HƯỚNG DẪN HỌC SINH GIẢI ƯỚNG GIẢ BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM MÔN TRẮ NGHIỆ HOÁ HỌC HOÁ docx

H
H
H
HƯỚ
ƯỚ
ƯỚ
ƯỚNG
NG
NG
NGD
D
D
DẪ
Ẫ
Ẫ
ẪN
N
N
NH
H
H
HỌ
Ọ
Ọ
ỌC
C
C
CSINH
SINH
SINH
SINHGI

GI
GI
GIẢ
Ả
Ả
ẢI
I
I
I
B
B
B
BÀ
À
À
ÀI
I
I
IT
T
T
TẬ
Ậ
Ậ
ẬP
P
P
PTR
TR
TR

TRẮ
Ắ
Ắ
ẮC
C
C
CNGHI
NGHI
NGHI
NGHIỆ
Ệ
Ệ
ỆM
M
M
MM
M
M
MÔ
Ô
Ô
ÔN
N
N
N
HO
HO
HO
HOÁ
Á

Á
ÁH
H
H
HỌ
Ọ
Ọ
ỌC
C
C
C
PH
PH
PH
PHẦ
Ầ
Ầ
ẦN
N
N
NI
I
I
I
M
M
M
MỞ
Ở
Ở

ỞĐẦ
ĐẦ
ĐẦ
ĐẦU
U
U
U
I-L
I-L
I-L
I-LÝ
Ý
Ý
ÝDO
DO
DO
DOCH
CH
CH
CHỌ
Ọ
Ọ
ỌN
N
N
NĐỀ
ĐỀ
ĐỀ
ĐỀT
T

T
TÀ
À
À
ÀI
I
I
I
-Căncứvàotìnhhìnhhọcsinhcònyếukémtronggiảibàitậptrắcnghiệm.
-Đây
l
àloạ
i
bà
i
tậpphổbiếntrongchơngtrìnhhọcphổthôngvàchơngtrìnhthiđạihọctừ
năm2006-2007.
-Giúphọcsinhrènluyệnkĩnăngviếtphơngtr
ì
nhphảnứng.Khắcsâukiếnthức,hệthống
hoákiếnthứcnângcaomứcđộtduy,khảnăngphânt
í
chphánđoánkháiquát.
-Bàitậptrắcnghiệm
l
àbàitậpnângcaomứcđộtduy,khảnăngphântíchphánđoán,khá
i
quátcủahọcsinhvàđồngthờirènk
ĩ
năng,kỹxảochohọcsinh.

-Ngờ
i
giáoviênmuốngiảngdạy,hớngdẫnhọcsinhgiả
i
bàitậploạ
i
nàycóhiệuquảcao
thìbảnthânphả
i
nắmvữnghệthốngkiếnthứccơbảncủachơngtr
ì
nh,hệthốngtừngloạ
i
bài.Nắmvữngcơsở
l
ýthuyết,đặcđiểmvàcáchgiảichotừngloạibài.Từđómớilựa
chọnphơngphápgiả
i
thíchhợpchotừngloạibàivàt
í
chcựchoáđợccáchoạtđộngcủa
họcsinh.
-Xuấtpháttừt
ì
nhhìnhthựctếhọcsinhlớp12củatrờngsởtại:Kiếnthứccơbảnchachắc
chắn,tduyhạnchế.Dothayđổiphơngphápkiểmtrađánhgiátừnămhọc2006-2007,
mônhoáhọc100%câuhỏ
i
trắcnghiệmkháchquan.Đểgiúphọcsinhnắmchắckiếnthức
cơbảnvàhoànthànhtốtđợccácbàitậptheophơngpháptrắcnghiệmkháchquan.

Từnhữnglídotrên,tôichọnđềtài:
“
“
“
“H
H
H
HỚ
Ớ
Ớ
ỚNG
NG
NG
NGD
D
D
DẪ
Ẫ
Ẫ
ẪN
N
N
NH
H
H
HỌ
Ọ
Ọ
ỌC
C

C
CSINH
SINH
SINH
SINHGI
GI
GI
GIẢ
Ả
Ả
ẢI
I
I
IB
B
B
BÀ
À
À
ÀI
I
I
IT
T
T
TẬ
Ậ
Ậ
ẬP
P

P
PTR
TR
TR
TRẮ
Ắ
Ắ
ẮC
C
C
CNGHI
NGHI
NGHI
NGHIỆ
Ệ
Ệ
ỆM
M
M
MM
M
M
MÔ
Ô
Ô
ÔN
N
N
NHO
HO

HO
HOÁ
Á
Á
ÁH
H
H
HỌ
Ọ
Ọ
ỌC
C
C
C”
”
”
”
II-
II-
II-
II-M
M
M
MỤ
Ụ
Ụ
ỤC
C
C
CĐÍ

ĐÍ
ĐÍ
ĐÍCH
CH
CH
CHC
C
C
CỦ
Ủ
Ủ
ỦA
A
A
AĐỀ
ĐỀ
ĐỀ
ĐỀT
T
T
TÀ
À
À
ÀI
I
I
I
-Giúphọcsinhnghiêncứucơsởlýthuyếtvàphơngphápcácgiả
i
bà

i
tậptrắcnghiệm
III-
III-
III-
III-NHI
NHI
NHI
NHIỆ
Ệ
Ệ
ỆM
M
M
MV
V
V
VỤ
Ụ
Ụ
ỤC
C
C
CỦ
Ủ
Ủ
ỦA
A
A
AĐỀ

ĐỀ
ĐỀ
ĐỀT
T
T
TÀ
À
À
ÀI:
I:
I:
I:
-Hệthống,phânloạicácbàitậptrắcnghiệmvàxácđịnhphơngphápgiảithíchhợp,qua
đógiúphọcsinhhệthốnglạicáckiếnthứccơbảnnhất.
IV-
IV-
IV-
IV-PH
PH
PH
PHƠ
Ơ
Ơ
ƠNG
NG
NG
NGPH
PH
PH
PHÁ

Á
Á
ÁP
P
P
PNGHI
NGHI
NGHI
NGHIÊ
Ê
Ê
ÊN
N
N
NC
C
C
CỨ
Ứ
Ứ
ỨU
U
U
U
-Quacáctàiliệu,sáchgiáokhoa,sáchthamkhảo,cácđềthituyểnsinhvàođạihọc.
-Ápdụnghớngdẫngiảicácbàitậptrắcnghiệmchohọcsinhkhố
i
12.Hớngdẫntraođổi
đềtàinàytronglớpbồidỡnghègiáoviênTHPTtỉnhLàoCainămhọc2008-2009
V-

V-
V-
V-K
K
K
KẾ
Ế
Ế
ẾHO
HO
HO
HOẠ
Ạ
Ạ
ẠCH
CH
CH
CHTH
TH
TH
THỰ
Ự
Ự
ỰC
C
C
CHI
HI
HI
HIỆ

Ệ
Ệ
ỆN
N
N
NĐỀ
ĐỀ
ĐỀ
ĐỀT
T
T
TÀ
À
À
ÀI
I
I
I
1.Nghiêncứuthựctrạnghọcsinhkhố
i
12nămhọc2008-2009khảosátvềkhảnănggiải
bàitậptrắcnghiệm.
2.LậpkếhoạchthựchiệnđềtàitronghọckỳInămhọc2008-2009ở2
l
ớp12A2,12A3
3.Nhậnxét–kếtluậnvềhiệuquảcủađềtà
i
ởhọcsinh
l
ớp12A2,12A3.

Hoànthiệnđềtài:Tháng2năm2009
PH
PH
PH
PHẦ
Ầ
Ầ
ẦN
N
N
NII
II
II
II
TH
TH
TH
THỰ
Ự
Ự
ỰC
C
C
CHI
HI
HI
HIỆ
Ệ
Ệ
ỆN

N
N
NĐỀ
ĐỀ
ĐỀ
ĐỀT
T
T
TÀ
À
À
ÀI
I
I
I
A.
A.
A.
A.N
N
N
NỘ
Ộ
Ộ
ỘI
I
I
IDUNG
DUNG
DUNG

DUNG
I.
I.
I.
I.C
C
C
CƠ
Ơ
Ơ
ƠS
S
S
SỞ
Ở
Ở
ỞL
L
L
LÝ
Ý
Ý
ÝTHUY
THUY
THUY
THUYẾ
Ế
Ế
ẾT
T

T
T
1.Cácphơngphápgiảinhanhcácbà
i
tập:phơngphápđờngchéo,phơngpháptăng,giảm
khố
i
lợng,phơngphápbảotoànelectron…
2.Nắmchắccáckiếnthứccơbản.
3.Phơngphápgiảinhanhbàitậptrêncơsởtoánhọc.
4.Khảnăngkhá
i
quáttổnghợpđềbàinhanh,pháthiệnđ
i
ểmmấuchốtcủabàitoán
II.
II.
II.
II.C
C
C
CÁ
Á
Á
ÁC
C
C
CPH
PH
PH

PHƠ
Ơ
Ơ
ƠNG
NG
NG
NGPH
PH
PH
PHÁ
Á
Á
ÁP
P
P
PGI
GI
GI
GIẢ
Ả
Ả
ẢI
I
I
IB
B
B
BÀ
À
À

ÀI
I
I
IT
T
T
TẬ
Ậ
Ậ
ẬP
P
P
PNHANH
NHANH
NHANH
NHANH
III.
III.
III.
III.M
M
M
MỘ
Ộ
Ộ
ỘT
T
T
TS
S

S
SỐ
Ố
Ố
ỐV
V
V
VÍ
Í
Í
ÍD
D
D
DỤ
Ụ
Ụ
ỤC
C
C
CỤ
Ụ
Ụ
ỤTH
TH
TH
THỂ
Ể
Ể
Ể
B.

B.
B.
B.K
K
K
KẾ
Ế
Ế
ẾHO
HO
HO
HOẠ
Ạ
Ạ
ẠCH
CH
CH
CHTH
TH
TH
THỰ
Ự
Ự
ỰC
C
C
CHI
HI
HI
HIỆ

Ệ
Ệ
ỆN
N
N
NĐỀ
ĐỀ
ĐỀ
ĐỀT
T
T
TÀ
À
À
ÀI
I
I
I
1.Tháng10/2008
Khảosát2lớp12A2,12A6
2.Tháng11/2008vàtháng12/2008
Hớngdẫnhọcsinhcácphơngphápgiảinhanhbàitậphóahọc
3.Tháng1/2009;tháng2/2009
Hớngdẫnhọcsinhgiảicácv
í
dụtrongsáchbàitậpvàcáccâutrongđềthiđạ
i
học
năm2008.
4.Hoànthiệnđềtài

Đầutháng3/2009.
II.
II.
II.
II.C
C
C
CÁ
Á
Á
ÁC
C
C
CPH
PH
PH
PHƠ
Ơ
Ơ
ƠNG
NG
NG
NGPH
PH
PH
PHÁ
Á
Á
ÁP
P

P
PGI
GI
GI
GIẢ
Ả
Ả
ẢI
I
I
IB
B
B
BÀ
À
À
ÀI
I
I
IT
T
T
TẬ
Ậ
Ậ
ẬP
P
P
PNHANH
NHANH

NHANH
NHANH
A.
A.
A.
A.Ph
Ph
Ph
Phơ
ơ
ơ
ơng
ng
ng
ngph
ph
ph
phá
á
á
áp
p
p
pt
t
t
tă
ă
ă
ăng

ng
ng
nggi
gi
gi
giả
ả
ả
ảm
m
m
mkh
kh
kh
khố
ố
ố
ối
i
i
il
l
l
lợ
ợ
ợ
ợng
ng
ng
ng

1.
1.
1.
1.V
V
V
Ví
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ1
1
1
1:Hoàtan6,2ghỗnhợp2kimloạ
i
kiềmtrongnớc(lấyd)thuđợc2,24lítkhíH
2
(đktc).Côcạndungdịchsauphảnứngthuđợcbaonhiêugamchấtrắn?
Giải
*Nếudùngcácphơngphápđạisốthôngthờng:đặtẩnsố,lậphệphơngtrìnhth
ì
mấtnhiều
thờigianvàkếtcụckhôngtìmrađápsốchobàitoán.
*Nếudùngphơngpháptănggiảmkhốilợngvàbảotoànkhố
il

ợngtacóthểgiảiquyếtvấn
đềmộtcáchđơngiảnvàhiệuquả.
m
rắn
=m
h
ỗ
nhợpkimloại
+
Vìphảnứngxảyratạohiđroxitkimloạivàgiả
i
phóngH
2
.Tađãbiết:
H
2
OH
+
+OH
-
.
Vậym
rắn
=6,2+0,2
´
17=9,6(g).
2.
2.
2.
2.V

V
V
Ví
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ2
2
2
2:Có1lítdungdịchNa
2
CO
3
0,1Mvà(NH
4
)
2
CO
3
0,25M.Cho43ghỗnhợp
BaCl
2
vàCaCl
2
vàodungdịchđó.Saukhicácphảnứngkếtthúcthuđợc39,7gkếttủaA.

Tínhphầntrămkhối
l
ợngcủacácchấttrongA.
Giải:
trong1l
í
tdungdịchNa
2
CO
3
0,1Mvà(NH
4
)
2
CO
3
0,25Mlà:0,1+0,25=0,3(mol)
Cácphảnứngxảyra:
Ba
2+
+CO
3
2-
đBaCO
3
¯
Ca
2+
+CO
3

2-
đCaCO
3
¯
Cứ1molBaCl
2
hoặcCaCl
2
chuyểnthànhBaCO
3
hoặcCaCO
3
khốilợnggiảm:71-60=
11(g).
VậytổngsốmolcủachứngtỏdCO
3
2-
.
Tacóngayhệphơngtrình:Đặtx,y
l
àsốmolcủaBaCO
3
vàCaCO
3
trongAtacó:
giảira:
3.
3.
3.
3.V

V
V
Ví
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ3
3
3
3:Hoàtan10ghỗnhợp2muốiXCO
3
vàY
2
(CO
3
)
3
bằngdungdịchHCldtathu
đợcdungdịchAvà0,672lítkh
í
bayraởđktc.Hỏ
i
côcạndungdịchAthuđợcbaonhiêu
gammuố
i

khan?
Giải
*Khichuyểntừmuốicácbonatthànhmuố
i
Clorua,thìcứ1molCO
2
lợngmuốităng.
CO
3
2-
chuyểnthành2Cl
-
đ1molCO
2
60gchuyểnthành71g,khố
i
lợngtăng11g.
Theogiảthiết:
*Khicôcạndungd
ị
chthuđợcmuố
i
Clorua.
TổngkhốilợngmuốiClorua=10+0,03
´
11=10,33(g).
B.
B.
B.
B.Ph

Ph
Ph
Phơ
ơ
ơ
ơng
ng
ng
ngph
ph
ph
phá
á
á
áp
p
p
pb
b
b
bả
ả
ả
ảo
o
o
oto
to
to
toà

à
à
àn
n
n
nkh
kh
kh
khố
ố
ố
ối
i
i
il
l
l
lợ
ợ
ợ
ợng
ng
ng
ng
1.V
V
V
Ví
í
í

íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ1
1
1
1:Hoàtan10ghỗnhợp2muố
i
Cacbonatcủakimloạ
i
A,Bhoátr
ị
(II)bằngdung
dịchaxitHCl(d)tathuđợcdungdịchAvà0,672litkhí(đktc).HỏicôcạndungdịchA
thuđợcbaonhiêugammuốikhan?
Giải:
*Bàitoánnàycóthểgiả
i
bằngphơngpháptănggiảmkhố
il
ợnghoặccóthểgiảinhanh
bằngphơngphápbảotoànkhốilợng.
*ĐặtcôngthứcchungcủaAvàBlàtacó:
0,060,030,03
2.V
V
V

Ví
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ2
2
2
2
:
CómộthỗnhợpgồmNaClvàNaBr.Chohỗnhợpđótácdụngvớidungdịch
AgNO
3
dthìtạorakếttủacókhối
l
ợngbằngkhố
il
ợngcủaAgNO
3
đãthamgiaphảnứng.
Tínhthànhphần%vềkhốilợngcủamỗimuố
i
tronghỗnhợpđầu.
Giải
n
NaCl

=xmol,n
NaBr
=ymol.Đặtx+y=1.
Phơngtrình:NaCl+AgNO
3
đAgCl¯+NaNO
3
molxxxx
NaBr+AgNO
3
đAgBr¯+NaNO
3
molyyyy
Theođịnhluậtbảotoànkhốilợngtacó
:
m
NaCl
=m
NaBr
=85(g)
Tacóhệphơngtrình:
m
NaCl
=0,405
´
58,5=23,7(g)chiếm27,88%
m
NaBr
chiếm100-27,88=72,11%
3

3
3
3.V
V
V
Ví
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ3
3
3
3:HỗnhợpAgồm0,1moletylenglicolvà0,2molchấtX.Đểđốtcháyhỗnhợp
Acần21,28
l
ítO
2
ởđktcvàthuđợc35,2gCO
2
và19,8gH
2
O.Tínhkhốilợngcủaphântử
X.
Giải:
Phơngtrìnhđốtcháyhỗnhợp:

C
2
H
6
O
2
+2,5O
2
đ2CO
2
+3H
2
O
X+O
2
đCO
2
+H
2
O
Theođịnhluậtbảotoànkhốilợng:
C.
C.
C.
C.Ph
Ph
Ph
Phơ
ơ
ơ

ơng
ng
ng
ngph
ph
ph
phá
á
á
áp
p
p
pb
b
b
bả
ả
ả
ảo
o
o
oto
to
to
toà
à
à
àn
n
n

nelectron
electron
electron
electron
*
*
*
*Nguy
Nguy
Nguy
Nguyê
ê
ê
ên
n
n
nt
t
t
tắ
ắ
ắ
ắc
c
c
c
Khicónhiềuchấtoxihoá,chấtkhửtrongmộthỗnhợpphảnứng(cónhiềuphảnứnghoặc
phảnứngxảyranhiềugiaiđoạn)th
ì
tổngsốelectronmàcácchấtkhửchophảibằngtổng

sốelectronmàchấtoxihoánhận.Tachỉcầnxácđịnhđúngtrạngtháiđầuvàtrạngthá
i
cuốicủachấtoxihoáhoặcchấtkhửth
ì
cóthểgiảiđợcbà
i
toánđãcho.
*Mộtsốv
í
dụ
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ1
1
1
1:Cho16,2gamkimloạ
i
Rtácdụngvớ
i
0,15moloxi.Chấtrắnthuđợcsauphản

ứngchohoàtanhoàntoànvàodungdịchHCldthấybayra13,44lít(đktc).Hỏ
i
Rlàkim
loạ
i
nào?
Giải:
Nhậnxét
:Rtácdụngvớ
i
oxichooxitkimloạ
i
màhỗnhợpsauphảnứngtácdụngvớ
i
HCl
choH
2
.VậyMtácdụngchahếtvớ
i
oxivàhỗnhợpchấtrắnbaogồmcảRvàoxitcủaR.
Luý:Muốnxácđịnhmộtnguyêntốcầntìmđợcmốiliênquangiữanguyêntửkhốivàhoá
trịcủanócóthểcótrongcáchợpchất.
4R+nO
2
=2R
2
O
n
(1)
R

2
O
n
+2nHCl=2RCl
n
+H
2
O(2)
2R+2nHCl=2RCl
n
+nH
2
(3)
+Theo(1)và(3)tổngsốmolelectronmàkimloạiRđãchophả
i
bằngtổngsốmol
electronmàoxivàH
+
nhận.
+GọixlàsốmolcủakimloạiR,nguyêntửkhốicủakimloạiRlàM
đsốmolelectronmàkimloạiRnhờnglànx.
Theogiảthiếtvà(1)tacó
:
Sốmolelectronmàoxinhậnlà0,15.4
Theogiảthiếtvà(3)tacó
:
sốmolelectronmàH
+
nhậnlà0,6.2
ịnx=0,15.4+0,6.2=1,8ị(a)

Màxlàsốmolcủakimloại
ị
(b)
Kếthợp(a)và(b)tacó
:
ịM=9nịCh
ỉ
cómộtcặpnghiệmduynhấtlà
:
M=27và
n=3làphùhợp
ị
ĐólàAl.
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ2
2
2
2:HỗnhợpYgồmFevàkimloạ
i

Rcóhoátrịnduynhất.
a,Hoàtanhoàntoàn3,61gamhỗnhợpYbằngdungdịchHCldthuđợc2,128
l
ítH
2
,còn
khihoàtan3,61gamYbằngdungdịchHNO
3
loãng,dthìthuđợc1,972lítkh
í
NOduy
nhất.XácđịnhkimloạiRvàtínhthànhphần%vềkhối
l
ợngmỗikimloạ
i
trongY.
b,Lấy3,61gYchotácdụngvới100mldungdịchchứaAgNO
3
vàCu(NO
3
)
2
,khuấykỹ
chotớikhiphảnứngxảyrahoàntoànchỉthuđợc8,12gamchấtrắngồm3kimloại.Hoà
tanchấtrắnđóbằngdungdịchHCldthấybayra0,672lítH
2
.
TínhC
M
củaAgNO

3
vàCu(NO
3
)
2
trongdungd
ị
chbanđầu.Biếthiệusuấtphảnứng
là100%.Cáckh
í
đoởđktc.
Giải:
a,Fe+2HCl=FeCl
2
+H
2
(1)
2R+2nHCl=2RCl
n
+nH
2
(2)
Fe+4HNO
3
=Fe(NO
3
)
3
+NO+2H
2

O(3)
3R+4nHNO
3
=3R(NO
3
)
n
+nNO+2nH
2
O(4)
*Gọ
i
xlàsốmolFe,ylàsốmolRcótrong3,61gamY.
SốmolelectronmàFenhờngở(1)là2x.SốmolelectronRnhờngở(2)làny.
SốmolelectronmàH
+
thuvàoở(1)và(2)là:
TổngsốmolelectronmàFevàRnhờngbằngtổngsốelectronmàH
+
nhận
ị2x+ny=0,19(a)
-SốmolelectronmàFenhờngở(3)là3x
-SốmolelectronmàRnhờngở(4)
l
àny(v
ì
Rcó1hoátrịduynhất)
SốmolelectronmàN
+5
thuvàotạoraNOlà:

ị3x+ny=0,24(b)
Lấy(b)trừ(a)ịx=0,05
ị
ny=0,09(c)
+Mặtkháctacóphơngtrìnhtheokhố
i
lợng(gọinguyêntửkhốicủanguyêntốRlàM):
56x+My=3,61;màx=0,05ịMy=0,81(d)
Từ(c):ny=0,09ịy=(n
l
àhoátr
ị
củaR,n:nguyên,dơng)
Thayvào(d)ịM=0,81ịM=9n
ịNghiệmduynhất:Al(hoátr
ị
III,nguyêntửkhối27)
ị%Fe=ị%Al=22,75%
b,Cácphảnứngcóthểxảyra:
Al+3AgNO
3
=Al(NO
3
)
3
+3Ag¯(5)
2Al+3Cu(NO
3
)
2

=2Al(NO
3
)
3
+3Cu(6)
Fe+2AgNO
3
=Fe(NO
3
)
2
+2Ag¯(7)
Fe+Cu(NO
3
)
2
=Fe(NO
3
)
2
+Cu(8)
(giáoviênluýhọcsinhphảnứngoxihoáFebằngionAg
+
)
*V
ì
khôngbiếtlợngAgNO
3
,Cu(NO
3

)
2
nêncóthểdcảAl,Fevàcả2kimloạimớ
i
tạora
làCu,Ag.
Theogiảthiết:chấtrắnthuđợcgồm3kimloạimàAlhoạtđộngmạnhhơnFenênAlđã
phảnứnghếttheo(5)ịcòn
l
ại:Fe,Cu,Ag.
ịFe+2HCl=FeCl
2
+H
2
(9)
+Theo(9):n
Fe
=
TheogiảthiếtdungdịchHCldịFephảnứnghếtịn
Al
tronghỗnhợplà
Gọ
i
a
l
àsốmolAgNO
3
,b
l
àsốmolCu(NO

3
)
2
.
ápdụngphơngphápbảotoànelectrontacóphơngtr
ì
nh:
1a+2b+2.0,03=3.0,03+2.0,05đa+2b=0,13(*)
Phơngtrìnhtheokhố
il
ợng:108a+64b+0,03.56=8,12(**)
Giảihệphơngtr
ì
nh(*),(**)tacó:a=0,03(mol);b=0,05(mol).
Vậy:Nồngđộmol/lcủaAgNO
3
l
à
:
C
M
=
Nồngđộmol/lcủaCu(NO
3
)
2
là:C
M
=
D.

D.
D.
D.Ph
Ph
Ph
Phơ
ơ
ơ
ơng
ng
ng
ngph
ph
ph
phá
á
á
áp
p
p
pd
d
d
dù
ù
ù
ùng
ng
ng
ngc

c
c
cá
á
á
ác
c
c
cgi
gi
gi
giá
á
á
átr
tr
tr
trị
ị
ị
ịtrung
trung
trung
trungb
b
b
bì
ì
ì
ình

nh
nh
nh
D.1.Phơngphápkhốilợngmoltrungbình()
-Sửdụngđểgiảinhanhcácbàitoánlàhỗnhợpcủa2haynhiềuchất.
-Xácđịnhnguyêntửkhốicủa2kimloạ
i
ở2chukìliêntiếpnhau,thànhphần%số
l
ợng
mỗ
i
đồngvịcủa1nguyêntố,tínhthànhphần%vềthểtíchcáckh
í
tronghỗnhợp…
-Đặcbiệtthíchhợpkhigiảicácbàitậplậpcôngthứccácđồngđẳngkếtiếp.
*Khốilợngmoltrungbình()
l
àkhố
il
ợngcủamộtmolhỗnhợp.
=
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d

d
dụ
ụ
ụ
ụ1
1
1
1
:
HaikimloạikiềmRvàR’nằmở2chuk
ì
kếtiếpnhautrongbảnghệthốngtuần
hoàn.HoàtanmộtíthỗnhợpcủaRvàR’trongnớctađợcdungdịchAvà0,336l
í
tH
2
(đktc).ChoHCldvàodungd
ị
chA,sauđócôcạntađợc2,075gammuố
i
khan.Xácđịnh
tênkimloạ
i
RvàR’.
Giải:
2R+2H
2
O=2ROH+H
2
(1)

2R’+2H
2
O=2R’OH+H
2
(2)
ROH+HCl=RCl+H
2
O(3)
R’OH+HCl=R’Cl+H
2
O(4)
+GọixlàsốmolcủakimloạiR.NguyêntửkhốicủaRlàM.
Gọ
i
ylàsốmolcủakimloạiR’.NguyêntửkhốicủaR’làM’.
+Theo(1)và(2)đđx+y=0,03(mol)
+Theo(1),(2),(3)và(4):Tổngsốmol2muốibằngtổngsốmol2kimloạiđn
mu
ố
i
=x+y=
0,03(mol).
đM+35,5<69<M’+35,5
đR
l
àNa(Nguyêntửkhố
i
là23),R’làK(Nguyêntửkhốilà39).
Th
Th

Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ2
2
2
2
:
Cho11ghỗnhợp2rợuno,đơnchứckếtiếpnhautrongdãyđồngđẳngtácdụng
hếtvớiNathuđợc3,36
l
ítkhíH
2
(đktc).Xácđịnhcôngthứccấutạocủa2rợutrên.
Giải:
Gọi:rợuthứnhấtlàROH,rợuthứhailàR’OH.
2ROH+2Nađ2RONa+H
2
(1)
2R’OH+2Nađ2R’ONa+H
2
(2)
Theo(1),(2)đn

2rợu
=2=2.0,15=0,3(mol)
đ
D.2.Phơngphápsốnguyêntửcácbontrungbình
*Cácht
í
nhsốnguyêntửcácbontrungbình(kíhiệulà)
Trongphảnứngcháychúngtacó:=
Tronghỗnhợpchất:=
n
1
,n
2
:Sốnguyêntửcácboncủachất1,2,…
x
1
,x
2
:sốmolcủachất1,2,…
Tronghỗnhợpchấtcóthànhphầnđịnht
í
nhnhnhau,thídụhỗnhợpchấtđềuđợctạo
thànhtừbanguyêntố
l
àC,H,Otacócôngthức
đ
Mộtsốth
í
dụ:
Th

Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ1
1
1
1
:
Đốtcháyhoàntoàn10,2gam2anđêhitno,đơnchứcAvàBlàđồngđẳngkế
tiếp.ĐemsảnphẩmthuđợchấpthụhoàntoànvàodungdịchCa(OH)
2
thìthuđợc10gkết
tủa.Lọcbỏkếttủa,đunnóngphầndungd
ị
chthuđợc20gkếttủa.Xácđịnhcôngthứccấu
tạocủaAvàB.
+Thaythế2anđêhitbằngcôngthứctơngđơng:
+(1)
CO
2
+Ca(OH)
2

=CaCO
3
¯+H
2
O(2)
2CO
2
+Ca(OH)
2
=Ca(HCO
3
)
2
(3)
Ca(HCO
3
)
2
CaCO
3
¯+H
2
O+CO
2
(4)
Theo(2):n=n==0,1(mol)
Theo(4):n==0,2(mol)
Theo(3):n=0,4(mol)
TổngsốmolCOlà:n=0,1+0,4=0,5(mol)
Theo(1)tacó

:
molCHCHOsaukhicháycho(+1).molCO.
Theo(1),(2),(3),(4)tacó:(+1).=0,5.
Giảiphơngtr
ì
nh=1,5Alà
:
CHCHOvàBlàCHCHO.
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ2
2
2
2:B
l
àhỗnhợpgồmhaiaxitXvàYkếtiếpnhautrongdãyđồngđẳngaxit
fomic.ChomgamBtácdụnghếtvớiNathuđợc6.72
l
ítkhíởđiềukiệntiêuchuẩn.
ĐốtcháyhoàntoànmgamB,rồ

i
chotoànbộsảnphẩmcháy
l
ầnlợtđ
i
quab
ì
nh(1)đựng
HSOđặc,bình(2)đựngNaOHrắn.Sauth
í
nghiệm,độtăngkhốilợngbình(2)lớnhơn
độtăngkhố
i
lợngbình(1)là36,4gam.
a)T
í
nhm
b)XácđịnhcôngthứccấutạocủaAvàB.
Giải:
X,YlàđồngđẳngcủaHCOOHX,Ylàaxitcacboxylicno,đơnchức.
+thaythếX,YbằngcôngthứctơngđơngCHCOOH
2CHCOOH+2Na2CHCOONa+H(1)
Theogiảthiết:n==0,3(mol)
Theo(1)tổngsốmolaxitlà:2.0,3=0,6(mol)
CHCOOH+()O
2
(+1)CO
2
+(+1)H
2

O(1)
CO
2
+Ca(OH)
2
=CaCO
3
+H
2
O(2)
2CO
2
+Ca(OH)
2
=Ca(HCO
3
)
2
(3)
Ca(HCO
3
)
2
CaCO
3
+H
2
O+CO
2
(4)

theo(2)
:
=(4):==0,1mol
theo(4)
:
==0,2mol
theo(3):=0,4mol.TổngsốmolCO
2
là:=0,1+0,4=0,5mol
theo(1)tacó:molCHOsaukhicháycho(+1).molCO
2
theo(1),(2),(3),(4)tacó:(+1)=0,5.
giả
i
phơngtrình=1,5Alà
:
CH
3
CHOvàB
l
àC
2
H
5
CHO.
Th
Th
Th
Thí
í

í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ3
3
3
3:Blàhỗnhợpgồm2axitXvàYkếtiếpnhautrongdãyđồngđẳngcủaaxit
fomic.chomgamBtácdụnghếtvớ
i
Nathuđợc6,72litkhíởđiềukiệntiêuchuẩn.đốt
cháyhoàntoànmgamB,rồichotoànbộsảnphẩmcháy
l
ần
l
ợtqua
bình(1)đựngH
2
SO
4
đặcbình(2)đựngNaOHrắn.Sauth
í
nghiệm,độtăngkhốilợngbình
(2)
l
ớnhơnđộtăngkhố
il

ợngb
ì
nh(1)là36,4gam.
a,Tínhm.
b,XácđịnhcôngthứccấutạocủaAvàB
Giải:
X,Y
l
àđồngđẳngcủaHCOOHX,Y
l
àaxitcacboxylicno,đơnchức.
+thaythếX,YbằngcôngthứctơngđơngCOONa+H
2
(1)
theogiảthiết==0,3mol
theo(1)tổngsốmolaxitlà:2.0,3=0,6mol
COOH+()O
2
(+1)CO
2
+(+1)H
2
O(2)
bình(1):hấpthụnớc.
bình(2):CO
2
+2NaOH
rắn
=Na
2

CO
3
+H
2
O
theogiảthiết:-=36,4
0,6(+1).(44-18)=36,4=1,333
a)m=n.=0,6(14+46)=38,8(gam)
b,=1,33
D.3.
D.3.
D.3.
D.3.Ph
Ph
Ph
Phơ
ơ
ơ
ơng
ng
ng
ngph
ph
ph
phá
á
á
áp
p
p

ps
s
s
số
ố
ố
ốnguy
nguy
nguy
nguyê
ê
ê
ên
n
n
nt
t
t
tử
ử
ử
ửhi
hi
hi
hiđ
đ
đ
đro
ro
ro

rotrung
trung
trung
trungb
b
b
bì
ì
ì
ình
nh
nh
nh
Đặcđiểmcủađồngđẳngliêntiếplàkhácnhau1nhómCH
2
.Nhvậyđốivớ
i
nguyêntửC
thìgiátrịb
ị
kẹpgiữa2giátrịt
ì
mđợc,cònđốivớisốnguyêntửHth
ì
đólà2giátrịkẹp
giátr
ị
sốnguyêntửHtrungbình.Talấycácgiátrịchẵnhaylẻtùythuộcvàoloạihợpchất.
VídụđốivớihiđrocacbonthìsốnguyêntửHluônlàsốchẵn,cònđốivớiaminđơnchức
lạilàsốlẻ:CH

3
-NH
2
;C
2
H
5
-NH
2
.Nhờphơngphápnày,việcgiả
i
mộtsốbàitoántrởnên
đơngiảnvànhanhhơnnhiều.
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ1:
1:
1:
1:
HỗnhợpkhíAgồmđimetylaminvà2hiđrocacbon

l
àđồngđẳngliêntiếp.Trộn
100mlAvớ
i
O
2
(d)rồ
i
đốtcháyhếthỗnhợpkh
í
A.BiếtđimetylamincháythànhCO
2
,
H
2
OvàN
2
;thểtíchhỗnhợpkh
í
saukhiđốtcháylà650ml.Chohỗnhợpkhínàyqua
H
2
SO
4
đặcth
ì
cònlại370mlvàchoquatiếpdungdịchKOHđặcthìcòn120mlkhí.Các
thểtíchkhíđoởcùngđ
i
ềukiệnt

o
vàp.Hãyxácđịnhcôngthứcphântửcáchiđrocacbon.
Gi
Gi
Gi
Giả
ả
ả
ải:
i:
i:
i:
GọilàsốnguyêntửCtrungb
ì
nhvàsốnguyêntửHtrungbìnhcủa2
hiđrocacbon.
(1)
(2)
Theogiảthiết:
thamgiađốtchá
y
=
tạ
o
thành
+
(hơi)
(d)
Theo(1):V
đimetylamin

=10.2=20ml
TổngV
2hiđocacbon
=100–20=80ml
Theo(1),(2):tổngVậyhiđrocacbonthứnhấtcó2
nguyêntửCvàhiđrocacbonthứhaicó3nguyêntửC.
Tổng
(hơi)
Vậyhiđrocacbonthứnhấtphảicó4nguyêntửHvàhiđrocacbonthứhaiphảicó6nguyên
tửH(vìcáchnhau2nguyêntửHvàsốnguyêntửHphảichẵn).
VậyđólàC
2
H
4
vàC
3
H
6
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ

ụ2:
2:
2:
2:Cho3,82ghỗnhợp3rợuđơnchứcA,B,CtrongđóB,Ccócùngsốnguyêntử
cacbonvàsốmolAbằngtổngsốmolcủaBvàC.XácđịnhcôngthứcphântửcủaA,B,
C.Biếtrằngtổngsốmolcủa3rợu
l
à0,08mol.
Gi
Gi
Gi
Giả
ả
ả
ải:
i:
i:
i:
3rợu
NhvậyphảicóítnhấtmộtrợucóM<42,2.Ch
ỉ
cóthoảmãn.V
ì
=
46,cácrợukhôngnoítnhấtcũngcó3nguyêntửcacbonvà1nhómOHnênM>53.
VìBvàCcócùngsốnguyêntửCnênAphả
il
àCH
3
OH.

Gọ
i
làsốnguyêntửHtrungbìnhtrong2rợuB,C
Khố
il
ợngmoltrungb
ì
nhcủalà
->
x123
30,318,36,3
Chỉcóx=3làhợplý.B,Cphả
i
cómộtrợucósốnguyêntửH>6,3vàmộtrợucósố
nguyêntử
H<6,3.Có2cặpnghiệm:
C
3
H
7
OHvàC
3
H
5
OH
C
3
H
7
OHvàC

3
H
3
OH
D.4.
D.4.
D.4.
D.4.Ph
Ph
Ph
Phơ
ơ
ơ
ơng
ng
ng
ngph
ph
ph
phá
á
á
áp
p
p
pg
g
g
gố
ố

ố
ốc
c
c
chi
hi
hi
hiđ
đ
đ
đrocacbon
rocacbon
rocacbon
rocacbontrung
trung
trung
trungb
b
b
bì
ì
ì
ình:
nh:
nh:
nh:
Giảibàitoánhỗnhợpbằngcáchdùnggốchiđrocacbontrungbình
Th
Th
Th

Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ:
:
:
:
HỗnhợpAgồm2estelàđồngphâncủanhautạobở
i
axitđơnchứcvàrợuđơn
chức.Tỉkhốihơicủaestesovớ
i
H
2
là44.Thủyphân26,4ghỗnhợpAbằng100mldung
dịchNaOH20%(d=1,2),rồiđemcôcạndungdịchthuđợc38,3gchấtrắnkhan.Xácđịnh
côngthứcphântửvàtínhthànhphần%vềsốmolmỗiestetronghỗnhợp.
Gi
Gi
Gi
Giả
ả
ả
ải:

i:
i:
i:
Gọ
i
vàlàgốchiđrocacbontrungbìnhcủacácaxitvàrợu
n
estethu
ỷ
phân
=n
NaOHphảnứng
=
d
=0,6-0,3=0,3mol->m
NaOH
=0,3.40=12g
Khố
il
ợngcácmuốilà:33,8–12=21,8g
mu
ố
i
->nghĩalàcó1gốcR<5,6tức
l
àRch
ỉ
cóthểlàHvàdođógốcrợu:
R’=88-1-44=43ứngvớigốcC
3

H
7
-,nhvậyestelàno.
GốcRthứhaiphảilớnhơn5.6cóthểlàCH
3
-(M=15)hoặcC
2
H
5
–(M=29).Nhvậy
cóhainghiệm:
Cặpmột:HCOOC
3
H
7
vàC
2
H
5
COOC
2
H
3
Cặphai
:
HCOOC
3
H
7
vàC

2
H
5
COOH
3
Tính%vềsốmol:
Vớicặp1:Gọix,ylàsốmolHCOOC
2
H
5
(ápdụngcôngthức:=.trongđón
l
àsốmol)
->
%HCOOC
3
H
7
=
%CH
3
COOC
2
H
5
=100%-67,7%=33,3%
Cặp2
:
Gọ
i

x,ylàsốmolHCOOC
3
H
7
vàCH
3
COOCH
3
->
%HCOOC
3
H
7
==>%C
2
H
5
COOCH
3
=16.7%
D.5.
D.5.
D.5.
D.5.Ph
Ph
Ph
Phơ
ơ
ơ
ơng

ng
ng
ngph
ph
ph
phá
á
á
áp
p
p
ps
s
s
số
ố
ố
ốnh
nh
nh
nhó
ó
ó
óm
m
m
mch
ch
ch
chứ

ứ
ứ
ức
c
c
ctrung
trung
trung
trungb
b
b
bì
ì
ì
ình:
nh:
nh:
nh:
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ

ụ:NitrohoábenzenbằngHNO
3
đặcthuđợc2hợpchấtnitrolàAvàBhơnkém
nhau1nhómNO
2
.Đốtcháyhoàntoàn2,3gamhỗnhợpA,BthuđợcCO
2
,H
2
Ovà255,8
mlN
2
(ở27
0
Cvà740mmHg).TìmcôngthứcphântửcủaA,B.
Giải:
C
6
H
6
+(NO)+H
2
O(1)
TrongđólàsốnhómNOtrungbìnhcủaA,B
C
6
H
6-
(NO
2

)+O
2
6CO
2
+(2)
Thềt
í
chN
2
ởđktc:
Theo(2)tacót
ỉ
lệ
:
Rútra:.VậycôngthứcphântửcủaA
l
àC
6
H
5
NO
2
,BlàC
6
H
4
(NO
2
)
2

D
D
D
D
.6.
.6.
.6.
.6.Ph
Ph
Ph
Phơ
ơ
ơ
ơng
ng
ng
ngph
ph
ph
phá
á
á
áp
p
p
ph
h
h
hó
ó

ó
óa
a
a
atr
tr
tr
trị
ị
ị
ịtrung
trung
trung
trungb
b
b
bì
ì
ì
ình
nh
nh
nh
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd

d
d
dụ
ụ
ụ
ụ:ChomộtluồngH
2
điquaốngsứđốtnóngđựng11,3ghỗnhợp2oxitvanađihóa
trịkềnhautớ
i
khửhoàntoànvàchokhíđirakhỏ
i
ốngsứquabìnhđựngH
2
SO
4
đặc,thấy
khố
i
lợngb
ì
nhaxittăng
l
ên4,68g.Xácđịnhcôngthứccácoxitvanađi.
Gi
Gi
Gi
Giả
ả
ả

ải:
i:
i:
i:Gọixlàhóatrịtrungb
ì
nhcủavanađ
i
trong2oxit:
V
2
O
x
+xH
2
(1)
Theo(1)tacó:
VậycácoxitlàV
2
O
3
vàVO
2
E.
E.
E.
E.Ph
Ph
Ph
Phơ
ơ

ơ
ơng
ng
ng
ngph
ph
ph
phá
á
á
áp
p
p
pt
t
t
tá
á
á
ách
ch
ch
chc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng

ng
ngth
th
th
thứ
ứ
ứ
ức
c
c
cph
ph
ph
phâ
â
â
ân
n
n
nt
t
t
tử
ử
ử
ử
Đểbiểudiễnthànhphầncủamộthợpchấthữucơ,tacóthểdùngcôngthứcphântửviết
dớidạngkhácnhau.Nguyêntắccủaphơngpháptáchcôngthứcphântửdựatrênt
ỉ
lệ

thànhphần(%khốilợng)củaCvàHtronganken(olefin)làkhôngđổ
i
bằng,nghĩa
làtronganken,cacbonchiếm6/7khố
il
ợngcònhiđrochiếm1/7(*).Dùngphơngphápnày
chophépgiảinhanhchóngvàđơngiảnmộtsốbà
i
toánhữucơ.
M
M
M
Mộ
ộ
ộ
ột
t
t
ts
s
s
số
ố
ố
ốm
m
m
mẫ
ẫ
ẫ

ẫu
u
u
ut
t
t
tá
á
á
ách
ch
ch
chc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng
ng
ngth
th
th
thứ
ứ
ứ
ức
c
c

cph
ph
ph
phâ
â
â
ân
n
n
nt
t
t
tử
ử
ử
ử:
:
:
:
1,Ankan:C
n
H
2n+2
C
n
H
2n
.H
2
2,Ankađien,ankin:C

n
H
2n–2
C
m
H
2m
C,trongđóm=n-1
3,Aren:C
n
H
2n-6
C
m
H
2m
.3C,trongđóm=n-3
4,Rợuno,đơnchức:C
n
H
2n+1
OHC
n
H
2n
.H
2
O
5,Rợukhôngno,đơnchứccó1nốiđôi:C
n

H
2n-1
OHC
n
H
2n
OhoặcC
m
H
2m
.CHO,trong
đóm=n-1.
6,Rợuthơmvàphenol:C
n
H
2n-7
OHC
m
H
2m
.C
3
Otrongđóm=n-3
7,Anđêhitno,đơnchức:C
n
H
2n+1
-CHOC
n
H

2n
.HCHOhoặcC
m
H
2m
Otrongđóm=n
+1
8,Axitno,đơnchức:C
n
H
2n+1
-COOHC
n
H
2n
.HCOOHhoặcC
m
H
2m
Omàm=n+1
9,Axitkhôngno,đơnchứccómộtnốiđôi:C
n
H
2n-1
-COOHC
n
H
2n
.CO
2

Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ
:
Chia6,15ghỗnhợp2rợunođơnchứcthành2phầnbằngnhau.Lấyphần1cho
tácdụngvớiNathuđợc0,672
l
ítH
2
ởđktc.Phần2đemđốtcháythìthuđợcbaonhiêu
lí
t
CO
2
vàbaonhiêugamH
2
O?
Gi
Gi
Gi

Giả
ả
ả
ải:
i:
i:
i:
Phơngtrìnhphảnứnghóahọcxảyra:
C
n
H
2n+1
OH+NaC
n
H
2n+1
ONa+1/2H
2
(1)
C
m
H
2m+1
OH+NaC
m
H
2m+1
ONa+1/2H
2
(2)

C
n
H
2n+1
OH+(3)
C
m
H
2m+1
OH+
Theo(1),(2):n
rợu
NếutáchcôngthứcphântửrợuthànhC
x
H
2x
.H
2
OthìlợngH
2
Otrongphầntáchra=
0,06.18=1,08g.
Khố
il
ợngphầnankenC
x
H
2x
Theo(*)tacó:m
c

=
Tổngkhốilợngnớc
l
à
:
*
*
*
*Ư
Ư
Ư
Ưu
u
u
uđ
đ
đ
đi
i
i
iể
ể
ể
ểm:
m:
m:
m:Tách1côngthứcphứctạpradạngcôngthứcđơngiảnvàgiảibàitoánhóa
họctừcấutạođơngiảnấy.
*
*

*
*Nh
Nh
Nh
Nhợ
ợ
ợ
ợc
c
c
cđ
đ
đ
đi
i
i
iể
ể
ể
ểm:
m:
m:
m:Ch
ỉ
dùngchobàitoánhữucơ.
F.
F.
F.
F.Ph
Ph

Ph
Phơ
ơ
ơ
ơng
ng
ng
ngph
ph
ph
phá
á
á
áp
p
p
pẩ
ẩ
ẩ
ẩn
n
n
ns
s
s
số
ố
ố
ố:
:

:
:
Mộtbà
i
toánthiếuđ
i
ềukiện
l
àmchobàitoáncódạngvôđịnhhoặckhônggiảiđợc.
Phơngphápghépẩnsố
l
àmộttrongnhữngphơngphápđơngiảnđểgiảicácbàitoánđó.
ãNhợcđiểm:Phơngphápghépẩnsố
l
àmộtthủthuậtcủatoánhọc,khôngmangtính
chấthoáhọc.
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ:Đunpgamhỗnhợp2rợuvớiH
2

SO
4
đặctathuđợcV
l
ít(đktc)hỗnhợp2olêfin.
Đốtcháyhỗnhợpolêfinđóth
ì
thuđợcX
l
ítCO
2
(đktc),Ygamnớc.
LậpcácbiểuthứctínhX,YtheoP,V
Giải:
Vìđunnóngvớ
i
H
2
SO
4
đặctathuđợccácolêfinnênhỗnhợpđầuphảigồmcó2rợuno,
đơnchức.
C
n
H
2n+1
OHC
n
H
2n

+H
2
O(1)
C
m
H
2m+1
OHC
m
H
2m
+H
2
O(2)
C
n
H
2n
+O
2
đnCO
2
+nH
2
O(3)
amolna
C
m
H
2m

+O
2
đmCO
2
+mH
2
O(3)
bmolmb
Theo(3),(4):(a)
Theo(1),(2):Tổngsốmolrợulà:a+b=(l
í
t)(b)
Khố
il
ợngrợubằng:(14n+18)a+(14m+16)b=p
Hay14(na+mb)+18(a+b)=P(c)
Thế(b)vào(c)tacó:
G.
G.
G.
G.Ph
Ph
Ph
Phơ
ơ
ơ
ơng
ng
ng
ngph

ph
ph
phá
á
á
áp
p
p
pt
t
t
tự
ự
ự
ựch
ch
ch
chọ
ọ
ọ
ọn
n
n
nl
l
l
lợ
ợ
ợ
ợng

ng
ng
ngch
ch
ch
chấ
ấ
ấ
ất:
t:
t:
t:
Vớimộtsốbàitoánngờitacholợngchấtdớ
i
dạngtổngquáthoặckhôngnóiđến
lợngchất.Nếuchocáclợngchấtkhácnhauvẫnch
ỉ
cho1kếtquảđúngthìtrongnhững
trờnghợpnàytatựchọnmộtgiátrịnhthếnàođểbàitoántrởnênđơngiản.
*Mộtsốthídụ:
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ

ụ
ụ
ụ1
1
1
1:Hoàtan1muốicacbonatcủakimloạiRbằng1
l
ợngvừađủdungd
ị
chH
2
SO
4
9,8%thuđợc1dungdịchmuố
i
sunfatcónồngđộ14,18%.Hỏ
i
Rlàkimloạinào?
Giải:
Gọ
i
nlàhóatrịcủaRtacó
:
R
2
(CO
3
)n+nH
2
SO

4
=R
2
(SO
4
)
n
+nH
2
O+nCO
2
*Tựchọn:1molR
2
(CO
3
)
n
.
Nguyêntửkhố
i
củaR
l
àMtacó:
Đểhòatan1mol[(2M+60n)gam]muốicacbonatcầnnmolH
2
SO
4
hay98ngamH
2
SO

4
nguyênchất.
Khố
il
ợngdungd
ị
chH
2
SO
4
9,8%cầndùnglà
:
1000ngam
Khố
il
ợngCO
2
bayra
l
à
:
44n
Khố
il
ợngmuốisunfatthuđợc:(2M+96n)gam.
Khố
il
ợngdungd
ị
chmuối(Theođịnhluậtbảotoànkhố

i
lợng)
l
à:
(1000n+2M+60n-44n)gam.
Theogiảthiếttacó:
RútraM=28n
Chocácgiátr
ị
n=1,2,3,4…
n=2vàM=56
l
àphùhợpkimloạ
i
đólàFe.
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ2
2
2

2:HỗnhợpXgồm2hiđrôcacbonAvàBcókhốilợngagam.Đốtcháyhoàntoàn
XthuđợcgamCO
2
vàgamH
2
O.NếuthêmvàoXmộtnửalợngAcótrongX
rồ
i
đốtcháyhoàntoànth
ì
thuđợcgamCO
2
vàgamH
2
O.
a)TìmcôngthứcphântửcủaAvàB.BiếtXkhônglàmmấtmàunớcbrom;A,Bthuộc
loạ
i
hiđrôcacbonđãhọc.
b)Tínhthànhphần%vềsốmolcủaAvàBcótrongX.
Gi
Gi
Gi
Giả
ả
ả
ải:
i:
i:
i:

Chúý:Phảnứngđốtcháy
Ankan:C
n
H
2n+2
+
Tathấy:
-Vớianken,xicloankan:
.Tathấy
-Vớ
i
ankin,ankađien,xicloanken:
Tathấy
-Vớiaren:.
Tathấy
1)GiảthiếtchoXkhông
l
àmmấtmàunớcbrômAvàBthuộc1trong3loại:ankan,
xicloankan,aren.
*Đểdễtínhtoán:Tachọna=41
a)KhiđốtcháyAtađợclợngCO
2
vàH
2
Olà:
TathấykhiđốtcháyA:A
l
àankan(C
n
H

2n+2
)
(1)
Giảiphơngtrình:n=6A:C
6
H
14
b)LợngCO
2
vàH
2
OkhiđốtcháyBlà:
Blàaren.
(2)
CôngthứccủaB
l
àC
6
H
6.
c,TổngsốmolCO
2
doBsinhra
l
à1,5mol.AvàBđềucó6nguyêntửcácbon.Mà
:
n
A
=n
B

Mỗichấtchiếm50%vềsốmol.
H.
H.
H.
H.Ph
Ph
Ph
Phơ
ơ
ơ
ơng
ng
ng
ngph
ph
ph
phá
á
á
áp
p
p
pbi
bi
bi
biệ
ệ
ệ
ện
n

n
nlu
lu
lu
luậ
ậ
ậ
ận
n
n
nđể
để
để
đểt
t
t
tì
ì
ì
ìm
m
m
mc
c
c
cô
ô
ô
ông
ng

ng
ngth
th
th
thứ
ứ
ứ
ức
c
c
cph
ph
ph
phâ
â
â
ân
n
n
nt
t
t
tử
ử
ử
ửc
c
c
cá
á

á
ác
c
c
cch
ch
ch
chấ
ấ
ấ
ất:
t:
t:
t:
Đểgiảibàitoántìmcôngthứcphântửtacóthểbiệnluậntheocácnộ
i
dungsau:
-Biệnluậntheohoátrị
-Biệnluậntheolợngchất(g,mol)
-Biệnluậntheotínhchất
-Biệnluậntheokếtquảbà
i
toán.
-Biệnluậntheocáckhảnăngphảnứngcóthểxảyra.
-Biệnluậntheophơngtr
ì
nhvôđịnh
-Biệnluậntheogiớihạn…
*Mộtsốthídụ:
Th

Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ1
1
1
1
:
Hoàtan16ghỗnhợpgồmFevà1kimloạ
i
hoátr
ị
IIvàodungdịchHCl(d)thì
thuđợc8,96
lí
tkhíH
2
(đktc).Mặtkháckhihoàtan9,6gamkimloạihoátr
ị
IIđócòn
dùngchađến1000mldungd
ị

chHCl1M.XácđịnhkimloạihoátrịIIđó.
Giải:
Gọ
i
kimloạ
i
hoátrịIIlàRcónguyêntửkhốilàM.
Fe+2HCl=FeCl
2
+H
2
(1)
R+2HCl=RCl
2
+H
2
(2)
Gọi:xlàsốmolcủaFetronghỗnhợp,ylàsốmolcủaRtronghỗnhợp.
Theogiảthiết:
Tổngsốmolcủa2kimloạilà0,4mol.
+Giảsửx=0(chỉcókimloạiR)y=0,4mol
NếucósắtthìM=
Lậpbảngtacó:
x00,10,20,3
(a)
M4034,724-8
Từbảng(a)M<40
Theogiảthiếtvà(2)tacó
:
n

R
<0,5mol.
vớin
R
<0,5M>19,2
19,2<M<40,RhoátrịIIRlàMg.
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ2
2
2
2:Đểđốtcháyhết1gamđơnchấtXcầndùnglợngvừađủ
l
à0,7
l
ítO
2
ởđ
i
ềukiện

tiêuchuẩn.HãyxácđịnhđơnchấtX.
Giải:
Gọ
i
M
l
ànguyêntửkhối,n
l
àhoátrịcủanguyêntốX:
(1)
Theo(1):Cứ2MgamXtácdụngvừađủvớ
i
.22,4lítO
2
(ởđktc).
Vậy1gamXtácdụngvừađủvới0,7
l
ít(ởđktc).Tacótỷlệ
:
M=8n
Biệnluận:
n=1M=8:loại.
n=2M=16:loạivìXch
í
nh
l
àOxi.
n=3M=24:loại(Mgkhôngcóhoátr
ị
III).

n=4M=32:Đúng(Xlàluhuỳnh).
n=5M=40:loại(CakhôngcóhoátrịV).
n=6M=48:loạ
i
(TikhôngcóhoátrịVI).
n=7M=56:loại(Fekhôngcóoxitrongđósắtcóhoátr
ị
VII).
n=8M=64:loại(CukhôngcóoxitrongđóCucóhoátrịVIII).
Kếtluận:Xlàluhuỳnh.
K.
K.
K.
K.Ph
Ph
Ph
Phơ
ơ
ơ
ơng
ng
ng
ngph
ph
ph
phá
á
á
áp
p

p
pđờ
đờ
đờ
đờng
ng
ng
ngch
ch
ch
ché
é
é
éo:
o:
o:
o:
Phơngphápnàythờngđợcápdụngđểgiảicácbà
i
toántrộn
l
ẫncácchấtvớinhau.
Cácchấtđemtrộncóthể
l
àđồngthể:
l
ỏngvớilỏng,khívớikhí,rắnvớirắn;hoặcdịthể:
rắnvớilỏng,khívới
l
ỏng…Nhnghỗnhợpcuốicùngphảiđồngthể.

Phơngphápnàyđặcbiệtthíchhợpkhiphachếdungd
ị
ch.
Chúý
:
Phơngphápnàykhôngápdụngchocáctrờnghợpkhitrộnlẫncácchấtmà
cóxảyraphảnứnghoáhọc(Vídụ:ChodungdịchNaOHvàodungdịchHCl).
-Vớitrờnghợpcóphảnứngnhngcuốicùngchocùngmộtchấtth
ì
ápdụngđợc(VD:
hoàtanNa
2
Ovàodungd
ị
chNaOH,thuđợcdungdịchNaOH).
*Nguyêntắc:Trộn2dungdịchvớinồngđộkhácnhaucủacùng1chấtthìlợngchấttan
trongphầndungdịchcónồngđộlớnhơngiảmđi,còntrongphầndungdịchcónồngđộ
nhỏhơntănglên.
Sơđồtổngquát:(Giảsửx
1
>x>x
2
)
D
1
x
1
x-x
2
x(1)

D
2
x
2
x
1
-x
D
1
,D
2
:Khố
i
lợngcácchấtđemtrộnứngvớix
1
,x
2
.
x,x
1
,x
2
:
Khối
l
ợngcácchấtquyvềtrong100đơnvịkhố
i
lợngD
1
,D

2
.
*Mộtsốthídụ:
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ1
1
1
1:CầnthêmbaonhiêugamH
2
Ovào500gdungdịchNaOH12%đểcódungdịch
NaOH8%.
Giải:Gọ
i
mlàkhố
i
lợngnớccầnthêmvào:
m04
8(1)
500128

(gamnớc).(x
1
=0v
ì
trongnớckhôngcóNaOH)
Th
Th
Th
Thí
í
í
íd
d
d
dụ
ụ
ụ
ụ2
2
2
2:CầntrộnH
2
vàCOtheotỷlệthểtíchnhthếnàođểthuđợchỗnhợpkhícótỷ
khố
i
sovớimetanbằng1,5.
Giải:
24
24
V

CO
2822
III.
III.
III.
III.C
C
C
CÁ
Á
Á
ÁC
C
C
CB
B
B
BÀ
À
À
ÀI
I
I
ITO
TO
TO
TOÁ
Á
Á
ÁN

N
N
NMINH
MINH
MINH
MINHHO
HO
HO
HOẠ
Ạ
Ạ
Ạ
B
B
B
Bà
à
à
ài
i
i
i1:
1:
1:
1:
Cho3,04ghỗnhợpNaOHvàKOHtácdụngvớidungdịchHClthuđợc4,15gcácmuố
i
clorua.Nếuđemđiệnphânnóngchảyhỗnhợptrên
l
ợnghỗnhợpkimloạithuđợclàbao

nhiêu(g)?
A.2,02B.2,03C.2,04D.Đápánkhác
Giải:
Đặtn
NaOH
=xmol,n
KOH
=ymol.Tacóhệphơngtrình:
giảihệ:
m=0,02
´
23+0,04
´
39=2,02(g)
B
B
B
Bà
à
à
ài
i
i
i2:
2:
2:
2:
Trunghoà200mlddHNO
3
0,5Mcần6,26ghỗnhợpNa

2
CO
3
vàK
2
CO
3
.Nếucho3,13g
hỗnhợpmuốitrêntácdụnghoàntoànvớiddHClthuđợcVlítkh
í
ởđktc.Hấpthụhoàn
toànVlítkhíđóvàodungdịchCa(OH)
2
dthuđợcmgamkếttủa.mnhậngiátr
ị
là(g):
A.2,5B.3C.3,5D.4
Giải:
Na
2
CO
3
+2HNO
3
2NaNO
3
+H
2
O+CO
2

x2xx
K
2
CO
3
+2HNO
3
2KNO
3
+H
2
O+CO
2
y2yy
Tacóhệphơngtrình:
B
B
B
Bà
à
à
ài
i
i
i3:
3:
3:
3:
Hoàtan9,14ghợpkimCu,Mg,AlbằngaxitHCldthuđợckhíAvà2,54gchấtrắnB.
BiếttronghợpkimnàykhốilợngAlgấp4,5lầnkhốilợngMg.ThểtíchkhíA

l
à(lit):
A.7,84B.5,6C.5,8C.6,2D.Khôngxácđịnhđợc.
Giải:
m
Mg+Al
=9,14-m
Cu
=9,14-2,54=6,6(g)tơngứng1phầnkhốilợngMgvà4,5
phầnkhố
i
lợngAl
Khối
l
ợngMg=1,2g
Khố
i
lợngAl=5,4g.
n
Mg
=0,05mol;n
Al
=0,2mol.
Mg+2H
+
Mg
2+
+H
2
Al+3H

+
Al
3+
+
là7,84
lí
t(đktc).ĐápánA.
B
B
B
Bà
à
à
ài
i
i
i4:
4:
4:
4:
ĐểthulấyAgtinhkhiếttừhỗnhợpX(gồmamolAl
2
O
3
,bmolCuO,cmolAg
2
O).Ngời
tahoàtanXbởidungd
ị
chchứa(6a+2b+2c)molHNO

3
đợcddY;sauđóthêm(giảthiết
cácphảnứngđạthiệusuất100%)
A.cmolbộtAlvàoYB.cmolbộtCuvàoY
C.2cmolbộtAlvàoYD.2cmolbộtCuvàoY
Giải:
Dungd
ị
chYcó2amolAl(NO
3
)
3
,bmolCu(NO
3
)
2
,2cmolAgNO
3
choCu
Cu+2AgNO
3
Cu(NO
3
)
2
+2Ag
c2c
Đápán:B
B
B

B
Bà
à
à
ài
i
i
i5:
5:
5:
5:
Đểnhậnbiếtbaaxitđặcnguội:HCl,H
2
SO
4
,HNO
3
đựngriêngbiệttrongba
l
ọbịmấtnhãn
tadùngthuốcthử
l
à:
A.FeB.CuOC.AlD.Cu
Giải:ĐápánD.
B
B
B
Bà
à

à
ài
i
i
i6:
6:
6:
6:
CholuồngkhíH
2
(d)quahỗnhợpcácoxitCuO,Fe
2
O
3
,ZnO,MgOrồinungởnhiệtđộ
cao.Sauphảnứnghỗnhợprắncòn
l
ạ
il
à
:
A.Cu,Fe,Zn,MgOB.Cu,Fe,ZnO,MgO
C.Cu,Fe,Zn,MgD.Cu,FeO,ZnO,MgO
Giải:ĐápánA
B
B
B
Bà
à
à

ài
i
i
i7:
7:
7:
7:
ChomgamhỗnhợpMgvàAlvào250mldungdịchXchứahỗnhợpaxitHCl1Mvàaxit
H
2
SO
4
0,5Mthuđợc5,32litH
2
(ởđktc)vàdungd
ị
chY(coithểtíchcủadungdịchkhông
đổi).Dungd
ị
chYcópHlà:
A.1B.6C.7D.2
Giải:
V=0,25lít
n
HCl
=1.0,25=0,25
bịkhử=0,2375.2=0,475(mol)
Vậycònd=0,5-0,475=0,025(mol)
[H
+

]=
pH=1=>ĐápánA
B
B
B
Bà
à
à
ài
i
i
i8:
8:
8:
8:
Hoàtanhoàntoàn2,81ghỗnhợpgồmFe
2
O
3
,MgO,ZnOtrong500mlaxitH
2
SO
4
0,1M
(vừađủ).Sauphảnứnghỗnhợpmuốisunfatkhanthuđợckhicôcạndungdịchcókhố
i
lợnglàbaonhiêugam?
A.6,81B.4,81C.3,81D.5,81
Giải:
m

mu
ố
i
=m
oxit
+=2,81+0,05.96-0,05.16=6,81(g)ĐápánA
B
B
B
Bà
à
à
ài
i
i
i9:
9:
9:
9:
Cho22,4gFetácdụngvớidungdịchHNO
3
loãng,d,saukhiphảnứngkếtthúctạora0,1
molNOvàamolNO
2
(sảnphẩmkhửHNO
3
ch
ỉ
tạoNOvàNO
2

).Giátrịcủaalà:
A.0,5B.0,3C.ĐápánkhácD.0,9
Giải:
;Fe-3eFe
3+
mol0,41,2
N
+5
+1eN
+4
(NO
2
)
aa
Tacó:0,3+a=
a=0,9Đápán:D
B
B
B
Bà
à
à
ài
i
i
i10
10
10
10
(Đềthiđạihọcnăm2007).

Cho4,48líthỗnhợpX(ởđktc)gồm2hiđrocacbonmạchhởlộitừtừquabỡnhchứa1,4
lítdungd
ị
chbrom0,5M.Saukhiphảnứnghoàntoànsốmolbromgiảmđimộtnửavà
khố
i
lượngbỡnhbromtăngthêm6,7g.CTPTcủa2hiđrocacbonlà
:
A.C
2
H
2
vàC
4
H
6
C.C
3
H
4
vàC
4
H
8
B.C
2
H
2
vàC
4

H
8
D.C
2
H
2
vàC
3
H
8
Gi
Gi
Gi
Giả
ả
ả
ải
i
i
i
n
h
ỗ
nhợp
=0,2(mol),n
Brom
=0,7(mol)
Lượngbromgiảmđi1/2nghĩalàsốmolbromphảnứng
l
à0,35mol.

C
n
H
2n+2–2a
+aBr
2
àC
n
H
2n+2–2a
Br
2a
0,20,35
a=1,75.
14n+2–3,5=6,7:0,2=33,5
14n=35àn=2,5
Nghiệmhợplớ:B
B
B
B
Bà
à
à
ài
i
i
i11
11
11
11

(ĐềthiĐHnăm2007).
BahiđrocacbonX,Y,Zkếtiếpnhautrongdãyđồngđẳng.TrongđókhốilợngphântửZ
gấpđôikhốilợngphântửX.Đốtcháy0,1molchấtY,sảnphẩmhấpthụhoàntoànvào
dungd
ị
chCa(OH)
2
d,thuđợcsốgamkếttủa
l
à:
A.20B.40C.30D.10
Gi
Gi
Gi
Giả
ả
ả
ải
i
i
i
X+2nhómCH
2
àZmàkhốilợngphântửZlớngấp2
l
ầnX
=>XcócôngthứclàCH
2
=CH
2

XlàetenàY
l
àCH
2
=CH–CH
3
0,1molchấtYcó0,3molCà0,3molCO
2
à0,3molCaCO
3
(vìCa(OH)
2
d)
=>khối
l
ợngkếttủalà30g.
ĐápánC
B
B
B
Bà
à
à
ài
i
i
i12
12
12
12

(ĐềthiĐHnăm2007)
MộthiđrocacbonXcộnghợpvớiHCltheot
ỉl
ệmol1:1tạosảnphẩmcóthànhphầnkhối
lợngclolà45,223%.CôngthứcphântửcủaXlà
:
A.C
3
H
6
B.C
3
H
4
C.C
2
H
4
D.C
4
H
8
Gi
Gi
Gi
Giả
ả
ả
ải
i

i
i
C
x
H
y
+HClàC
x
H
y+1
Cl
35,512x+y+36,5
45,223100
12x+y+36,5=(35,5.100):45,223=78,5
12x+y=42àx=3;y=6
ĐápánA.
B
B
B
Bà
à
à
ài
i
i
i13
13
13
13
BahiđrocacbonA,B,Ckếtiếpnhautrongdãyđồngđẳngankan,biếtt

ỉ
sốkhốilợngphân
tửCvàA
l
à29:15.Khiđốtcháyhết0,2molB,sảnphẩmhấpthụhoàntoànvàonớcvô
i
trongd.Thuđợcsốgamkếttủalà:
A.50B.60C.80D.Kếtquảkhác
Gi
Gi
Gi
Giả
ả
ả
ải
i
i
i
ĐặtA
l
àC
n
H
2n+2
C
l
àC
n
H
2n+2

+2(CH
2
)
Theogiảthiết(14n+2+28)
:
(14n+2)=29:15
n=2
CôngthứccủaB
l
àC
3
H
8
.
0,2molBà0,6molCO
2
à0,6molCaCO
3
ĐápánB
B
B
B
Bà
à
à
ài
i
i
i14
14

14
14
.
.
.
.(Đạihọcnăm2007)
HỗnhợpgồmhiđrocacbonXvàoxicótỉlệsốmoltơngứnglà1:10.Đốtcháyhoàntoàn
hỗnhợptrênthuđợchỗnhợpkh
í
Y.ChoYquadungd
ị
chH
2
SO
4
đặcthuđợchỗnhợpkhí
Zcótỉkhốiđố
i
vớiH
2
bằng19.CôngthứcphântửcủaXlà:
A.C
3
H
8
B.C
3
H
6
C.C

4
H
8
D.C
3
H
4
Gi
Gi
Gi
Giả
ả
ả
ải
i
i
i
C
x
H
y
+(x+y/4)O
2
àxCO
2
+y/2H
2
O
aa(x+y/4)xa
HỗnhợpZgồmO

2
dvàCO
2
MolO
2
d=10a–xa–ay/4
MolCO
2
=xa
Khố
il
ợngtrungbìnhcủahỗnhợp=38
ð{(10a–xa–ay/4)32+xa.44}:(10a–xa–ay/4+xa)=38
ð12ax+1,5ya=60a
ð12x+1,5y=60
ðx=4;y=8
ĐápánC
PH
PH
PH
PHẦ
Ầ
Ầ
ẦN
N
N
NIII
III
III
IIIHI

HI
HI
HIỆ
Ệ
Ệ
ỆU
U
U
UQU
QU
QU
QUẢ
Ả
Ả
ẢC
C
C
CỦ
Ủ
Ủ
ỦA
A
A
AĐỀ
ĐỀ
ĐỀ
ĐỀT
T
T
TÀ

À
À
ÀI
I
I
I
1.
1.
1.
1.Chấtlợnggiảicácbà
i
tậptrắcnghiệmtănglênrõrệt.
2.
2.
2.
2.Giúphọcsinhcủngcốcáckiếnthứccơbảnmộtcáchcócơsởkhoahọc.
3.
3.
3.
3.Nângcaotduycủahọcsinh.
4.
4.
4.
4.Giúpđồngnghiệpnângcaochất
l
ợngchuyênmôn.
PH
PH
PH
PHẦ

Ầ
Ầ
ẦN
N
N
NIV
IV
IV
IV
K
K
K
KẾ
Ế
Ế
ẾT
T
T
TLU
LU
LU
LUẬ
Ậ
Ậ
ẬN
N
N
N
1.Vềmặtnhậnthức:Giúpchocảhọcsinhvàgiáoviêncóđợckếtquảtốttronghọctậpvà
giảngdạy.

2.Rènluyệnchohọcsinhtiếpcậnvớicácphơngphápđểgiảibàitoántrắcnghiệm.