Tiểu luận về công nghiệp hoá , hiện đại hoá nông nghiệp và nông thôn là một trong những nhiệm vụ quan trọng của đất nước pps

Tiểu luận Kinh tế chính trị


1
L
ỜI

MỞ

ĐẦU

T
ừ
sau
Đạ
i h
ộ
i
Đả
ng toàn qu
ố
c l
ầ
n th
ứ
VI, n
ề
n kinh t
ế
n
ướ

c ta đang
t
ừ
ng b
ướ
c chuy
ể
n sang n
ề
n kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng
đị
nh h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a
có s
ự

đi
ề
u ti
ế
t c
ủ
a Nhà n
ướ
c.Trong m
ộ
t môi tr
ườ
ng m
ớ
i,đi
ề
u ki
ệ
n cơ ch
ế

qu
ả
n l
ý
thay
đổ
i,khi hi
ệ
u qu

ả
s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh tr
ở
thành y
ế
u t
ố
s
ố
ng c
ò
n
c
ủ
a m
ỗ
i doanh nghi
ệ
p th
ì
các doanh nghi
ệ
p thu
ộ
c khu v
ự

c kinh t
ế
Nhà n
ướ
c
đã
b
ộ
c l
ộ
nh
ữ
ng y
ế
u kém và lâm vào t
ì
nh tr
ạ
ng sa sút và kh
ủ
ng ho
ả
ng.Kinh
nghi
ệ
m t
ừ
nhi
ề
u n

ướ
c trên th
ế
gi
ớ
i cho th
ấ
y,C
ổ
ph
ầ
n hóa có vai tr
ò
r
ấ
t quan
tr
ọ
ng trongvi
ệ
c
đổ
i m
ớ
i các doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c,nh
ấ

t là nh
ữ
ng n
ề
n kinh t
ế

đang trong quá tr
ì
nh chuy
ể
n
đổ
i như Vi
ệ
t Nam.C
ổ
ph
ầ
n hóa có tác
độ
ng
m
ạ
nh m
ẽ
và r
ấ
thi
ệ

u qu
ả

đế
n vi
ệ
c khai thác,s
ử
d
ụ
ng và phát huy các ngu
ồ
n l
ự
c
v
ề
v
ố
n, tài s
ả
n và con ngư
ờ
i
để
phát tri
ể
n s
ả
n xu

ấ
t kinh doanh,thúc
đẩ
y tăng
tr
ưở
ng kinh t
ế
.
V
ì
v
ậ
y C
ổ
ph
ầ
n hóa là m
ộ
t ch
ủ
trương l
ớ
n c
ủ
a
Đả
ng và Nhà n
ướ
c ta

trong ti
ế
n tr
ì
nh
đổ
i m
ớ
i và phát tri
ể
n DNNN nói riêng và kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i nói
chung. T
ì
m hi
ể
u CPH DDNN
ở
n
ướ
c ta,
để
th
ấ
y

đượ
c nh
ữ
ng thành công và
khó khăn trong quá tr
ì
nh tri
ể
n khai th
ự
c hi
ệ
n ,em
đã
ch
ọ
n "
Đẩ
y m
ạ
nh c
ổ

ph
ầ
n hóam
ộ
t b
ộ
ph

ậ
n doanh nghi
ệ
p nhà n
ướ
c
ở
Vi
ệ
t Nam" làm
đề
tài cho
bài ti
ể
u lu
ậ
n kinh t
ế
chính tr
ị
.
K
ế
t c
ấ
u bài vi
ế
t g
ồ
m:

I.L
ỜI

MỞ

ĐẦU

II.N
ỘI
DUNG
Ph
ầ
n I : Cơ s
ở
l
ý
lu
ậ
n v
ề
c
ổ
ph
ầ
n hóa doanh nghi
ệ
p nhà n
ướ
c
1.Khái ni

ệ
m,m
ụ
c tiêu và th
ự
c ch
ấ
t c
ổ
ph
ầ
n hóa doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c
Ph
ầ
n II : Th
ự
c tr
ạ
ng c
ổ
ph
ầ
n hóa doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ

c Vi
ệ
t Nam trong
th
ờ
i gian qua
1.M
ộ
t s
ố
k
ế
t qu
ả

đạ
t
đượ
c
2.Nh
ữ
ng v
ấ
n
đề
n
ả
y sinh
3.Nguyên nhân
Ph

ầ
n III : M
ộ
t s
ố
gi
ả
i pháp nâng cao hi
ệ
u qu
ả
quá tr
ì
nh CPH DNNN
Tiểu luận Kinh tế chính trị


2
I.CƠ
SỞ

LÝ

LUẬN

VỀ

CỔ

PHẦN

HÓA DOANH
NGHIỆP
NHÀ
NƯỚC

1.Khái ni
ệ
m, m
ụ
c tiêu và th
ự
c ch
ấ
t c
ổ
ph
ầ
n hóa doanh nghi
ệ
p
Nhà n
ướ
c
C
ổ
ph
ầ
n hóa doanh nghi
ệ
p Nhà n

ướ
c(CPH DNNN) là Nhà n
ướ
c bán
m
ộ
t ph
ầ
n hay toàn b
ộ
giá tr
ị
c
ổ
ph
ầ
n c
ủ
a m
ì
nh trong doanh nghi
ệ
p cho các
đố
i t
ượ
ng,t
ổ
ch
ứ

c hay tư nhân trong và ngoài n
ướ
c ho
ặ
c cho cán b
ộ
công
qu
ả
n l
ý
và công nhân c
ủ
a doanh nghi
ệ
p b
ằ
ng
đấ
u giá công khai hay thông qua
th
ị
tr
ườ
ng ch
ứ
ng khoán.
CPH là ch
ủ
trương

đã

đượ
c th
ự
c t
ế
ch
ứ
ng minh là r
ấ
t đúng
đắ
n ,có tác
d
ụ
ng r
õ
r
ệ
t nâng cao hi
ệ
u qu
ả
DNNN.Ch
ủ
trương này
đã

đượ

c quan tâm hoàn
thi
ệ
n,lu
ậ
t hóa và g
ầ
n đây t
ậ
p trung ch
ỉ

đạ
o
đạ
t k
ế
t qu
ả
khá hơn.Song vi
ệ
c th
ự
c
hi
ệ
n v
ẫ
n c
ò

n ch
ậ
m và c
ò
n khó khăn,v
ướ
ng m
ắ
c c
ả
trong quá tr
ì
nh ti
ế
n hành
l
ẫ
n sau CPH.Đây là v
ấ
n
đề
nh
ạ
y c
ả
m,
đụ
ng ch
ạ
m

đế
n l
ợ
i ích c
ủ
a nhi
ề
u
đố
i
t
ượ
ng,nh
ấ
t là nh
ữ
ng ng
ườ
i l
ã
nh
đạ
o và qu
ả
n l
ý
doanh nghi
ệ
p;do đó vi
ệ

c th
ự
c
hi
ệ
n ph
ụ
thu
ộ
c r
ấ
t l
ớ
n vào
ý
th
ứ
c,
đồ
ng t
ì
nh hay không c
ủ
a nh
ữ
ng ng
ườ
i
này.Quy tr
ì

nh CPH có nhi
ề
u khâu ph
ứ
c t
ạ
p,nh
ấ
t là xác
đị
nh giá tr
ị
doanh
nghi
ệ
p,x
ử
l
ý
nh
ữ
ng v
ấ
n
đề
t
ồ
n
đọ
ng,c

ầ
n ph
ả
i ch
ỉ

đạ
o tính toán ch
ặ
t ch
ẽ
,n
ế
u
không s
ẽ
sơ h
ở
,th
ấ
t thoát tái s
ả
n nhà n
ướ
c.
Để
có th
ể
t
ì

m ra phương th
ứ
c b
ổ

khuy
ế
t cho gi
ả
i pháp hi
ệ
n hành,c
ầ
n ph
ả
i n
ắ
m v
ữ
ng m
ụ
c tiêu,yêu c
ầ
u và n
ộ
i
dung th
ự
c ch
ấ

t c
ủ
a CPH.
Theo Ngh
ị
quy
ế
t TW 3 (khóa IX) c
ủ
a
Đả
ng và ngh
ị

đị
nh
187/2004/NĐ-CP ngày 16.11.2004 c
ủ
a Chính ph
ủ
v
ề
vi
ệ
c chuy
ể
n công ty
Nhà n
ướ
c thành công ty c

ổ
ph
ầ
n,ngoài vi
ệ
c huy
độ
ng thêm v
ố
n c
ủ
a x
ã
h
ộ
i
để

tăng c
ườ
ng năng l
ự
c tài chính,th
ì
m
ụ
c tiêu c
ủ
a CPH là nh
ằ

m s
ử
d
ụ
ng có hi
ệ
u
qu
ả
v
ố
n,tài s
ả
n c
ủ
a Nhà n
ướ
c,nâng cao hi
ệ
u qu
ả
,s
ứ
c c
ạ
nh tranh c
ủ
a các doanh
nghi
ệ

p nhà n
ướ
c và n
ề
n kinh t
ế
nói chung,thông qua vi
ệ
c thay
đổ
i cơ c
ấ
u s
ở

h
ữ
u,t
ạ
o ra
độ
ng l
ự
c m
ớ
i và chuy
ể
n DNNN sang phương th
ứ
c qu

ả
n l
ý
m
ớ
i
năng
độ
ng,ch
ặ
t ch
ẽ
hơn.
Tiểu luận Kinh tế chính trị


3
Nh
ì
n b
ề
ngoài , CPH là quá tr
ì
nh : xác
đị
nh l
ạ
i m
ụ
c tiêu,phương h

ướ
ng
kinh doanh,nhu c
ầ
u v
ố
n đi
ề
u l
ệ
và chia ra thành c
ổ
ph
ầ
n,đánh giá l
ạ
i tài s
ả
n
c
ủ
a doanh nghi
ệ
p,quy
ế
t
đị
nh m
ứ
c v

ố
n Nhà n
ướ
c c
ầ
n n
ắ
m gi
ữ
và rao bán r
ộ
ng
r
ã
i ph
ầ
n c
ò
n l
ạ
i.Qua đó làm thay
đổ
i cơ c
ấ
u s
ở
h
ữ
u,huy
độ

ng thêm v
ố
n,xác
l
ậ
p c
ụ
th
ể
nh
ữ
ng ng
ườ
i tham gia làm ch
ủ
,
đượ
c chia l
ợ
i nhu
ậ
n và chuy
ể
n
DNNN thành công ty c
ổ
ph
ầ
n,thu
ộ

c s
ở
h
ữ
u c
ủ
a t
ậ
p th
ể
c
ổ
đông và chuy
ể
n
sang ho
ạ
t
độ
ng theo Lu
ậ
t doanh nghi
ệ
p.
Song
để
hi
ể
u r
õ

th
ự
c ch
ấ
t c
ủ
a CPH,c
ầ
n th
ấ
y r
ằ
ng trong công ty c
ổ

ph
ầ
n,trên cơ s
ở
v
ố
n đi
ề
u l
ệ

đượ
c chia ra thành nhi
ề
u ph

ầ
n,th
ì
quy
ề
n l
ợ
i và
trách nhi
ệ
m
đố
i v
ớ
i k
ế
t qu
ả
s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh c
ũ
ng
đượ
c phân ra thành
nh
ữ
ng đơn v

ị
và có cơ c
ấ
u xác
đị
nh tương
ứ
ng v
ớ
i cơ c
ấ
u s
ở
h
ữ
u.Do đó,s
ỡ
d
ĩ

CPH có th
ể
nâng cao hi
ệ
u qu
ả
c
ủ
a các DNNN là do qua CPH,cơ c
ấ

u s
ở
h
ữ
u
c
ủ
a doanh nghi
ệ
p
đượ
c thay
đổ
i,d
ẫ
n t
ớ
i cơ c
ấ
u và cơ ch
ế
th
ự
c hi
ệ
n quy
ề
n l
ợ
i

và trách nhi
ệ
m
đố
i v
ớ
i k
ế
t qu
ả
s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh c
ũ
ng thay
đổ
i theo ; t
ừ
đó
t
ạ
o ra m
ộ
t cơ c
ấ
u
độ
ng l

ự
c có ch
ủ
th
ể
r
õ
ràng và h
ợ
p l
ự
c m
ớ
i m
ạ
nh m
ẽ

hơn;
đồ
ng th
ờ
i,chuy
ể
n doanh nghi
ệ
p sang v
ậ
n hành theo cơ ch
ế

qu
ả
n l
ý
m
ớ
i,t
ự

ch
ủ
,năng
độ
ng hơn,nhưng có s
ự
giám sát r
ộ
ng r
ã
i và ch
ặ
t ch
ẽ
hơn.Cho
nên,th
ự
c ch
ấ
t CPH nói chung chính là gi
ả

i pháp tài chính và t
ổ
ch
ứ
c,d
ự
a trên
ch
ế

độ
c
ổ
ph
ầ
n,nh
ằ
m
đổ
i m
ớ
i cơ c
ấ
u và cơ ch
ế
phân chia quy
ề
n l
ợ
i và trách

nhi
ệ
m g
ắ
n ch
ặ
t v
ớ
i k
ế
t qu
ả
s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh c
ủ
a doanh nghi
ệ
p.C
ò
n CPH
theo phương th
ứ
c hi
ệ
n hành là gi
ả
i pháp nh

ằ
m làm thay
đổ
i cơ c
ấ
u s
ở

h
ữ
u,d
ẫ
n t
ớ
i thay
đổ
i cơ c
ấ
u và cơ ch
ế
th
ự
c hi
ệ
n quy
ề
n l
ợ
i và trách nhi
ệ

m t
ừ

ch
ỗ
ch
ỉ
có nhà n
ướ
c n
ắ
m quy
ề
n và ch
ị
u trách nhi
ệ
m chuy
ể
n sang chia s
ẻ
k
ế
t
qu
ả
kinh doanh,c
ả
quy
ề

n l
ợ
i và trách nhi
ệ
m,l
ợ
i nhu
ậ
n và r
ủ
i ro cho nh
ữ
ng
ng
ườ
i tham gia góp v
ố
n,qua đó t
ạ
o ra
độ
ng l
ự
c,trách nhi
ệ
m và nâng cao hi
ệ
u
qu
ả

doanh nghi
ệ
p.
II.T
HỰC

TRẠNG

CỔ

PHẦN
HÓA DOANH
NGHIỆP
NHÀ
NƯỚC

Ở

V
IỆT
NAM TRONG
THỜI
GIAN QUA
1.
Mộ
t s
ố
k
ế
t qu

ả

đạ
t
đượ
c
Tiểu luận Kinh tế chính trị


4
Đổ
i m
ớ
i,s
ắ
p x
ế
p và phát tri
ể
n DNNN là m
ộ
t ch
ủ
trương l
ớ
n c
ủ
a
Đả
ng

và Nhà n
ướ
c ta.Ch
ủ
trương này
đã

đượ
c tri
ể
n khai th
ự
c hi
ệ
n trong g
ầ
n 20
năm qua.M
ặ
c dù có nhi
ề
u thăng tr
ầ
m nhưng
đã
đem l
ạ
i nh
ữ
ng k

ế
t qu
ả
đáng
ghi nh
ậ
n.CPH DNNN
đượ
c xem là m
ộ
t gi
ả
i pháp cơ b
ả
n và quan tr
ọ
ng nh
ấ
t
để
cơ c
ấ
u l
ạ
i DNNN.Th
ự
c hi
ệ
n ch
ủ

trương này,ngay t
ừ
tháng 5 năm
1990,Ch
ủ
t
ị
ch H
ộ
i
đồ
ng B
ộ
tr
ưở
ng (nay là th
ủ
t
ướ
ng chính ph
ủ
) ra quy
ế
t
đị
nh
s
ố
143-HĐBT cho phép thí đi
ể

m chuy
ể
n m
ộ
t s
ố
DNNN thành công ty c
ổ

ph
ầ
n.Hai năm sau,ngày 8/6/1992,Ch
ủ
t
ị
ch H
ộ
i
đồ
ng B
ộ
tr
ưở
ng l
ạ
i ban hành
ch
ỉ
th
ị

s
ố
202/CT v
ề
ti
ế
p t
ụ
c thí đi
ể
m chuy
ể
n m
ộ
t s
ố
DNNN thành công ty c
ổ

ph
ầ
n.T
ừ
ngày đó
đế
n nay
đã
15 năm.Qua 15 năm th
ự
c hi

ệ
n,
đế
n h
ế
t năm
2005,chúng ta
đã
thành l
ậ
p
đượ
c 2987 công ty c
ổ
ph
ầ
n trên cơ s
ở
CPH
DNNN và b
ộ
ph
ậ
n DNNN.K
ế
t qu
ả
th
ự
c hi

ệ
n qua t
ừ
ng năm như sau:
Năm 1990-1992:không có DNNN nào
đượ
c CPH.
Năm 1993 : 02 đơn v
ị

Năm 1994 : 01 đơn v
ị

Năm 1995 : 3 đơn v
ị

Năm 1996 : 5 đơn v
ị

Năm 1997 : 7 đơn v
ị

Năm 1998 : 100 đơn v
ị

Năm 1999 : 250 đơn v
ị

Năm 2000 : 212 đơn v
ị

Năm 2001 : 204 đơn v
ị

Năm 2002 : 164 đơn v
ị

Năm 2003 : 532 đơn v
ị

Năm 2004 : 753 đơn v
ị

Năm 2005 : 754 đơn v
ị

T
ổ
ng c
ộ
ng : 2987 đơn v
ị

Qua nh
ữ
ng con s
ố
trên đây th
ấ
y r

õ
ti
ế
n tr
ì
nh CPH
đã
tr
ả
i qua nh
ữ
ng
b
ướ
c thăng tr
ầ
m,nhưng nói chung là theo xu h
ướ
ng m
ỗ
i ngày càng
đượ
c
đẩ
y
Tiểu luận Kinh tế chính trị


5
m

ạ
nh.T
ừ
ch
ỗ
th
ự
c hi
ệ
n ch
ậ
m ch
ạ
p trong nh
ữ
ng năm
đầ
u (m
ỗ
i năm vài ba
doanh nghi
ệ
p
đế
n vài trăm) và cho
đế
n 3 năm g
ầ
n đây ti
ế

n tr
ì
nh CPH
đượ
c
đẩ
y m
ạ
nh hơn,do đó s
ố
l
ượ
ng doanh nghi
ệ
p
đượ
c CPH tương
đố
i nhi
ề
u.
Theo báo cáo c
ủ
a Ban ch
ỉ

đạ
o
đổ
i m

ớ
i và phát tri
ể
n doanh nghi
ệ
p,h
ì
nh
th
ứ
c CPH ph
ổ
bi
ế
n nh
ấ
t là bán m
ộ
t ph
ầ
n v
ố
n Nhà n
ướ
c hi
ệ
n có t
ạ
i doanh
nghi

ệ
p k
ế
t h
ợ
p phát hành thêm c
ổ
phi
ế
u ( chi
ế
m 43,4%),ti
ế
p đó là bán m
ộ
t
ph
ầ
n v
ố
n Nhà n
ướ
c hi
ệ
n có t
ạ
i doanh nghi
ệ
p (26%),c
ò

n l
ạ
i là bán toàn b
ộ
v
ố
n
Nhà n
ướ
c t
ạ
i doanh nghi
ệ
p (15,5%) và gi
ữ
nguyên v
ố
n nhà n
ướ
c và phát hành
thêm c
ổ
phi
ế
u(15,1%).Trong s
ố
các doanh nghi
ệ
p
đã

CPH,ngành công nghi
ệ
p
– giao thông v
ậ
n t
ả
i và xây d
ự
ng chi
ế
m t
ỷ
tr
ọ
ng 65,5% , thương m
ạ
i - d
ị
ch v
ụ

chi
ế
m 28,7% và ngành nông-lâm-ngư nghi
ệ
p chi
ế
m 5,8%.N
ế

u phân chia theo
đị
a phương th
ì
t
ỉ
nh,thành ph
ố
tr
ự
c thu
ộ
c trung ương chi
ế
m 65,7%,b
ộ
-ngành
trung ương chi
ế
m 25,8%,t
ổ
ng công ty 91 chi
ế
m 8,5%.
Vi
ệ
c s
ắ
p x
ế

p l
ạ
i và CPH các DNNN
đã
hoàn thành trên 61 trong t
ổ
ng
s
ố
64 t
ỉ
nh thành .
Trong các doanh nghi
ệ
p
đã
CPH,30% s
ố
các doanh nghi
ệ
p
đượ
c hoàn
toàn
độ
c l
ậ
p t
ự
ch

ủ
trong kinh doanh mà không c
ò
n s
ự
chi ph
ố
i tr
ự
c ti
ế
p nào
c
ủ
a Nhà N
ướ
c (Nhà N
ướ
c không n
ắ
m gi
ữ
m
ộ
t c
ổ
ph
ầ
n nào,toàn b
ộ

thu
ộ
c v
ề

t
ậ
p th
ể
ng
ườ
i lao
độ
ng).
H
ầ
u h
ế
t các doanh nghi
ệ
p thu
ộ
c l
ạ
i nh
ỏ
,y
ế
u,hi
ệ

u qu
ả
kinh doanh
th
ấ
p,s
ứ
c c
ạ
nh tranh kém
đã

đượ
c đưa b
ớ
t ra kh
ỏ
i h
ệ
th
ố
ng các DNNN,như
v
ậ
y có thêm đi
ề
u ki
ệ
n
để

c
ủ
ng c
ố
các DNNN khác.
Qua CPH,nhi
ề
u y
ế
u kém c
ố
h
ữ
u
đã

đượ
c gi
ả
i quy
ế
t:n
ợ
x
ấ
u,t
ồ
n kho v
ậ
t

tư hàng hóa kém ph
ẩ
m ch
ấ
t,các trang thi
ế
t b
ị
và tài s
ả
n c
ũ
nát…V
ớ
i các
doanh nghi
ệ
p
đã
CPH,b
ộ
máy và phương pháp qu
ả
n l
ý

đã
thích nghi,năng
độ
ng và sát v

ớ
i th
ị
tr
ườ
ng hơn,ph
ầ
n nào làm tăng trách nhi
ệ
m c
ủ
a ng
ườ
i lao
độ
ng
đố
i v
ớ
i doanh nghi
ệ
p,
độ
ng l
ự
c lao
độ
ng m
ớ
i đang d

ầ
n
đượ
c t
ạ
o ra.Các
bi
ệ
n pháp ti
ế
n hành c
ổ
ph
ầ
n hóa ngày càng đ
ượ
c hoàn thi
ệ
n hơn.Cơ ch
ế

đị
nh
giá doanh nghi
ệ
p m
ớ
i qua các t
ổ
ch

ứ
c tư v
ấ
n
độ
c l
ậ
p(thay v
ì
qua h
ộ
i
đồ
ng
Tiểu luận Kinh tế chính trị


6
đị
nh giá như tr
ướ
c đây)
đượ
c áp d
ụ
ng.Nhi
ề
u doanh nghi
ệ
p

đã
th
ự
c hi
ệ
n
đấ
u
th
ầ
u giá c
ổ
phi
ế
u trên th
ị
tr
ườ
ng ch
ứ
ng khoán.
Năm 2005
đã
xu
ấ
t hi
ệ
n m
ộ
t đi

ể
m sáng m
ớ
i c
ầ
n
đượ
c nh
ấ
n m
ạ
nh là
trong s
ố
doanh nghi
ệ
p CPH
đã
có nhi
ề
u doanh nghi
ệ
p làm ăn khá,quy mô v
ố
n
l
ớ
n,h
ấ
p d

ẫ
n các nhà
đầ
u tư.Có th
ể
k
ể

đế
n các công ty như : Công ty khoan và
d
ị
ch v
ụ
d
ầ
u khí,các nhà máy th
ủ
y đi
ệ
n Sông Hinh (V
ĩ
nh Sơn),Thác Bà,Ph
ả

L
ạ
i.Đi
ệ
n l

ự
c Khánh H
ò
a,Công ty gi
ấ
y Tân Mai.Công ty v
ậ
n t
ả
i xăng d
ầ
u
đườ
ng th
ủ
y I,Vinamilk,Công ty Kinh Đô.Giá tr
ị
c
ủ
a Vinamilk lên t
ớ
i 2500 t
ỷ

đồ
ng,trong đó v
ố
n Nhà n
ướ
c là 1500 t

ỷ

đồ
ng.Nhà máy th
ủ
y đi
ệ
n Sông Hinh
có giá tr
ị
2114 t
ỷ

đồ
ng trong đó v
ố
n Nhà n
ướ
c là 1253 t
ỷ

đồ
ng.M
ộ
t đi
ể
m
khác bi
ệ
t n

ữ
a ,đó là vi
ệ
c xác
đị
nh giá tr
ị
c
ổ
ph
ầ
n
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n thông qua
đấ
u giá công khai trên th
ị
tr
ườ
ng.Ngay trong ngày
đầ
u tiên bán
đấ
u giá
Vinamilk,bán h
ế

t hơn 1,66 tri
ệ
u c
ổ
phi
ế
u v
ớ
i giá trung b
ì
nh cao g
ấ
p 4,89 l
ầ
n
m
ệ
nh giá.Tính minh b
ạ
ch và công khai
đấ
u giá c
ổ
phi
ế
u c
ủ
a công ty S
ữ
a Vi

ệ
t
Nam
đã
thu hút các nhà
đầ
u tư chi
ế
n l
ượ
c,trong đó có các nhà
đầ
u tư n
ướ
c
ngoài.Trong s
ố
7 nhà
đầ
u tư,t
ổ
ch
ứ
c mua
đượ
c c
ổ
ph
ầ
n Vinamilk có 5 qu

ỹ

đầ
u tư n
ướ
c ngoài và 2 nhà
đầ
u tư chi
ế
n l
ượ
c n
ướ
c ngoài.Đáng chú
ý
là các
nhà
đầ
u tư m
ớ
i chi
ế
m t
ỷ
l
ệ
th
ắ
ng th
ầ

u t
ớ
i 78,4%/t
ổ
ng s
ố
c
ổ
ph
ầ
n bán ra,các
qu
ỹ

đầ
u tư n
ướ
c ngoài ho
ạ
t
độ
ng
ở
Vi
ệ
t Nam ch
ỉ
chi
ế
m 21,6%,và s

ố
v
ố
n thu
hút
đượ
c t
ừ
các t
ổ
ch
ứ
c m
ớ
i lên t
ớ
i trên 450 t
ỷ

đồ
ng.Sau 3 năm chu
ẩ
n b
ị

Vinamilk
đã
hoàn toàn chuy
ể
n

đổ
i t
ừ
m
ộ
t DNNN l
ớ
n thành công ty c
ổ
ph
ầ
n
đạ
i chúng.
Sau 15 năm CPH DNNN,có th
ể
nh
ậ
n th
ấ
y các chuy
ể
n bi
ế
n sau
Th
ứ
nh
ấ
t,s

ự
chuy
ể
n h
ướ
ng t
ừ
CPH các DNNN trong m
ộ
t s
ố
l
ĩ
nh v
ự
c
sang CPH DNNN
ở
h
ầ
u h
ế
t các ngành,l
ĩ
nh v
ự
c,trong c
ả
kinh t
ế

,d
ị
ch v
ụ
và
văn hóa,k
ể
c
ả
ngân hàng thương m
ạ
i,ch
ỉ
tr
ừ
lo
ạ
i DNNN trong l
ĩ
nh v
ự
c d
ầ
u
khí và an ninh qu
ố
c ph
ò
ng.Thành ph
ố

H
ồ
Chí Minh c
ò
n ki
ế
n ngh
ị
chính ph
ủ

cho phép CPH m
ộ
t s
ố
b
ệ
nh vi
ệ
n công.
Tiểu luận Kinh tế chính trị


7
Th
ứ
hai,chuy
ể
n bi
ế

n t
ừ
vi
ệ
c ch
ỉ
CPH các DNNN quy mô nh
ỏ
v
ề
v
ố
n
và lao
độ
ng,làm ăn thua l
ỗ
,nay sang c
ả
nh
ữ
ng doanh nghi
ệ
p làm ăn có l
ã
i v
ớ
i
quy mô l
ớ

n trong các ngành tr
ọ
ng y
ế
u c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
(như đi
ệ
n l
ự
c,xi
măng,vi
ễ
n thông,hàng không),v
ớ
i k
ế
t qu
ả
ho
ạ
t
độ
ng sau CPH ngày m
ộ
t ti

ế
n
b
ộ
.Ti
ế
n tr
ì
nh CPH không ch
ỉ

đượ
c th
ự
c hi
ệ
n
đố
i v
ớ
i t
ừ
ng doanh nghi
ệ
p
thành viên mà c
ò
n tri
ể
n khai

đố
i v
ớ
i toàn t
ổ
ng công ty.
Đế
n nay
đã
có quy
ế
t
đị
nh phê duy
ệ
t CPH 5 t
ổ
ng công ty,trong đó có c
ả
các T
ổ
ng công ty Thương
M
ạ
i-xây d
ự
ng,Đi
ệ
n t
ử

-tin h
ọ
c,Vinaconex và B
ả
o Vi
ệ
t.
Th
ứ
ba,vi
ệ
c CPH không ch
ỉ
nh
ằ
m thu hút v
ố
n c
ủ
a các nhà
đầ
u tư,c
ủ
a
nh
ữ
ng ng
ườ
i lao
độ

ng trong doanh nghi
ệ
p,mà c
ò
n thu hút c
ả
v
ố
n c
ủ
a nh
ữ
ng
nông dân cung c
ấ
p nguyên li
ệ
u cho s
ả
n xu
ấ
t công nghi
ệ
p,chuy
ể
n h
ọ
thành
nh
ữ

ng c
ổ
đông,g
ắ
n bó h
ọ
v
ớ
i s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a doanh nghi
ệ
p.Công ty Mía
đườ
ng Lam Sơn và công ty Mía
đườ
ng La Ngà
đã
th
ự
c hi
ệ
n CPH theo h
ướ
ng
đó.

Ở
công ty c
ổ
ph
ầ
n Mía
đườ
ng Lam Sơn,Nhà n
ướ
c gi
ữ
46%,nông dân tr
ồ
ng
mía và c
ổ
đông ngoài doanh nghi
ệ
p mua 26%(trong đó có 400.000 c
ổ
ph
ầ
n
ưu
đã
i cho ng
ườ
i tr
ồ
ng mía),ng

ườ
i lao
độ
ng trong doanh nghi
ệ
p mua 24% c
ổ

ph
ầ
n.
Ở
công ty c
ổ
ph
ầ
n mía
đườ
ng La Ngà,Nhà n
ướ
c gi
ữ
35%,nông dân
tr
ồ
ng mía và c
ổ
đông ngoài doanh nghi
ệ
p mua 25% (trong đó có 150.000 c

ổ

ph
ầ
n ưu
đã
i cho ng
ườ
i tr
ồ
ng mía),ng
ườ
i lao
độ
ng trong doanh nghi
ệ
p mua
40%c
ổ
ph
ầ
n.Công ty c
ổ
ph
ầ
n Mía
đườ
ng Lam Sơn là m
ộ
t doanh nghi

ệ
p ho
ạ
t
độ
ng r
ấ
t có hi
ệ
u qu
ả
.Sau 5 năm CPH(t
ừ
năm 2000
đế
n 2005) n
ộ
p ngân sách
tăng t
ừ
10 t
ỷ
lên 38 t
ỷ

đồ
ng và l
ợ
i nhu
ậ

n
đạ
t t
ớ
i 77,5 t
ỷ

đồ
ng và c
ổ
t
ứ
c là
20%/năm.
Th
ứ
tư,là vi
ệ
c chuy
ể
n t
ừ
CPH theo h
ướ
ng cơ b
ả
n khép kín,n
ộ
i b
ộ

sang
h
ì
nh th
ứ
c
đấ
u giá công khai,bán c
ổ
ph
ầ
n ra bên ngoài
để
thu hút nhà
đầ
u tư
trong và ngoài n
ướ
c.Đây
đượ
c coi là s
ự
chuy
ể
n bi
ế
n "có ch
ấ
t " nh
ấ

t th
ể
hi
ệ
n
s
ự
thay
đổ
i căn b
ả
n quan đi
ể
m và ch
ủ
trương v
ề
CPH,góp ph
ầ
n t
ạ
o ra s
ứ
c b
ậ
t
m
ạ
nh m
ẽ

để

đẩ
y nhanh,m
ạ
nh ti
ế
n tr
ì
nh c
ả
i cách h
ệ
th
ố
ng DNNN m
ộ
t cách
công khai,minh b
ạ
ch và t
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n cho các thành ph
ầ
n kinh t

ế
trong và
Tiểu luận Kinh tế chính trị


8
ngoài n
ướ
c cùng tham gia.Trong
đợ
t
đấ
u giá c
ổ
phi
ế
u
đầ
u tiên c
ủ
a công ty
S
ữ
a Vi
ệ
t nam
đã
thu hút
đượ
c các nhà

đầ
u tư chi
ế
n l
ượ
c n
ướ
c ngoài và h
ọ

đã

mua t
ớ
i 80% t
ổ
ng s
ố
c
ổ
ph
ầ
n b
ả
n ra.
Th
ứ
năm, CPH là m
ộ
t xu h

ướ
ng t
ấ
t y
ế
u,là gi
ả
i pháp mang tính
độ
t phá
nh
ằ
m chuy
ể
n
đổ
i DNNN t
ừ
đơn s
ở
h
ữ
u sang đa s
ở
h
ữ
u.Các doanh nghi
ệ
p
quân

độ
i c
ũ
ng không n
ằ
m ngoài xu h
ướ
ng đó.Khi tri
ể
n khai th
ự
c hi
ệ
n CPH
các DN
đã
g
ặ
p r
ấ
t nhi
ề
u khó khăn,b
ở
i v
ì
các doanh nghi
ệ
p quân
độ

i v
ố
n chưa
thích nghi hoàn toàn v
ớ
i cơ ch
ế
th
ị
tr
ườ
ng,b
ả
n thân ng
ườ
i lao
độ
ng c
ũ
ng chưa
s
ẵ
n sàng cho vi
ệ
c này,nhưng tính
đế
n th
ờ
i đi
ể

m này,
đã
có 16 DNQĐ tri
ể
n
khai th
ự
c hi
ệ
n CPH,trong đó có 9 công ty,xí nghi
ệ
p ph
ụ
thu
ộ
c hoàn thành
xong(
đạ
t 56% k
ế
ho
ạ
ch).H
ì
nh th
ứ
c ph
ổ
bi
ế

n nh
ấ
t là gi
ữ
nguyên v
ố
n Nhà
n
ướ
c và phát hành thêm c
ổ
phi
ế
u.
Nh
ữ
ng chuy
ể
n bi
ế
n nói trên
đã
nâng cao r
õ
r
ệ
t hi
ệ
u qu
ả

s
ả
n xu
ấ
t kinh
doanh c
ủ
a các doanh nghi
ệ
p CPH trên t
ấ
t c
ả
các ch
ỉ
tiêu ch
ủ
y
ế
u :v
ề

v
ố
n,doanh thu,l
ợ
i nhu
ậ
n,n
ộ

p ngân sách,s
ố
l
ượ
ng lao
độ
ng và thu nh
ậ
p c
ủ
a lao
độ
ng,c
ổ
t
ứ
c.K
ế
t qu
ả
các cu
ộ
c đi
ề
u tra cho th
ấ
y :
· V
ố
n b

ì
nh quân m
ộ
t doanh nghi
ệ
p tăng t
ừ
24 t
ỷ

đồ
ng(năm 2001) lên
63,6 t
ỷ

đồ
ng (năm 2004)
· Có t
ớ
i 92,5% s
ố
doanh nghi
ệ
p
đượ
c đi
ề
u tra cho r
ằ
ng có l

ã
i,l
ợ
i nhu
ậ
n
tr
ướ
c thu
ế
tăng b
ì
nh quân 149,8%,l
ợ
i nhu
ậ
n sau thu
ế
tăng b
ì
nh quân
182,3%,m
ứ
c n
ộ
p ngân sách tăng b
ì
nh quân 26,53%,năng su
ấ
t lao

độ
ng tăng
trung b
ì
nh 63,9%,thu nh
ậ
p b
ì
nh quân tháng c
ủ
a lao
độ
ng tăng 34,5% so v
ớ
i
tr
ướ
c khi CPH,lao
độ
ng tăng do m
ở
r
ộ
ng s
ả
n xu
ấ
t,c
ổ
t

ứ
c cao hơn nhi
ề
u so v
ớ
i
l
ã
i su
ấ
t ngân hàng.
Có th
ể
nói đây là nh
ữ
ng con s
ố
r
ấ
t có
ý
ngh
ĩ
a
đố
i v
ớ
i các doanh
nghi
ệ

p,kh
ẳ
ng
đị
nh CPH là m
ộ
t trong nh
ữ
ng bi
ệ
n pháp h
ữ
u ích nh
ấ
t
để
nâng
cao hi
ệ
u qu
ả
ho
ạ
t
độ
ng kinh doanh c
ủ
a các DNNN.M
ộ
t đi

ề
u có
ý
ngh
ĩ
a quan
tr
ọ
ng hơn n
ữ
a là,k
ế
t qu
ả
trên s
ẽ
t
ạ
o ni
ề
m tin và
độ
ng l
ự
c cho các DNNN khác
ti
ế
n hành
đổ
i m

ớ
i ho
ạ
t
độ
ng kinh doanh c
ủ
a m
ì
nh m
ộ
t cách tích c
ự
c hơn.
Tiểu luận Kinh tế chính trị


9
2.Nh
ữ
ng v
ấ
n
đề
n
ả
y sinh
CPH tuy
đã

đạ
t
đượ
c m
ộ
t s
ố
k
ế
t qu
ả
tích c
ự
c nhưng so v
ớ
i yêu c
ầ
u
đổ
i
m
ớ
i c
ò
n ch
ậ
m.V
ố
n Nhà n
ướ

c trong các DNNN
đã
CPH c
ò
n nh
ỏ
và vi
ệ
c huy
độ
ng v
ố
n trong quá tr
ì
nh chưa
đượ
c nhi
ề
u,th
ờ
i gian ti
ế
n hành CPH m
ộ
t doanh
nghi
ệ
p c
ò
n quá dài.Th

ườ
ng xuyên không hoàn thành k
ế
ho
ạ
ch
đề
ra.So v
ớ
i
đề

án
đượ
c Th
ủ
t
ướ
ng Chính ph
ủ
phê duy
ệ
t th
ì
s
ố
DNNN
đượ
c CPH chưa
đạ

t
80%.S
ố
l
ượ
ng doanh nghi
ệ
p
đượ
c CPH trong năm 2005 tuy
đạ
t con s
ố
754
đơn v
ị
,nhưng n
ế
u so v
ớ
i yêu c
ầ
u c
ủ
a Ngh
ị
Quy
ế
t H
ộ

i ngh
ị
l
ầ
n th
ứ
9 ban ch
ấ
p
hành trung ương
Đả
ng khóa IX là ph
ả
i hoàn thành v
ề
cơ b
ả
n vi
ệ
c CPH
DNNN vào năm 2005 là chưa
đạ
t.
Theo báo cáo k
ế
t qu
ả
kh
ả
o sát c

ủ
a d
ự
án h
ỗ
tr
ợ
k
ỹ
thu
ậ
t giám sát
chuy
ể
n
đổ
i s
ở
h
ữ
u DNNN t
ạ
i 934 doanh nghi
ệ
p
đã
CPH cho th
ấ
y,th
ờ

i gian
CPH m
ộ
t doanh nghi
ệ
p tuy
đã
gi
ả
m t
ừ
512 ngày (năm 2001) xu
ố
ng c
ò
n 437
ngày (năm 2004) nhưng v
ẫ
n c
ò
n dài.
Chuy
ể
n sang công ty c
ổ
ph
ầ
n doanh nghi
ệ
p tr

ở
thành đa s
ở
h
ữ
u v
ề

v
ố
n.Nhưng th
ự
c t
ế
trong s
ố
g
ầ
n 3000 doanh nghi
ệ
p
đã
c
ổ
ph
ầ
n,th
ì
ch
ỉ

có 30%
Nhà n
ướ
c không gi
ữ
m
ộ
t
đồ
ng v
ố
n nào,29%Nhà n
ướ
c gi
ữ
c
ổ
ph
ầ
n chi ph
ố
i
trên 51%.Nhà n
ướ
c đang c
ò
n n
ắ
m kho
ả

ng 46,5% v
ố
n kinh doanh c
ủ
a các
doanh nghi
ệ
p này.Như v
ậ
y th
ự
c ch
ấ
t m
ớ
i ch
ỉ
có kho
ả
ng 8% v
ố
n kinh doanh
c
ủ
a các DNNN
đã
CPH thu
ộ
c v
ề

các ch
ủ
s
ở
h
ữ
u khác-không ph
ả
i Nhà n
ướ
c (
ph
ầ
n l
ớ
n là nh
ữ
ng c
ổ
đông v
ố
n là ng
ườ
i lao
độ
ng trong doanh nghi
ệ
p).Con s
ố

này là quá ít.V
ì
nói
đế
n CPH th
ì
ch
ỉ
tiêu ch
ủ
y
ế
u nh
ấ
t là CPH v
ố
n kinh
doanh,do v
ậ
y có th
ể
nói r
ằ
ng CPH các DNNN
đượ
c th
ự
c hiên r
ấ
t ch

ậ
m
ch
ạ
p,chưa nhi
ề
u.
Qua s
ố
li
ệ
u trên ta c
ũ
ng nh
ậ
n th
ấ
y m
ặ
c dù
đã
c
ổ
ph
ầ
n hóa nhưng Nhà
n
ướ
c v
ẫ

n là c
ổ
đông l
ớ
n nh
ấ
t ,
đồ
ng th
ờ
i ph
ầ
n l
ớ
n các công ty c
ổ
ph
ầ
n
đượ
c
thành l
ậ
p theo cách này đang
đượ
c Nhà N
ướ
c n
ắ
m c

ổ
ph
ầ
n chi ph
ố
i.Đi
ề
u
đáng nói là t
ỷ
l
ệ
v
ố
n đi
ề
u l
ệ
mà Nhà n
ướ
c c
ò
n n
ắ
m t
ạ
i các công ty c
ổ
ph
ầ

n
không gi
ả
m mà ngày càng tăng.N
ế
u th
ờ
i k
ì

đầ
u (1992-1998) t
ỷ
l
ệ
c
ổ
ph
ầ
n mà
Tiểu luận Kinh tế chính trị


10
Nhà n
ướ
c n
ắ
m trong các công ty c
ổ

ph
ầ
n là 28% th
ì

đế
n th
ờ
i k
ì
2001-2004 t
ỷ

l
ệ
này lên t
ớ
i 49,8% và hi
ệ
n nay b
ì
nh quân là 46,5%.Vi
ệ
c Nhà n
ướ
c đang c
ò
n
n
ắ

m quá nhi
ề
u v
ố
n cho th
ấ
y s
ự
chi ph
ố
i,gây
ả
nh h
ưở
ng c
ủ
a Nhà n
ướ
c v
ẫ
n
ở

m
ứ
c đ
ộ
l
ớ
n (d

ướ
i các h
ì
nh th
ứ
c khác nhau,tr
ự
c ti
ế
p hay gián ti
ế
p).Do v
ậ
y
trong nhi
ề
u doanh nghi
ệ
p
đã
CPH chưa th
ấ
y có nh
ữ
ng thay
đổ
i căn b
ả
n v
ề

t
ổ

ch
ứ
c và qu
ả
n l
ý
ho
ạ
t
độ
ng kinh doanh theo mô h
ì
nh m
ớ
i c
ủ
a m
ộ
t công ty c
ổ

ph
ầ
n th
ự
c th
ụ

.Các doanh nghi
ệ
p này v
ẫ
n chưa có hay r
ấ
t thi
ế
u nh
ữ
ng c
ổ
đông
m
ớ
i có quy
ề
n l
ự
c m
ạ
nh,các c
ổ
đông chi
ế
n l
ượ
c m
ớ
i.Vi

ệ
c Nhà n
ướ
c c
ò
n n
ắ
m
c
ổ
ph
ầ
n chi ph
ố
i trong nhi
ề
u doanh nghi
ệ
p
đã
CPH c
ũ
ng cho th
ấ
y Nhà n
ướ
c
c
ò
n

đầ
u tư dàn tr
ả
i trên nhi
ề
u l
ĩ
nh v
ự
c và ph
ạ
m vi ho
ạ
t
độ
ng kinh doanh,chưa
có s
ự
t
ậ
p trung v
ố
n c
ầ
n thi
ế
t vào các l
ĩ
nh v
ự

c,các ngành hay các doanh
nghi
ệ
p tr
ọ
ng đi
ể
m mà
ở
đó c
ầ
n có s
ự
hi
ệ
n di
ệ
n c
ủ
a Nhà n
ướ
c.
M
ặ
c dù có chuy
ể
n bi
ế
n trong năm 2005 là
đã

có nh
ữ
ng doanh nghi
ệ
p
làm ăn có hi
ệ
u qu
ả
,có quy mô v
ố
n l
ớ
n và m
ộ
t s
ố
t
ổ
ng công ty đang
CPH,nhưng nh
ì
n chung
đạ
i đa s
ố
các doanh nghi
ệ
p
đã

CPH
đề
u có v
ố
n Nhà
n
ướ
c quá nh
ỏ
,đi
ề
u này ch
ứ
ng t
ỏ
chúng ta m
ớ
i ch
ỉ
CPH
đượ
c các doanh
nghi
ệ
p nh
ỏ
và r
ấ
t nh
ỏ

.Đó c
ũ
ng là các doanh nghi
ệ
p ch
ủ
y
ế
u do các
đị
a
phương qu
ả
n l
ý
.Trên th
ự
c t
ế
các doanh nghi
ệ
p này không có vai tr
ò
đáng k
ể

và không th
ể
hi
ệ

n
đượ
c vai tr
ò
là nh
ữ
ng DNNN ch
ủ

đạ
o trong n
ề
n kinh t
ế
.Và
như th
ế
chúng ta m
ớ
i th
ự
c hi
ệ
n
đượ
c ph
ầ
n d
ễ
nh

ấ
t trong toàn b
ộ
kh
ố
i l
ượ
ng
công vi
ệ
c ph
ả
i làm.
S
ố
l
ượ
ng các doanh nghi
ệ
p CPH có quy mô v
ố
n Nhà n
ướ
c d
ướ
i 5 t
ỷ

đồ
ng chi

ế
m t
ớ
i g
ầ
n 60%,ch
ỉ
có 18,5% s
ố
doanh nghi
ệ
p CPH có quy mô v
ố
n
Nhà n
ướ
c trên 10 t
ỷ
VNĐ.Đi
ề
u đó d
ẫ
n
đế
n t
ì
nh tr
ạ
ng là v
ề

m
ặ
t s
ố
l
ượ
ng
DNNN
đã
CPH chi
ế
m t
ớ
i 53% t
ổ
ng s
ố
DNNN có t
ạ
i th
ờ
i đi
ể
m
đầ
u năm
2001,nhưng v
ề
v
ố

n m
ớ
i ch
ỉ
chi
ế
m hơn 10%.Như v
ậ
y là s
ố
v
ố
n chưa
đượ
c
CPH c
ò
n r
ấ
t l
ớ
n(kho
ả
ng 270.000 t
ỷ

đồ
ng).S
ố
v

ố
n nay đang n
ằ
m trong các
doanh nghi
ệ
p l
ớ
n.Vi
ệ
c ti
ế
n hành CPH các doanh nghi
ệ
p này không h
ề
đơn
gi
ả
n như
đã
làm trong th
ờ
i gian qua v
ì
vai tr
ò
,t
ầ
m quan tr

ọ
ng và ph
ạ
m vi kinh
Tiểu luận Kinh tế chính trị


11
doanh,ph
ạ
m vi
ả
nh h
ưở
ng c
ủ
a các doanh nghi
ệ
p này r
ấ
t l
ớ
n và ph
ứ
c t
ạ
p hơn
nhi
ề
u.R

õ
ràng
để
CPH thành công các doanh nghi
ệ
p này c
ầ
n ph
ả
i có nh
ữ
ng
gi
ả
i pháp thích h
ợ
p
Nh
ữ
ng c
ả
n tr
ở

đố
i v
ớ
i quá tr
ì
nh CPH các DNNN trong th

ờ
i gian qua :
Chi
ế
n l
ượ
c,chính sách và cơ ch
ế
qu
ả
n l
ý
chưa phù h
ợ
p,r
õ
ràng,không có quy
đị
nh ưu tiên
CPH
đố
i v
ớ
i doanh nghi
ệ
p hay b
ộ
ph
ậ
n kinh t

ế
nào.Công tác chu
ẩ
n b
ị

và h
ỗ
tr
ợ
các DNNN th
ự
c hi
ệ
n CPH chưa làm t
ố
t nên nhi
ề
u doanh nghi
ệ
p khi
ti
ế
n hành CPH g
ặ
p r
ấ
t nhi
ề
u khó khăn , nh

ấ
t là v
ấ
n
đề
gi
ả
i quy
ế
t các t
ồ
n t
ạ
i
c
ủ
a DNNN tr
ướ
c đây hay gi
ả
i quy
ế
t v
ấ
n
đề
ng
ườ
i lao
độ

ng dư th
ừ
a khi
CPH.Hơn n
ữ
a nhi
ề
u doanh nghi
ệ
p đang g
ặ
p khó khăn n
ế
u không có s
ự
tr
ợ

giúp th
ì
r
ấ
t khó chuy
ể
n
thành công ty c
ổ
ph
ầ
n.M

ộ
t s
ố
n
ộ
i dung,cơ ch
ế
chính sách đưa ra chưa
th
ự
c s
ự
bám sát
đờ
i s
ố
ng doanh nghi
ệ
p.
Ti
ế
n hành CPH DNNN là m
ộ
t gi
ả
i pháp c
ả
i cách mang tính ch
ấ
t tri

ệ
t
để

nh
ấ
t,cương quy
ế
t nh
ấ
t,cho nên r
ấ
t c
ầ
n ph
ả
i có văn b
ả
n pháp lu
ậ
t có tính pháp
l
ý
cao làm cơ s
ở
v
ữ
ng ch
ắ
c cho vi

ệ
c tri
ể
n khai th
ự
c hi
ệ
n.Nhưng trên th
ự
c t
ế

v
ẫ
n c
ò
n thi
ế
u m
ộ
t h
ệ
th
ố
ng các văn b
ả
n pháp quy có tính pháp l
ý
cao như
lu

ậ
t,pháp l
ệ
nh v
ề
CPH.
Độ
i ng
ũ
cán b
ộ
ch
ỉ

đạ
o
đổ
i m
ớ
i DNNN chưa đáp
ứ
ng
đượ
c yêu c
ầ
u
đặ
t
ra.S
ố

l
ượ
ng cán b
ộ
kiêm nhi
ệ
m c
ò
n nhi
ề
u nên ít chú tr
ọ
ng,thi
ế
u ch
ủ

độ
ng và
kiên quy
ế
t trong vi
ệ
c t
ổ
ch
ứ
c tri
ề
n khai và

đẩ
y nhanh CPH.Công tác giám sát
và đôn
đố
c c
ủ
a ban ch
ỉ

đạ
o TW
đố
i v
ớ
i công tác CPH
ở
các c
ấ
p cơ s
ở
chưa
đượ
c t
ố
t.
Cu
ố
i cùng là vai tr
ò
c

ủ
a các doanh nghi
ệ
p.D
ườ
ng như v
ấ
n
đề
CPH v
ẫ
n
chưa ph
ả
i là nhu c
ầ
u t
ự
thân,nhu c
ầ
u n
ộ
i t
ạ
i c
ủ
a các DNNN,th
ậ
m chí c
ò

n là
s
ự
mi
ễ
n c
ưỡ
ng.Trong th
ự
c t
ế
th
ự
c hi
ệ
n,h
ầ
u h
ế
t các chương tr
ì
nh hay k
ế
ho
ạ
ch
CPH
đề
u là c
ủ

a các b
ộ
,ngành,hay chính quy
ề
n
đị
a phương,chưa có (ho
ặ
c n
ế
u
có th
ì
c
ũ
ng r
ấ
t ít) doanh nghi
ệ
p ch
ủ

độ
ng
đề
xu
ấ
t đưa tên m
ì
nh vào chương

Tiểu luận Kinh tế chính trị


12
tr
ì
nh hay k
ế
ho
ạ
ch đó.Đi
ề
u này ch
ỉ
có th
ể
l
ý
gi
ả
i là
đố
i v
ớ
i các doanh
nghi
ệ
p,CPH không h
ấ
p d

ẫ
n h
ọ
.H
ầ
u h
ế
t các DNNN v
ẫ
n không mu
ố
n,hay né
tránh,ho
ặ
c t
ì
m cách né tránh th
ự
c hi
ệ
n CPH v
ì
mu
ố
n
đượ
c an toàn hơn và
không mu
ố
n b

ị
m
ấ
t đi l
ợ
i ích hay l
ợ
i th
ế
đang có.M
ộ
t trong nh
ữ
ng l
ợ
i th
ế

đang mang l
ạ
i quá nhi
ề
u l
ợ
i ích-l
ợ
i nhu
ậ
n siêu ng
ạ

ch đó là s
ự

độ
c quy
ề
n ho
ặ
c
nh
ữ
ng ưu
đã
i mà các doanh nghi
ệ
p v
ẫ
n ngh
ĩ
ch
ỉ
là DNNN m
ớ
i có
đượ
c.
Ở
đây
Nhà n
ướ

c và các DNNN chưa có cùng m
ộ
t suy ngh
ĩ
và hành
độ
ng.Do v
ậ
y n
ế
u
c
ò
n có s
ự
khác nhau v
ề
thái
độ
và quy
ế
t tâm
đố
i v
ớ
i CPH và khi các DNNN
v
ẫ
n c
ò

n e ng
ạ
i và nghi ng
ờ
,chưa quy
ế
t tâm th
ì
v
ẫ
n c
ò
n nhi
ề
u tr
ở
ng
ạ
i cho quá
tr
ì
nh CPH.

3.Nguyên nhân
Nh
ữ
ng nguyên nhân d
ẫ
n
đế

n nh
ữ
ng v
ấ
n
đề
trên
đượ
c khái quát như sau:
Môi tr
ườ
ng kinh doanh đang ti
ế
p t
ụ
c g
ặ
p khó khăn do
ả
nh h
ưở
ng c
ủ
a
cu
ộ
c kh
ủ
ng ho
ả

nh tài chính ti
ề
n t
ệ
trong khu v
ự
c.Các DNNN
đề
u thi
ế
u v
ố
n
nghiêm tr
ọ
ng,công n
ợ
nhi
ề
u,k
ỹ
thu
ậ
t công ngh
ệ
,thi
ế
t b
ị
l

ạ
c h
ậ
u,lao
độ
ng dư
th
ừ
a,s
ả
n ph
ẩ
m làm ra không có th
ị
tr
ườ
ng tiêu th
ụ
,s
ứ
c c
ạ
nh tranh kém.S
ự

hi
ể
u bi
ế
t v

ề
CPH,v
ề
ch
ứ
ng khoán trong công chúng tuy có
đượ
c c
ả
i thi
ệ
n
song v
ẫ
n c
ò
n nhi
ề
u h
ạ
n ch
ế
,do n
ướ
c ta chưa h
ì
nh thành
đầ
y
đủ

các lo
ạ
i th
ị

tr
ườ
ng và n
ề
n kinh t
ế
n
ướ
c ta đang trong quá tr
ì
nh chuy
ể
n
đổ
i t
ừ
cơ ch
ế
k
ế

ho
ạ
ch hóa t
ậ

p trung sang kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng.Do đó ng
ườ
i lao
độ
ng,các nhà
đầ
u
tư ít hào h
ứ
ng mua c
ổ
ph
ầ
n t
ạ
i các doanh nghi
ệ
p CPH.
Vi
ệ
c l
ự
a ch
ọ

n các doanh nghi
ệ
p CPH
ở
các b
ộ
ngành,các
đị
a phưong
chưa
đượ
c nh
ậ
n th
ứ
c đúng.Nhi
ề
u
đị
a phương,b
ộ
ngành ch
ọ
n các doanh
nghi
ệ
p kinh doanh khó khăn,hi
ệ
u qu
ả

th
ấ
p,th
ậ
m chí không hi
ệ
u qu
ả
,t
ì
nh h
ì
nh
tài chính chưa lành m
ạ
nh,lao
độ
ng dôi dư nhi
ề
u,n
ợ
ph
ả
i tr
ả
l
ớ
n,n
ợ
ph

ả
i thu
khó
đò
i l
ớ
n ho
ặ
c không
đủ
h
ồ
sơ,thi
ế
u tài s
ả
n v
ậ
t tư,
ứ

đọ
ng,kém,m
ấ
t ph
ẩ
m
ch
ấ
t,l

ạ
c h
ậ
u v
ề
k
ỹ
thu
ậ
t
để
CPH d
ẫ
n
đế
n m
ộ
t s
ố
doanh nghi
ệ
p không h
ấ
p d
ẫ
n
nhà
đầ
u tư và b
ị

v
ướ
ng m
ắ
c ngay khi tri
ể
n khai th
ự
c hi
ệ
n CPH.
Tiểu luận Kinh tế chính trị


13
V
ấ
n
đề
quy
ề
n l
ợ
i c
ủ
a các cán b
ộ
qu
ả
n l

ý
,thu nh
ậ
p,vi
ệ
c làm c
ủ
a ng
ườ
i
lao
độ
ng,
đặ
c bi
ệ
t là v
ị
trí c
ủ
a ng
ườ
i qu
ả
n l
ý
tr
ự
c ti
ế

p t
ạ
i DNNN là nh
ữ
ng v
ấ
n
đề
gay c
ấ
n
đã
làm cho m
ộ
t s
ố
cán b
ộ
ch
ủ
ch
ố
t ch
ầ
n ch
ừ
,ng
ạ
i CPH,th
ậ

m chí
không mu
ố
n CPH.
Đế
n ngay khung pháp l
ý
v
ẫ
n chưa
đầ
y
đủ

để
t
ạ
o l
ậ
p m
ộ
t môi tr
ườ
ng
kinh doanh,c
ạ
nh tranh b
ì
nh
đẳ

ng gi
ữ
a các thành ph
ầ
n kinh t
ế
d
ẫ
n t
ớ
i nhi
ề
u
doanh nghi
ệ
p c
ò
n do d
ự
,so sánh thi
ệ
t hơn khi chuy
ể
n t
ừ
DNNN sang h
ì
nh
th
ứ

c công ty c
ổ
ph
ầ
n.
III.
MỘT

SỐ

GIẢI
PHÁP NÂNG CAO
HIỆU

QUẢ

CỦA
QUÁ
TRÌNH

CPH DOANH
NGHIỆP
NHÀ
NƯỚC

Ở

VIỆT
NAM
M

ặ
c dù
đã
có nhi
ề
u
đổ
i m
ớ
i quan tr
ọ
ng,có nhi
ề
u b
ướ
c ti
ế
n đáng k
ể

trong nhi
ề
u l
ĩ
nh v
ự
c nhưng hi
ệ
n t
ạ

i CPH DNNN c
ò
n g
ặ
p ph
ả
i nhi
ề
u khó
khăn.Th
ự
c ti
ễ
n
đò
i h
ỏ
i ph
ả
i
đẩ
y m
ạ
nh CPH nh
ằ
m nâng cao hi
ệ
u qu
ả
kinh t

ế

x
ã
h
ộ
i.
Để
hoàn thành ch
ỉ
tiêu CPH cho các năm ti
ế
p theo,tránh v
ấ
p ph
ả
i m
ộ
t
s
ố
v
ấ
n
đề
không đang có trong quá tr
ì
nh CPH,
để
chương tr

ì
nh c
ả
i cách
DNNN
đạ
t k
ế
t qu
ả
t
ố
t,em xin nêu m
ộ
t s
ố
gi
ả
i pháp.
1.Nh
ậ
n th
ứ
c đúng
đắ
n v
ề
CPH DNNN
M
ụ

c tiêu c
ủ
a
đẩ
y m
ạ
nh tuyên truy
ề
n c
ổ

độ
ng cho CPH là làm cho các
c
ấ
p các ngành,t
ừ
ng doanh nghi
ệ
p và t
ừ
ng ng
ườ
i lao
độ
ng nh
ậ
n th
ứ
c sâu s

ắ
c
v
ề
CPH như m
ộ
t xu th
ế
t
ấ
t y
ế
u và s
ẽ
đem l
ạ
i l
ợ
i ích lâu dài cho c
ả
Nhà n
ướ
c
l
ẫ
n cá nhân.T
ừ
đó tích c
ự
c,yên tâm th

ự
c hi
ệ
n CPH,
đẩ
y nhanh ti
ế
n
độ
th
ự
c
hi
ệ
n ch
ủ
trương quan tr
ọ
ng này c
ủ
a
Đả
ng và Nhà n
ướ
c.Tăng c
ườ
ng giáo d
ụ
c
cho cán b

ộ

Đả
ng viên trong các cơ quan Nhà n
ướ
c và nhân dân hi
ể
u r
õ
ch
ủ

trương c
ủ
a
Đả
ng,Nhà n
ướ
c và l
ợ
i ích c
ủ
a CPH DNNN.Đây là m
ộ
t công vi
ệ
c
r
ấ
t quan tr

ọ
ng nhưng t
ừ
tr
ướ
c
đế
n nay chưa
đượ
c quan tâm đúng m
ứ
c.
Làm cho các c
ấ
p, các ngành, các DNNN quán tri
ệ
t sâu s
ắ
c và có nh
ậ
n
th
ứ
c đúng
đắ
n v
ề
ch
ủ
trương,chính sách và các gi

ả
i pháp
đổ
i m
ớ
i và phát tri
ể
n
DNNN.CPH DNNN không th
ể
làm ch
ệ
ch h
ướ
ng c
ủ
a n
ướ
c ta lên CNXH.
2.Hoàn thành cơ ch
ế
chính sách
Tiểu luận Kinh tế chính trị


14
Nhà n
ướ
c c
ầ

n xem xét,so
ạ
n th
ả
o và s
ớ
m ban hành m
ộ
t văn b
ả
n pháp l
ý

cao v
ề
CPH
để
th
ể
ch
ế
ch
ủ
trương CPH v
ớ
i các quy
đị
nh r
õ
ràng,c

ụ
th
ể
v
ề
các
v
ấ
n
đề
,c
ổ
ph
ầ
n kh
ố
ng ch
ế
,ti
ế
n tr
ì
nh
đị
nh giá,ch
ế

độ
h
ỗ

tr
ợ
doanh nghi
ệ
p
đượ
c
CPH,ch
ế

độ
chính sách
đố
i v
ớ
i ng
ườ
i lao
độ
ng
để
doanh nghi
ệ
p yên tâm tri
ể
n
khai CPH.S
ử
a
đổ

i và hoàn thi
ệ
n h
ệ
th
ố
ng cơ ch
ế
chính sách ph
ụ
c v
ụ
cho ho
ạ
t
độ
ng CPH doanh nghi
ệ
p,nâng cao năng l
ự
c pháp l
ý
c
ủ
a h
ệ
th
ố
ng chính sách
có liên quan

đế
n ho
ạ
t
độ
ng chuy
ể
n
đổ
i s
ở
h
ữ
u DNNN,t
ạ
o cơ s
ở
pháp l
ý
v
ữ
ng
ch
ắ
c cho ho
ạ
t
độ
ng chuy
ể

n
đổ
i s
ở
h
ữ
u và đa d
ạ
ng hóa doanh nghi
ệ
p.
Để
có
căn c
ứ
pháp l
ý
cho vi
ệ
c CPH DNNN trên di
ệ
n r
ộ
ng,Chính ph
ủ
c
ầ
n xúc ti
ế
n

nghiên c
ứ
u tr
ì
nh Qu
ố
c h
ộ
i ban hành
đạ
o lu
ậ
t v
ề
CPH DNNN.
3.T
ổ
ch
ứ
c th
ự
c hi
ệ
n có hi
ệ
u qu
ả
ch
ủ
trương CPH DNNN

3.1.L
ự
a ch
ọ
n doanh nghi
ệ
p CPH
Vi
ệ
c l
ự
a ch
ọ
n DNNN sang công ty c
ổ
ph
ầ
n ph
ả
i tính
đế
n kh
ả
năng tham gia
c
ủ
a các cá nhân và các t
ổ
ch
ứ

c có v
ố
n.H
ọ
là ng
ườ
i
đầ
u tư tài chính v
ì
m
ụ
c
tiêu l
ợ
i nhu
ậ
n .V
ì
v
ậ
y không ai mua c
ổ
phi
ế
u
ở
các doanh nghi
ệ
p thua l

ỗ
.Do
đó tr
ướ
c m
ắ
t ph
ả
i nh
ằ
m CPH các doanh nghi
ệ
p làm ăn có l
ã
i và tương
đố
i có
uy tín trong kinh doanh.
Vi
ệ
c l
ự
a ch
ọ
n DNNN
để
CPH c
ò
n liên quan
đế

n đi
ề
u ki
ệ
n kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i hi
ệ
n
nay c
ủ
a
đấ
t n
ướ
c.Vi
ệ
c CPH các doanh nghi
ệ
p có quy mô v
ừ
a và nh
ỏ
là phù
h
ợ

p v
ớ
i đi
ề
u ki
ệ
n th
ự
c t
ế
hi
ệ
n nay.Trong th
ờ
i gian t
ớ
i c
ầ
n ti
ế
n hành CPH các
doanh nghi
ệ
p có quy mô l
ớ
n hơn.
3.2T
ổ
ch
ứ

c th
ự
c hi
ệ
n k
ế
ho
ạ
ch CPH
3.2.1.Tăng cương công tác ch
ỉ

đạ
o
Th
ể
hi
ệ
n quy
ế
t tâm m
ạ
nh m
ẽ
c
ủ
a Nhà Nư
ớ
c v
ớ

i vai tr
ò
ch
ủ
s
ở
h
ữ
u ,v
ớ
i
nh
ữ
ng bi
ệ
n pháp quy
ế
t li
ệ
t hơn,kh
ẩ
n trương hơn,có l
ộ
tr
ì
nh c
ụ
th
ể
.Ti

ế
n hành
m
ở
nhanh nh
ữ
ng vùng,l
ĩ
nh v
ự
c kinh doanh đang c
ò
n
độ
c quy
ề
n hay mang
tính
độ
c quy
ề
n,t
ạ
o cơ h
ộ
i cho các doanh nghi
ệ
p thu
ộ
c các thành ph

ầ
n kinh t
ế

khác nhau tham gia .Cùng v
ớ
i đó t
ậ
p trung ch
ỉ

đạ
o th
ự
c hi
ệ
n nhanh và kiên
quy
ế
t vi
ệ
c CPH các DNNN l
ớ
n,chi
ế
m gi
ữ
m
ộ
t l

ượ
ng v
ố
n l
ớ
n c
ủ
a Nhà
Tiểu luận Kinh tế chính trị


15
n
ướ
c,đang n
ắ
m nhi
ề
u l
ợ
i th
ế

độ
c quy
ề
n nhưng ch
ậ
m
đổ

i m
ớ
i.
Đố
i v
ớ
i các
doanh nghi
ệ
p này,th
ự
c hi
ệ
n CPH c
ò
n ph
ả
i
đượ
c xác
đị
nh là m
ộ
t trong nh
ữ
ng
nhi
ệ
m v
ụ

quan tr
ọ
ng nh
ấ
t c
ủ
a ban l
ã
nh
đạ
o,qu
ả
n l
ý
doanh nghi
ệ
p.H
ọ
ph
ả
i có
trách nhi
ệ
m th
ự
c hi
ệ
n nh
ữ
ng ch

ủ
trương
đổ
i m
ớ
i và c
ả
i cách,nh
ữ
ng chi
ế
n
l
ượ
c c
ủ
a ch
ủ

đầ
u tư- c
ủ
a Nhà n
ướ
c.Ch
ỉ
có th
ự
c hi
ệ

n thành công
ở
các doanh
nghi
ệ
p này th
ì
m
ớ
i hoàn thành s
ự
nghi
ệ
p CPH các DNNN.
T
ổ
ng đi
ề
u tra đánh giá hi
ệ
u qu
ả
th
ự
c t
ế
các doanh nghi
ệ
p sau CPH
để

rút ra nh
ữ
ng kinh nghi
ệ
m v
ề
thành công và chưa thành công c
ủ
a các doanh
nghi
ệ
p.Qua đó làm cho m
ọ
i doanh nghi
ệ
p th
ấ
y
đượ
c l
ợ
i ích r
õ
ràng,nh
ữ
ng bài
h
ọ
c c

ụ
th
ể
t
ừ
CPH.Đi
ề
u nay s
ẽ
có tác
độ
ng làm thay
đổ
i nh
ậ
n th
ứ
c ,t
ạ
o nh
ữ
ng
hi
ể
u bi
ế
t t
ố
t hơn,t
ừ

đó t
ạ
o ni
ề
m tin và
độ
ng l
ự
c t
ừ
bên trong c
ủ
a doanh
nghi
ệ
p.
Đồ
ng th
ờ
i có chi
ế
n l
ượ
c h
ỗ
tr
ợ
m
ộ
t cách có hi

ệ
u qu
ả
v
ề
đào t
ạ
o nâng
cao năng l
ự
c tr
ướ
c,trong và sau CPH.
Nhanh chóng th
ự
c hi
ệ
n nh
ữ
ng bi
ệ
n pháp gi
ả
i quy
ế
t d
ứ
t đi
ể
m nh

ữ
ng
v
ướ
ng m
ắ
c hi
ệ
n nay v
ề
v
ấ
n
đề

đấ
t đai,tài s
ả
n và nh
ữ
ng v
ướ
ng m
ắ
c v
ề
lao
độ
ng và
đả

m b
ả
o l
ợ
i ích cho ng
ườ
i lao
độ
ng (không
để
CPH làm thi
ệ
t h
ạ
i
đế
n
l
ợ
i ích c
ủ
a ng
ườ
i lao
độ
ng trong doanh nghi
ệ
p).
Đặ
c bi

ệ
t c
ầ
n s
ớ
m ch
ấ
m d
ứ
t
trên th
ự
c t
ế
( không ph
ả
i ch
ỉ
trên gi
ấ
y t
ờ
văn b
ả
n) s
ự
phân bi
ệ
t
đố

i x
ử

đố
i v
ớ
i
các doanh nghi
ệ
p thu
ộ
c các
thành ph
ầ
n kinh t
ế
khác nhau,nh
ấ
t là các DNNN
đã
CPH.Đi
ề
u này r
ấ
t quan
tr
ọ
ng và s
ẽ
là m

ộ
t nhân t
ố
thúc
đẩ
y doanh nghi
ệ
p ti
ế
n hành CPH có hi
ệ
u qu
ả
.
Chính ph
ủ
c
ầ
n tăng c
ườ
ng công tác ch
ỉ

đạ
o và th
ườ
ng xuyên ki
ể
m tra
ti

ế
n đ
ộ
tri
ể
n khai CPH c
ủ
a các b
ộ
.
đị
a phương và các t
ổ
ng công ty
để
k
ị
p th
ờ
i
tháo g
ỡ
khó khăn,v
ướ
ng m
ắ
c cho các doanh nghi
ệ
p.Đông th
ờ

i bi
ể
u dương
nh
ữ
ng đơn v
ị
làm t
ố
t,phê phán nh
ữ
ng đơn v
ị
tri
ể
n khai không tích c
ự
c.Kiên
quy
ế
t x
ử
l
ý

đố
i v
ớ
i nh
ữ

ng cán b
ộ

đượ
c giao nhi
ệ
m v
ụ
CPH nhưng c
ò
n ch
ầ
n
ch
ừ
,do d
ự
ho
ặ
c có hành vi c
ả
n tr
ở
ti
ế
n tr
ì
nh CPH.Chính ph
ủ
c

ầ
n ki
ệ
n toàn và
c
ủ
ng c
ố
b
ộ
máy ch
ỉ

đạ
o th
ự
c hi
ệ
n CPH.Ph
ả
i t
ạ
o
đượ
c nh
ậ
n th
ứ
c và xác
đị

nh
vai tr
ò
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a Nhà n
ướ
c
đố
i v
ớ
i công ty c
ổ
ph
ầ
n.
Tiểu luận Kinh tế chính trị


16
3.2.2 T
ạ
o l
ậ
p m
ộ

t môi tr
ườ
ng thu
ậ
n l
ợ
i cho vi
ệ
c h
ì
nh thành và phát tri
ể
n công
ty c
ổ
ph
ầ
n .
Ổ
n
đị
nh ti
ề
n t
ệ
,gi
ả
m t
ố
c

độ
l
ạ
m phát là đi
ề
u ki
ệ
n quan tr
ọ
ng nh
ấ
t.Ti
ề
n
t
ệ

ổ
n
đị
nh là đi
ề
u ki
ệ
n quan tr
ọ
ng cho s
ự
ra
đờ

i c
ủ
a c
ủ
a công ty c
ổ
ph
ầ
n,ti
ề
n
t
ệ
là y
ế
u t
ố
tác
độ
ng
đế
n n
ề
n kinh t
ế
.Trong n
ề
n kinh t
ế
th

ị
tr
ườ
ng,ti
ề
n t
ệ
là v
ậ
t
ngang giá chung,có vai tr
ò
n
ố
i li
ề
n t
ấ
t c
ả
các lo
ạ
i th
ị
tr
ườ
ng và nó ch
ỉ
phát
huy

đượ
c ch
ứ
c năng khi có s
ự

ổ
n
đị
nh ti
ề
n t
ệ
.S
ự

ổ
n
đị
nh ti
ề
n t
ệ
s
ẽ
thúc
đẩ
y s
ự

ra
đờ
i các doanh nghi
ệ
p m
ớ
i trong đó có công ty c
ổ
ph
ầ
n.Bên c
ạ
nh đó,v
ề
th
ự
c
ch
ấ
t ng
ườ
i mua c
ổ
phi
ế
u là
đầ
u tư tài chính v
ớ
i m

ụ
c đích l
ợ
i nhu
ậ
n cao hơn
và
đề
u có yêu c
ầ
u chung là ph
ả
i an toàn trong kho
ả
n
đầ
u tư đó.N
ế
u l
ạ
m phát
h
ọ
s
ẽ
không s
ẵ
n sàng mua c
ổ
phi

ế
u c
ủ
a công ty c
ổ
ph
ầ
n.L
ạ
m phát cao c
ò
n
h
ạ
n ch
ế
kh
ả
năng phát hành c
ổ
phi
ế
u,trái phi
ế
u c
ủ
a doanh nghi
ệ
p v
ì

l
ợ
i t
ứ
c c
ổ

phi
ế
u,trái phi
ế
u cao doanh nghi
ệ
p không ch
ị
u n
ổ
i.Do đó l
ạ
m phát th
ấ
p s
ẽ
thúc
đẩ
y nhanh s
ự
ra
đờ
i và phát tri

ể
n c
ủ
a th
ị
tr
ườ
ng v
ố
n trong n
ướ
c.
Đồ
ng th
ờ
i nó
t
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n thu
ậ
n l
ợ
i cho vi
ệ
c phát hành c
ổ

phi
ế
u,trái phi
ế
u và c
ả
nh
ữ
ng
ng
ườ
i
đầ
u tư l
ĩ
nh v
ự
c này.
Th
ứ
hai,h
ì
nh thành th
ị
tr
ườ
ng ch
ứ
ng khoán
để

tác
độ
ng tích c
ự
c góp
v
ố
n
đầ
u tư phát tri
ể
n công ty c
ổ
ph
ầ
n.Khi ch
ấ
p nh
ậ
n n
ề
n kinh t
ế
nhi
ề
u thành
ph
ầ
n khu v
ự

c tư nhân
đượ
c m
ở
r
ộ
ng,lu
ậ
t doanh nghi
ệ
p
đượ
c ban hành .Theo
lu
ậ
t này công ty c
ổ
ph
ầ
n
đượ
c phát hành trái phi
ế
u và c
ổ
phi
ế
u là nh
ữ
ng m

ặ
t
hàng cung c
ấ
p cho th
ị
tr
ườ
ng ch
ứ
ng khoán,nên th
ị
tr
ườ
ng ch
ứ
ng khoán
đượ
c
t
ổ
ch
ứ
c th
ì
vi
ệ
c mua bán ch
ứ
ng khoán

đượ
c d
ễ
dàng s
ẽ
đưa v
ố
n vào s
ả
n xu
ấ
t
t
ố
t hơn.Th
ị
tr
ườ
ng ch
ứ
ng khoán và công ty c
ổ
ph
ầ
n có tác d
ụ
ng h
ỗ
tr
ợ

tích
c
ự
c cho nhau,th
ị
tr
ườ
ng ch
ứ
ng khoán là "ch
ợ
trao
đổ
i hàng hóa c
ổ
ph
ầ
n"
cho công ty c
ổ
ph
ầ
n.Công ty c
ổ
ph
ầ
n là ti
ề
n
đề

đáp
ứ
ng hàng hóa c
ổ
ph
ầ
n cho
yêu c
ầ
u c
ủ
a th
ị
tr
ườ
ng ch
ứ
ng khoán.Như v
ậ
y qua th
ị
tr
ườ
ng ch
ứ
ng khoán
ng
ườ
i dân có đi
ề

u ki
ệ
n
đượ
c thông tin
đầ
y
đủ
hơn
để
xác
đị
nh công ty c
ổ

ph
ầ
n hay doanh nghi
ệ
p CPH làm ăn lành m
ạ
nh,có hi
ệ
u qu
ả

để
tích c
ự
c tham

Tiểu luận Kinh tế chính trị


17
gia mua c
ổ
phi
ế
u góp v
ố
n vào s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh cho yêu c
ầ
u ích n
ướ
c l
ợ
i
nhà.
Cu
ố
i cùng
để
thúc
đẩ
y ti
ế

n tr
ì
nh CPH DNNN,c
ầ
n t
ạ
o s
ự
b
ì
nh
đẳ
ng gi
ữ
a
các khu v
ự
c kinh t
ế
,gi
ữ
a
đầ
u tư trong n
ướ
c và n
ướ
c ngoài,xóa b
ỏ
bao c

ấ
p cho
kinh t
ế
qu
ố
c doanh d
ướ
i m
ọ
i h
ì
nh th
ứ
c
để
không c
ò
n ch
ỗ
d
ự
a t
ạ
o
đặ
c
quy
ề
n,

đặ
c l
ợ
i như tr
ướ
c đây.
3.2.3Nhà n
ướ
c c
ầ
n có các chính sách h
ỗ
tr
ợ
v
ề
tài chính như mi
ễ
n thu
ế

l
ợ
i t
ứ
c,thu
ế
thu nh
ậ
p trong th

ờ
i gian
đầ
u c
ủ
a doanh nghi
ệ
p CPH
để
kích
thích các thành ph
ầ
n kinh t
ế
tham gia mua c
ổ
phi
ế
u.
Theo đi
ề
u 13 NĐ 44/1998/NĐ-CP v
ề
chuy
ể
n DNNN thành CPH,khi
CPH DNNN
đượ
c h
ưở

ng 6 ưu
đã
i chính:
- DNNN chuy
ể
n thành CPH là h
ì
nh th
ứ
c
đầ
u tư m
ớ
i,
đượ
c h
ưở
ng ưu
đã
i
theo NĐ c
ủ
a lu
ậ
t khuy
ế
n khích
đầ
u tư trong n
ướ

c.N
ế
u không
đủ
đi
ề
u ki
ệ
n
trên th
ì
đư
ợ
c gi
ả
m 50% thu
ế
l
ợ
i t
ứ
c trong 2 năm liên ti
ế
p t
ừ
sau khi chuy
ể
n
sang ho
ạ

t
độ
ng theo lu
ậ
t doanh nghi
ệ
p.
-
Đượ
c mi
ễ
n thu
ế
t
ướ
c b
ạ

đố
i v
ớ
i vi
ệ
c chuy
ể
n nh
ượ
ng tài s
ả
n thu

ộ
c
quy
ề
n qu
ả
n l
ý
và s
ử
d
ụ
ng c
ủ
a DNNN CPH thành s
ở
h
ữ
u c
ủ
a công ty c
ổ
ph
ầ
n.
-
Đượ
c ti
ế
p t

ụ
c vay v
ố
n t
ạ
i Ngân hàng thương m
ạ
i,công ty tài chính
-
Đượ
c ti
ế
p t
ụ
c xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u hàng hóa theo các ch
ế

độ
quy
đị
nh hi
ệ
n
hành

đố
i v
ớ
i DNNN tr
ướ
c khi CPH.
-
Đượ
c duy tr
ì
và phát tri
ể
n phúc l
ợ
i d
ướ
i d
ạ
ng hi
ệ
n v
ậ
t
- Các kho
ả
n chi phí th
ự
c t
ế
,h

ợ
p l
ý
và c
ầ
n thi
ế
t cho quá t
ì
nh chuy
ể
n
DNNN thành công ty c
ổ
ph
ầ
n
đượ
c tr
ừ
vào ti
ề
n bán c
ổ
ph
ầ
n thu
ộ
c v
ố

n Nhà
n
ướ
c theo m
ứ
c quy
đị
nh c
ủ
a B
ộ
Tài chính.
Th
ự
c t
ế
ti
ế
n hành CPH DNNN cho th
ấ
y ưu tiên trên là h
ợ
p l
ý
và phù
h
ợ
p v
ớ
i th

ự
c ti
ễ
n c
ủ
a công tác CPH và
đượ
c s
ự

đồ
ng t
ì
nh c
ủ
a các doanh
nghi
ệ
p.
3.2.4Các gi
ả
i pháp khác
Tiểu luận Kinh tế chính trị


18
3.2.4.1.Nhà n
ướ
c c
ầ

n có chính sách giúp
đỡ

để
công nhân viên ch
ứ
c có
kh
ả
năng mua c
ổ
phi
ế
u
ở
các doanh nghi
ệ
p ti
ế
n hành c
ổ
ph
ầ
n hóa
Nhà n
ướ
c cho công nhân viên ch
ứ
c vay tín d
ụ

ng v
ớ
i l
ã
i su
ấ
t th
ấ
p,th
ờ
i
h
ạ
n dài,tương t
ự
như Nhà n
ướ
c cho nông dân vay v
ố
n
để
s
ả
n xu
ấ
t.Đây là kinh
nghi
ệ
m t
ố

t mà m
ộ
t s
ố
n
ướ
c
đã
th
ự
c hi
ệ
n trong quá tr
ì
nh CPH DNNN.
Đố
i v
ớ
i ng
ườ
i lao
độ
ng th
ì
2 v
ấ
n
đề
đáng quan tâm lo ng
ạ

i khi CPH là
vi
ệ
c làm và thu nh
ậ
p.Khi DNNN chuy
ể
n sang công ty c
ổ
ph
ầ
n r
ồ
i h
ọ
có b
ị

th
ả
i h
ồ
i không?Thu nh
ậ
p trong công ty c
ổ
ph
ầ
n có b
ằ

ng h
ợ
c cao hơn trong
DNNN không?
V
ề
quy
ề
n l
ợ
i c
ủ
a ng
ườ
i lao
độ
ng trong doanh nghi
ệ
p CPH,đi
ề
u 14 NĐ
44/1998/NĐ-CP quy
ế
t đinh
đượ
c h
ưở
ng nhi
ề
u ưu

đã
i:
-
Đượ
c Nhà n
ướ
c bán v
ớ
i giá ưu
đã
i cho ng
ườ
i lao
độ
ng trong doanh
nghi
ệ
p tùy theo năm công tác c
ủ
a t
ừ
ng ng
ườ
i.M
ỗ
i năm làm vi
ệ
c cho nhà n
ướ
c

đượ
c t
ố
i đa mua 10 c
ổ
ph
ầ
n v
ớ
i m
ứ
c giá gi
ả
m 30% so v
ớ
i các
đố
i t
ượ
ng khác.
- T
ổ
ng giá tr
ị
ưu
đã
i cho ng
ườ
i lao
độ

ng không quá 20% giá tr
ị
v
ố
n Nhà
n
ướ
c t
ạ
i doanh nghi
ệ
p.
- Ng
ườ
i lao
độ
ng nghèo trong doanh nghi
ệ
p
đượ
c mua c
ổ
ph
ầ
n theo giá
ưu
đã
i th
ì

đượ
c hoàn tr
ả
trong 3 năm
đầ
u
để
h
ưở
ng c
ổ
t
ứ
c và tr
ả
d
ầ
n t
ố
i đa
trong 10 năm không ch
ị
u l
ã
i su
ấ
t.S
ố
c
ổ

ph
ầ
n mua tr
ả
d
ầ
n dành cho ng
ườ
i lao
độ
ng nghèo không v
ượ
t quá 20% t
ổ
ng s
ố
c
ổ
ph
ầ
n Nhà n
ướ
c bán theo giá ưu
đã
i quy
đị
nh t
ạ
i kho
ả

n 1 đi
ề
u này.Ng
ườ
i s
ở
h
ữ
u c
ổ
ph
ầ
n ph
ả
i tr
ả
d
ầ
n không
đượ
c chuy
ể
n nh
ượ
ng khi chưa tr
ả
h
ế
t ti
ề

n cho Nhà n
ướ
c.
- Doanh nghi
ệ
p sau 12 tháng k
ể
t
ừ
khi DNNN chuy
ể
n thành công ty c
ổ

ph
ầ
n,n
ế
u do nhu c
ầ
u t
ổ
ch
ứ
c l
ạ
i ho
ạ
t
độ

ng kinh doanh thay
đổ
i công ngh
ệ
d
ẫ
n
đế
n ng
ườ
i lao
độ
ng m
ấ
t vi
ệ
c làm th
ì
chính sách
đố
i v
ớ
i ng
ườ
i lao
độ
ng này
đượ
c gi
ả

i quy
ế
t theo quy
ế
t
đị
nh th
ự
c hành c
ủ
a Chính ph
ủ
.
3.2.4.2.
Đẩ
y m
ạ
nh công tác tuyên truy
ề
n
để
nhân dân,
đặ
c bi
ệ
t là nh
ữ
ng
ng
ườ

i lao
độ
ng làm cho h
ọ
hi
ể
u r
õ
m
ụ
c tiêu CPH là giúp h
ọ
có cơ h
ộ
i làm
ch
ủ
doanh nghi
ệ
p thông qua vi
ệ
c mua c
ổ
ph
ầ
n.
Tiểu luận Kinh tế chính trị


19

3.2.4.3Nâng t
ổ
ng giá tr
ị
ưu
đã
i cho ng
ườ
i lao
độ
ng
ở
nh
ữ
ng DNNN có
v
ố
n nhà n
ướ
c nh
ỏ
,s
ố
l
ượ
ng lao
độ
ng l
ớ
n

để

đả
m b
ả
o ưu
đã
i cho ng
ườ
i lao
độ
ng theo quy
đị
nh.
3.2.4.4.Các chính sách gi
ả
i quy
ế
t lao
độ
ng
đã
dư tr
ướ
c và sau CPH
như:khuy
ế
n khích ng
ườ
i lao

độ
ng t
ự
nguy
ệ
n thôi vi
ệ
c,khuy
ế
n khích thành l
ậ
p
các trung tâm đào t
ạ
o và tuy
ể
n d
ụ
ng l
ạ
i lao
độ
ng
đã
dư.Nhà n
ướ
c c
ầ
n có các
chính sách h

ỗ
tr
ợ
cho các ho
ạ
t
độ
ng này.
3.2.4.5.Thay
đổ
i các tiêu chí v
ề
lương th
ưở
ng
đố
i v
ớ
i ng
ườ
i l
ã
nh
đạ
o,cán b
ộ
qu
ả
n l
ý

doanh nghi
ệ
p c
ũ
ng như chính sách phân b
ổ
qu
ỹ
lương,qu
ỹ

phúc l
ợ
i.
3.2.4.6.M
ở
r
ộ
ng ch
ủ
trương huy
độ
ng v
ố
n trong toàn x
ã
h
ộ
i,bao g
ồ

m c
ả

các nhà
đầ
u tư trong ngoài n
ướ
c,nh
ữ
ng ng
ườ
i có kh
ả
năng góp v
ố
n và năng
l
ự
c qu
ả
n l
ý
v
ớ
i nh
ữ
ng doanh nghi
ệ
p mà Nhà n
ướ

c không nên kh
ố
ng ch
ế
s
ố

l
ượ
ng c
ổ
ph
ầ
n c
ủ
a các pháp nhân,cá nhân.
3.2.4.7.Vi
ệ
c
đị
nh giá doanh nghi
ệ
p c
ầ
n chi ti
ế
t và c
ụ
th
ể

hơn d
ự
a trên
nguyên t
ắ
c th
ị
tr
ườ
ng
Th
ủ
t
ụ
c
đị
nh giá c
ầ
n g
ọ
n nh
ẹ
và các tiêu chí r
õ
ràng,khách quan,tránh
t
ì
nh tr
ạ
ng áp

đặ
t theo
ý
ki
ế
n ch
ủ
quan c
ủ
a các chuyên gia
đị
nh giá doanh
nghi
ệ
p.Mu
ố
n v
ậ
y c
ầ
n ph
ả
i có chính sách công khai tài chính doanh nghi
ệ
p,có
h
ệ
th
ố
ng h

ạ
ch toán k
ế
toán theo thông l
ệ
qu
ố
c t
ế

để

đả
m b
ả
o tính minh
b
ạ
ch,r
õ
ràng trong các báo cáo tài chính doanh nghi
ệ
p.
3.2.4.8.Có chính sách yêu c
ầ
u các doanh nghi
ệ
p CPH báo cáo két qu
ả

ho
ạ
t
độ
ng kinh doanh c
ủ
a m
ì
nh
để
làm cơ s
ở
đánh giá k
ế
t qu
ả
CPH và t
ạ
o
l
ò
ng tin cho các doanh nghi
ệ
p khác.
3.2.4.9.Cu
ố
i cùng c
ầ
n có chính sách và chương tr
ì

nh trong vi
ệ
c s
ử
d
ụ
ng
ti
ề
n bán c
ổ
ph
ầ
n tránh
để
l
ã
ng phí v
ố
n "ch
ế
t" t
ạ
i kho b
ạ
c v
ì
theo quy
đị
nh

hi
ệ
n hành ti
ề
n bán c
ổ
ph
ầ
n c
ủ
a Nhà n
ướ
c khi th
ự
c hi
ệ
n CPH
đượ
c n
ộ
p
đầ
y
đủ

vào kho b
ạ
c Nhà nư
ớ
c nơi doanh nghi

ệ
p đóng tr
ụ
s
ở
chính.Công ty c
ổ
ph
ầ
n
không
đượ
c s
ử
d
ụ
ng s
ố
ti
ề
n này vào b
ấ
t c
ứ
vi
ệ
c g
ì
,gây nên t
ì

nh tr
ạ
ng v
ố
n
Tiểu luận Kinh tế chính trị


20
"ch
ế
t" t
ạ
i kho b
ạ
c.Quy
ế
t
đị
nh s
ố
177/1999/QĐ- TTg ngày 30/08/1999
đã

h
ướ
ng d
ẫ
n c
ụ

th
ể
v
ề
s
ử
d
ụ
ng c
ụ
th
ể
ngu
ồ
n thu này,nh
ờ
v
ậ
y m
ộ
t s
ố
v
ấ
n
đề
như
lao
độ
ng dư th

ừ
a,đào t
ạ
o,
đã
b
ướ
c
đầ
u
đượ
c gi
ả
i quy
ế
t.



Tiểu luận Kinh tế chính trị


21

K
ẾT

LUẬN

Doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c là m
ộ
t b
ộ
ph
ậ
n quan tr
ọ
ng có vai tr
ò
n
ò
ng c
ố
t
trong h
ệ
th
ố
ng kinh t
ế
Nhà n
ướ
c trong n
ề
n kinh t

ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n.Tuy
nhiên trong n
ề
n kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng có s
ự
đi
ề
u ti
ế
t cua Nhà n
ướ
c,nhi
ề
u doanh
nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c v

ớ
i h
ì
nh th
ứ
c c
ũ

đã
không c
ò
n phù h
ợ
p,ho
ạ
t
độ
ng s
ả
n xu
ấ
t
kinh doanh ch
ậ
m ch
ạ
p,tr
ì
tr
ệ

,kém hi
ệ
u qu
ả
.CPH m
ộ
t b
ộ
ph
ậ
n DNNN là m
ộ
t
trong nh
ữ
ng bi
ệ
n pháp có t
ầ
m chi
ế
n l
ượ
c,là m
ộ
t trong nh
ũ
ng h
ướ
ng quan

tr
ọ
ng c
ủ
a quá tr
ì
nh c
ả
i cách DNNN.CPH nh
ằ
m thúc
đẩ
y
đổ
i m
ớ
i cơ ch
ế
qu
ả
n
l
ý
và
đổ
i m
ớ
i cơ c
ấ
u h

ệ
th
ố
ng DNNN.CPH c
ò
n là bi
ệ
n pháp quan tr
ọ
ng tách
Nhà n
ướ
c ra kh
ỏ
i doanh nghi
ệ
p,làm cho s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh ngày càng phát
tri
ể
n,có hi
ệ
u qu
ả
,góp ph
ầ
n th

ự
c hi
ệ
n nhi
ệ
m v
ụ
công nghi
ệ
p hóa,hi
ệ
n
đạ
i hóa
đấ
t n
ướ
c.CPH là m
ộ
t v
ấ
n
đề
l
ớ
n c
ủ
a
Đả
ng và Nhà n

ướ
c ta,nhưng đây c
ũ
ng là
m
ộ
t v
ấ
n
đề
ph
ứ
c t
ạ
p,nó
độ
ng ch
ạ
m
đế
n t
ì
nh c
ả
m r
ấ
t thiêng liêng c
ủ
a con
ng

ườ
i Vi
ệ
t Nam chúng ta
đã
g
ắ
n v
ớ
i các DNNN trong m
ấ
y ch
ụ
c năm qua,cho
nên chuy
ể
n
đổ
i
đượ
c m
ộ
t h
ì
nh th
ứ
c kinh t
ế
,c
ũ

ng là m
ộ
t quá tr
ì
nh chuy
ể
n
đổ
i
v
ề

ý
th
ứ
c,nh
ậ
n th
ứ
c c
ủ
a con ng
ườ
i.Do đó ph
ả
i ti
ế
n hành t
ừ
ng b

ướ
c ch
ắ
c
ch
ắ
n,có s
ứ
c thuy
ế
t ph
ụ
c.X
ử
l
ý
v
ấ
n
đề
này,
đò
i h
ỏ
i ph
ả
i có nh
ậ
n th
ứ

c sâu
s
ắ
c,có trách nhi
ệ
m cao và có tr
ì
nh
độ
t
ổ
ch
ứ
c th
ự
c hi
ệ
n t
ố
t.Báo chí có vai tr
ò

quan tr
ọ
ng trong vi
ệ
c tuyên truy
ề
n và h
ướ

ng d
ẫ
n dư lu
ậ
n nâng cao nh
ậ
n th
ứ
c
cho cán b
ộ
,nhân dân hi
ể
u r
õ
v
ề
CPH doanh nghi
ệ
p và tích c
ự
c
ủ
ng h
ộ
,th
ự
c
hi
ệ

n thành công quá tr
ì
nh này.Làm sao
để
CPH th
ự
c s
ự
đem l
ạ
i s
ứ
c m
ạ
nh m
ớ
i
cho các DNNN.Đó là đi
ề
u mà toàn dân mong mu
ố
n và ch
ờ

đợ
i.

Tiểu luận Kinh tế chính trị


22

TÀI
LIỆU
THAM
KHẢO


1.T
ạ
p chí "Nghiên c
ứ
u Kinh t
ế
" s
ố
333 – tháng 2/2006
2.T
ạ
p chí "Phát tri
ể
n kinh t
ế
" tháng 4-2004
3.T
ạ
p chí c

ộ
ng s
ả
n s
ố
10 (tháng 5 năm 2006)
4.L
ý
lu
ậ
n chính tr
ị
s
ố
9-2005
5.Bài phát bi
ể
u c
ủ
a
đồ
ng chí Nguy
ễ
n Khoa Đi
ề
m t
ạ
i h
ộ
i th

ả
o "C
ổ
ph
ầ
n hóa
doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c : th
ự
c tr
ạ
ng và gi
ả
i pháp",t
ổ
ch
ứ
c t
ạ
i Hà N
ộ
i ngày
19/8/2004
6.T
ạ
p chí "kinh t
ế

và d
ự
báo" s
ố
9 năm 2001