể ẩ ậ
2 Na
2
HPO 4 + NaH
2

PO 4 Na→
5
P
3
O
10
+ 2 H
2
O
B ng cách này, kho ng 2 tri u t n đ c s n xu t hàng n m.ằ ả ệ ấ ượ ả ấ ă
STPP là m t mu i không màu, mà t n t i c trongộ ố ồ ạ ả khan hình th c, nh là ứ ư
hexahydrate. anion có th đ c mô t nh là các chu i pentanionic ể ượ ả ư ỗ
[O
3
POP (O)
2
OPO
3
]
5-
. Nhi u ng i liên quan đ n di-, tri-, và polyphosphat ề ườ ế
đ c bi t là bao g m c các triphosphate vòng Pượ ế ồ ả
3
O
9

3-
. Nó liên k t m nh m v i ế ạ ẽ ớ
các cation kim lo i nh bidentate c và tridentate chelating đ i lý.ạ ư ả ạ
Đa số các STPP được tiêu thụ như một thành phần của thương mại chất tẩy

rửa . Nó để làm mềm nước. Trong nước cứng (nước có chứa nồng độ cao của Mg
2+
và
Ca
2+
), chất tẩy rửa đang ngừng hoạt động. Là một cao tính đại lý chelating , TPP
5-
liên

1
Bài tiểu luận môn học chất tẩy rửa

kết với dications chặt chẽ và ngăn ngừa chúng từ can thiệp với các chất tẩy rửa
sulfonate
2.TIÊU CHUẨN KĨ THUẬT
64 TCN 30-95 do Công ty supephotphat và hóa chất Lâm Thao biên soạn. Vụ
khoa học kỹ thuật Bộ Công nghiệp nặng đề nghị; Bộ Công nghiệp nặng ban hành.
Tiêu chuẩn này áp dụng cho natri tripolyphotphat sản xuất từ supephotphat
đơn
Natri tripolyphotphat có dạng tinh thể bột màu trắng, tan trong nước.
Công thức hoá học : Na
5
P
3
O
10
Khối lượng phân tử : 367,88 (Theo nguyên tử lượng quốc tế năm
1961)
Natri tripolyphotphat phải phù hợp với các mức và yêu cầu quy định trong bảng
sau :

Các chỉ tiêu
Mức và yêu cầu
Loại I Loại II
1. Dạng bề ngoài Bột màu trắng Bột màu trắng
2. Tổng hàm lượng anhidric photphoric, %,
không nhỏ hơn
50 47,5
3. Độ pH của dung dịch 1% trong nước 9-10 9-10
4. Hàm lượng cặn không tan trong nước, %,
không lớn hơn
0,2 0,25
5. Hàm lượng canxi, %, không lớn hơn 0,4 0,5

2
Bài tiểu luận môn học chất tẩy rửa

6. Hàm lượng sắt, %, không lớn hơn 0,05 0,07
7. Hàm lượng ion manganat (MnO
4
-) Vết Vết
3. PHƯƠNG PHÁP THỬ
3.1. Lấy mẫu
Mẫu phân tích được lấy ở 5% số bao của lô hàng. Nếu lô hàng nhỏ thì số bao
được lấy mẫu ít nhất phải là 5 bao. Dùng xẻng thép trắng để lấy mẫu phân tích chất
lượng các lô hàng theo TCVN 1694-75. Mẫu trung bình lấy khoảng 1kg đựng vào
hai chai thuỷ tinh hoặc chai nhựa sạch, khô, nút kín, ngoài chai có dán nhãn ghi rõ:
− Tên đơn vị sản xuất.
− Tên và loại sản phẩm.
− Số hiệu lô hàng.
− Ngày, tháng, năm và tên người lấy mẫu.

− Một chai đem gia công để phân tích, một chai lưu trong ba tháng để đối
chứng khi cần phân tích trọng tài.
3.2. Quy định chung.
− Tất cả phép thử đều phải tiến hành trên hai mẫu cân song song.
− Thuốc thử dùng trong tiêu chuẩn này đều phải có độ tinh khiết phân
tích (TKPT) và tinh khiết hoá học (TKHH).
− Nước cất theo TCVN 2117-77.

3
Bài tiểu luận môn học chất tẩy rửa

− Các ống so màu phải có dung tích như nhau, làm bằng thuỷ tinh không màu
và có cùng tính chất quang học.
3.3. Xác định tổng hàm lượng anhidricphotphoric (P2O5)
(Phương pháp khối lượng)
3.3.1. Dung dịch và thuốc thử.
− Axit clohidric d=1,19g/cm3.
− Axit clohidric, dung dịch 20%.
− Amoni xitrat, dung dịch 50%.
− Hoà tan 500g axit xitric trong khoảng 600ml dung dịch amoni hidroxit 25%
đến phản ứng trung hoà (thử bằng giấy quỳ), sau đó để nguội, thêm nước cất
đến 1 lít rồi lọc bỏ cặn.
− Dung dịch hỗn hợp magiê.
− Cân 55g mẫu magiê clorua ngậm nước (MgCl2 .6H2O) và 70g tinh thể
amoni clorua, hoà tan bằng nước cất, thêm 250ml dung dịch amoni hidroxit
10%, thêm nước cất đến 1 lít rồi lọc bỏ cặn.
− Amoni hidroxit, dung dịch 25%; 10% và 2,5%.
− Chỉ thị phenolphtalein, dung dịch 1% trong rượu etylic chuẩn bị theo TCVN
4374-86.
3.3.2. Tiến hành xác định

4
Bài tiểu luận môn học chất tẩy rửa

Cân 1g mẫu đã sấy khô với độ chính xác 0,0002g chuyển vào cốc dung tích
250ml, hoà tan bằng 40ml dung dịch axit clohidric 20%, tráng chén cân mẫu bằng
20ml nước cất, đun trên bếp điện đến sôi cho tan hoàn toàn. Lấy cốc ra làm nguội,
chuyển mẫu vào bình định mức dung tích 250ml, thêm nước cất đến vạch mức, lắc
đều. Lọc dung dịch qua giấy lọc định tính, tráng bỏ 20ml đầu. Dùng pipet hút 20ml
dung dịch đã lọc cho vào cốc dung tích 250ml, cho tiếp 50ml nước cất, vài giọt chỉ
thị phenolphtalein dung dịch 1% và 5ml dung dịch amoni xitrat 50%. Dùng dung
dịch amoni hidroxit 25% trung hoà từ từ cho tới khi xuất hiện màu hồng nhạt; cho
tiếp 30-35ml dung dịch hỗn hợp magiê và cuối cùng cho thêm 10ml dung dịch
amoni hidroxit 25%, khuấy đều liên tục trong 30 phút nữa. Để yên kết tủa trong 30
phút. Lọc kết tủa trên giấy lọc định lượng băng vàng theo phương pháp lắng gạn
nhiều lần. Rửa kết tủa và cốc cho sạch bằng dung dịch amoni hidroxit 2,5% cho tới
khi hết ion clo (Thử bằng dung dịch bạc nitrat 1%).
Chuyển giấy lọc vào chén nung đã biết trước khối lượng, sấy, tro hoá và
nung ở nhiệt độ 950-10000C đến khối lượng không đổi.
3.3.3. Tính kết quả
Tổng hàm lượng anhidric photphoric trong mẫu natri tripolyphotphat (X1)
được tính bằng phần trăm theo công thức:

X
1
=
a . 0,6379 . 250 .10
0

G . 20

Trong đó:
a : lượng kết tủa sau khi nung, tính bằng g.
G : lượng mẫu cân, tính bằng g.

5
Bài tiểu luận môn học chất tẩy rửa

0,6379 : hệ số chuyển đổi từ magie pyrophotphat sang anhidric
photphoric.
3.4 Xác định độ pH của dung dịch natri tripolyphotphat 1% trong nước
3.4.1 Dụng cụ
Máy đo pH đã chuẩn.
3.4.2 Tiến hành xác định
Cân 1g mẫu đã sấy khô, nghiền mịn với độ chính xác 0,0002g chuyển vào
cốc thuỷ tinh dung tích 250ml, thêm 10ml nước cất, dùng đũa thuỷ tinh khuấy cho
tan hoàn toàn, sau đó dùng máy đo pH để xác định độ pH của dung dịch mẫu.
3.5. Xác định hàm lượng cặn không tan trong nước theo TCVN 3732-
82, với lượng mẫu cân là 10g.
3.6. Xác định hàm lượng canxi (Phương pháp chuẩn độ EDTA)
3.6.1. Dung dịch và thuốc thử.
− Cột trao đổi cationit axit mạnh (KPS Wolfatip của Đức) đã được chuẩn bị
− Axit clohidric, dung dịch có d=1,19g/cm
3
và dung dịch 20%.

6
Bài tiểu luận môn học chất tẩy rửa

− Chỉ thị metyla da cam, dung dịch 0,1% trong nước, chuẩn bị theo TCVN
2305-78.

− Kali xianua, dung dịch 3%.
− Trilon B, dung dịch 0,01M, chuẩn bị theo TCVN 1272-86.
− Natri hidroxit, dung dịch 20%.
− Amoni hidroxit, dung dịch 25%.
− Chỉ thị murexit: 1g murexit trộn với 99g natri clorua hoặc kali clorua tinh
thể, nghiền nhỏ, trộn đều để trong lọ nút kín lại.
3.6.2. Tiến hành xác định
Cân 2g mẫu đã sấy khô, nghiền mịn với độ chính xác 0,0002g chuyển vào
cốc thuỷ tinh dung tích 250ml, thêm 20ml dung dịch axit clohidric 20%, đun cốc
trên bếp điện cho đến khi tan hoàn toàn. Để nguội đến nhiệt độ phòng, chuyển
dung dịch vào bình định mức dung tích 200ml, thêm nước cất đến vạch mức, lắc
đều. Lọc dung dịch qua giấy lọc định tính, bỏ 20ml đầu sau khi tráng rửa dụng cụ.
Hút 100ml dung dịch chuyển vào cốc thuỷ tinh dung tích 250ml, thêm 100ml nước
cất hai lần, sau đó cho dung dịch chảy qua cột trao đổi cationit đã được rửa sạch
theo chỉ thị metyla da cam với tốc độ 2ml/phút.
Rửa cốc và cột trao đổi bằng nước cất hai lần đến khi hết axit theo chỉ thị
metyla da cam. Cho 200ml axit clohidric 1:2 qua cột trao đổi với tốc độ 2ml/phút.
Dung dịch ra khỏi cột hứng vào bình định mức dung tích 500ml. Rửa cột trao đổi
bằng nước cất hai lần cho đến khi hết axit với tốc độ 10ml/phút thử theo chỉ thị
metyla da cam. Thêm nước cất hai lần đến vạch mức, lắc đều. Hút 50ml dung dịch
trên cho vào cốc dung tích 250ml, dùng amoni hidroxit điều chỉnh môi trường đến
pH=4-5 (Thử theo giấy đo pH vạn năng). Đun sôi dung dịch trên bếp điện, lọc
nóng kết tủa trên giấy lọc băng đỏ, rửa giấy lọc và kết tủa bằng nước nóng. Dung

7
Bài tiểu luận môn học chất tẩy rửa

dịch thu được khoảng 150ml. Cho thêm 3ml dung dịch kali xianua 3% vào, dùng
dung dịch natri hidroxit 20% để điều chỉnh môi trường pH=12, cho thêm một ít chỉ
thị murexit, dung dịch có màu đỏ nho đem chuẩn ngay bằng dung dịch trilon B

0,01M cho tới khi dung dịch chuyển sang màu tím hoa cà.
3.6.3. Tính kết quả
Hàm lượng canxi (X2) được tính bằng phần trăm theo công thức:

X
2
=
a . k . 0,0004 . 500 . 200 . 10
0

G . 100 . 50
Trong đó:
a : thể tích dung dịch trilon B đã tiêu tốn trong quá trình chuẩn độ, tính
bằng ml.
G : lượng mẫu lấy phân tích, tính bằng g.
k : hệ số hiệu chỉnh của dung dịch trilon B.
0,0004 : số gam canxi ứng với 1ml dung dịch trilon B tiêu chuẩn.
3.7. Xác định hàm lượng sắt (Phương pháp chuẩn độ so màu).
3.7.1. Dung dịch và thuốc thử.
− Axit nitric đặc, d=1,42 g/ cm3.
− Rượu izoamilic.
− Dung dịch sắt tiêu chuẩn, 1ml chứa 0,01 mg sắt.

8
Bài tiểu luận môn học chất tẩy rửa

− Amoni sunfoxianua, dung dịch 10%.
3.7.2. Tiến hành xác định.
Lấy 25ml dung dịch trao đổi như đã nêu ở mục 2.6.2 cho vào cốc thuỷ tinh
chịu nhiệt dung tích 250ml, thêm 1ml axit nitric đặc (d=1,42), đun sôi cốc trên bếp

điện vài phút, lấy ra để nguội đến nhiệt độ phòng, chuyển vào ống so màu dung
tích 100ml, cho tiếp 10ml dung dịch amoni sunfoxianua 10%, 10ml rượu izoamilic,
đậy nút, lắc mạnh trong 1 phút rồi đem so màu với dung dịch tiêu chuẩn.
Dung dịch tiêu chuẩn được chuẩn bị trong ống so màu giống như trên, lần
lượt cho vào 60ml nước cất, 1ml axit nitric đặc (d=1,42), 10ml dung dịch amoni
sunfoxianua 10%, 10ml rượu izoamilic. Dùng microburet thêm từng thể tích dung
dịch sắt tiêu chuẩn (1ml tương ứng với 0,01mg sắt) cho tới khi cường độ màu trên
lớp rượu của dung dịch tiêu chuẩn bằng cường độ màu trên lớp rượu của dung dịch
phân tích. Mẫu phân tích đạt tiêu chuẩn nếu thể tích dung dịch sắt tiêu chuẩn tiêu
tốn cho quá trình chuẩn độ không vượt quá:
− 2,5 ml đối với natri tripolyphotphat loại I
− 3,5 ml đối với natri tripolyphotphat loại II
3.8. Xác định hàm lượng manganat (MnO
4
-
) theo TCVN 138-64
3.8.1. Dung dịch và thuốc thử :Axit sunfuric, dung dịch 10%.
3.8.2. Tiến hành xác định
Cân 2g mẫu đã sấy khô, nghiền mịn chuyển vào cốc thuỷ tinh dung tích
250ml, hoà tan mẫu bằng 100ml, lọc bỏ cặn qua giấy lọc băng vàng. Dung dịch lọc
hứng vào bình định mức dung tích 250ml, dùng nước cất rửa kết tủa đến hết ion
clo (thử bằng dung dịch bạc nitrat 1%) thêm nước cất đến vạch mức, lắc đều.

9
Bài tiểu luận môn học chất tẩy rửa

Lấy 50ml dung dịch lọc cho vào ống so màu dung tích 100ml, thêm 10ml
dung dịch axit sunfuric 10%, thêm nước cất đến vạch mức, lắc đều rồi đem so màu
với dung dịch tiêu chuẩn.
Dung dịch tiêu chuẩn được chuẩn bị trong ống so màu có kích thước và tính

chất như trên, thêm vào 50ml nước cất, 10ml dung dịch axit sunfuric 10%, thêm
nước cất đến vạch mức lắc đều.
Mẫu natri tripolyphotphat đạt tiêu chuẩn khi màu của dung dịch mẫu thử
không đậm hơn màu của dung dịch tiêu chuẩn.
4. BAO GÓI VÀ GHI NHÃN
4.1. Sản phẩm được chứa trong túi gồm hai lớp: lớp trong là
polyetylen (PE), lớp ngoài là polypropylen (PP), khối lượng mỗi bao là 25+0,1kg.
4.2. Trên bao bì phải có nhãn hiệu ghi:
− Tên cơ sở sản xuất.
− Tên và mác sản phẩm.
− Số hiệu lô hàng.
− Ngày xuất sản phẩm.
− Khối lượng bao bì.
− Số hiệu tiêu chuẩn.
4.3. Điều kiện bảo quản sản phẩm:Sản phẩm cần được bảo quản ở nơi khô
ráo, sạch sẽ và che kín.

10
Bài tiểu luận môn học chất tẩy rửa

LỜI CẢM ƠN
  
Chúng em xin chân thành cảm ơn thầy Phạm Văn Hộ đã hướng dẫn chúng
em hoàn thành bài tiểu luận này. Do sự hiểu biết còn hạn chế nên tiểu luận này
không thể tránh khỏi những sai sót, rất mong thầy đóng góp ý kiến để tiểu luận
được hoàn chỉnh hơn.

11