Giáo trình hình thành quy trình điều khiển kỹ thuật kiểm toán trong hạch toán kinh tế p4 docx

* Mäùi ti khon täøng håüp v cạc ti khon phán têch ca nọ âãưu cng phn ạnh
mäüt âäúi tỉåüng hảch toạn kãú toạn nhỉng åí mỉïc âäü khạc nhau.
* Cạc ti khon phán têch phn ạnh cng näüi dung våïi ti khon täøng håüp vãư
cng mäüt âäúi tỉåüng kãú toạn nãn chụng cọ cng kãút cáúu våïi nhau.
* Trong cuỡng mọỹt õọỳi tổồỹng haỷch toaùn kóỳ toaùn thỗ taỡi khon täøng håüp cọ chỉïc
nàng cung cáúp thäng tin täøng håüp vãư âäúi tỉåüng, cn cạc ti khon phán têch thỗ coù chổùc
nng cung cỏỳp thọng tin coù tờnh giaới thêch, phán têch chi tiãút hån vãư âäúi tỉåüng. Do váûy
säú dỉ ca ti khon täøng håüp s bàịng täøng säú dỉ ca cạc ti khon phán têch tỉång ỉïng.
* Giỉỵa ti khon täøng håüp v cạc ti khon phán têch ca nọ s khäng cọ quan
hãû âäúi ỉïng kãú toạn kãú toạn. Nhỉng giỉỵa cạc ti khon phán têch ca mäüt ti khon täøng
håüp váùn cọ quan hãû âäúi ỉïng kãú toạn.
3.4.3.2 Kãú toạn täøng håüp v kãú toạn chi tiãút
Theo quy âënh ca Lût Kãú toạn, näüi dung kãú toạn täøng håüp v kãú toạn chi tiãút
âỉåüc hiãøu nhỉ sau:
+ Kãú toạn täøng håüp phi thu tháûp, xỉí l, ghi chẹp v cung cáúp thäng tin täøng
quạt vãư hoảt âäüng kinh tãú, ti chênh ca âån vë.
Kãú toạn täøng håüp sỉí dủng âån vë tiãưn tãû âãø phn aùnh tỗnh hỗnh taỡi saớn, nguọửn
hỗnh thaỡnh taỡi saớn, tỗnh hỗnh vaỡ kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh tóỳ, taỡi chờnh ca âån vë kãú toạn.
Váûy kãú toạn täøng håüp l viãûc thỉûc hiãûn ghi kẹp vo ti khon kãú toạn täøng håüp
hồûc phán têch trong âọ ch úu l ti khon täøng håüp.
Nọi theo cạch khạc, kãú toạn täøng håüp chênh l thỉûc hiãûn cạc bụt toạn trãn cå såí
cạc âënh khon â xạc âënh ca cạc nghiãûp vủ kinh tãú.
Mäùi láưn thỉûc hiãûn mäüt bụt toạn kãú toạn täøng håüp, kãú toạn phi thỉûc hiãûn mäüt láưn
ghi kẹp tỉïc l ghi Nåü vo ti khon ny âäưng thåìi ghi Cọ vo ti khon khạc.
Trong khi thỉûc hiãûn kãú toạn täøng håüp kãú toạn háưu nhỉ chè quan tám âãún thỉåïc
âo giạ trë hay cn gi l thỉåïc âo tiãưn tãû.
+ Kãú toạn chi tiãút phi thu tháûp, xỉí l, ghi chẹp v cung cáúp thäng tin chi tiãút
bàịng âån vë tiãưn tãû, âån vë hiãûn váût v âån vë thåìi gian lao âäüng theo tỉìng âäúi tỉåüng kãú
toạn củ thãø trong âån vë kãú toaïn.
Kãú toaïn chi tiãút minh hoüa cho kãú toaïn täøng håüp. Säú liãûu kãú toaïn chi tiãút phi
khåïp âụng våïi säú liãûu kãú toạn täøng håüp trong mäüt k kãú toạn.

Váûy kãú toạn chi tiãút l viãûc kãú toạn cọ tênh cháút âån l trãn tỉìng âäúi tỉåüng hảch
toạn kãú toạn.
Thỉåìng kãú toạn chi tiãút âỉåüc thỉûc hiãûn trãn cạc ti khon phán têch tỉïc l ghi
chẹp v theo di trãn cạc loải säø chi tiãút.
Trong khi thỉûc hiãûn kãú toạn chi tiãút, kãú toạn háưu nhỉ khäng quan tám âãún quan
hãû âäúi ỉïng kãú toạn m ch úu l quan tám âãún sỉû biãún âäüng tàng gim ca âäúi tỉåüng
âang âỉåüc ghi chẹp theo di c vãư màût hiãûn váût láùn giạ trë.

57


Do váûy kãú toạn chi tiãút khäng nhỉỵng chè sỉí dủng thỉåïc âo giạ trë m cn sỉí
dủng c cạc thỉåïc âo hiãûn váût v thỉåïc âo lao âäüng ty theo tỉìng loải âäúi tỉåüng hảch
toạn kãú toạn.
3.5 KIÃØM TRA VIC GHI CHEẽP TRN CAẽC TAèI KHOAN K TOAẽN
Quùa trỗnh ghi chẹp trãn ti khon kãú toạn cọ thãø bë sai sọt, nháưm láùn do nhiãưu
ngun nhán ch quan, khạch quan khạc nhau. Nãúu l sai sọt do ch quan táút nhiãn
chụng ta s khäng tỉû kiãøm tra m cáưn phi cọ âäúi tạc bãn ngoi tham gia vo viãûc kiãøm
tra.
Váûy trong phảm vi chỉång ny chè âãư cáûp âãún cäng tạc tỉû kiãøm tra ca nhán
viãn kãú toạn nhàịm tàng âäü chênh xạc ca thäng tin kãú toạn cung cáúp cho nh qun l
v cạc âäúi tỉåüng cọ nhu cáưu âỉåüc cung cáúp thäng tin.
Viãûc kiãøm tra ghi chẹp trãn ti khon âỉåüc tiãún hnh thỉåìng xun bàịng nhiãưu
cạch qua tỉìng cäng âoản ca cäng tạc kãú toạn:
- Âäúi chiãúu säú liãûu giỉỵa chỉïng tỉì gäúc v säú liãûu â ghi chẹp trãn ti khon.
- Âäúi chiãúu säú liãu trãn ti khon våïi cạc säø sạch chỉïng tỉì trung gian trỉåïc khi
láûp bạo cạo kãú toạn, dỉûa trãn tênh cháút cán âäúi väún cọ ca âäúi tỉåüng hảch toạn kãú toạn.
- Âäúi chiãúu säú liãûu ghi chẹp trãn cạc ti khon täøng håüp våïi nhau v âäúi chiãúu
säú liãûu ghi chẹp trãn ti khon täøng håüp våïi säú liãûu täøng håüp âỉåüc tỉì cạc ti khon
phán têch.

Thäng thỉåìng kãú toạn cọ thãø sỉí dủng mäüt trong ba phỉång phạp âäúi chiãúu sau
âãø tàng cỉåìng cäng tạc kiãøm tra ghi chẹp trãn ti khon kãú toạn.
3.5.1 Sỉí dủng bng cán âäúi ti khon
Máùu:

BNG CÁN ÂÄÚI TI KHON
Tãn ti khon kãú toạn
(Hồûc k hiãûu TK)

Säú dỉ âáưu k

Säú phạt sinh

Säú dỉ cúi k

( SDÂK)

trong k

( SDCK)

Nåü

Cọ

Nåü

Cọ

Nåü

Cọ

(1)

(2)

(3)

(4)

(5)

(6)

1. Tiãưn màût
2. TGNH
3. Tiãưn âang chuyãøn
4. ...
5.
Täøng cäüng

58


* Cạch láûp bng
Càn cỉï vo säú liãûu ca cạc ti khon täøng håüp, ta liãût kã lãn bng cán âäúi ti
khon, mäùi ti khon âỉåüc phn ạnh trãn mäüt dng:
- Âäúi våïi säú dỉ âáưu k: Nãúu ti khon coù sọỳ dổ õỏửu kyỡ ồớ bón Nồỹ thỗ ghi vo cäüt
säú dỉ âáưu k bãn Nåü, nãúu ti khon coù sọỳ dổ õỏửu kyỡ ồớ bón Coù thỗ ghi vo cäüt säú dỉ âáưu

k bãn Cọ ca bng cán âäúi ti khon theo tỉìng hng (dng).
- Âäúi våïi säú phạt sinh trong k: Càn cỉï vo täøng säú phạt sinh bãn Nåü ca tỉìng
ti khon âãø ghi vo bãn Nåü ca cäüt “ Säú phạt sinh trong k ”, âäưng thåìi täøng säú phạt
sinh bãn Cọ ca tỉìng ti khon âãø ghi vo bãn Cọ ca cäüt “ Säú phạt sinh trong k ”.
- Tỉång tỉû ta cng ghi chẹp vo cäüt säú dỉ cúi k nhỉ âäúi våïi cäüt säú dỉ âáưu k.
.* Cạch kiãøm tra
Âäúi chiãúu giỉỵa täøng bãn Nåü v täøng bãn Cọ theo tỉìng cäüt:
- Âäúi chiãúu säú dỉ âáưu k bãn Nåü våïi säú dỉ âáưu k bãn Cọ
- Âäúi chiãúu giỉỵa täøng säú phạt sinh trong k bãn Nåü våïi täøng säú phạt sinh trong
k bãn Cọ.
- Âäúi chiãúu säú dỉ cúi k bãn Nåü våïi säú dỉ cúi k bãn Cọ.
u cáưu âàût ra l säú liãûu ca tỉìng càûp âäúi chiãúu phi cán bàịng våïi nhau. Nãúu
âäúi chiãúu giỉỵa tỉìng càûp säú liãûu xút hiãûn trỉåìng håüp cạc càûp säú liãûu âäúi chiãúu khäng
cán bàịng nhau, âiãưu âọ chỉïng t viãûc ghi chẹp kãú toạn â cọ sỉû nháưm láùn, sai soùt cỏửn
tỗm vaỡ sổớa chổợa.
* Cồ sồớ õọỳi chióỳu cuớa bng bng cán âäúi ti khon
Bng cán âäúi ti khon dỉûa trãn cå såí cán âäúi väún cọ ca cạc âäúi tỉåüng hảch
toạn kãú toạn v k thût ghi kẹp kãú toạn.
+ Âäúi våïi säú dỉ âáưu k, do tênh cán âäúi giỉỵa hai màût ca âäúi tỉåüng hảch toạn kãú
toạn, ta cọ täøng giạ trë ti sn ln cán âäúi våïi täøng nguäön väún trong âån vë cho nãn
täøng säú dỉ âáưu k bãn Nåü ca cạc ti khon bàịng täøng säú dỉ âáưu k bãn Cọ ca cạc ti
khon. Do váûy Säú liãûu åí cäüt säú (1) = Säú liãûu åí cäüt (2)
+ Âäúi våïi säú phạt sinh trong k, nhỉ ta â biãút theo ngun tàõc ghi keùp vaỡo taỡi
khoaớn thỗ khi mọỹt nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, ti chênh phạt sinh s cọ säú tiãưn ghi vo bãn Nåü
ca cạc ti khon bàịng säú tiãưn ghi vo bãn Cọ ca cạc ti khon âäúi ỉïng, cho nãn nãúu
täøng håüp táút c cạc nghiãûp vủ kinh tãú, ti chờnh phaùt sinh trong kyỡ thỗ ta luọn coù:
Tọứng sọỳ phạt sinh bãn Nåü ca cạc ti khon bàịng täøng säú phạt sinh bãn Cọ ca
cạc ti khon. Do váûy Säú liãûu åí cäüt säú (3) = Säú liãûu åí cäüt (4)
+ Âäúi våïi säú dỉ cúi k cng l lûn tỉång tỉû nhỉ âäúi våïi säú dỉ âáưu k kãút håüp
våïi cäng thỉïc xạc âënh säú dỉ cúi k âäúi våïi mäùi ti khon nhỉ sau:

Säú dỉ cúi k = Säú dỉ âáưu k + Säú phạt sinh tàng - Säú phạt sinh gim
59


Trong âọ säú phạt sinh tàng v säú phạt sinh gim cọ thãø thüc vãư bãn Nåü hồûc
bãn Cọ. Do váûy Säú liãûu åí cäüt säú (5) = Säú liãûu åí cäüt (6)
Cạch âäúi chiãúu ny khạ âån gin, dãù thỉûc hiãûn, dãù âäúi chiãúu kiãøm tra nhỉng cọ
hản chãú l phi kiãøm tra âäúi våïi táút c cạc ti khon, khäng giåïi hản âỉåüc phảm vi
kiãøm tra.
Màût khạc, phỉång phạp ny cn cọ hản chãú l kh nàng phạt hiãûn sai sọt khäng
âỉåüc triãût âãø.
Chàóng hản nhỉ: mäüt säú trỉåìng håüp sai sọt do ghi nháưm âënh khon, ghi trng
âënh khon hồûc âënh khon chỉa chênh xạc ti khon âäúi ỉïng nhỉng nhỉỵng sai sọt ny
khäng lm phạ våỵ tênh cán âäúi ca bng cán âäúi ti khon.
Cho nãn qua cạch âäúi chiãúu kiãøm tra bàịng bng cán âäúi ti khon váùn khäng
phạt hiãûn âỉåüc cạc trỉåìng håüp sai sọt nháưm láùn kãø trãn.
Âàûc biãût l âäúi våïi cạc trỉåìng håüp ghi nháưm âënh khon, ghi trng âënh khon
l biãøu hiãûn hản chãú r nẹt nháút ca phỉång phạp kiãøm tra ghi chẹp kãú toạn bàịng cạch
sỉí dủng bng cán âäúi ti khon.
Sau âáy, l mäüt phỉång phạp tiãúp theo cng phủc vủ cho cäng tạc kiãøm tra viãûc
ghi chẹp kãú toạn - phỉång phạp sỉí dủng bng âäúi chiãúu kiãøu bn cåì.
3.5.2 Bng âäúi chiãúu kiãøu bn cåì

Máùu:

BNG ÂÄÚI CHIÃÚU KIÃØU BN CÅÌ
TK ghi Cọ SDÂK
bãn nåü

Tiãưn

màût

TGNH

...

NVKD

Cäüng
SPS Nåü

SDCK
bãn Nåü

TK ghi Nåü
SDÂK bãn cọ

X 2,2

Tiãưn màût
TGNH
...
NVKD
Cäüng SPS Cọ

Xn-1,n-1

SDCK bãn Coï

Xn,n

60


* Cạch láûp bng
Càn cỉï vo säú liãûu tỉì táút c cạc ti khon âãø vo bng:
- Láúy säú dỉ âáưu k ca táút c cạc ti khon ghi vo baớng, nóỳu sọỳ dổ bón Nồỹ thỗ
ghi vaỡo cọỹt Säú dỉ âáưu k bãn Nåü”, nãúu säú dỉ bãn Coù thỗ ghi vaỡo doỡng Sọỳ dổ õỏửu kyỡ
bón Cọ”.
- Láúy säú phạt sinh bãn Nåü ca tỉìng ti khon cọ quan hãû âäúi ỉïng våïi bãn Cọ ca
ti khon khạc ghi vo ä giao âiãøm cäüt våïi hng cọ ti khon ghi Nåü, ghi Cọ.
- Säú cäüng phạt sinh bãn Nåü ca tỉìng ti khon ghi vo cäüt “ Cäüng säú phaït sinh
Nåü”, säú cäüng phaït sinh bãn Cọ ca tỉìng ti khon ghi vo dng “ Cäüng säú phạt sinh
Cọ”
- Láúy säú dỉ cúi k ca táút c cạc ti khon ghi vo bng, nãúu säú dỉ bón Nồỹ thỗ
ghi vaỡo cọỹt Sọỳ dổ cuọỳi kyỡ bón Nồỹ, nóỳu sọỳ dổ bón Coù thỗ ghi vaỡo dng “ Säú dỉ cúi
k bãn Cọ”.
* Cạch kiãøm tra
- Cäüng säú dỉ âáưu k bãn Nåü, säú dỉ âáưu k bãn Cọ nãúu bàịng nhau ta ghi säú liãûu
bàịng nhau âọ vo ä X 2,2
- Cäüng täøng säú phạt sinh bãn Nåü, täøng säú phạt sinh bãn Cọ nãúu chụng bàịng
nhau ghi säú liãûu bàịng nhau âọ vo ä X n-1,n-1
- Cäüng säú dỉ cúi k bãn Nåü, säú dỉ cúi k bãn Cọ nãúu bàịng nhau ta ghi säú liãûu
bàịng nhau âọ vo ä X n,n.
Khi thỉûc hiãûn so sạnh cạc càûp säú nọi trãn, nãúu cọ sỉû phạt sinh chãnh lãûch säú
liãûu åí trong tỉìng càûp, chỉïng t â cọ sỉû sai sọt, nháưm láùn trong quạ trỗnh thổỷc hióỷn
cọng vióỷc ghi cheùp kóỳ toaùn. Cỏửn nhanh choùng kióứm tra raỡ soaùt õóứ tỗm vaỡ õióửu chốnh
nhổợng chäù cn sai sọt.
Vãư cå såí âãø thỉûc hiãûn kiãøm tra, âäúi chiãúu ca bng ny cng âỉåüc l lûn tỉång
tỉû nhỉ âäúi våïi bng cán âäúi ti khon.

Bng âäúi chiãúu kiãøu bn cåì ngoi viãûc cọ nghéa âäúi chiãúu kiãøm tra nhỉ trãn
cn cọ nghéa trong viãûc phn ạnh mäúi quan hãû âäúi ỉïng giỉỵa cạc ti khon, củ thãø biãøu
hiãûn nhỉ sau:
Säú tiãưn ghi Nåü ca ti khon ny âäúi ỉïng Cọ våïi nhỉỵng khon no, säú tiãưn âäúi
ỉïng Cọ ca tỉìng ti khon l bao nhiãu...
Qua viãûc âäúi chiãúu cn cọ thãø âi vo tỉìng ti khon trong quan hãû âäúi ỉïng våïi
cạc ti khon khạc v tàng thãm âỉåüc thäng tin cho qun l.

61


Tuy nhiãn cạch âäúi chiãúu ny cng gàûp mäüt säú nhỉåüc âiãøm nhỉ:
- Khọ ạp dủng våïi cạc âån vë coù quy mọ lồùn, sổớ duỷng nhióửu taỡi khoaớn vỗ khi láûp
bng ráút phỉïc tảp.
- Mäüt säú trỉåìng håüp sai sọt, nháưm láùn váùn khäng âỉåüc phạt hiãûn, l do tỉång tỉû
nhỉ âäúi våïi bng cán âäúi ti khon.
Trong thỉûc tãú tỉì ngun tàõc kãút cáúu ca bng âäúi chiãúu kiãøu bn cåì, ngỉåìi ta â
váûn dủng âãø thiãút kãú nhiãưu loải säø cọ quan hãû âäúi chiãúu chàût ch, phủc vủ cho cäng tạc
kãú toạn.
3.5.3 Bng täøng håüp chi tiãút
Cọ hai dảng bng täøng håüp chi tiãút ch úu âọ l: bng täøng håüp chi tiãút vãư
thanh toạn v bng täøng håüp chi tiãút vãư hng täưn kho.
a. Bng täøng håüp chi tiãút vãư thanh toạn.
Máùu:
STT

BNG TÄØNG HÅÜP CHI TIÃÚT VÃƯ THANH TOẠN
Tãn âäúi
tỉåüng

Säú dỉ âáưu k
Nåü

Säú phạt sinh trong k

Cọ

Nåü

Säú dỉ cúi kì

Cọ

Nåü

Cọ

Cäüng
b. Bng täøng håüp chi tiãút vãư hng täưn kho
Máùu:
ST
T

BNG TÄØNG HÅÜP CHI TIÃÚT VÃƯ HNG TÄƯN KHO
Tãn âäúi ÂVT
tỉåüng

Täưn âáưu k
SL

Âån
giạ

Nháûp trong k
TT

SL

Âån
giạ

Xút trong k
TT

SL

Âån
giạ

TT

Täưn cúi k
SL

Âån
giạ

TT

Cäüng

Säú liãûu åí dng täøng cäüng s âỉåüc âäúi chiãúu våïi cạc säú liãûu tỉång ỉïng åí ti
khon täøng håüp. Nãúu cọ sỉû chãnh lãûch säú liãûu giỉỵa cạc bng täøng håüp chi tiãút våïi cạc
säø kãú toạn täøng hồỹp thỗ coù nghộa laỡ vióỷc ghi cheùp kóỳ toaùn â cọ sai sọt, nháưm láùn cáưn
âỉåüc kiãøm tra v sỉía sai.
Thỉûc cháút âäúi chiãúu kiãøm tra qua bng täøng håüp chi tiãút chênh l sỉû âäúi chiãúu
kiãøm tra giỉỵa hảch toạn täøng håüp v hảch toạn chi tiãút.

62


CHặNG 4

PHặNG PHAẽP TấNH GIAẽ VAè
K TOAẽN CAẽC QUAẽ TRầNH KINH DOANH
4.1 SỈÛ CÁƯN THIÃÚT V NGHÉA CA PHỈÅNG PHẠP TÊNH GIẠ
Nhỉ åí chỉång 1 â âãư cáûp, ti sn ca cạc âån vë cọ tênh hai màût, tênh âa dảng
v tênh váûn âäüng thỉåìng xun liãn tủc. Chụng bao gäưm nhiãưu loải khạc nhau âỉåüc
biãøu hiãûn dỉåïi nhiãưu hỗnh thổùc khaùc nhau. Mọựi loaỷi õổồỹc õo lổồỡng bồới mäüt loải thỉåïc
âo khạc nhau nhỉ: mẹt, cại, chiãúc, táún, lờt, ki-lọ-gam, õọửng ...Vỗ vỏỷy õóứ bióỳt õổồỹc quy
mọ hoaỷt âäüng ca âån vë, kãú toạn cáưn phi âạnh giạ tỉìng loải ti sn theo chè tiãu giạ
trë v täøng håüp âỉåüc táút c ti sn bàịng chè tiãu giạ trở.(1)
Trong quaù trỗnh hoaỷt õọỹng cuớa caùc õồn vở, taỡi sn váûn âäüng v biãún âäøi khäng
ngỉìng. Sỉû váûn âäüng v biãún âäøi khäng ngỉìng âọ cúi cng phi âỉåüc kãú toạn phn ạnh
vo säø kãú toạn täøng håüp bàịng thỉåïc âo giạ trë.(2)
Chi phê sn xút kinh doanh phạt sinh gọửm nhióửu yóỳu tọỳ bióứu hióỷn dổồùi nhióửu
hỗnh thaùi khạc nhau, nhỉ: ngun váût liãûu, cäng củ dủng củ, chi phê tiãưn lỉång, kháúu
hao mạy mọc thiãút bë... Âãø täøng håüp chi phê â phạt sinh, kãú toạn phi âạnh giạ cạc úu
täú chi phê theo thỉåïc âo giạ trë, âäưng thåìi täøng håüp thnh chè tiãu chi phê hoảt âäüng
kinh doanh.(3)

Màût khạc âãø xạc âënh giạ trë thỉûc tãú ca mäüt ti sn mua ngoi hồûc tỉû chãú bao
gäưm nhiãưu úu täú chi phê kãút håüp lải, kãú toạn phi biãøu hiãûn cạc úu täú chi phê âọ dổồùi
hỗnh thổùc giaù trở vaỡ tọứng hồỹp chuùng laỷi.(4)
...
Caùc nọỹi dung (1), (2), (3) vaì (4) nãu trãn chênh laì mäüt säú biãøu hiãûn ca phỉång
phạp tênh giạ.Váûy, mäüt cạch khại quạt cọ thãø hiãøu phỉång phạp tênh giạ nhỉ sau:
Phỉång phạp tênh giạ l phỉång phạp sỉí dủng thỉåïc âo tiãưn tãû âãø tênh toạn, âo
lỉåìng v biãøu hiãûn cạc âäúi tỉåüng hảch toạn kãú toạn.
Trong cäng tạc hảch toạn kãú toạn, phỉång phạp tênh giạ âỉåüc biãøu hiãûn dổồùi hai
hỗnh thổùc laỡ caùc baớng tờnh giaù vaỡ trỗnh tỉû tênh giạ.
Phỉång phạp tênh giạ cọ nghéa hãút sỉïc quan trng âäúi våïi hoảt âäüng ca táút c
cạc doanh nghióỷp thuọỹc moỹi hỗnh thổùc sồớ hổợu vaỡ moỹi loaỷi hỗnh hoaỷt õọỹng, thuọỹc caùc tọứ
chổùc khaùc.

63


Sỉí dủng thỉåïc âo tiãưn tãû âãø tênh toạn, phn ạnh cạc âäúi tỉåüng hảch toạn kãú toạn
s giụp cho caïc âån vë kiãøm tra, giaïm saït mäüt caïch hiãûu quaớ tỗnh traỷng vaỡ sổỷ vỏỷn õọỹng
cuớa taỡi saớn, giaùm õọỳc tỗnh hỗnh vaỡ kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh. Màût khạc cng thäng
qua tênh giạ, kãú toạn täøng håüp õổồỹc caùc chi phờ boớ ra trong quaù trỗnh saớn xút kinh
doanh. Tỉì âọ, so sạnh våïi kãút qu thu âỉåüc âãø âạnh giạ hiãûu qu kinh doanh cúi cng
ca doanh nghiãûp .
Tênh giạ l mäüt trong cạc phỉång phạp hảch toạn kãú toạn , do váûy nọ cọ mäúi
liãn hãû chàût ch våïi cạc phỉång phạp khạc. Thäng qua tênh giạ, xạc âënh giạ trë ti sn
bàịng tiãưn, kãú toạn måïi cọ thãø ghi chẹp cạc âäúi tỉåüng kãú toạn vo chỉïng tỉì, säø kãú toạn
cng nhỉ täøng håüp tỗnh hỗnh taỡi saớn, doanh thu, chi phờ vaỡ kóỳt qu hoảt âäüng kinh
doanh ca âån vë.
Ngỉåüc lải, phi dỉûa trãn cạc phỉång phạp khạc nhỉ phỉång phạp chỉïng tỉì,
phỉång phaùp taỡi khoaớn thỗ phổồng phaùp tờnh giaù mồùi coù thãø táûp håüp, tênh toạn v xạc

âënh âỉåüc giạ trë cuớa caùc õọỳi tổồỹng haỷch toaùn kóỳ toaùn õổồỹc hỗnh thnh, trong âọ ti sn
l âäúi tỉåüng âỉåüc quan tám hng âáưu, thỉåìng bao gäưm: ti sn cäú âënh, váût tỉ, hng
họa, cäng củ lao âäüng....
Âãø thỉûc hiãûn täút viãûc tênh giạ cạc loải ti sn, váût tỉ, sn pháøm, hng hoạ...kãú
toạn cáưn phi tn theo nhỉỵng u cáưu v ngun tàõc nháút âënh nhàịm xạc âënh âụng
giạ trë ca âäúi tỉåüng cáưn tênh giạ.
4.2 U CÁƯU, NGUN TÀÕC V TRầNH Tặ TấNH GIAẽ
4.2.1 Yóu cỏửu tờnh giaù
óứ phaớn aùnh âụng âàõn giạ trë ca âäúi tỉåüng kãú toạn, nhàịm cung cáúp thäng tin vãư
cạc âäúi tỉåüng hảch toạn kãú toạn mäüt cạch chênh xạc, trung thỉûc v khạch quan, khi
thỉûc hiãûn viãûc tênh giạ phi âm bo âỉåüc cạc u cáưu sau:
4.2.1.1. Tênh chênh xạc (xạc thỉûc)
Viãûc tênh giạ cạc âäúi tỉåüng phi âm bo tênh âụng, tênh â v ph håüp våïi âäúi
tỉåüng. u cáưu ny âi hi kãú toạn phi hảch toạn cáøn tháûn, nhỉ sau:
- Khi xạc âënh chi phê thüc cạc âäúi tỉåüng, kãú toạn cáưn phi càn cỉï vo cạc
chỉïng tỉì håüp l, håüp lãû v håüp phạp. Ngoi ra kãú toạn phi sỉí dủng cạc thỉåïc âo âụng
tiãu chøn, âụng quy âënh
- Táûp hồỹp õỏửy õuớ chi phờ traùnh tỗnh traỷng boớ soùt chi phê hồûc nháưm âäúi tỉåüng
chëu chi phê.
- Phán bäø håüp l chi phê cho tỉìng âäúi tỉåüng khi mäüt khon chi phê phạt sinh liãn
quan âãún nhiãưu âäúi tỉåüng. Trong khi phán bäø cáưn xạc âënh chênh xạc phảm vi caùc õọỳi
tổồỹng cỏửn phỏn bọứ chi phờ, traùnh tỗnh trảng phán bäø thiãúu hồûc thỉìa âäúi tỉåüng.
4.2.1.2. Tênh thäúng nháút
Tênh thäúng nháút trong u cáưu tênh giạ thãø hiãûn nhỉ sau: kãú toạn phi sỉí dủng
thäúng nháút cạc phỉång phạp, cạc chênh sạch tênh toạn giạ trë ca cạc âäúi tỉåüng giỉỵa cạc
k kãú toạn våïi nhau.
64


u cáưu vãư tênh thäúng nháút ny khäng chè âỉåüc âàût ra trong phảm vi mäüt âån vë

m cn âỉåüc âàût ra giỉỵa cạc âån vë cng ngnh. Nhåì tênh thäúng nháút m viãûc so sạnh,
phán têch âạnh giạ hoảt âäüng ca cạc âån vë thỉûc hiãûn âỉåüc thûn låüi hån v chênh xạc
hån.
Âiãưu ny s âỉåüc thãø hiãûn r trong pháưn cạc ngun tàõc kãú toạn chung âỉåüc
thỉìa nháûn nh hỉåíng âãún phỉång phạp tênh giạ.
4.2.2 Ngun tàõc tênh giạ
Näüi dung pháưn ny cn gi l cạc ngun tàõc kãú toạn chung âỉåüc thỉìa nháûn
nh hỉåíng âãún phỉång phạp tênh giaï.
Trong cäng taïc kãú toaïn, khi tênh giaï caïc âäúi tỉåüng kãú toạn âi hi phi am hiãøu
v váûn dủng âụng âàõn cạc ngun tàõc kãú toạn chung sau:
4.2.2.1. Ngun tàõc giạ phê
Ngun tàõc ny u cáưu khi xạc âënh giạ ca cạc ti sn phi càn cỉï vo säú tiãưn
hồûc tỉång âỉång tiãưn doanh nghiãûp â chi phê thổỷc tóỳ õóứ hỗnh thaỡnh nón taỡi saớn- goỹi laỡ
giaù phê, giạ gäúc hay giạ väún ban âáưu.
Giạ gäúc khäng âỉåüc thay âäøi theo thåìi gian trỉì khi cọ quy âënh khạc trong
chøn mỉûc kãú toạn. Âãø theo di v phn ạnh giạ trë ca ti sn kãú toạn phi dỉûa vo giạ
gäúc hay giạ väún chỉï khäng dỉûa vo giạ thë trỉåìng.
Váûn dủng ngun tàõc ny âi hi khi mua sàõm ti sn hồûc tảo láûp ti sn dỉåïi
nhiãưu hỗnh thổùc khaùc nhau thỗ phaới ghi sọứ theo toaỡn bäü chi phê thỉûc tãú phạt sinh tải thåìi
âiãøm xy ra viãûc mua sàõm, tảo láûp âọ v cạc chi phê liãn quan âãún viãûc tảo nãn ti sn
âọ. Giạ trë ghi säø ny s khäng thay âäøi khi giạ trãn thë trỉåìng thay âäøi trỉì trỉåìng håüp
âạnh giạ lải ti sn theo quy âënh ca nh nỉåïc hồûc u cáưu chung ca cäng tạc qun
l v cäng tạc qun trë doanh nghiãûp.
4.2.2.2. Nguyãn tàõc khaïch quan
Nguyãn tàõc khaïch quan âi hi cạc ti liãûu do kãú toạn cung cáúp, cạc säú liãûu do
kãú toạn phn ạnh cáưn phi mang tênh khạch quan, khäng bë bọp mẹo, xun tảc v cọ
â cå såí âãø tháøm tra khi cáưn thiãút.
Ngun tàõc ny nhàịm âm bo âäü tin cáûy cao trong cäng tạc kãú toạn, âàûc biãût
l vãư ngưn thäng tin cung cáúp cho cạc nh qun l.
Âãø thỉûc hiãûn u cáưu ca ngun tàõc, kãú toạn âån vë phi sỉí dủng cạc thỉåïc âo

hiãûn váût tiãu chøn. Màût khạc phi xem giạ väún l cå såí quan trng âãø phn ạnh vo säø
kãú toạn, cn giạ thë trỉåìng chè sỉí dủng mäüt cạch hản hỉỵu khi cáưn thiãút.
Ngun tàõc ny bäø sung cho ngun tàõc giạ phê. Nọ âi hi cạc säú liãûu ghi säø
phi dỉûa trãn nhỉỵng sỉû kiãûn cọ thóứ kióứm tra õổồỹc.Vỗ vỏỷy trong trổồỡng hồỹp taỡi saớn cọ
âỉåüc do biãúu tàûng hồûc trao âäøi trỉûc tiãúp våïi mäüt ti sn khạc, giạ trë ghi säø ca ti sn
cọ âỉåüc cáưn càn cỉï vo giạ trë thỉûc tãú trãn thë trỉåìng tải thåìi âiãøm phạt sinh.

65


4.2.2.3. Ngun tàõc nháút quạn
Xẹt trãn gọc âäü phỉång phạp tênh giạ, ngun tàõc nháút quạn u cáưu kãú toạn
âån vë phi sỉí dủng thäúng nháút cạc phỉång phạp, cạc chênh sạch tênh toạn giạ trë ca
cạc âäúi tỉåüng giỉỵa caùc kyỡ kóỳ toaùn vồùi nhau. Vỗ vỏỷy, nguyón từc nháút quạn cn häù tråü
cho kãú toạn thỉûc hiãûn täút ngun tàõc ph håüp trong khi tênh giạ.
Trong thỉûc tãú nóỳu vỗ lyù do naỡo õoù buọỹc phaới thay õọứi phổồng phaùp, chờnh saùch
tờnh giaù thỗ caùc õồn vở vỏựn cọ thãø thay âäøi phỉång phạp, chênh sạch tênh giạ cuớa mỗnh
nhổng phaới nóu roợ trong phỏửn thuyóỳt minh baùo cạo ti chênh, âãø ngỉåìi âc bạo cạo ti
chênh cọ thóứ nhỗn nhỏỷn õaùnh giaù chờnh xaùc vóử tỗnh hỗnh taỡi saớn cuợng nhổ tỗnh hỗnh hoaỷt
õọỹng cuớa õồn vở.
4.2.2.4. Nguyãn tàõc tháûn troüng
Nguyãn tàõc tháûn troüng xuáút hiãûn khi âån vë cáưn ỉåïc tênh hồûc phạn âoạn nhỉỵng
váún âãư trong âiãưu kiãûn khäng chàõc chàõn. Ngun tàõc ny u cáưu nh qun l l khi
âỉïng trỉåïc nhiãưu gii phạp phaới lổỷa choỹn thỗ haợy lổỷa choỹn giaới phaùp ờt nh hỉåíng nháút
âãún väún ch såí hỉỵu.
Váûn dủng vo phỉång phạp tênh giạ, ngun tàõc tháûn trng u cáưu khi tênh giạ
nãúu phỉång phạp no tảo ra thu nháûp nh hån hay giạ trë ti sn thu âỉåüc nh hån seợ laỡ
phổồng phaùp õổồỹc lổỷa choỹn.Vỗ nhổ vỏỷy, vióỷc õaớm bo cho mäüt khon thu nháûp hồûc ti
sn âỉåüc chàõc chàõn hån.
Chàóng hản nhỉ khi xạc âënh giạ väún ca lỉåüng hng bạn ra trong k, ta phi

nghé âãún nh hỉåíng ca nọ âäúi våïi låüi nhûn âảt âỉåüc trong kyỡ. Giaù vọỳn caỡng lồùn thỗ
thu nhỏỷp caỡng nhoớ, cho nãn nãúu cọ nhiãưu phỉång ạn tênh giạ väún ta khäng nãn lỉûa
chn phỉång ạn mang lải låüi nhûn låïn nhỏỳt.
4.2.3 Trỗnh tổỷ tờnh giaù
Xuỏỳt phaùt tổỡ yóu cỏửu khaùch quan âäúi våïi cäng tạc tênh giạ, ta cọ thãø phỏn chia
trỗnh tổỷ tờnh giaù thaỡnh hai bổồùc.
4.2.3.1 Bổồùc 1: Táûp håüp v phán bäø chi phê thỉûc tãú phạt sinh
Trong bỉåïc ny càn cỉï vo cạc chỉïng tỉì håüp l, håüp lãû v håüp phạp, kãú toạn táûp
håüp ton bäü cạc chi phê thỉûc tãú phạt sinh theo tỉìng âäúi tỉåüng táûp håüp chi phê. Cạc
khon chi phê ny cọ thãø liãn quan âãún mäüt hồûc nhiãưu âäúi tỉåüng tênh giạ.
Nhỉỵng chi phê no chè liãn quan âãún mäüt õọỳi tổồỹng tờnh giaù thỗ tỏỷp hồỹp trổỷc tióỳp
cho õọỳi tỉåüng âọ, nhỉỵng chi phê no liãn quan âãún nhiãưu õọỳi tổồỹng thỗ sau khi tỏỷp hồỹp
xong kóỳ toaùn coỡn phi phán bäø cho tỉìng âäúi tỉåüng theo nhỉỵng tiãu thỉïc håüp l.
Cäng thỉïc phán bäø täøng quạt nhỉ sau:
Chi phê
phán bäø cho
âäúi tỉåüng i

Täøng chi phê cáưn phán bäø

=

x
Täøng säú tiãu thỉïc phán bäø ca
cạc âäúi tỉåüng

66

Säú tiãu thỉïc
phán bäø ca

âäúi tỉåüng i


4.2.3.2 Bỉåïc 2: Täøng håüp cạc chi phê â táûp håüp âỉåüc cho tỉìng âäúi tỉåüng tênh giạ,
xạc âënh giạ thỉûc tãú âãø ghi säø
Sau khi táûp håüp âỉåüc cạc chi phê thỉûc tãú phạt sinh cho tỉìng âäúi tỉåüng tênh giạ,
kãú toạn tiãún hnh tênh toạn, täøng håüp chi phờ vaỡ xaùc õởnh giaù trở cuớa taỡi saớn hỗnh thaỡnh.
Do õỷc õióứm hỗnh thaỡnh cuớa caùc loaỷi taỡi saớn cọ khạc nhau nãn viãûc xạc âënh chi
phê â chi ra cáúu thnh nãn giạ ca tỉìng âäúi tỉåüng cng khạc nhau. Dỉåïi âáy xin nãu
cạch tênh giạ ca mäüt säú loải âäúi tỉåüng ch úu trong doanh nghiãûp.
4.2.4 Tênh giạ mäüt säú âäúi tỉåüng ch úu
Trong pháưn ny s giåïi thiãûu nhỉỵng nẹt chung nháút vãư näüi dung phỉång phạp
tênh giạ âäúi våïi hai nhọm âäúi tỉåüng ch úu, âọ l : ti sn mua ngoi v ti sn tỉû chãú.
4.2.4.1 Tênh giạ ti sn mua ngoi
Ti sn mua ngoi gäưm cọ: ti sn lỉu âäüng mua ngoi ( nhỉ: ngun váût liãûu,
cäng củ dủng củ, hng họa, bạn thaỡnh phỏứm) vaỡ taỡi saớn cọỳ õởnh...khi vỏỷn duỷng trỗnh tỉû
tênh giạ vo trỉåìng håüp ny, bỉåïc táûp håüp v phán bäø chi phê thỉåìng âỉåüc kãút håüp
chung våïi bỉåïc täøng håüp chi phê v tênh giạ , nhỉ sau:
* Ti sn cäú âënh mua ngoi
Giạ ghi säø âỉåüc gi l ngun giạ, xạc âënh theo cäng thỉïc:
Ngun giạ = Giạ mua thỉûc tãú + chi phê trỉåïc khi sỉí dủng
Våïi chi phê trỉåïc khi sỉí dủng l cạc chi phê ngoi giạ mua, phạt sinh tỉì khi mua
cho âãún khi bàõt âáưu âỉa vo sỉí dủng, bao gäưm: chi phê váûn chuyãøn, chi phê bäúc dåí, chi
phê làõp âàût, chảy thỉí...
* Ti sn lỉu âäüng mua ngoi
Giạ ghi säø khi mua vãư nháûp kho xạc âënh theo cäng thỉïc:
Giạ thỉûc
Giạ mua trãn hoạ âån
tãú nháûp
Trong âọ: =

+

Chi phê
thu mua

Cạc khon
gim trỉì giạ
mua (nãúu cọ)

+ Chi phê thu mua bao gäưm: chi phê váûn chuøn, chi phê bäúc dåí, bo qun, lỉu
kho lỉu bi, chi phê bo hiãøm...
+ Cạc khon gim giạ hng mua l cạc khon doanh nghiãûp âỉåüc ngỉåìi bạn
gim trỉì vo giạ mua do mua säú nhiãưu ( chiãút kháúu thỉång mải), hng khäng âụng cháút
lỉåüng hồûc máùu m quy âënh ...
* Lỉu : Âäúi våïi ti sn mua ngoi, giạ mua thüc loải chi phê liãn quan âãún
tỉìng âäúi tỉåüng mua vo, nãn chi phê vãư giạ mua âỉåüc táûp håüp trỉûc tiãúp cho tỉìng âäúi
tỉåüng. Chi phê thu mua phạt sinh cọ thãø liãn quan âãún mäüt hay nhiãưu âäúi tỉåüng mua
vo. Nãúu chi phê thu mua liãn quan âãún tỉìng âäúi tỉåüng mua vo thỗ cuợng tỏỷp hồỹp trổỷc
tióỳp nhổ chi phờ nhổ chi phê giaï mua. Nãúu chi phê thu mua liãn quan õóỳn nhióửu õọỳi
tổồỹng mua vaỡo, thỗ vióỷc tỏỷp hồỹp chi phê ny phi âỉåüc tiãún hnh bàịng cạch tênh toạn,
67


phán bäø chi phê cho tỉìng âäúi tỉåüng theo tiãu thổùc hồỹp lyù nhổ õaợ trỗnh baỡy ồớ bổồùc 1 cuớa
trỗnh tổỷ tờnh giaù.
Khi tờnh giaù taỡi saớn mua ngoaỡi cáưn chụ âãún thú giạ trë gia tàng. Âäúi våïi cạc
doanh nghiãûp näüp thú theo phỉång phạp kháúu trỉì thỗ thuóỳ giaù trở gia tng khọng tờnh
vaỡo giaù trở ca ti sn mua ngoi, âäúi våïi doanh nghiãûp näüp thuóỳ theo phổồng phaùp trổỷc
tióỳp thỗ thuóỳ giaù trở gia tàng âỉåüc tênh chung vo giạ trë ca ti sn mua ngoi.

4.2.4.2 Tênh giạ ti sn tỉû chãú
Ti sn tỉû chãú trong doanh nghiãûp bao gäưm: thnh pháøm, bạn thnh phỏứm, taỡi
saớn cọỳ õởnh xỏy dổỷng mồùi..., trỗnh tổỷ tờnh giạ biãøu hiãûn nhỉ sau:
* Ti sn cäú âënh xáy dỉûng måïi
Ngun giạ = Giạ thnh thỉûc tãú âỉåüc duût + chi phê trỉåïc khi sỉí dủng
Trong âọ âãø tênh giạ thnh thỉûc tãú âỉåüc duût ca ti sn cäú âënh xáy dỉûng måïi,
cọ thãø ạp dủng tỉång tỉû nhỉ trỗnh tổỷ tờnh giaù thaỡnh thaỡnh phỏứm (seợ trỗnh baỡy åí pháưn
tiãúp theo)
* Tênh giạ thnh pháøm
Thnh pháøm l ti sn do doanh nghiãûp tỉû sn xút, chãú tảo ra. Vỗ vỏỷy khi tờnh
giaù coù nhổợng õỷc õióứm khaùc bióỷt so våïi cạc âäúi tỉåüng ti sn do mua ngoi.
Âãø sn xút, chãú tảo ra sn pháøm, doanh nghiãûp phi b ra chi phê, gi l chi phê
sn xút. Hiãûn nay chi phê sn xút sn pháøm âỉåüc phán thnh ba khon mủc l chi phê
ngun váût liãûu trỉûc tiãúp, chi phê nhán cäng trỉûc tiãúp v chi phê sn xuỏỳt chung.
Trỗnh tổỷ tờnh giaù thaỡnh saớn phỏứm cuợng bao gọửm hai bổồùc nhổ trỗnh tổỷ tờnh giaù
tọứng quaùt trỗnh by åí pháưn trỉåïc.
+ Bỉåïc 1: Táûp håüp v phán bäø chi phê sn xút phạt sinh:
Càn cỉï vo näüi dung ca tỉìng khon chi phê sn xút phạt sinh ta táûp håüp theo
ba khon mủc sau:
- Chi phê ngun váût liãûu trỉûc tiãúp l nhỉỵng chi phê vãư ngun váût liãûu dng trỉûc
tiãúp cho sn xút sn pháøm, nhỉ: gäù trong sn pháøm l bn ghãú gäù, såüi trong vi, xi
màng v sàõt thẹp trong kãút cáúu bã täng....
- Chi phê nhán cäng trỉûc tiãúp l chi phê vãư lao âäüng trỉûc tiãúp tham gia vo sn
xút sn pháøm bao gäưm tiãưn lỉång v cạc khon trêch theo lỉång m doanh nghiãûp
phi thỉûc hiãûn nhỉ: bo hiãøm x häüi, bo hiãøm y tãú v kinh phê cäng âon .
Trong âọ: Bo hiãøm x häüi chiãúm 15% trãn täøng tiãưn lỉång, Bo hiãøm y tãú
chiãúm 2% trãn täøng tiãưn lỉång v Kinh phê cäng âon chiãúm 2% trãn täøng tiãưn
lỉång.T lãû ny cọ thãø thay âäøi ty thüc vo quy âënh ca cå quan chỉïc nàng cho
tỉìng thåìi k củ thãø.
- Chi phê sn xút chung l cạc chi phê phủc vủ cho sn xút sn pháøm trong

phảm vi phán xỉåíng, nhỉ: tiãưn lỉång ca nhán viãn qun l phán xỉåíng, chi phê váût
liãûu phủc vủ cho cäng tạc qun l phán xỉåíng, chi phê cäng củ dủng củ, chi phê kháúu
hao nh xỉåíng, mạy mọc thiãút bë.....
68


Thäng thỉåìng chi phê sn xút chung liãn quan âãún nhióửu õọỳi tổồỹng tờnh giaù, vỗ
vỏỷy cỏửn phaới phỏn bọứ cho tỉìng âäúi tỉåüng tênh giạ tỉång tỉû nhỉ cạch phỏn bọứ trỗnh baỡy
ồớ bổồùc 1 trong phỏửn trỗnh tổỷ tênh giạ täøng quạt.
+ Bỉåïc 2: Täøng håüp chi phê sn xút â táûp håüp theo tỉìng âäúi tỉåüng, xạc õởnh
giaù thaỡnh saớn phỏứm hoaỡn thaỡnh theo trỗnh tổỷ sau:
- Tênh täøng chi phê sn xút táûp håüp âỉåüc trong k theo cäng thỉïc:
Täøng chi phê sn xút
táûp håüp âỉåüc trong k

=

Chi phê sn xút
dåí dang cúi k
trỉåïc chuøn sang

+

Chi phê sn xút
phạt sinh
trong k

- Tênh chi phê sn xút dåí dang cúi k chuøn sang k sau
- Tênh giạ thnh sn pháøm hon thnh theo cäng thỉïc:
Täøng giạ thnh

sn pháøm SX hon
thnh trong k

=

Täøng chi phê
sn xút táûp håüp
âỉåüc trong k

Chi phê SX dåí dang
Täøng giạ thnh
cúi k trỉåïc
sn pháøm SX hon =
chuøn sang
thnh trong k

+

-

Chi phê SX
phạt sinh
trong k

Chi phê sn xút
dåí dang cúi k
chuøn sang k sau

-

Chi phê SX dåí dang
cúi k chuøn
sang k sau

- Tênh giạ thnh âån vë sn pháøm hon thnh:
Giạ thnh âån vë
sn pháøm
(trong k)

Täøng giạ thnh sn pháøm SX hon thnh (trong k)
=
Säú lỉåüng sn pháøm hon thnh (trong k)

Hồûc:

Giạ thnh âån vë
sn pháøm
(trong k)

Chi phê SX dåí
dang cúi k
trỉåïc chuøn sang

Chi phê SX
phạt sinh
+ trong k

-

Chi phê SX dåí dang

cúi k chuøn
sang k sau

=
Säú lỉåüng sn pháøm hon thnh (trong k)

Chụ : Chi phê sn xút dåí dang cúi k trỉåïc chuøn sang cn gi l sn pháøm
sn xút dåí dang âáưu k, chi phê sn xút dåí dang cúi k chuøn sang k sau cn gi
l chi phê sn xút dåí dang cúi k.
69


Âãø tênh giạ thnh sn pháøm thỉåìng ngỉåìi ta phi láûp bng ( phiãúu) tênh giạ
thnh theo máùu sau:
Âån vë: .....

BNG (PHIÃÚU) TÊNH GIẠ THNH

Bäü pháûn sn xút: .....

Sn pháøm: ............., säú lỉåüng: ...............
Âån vë tênh: ..........

Khon mủc chi phê

CPSX dåí
dang â.k

CPSX P.sinh
trong k

CPSX dåí
dang c.k

Täøng giạ
thnh SP

Giạ thnh
â.vë SP

1. CP Nguyãn váût liãûu TT
- Ng.liãûu, váût liãûu chênh
- Váût liãûu phủ
2. CP nhán cäng TT
- Lỉång, ...
- BHXH, BHYT, KPCÂ
3. CP sn xút chung
- CP nhán viãn phán xỉåíng
- CP váût liãûu
- CP dủng củ sn xút
- CP kháúu hao TSCÂ
- CP dëch vủ mua ngoi
- CP khạc bàịng tiãưn
Cäüng

4.3. KÃÚ TOẠN CẠC QUẠ TRÇNH KINH DOANH CH ÚU
Sau khi â lm quen våïi cạc phỉång phạp hảch toạn kãú toạn, nhỉ : phỉång phạp
chỉïng tỉì, phỉång phạp ti khon v phỉång phạp tênh giạ, ta cọ thãø váûn dủng cạc
phỉång phạp ny vo viãûc hảch toạn kãú toạn caùc quaù trỗnh kinh tóỳ chuớ yóỳu cuớa mọỹt
doanh nghióỷp báút k. Trỉåïc hãút ta cáưn âiãøm qua cạc quạ trỗnh kinh doanh chuớ yóỳu cuớa

caùc doanh nghióỷp.
Caùc doanh nghióỷp hoảt âäüng trãn cạc lénh vỉûc khạc nhau: sn xút, thỉång mải,
dëch vủ, ti chênh- ngán hng...Mäùi doanh nghiãûp cọ mọỹt sọỳ quaù trỗnh kinh doanh chuớ
yóỳu nhỏỳt õởnh nhổ:
* Âäúi våïi doanh nghiãûp sn xút, hoảt âäüng kinh doanh thổồỡng gọửm coù ba quaù
trỗnh õoù laỡ:
- Mua haỡng ( mua cạc úu täú âáưu vo- cn gi l cung ỉïng)
- Sn xút sn pháøm ( cn gi l chãú tảo sn pháøm )
- Tiãu thủ sn pháøm (cn gi l bạn hng hồûc lỉu thäng).
70