CHƯƠNG 4: ĐA NĂNG HOÁ TOÁN TỬ (OPERATOR OVERLOADING) pptx

1
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
1
ĐA NĂNG HO
ĐA NĂNG HO
Á
Á
TO
TO
Á
Á
N T
N T
Ử
Ử
CHƯƠNG
CHƯƠNG
4:
4:
(
(
OPERATOR OVERLOADING
OPERATOR OVERLOADING
)
)
Khoa Công Nghệ Thông Tin và Truyền Thông
Đạihọc Bách khoa – Đạihọc ĐàNẵng
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
2
N
N

ộ
ộ
i
i
dung
dung
 Đanăng hoá hàm.
 Đanăng hoá toán tử.
 Giớihạncủa đanăng hoá toán tử
 Chuyển đổikiểu.
 Đanăng hoá toán tử xuất(<<)–nhập (>>)
 Đanăng hoá toán tử [], toán tử ()
 Khởitạongầm định - Gán ngầm định.
 Đanăng hoá toán tử ++ và
 Đanăng hoá new và delete
2
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
3
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
h
h
à
à

m
m
 Định nghĩa các hàm cùng tên
 Đốisố phải khác nhau:
class
Time
Time {
//
long GetTime (void); // số giây tính từ nửa đêm
void GetTime (int &hours,
int &minutes,
int &seconds);
};
 Số lượng  Kiểu
 Có thể dùng đốisố mặc định.
void main() {
int h, m, s;
long t = GetTime();
// Gọihàm???
GetTime(h, m, s); // Gọihàm???
}
 Thứ tự
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
4
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho

á
á
to
to
á
á
n
n
t
t
ử
ử
 Định nghĩa các phép toán trên đốitượng.
 Các phép toán có thể tái định nghĩa:
,()[]||&&>=<=><!===
>>=<<=
^=|=&=%=/=-=+==
>><<^|&%/*-+
Nhị
hạng
deletenew
->*->() ++&~!*-+
Đơn
hạng
 Các phép toán không thể tái định nghĩa:
*::?:sizeof
3
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
5
Gi

Gi
ớ
ớ
i
i
h
h
ạ
ạ
n
n
c
c
ủ
ủ
a
a
đa
đa
năng
năng
ho
ho
á
á
to
to
á
á
n

n
t
t
ử
ử
 toán tử gọi hàm () - là một toán tử nhiều ngôi.
 Thứ tựưutiêncủamột toán tử không thểđược
thay đổibởi đanăng hóa.
 Tính kếthợpcủamột toán tử không thểđược thay
đổibởi đanăng hóa. Các tham số mặc định không
thể sử dụng vớimột toán tửđanăng hóa.
 Không thể thay đổisố các toán hạng mà một toán
tử yêu cầu.
 Không thể thay đổi ý nghĩacủamột toán tử làm
việctrêncáckiểucósẵn.
 Không thể dùng đốisố mặc định.
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
6
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
to
to
á
á

n
n
t
t
ử
ử
 Khai báo và định nghĩa toán tử thựcchất không khác với
việc khai báo và định nghĩanghĩamộtloại hàm bấtkỳ
nào khác
 sử dụng tên hàm là "operator@" cho toán tử "@"
 để overload phép "+", ta dùng tên hàm "operator+"
 Số lượng tham số tại khai báo phụ thuộc hai yếutố:
 Toán tử là toán tửđơnhay đôi
 Toán tửđược khai báo là hàm toàn cụchay phương thức
củalớp
aa@bb aa.operator@(bb) hoặc operator@(aa,bb)
@aa aa.operator@( ) hoặc operator@(aa)
aa@ aa.operator@(int) hoặc operator@(aa,int)
Là phương thứccủalớp Là hàm toàn cục
4
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
7
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á

to
to
á
á
n
n
t
t
ử
ử
 Ví dụ: Sử dụng toán tử "+" để cộng hai đốitượng
MyNumber và trả về kếtquả là một MyNumber
 Ta có thể khai báo hàm toàn cụcsau
const MyNumber operator+(const MyNumber& num1,
const MyNumber& num2);
 "x+y" sẽđượchiểu là "operator+(x,y)"
 dùng từ khoá const để đảmbảo các toán hạng gốc không bị
thay đổi
 Hoặc khai báo toán tử dướidạng thành viên của MyNumber:
const MyNumber operator+(const MyNumber& num);
 đốitượng chủ củaphương thức đượchiểulàtoánhạng thứ nhấtcủa
toán tử.
 "x+y" sẽđượchiểu là "x.operator+(y)"
MyNumber x(5);
MyNumber y(10);

z = x + y;
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
8
Đa

Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
to
to
á
á
n
n
t
t
ử
ử
(
(
tt
tt
)
)
 Bằng hàm thành viên:
 Khi đanăng hóa (), [], -> hoặc =, hàm đanăng hóa toán tử phải được
khai báo như một thành viên lớp
class
Point
Point {
public:

Point (int x, int y) { Point::x = x; Point::y = y; }
Point operator + (Point &p) { return Point(x + p.x,y + p.y); }
Point operator - (Point &p) { return Point(x - p.x, y - p.y); }
private:
int x, y;
};
void main() {
Point p1(10,20), p2(10,20);
Point p3 = p1 + p2; Point p4 = p1 - p2;
Point p5 = p3.operator + (p4); Point p6 = p3.operator – (p4);
};
Có 1 tham số
(Nếulàtoántử hai ngôi)
5
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
9
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
to
to
á
á
n
n

t
t
ử
ử
(
(
tt
tt
)
)
 Toán tử là hàm toàn cục
 Quay lạivớivídụ về phép cộng cho MyNumber, ta
có thể khai báo hàm định nghĩa phép cộng tạimức
toàn cục:
const MyNumber operator+(const MyNumber& num1, const MyNumber& num2);
 Khi đó, ta có thểđịnh nghĩa toán tửđónhư sau:
const MyNumber operator+(const MyNumber& num1,const MyNumber& num2) {
MyNumber result(num1.value + num2.value);
return result;
}
 Ởđây có vấn đề….
 Giải pháp: dùng hàm friend
 friend cho phép mộtlớpcấp quyềntruynhậptớicác
phầnnộibộ củalớp đóchomộtsố cấutrúcđược
chọn
Truy nhậpcácthànhviênprivate value
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
10
Đa
Đa

năng
năng
ho
ho
á
á
to
to
á
á
n
n
t
t
ử
ử
(
(
tt
tt
)
)
 Để khai báo một hàm là friend củamộtlớp, ta phải khai báo hàm đó bên trong
khai báo lớpvàđặttừ khoá friend lên đầu khai báo.
 Lưu ý: tuy khai báo của hàm friend được đặt trong khai báo lớpvàhàmđócó
quyềntruynhập ngang vớicácphương thứccủalớp, hàm đó không phải
phương thứccủalớp
 Không cầnthêmsửa đổigìchođịnh nghĩacủa hàm đã được khai báo là
friend.
 Định nghĩatrướccủa phép cộng vẫngiữ nguyên

class MyNumber {
public:
MyNumber(int value = 0);
~MyNumber();

friend const MyNumber operator+(const MyNumber& num1,const MyNumber& num2);

};
const MyNumber operator+(const MyNumber& num1,const MyNumber& num2) {
MyNumber result(num1.value + num2.value);
return result;
}
6
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
11
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
to
to
á
á
n
n
t

t
ử
ử
(
(
tt
tt
)
)
 Tại sao dùng toán tử toàn cục?
 Đốivớitoántửđược khai báo là phương thứccủalớp,
đốitượng chủ (xác định bởi con trỏ this) luôn được
hiểulàtoánhạng đầu tiên (trái nhất) của phép toán.
 Nếumuốn dùng cách này, ta phải được quyềnbổ sung
phương thứcvàođịnh nghĩacủalớp/kiểucủatoánhạng trái
 Không phải lúc nào cũng có thể overload toán tử bằng
phương thức
 phép cộng giữa MyNumber và int cầncả hai cách
MyNumber + int và int + MyNumber
 cout << obj;
 không thể sửa định nghĩakiểu int hay kiểucủa cout
 lựachọn duy nhất: overload toán tử bằng hàm toàn cục
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
12
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho

á
á
to
to
á
á
n
n
t
t
ử
ử
(
(
tt
tt
)
)
 Bằng hàm toàn cục:nếu toán hạng cựctráicủatoántử là đốitượng
thuộclớp khác hoặcthuộckiểudữ liệucósẵn
 thường khai báo friend
class
Point
Point {
public:
Point (int x, int y) { Point::x = x; Point::y = y; }
friend Point operator + (Point &p, Point &q)
{return Point(p.x + q.x,p.y + q.y); }
friend Point operator - (Point &p, Point &q)
{return Point(p.x - q.x,p.y - q.y); }

private:
int x, y;
};
void main() {
Point p1(10,20), p2(10,20);
Point p3 = p1 + p2; Point p4 = p1 - p2;
Point p5 =operator + (p3, p4); Point p6 = operator – (p3, p4);
};
Có 2 tham số
(Nếulàtoántử hai ngôi)
7
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
13
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
to
to
á
á
n
n
t
t
ử

ử
(
(
tt
tt
)
)
 Cảitiếnlớptậphợp(Set):
#include <iostream.h>
const maxCard = 100;
enum Bool {false, true};
class
Set
Set {
public:
Set(void) { card = 0; }
friend Bool operator & (const int, Set&);// thanh vien ?
friend Bool operator == (Set&, Set&); // bang ?
friend Bool operator != (Set&, Set&); // khong bang ?
friend Set operator * (Set&, Set&); // giao
friend Set operator + (Set&, Set&); // hop
//
void AddElem(const int elem);
void Copy (Set &set);
void Print (void);
private:
int elems[maxCard];
int card;
};
// Định nghĩa các toán tử

……………….
……………….
int main (void)
{ Set s1, s2, s3;
s1.AddElem(10); s1.AddElem(20);
s1.AddElem(30); s1.AddElem(40);
s2.AddElem(30); s2.AddElem(50);
s2.AddElem(10); s2.AddElem(60);
cout << "s1 = "; s1.Print();
cout << "s2 = "; s2.Print();
if (20 & s1) cout << "20 thuoc s1\n";
cout << "s1 giao s2 = "; (s1 * s2).Print();
cout << "s1 hop s2 = "; (s1 + s2).Print();
if (s1 != s2) cout << "s1 /= s2\n";
return 0;
}
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
14
Chuy
Chuy
ể
ể
n
n
ki
ki
ể
ể
u
u

 Muốnthựchiện các phép cộng:
void main() {
Point p1(10,20), p2(30,40), p3, p4, p5;
p3 = p1 + p2;
p4 = p1 + 5; p5 = 5 + p1;
};
Có thểđịnh nghĩa thêm 2 toán tử:
class
Point
Point {
//
friend Point operator + (Point, Point);
friend Point operator + (int, Point);
friend Point operator + (Point, int);
};
8
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
15
Chuy
Chuy
ể
ể
n
n
ki
ki
ể
ể
u
u

(
(
tt
tt
)
)
void main() {
Point p1(10,20), p2(30,40), p3, p4, p5;
p3 = p1 + p2;
p4 = p1 + 5; // tương đương p1 + Point(5)
p5 = 5 + p1; // tương đương Point(5) + p1
}
class
Point
Point {
//
Point (int x) { Point::x = Point::y = x; }
friend Point operator + (Point, Point);
};
Chuyểnkiểu
5 Ù Point(5)
 Chuyển đổikiểu: ngôn ngữđịnh nghĩasẵn.
Định nghĩa phép chuyển đổikiểu
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
16
Chuy
Chuy
ể
ể
n

n
ki
ki
ể
ể
u
u
(
(
tt
tt
)
)
 Một toán tử chuyển đổikiểucóthểđượcsử
dụng để chuyển đổimột đốitượng củamộtlớp
thành đốitượng củamộtlớp khác hoặc thành
một đốitượng củamộtkiểucósẵn.
 Toán tử chuyển đổikiểunhư thế phải là hàm
thành viên không tĩnh và không là hàm friend.
 Prototype của hàm thành viên này có cú pháp:
 operator <data type> ();
9
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
17
Chuy
Chuy
ể
ể
n
n

ki
ki
ể
ể
u
u
(
(
tt
tt
)
)
class Number {
private:
float Data;
public:
Number(float F=0.0) {
Data=F;
}
operator float() {
return Data;
}
operator int() {
return (int)Data;
}
};
int main() {
Number N1(9.7), N2(2.6);
float X=(float)N1; //Gọi operator float()
cout<<X<<endl;

int Y=(int)N2; //Gọi operator int()
cout<<Y<<endl;
return 0;
}
Ví dụ:
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
18
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
to
to
á
á
n
n
t
t
ử
ử
xu
xu
ấ
ấ
t

t
<<
<<
 prototype như thế nào? xét ví dụ:
 cout << num; // num là đốitượng thuộclớp MyNumber
 Toán hạng trái cout thuộclớp ostream, không thể sửa
định nghĩalớp này nên ta overload bằng hàm toàn cục
 Tham số thứ nhất : tham chiếutới ostream
 Tham số thứ hai : kiểu MyNumber,
 const (do không có lý do gì để sửa đốitượng đượcin ra)
 giá trị trả về: tham chiếutới ostream
(để thựchiện được cout << num1 << num2;)
 Kếtluận:
ostream& operator<<(ostream& os, const MyNumber& num)
10
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
19
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
to
to
á
á
n

n
t
t
ử
ử
xu
xu
ấ
ấ
t
t
<<
<<
 Khaibáotoántửđược overload là friend củalớp
MyNumber
class MyNumber {
public:
MyNumber(int value = 0);
~MyNumber();

friend ostream& operator<<( ostream& os, const MyNumber& num);

};
 Định nghĩa toán tử
ostream& operator<<(ostream& os, const MyNumber& num) {
os << num.value;
// Use version of insertion operator defined for int
return os; // Return a reference to the modified stream
};
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng

20
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
to
to
á
á
n
n
t
t
ử
ử
nh
nh
ậ
ậ
p
p
>>
>>
 prototype như thế nào? xét ví dụ:
 cin << num; // num là đốitượng thuộclớp MyNumber
 Toán hạng trái cin thuộclớp istream, không thể

sửa định nghĩalớp này nên ta overload bằng
hàm toàn cục
 Tham số thứ nhất : tham chiếutới istream
 Tham số thứ hai : kiểu MyNumber,
 giá trị trả về: tham chiếutới ostream
(để thựchiện được cin >> num1 >> num2;)
 Kếtluận:
istream& operator>>(istream& is, MyNumber& num)
11
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
21
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
to
to
á
á
n
n
t
t
ử
ử
xu

xu
ấ
ấ
t
t
>>
>>
 Khaibáotoántửđược overload là friend củalớp
MyNumber
class MyNumber {
public:
MyNumber(int value = 0);
~MyNumber();

friend istream& operator>>( istream& is, MyNumber& num);

};

Định nghĩa toán tử
istream& operator>>(istream& is, MyNumber& num) {
cout<<“Nhap so:”; is >> num.value;
return is;
// Return a reference to the modified stream
};
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
22
Đa
Đa
năng
năng

ho
ho
á
á
to
to
á
á
n
n
t
t
ử
ử
[ ]
[ ]
 Thông thường để xuấtragiátrị của1 phầntử tạivị trí
cho trước trong đốitượng.
 Định nghĩa là hàm thành viên.
 Để hàm toán tử [] có thểđặt ở bên trái của phép gán thì
hàm phảitrả về là một tham chiếu
class
StringVec
StringVec {
public:
StringVec (const int dim);
~StringVec ();
char* operator [] (int);
int add(char* );
// ………

private:
char **elems; // cac phan tu
int dim; // kich thuoc cua vecto
int used; // vi tri hien tai
};
char* StringVec::operator [] (int i) {
if ( i>=0 && i<used) return elems[i];
return “”;
}
…
void main() {
StringVec sv1(100);
sv1.add(“PTPhi”);sv1.add(“BQThai”);
sv1.add(“LVLam”); sv1.add(“NCHuy”);
cout<< sv1[2]<<endl;
cout<<sv1[0];
}
12
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
23
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
to
to

á
á
n
n
t
t
ử
ử
()
()
 Định nghĩa là hàm thành viên.
class
Matrix
Matrix {
public:
Matrix (const short rows, const short cols);
~Matrix (void) {delete elems;}
double& operator () (const short row,
const short col);
friend ostream& operator << (ostream&, Matrix&);
friend Matrix operator + (Matrix&, Matrix&);
friend Matrix operator - (Matrix&, Matrix&);
friend Matrix operator * (Matrix&, Matrix&);
private:
const short rows; // số hàng
const short cols; // số cột
double *elems; // các phần tử
};
double& Matrix::operator ()
(const short row, const short col)

{
static double dummy = 0.0;
return (row >= 1 && row <= rows
&& col >= 1 && col <= cols)
? elems[(row - 1)*cols
+ (col - 1)]
: dummy;
}
void main() {
Matrix m(3,2);
m(1,1) = 10; m(1,2) = 20;
m(2,1) = 30; m(2,2) = 40;
m(3,1) = 50; m(3,2) = 60;
cout<<m<<endl;
}
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
24
Kh
Kh
ở
ở
i
i
t
t
ạ
ạ
o
o
ng

ng
ầ
ầ
m
m
đ
đ
ị
ị
nh
nh
 Được định nghĩasẵn trong ngôn ngữ:
VD: Point p1(10,20); Point p2 = p1;
 Sẽ gây ra lỗi(kếtquả SAI) khi bên trong đốitượng
có
th
th
à
à
nh
nh
ph
ph
ầ
ầ
n
n
d
d
ữ

ữ
li
li
ệ
ệ
u
u
l
l
à
à
con
con
tr
tr
ỏ
ỏ.
VD: Matrix m(5,6); Matrix n = m;
Lỗisẽ xảy ra do
khởitạongầm
bằng cách gán
tương ứng từng
thành phần.
13
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
25
Kh
Kh
ở
ở

i
i
t
t
ạ
ạ
o
o
ng
ng
ầ
ầ
m
m
đ
đ
ị
ị
nh
nh
(
(
tt
tt
)
)
Khi lớpcó
th
th
à

à
nh
nh
ph
ph
ầ
ầ
n
n
d
d
ữ
ữ
li
li
ệ
ệ
u
u
con
con
tr
tr
ỏ
ỏ,
phải định nghĩa hàm
xây
xây
d
d

ự
ự
ng
ng
sao
sao
ch
ch
é
é
p
p
class
Point
Point {
int x, y;
public:
Point (int =0; int =0 );
// Khong can thiet DN
Point (const Point& p) {
x= p.x;
y = p.y;
}
// ………
};
// ……………
class
Matrix
Matrix {
//….

Matrix(const Matrix&);
};
Matrix::Matrix (const Matrix &m)
: rows(m.rows), cols(m.cols)
{
int n = rows * cols;
elems = new double[n]; // cùng kích thước
for (register i = 0; i < n; ++i) // sao chép phầntử
elems[i] = m.elems[i];
}
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
26
G
G
á
á
n
n
ng
ng
ầ
ầ
m
m
đ
đ
ị
ị
nh
nh

 Được định nghĩasẵn trong ngôn ngữ:
 Gán tương ứng từng thành phần.
 Đúng khi đốitượng không có dữ liệu con trỏ.
VD
: Point p1(10,20); Point p2; p2 = p1;
 Khi thành phầndữ liệucócon trỏ, bắtbuộcphải
định nghĩa phép gán = cho lớp.
class
Matrix
Matrix {
//….
Matrix& operator = (const Matrix &m) {
if (rows == m.rows && cols == m.cols) { // phảikhớp
int n = rows * cols;
for (register i = 0; i < n; ++i) // sao chép các phầntử
elems[i] = m.elems[i];
}
return *this;
}
};
Hàm
thành
viên
14
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
27
Ph
Ph
é
é

p
p
g
g
á
á
n
n
"="
"="
 Một trong những toán tử hay được overload nhất
 Cho phép gán cho đốitượng này mộtgiátrị dựatrênmột đối
tượng khác
 Copy constructor cũng thựchiệnviệctương tự, cho nên, định
nghĩatoántử gán gầnnhư giống hệt định nghĩacủa copy
constructor
 Ta có thể khai báo phép gán cho lớp MyNumber như
sau:
const MyNumber& operator=(const MyNumber& num);
 Phép gán nên luôn luôn trả về một tham chiếutới đốitượng đích
(đốitượng đượcgántrị cho)
 Tham chiếu đượctrả về phảilàconst để tránh trường hợp a bị
thay đổibằng lệnh "(a = b) = c;" (lệnh đó không tương thích với
định nghĩagốccủa phép gán)
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
28
Ph
Ph
é
é

p
p
g
g
á
á
n
n
"="
"="
 Định nghĩatrêncóthể dùng cho phép gán
 Lệnh if dùng để ngănchặncácvấn để có thể nảysinhkhimột
đốitượng được gán cho chính nó (thí dụ khi sử dụng bộ nhớ
động để lưutrữ các thành viên)
 Ngay cả khi gán một đốitượng cho chính nó là an toàn, lệnh if
trên đảmbảo không thựchiện các công việcthừa khi gán
const MyNumber& MyNumber::operator=(const MyNumber& num) {
if (this != &num) {
this->value = num.value;
}
return *this;
}
15
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
29
Ph
Ph
é
é
p

p
g
g
á
á
n
n
"="
"="
 Khi nói về copy constructor, ta đãbiếtrằng C++
luôn cung cấpmột copy constructor mặc định,
nhưng nó chỉ thựchiện sao chép đơngiản(sao
chép nông)
 Đốivới phép gán cũng vậy
 Vậy, ta chỉ cần định nghĩalại phép gán nếu:
 Ta cầnthựchiện phép gán giữacácđốitượng
 Phép gán nông (memberwise assignment) không đủ
dùng vì
 ta cần sao chép sâu - chẳng hạnsử dụng bộ nhớđộng
 Khi sao chép đòi hỏicả tínhtoán-chẳng hạn gán mộtsố
hiệucógiátrị duy nhấthoặctăng sốđếm
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
30
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á

á
to
to
á
á
n
n
t
t
ử
ử
++ &
++ &


 Toán tử ++ (hoặc toán tử ) có 2 loại:
 Tiềntố: ++n
 Hậutố: n++ (Hàm toán tửởdạng hậutố có thêm đốisố giả
kiểu int)

Phép tăng ++
 giá trị trả về
 tăng trước ++num
 trả về tham chiếu(MyNumber &)
 giá trị trái - lvalue (có thểđược gán trị)
 tăng sau num++
 trả về giá trị (giá trị cũ trướckhităng)
 trả vềđốitượng tạmthờichứagiátrị cũ.
 giá trị phải - rvalue (không thể làm đích của phép gán)
 prototype

 tăng trước: MyNumber& MyNumber::operator++()
 tăng sau: const MyNumber MyNumber::operator++(int)
16
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
31
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
to
to
á
á
n
n
t
t
ử
ử
++ &
++ &


 Nhớ lạirằng phép tăng trướctăng giá trị trướckhitrả kếtquả, trong
khi phép tăng sau trả lạigiátrị trướckhităng
 Ta định nghĩatừng phiên bảncủa phép tăng như sau:

MyNumber& MyNumber::operator++() { // Prefix
this->value++; // Increment value
return *this; // Return current MyNumber
}
const MyNumber MyNumber::operator++(int) { // Postfix
MyNumber before(this->value); // Create temporary MyNumber
// with current value
this->value++; // Increment value
return before; // Return MyNumber before increment
}
before là một đốitượng địaphương củaphương
thứcvàsẽ chấmdứttồntạikhilờigọi hàm kết thúc
Khi đó, tham chiếutớinótrở thành bấthợplệ
Không thể trả về tham chiếu
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
32
Tham
Tham
s
s
ố
ố
v
v
à
à
ki
ki
ể
ể

u
u
tr
tr
ả
ả
v
v
ề
ề
 Cũng như khi overload các hàm khác, khi
overload mộttoántử, ta cũng có nhiềulựa
chọnvề việctruyền tham số và kiểutrả về
 chỉ có hạnchế rằng ít nhấtmột trong các
tham số phảithuộckiểungười dùng tựđịnh
nghĩa
 Ởđây, ta có mộtsố lời khuyên về các lựa
chọn
17
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
33
Tham
Tham
s
s
ố
ố
v
v
à

à
ki
ki
ể
ể
u
u
tr
tr
ả
ả
v
v
ề
ề
 Các toán hạng:
 Nên sử dụng tham chiếumỗikhicóthể (đặcbiệtlàkhi
làm việcvớicácđốitượng lớn)
 Luônluônsử dụng tham số là hằng tham chiếukhiđối
số sẽ không bị sửa đổi
bool String::operator==(const String &right) const
 Đốivớicáctoántử là phương thức, điều đócónghĩatanên
khai báo toán tử là hằng thành viên nếu toán hạng đầutiên
sẽ không bị sửa đổi
 Phầnlớn các toán tử (tính toán và so sánh) không sửa đổi
các toán hạng củanó, do đótasẽ rất hay dùng đếnhằng
tham chiếu
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
34
Tham

Tham
s
s
ố
ố
v
v
à
à
ki
ki
ể
ể
u
u
tr
tr
ả
ả
v
v
ề
ề
 Giá trị trả về
 khôngcóhạnchế về kiểutrả vềđốivới toán tửđược
overload, nhưng nên cố gắng tuân theo tinh thầncủa
các cài đặtcósẵncủa toán tử
 Ví dụ, các phép so sánh (==, !=…) thường trả về giá trị kiểu
bool, nên các phiên bản overload cũng nên trả về bool
 là tham chiếu(tới đốitượng kếtquả hoặcmột trong

các toán hạng) hay một vùng lưutrữ mới
 Hằng hay không phảihằng
18
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
35
Tham
Tham
s
s
ố
ố
v
v
à
à
ki
ki
ể
ể
u
u
tr
tr
ả
ả
v
v
ề
ề
 Giá trị trả về …

 Các toán tử sinh mộtgiátrị mớicầncókếtquả trả về là
mộtgiátrị (thay vì tham chiếu), và là const (để đảmbảo
kếtquảđókhôngthể bị sửa đổinhư một l-value)
 Hầuhết các phép toán số học đềusinhgiátrị mới
 ta đãthấy, các phép tăng sau, giảm sau tuân theo hướng dẫn
trên
 Các toán tử trả về một tham chiếutới đốitượng ban đầu
(đãbị sửa đổi), chẳng hạn phép gán và phép tăng trước,
nên trả về tham chiếukhôngphảilàhằng
 để kếtquả có thểđượctiếptụcsửa đổitạicácthaotáctiếptheo
const MyNumber MyNumber::operator+(const MyNumber& right) const
MyNumber& MyNumber::operator+=(const MyNumber& right)
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
36
Tham
Tham
s
s
ố
ố
v
v
à
à
ki
ki
ể
ể
u
u

tr
tr
ả
ả
v
v
ề
ề
 Xem lạicáchtađã dùng để trả về kếtquả của
toán tử:
const MyNumber MyNumber::operator+(const MyNumber& num)
{
MyNumber result(this->value + num.value);
return result;
}
 Cách trên không sai, nhưng C++ cung cấpmột
cách hiệuquả hơn
const MyNumber MyNumber::operator+(const MyNumber& num)
{
return MyNumber(this->value + num.value);
}
1. Gọi constructor để tạo
đốitượng result
2. Gọi copy-constructor để tạobảnsao
dành cho giá trị trả về khi hàm thoát
3. Gọi destructor để huỷđối
tượng result
19
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
37

Tham
Tham
s
s
ố
ố
v
v
à
à
ki
ki
ể
ể
u
u
tr
tr
ả
ả
v
v
ề
ề
 Cú pháp củavídụ trướctạomột đốitượng tạmthời
(temporary object)
 Khi trình biên dịch gặp đoạn mã này, nó hiểu đốitượng
đượctạochỉ nhằmmục đích làm giá trị trả về, nên nó tạo
thẳng một đốitượng bên ngoài (để trả về) - bỏ qua việc
tạovàhuỷđốitượng bên trong lờigọi hàm

 Vậy, chỉ có mộtlờigọi duy nhất đến constructor của
MyNumber (không phải copy-constructor) thay vì dãy lời
gọitrước
 Quá trình này đượcgọilàtối ưu hoá giá trị trả về
 Ghi nhớ rằng quá trình này không chỉ áp dụng được đối
với các toán tử. Ta nên sử dụng mỗikhitạomột đối
tượng chỉđểtrả về
return MyNumber(this->value + num.value);
Khoa Công Nghệ Thông Tin - Đại Học Bách khoa ĐàNẵng
38
Đa
Đa
năng
năng
ho
ho
á
á
new & delete
new & delete
 Hàm new và delete mặc định của ngôn ngữ:
 Nếu đốitượng kích thướcnhỏ, có thể sẽ gây ra quá
nhiềukhốinhỏ => chậm.
 Không đáng kể khi đốitượng có kích thướclớn.
=> Toán tử new và delete ít đượctáiđịnh nghĩa.
 Định nghĩa theo dạng hàm thành viên:
class
Point
Point {
public:

//
void* operator new (size_t bytes);
void operator delete (void *ptr, size_t bytes);
private:
int xVal, yVal;
};
void main() {
Point *p = new Point(10,20);
Point *ds = new Point[30];
//………………
delete p;
delete []ds;
}