Sinh học lớp 9 - Tiết 23 - Bài 22: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể doc

Sinh học lớp 9 - Tiết 23 - Bài 22: Đột biến cấu trúc
nhiễm sắc thể
I. MỤC TIÊU.
1. Kiến thức:
- Học sinh trình bày được một số dạng đột biến cấu
trúc NST.
- Giải thích và nắm được nguyên nhân và nêu được
vai trò của đột biến cấu trúc NST.
2. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng quan sát tranh, kĩ năng hoạt
động nhóm, khai thác kênh hình, làm việc với SGK.
3. Thái độ: Say mê học tập yêu thích bộ môn.
II. CHUẨN BỊ.
- Tranh phóng to hình 22 SGK.
III. PHƯƠNG PHÁP
- Tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh, nêu
vấn đề và giải quyết vấn đề.
- Thảo luận nhóm.
- Vấn đáp, trực quan.
- Làm việc với sách giáo khoa
IV. HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC.
1. Ổn định tổ chức
- Kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ
- Đột biến gen là gì? VD? Nguyên nhân gây nên đột
biến gen?
- Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thân
sinh vật? Nêu vai trò và ý nghĩa của đột biến gen
trong thực tiễn sản xuất?
3. Bài mới:
Hoạt động 1: Đột biến cấu trúc NST là gì?
Hoạt động của

GV
Hoạt động của
HS
Nội dung
- GV yêu c
ầu
- Quan sát kĩ
1: Đột biến cấu
HS quan sát H
22 và hoàn
thành phi
ếu học
tập.
- Lưu
ý HS;
đoạn có mũi t
ên
ngắn, màu th
ẫm
dùng để chỉ rõ
đo
ạn sẽ bị biến
đổi. Mũi t
ên dài
chỉ quá tr
ình
biến đổi.
- GV k
ẻ phiếu
học tập lên b

ảng,
gọi 1 HS l
ên
bảng điền.
- GV ch
ốt lại
đáp án.
hình, lưu ý các
đoạn có mũi tên
ngắn.
- Thảo luận
nhóm, thống
nhất ý kiến và
điền vào phiếu
học tập.


- 1 HS lên bảng
điền, các nhóm
khác theo dõi,
nhận xét, bổ
sung.
trúc NST là gì?

Phiếu học tập: Tìm hiểu các dạng đột biến cấu trúc
NST
STT

NST ban đầu

NST sau khi bị
biến đổi
Tên dạng đột biến

a
Gồm các
đoạn
ABCDEFGH

Mất đoạn H Mất đoạn
b
Gồm các
đoạn
ABCDEFGH

Lặp lại đoạn BC Lặp đoạn
c
Gồm các
đoạn
ABCDEFGH

Trình tự đoạn
BCD đảo lại
thành DCB
Đảo đoạn
? Đột biến cấu trúc
NST là gì? gồm những
dạng nào?
-
1 vài HS phát

biểu ý kiến.
Các HS khác
Kết luận:
- Đột biến cấu
trúc NST là
-
GV thông báo: ngoài
3 dạng trên còn có
d
ạng đột biến chuyển
đoạn.
nhận xét, bổ
sung.
-
HS nghe và
ti
ếp thu kiến
thức.
những biến đổi
trong cấu trúc
NST gồm các
dạng: mất đoạn,
lặp đoạn, đảo
đoạn, chuyển
đoạn.
Hoạt động 2:
Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến
cấu trúc NST
Hoạt động của
GV

Hoạt động của
HS
Nội dung
- Có những
nguyên nhân
nào gây đột
biến cấu trúc
NST?
- HS tự nghi
ên
c
ứu thông tin
SGk và nêu
được các nguy
ên
nhân v
ật lí, hoá
2: Nguyên nhân
phát sinh và
tính chất
của đột biến cấu
trúc NST

- Tìm hi
ểu VD
1, 2 trong SGK
và cho biết có
dạng đột biến
nào? có lợi hay
có hại?

- Hãy cho biết
tính chất (lợi,
hại) của đột
biến cấu trúc
NST?
- GV b
ổ sung:
một số dạng đột
bi
ến có lợi (mất
đoạn nhỏ, đảo
đoạn gây ra s
ự
đa d
ạng trong
học làm phá v
ỡ
cấu trúc NST.
- HS nghiên c
ứu
VD và nêu đư
ợc
VD
1
: m
ất đoạn,
có h
ại cho con
người
VD

2
: lặp đoạn,
có l
ợi cho sinh
vật.
- HS t
ự rút ra kết
luận.



- L
ắng nghe GV
giảng và ti
ếp thu
Kết luận:
- Nguyên nhân
đột biến cấu trúc
NST chủ yếu do
tác nhân lí học,
hoá học trong
ngoại cảnh làm
phá vỡ cấu trúc
NST hoặc gây ra
sự sắp xếp lại
các đoạn của
chúng, xuất hiện
trong điều kiện
tự nhiên hoặc do
con người.

- Đột biến cấu
trúc NST thường
có hại cho sinh
loài), với tiến
hoá chúng tham
gia cách li gi
ữa
các loài, trong
ch
ọn giống
người ta l
àm
mất đoạn để
lo
ại bỏ gen xấu
ra khỏi NST và
chuy
ển gen
mong mu
ốn
của lo
ài này
sang loài khác.
kiến thức. vật vì trải qua
quá trình tiến
hoá lâu dài, các
gen đã được sắp
xếp hài hoà trên
NST. Biến đổi
cấu trúc NST

làm thay đổi số
lượng và cách
sắp xếp các gen
trên đó.
- Một số đột biến
có lợi, có ý nghĩa
trong chọn giống
và tiến hoá.
4. Củng cố
- GV treo tranh câm các dạng đột biến cấu trúc NST
và gọi HS gọi tên và mô tả từng dạng đột biến.
- Tại sao đột biến cấu trúc NST thường gây hại cho
sinh vật?
5. Hướng dẫn học bài ở nhà
- Học bài và trả lời câu hỏi 1, 2,3 SGK.
- Đọc trước bài 23.