Phương pháp lai hữu tính đối với đậu tương Về n pps

Phương pháp lai hữu tính đối với đậu tương
Về nguyên tắc và kỹ thuật lai được sử dụng tương tự
như các cây tự thụ phấn
khác. Nhưng ở cây đậu tương khi lai, thường số hạt
lai thu được không nhiều. Vì
thế trong kỹ thuật lai hữu tính cần chú ý một số điểm
sau:
4.3.1. Chọn cây bố mẹ
Các dòng, giống sử dụng làm bố mẹ được tiến hành
gieo trồng trên đồng ruộng
tránh đất đai bị nhiễm bệnh, chủ động tưới tiêu,
không để cỏ dại, tạo mọi điều kiện
chăm sóc cho các cây sinh trưởng phát triển tốt. Cũng
có thể chọn lọc các dạng làm
bố mẹ ngay trong vườn đánh giá nguồn gen. Để biết
có thu được hạt lai thực hay
không, khi chọn các dạng làm bố mẹ nên sử dụng cây
có hoa tím lai với cây hoa
trắng, dạng thân sinh trưởng hữu hạn với dạng thân
sinh trưởng vô hạn. Đến thời kì
ra hoa tiến hành chọn lọc các cây sinh trưởng khoẻ,
không bị bệnh, thân to có nhiều
hoa để làm cây mẹ hoặc lấy phấn làm bố cho tổ hợp
lai.
4.3.2. Khử đực và thụ phấn
Chọn các chùm hoa trên thân chính, nên tỉa bớt các
hoa không cần thiết.
- Các hoa chọn để khử đực phải là hoa phát triển bình
thường, hoàn toàn chưa
nở, các tràng hoa mới nhú lên khỏi đài hoa, chưa nhìn
rõ các cánh hoa một cách rõ

ràng.
- Khử đực: dùng panh, nhẹ nhàng tách các tràng hoa,
sau đó gắp toàn bộ các
nhị đực ra ngoài (cụm 9 nhị đực và 1 nhị đực tách rời
thường thấp hơn). Tránh làm
tổn thương bầu nhụy cái.
Thụ phấn: lấy 1 – 2 bao phấn của cây dùng làm bố,
đặt vào hoa cái đã khử đực.
Sau khi thụ phấn có thể dùng 1 – 2 lá chét ở gần hoa
lai để bao cách li hoa đã lai.
Bằng cách này cũng làm tăng tỉ lệ đậu hạt so với khi
lai xong không bao.
Phấn hoa của cây bố có thể bảo quản trong bình hút
ẩm ở điều kiện bình
thường để sử dụng trong ngày. Tuy nhiên sau khi khử
đực cần tiến hành thụ phấn
ngay là tốt nhất. Thời gian khử đực và thụ phấn được
tiến hành trong buổi sáng từ 8
- 11 giờ.