Đề tài " CHÍNH SÁCH LÃI SUẤT ĐƯỢC THỰC HIỆN Ở VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN QUA " docx

ĐỀ TÀI


CHÍNH SÁCH LÃI SUẤT ĐƯỢC
THỰC HIỆN Ở VIỆT NAM
TRONG THỜI GIAN QUA








Giáo viên hướng dẫn :
Sinh viên thực hiện :


L
ỜI

MỞ

ĐẦU

Như chúng ta
đã
bi

ế
t, l
ã
i su
ấ
t là m
ộ
t trong nh
ữ
ng bi
ế
n s
ố
d
ượ
c theo d
õ
i m
ộ
t
cách ch
ặ
t ch
ẽ
nh
ấ
t trong n
ề
n kinh t
ế

. Di
ễ
n bi
ế
n c
ủ
a nó
đượ
c đưa tin hàng ngày
trên các phương ti
ệ
n thông tin
đạ
i chúng. S
ự
dao
độ
ng c
ủ
a l
ã
i su
ấ
t
ả
nh h
ưở
ng
tr
ự

c ti
ế
p
đế
n các quy
ế
t
đị
nh c
ủ
a cá nhân, doanh nghi
ệ
p c
ũ
ng như ho
ạ
t
độ
ng c
ủ
a
các t
ổ
ch
ứ
c tín d
ụ
ng và toàn b
ộ
n

ề
n kinh t
ế
. Bài vi
ế
t này s
ẽ
cho ng
ườ
i
đọ
c th
ấ
y
đượ
c và hi
ể
u
đượ
c m
ộ
t s
ố
v
ấ
n
đề
cơ b
ả
n v

ề
l
ã
i su
ấ
t, phân bi
ệ
t l
ã
i su
ấ
t v
ớ
i m
ộ
t
s
ố
ph
ạ
m tr
ù kinh t
ế
, c
ác nhân t
ố

tác
đ
ộ

ng
đ
ế
n l
ã
i su
ấ
t, v
à vai tr
ò
c
ủ
a l
ã
i su
ấ
t
đ
ố
i
v
ớ
i n
ề
n kinh t
ế
. T
ừ
đó ng
ườ

i
đọ
c s
ẽ
th
ấ
y
đượ
c vai tr
ò
, s
ự
c
ầ
n thi
ế
t c
ủ
a l
ã
i su
ấ
t.
T
ừ
vi
ệ
c nghiên c
ứ
u nh

ữ
ng v
ấ
n
đề
cơ b
ả
n v
ề
l
ã
i su
ấ
t, th
ấ
y r
õ
t
ầ
m quan tr
ọ
ng
c
ủ
a l
ã
i su
ấ
t,t
ừ

đó v
ậ
n d
ụ
ng vào th
ự
c ti
ễ
n vào Vi
ệ
t nam nh
ậ
n th
ấ
y l
ã
i su
ấ
t
đượ
c
đi
ề
u hành d
ướ
i h
ì
nh th
ứ
c các chính sách l

ã
i su
ấ
t trong t
ừ
ng th
ờ
i k
ỳ
. Chính sách
l
ã
i su
ấ
t l
à m
ộ
t c
ông c
ụ
quan tr
ọ
ng trong
đi
ề
u h
ành chính sách ti
ề
n t
ệ

qu
ố
c gia,
nh
ằ
m thúc
đẩ
y tăng tr
ưở
ng kinh t
ế
và ki
ề
m ch
ế
l
ạ
m phát.l
ã
i su
ấ
t đ
ượ
c s
ử
d
ụ
ng
linh ho
ạ

t s
ẽ
có tác
độ
ng tích c
ự
c
đế
n n
ề
n kinh t
ế
. Ng
ượ
c l
ạ
i l
ã
i su
ấ
t
đượ
c gi
ữ

m
ộ
t các c
ố

đị
nh, có th
ể
kích thích tăng tr
ưở
ng kinh t
ế
nh
ữ
ng sang th
ờ
i k
ỳ
khác,
nó tr
ở
thành v
ậ
t c
ả
n cho s
ự
phát tri
ể
n kinh t
ế
.
Nh
ậ
n th

ứ
c
đư
ợ
c t
ầ
m quan tr
ọ
ng c
ủ
a v
ấ
n

đ
ề
n
ày tác gi
ả
ch
ọ
n
đ
ề
t
ài “ … ”
đ
ể
vi
ế

t
đề
án. B
ố
c
ụ
c g
ồ
m 2 ph
ầ
n chính
Ph
ầ
n I: L
ý
lu
ậ
n chung v
ề
l
ã
i su
ấ
t v
à vai tr
ò
c
ủ
a l
ã

i su
ấ
t
đ
ố
i v
ớ
i qu
á tr
ì
nh
phát tri
ể
n kinh t
ế
.
Ph
ầ
n II: Các chính sách l
ã
i su
ấ
t
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n
ở

Vi
ệ
t Nam trong th
ờ
i gian
qua.
Ph
ầ
n
I :
L
Ý

LUẬN
CHUNG
VỀ

LÃI

SUẤT
VÀ VAI
TRÒ

CỦA

LÃI

SUẤT

ĐỐI

VỚI

QUÁ
TRÌNH

PHÁT
TRI
ỂN

KINH
T
Ế
.

I
-
LÃI

SUẤT
– KHÁI
NIỆM
VÀ
BẢN

CHẤT
.
Trong n
ề
n kinh t

ế
th
ị
tr
ườ
ng l
ã
i su
ấ
t là m
ộ
t trong nh
ữ
ng bi
ế
n s
ố

đượ
c theo
d
õ
i m
ộ
t cách ch
ặ
t ch
ẽ
nh
ấ

t b
ở
i nó quan h
ệ
m
ậ
t thi
ế
t
đố
i v
ớ
i l
ợ
i ích kinh t
ế
c
ủ
a
t
ừ
ng ng
ườ
i trong x
ã
h
ộ
i. L
ã
i su

ấ
t tác
độ
ng
đế
n quy
ế
t
đị
nh c
ủ
a m
ỗ
i cá nhân: chi
ti
êu hay ti
ế
t ki
ệ
m
đ
ề

đ
ầ
u t
ư. S
ự
thay
đ

ổ
i l
ã
i su
ấ
t c
ó th
ể
d
ẫ
n t
ớ
i s
ự
thay
đ
ổ
i
quy
ế
t
đị
nh c
ủ
a m
ỗ
i doanh nghi
ệ
p: vay v
ố

n
để
m
ở
r
ộ
ng s
ả
n xu
ấ
t hay cho vay
ti
ề
n
để
h
ưở
ng l
ã
i su
ấ
t, ho
ặ
c
đầ
u tư vào đâu th
ì
có l
ợ
i nh

ấ
t. Thông qua nh
ữ
ng
quy
ế
t
đị
nh c
ủ
a các cá nhân, doanh nghi
ệ
p l
ã
i su
ấ
t
ả
nh h
ưở
ng
đế
n m
ứ
c
độ
phát
tri
ể
n c

ũ
ng như cơ c
ấ
u c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế

đấ
t n
ướ
c.
1. Các l
ý
thuy
ế
t kinh t
ế
v
ề
b
ả
n ch
ấ
t c
ủ
a l
ã

i su
ấ
t
1.1. l
ý
thuy
ế
t c
ủ
a C.M
ác v
ề
l
ã
i su
ấ
t.

* L
ý
thuy
ế
t c
ủ
a M
ác v
ề
ngu
ồ
n g

ố
c, b
ả
n ch
ấ
t l
ã
i su
ấ
t trong n
ề
n kinh t
ế

hàng hoá TBCN
Qua qúa tr
ì
nh nghiên c
ứ
u b
ả
n ch
ấ
t c
ủ
a cntb Mác
đã
v
ạ
ch ra r

ằ
ng quy lu
ậ
t
giá tr
ị
th
ặ
ng dư t
ứ
c giá tr
ị
lao
độ
ng không c
ủ
a công nhân làm thuê t
ạ
o ra là quy
lu
ậ
t kinh t
ế
cơ b
ả
n c
ủ
a ch
ủ
nghia tư b

ả
n và ngu
ồ
n g
ố
c c
ủ
a m
ọ
i l
ã
i su
ấ
t
đề
u xu
ấ
t
ph
átt
ừ
gi
á tr
ị
th
ặ
ng d
ư.
Theo Mác, khi x
ã

h
ộ
i ptr th
ì
tư b
ả
n tài s
ả
n tách r
ờ
i Tư b
ả
n ch
ứ
c năng, t
ứ
c là
quy
ề
n s
ở
h
ữ
u tư b
ả
n tách r
ờ
i quy
ề
n s

ử
d
ụ
ng tư b
ả
n nhưng m
ụ
c đích c
ủ
a tư b
ả
n
là giá tr
ị
mang l
ạ
i giá tr
ị
th
ặ
ng dư th
ì
không thay
đổ
i. V
ì
v
ậ
y, trong x
ã

h
ộ
i phát
sinh quan h
ệ
dho vay và đi vay,
đã
là tư b
ả
n th
ì
sau m
ộ
t th
ờ
i gian giao cho nhà
t
ư b
ả
n
đi vay s
ử
d
ụ
ng, t
ư b
ả
n cho vay
đư
ợ

c ho
àn tr
ả
l
ạ
i cho ch
ủ
s
ở
h
ữ
u n
ó kèm
theo m
ộ
t giá tr
ị
tăng thêm g
ọ
i là l
ợ
i t
ứ
c.
V
ề
th
ự
c ch
ấ

t l
ợ
i t
ứ
c ch
ỉ
l
à m
ộ
t b
ộ
ph
ậ
n c
ủ
a gi
á tr
ị
th
ặ
ng d
ư mà nhà tư b
ả
n
đi vay ph
ả
i cho nhà tư b
ả
n vay. Trên th
ự

c t
ế
nó là m
ộ
t b
ộ
ph
ậ
n c
ủ
a lnh b
ì
nh
quân mà các nhà tư b
ả
n công thương nghi
ệ
p đi vay ph
ả
i chia cho các nhà tư b
ả
n
cho vay. Do đó nó là bi
ể
u hi
ệ
n quan h
ệ
bóc l
ộ

t tư b
ả
n ch
ủ
ngh
ĩ
a
đượ
c m
ở
r
ộ
ng
trong l
ĩ
nh v
ự
c phân ph
ố
i và giơí h
ạ
n t
ố
i đa c
ủ
a l
ợ
i t
ứ
c là lnh b

ì
nh quân, c
ò
n
gi
ớ
i h
ạ
n t
ố
i thi
ể
u th
ì
kh
ông có nhưng luôn l
ớ
n h
ơn không.
V
ì
v
ậ
y sau khi phân tích côg th
ứ
c chung c
ủ
a tư b
ả
n và h

ì
nh thái v
ậ
n
độ
ng
đầ
y
đủ
c
ủ
a tư b
ả
n Mác
đã
k
ế
t lu
ậ
n:”L
ã
i su
ấ
t là ph
ầ
n giá tr
ị
th
ặ
ng dư

đượ
c t
ạ
o ra
do k
ế
t qu
ả
b
óc l
ộ
t lao
đ
ộ
ng l
àm thuê b
ị
t
ư b
ả
n b
ị
t
ư b
ả
n
– ch
ủ
ng
ân hàng chi

ế
m
đo
ạ
t”.
* L
ý
thuy
ế
t c
ủ
a Mác v
ề
ngu
ồ
n g
ố
c, b
ả
n ch
ấ
t l
ã
i su
ấ
t trong n
ề
n kinh t
ế

XHCN
Các nhà kinh t
ế
h
ọ
c Mác xít nh
ì
n nh
ậ
n trong n
ề
n kinh t
ế
XHCN cùng v
ớ
i
tín d
ụ
ng, s
ự
t
ồ
n t
ạ
i c
ủ
a l
ã
i su
ấ

t và tác
độ
ng c
ủ
a nó do m
ụ
c đích khác quy
ế
t
đị
nh, đó là m
ụ
c đích tho
ả
m
ã
n
đầ
y
đủ
nh
ấ
t các nhu c
ầ
u c
ủ
a t
ấ
t c
ả

các thành viên
trong x
ã
h
ộ
i. L
ã
i su
ấ
t kh
ông ch
ỉ
l
à
đ
ộ
ng l
ự
c c
ủ
a t
ín d
ụ
ng m
à tác d
ụ
ng c
ủ
a n
ó

đố
i v
ớ
i nkt ph
ả
i bám sát các m
ụ
c tiêu kinh t
ế
. Trong XHCN không c
ò
n ph
ạ
m
trù tư b
ả
n và ch
ế

độ
ng
ườ
i bóc l
ộ
t ng
ườ
i song đi
ề
u đó không có ngh
ĩ

a là ta
không th
ể
xác
đị
nh b
ả
n ch
ấ
t c
ủ
a l
ã
i su
ấ
t. B
ả
n ch
ấ
t c
ủ
a l
ã
i su
ấ
t trong x
ã
h
ộ
i ch

ủ

ngh
ĩ
a là “giá c
ả
c
ủ
a v
ố
n cho vay mà nn sd v
ớ
i tư cách là công c
ụ
đi
ề
u hoà ho
ạ
t
đọ
ng h
ạ
ch to
án kinh t
ế
”

Qua nh
ữ
ng l

ã
i su
ấ
t lu
ậ
n trên ta th
ấ
y các nhà kinh t
ế
h
ọ
c Mác xít
đã
ch
ỉ
r
õ

ngu
ồ
n g
ố
c và b
ả
n ch
ấ
t l
ã
i su
ấ

t. Tuy nhiên quan đi
ể
m c
ủ
a h
ọ
không th
ể
hi
ệ
n
đượ
c vai tr
ò
c
ủ
a l
ã
i su
ấ
t và các bi
ế
n s
ố
kinh t
ế
v
ĩ
mô khác. ngày nay tr
ướ

c s
ự

đổ
v
ỡ
c
ủ
a h
ệ
th
ố
ng XHCN, cùng v
ớ
i chính sách làm giàu chính đáng , chính
s
ách thu hút
đ
ầ
u t
ư lâu dài…
đ
ã
kh
ông phù h
ợ
p
v
ớ
i c

ác chính sách tr
ư
ớ
c
đây v
ì

n
ó tôn tr
ọ
ng quy
ề
n l
ợ
i ng
ườ
i
đầ
u tư, ng
ườ
i có v
ố
n, th
ừ
a nh
ậ
n thu nh
ậ
p t
ừ

tư
b
ả
n.

1.2 L
ý
thuy
ế
t c
ủ
a J.M. Keynes v
ề
l
ã
i su
ấ
t:
J.M. KEYNES (1833-1946) nhà kinh t
ế
h
ọ
c n
ổ
i ti
ế
ng ng
ườ
i Anh cho r
ằ

ng
l
ã
i su
ấ
t không ph
ả
i là s
ố
ti
ề
n tr
ả
công cho vi
ệ
c ti
ế
t ki
ệ
m hay nh
ị
n chi tiêu v
ì
khi
tích tr
ữ
ti
ề
n m
ặ

t ng
ườ
i ta không nh
ậ
n
đượ
c m
ộ
t kho
ả
n tr
ả
công nào, ngay c
ả
khi
tr
ư
ờ
ng h
ợ
p t
ích tr
ữ
r
ấ
t nhi
ề
u ti
ề
n trong m

ộ
t kho
ả
ng th
ờ
i gian nh
ấ
t
đ
ị
nh n
ào đó.
V
ì
v
ậ
y: “L
ã
i su
ấ
t chính là s
ự
tr
ả
công cho s
ố
ti
ề
n vay, là ph
ầ

n th
ưở
ng cho “s
ở

thích chi tiêu tư b
ả
n”. l
ã
i su
ấ
t do đó c
ò
n
đượ
c g
ọ
i là s
ự
tr
ả
công cho s
ự
chia
l
ì
can v
ớ
i c
ủ

a c
ả
i, ti
ề
n t
ệ
.”
1.3 L
ý
thuy
ế
t c
ủ
a tr
ư
ờ
ng ph
ái tr
ọ
ng ti
ề
n v
ề
l
ã
i su
ấ
t:

M.Friedman,

đ
ạ
i di
ệ
n ti
êu bi
ể
u c
ủ
a tr
ư
ờ
ng ph
ái tr
ọ
ng ti
ề
n h
i
ệ
n
đ
ạ
i, c
ũ
ng c
ó
qu
ả
n đi

ể
m tương t
ự
J.M.KEYNES r
ằ
ng l
ã
i su
ấ
t là k
ế
t qu
ả
c
ủ
a ho
ạ
t
độ
ng ti
ề
n t
ệ
.
Tuy nhiên quan đi
ể
m c
ủ
a M. Friedman kh
ác cơ b

ả
n v
ớ
i Keynes
ở
vi
ệ
c x
ác
đ
ị
nh
vai tr
ò
c
ủ
a l
ã
i su
ấ
t. N
ừ
u Keynes cho r
ằ
ng c
ầ
u ti
ề
n là m
ộ

t hàm c
ủ
a l
ã
i su
ấ
t c
ò
n
M.Friedman d
ự
a vào nghiên c
ứ
u các tài li
ệ
u th
ự
c t
ế
th
ố
ng kê trong m
ộ
t th
ờ
i
gian dài, ông đi
đế
kh
ẳ

ng
đị
nh m
ứ
c l
ã
i su
ấ
t không có
ý
ngh
ĩ
a tác
độ
ng
đế
n
l
ư
ợ
ng c
ầ
u v
ề
ti
ề
n m
à c
ầ
u ti

ề
n bi
ể
u hi
ệ
n l
à m
ộ
t h
àm c
ủ
a thu nh
ậ
p v
à đưa ra khái
ni
ệ
m tính
ổ
n
đị
nh cao c
ủ
a c
ầ
u ti
ề
n t
ệ
.

Có th
ể
th
ấ
y r
ằ
ng : quan đi
ể
m coi l
ã
i su
ấ
t là k
ế
t qu
ả
ho
ạ
t
độ
ng c
ủ
a ti
ề
n t
ệ

đã

r

ấ
t thành công trong vi
ệ
c xác
đị
nh các nhân t
ố
c
ụ
th
ể

ả
nh h
ưở
ng
đế
n l
ã
i su
ấ
t tín
d
ụ
ng. Tuy nhiên h
ạ
n ch
ế
c
ủ

a cách ti
ế
p c
ậ
n này là suy b
ả
n ch
ấ
t c
ủ
a l
ợ
i t
ứ
c là
b
ả
n ch
ấ
t c
ủ
a ti
ề
n và d
ừ
ng l
ạ
i
ở
vi

ệ
c nghiên c
ứ
u c
ụ
th
ể
.
Tóm l
ạ
i, l
ã
i su
ấ
t là t
ỷ
l
ệ
% gi
ữ
a kho
ả
n ti
ề
n ng
ườ
i đi vay ph
ả
i tr
ả

thêm cho
ng
ư
ờ
i cho vay tr
ên t
ổ
ng s
ố
ti
ề
n vay
đ
ầ
u m
ộ
t th
ờ
i h
ạ
n nh
ấ
t
đ
ị
nh
đ
ể

đư

ợ
c sd ti
ề
n
vay đó.
2 - Các phép đo l
ã
i su
ấ
t
Phép đo chính xác nh
ấ
t là l
ã
i su
ấ
t hoàn v
ố
n. Nó là l
ã
i su
ấ
t làm cân b
ằ
ng giá
tr
ị
hi
ệ
n t

ạ
i c
ủ
a kho
ả
n ti
ề
n tr
ả
trong tương lai v
ớ
i giá tr
ị
hôm nay cu
ả
nó. V
ì
khái
ni
ệ
m ti
ề
m
ẩ
n trong vi
ệ
c t
ính l
ã
i su

ấ
t ho
àn v
ố
n c
ó
ý
ngh
ĩ
a t
ố
t v
ề
m
ặ
t kinh t
ế
. N
ó
tính cho 4 công c
ụ
th
ị
th
ị
tr
ườ
ng tín d
ụ
ng:

2.1. Vay đơn:
( )
n
n
i
PF
+= 1

F
n
: s
ố
ti
ề
n vay v
à l
ã
i thu v
ề
trong t
ương lai.
P,n,i: s
ố
ti
ề
n vay ban
đầ
u, th
ờ
i h

ạ
n vay tín d
ụ
ng và l
ã
i su
ấ
t
đơn.
2.2. Vay hoàn tr
ả
c
ố

đị
nh:
( ) ( ) ( )
n
i
FP
i
FP
i
FP
i
FP
TV
+
++
+

+
+
+
+
=
111
1
32
L

TV: toàn b
ộ
m
ón ti
ề
n vay

FP: s
ố
ti
ề
n tr
ả
c
ố

đị
nh hàng năm.
N: s
ố

năm cho t
ớ
i m
ã
n h
ạ
n
2.3. trái khoán coupon:
( ) ( ) ( )
n
i
F
i
C
i
C
i
C
Pb
+
++
+
+
+
+
+
=
111
1
32

L

Pb: gi
á trái khoán
C : Ti
ề
n coupon h
àng năm
F : M
ệ
nh giá trái khoán
n : s
ố
năm t
ớ
i ngày m
ã
n h
ạ
n.
2.4. Trái khoán gi
ả
m giá.
Pd
Pd
F
i
-
=

F: m
ệ
nh giá c
ủ
a trái khoán gi
ả
m giá
Pd: Giá hi
ệ
n th
ờ
i c
ủ
a trái khoán.
3. Phân bi
ệ
t l
ã
i su
ấ
t v
ớ
i m
ộ
t s
ố
ph
ạ
m trù kinh t
ế

khác:
3.1. l
ã
i su
ấ
t v
ớ
i gi
á c
ả


L
ã
i su
ấ
t
đượ
c coi là h
ì
nh thái bí
ẩ
n c
ủ
a giá c
ả
v
ố
n vay, v
ì

nó tr
ả
cho giá tr
ị

sd c
ủ
a v
ố
n vay - đó chính là kh
ả
năng
đầ
u tư sinh l
ờ
i ho
ặ
c đáp
ứ
ng nhu c
ầ
u tiêu
d
ùng. L
ã
i su
ấ
t c
ũ
ng bi

ế
n
đ
ộ
ng theo quan h
ệ
cung c
ầ
u tr
ên th
ị
tr
ư
ờ
ng v
ố
n nh
ư
giá c
ả
hàng hoá thông th
ườ
ng. Nhưng l
ã
i su
ấ
t là giá c
ả
cho quy
ề

n s
ử
d
ụ
ng mà
không ph
ả
i quy
ề
n s
ở
h
ữ
u, hơn n
ữ
a không ph
ả
i quy
ề
n s
ử
d
ụ
ng v
ĩ
nh vi
ễ
n mà ch
ỉ

trong m
ộ
t th
ờ
i gian nh
ấ
t
đị
nh. Thêm vào đó, l
ã
i su
ấ
t khôg ph
ả
i là bi
ể
u hi
ệ
n
b
ằ
ng ti
ề
n giá tr
ị
v
ố
n vay như giá c
ả
hàng hoá thông th

ườ
ng, mà nó
độ
c l
ậ
p
t
ương
đ
ố
i
– th
ư
ờ
ng nh
ỏ
h
ơn nhi
ề
u so v
ớ
i gi
á tr
ị
v
ố
n vay.

3.2. L
ã

i su
ấ
t v
ớ
i l
ợ
i t
ứ
c.
Đố
i v
ớ
i m
ộ
t ch
ứ
ng khoán b
ấ
t k
ỳ
, l
ợ
i t
ứ
c
đượ
c
đị
nh ngh
ĩ

a là ti
ề
n l
ã
i tr
ả
cho
ch
ủ
s
ở
h
ữ
u c
ộ
ng v
ớ
i nh
ữ
ng thay
đổ
i v
ề
giá tr
ị
c
ủ
a ch
ứ
ng khoán đó.

T
ỷ
su
ấ
t l
ợ
i t
ứ
c là t
ỷ
s
ố
l
ợ
i t
ứ
c chia cho giá mua.
V
í d
ụ
: M
ộ
t ng
ư
ờ
i mua m
ộ
t tr
ái khoán chính ph
ủ

m
ệ
nh gi
á 1 tri
ệ
u VND,
th
ờ
i h
ạ
n 5 năm, l
ã
i su
ấ
t 12% năm. sau m
ộ
t năm anh ta bán trái khoán đó v
ớ
i giá
1,2 tri
ệ
u VND.

Ti
ề
n l
ã
i: 12%*1.000.000 = 120.000 VND
L
ợ

i t
ứ
c ch
ứ
ng khoán:
(12%*1.000.000) + (1.200.000
– 1.000.000) = 320.000 VND.
T
ỷ
su
ấ
t l
ợ
i t
ứ
c: 320.000/1.000.000 = 32%
Qua ví d
ụ
trên ta có th
ể
th
ấ
y r
õ
s
ự
khác nhau gi
ữ
a l
ã

i su
ấ
t và l
ợ
i t
ứ
c c
ủ
a
m
ộ
t ch
ứ
ng khoán b
ấ
t k
ỳ
.
3.3.L
ã
i su
ấ
t th
ự
c v
ớ
i l
ã
i su
ấ

t danh ngh
ĩ
a.

T
ừ
lâu nay chúng ta
đã
quên m
ấ
t tác d
ụ
ng c
ủ
a l
ạ
m phát
đố
i v
ớ
i chi phí vay
m
ượ
n. Cái mà chúng ta g
ọ
i là l
ã
i su
ấ
t không k

ể

đế
n l
ạ
m phát c
ầ
n
đượ
c g
ọ
i m
ộ
t
c
ác chính xác hơn là l
ã
i su
ấ
t danh nghi
ã

đ
ể
ph
ân bi
ệ
t v
ớ
i l

ã
i su
ấ
t th
ự
c. L
ã
i su
ấ
t
danh ngh
ĩ
a là l
ã
i su
ấ
t cho ta bi
ế
t s
ẽ
thu
đượ
c bao nhiêu
đồ
ng hi
ệ
n hành v
ề
ti
ề

n
l
ã
i n
ế
u cho vay m
ộ
t trăm
đồ
ng trong m
ộ
t đơn v
ị
th
ờ
i gian(năm, tháng…). Như
v
ậ
y sau kho
ả
ng th
ờ
i gian đó ta s
ẽ
thu
đượ
c m
ộ
t kho
ả

n ti
ề
n g
ồ
m g
ố
c và l
ã
i. Tuy
nhiên giá c
ả
hàng hoá không ng
ứ
ng bi
ế
n
độ
ng do l
ạ
m phát, đi
ề
u chúng ta quan
t
âm là lúc đó s
ố
ti
ề
n g
ố
c v

à l
ã
i s
ẽ
mua
đư
ợ
c bao nhi
êu hàng hoá.
L
ã
i su
ấ
t th
ự
c là l
ã
i su
ấ
t danh ngh
ĩ
a
đượ
c ch
ỉ
nh l
ạ
i cho đúng theo nh
ữ
ng

thay
đổ
i d
ự
tính v
ề
m
ứ
c giá, th
ể
hi
ệ
n m
ứ
c l
ã
i theo s
ố
l
ượ
ng hàng hoá và d
ị
ch
v
ụ
.
M
ố
i quan h
ệ

gi
ữ
a l
ã
i su
ấ
t danh ngh
ĩ
a và l
ã
i su
ấ
t th
ự
c
đượ
c Fisher phát bi
ể
u
th
ông qua phương tr
ì
nh mang t
ên ông như sau:
L
ã
i su
ấ
t th
ự

c =
l
ã
i su
ấ
t danh ngh
ĩ
a
– t
ỷ
l
ệ
l
ạ
m ph
át d
ự
t
ính
Công th
ứ
c x
ác
đ
ị
nh l
ã
i su
ấ
t th

ự
c n
ày
đư
ợ
c s
ử
d
ụ
ng ph
ổ
bi
ế
n hi
ệ
n nay. Tuy
nhiên, công th
ứ
c này không chú
ý

đế
n t
ổ
ng l
ã
i thu
đượ
c ph
ả

i ch
ị
u thu
ế
thu
nh
ậ
p. N
ế
u tính
đế
n y
ế
u t
ố
thu
ế
th
ì
:
L
ã
i su
ấ
t th
ự
c = l
ã
i su
ấ

t danh ngh
ĩ
a – Thu
ế
thu nh
ậ
p biên th
ự
c t
ế
– T
ỷ

l
ệ
l
ạ
m ph
át d
ự
t
ính

II. CÁC NHÂN
TỐ

ẢNH

HƯỞNG

ĐẾN

LÃI

SUẤT

Như chúng ta
đã
bi
ế
t l
ã
i su
ấ
t tín d
ụ
ng ngân hàng
đượ
c xác
đị
nh trên cơ s
ở

cân b
ằ
ng cung c
ầ
u ti
ề
n g

ử
i, ti
ề
n cho vay trên th
ị
tr
ườ
ng. Do đó nh
ữ
ng nhân t
ố

ả
nh h
ư
ở
ng t
ớ
i h
ì
nh th
ái di
ễ
n bi
ế
n c
ủ
a l
ã
i su

ấ
t ch
ính là nh
ữ
ng nh
ân t
ố
t
ác
đ
ộ
ng
làm thay
đổ
i cung c
ầ
u ti
ề
n vay.
Phân tích di
ễ
n bi
ế
n l
ã
i su
ấ
t trên th
ị
tr

ườ
ng trái khoán (khuôn m
ẫ
u ti
ề
n vay)
và trên th
ị
tr
ườ
ng ti
ề
n t
ệ
(khuôn m
ẫ
u ưa thích ti
ề
n m
ặ
t) tuy có nh
ữ
ng
đặ
c đi
ể
m
khác nhau nhưng
đề
u mang l

ạ
i nh
ữ
ng k
ế
t qu
ả
tương đương nhau trong vi
ệ
c
xem xét v
ấ
n
đề
l
ã
i su
ấ
t
đượ
c xác
đị
nh như th
ế
nào.
Bây gi
ờ
s
ẽ
s

ử
d
ụ
ng t
ổ
ng h
ợ
p hai phương pháp: khuôn m
ẫ
u ti
ề
n vay và
khu
ôn m
ẫ
u ti
ề
n m
ặ
t,
đ
ồ
ng th
ờ
i ch
ú
ý

đ
ế

n nh
ữ
ng
đ
ặ
c
đi
ể
m c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
hi
ệ
n
đạ
i
để
phân tích các nhân t
ố

ả
nh h
ưở
ng t
ớ
i l
ã

i su
ấ
t.
1. C
ủ
a c
ả
i – tăng tr
ưở
ng.
Phân tích khuôn m
ẫ
u ti
ề
n m
ặ
t cho th
ấ
y khi c
ủ
a c
ả
i tăng lên trong th
ờ
i k
ỳ

tăng tr
ưở
ng kinh t

ế
c
ủ
a m
ộ
t chu k
ỳ
kinh t
ế
, l
ượ
ng c
ầ
u ti
ề
n s
ẽ
tăng do m
ọ
i ng
ườ
i
gia t
ăng tiêu dùng ho
ặ
c
đ
ầ
u t
ư hay ch

ỉ

đơn gi
ả
n l
à mu
ố
n gi
ữ
th
êm ti
ề
n l
àm nơi
tr
ữ
gía tr
ị
. K
ế
t qu
ả
là
đườ
ng c
ầ
u ti
ề
n d
ị

ch chuy
ể
n v
ề
bên ph
ả
i trong khi
đườ
ng
cung ti
ề
n do chính ph
ủ
quy đinhj
đườ
ng th
ẳ
ng
đứ
ng. Như v
ậ
y khuôn m
ẫ
u ti
ề
n
m
ặ
t phân tích di
ễ

n bi
ế
n l
ã
i su
ấ
t trên th
ị
tr
ườ
ng ti
ề
n t
ệ
đưa
đế
n k
ế
t lu
ậ
n: “Khi
c
ủ
a c
ả
i tăng lên trong giai đo
ạ
n tăng tr
ưở
ng c

ủ
a chu k
ỳ
kinh t
ế
(các bi
ế
n s
ố
khác
kh
ông
đ
ổ
i) l
ã
i su
ấ
t s
ẽ
t
ăng lên và ng
ư
ợ
c l
ạ
i”.

2. Kh
ả
năng sinh l
ờ
i d
ự
tính c
ủ
a các cơ h
ộ

đầ
u tư


L
ã
i su
ấ
t i
i
2
i
1

Ms
Md
1
Md
2
E
1
E
2
H
ì
nh 1.1: M
ô t
ả
m
ố
i li
ên h
ệ
gi
ữ
a t
ăng tr
ư
ở
ng v
à l
ã
i su
ấ

t. Khi c
ủ
a c
ả
i t
ăng lên
đườ
ng c
ầ
u ti
ề
n d
ị
ch chuy
ể
n sang ph
ả
i t
ừ
Md
1
đế
n Md
2
làm l
ã
i su
ấ
t t
ừ

i
1

đế
n i
2
càng có nhi
ề
u cơ h
ộ
i
đầ
u tư sinh l
ợ
i mà m
ộ
t doanh nghi
ệ
p d
ự
tính có th
ể

làm th
ì
doanh nghi
ệ
p s
ẽ
càng có nhi

ề
u
ý

đị
nh vay v
ố
n và tăng s
ố
dư vay n
ợ

nh
ằ
m t
ài tr
ợ
cho c
ác cu
ộ
c
đ
ầ
u t
ư này. Khi n
ề
n kinh t
ế

đang phát tri

ể
n nhanh c
ó
r
ấ
t nhi
ề
u cơ h
ộ
i
đầ
u tư
đượ
c trông
đợ
i là sinh l
ợ
i, do đó l
ượ
ng c
ầ
u ti
ề
n cho vay
ở
m
ỗ
i giá tr
ị
l

ã
i su
ấ
t tăng lên.








3. L
ạ
m ph
át d
ự
t
ính:
Như ta
đ
ã
bi
ế
t, chi ph
í th
ự
c c
ủ
a vi

ệ
c vay ti
ề
n
đư
ợ
c
đo m
ộ
t c
ách chính xác
hơn b
ằ
ng l
ã
i su
ấ
t th
ự
c là l
ã
i su
ấ
t danh ngh
ĩ
a tr
ừ
đi l
ạ
m phát d

ự
tính. Do đó m
ộ
t
l
ã
i su
ấ
t cho tr
ướ
c, khi l
ạ
m phta d
ự
tính tăng lên, chi phí th
ự
c hi
ệ
n vi
ệ
c vay ti
ề
n
gi
ả
m xu
ố
ng nên c
ầ
u ti

ề
n vay tăng lên. M
ặ
t khác khi l
ạ
m phát d
ự
tính tăng lên
th
ì
l
ợ
i t
ứ
c d
ự
tính c
ủ
a nh
ữ
ng kho
ả
n ti
ề
n g
ử
i gi
ả
m xu
ố

ng. Nh
ữ
ng ng
ườ
i cho vay
l
ậ
p t
ứ
c chuy
ể
n v
ố
n ti
ề
n t
ệ
v
ào m
ộ
t th
ị
tr
ư
ờ
ng kh
ác như th
ị
tr
ư

ờ
ng b
ấ
t
đ
ộ
ng s
ả
n
hay d
ự
tr
ữ
hang hoá, vàng b
ạ
c… K
ế
t qu
ả
l
ượ
ng cung tư b
ả
n cho vay gi
ả
m
đố
i
v
ớ

i b
ấ
t k
ỳ
l
ã
i su
ấ
t n
ào cho tr
ư
ớ
c.

Như m
ộ
t s
ự
thay
đổ
i v
ề
l
ạ
m phát d
ự
tính s
ẽ
tác
độ

ng
đế
n cung c
ầ
u tư b
ả
n
cho vay. C
ụ
th
ể
, tăng l
ạ
m phát d
ự
tính s
ẽ
làm tăng l
ã
i su
ấ
t do gi
ả
m l
ượ
ng cung
ứ
ng và tăng c
ầ
u v

ề
tư b
ả
n.




H
ì
nh 1.2:
ả
nh h
ưở
ng tăng kh
ả

năng sinh l
ờ
i d
ự
tính c
ủ
a các
c
ơ h
ộ
i
đ
ầ

u t
ư t
ớ
i l
ã
i su
ấ
t.
Đườ
ng c
ầ
u tăng d
ị
ch chuy
ể
n
t
ừ
D
1
t
ớ
i D
2
. l
ã
i su
ấ
t t
ằ

ng t
ừ
i
1
t
ớ
i i
2
. V
ở
y tăng cơ h
ộ
i
đầ
u tư
sinh l
ợ
i s
ẽ
làm tăng l
ã
i su
ấ
t do
t
ăng c
ầ
u v
ề
t

ư b
ả
n cho vay v
à
ng
ượ
c l
ạ
i.
L
ã
i su
ấ
t i



i
2
i
1

Md
1

Md
2

L
ượ

ng
tiÒn


S

H
ì
nh 1.2: Mô t
ả
m
ố
i liên h
ệ

gi
ữ
a l
ạ
m phát d
ự
tính và l
ã
i
su
ấ
t. L
ạ
m phát d
ự

tính tăng
d
ầ
n
đế
n c
ầ
u v
ề
tư b
ả
n cho vay
t
ăng t
ừ
D
1
đế
n D
2

đ
ồ
ng th
ờ
i
cung gi
ả
m t
ừ

S
1

đế
n S
2
, l
ã
i
su
ấ
t tăng t
ừ
i
1

đế
n i
2
L
ã
i su
ấ
t i



i
2
i

1

L
ượ
ng

S
1

S
2
D
1

D
2



4. Thay
đổ
i m
ứ
c giá
khi m
ứ
c giá tăng lên, cùng v
ớ
i m
ộ

t l
ượ
ng ti
ề
n như c
ũ
hàng mà nó mua
đượ
c
s
ẽ
ít hơn, ngh
ĩ
a là giá tr
ị

đồ
ng ti
ề
n b
ị
gi
ả
m xu
ố
ng.
Để
khôi ph
ụ
c l

ạ
i tài s
ả
n c
ủ
a
m
ì
nh dân chúng mu
ố
n gi
ữ
m
ộ
t l
ượ
ng ti
ề
n danh ngh
ĩ
a l
ớ
n hơn do đó làm
đườ
ng
c
ầ
u ti
ề
n d

ị
ch chuy
ể
n sang ph
ả
i. Đi
ề
u đó ch
ứ
ng t
ỏ
r
ằ
ng khi m
ự
c giá tăng lên,
các bi
ế
n s
ố
khác không
đổ
i, l
ã
i su
ấ
t s
ẽ
tăng.

5. Ho
ạ
t
độ
ng thu, chi c
ủ
a Nhà n
ướ
c
Ngân sách Nhà n
ướ
c v
ừ
a là ngu
ồ
n cung ti
ề
n g
ử
i v
ừ
a là ngu
ồ
n c

ầ
u ti
ề
n vay
đố
i v
ớ
i ngân hàng. Do đó, s
ự
thay
đổ
i gi
ữ
a thu, chi ngân sách Nhà n
ướ
c là m
ộ
t
trong nh
ữ
ng nh
ân t
ố

ả
nh h
ư
ở
ng
đ

ế
n l
ã
i su
ấ
t. Ng
ân sách b
ộ
i chi hay thu kh
ông
k
ị
p ti
ế
n
độ
s
ẽ
d
ẫ
n
đế
n l
ã
i su
ấ
t tăng.
Để
bù
đắ

p, chính ph
ủ
s
ẽ
vay dân b
ằ
ng cách
ph
át hành trái phi
ế
u. Nh
ư v
ậ
y l
ư
ợ
ng ti
ề
n trong d
ân chúng s
ẽ
b
ị
thu h
ẹ
p l
àm
tăng l
ã
i su

ấ
t.
Ngoài ra khi thâm h
ụ
t ngân sách
đã
tr
ự
c ti
ế
p làm c
ầ
u v
ề
qu
ỹ
cho vay trong
các
đị
nh ch
ế
tài chính tăng lên, trong khi cung l
ạ
i gi
ả
m và nâng cao l
ã
i su
ấ
t

ho
ặ
c ng
ườ
i dân d
ự
đoán l
ạ
m phát s
ẽ
tăng cao do Nhà n
ướ
c tăng kh
ố
i l
ượ
ng
cung
ứ
ng ti
ề
n t
ệ
, d
ẫ
n t
ớ
i vi
ệ
c g

ăm ti
ề
n l
ạ
i
đ
ể
mua t
ài s
ả
n kh
ác làm cung qu
ỹ

cho vay b
ị
gi
ả
m m
ộ
t cách tương
ứ
ng và l
ã
i su
ấ
t tăng lên.
Ms
L
ã

i su
ấ
t i


i
2
i
1
Md
1
Md
2
L
ượ
ng
t
iÒn

E
2
E
1
H
ì
nh 1.4: Quan h
ệ
gi
ữ
a m

ứ
c
giá và l
ã
i su
ấ
t P tăng là
m dÞch
chuy
ển tõ Md
1
đ
Õn d
2
, l
ã
i su
ấ
t
t
ă
ng tõ i
1

đ
Õn i
2
Tr
ườ
ng h

ợ
p b
ộ
i thu ngân sách s
ẽ
d
ẫ
n
đế
n l
ã
i su
ấ
t gi
ả
m do s
ự
v
ậ
n
độ
ng
ng
ượ
c l
ạ
i v
ớ
i tr
ườ

ng h
ợ
p chi ngân sách.
6. T
ỷ
giá h
ố
i đoái
T
ỷ
giá là giá c
ả
ti
ề
n t
ệ
c
ủ
a n
ướ
c này th
ể
hi
ệ
n b
ằ
ng đơn v
ị
ti
ề

n t
ệ
c
ủ
a n
ướ
c
khác. T
ỷ
giá do quan h
ệ
cung c
ầ
u trên th
ị
tr
ườ
ng ngo
ạ
i h
ố
i quy
ế
t
đị
nh và ch
ị
u
ả
nh h

ưở
ng c
ủ
a nhi
ề
u nhân t
ố
như giá c
ả
, thu
ế
… trong xu th
ế
toàn c
ầ
u hoá hi
ệ
n
nay làm cho không m
ộ
t qu
ố
c gia nào, n
ế
u mu
ố
n t
ồ
n t
ạ

i và phát tri
ể
n, l
ạ
i không
tham gia th
ự
c hi
ệ
n phân công lao
độ
ng và thương m
ạ
i qu
ố
c t
ế
. Thông qua quá
tr
ì
nh trao
đổ
i buôn bán gi
ữ
a các nv t
ỷ
giá h
ố
i đoái gi
ả

m, xu
ấ
t kh
ẩ
u tăng lên
ngu
ồ
n thu ngo
ạ
i t
ệ
t
ăng lên. Đi
ề
u
đó làm tăng cung ngo
ạ
i t
ệ
, t
ương đương v
ớ
i
vi
ệ
c tăng c
ầ
u n
ộ
i t

ệ
k
ế
t qu
ả
là làm l
ã
i su
ấ
t tăng lên.
B
ằ
ng cách l
ậ
p lu
ậ
n tương t
ự
, chúng ta s
ẽ
thu
đượ
c m
ộ
t m
ứ
c l
ã
i su
ấ

t n
ộ
i t
ệ

th
ấ
p hơn n
ế
u t
ỷ
giá h
ố
i đoán tăng lên,
đồ
ng n
ộ
i t
ệ
có giá hơn. Tóm l
ạ
i, khi m
ứ
c
giá c
ủ
a
đồ
ng ti
ề

n m
ộ
t n
ướ
c so v
ớ
i các nc khác gi
ả
m xu
ố
ng th
ì
m
ộ
t
ướ
c đoán
h
ợ
p l
ý
l
à l
ã
i su
ấ
t trong nc s
ẽ
t
ăng lên và ng

ư
ợ
c l
ạ
i.









7. L
ượ
ng ti
ề
n cung
ứ
ng
Qua phân tích trên cho th
ấ
y có r
ấ
t nhi
ề
u nhân t
ố

ả
nh h
ưở
ng
đế
n l
ã
i su
ấ
t
nhưng nhân t
ố

ả
nh h
ưở
ng l
ớ
n và nh
ạ
y c
ả
m v
ớ
i l
ã
i su
ấ
t là l
ượ

ng ti
ề
n cung
ứ
ng.
V
ậ
y l
ư
ợ
ng ti
ề
n cung
ứ
ng thay
đ
ổ
i th
ì
n
ó có tác
đ
ộ
ng
đ
ế
n l
ư
ợ
ng ti

ề
n cung
ứ
ng
như th
ế
nào?
e ($/đ)


e
2
e
1

D
1
(đ)
Q
S(đ)

D
2
(đ)

E ($/đ)


E
2

E
1
D(đ)
Q
S
1
(đ
)


S
2
(
đ
)

H
ì
nh 1.7: M
ô t
ả

khi
đồ
ng n
ộ
i t
ệ

gi

ả
m giá, e($/đ)
gi
ả
m làm xu
ấ
t
kh
ẩ
u tăng, S($)
tăng hay D(đ)
tăng làm
đồ
ng
n
ộ
i t
ệ
T
ăng giá
và l
ã
i su
ấ
t n
ộ
i
t
ệ
tăng

M
ộ
t s
ự
tăng lên c
ủ
a l
ượ
ng ti
ề
n cung
ứ
ng gây ra 4 tác
độ
ng
đố
i v
ớ
i l
ã
i su
ấ
t:
tác d
ụ
ng tính l
ỏ
ng, tác d
ụ
ng tính thu nh

ậ
p, tác d
ụ
ng m
ứ
c giá, tác d
ụ
ng l
ạ
m phát
d
ự
t
ính.
- Tác d
ụ
ng tính l
ỏ
ng cho bi
ế
t m
ộ
t s
ự
tăng lên c
ủ
a l
ượ
ng ti
ề

n cung
ứ
ng s
ẽ

làm gi
ả
m nh
ẹ
l
ã
i su
ấ
t, b
ở
i v
ì

đườ
ng cung ti
ề
n s
ẽ
d
ị
ch chuy
ể
n sang ph
ả
i.

- Tác d
ụ
ng thu nh
ậ
p ch
ỉ
ra r
ằ
ng do tăng l
ượ
ng ti
ề
n cung
ứ
ng s
ẽ
có
ả
nh t
ố
t
đế
n n
ề
n kinh t
ế
, s
ẽ
làm tăng thu nh
ậ

p khi đó l
ã
i su
ấ
t s
ẽ
tăng lên. V
ì

đườ
ng c
ầ
u
ti
ề
n lúc này s
ẽ
d
ị
ch chuy
ể
n sang ph
ả
i.
- Tác d
ụ
ng m
ứ
c giá cho bi
ế

t m
ộ
t s
ự
tăng l
ượ
ng ti
ề
n cung
ứ
ng s
ẽ
làm m
ứ
c
gi
á chung tăng lên và k
ế
t q
ủ
a l
ã
i su
ấ
t c
ân b
ằ
ng t
ăng.
- Tác d

ụ
ng l
ạ
m phát d
ự
tính: s
ự
tăng lên l
ượ
ng ti
ề
n cung wngs s
ẽ
làm dân
cúng d
ự
tính m
ộ
t m
ứ
c l
ạ
m phát cao hưn trong tương lai. K
ế
t qu
ả
là l
ã
i su
ấ

t tăng
lên.
Trong 4 tác d
ụ
ng trên ch
ỉ
có tác d
ụ
ng tính l
ỏ
ng ch
ỉ
ra r
ằ
ng m
ộ
t s
ự
tăng lên
c
ủ
a l
ư
ợ
ng ti
ề
n cung
ưngs s
ẽ
l

àm gi
ả
m l
ã
i su
ấ
t trong khi c
ác tác d
ụ
ng kh
ác th
ì

ng
ượ
c l
ạ
i. Nghiên c
ứ
u th
ự
c ti
ễ
n cho th
ấ
y tác d
ụ
ng thu nh
ậ
p, m

ứ
c giá và l
ạ
m
phát d
ự
tính v
ượ
t tr
ộ
i so v
ớ
i tính l
ỏ
ng.
V
ì
v
ậ
y m
ộ
t s
ự
tăng l
ượ
ng ti
ề
n cung
ứ
ng d

ẫ
n
đế
n vi
ệ
c tăng l
ã
i su
ấ
t trong dài
h
ạ
n.
III. V
AI
TRÒ

C
ỦA

LÃI

SU
ẤT

TRONG
N
ỀN

KINH

T
Ế

1. L
ã
i Su
ấ
t v
ớ
i qu
á tr
ì
nh huy
đ
ộ
ng v
ố
n.

L
ý
thuy
ế
t v
à th
ự
c ti
ễ
n
đ

ề
u cho th
ấ
y
đ
ể
ph
át tri
ể
n kinh t
ế
c
ầ
n ph
ả
i c
ó v
ố
n v
à
th
ờ
i gian. Các n
ướ
c tư b
ả
n phát tri
ể
n ph
ả

i m
ấ
t hàng trăm năm phát tri
ể
n công
nghi
ệ
p và quá tr
ì
nh lâu dài tích t
ụ
v
ố
n t
ừ
s
ả
n xu
ấ
t và tiêu dùng.
Đố
i v
ớ
i Vi
ệ
t
Nam trên con
đườ
ng phát tri
ể

n kinh t
ế
th
ì
v
ấ
n
đề
tích lu
ỹ
và s
ử
d
ụ
ng v
ố
n có
t
ầ
m quan tr
ọ
ng
đặ
c bi
ệ
t c
ả
v
ề
phương pháp nh

ậ
n th
ứ
c và ch
ỉ

đạ
o th
ự
c ti
ễ
n. V
ì

v
ậ
y ch
ính sách l
ã
i su
ấ
t c
ó vai tr
ò
h
ế
t s
ứ
c quan tr
ọ

ng trong vi
ệ
c huy
đ
ộ
ng ngu
ồ
n
v
ố
n nhàn r
ỗ
i trong x
ã
h
ộ
i và cacs t
ổ
ch
ứ
c kinh t
ế

đả
m b
ả
o đúng
đị
nh h
ướ

ng v
ố
n
trong n
ướ
c là quy
ế
t
đị
nh, v
ố
n ngoài n
ướ
c là quan tr
ọ
ng trong chi
ế
n l
ượ
c CNH-
HĐH n
ướ
c ta hi
ệ
n nay.
Vi
ệ
c áp d
ụ
ng m

ộ
t chính sách l
ã
i su
ấ
t h
ợ
p l
ý

đả
m b
ả
o nguyên t
ắ
c: l
ã
i su
ấ
t
ph
ả
i bo
ả
t
ồ
n
đượ
c giá tr
ị

v
ố
n vay,
đả
m b
ả
o tích lu
ỹ
cho c
ả
ng
ườ
i cho vay và
ng
ư
ờ
i
đi vay. C
ụ
th
ể
:

+ T
ỷ
l
ệ
l
ạ
m phát< l

ã
i su
ấ
t ti
ề
n g
ử
i < l
ã
i su
ấ
t ti
ề
n vay < t
ỷ
su
ấ
t l
ợ
i nhu
ậ
n
b
ì
nh quân.
+ L
ã
i su
ấ
t ng

ắ
n h
ạ
n < l
ã
i su
ấ
t dài h
ạ
n (
đố
i v
ớ
i c
ả
ti
ề
n g
ử
i và ti
ề
n vay)
2. L
ã
i su
ấ
t v
ớ
i qu
á tr

ì
nh
đ
ầ
u t
ư
Qu
á tr
ì
nh
đầ
u tư c
ủ
a doanh nghi
ệ
p vào tài s
ả
n c
ố

đị
nh
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n khi
mà h
ọ

d
ự
tính l
ợ
i nhu
ậ
n thu
đượ
c t
ừ
ta
ì
s
ả
n c
ố

đị
nh này nhi
ề
u hơn s
ố
l
ã
i ph
ả
i
tr
ả
cho c

ác kho
ả
n
đi vay
đ
ể

đ
ầ
u t
ư. Do đó khi l
ã
i su
ấ
t xu
ố
ng th
ấ
p c
ác h
ã
ng kinh
doanh có đi
ề
u ki
ệ
n ti
ế
n hành m
ở

r
ộ
ng đâu tư và ng
ượ
c l
ạ
i. Trong môi tr
ườ
ng
ti
ề
n t
ệ
hoàn ch
ỉ
nh, ngay c
ả
khi m
ộ
t doanh nghi
ệ
p th
ừ
a v
ố
n th
ì
chi tiêu
đầ
u tư có

k
ế
ho
ạ
ch v
ẫ
n b
ị

ả
nh h
ưở
ng b
ở
i l
ã
i su
ấ
t, b
ở
i v
ì
thay cho vi
ệ
c
đầ
u tư vào m
ở
r
ộ

ng
s
ả
n xu
ấ
t doanh nghi
ệ
p có th
ể
mua ch
ứ
ng khoán hay g
ử
i vào ngân hàng n
ế
u l
ã
i
su
ât c
ủ
a n
ó cao
Đặ
c bi
ệ
t trong th
ờ
i k
ỳ

n
ề
n kinh t
ế
b
ị

đì
nh tr
ệ
, hàng hoá
ứ

đọ
ng và xu
ố
ng
giá, có d
ấ
u hi
ệ
u th
ừ
a v
ố
n và áp l
ự
c l
ạ
m phát th

ấ
p c
ầ
n ph
ả
i h
ạ
l
ã
i su
ấ
t v
ì
nguyên
t
ắ
c cơ b
ả
n là l
ã
i su
ấ
t ph
ả
i nh
ỏ
hơn l
ợ
i nhu
ậ

n b
ì
nh quân c
ủ
a
đầ
u tư, s
ự
chênh
l
ệ
ch này s
ẽ
t
ạ
o
độ
ng l
ự
c cho các doanh nghi
ệ
p m
ở
r
ộ
ng quy mô
đầ
u tư.
M
ố

i qu
an h
ệ
gi
ữ
a
đ
ầ
u t
ư và l
ã
i su
ấ
t
đư
ợ
c th
ể
hi
ệ
n qua
đ
ồ
th
ị
sau:

3. L
ã
i su
ấ
t v
ớ
i tiêu dùng và ti
ế
t ki
ệ
m:
Thu nh
ậ
p c
ủ
a m
ộ
t h
ộ
gia
đì
nh th
ườ
ng
đượ
c chia thành hai b
ộ

ph
ậ
n: tiêu
dùng và ti
ế
t ki
ệ
m. T
ỷ
l
ệ
phân chia này ph
ụ
thu
ộ
c vào nhi
ề
u nhân t
ố
như thu
L
ã
i su
ấ
t

Đ
ầ
u tư
i

1
I
2
I
1
I = I – b*i
i
2
_

H
ì
nh 1.8: Bi
ể
u di
ễ
n
m
ố
i quan h
ệ
t
ỷ
l
ệ

nghÞch giữ
a
đầ
u tư

và l
ã
i su
ấ
t.
nh
ậ
p, v
ấ
n
đề
hàng hoá lâu b
ề
n và tín d
ụ
ng tiêu dùng, hi
ệ
u qu
ả
c
ủ
a ti
ế
t ki
ệ
m
trong đó l
ã
i su
ấ

t có tác d
ụ
ng tích c
ự
c t
ớ
i các nhân t
ố
đó.
Khi l
ã
i su
ấ
t th
ấ
p chi ph
í tín d
ụ
ng ti
êu dùng th
ấ
p, ng
ư
ờ
i ta vay nhi
ề
u cho
vi
ệ
c tiêu dùng hàng hoá ngh

ĩ
a là tiêu dùng nhi
ề
u hơn. khi l
ã
i su
ấ
t cao đem l
ạ
i
thu nh
ậ
p t
ừ
kho
ả
n ti
ề
u
để
dành nhi
ề
u hơn s
ẽ
khuy
ế
n khích ti
ế
t ki
ệ

m, do đó ti
ế
t
ki
ệ
m tăng.
4. L
ã
i su
ấ
t v
ớ
i t
ỷ
gi
á h
ố
i
đoái và ho
ạ
t
đ
ộ
ng xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u

T
ỷ
giá ch
ị
u
ả
nh h
ưở
ng c
ủ
a s
ự
thay
đổ
i l
ã
i su
ấ
t ti
ề
n g
ử
i n
ộ
i t
ệ
và ngo
ạ
i t

ệ
.
S
ự
thay
đổ
i l
ã
i su
ấ
t ti
ề
n g
ử
i n
ộ
i t
ệ

ở
đây là s
ự
thay
đổ
i trong l
ã
i su
ấ
t danh ngh
ĩ

a.
N
ừ
u l
ã
i su
ấ
t danh ngh
ĩ
a t
ăng do t
ỷ
l
ệ
l
ạ
m ph
át tăng (l
ã
i su
ấ
t th
ự
c kh
ông
đ
ổ
i)
th
ì

t
ỷ
giá gi
ả
m. N
ế
u l
ã
i su
ấ
t danh ngh
ĩ
a tăng do l
ã
i su
ấ
t th
ự
c t
ế
tăng (t
ỷ
l
ệ
l
ạ
m
phát không
đổ
i) th

ì
t
ỷ
giá tăng. khi t
ỷ
giá
đồ
ng ngo
ạ
i t
ệ
tăng
đồ
ng n
ộ
i t
ệ
s
ẽ

gi
ả
m giá (t
ỷ
giá gi
ả
m) và ng
ượ
c l
ạ

i.
+ Vai tr
ò
c
ủ
a l
ã
i su
ấ
t trong n
ướ
c v
ớ
i quá tr
ì
nh Xu
ấ
t Nh
ậ
p Kh
ẩ
u: khi l
ã
i su
ấ
t
th
ự
c t
ế

t
ăng lên làm cho t
ỷ
gi
á h
ố
i
đoái tăng lên. t
ỷ
gi
á h
ố
i
đoái cao hơn làm
hàng hoá c
ủ
a nc đó
ở
n
ướ
c ngoài tr
ở
nên
đắ
t hơn lên và hàng hoá n
ướ
c ngoài
ở

n

ướ
c đó s
ẽ
tr
ở
nên r
ẻ
hơn, d
ẫ
n
đế
n gi
ả
m xu
ấ
t kh
ẩ
u r
ò
ng. M
ố
i quan h
ệ
này
đượ
c
bi
ể
u th
ị

b
ở
i
đồ
th
ị
sau:






+ Vai tr
ò
c
ủ
a l
ã
i su
ấ
t n
ướ
c ngoài v
ớ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u r

ò
ng:
Khi l
ã
i su
ấ
t ti
ề
n g
ử
i b
ằ
ng ngo
ạ
i t
ệ
tăng lên,
đườ
ng l
ợ
i t
ứ
c d
ự
tính c
ủ
a
đồ
ng
ngo

ạ
i t
ệ
d
ị
ch chuy
ể
n sang ph
ả
i l
àm gi
ả
m t
ỷ
gi
á h
ố
i
đoái. Hàng xu
ấ
t kh
ẩ
u tr
ở

nên r
ẻ
hơn so v
ớ
i các qu

ố
c gia khác.

L
ã
i su
ấ
t


i
1
NX
2
NX
1

NX = NX(i)
i
2
H
ì
nh 1.9: V
ớ
i m
ộ
t m
ứ
c l
ã

i su
ấ
t
th
ự
c t
ế
th
ấ
p, t
ỷ
giá th
ấ
p và xu
ấ
t
kh
ẩ
u r
ò
ng cao v
ớ
i m
ứ
c l
ã
i su
ấ
t
cao t

ỷ
giá cao và xu
ấ
t kh
ẩ
u r
ò
ng
th
ấ
p









5. L
ã
i su
ấ
t v
ớ
i l
ạ
m ph
át

L
ý
lu
ậ
n và th
ự
c ti
ễ
n
đã
th
ừ
a nh
ậ
n m
ố
i quan h
ệ
ch
ặ
t ch
ẽ
gi
ữ
a l
ã
i su
ấ
t và l
ạ

m
phát. Fishes ch
ỉ
ra r
ằ
ng l
ã
i su
ấ
t tăng cao trong th
ờ
i k
ỳ
l
ạ
m phát, do đó l
ã
i su
ấ
t
đượ
c s
ử
d
ụ
ng
để
đi
ề
u ch

ỉ
nh l
ạ
m phát c
ụ
th
ể
tăng l
ã
i su
ấ
t, thu h
ẹ
p
đượ
c l
ượ
ng
ti
ề
n trong lưu thông, l
ạ
m phát
đượ
c k
ì
m ch
ế

Tuy nhi

ên, dùng l
ã
i su
ấ
t
đ
ể
ch
ố
ngl
ạ
m ph
át không th
ể
duy tr
ì
l
âu dài v
ì
n
ó s
ẽ

làm gi
ả
m
đầ
u tư, t
ổ
ng c

ầ
u, s
ả
n l
ượ
ng. Do v
ậ
y ph
ả
i k
ế
t h
ợ
p nó v
ớ
i các công c
ụ

khác.
6. L
ã
i su
ấ
t v
ớ
i quá tr
ì
nh phân b
ổ
các ngu

ồ
n l
ự
c.
T
ấ
t c
ả
các ngu
ồ
n l
ự
c
đề
u có tính khan hi
ế
m. V
ấ
n
đề
là x
ã
h
ộ
i ph
ả
i phân b
ổ

v

à s
ử
d
ụ
ng c
ác ngu
ồ
n l
ự
c sao cho hi
ệ
u qu
ả
. Nghi
ên c
ứ
u trong n
ề
n kinh t
ế
th
ị

tr
ườ
ng cho th
ấ
y giá c
ả
đóng vai tr

ò
c
ự
c k
ỳ
quan tr
ọ
ng trong vi
ệ
c phân b
ổ
các
ngu
ồ
n l
ự
c gi
ữ
a c
ác ngành kinh t
ế
. Nh
ư ta
đ
ã
bi
ế
t, l
ã
i su

ấ
t l
à m
ộ
t lo
ạ
i gi
á c
ả
,
ngh
ĩ
a là l
ã
i su
ấ
t có vai tr
ò
phân b
ổ
hi
ệ
u qu
ả
các ngu
ồ
n l
ự
c khan hi
ế

m c
ủ
a x
ã

h
ộ
i.
Để
quy
ế
t
đị
nh
đầ
u tư vào m
ộ
t ngành kinh t
ế
m
ộ
t d
ự
án hay m
ộ
t tài s
ả
n nào
đó chúng ta
đề

u ph
ả
i quan tâm
đế
n s
ự
chênh l
ệ
ch gi
ữ
a giá tr
ị
t
ỷ
su
ấ
t l
ợ
i t
ứ
c thu
đượ
c v
ớ
i chi phí ban
đầ
u. Đi
ề
u này có ngh
ĩ

a là ph
ả
i xem vi
ệ
c
đầ
u tư này có
mang l
ạ
i l
ợ
i nhu
ậ
n hay kh
ông và có
đ
ả
m b
ả
o hi
ệ
u qu
ả
kinh doanh
đ
ể
tr
ả
kho
ả

n
ti
ề
n l
ã
i c
ủ
a s
ố
ti
ề
n vay cho chi phí ban
đầ
u hay không. Khi quy
ế
t
đị
nh
đầ
u tư
vào m
ộ
t ngành kinh t
ế
, m
ộ
t d
ự
án hay m
ộ

t tài s
ả
n ta ph
ả
i quan tâm t
ớ
i chênh
e(USD/VND)
i
1
L
ợ
i t
ứ
c d
ự tÝnh

RET1
i
2

RET2

H
ì
nh 1.10: L
ã
i su
ấ
t

n
ướ
c ngoài tăng,
đườ
ng l
ợ
i t
ứ
c d
ự

tÝnh
c
ủ
a
đồ
ng ngo
ạ
i
t
ệ dÞch chuyể
n sang
ph
ả
i, và TGHĐ gi
ả
m
l
ệ
ch gi

ữ
a l
ợ
i nhu
ậ
n đem l
ạ
i và s
ố
ti
ề
n vay ph
ả
i tr
ả
. Khi chênh l
ệ
ch này là
dương, th
ì
ngu
ồ
n l
ự
c s
ẽ

đượ
c phân b
ổ

t
ớ
i đó và là s
ự
phân b
ổ
hi
ệ
u qu
ả
.
7. L
ã
i su
ấ
t vai tr
ò
c
ủ
a n
ó
đ
ố
i v
ớ
i Ng
ân Hàng Thương m
ạ
i

NHTM v
ớ
i hai nghi
ệ
p v
ụ
chính trong ho
ạ
t
độ
ng kinh doanh c
ủ
a m
ì
nh là
huy
độ
ng v
ố
n và s
ử
d
ụ
ng v
ố
n
đã
ph
ả
n ánh quy mô ho

ạ
t
độ
ng c
ủ
a các NHTM.
V
ớ
i phương châm “đi vay
để
cho vay”, NHTM huy
độ
ng v
ố
n t
ạ
m th
ờ
i nhàn r
ỗ
i
trong các doanh nghi
ệ
p và dân cư
để
cho vay phát tri
ể
n kinh t
ế
và các nhu c

ầ
u
tiêu dùng khác c
ủ
a nhân dân.
Để
huy
độ
ng v
ố
n và cho vay có hi
ệ
u qu
ả
, NHTM
ph
ả
i xác
đị
nh l
ã
i su
ấ
t ti
ề
n g
ử
i và l
ã
i su

ấ
t ti
ề
n vay m
ộ
t cách h
ợ
p l
ý
. N
ừ
u l
ã
i su
ấ
t
huy
đ
ộ
ng ti
ề
n g
ử
i qu
á th
ấ
p th
ì
kh
ông khuy

ế
n kh
ích các doanh nghi
ệ
p v
à dân cư
g
ử
i ti
ề
n vào, d
ẫ
n
đế
n NHTM không
đủ
v
ố
n cho vay
để
đáp
ứ
ng yêu c
ầ
u khách
hàng.
L
ã
i su
ấ

t Ngân hàng là nhân t
ố
quan tr
ọ
ng quy
ế
t
đị
nh k
ế
t qu
ả
ho
ạ
t
độ
ng kinh
doanh c
ủ
a NHTM và khách hàng. N
ừ
u l
ã
i su
ấ
t h
ợ
p l
ý
s

ẽ
là
đò
n b
ẩ
y quan tr
ọ
ng
th
úc
đ
ẩ
y s
ả
n xu
ấ
t l
ưu thông hàng hoá phát tri
ể
n v
à ng
ư
ợ
c l
ạ
i. B
ở
i v
ậ
y l

ã
i su
ấ
t
Ngân hàng v
ừ
a là công c
ụ
qu
ả
n l
ý
v
ĩ
mô c
ủ
a Nhà n
ướ
c v
ừ
a là công c
ụ
đi
ề
u
hành vi mô c
ủ
a các NHTM.
Do v
ậ

y, khi huy
độ
ng ti
ề
n g
ử
i mà v
ớ
i l
ã
i su
ấ
t th
ấ
p th
ì
không khuy
ế
n khích
doanh nghi
ệ
p và dân cư g
ử
i ti
ề
n nhàn r
ỗ
i vào ngân hàng, s
ẽ
d

ẫ
n
đế
n h
ậ
u qu
ả
là
NHTM kh
ông
đ
ủ
v
ố
n
đ
ể
cho vay
đáp
ứ
ng y
êu c
ầ
u vay v
ố
n c
ủ
a kh
ách hàng.
Ng

ượ
c l
ạ
i, n
ế
u l
ã
i su
ấ
t cho vay cao, các doanh nghi
ệ
p s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh
kh
ông có l
ã
i ho
ặ
c l
ã
i qu
á th
ấ
p s
ẽ
thu h
ẹ

p s
ả
n xu
ấ
t ho
ặ
c ng
ừ
ng ho
ạ
t
đ
ộ
ng
đ
ể
g
ử
i
v
ố
n vào ngân hàng.
P
HẦN
II.
C
ÁC CHÍNH SÁCH
LÃI

SU

ẤT

ĐƯ
ỢC

TH
ỰC

HI
ỆN

Ở

VN TRONG
THỜI
GIAN QUA
I . Giai đo
ạ
n t
ừ
tháng 3/1989 tr
ở
v
ề
tr
ướ
c.
Đây là th
ờ
i k

ỳ
đi
ề
u hành l
ã
i su
ấ
t theo cơ ch
ế
l
ã
i su
ấ
t th
ự
c âm, chính sách l
ã
i
su
ấ
t c
ứ
ng nh
ắ
c b
ị
áp
đặ
t theo ki
ể

u hành chính. Tuy ngân hàng Nhà n
ướ
c
đã
có
nh
ữ
ng đi
ề
u ch
ỉ
nh theo t
ừ
ng th
ờ
i k
ỳ
nh
ữ
ng do giai đo
ạ
n này có l
ạ
m phát phi m
ã

nên l
ã
i su
ấ

t luôn trong t
ì
nh tr
ạ
ng âm. Ngh
ĩ
a là:
+ L
ã
i su
ấ
t ti
ề
n g
ử
i < m
ứ
c l
ạ
m phát
+ L
ã
i su
ấ
t cho vay < l
ã
i su
ấ
t huy
đ

ộ
ng < m
ứ
c l
ạ
m ph
át
Chính sách l
ã
i su
ấ
t như v
ậ
y
đã
có tác
độ
ng x
ấ
u
đế
n hd c
ủ
a NHTM và doanh
nghi
ệ
p.
1.
Đố
i v

ớ
i NHTM
- Chính sách l
ã
i su
ấ
t c
ứ
ng nh
ắ
c khi
ế
n cho các NHTM không linh ho
ạ
t trong
ho
ạ
t
đ
ộ
ng t
ín d
ụ
ng tr
ư
ớ
c m
ọ
i bi
ế

n
đ
ộ
ng c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
.

- L
ã
i su
ấ
t tín d
ụ
ng luôn
ở
m
ứ
c quy
đị
nh b
ắ
t bu
ộ
c nên không khuy
ế
n khích

c
ạ
nh tranh lành m
ạ
nh gi
ữ
a các NHTM.
- L
ã
i su
ấ
t ti
ề
n g
ử
i < l
ạ
m phát nên không khuy
ế
n khích ng
ườ
i dân và các t
ổ

ch
ứ
c g
ử
i ti
ề

n vào ngân hàng. Do đó ch
ỉ
huy
độ
ng
đượ
c v
ố
n ng
ắ
n h
ạ
n mà l
ạ
i
cho vay trung v
à dài h
ạ
n, k
ế
t qu
ả
l
à l
ỗ
.

-
L
ã

i su
ấ
t cho vay < l
ã
i su
ấ
t huy
độ
ng v
ố
n và m
ứ
c l
ạ
m phát nên ngân hàng
trong t
ì
nh tr
ạ
ng bao c
ấ
p
đ
ố
i v
ớ
i doanh nghi
ệ
p vay v
ố

n v
à thông qua h
ệ
th
ố
ng
tín d
ụ
ng l
ã
i su
ấ
t th
ấ
p luôn trong t
ì
nh tr
ạ
ng l
ỗ
ho
ạ
t
độ
ng Ngân hàng không
ổ
n
đị
nh.
2.

Đố
i v
ớ
i doanh nghi
ệ
p.
- V
ì
l
ã
i su
ấ
t cho vay < l
ạ
m phát nên các doanh nghi
ệ
p th
ị
nhau vay v
ố
n, t
ì
m
m
ọ
i c
ách , m
ọ
i c
ơ h

ộ
i vay v
ố
n
đ
ể

đư
ợ
c h
ư
ở
ng bao c
ấ
p.

- doanh nghi
ệ
p vay nhi
ề
u nhưng l
ợ
i nhu
ậ
n thu
đượ
c không ph
ả
i do s
ả

n xu
ấ
t
kinh doanh mà do h
ưở
ng bao c
ấ
p c
ủ
a NHTM t
ạ
o m
ứ
c l
ợ
i nhu
ậ
n gi
ả
cho các
doanh nghi
ệ
p.

II. T
ừ
tháng 3/1989
đế
n 1993
Chính sách l

ã
i su
ấ
t th
ự
c dương
đã
phát huy hi
ệ
u qu
ả
v
ớ
i l
ã
i su
ấ
t ti
ế
t ki
ệ
m
không k
ỳ
h
ạ
n là 109% năm, l
ã
i su
ấ

t ti
ế
t ki
ệ
m 3 tháng là 12% tháng, huy
độ
ng
đượ
c ngu
ồ
n v
ố
n nhàn r
ỗ
i trong dân cư, có nh
ữ
ng
ả
nh h
ưở
ng tích c
ự
c và tiêu
c
ự
c t
ớ
i NHTM và doanh nghi
ệ
p.

1. Tác
độ
ng tích c
ự
c c
ủ
a chính sách l
ã
i su
ấ
t th
ự
c dương.
*
Đ
ố
i v
ớ
i NHTM

Chuy
ể
n t
ừ
l
ã
i su
ấ
t âm sang l
ã

i su
ấ
t dương t
ứ
c là ngành ngân hàng
đã
t
ừ
ng
b
ướ
c th
ự
c hi
ệ
n m
ộ
t cách nh
ấ
t quán
đẳ
ng th
ứ
c quan tr
ọ
ng trong cơ ch
ế
th
ị

tr
ườ
ng: l
ã
i su
ấ
t cho vay tín d
ụ
ng> l
ã
i su
ấ
t ti
ề
n g
ử
i ti
ế
t ki
ệ
m> t
ỷ
l
ệ
l
ạ
m phát. Do
đó NHTM không c
ò
n ph

ả
i bao c
ấ
p
đố
i v
ớ
i các doanh nghi
ệ
p vay v
ố
n thông qua
t
ín d
ụ
ng n
ữ
a.

L
ã
i su
ấ
t th
ự
c dương cao
đã
thu hút m
ộ
t s

ố
l
ượ
ng ti
ề
n g
ử
i l
ớ
n vào các ngân
hàng làm l
ượ
ng ti
ề
n d
ự
tr
ữ
cu
ả
các ngân hàng tăng cao đáp
ứ
ng
đượ
c nhu c
ầ
u
vay v
ố
n c

ủ
a doanh nghi
ệ
p.
*
Đố
i v
ớ
i doanh nghi
ệ
p.
L
ã
i su
ấ
t ti
ề
n g
ử
i cao d
ẫ
n
đ
ế
n l
ã
i su
ấ
t cho vay cao bu
ộ

c c
ác doanh nghi
ệ
p
ph
ả
i cân nh
ắ
c vi
ệ
c vay v
ố
n
đầ
u tư, ph
ả
i xem xét và l
ự
a ch
ọ
n các phương án
đầ
u
t
ư có hi
ệ
u qu
ả
nh
ấ

t.

Cơ c
ấ
u t
ổ
ch
ứ
c các doanh nghi
ệ
p
đượ
c t
ổ
ch
ứ
c m
ộ
t cách h
ợ
p l
ý
hơn, gi
ả
m
thi
ể
u b
ộ
ph

ậ
n qu
ả
n l
ý
c
ồ
ng k
ề
nh
để
gi
ả
m thi
ể
u chi phí.
2. Tác
độ
ng tiêu c
ự
c
*
Đố
i v
ớ
i NHTM.
Do l
ã
i su
ấ

t ti
ề
n g
ử
i cao d
ẫ
n
đ
ế
n l
ã
i su
ấ
t cho
vay cao nên càng khuy
ế
n kh
ích
g
ử
i ti
ề
n hơn là vay ti
ề
n. Bên c
ạ
nh đó, l
ã
i su
ấ

t th
ự
c dương cao c
ủ
a ngân hàng
đem l
ạ
i kh
ả
năng thu
đượ
c l
ợ
i nhu
ậ
n > là đưa ti
ề
n vào
đầ
u tư mà r
ủ
i ro l
ạ
i thâp
nên c
ũ
ng khuy
ế
n khích cac doanh nghi
ệ

p g
ử
i ti
ề
n vào ngân hàng vay gi
ả
m d
ẫ
n
đế
n tài s
ả
n n
ợ
trong b
ả
ng cân
đố
i c
ủ
a NHTM l
ớ
n hơn tài s
ả
n có. Như v
ậ
y cho
dùngls th
ự
c dương th

ì
chưa ch
ắ
c ch
ắ
n NHTM
đã
ho
ạ
t
độ
ng kinh doanh có l
ã
i.
*
Đ
ố
i v
ớ
i doanh nghi
ệ
p.

L
ã
i su
ấ
t vay v
ố
n không khuy

ế
n khích các doanh nghi
ệ
p
đầ
u tư mà các
doanh nghi
ệ
p tích c
ự
c g
ử
i ti
ề
n vào ngân hàng hơn. Bên c
ạ
nh đó, các doanh
nghi
ệ
p c
ũ
ng gi
ả
m quy mô
đầ
u tư d
ẫ
n
đế
n m

ộ
t l
ự
c l
ượ
ng l
ớ
n th
ấ
t nghi
ệ
p không
có l
ợ
i cho s
ự
phát tri
ể
n chung c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
.
Trong t
ổ
ng s
ố
v

ố
n
đầ
u tư s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh, m
ộ
t ph
ầ
n l
ớ
n là đi vay c
ủ
a
ngân hàng, b
ở
i l
ã
i su
ấ
t v
ố
n cao d
ẫ
n
đế
n chi phí s
ả

n xu
ấ
t kinh doanh l
ớ
n do đó
gi
á thành ph
ẩ
m cao, gi
á hàng hoá cao và như v
ậ
y h
àng hoá s
ẽ
gi
ả
m t
ính c
ạ
nh
tranh trên th
ị
tr
ườ
ng.

III. T
ừ
1993
đế

n 1996
Th
ờ
i gian này NHNN v
ừ
a c
ầ
n l
ã
i su
ấ
t tr
ầ
n, v
ừ
a c
ầ
u l
ã
i su
ấ
t tho
ả
thu
ậ
n.
+ Tr
ầ
n l
ã

i su
ấ
t cho vay
đ
ố
i v
ớ
i DNNN l
à 1,8% tháng, kinh t
ế
ngo
ài qu
ố
c
doanh là 2,1% tháng.
+ Tho
ả
thu
ậ
n tr
ườ
ng h
ợ
p ngân hàng không huy
độ
ng
đủ
v
ố
n

để
cho vay
theo l
ã
i su
ấ
t quy
đị
nh ph
ả
i phát hành k
ỳ
phi
ế
u v
ớ
i l
ã
i su
ấ
t cao hơn th
ì

đượ
c c
ầ
u
l
ã
i su

ấ
t tho
ả
thu
ậ
n. L
ã
i su
ấ
t huy
độ
ng có th
ể
cao hơn l
ã
i su
ấ
t ti
ế
t ki
ệ
m cùng th
ờ
i
h
ạ
n l
à 0,2%/ tháng và cho vay cao hơn m
ứ
c l

ã
i su
ấ
t tr
ầ
n l
à 2,1%/tháng. ch
ế

đ
ộ

l
ã
i su
ấ
t này
đã
ít nhi
ề
u giúp cho hd c
ủ
a NHTM và DN có nh
ữ
ng chuy
ể
n bi
ế
n
t

ố
t.

1. Tác
độ
ng tích c
ự
c
- Nh
ờ
nh
ữ
ng
đị
nh m
ứ
c tr
ầ
n l
ã
i su
ấ
t mà h
ạ
n ch
ế

đượ
c ph
ầ

n nào t
ì
nh tr
ạ
ng l
ã
i
su
ấ
t th
ự
c dương quá cao trong th
ờ
i k
ỳ
tr
ướ
c và do đó trong các NHTM c
ũ
ng
d
ầ
n cân b
ằ
ng gi
ữ
a tài s
ả
n n
ợ

và tài s
ả
n có,
đả
m b
ả
o
đượ
c l
ợ
i nhu
ậ
n. Các doanh
nghi
ệ
p c
ũ
ng c
ầ
n c
ó thêm cơ h
ộ
i vay v
ố
n kinh doanh v
à m
ở
r
ộ
ng quy m

ô v
ố
n
đầ
u tư.
- Nh
ờ
có l
ã
i su
ấ
t tho
ả
thu
ậ
n mà ho
ạ
t
độ
ng tín d
ụ
ng gi
ữ
a NHTM và doanh
nghi
ệ
p linh ho
ạ
t hơn phù hpj v
ớ

i ccs
đặ
c đi
ể
m ho
ạ
t
độ
ng và t
ì
nh h
ì
nh cung c
ầ
u
v
ố
n, chính sách khách hàng và c
ạ
nh tranh c
ủ
a t
ừ
ng t
ổ
ch
ứ
c tín d
ụ
ng và ch

ủ

độ
ng
đi
ề
u ho
à quan h
ệ
cung c
ầ
u v
ề
v
ố
n kinh doanh b
ằ
ng c
ông c
ụ
l
ã
i su
ấ
t.

2. Tác
độ
ng tiêu c
ự

c
- Trong đi
ề
u ki
ệ
n l
ạ
m phát gia tăng l
ã
i su
ấ
t th
ự
c không c
ò
n bao nhiêu và
nhi
ề
u lo
ạ
i ti
èn g
ử
i kh
ông c
ò
n
đư
ợ
c b

ả
o to
àn giá tr
ị
khi g
ử
i.

- Ngu
ồ
n v
ố
n
để
cho vay trung h
ạ
n không có.
- Lo
ạ
i ti
ế
t ki
ệ
m 12 tháng l
ã
i su
ấ
t cao hơn l
ã
i su

ấ
t cho vay trung h
ạ
n nên các
NHTM không huy
độ
ng lo
ạ
i ti
ế
t ki
ệ
m này.
- L
ã
i su
ấ
t cho vay trung h
ạ
n th
ấ
p hơn l
ã
i su
ấ
t cho vay ng
ắ
n h
ạ
n là trái v

ớ
i
thông l
ệ
quóc t
ế
,
đố
i l
ậ
p v
ớ
i huy
độ
ng v
ố
n có th
ờ
i h
ạ
n 6 tháng.
*
Đố
i v
ớ
i NHTM
nguy
ên l
ý
ph

ổ
bi
ế
n v
ề
m
ặ
t th
ờ
i h
ạ
n s
ử
d
ụ
ng v
ố
n t
ín d
ụ
ng trong c
ùng m
ộ
t
th
ờ
i đi
ể
m cho vay cho th
ấ

y, m
ứ
c l
ã
i su
ấ
t cao th
ườ
ng đáp
ứ
ng cho nhu c
ầ
u vay
v
ố
n dài h
ạ
n, l
ã
i su
ấ
t th
ấ
p c
ầ
n cho vi
ệ
c huy
độ
ng v

ố
n ng
ắ
n h
ạ
n. Nhưng trong
giai đo
ạ
n này l
ã
i su
ấ
t tín d
ụ
ng ng
ắ
n h
ạ
n l
ạ
i
đượ
c quy
đị
nh cao hơn dài h
ạ
n, do
đó NHTM ch
ủ
y

ế
u huy
độ
ng
đượ
c v
ố
n ng
ắ
n h
ạ
n trong khi t
ỷ
l
ệ
v
ố
n huy
độ
ng
trung b
à dài h
ạ
n r
ấ
t nh
ỏ
. N
ừ
u l

ấ
y v
ố
n ng
ắ
n h
ạ
n cho vay
đ
ầ
u t
ư trung và dài h
ạ
n
th
ị
NHTM ph
ả
i ch
ị
u thua thi
ệ
t.
Th
ờ
i gian này, do thi
ế
u ngu
ồ
n v

ố
n cho vay trung h
ạ
n, ngân hàng
Đầ
u tư và
Phát tri
ể
n và ngân hàng nông nghi
ệ
p
đã
l
ầ
n l
ượ
t phát hành trái phi
ế
u dài h
ạ
n
l
ã
i su
ấ
t 21%/năm tr
ả
l
ã
i tr

ướ
c tương đương v
ớ
i 26,6%. Đây là trái phi
ế
u có l
ã
i
cao h
ơn t
ấ
t c
ả
c
ác lo
ạ
i l
ã
i su
ấ
t huy
đ
ộ
ng v
ố
n th
ờ
i k
ỳ

đó. N
ừ
u t
ừ
ch
ỉ
s
ố
l
ạ
m ph
át
n
ăm 1994 là 14,4% th
ì
l
ã
i su
ấ
t th
ự
c c
ủ
a trái phi
ế
u NHTM là 12,6%. Đây là l
ự
c
h
ấ

p d
ẫ
n m
ạ
nh m
ẽ

đ
ố
i v
ớ
i kh
ách hàng.
- Vi
ệ
c quy
đị
nh l
ã
i su
ấ
t tr
ầ
n v
ẫ
n mang dáng d
ấ
p qu
ả
n l

ý
hành chính
đố
i v
ớ
i
m
ộ
t công c
ụ
vô cùng nh
ạ
y bén và mang
đậ
m tính th
ị
tr
ườ
ng và do đó v
ấ
n h
ạ
n
ch
ế
t
ì
nh linh ho
ạ
t c

ủ
a NHTM trong ho
ạ
t
độ
ng tín d
ụ
ng, không t
ạ
o ra s
ự
c
ạ
nh
tranh lành m
ạ
nh gi
ữ
a các ngân hàng.
-
S
ự
ch
ệ
nh l
ệ
ch cao gi
ữ
a l
ã

i su
ấ
t ti
ề
n g
ử
i v
à l
ã
i su
ấ
t t
i
ề
n vay
đ
ã

đem l
ạ
i cho
các NHTM m
ộ
t s
ố
l
ợ
i nhu
ậ
n

đã
khi
ế
n cho các ngân hàng không chú tr
ọ
ng vi
ệ
c
ti
ế
t ki
ệ
m chi phí ho
ạ
t
độ
ng.
*
Đố
i v
ớ
i doanh nghi
ệ
p.
- Cơ ch
ế
l
ã
i su
ấ

t hi
ệ
n hành th
ự
c s
ự
gây khó khăn cho các doanh nghi
ệ
p
trong vi
ệ
c vay v
ố
n s
ả
n xu
ấ
t nh
ấ
t là
đầ
u tư s
ả
n xu
ấ
t trong trung và dài h
ạ
n do
ch
ính các ngân hàng c

ũ
ng kh
ó huy
đ
ộ
ng v
à có th
ể
cho vay
ở
m
ứ
c l
ã
i su
ấ
t cao.

- L
ã
i su
ấ
t cao llàm cho ng
ườ
i kinh doanh ch
ủ
y
ế
u
đầ

u tư vào các l
ĩ
nh v
ự
c
s
ả
n xu
ấ
t có l
ợ
i nhu
ậ
n cao t
ứ
c th
ờ
i và thu h
ồ
i v
ố
n nhanh như: d
ị
ch v
ụ
, thương
m
ạ
i, s
ả

n xu
ấ
t nh
ỏ
m
ấ
t cân
đố
i trong n
ề
n kinh t
ế

IV. Th
ự
c hi
ệ
n chính sách l
ã
i su
ấ
t tr
ầ
n(96-2000)
Sau khi có qd s
ố
381/QĐNH1 ngày 28/2/1995 c
ủ
a th
ố

ng
đố
c NHNN vn, t
ừ

ngày 1/1/1996 chính sách l
ã
i su
ấ
t tr
ầ
n
đượ
c đưa vào th
ự
c hi
ệ
n
C
ụ
th
ể
:

T
ừ
ngày 1/1/1996 l
ã
i su
ấ

t tr
ầ
n
đượ
c áp d
ụ
ng.
*Tr
ầ
n l
ã
i su
ấ
t cho vay:
- Ng
ắ
n h
ạ
n: 1,75%
-
Đị
a bàn nông thôn: 2%
-

Đ
ị
a b
àn thành th
ị
: 1,75%

Đồ
ng th
ờ
i kh
ố
ng ch
ế
l
ã
i su
ấ
t chênh l
ệ
ch l
ã
i su
ấ
t cho vay và huy
độ
ng là
0,35% tháng
Sau đó năm 97,98,99 có s
ự
thay
đổ
i cho phù h
ợ
p :
+ Tr

ầ
n l
ã
i su
ấ
t cho vay ng
ắ
n h
ạ
n 1,2% tháng
+ Tr
ầ
n l
ã
i su
ấ
t cho vay trung v
à dài h
ạ
n 1,25% th
áng.
+ Tr
ầ
n l
ã
i su
ấ
t tín d
ụ
ng cho vay thành viên 1,5% tháng.

B
ỏ
m
ứ
c l
ã
i su
ấ
t huy
đ
ộ
ng ch
ênh l
ệ
ch v
ố
n 0,35%th
áng.
-Ngày 21/10/1998:
+ Tăng tr
ầ
n l
ã
i su
ấ
t cho vay ng
ắ
n h
ạ
n lên 1,1% - 1,2% tháng.

+ Tr
ầ
n l
ã
i su
ấ
t cho vay trung và dài h
ạ
n 1,2- 1,25% tháng
Năm 1999 l
ã
i su
ấ
t có xu h
ướ
ng gi
ả
m
- 2/1999 l
ã
i su
ấ
t cho vay b
ằ
ng Vi
ệ
t NamĐ
đố
i v
ớ

i khách hàng
ở
khu v
ự
c
thành th
ị
c
ủ
a các NHTMQD gi
ả
m xu
ố
ng 1,1 – 1,15% tháng. T
ổ
ch
ứ
c tín d
ụ
ng
kh
ác v
ẫ
n theo m
ứ
c 1,2% th
áng v
ớ
i ng
ắ

n h
ạ
n, 1,25% th
áng
đ
ố
i v
ớ
i trung v
à dài
h
ạ
n.
-6/1999 n
ề
n kinh t
ế
có d
ấ
u hi
ệ
u phát tri
ể
n ch
ậ
m l
ạ
i s
ứ
c mua gi

ả
m sút
NHNN quy
ế
t
đị
nh h
ạ
tr
ầ
n l
ã
i su
ấ
t cho vay b
ằ
ng VND xu
ố
ng 1,15%tháng,
không phân bi
ệ
t thành th
ị
, nông thôn, ng
ắ
n h
ạ
n, trung, dài h
ạ
n.

-8/1999 h
ạ
tr
ầ
n l
ã
i su
ấ
t xu
ố
ng m
ứ
c 1,05% tháng cho m
ọ
i
đố
i t
ượ
ng.
-9/1999 l
ã
i su
ấ
t cho vay b
ằ
ng VND c
ủ
a NHTMQD v
ớ
i khu v

ự
c thành th
ị

gi
ả
m xu
ố
ng 0,95% th
áng.
- 10/1999 khu v
ự
c thành th
ị
0,85%, khu v
ự
c nông thôn 1% tháng.
1. Chính sách l
ã
i su
ấ
t tr
ầ
n tác
độ
ng
đế
n các NHTM.
- Tích c
ự

c: vi
ệ
c t
ổ
ch
ứ
c qu
ả
n l
ý
l
ã
i su
ấ
t tr
ầ
n cho phép các t
ổ
ch
ứ
c tín d
ụ
ng
đượ
c t
ự
do
ấ
n
đị

nh các m
ứ
c l
ã
i su
ấ
t cho vay và ti
ề
n g
ử
i trong ph
ạ
m vi tr
ầ
n do
NHnn cho ph
ép. S
ự
ra
đ
ờ
i c
ủ
a ch
ính sách l
ã
i su
ấ
t tr
ầ

n
đ
ã
ch
ấ
m d
ứ
t th
ờ
i k
ỳ

NHNN qui
đị
nh các m
ứ
c l
ã
i su
ấ
t do đó:
+ NHTM linh ho
ạ
t hơn trong môi tr
ườ
ng kinh doanh – xây d
ự
ng chính sách
khách hàng và c
ạ

nh tranh lành m
ạ
nh c
ủ
a t
ừ
ng t
ổ
ch
ứ
c tín d
ụ
ng; đi
ề
u ki
ệ
n kinh
doanh t
ự
ch
ủ

ấ
n
đị
nh m
ứ
c l
ã
i su

ấ
t phù h
ợ
p t
ừ
ng th
ờ
i k
ỳ
,
đị
a bàn,
đố
i t
ượ
ng…
+ N
âng cao l
ợ
i nhu
ậ
n do n
âng cao m
ứ
c d
ư n
ợ
cho vay v
à huy
đ

ộ
ng g
óp v
ố
n
g
ấ
p nhi
ề
u l
ầ
n. Tuy nhiên, tu
ỳ
theo h
ì
nh th
ứ
c c
ụ
th
ể
mà các NHTM
đã
đưa ra
c
ác m
ứ
c l
ã
i su

ấ
t ph
ù h
ợ
p.

+ Bu
ộ
c các ngân hàng thương m
ạ
i chuy
ể
n h
ướ
ng ho
ạ
t
độ
ng đa năng:
đổ
i
m
ớ
i cung cách ph
ụ
v
ụ
, gi
ả
m thi

ể
u th
ủ
t
ụ
c hành chính r
ườ
m rà; m
ở
thêm các
lo
ạ
i h
ì
nh tín d
ụ
ng ; nâng cao ch
ấ
t l
ượ
ng ho
ạ
t
độ
ng c
ủ
a các ngân hàng…
2. H
ạ
n ch

ế

-

ả
nh h
ư
ở
ng
đ
ế
n c
ơ c
ấ
u ngu
ồ
n v
ố
n trung v
à dài h
ạ
n

+ T
ỷ
l
ệ
v
ố
n trung và dài h

ạ
n trong t
ổ
ng s
ố
v
ố
n huy
độ
ng c
ủ
a NHTM hi
ệ
n
t
ạ
i là r
ấ
t nh
ỏ
. Do vi
ệ
c huy
độ
ng v
ố
n trung và dài h
ạ
n c
ầ

n có l
ã
i su
ấ
t cao trong
khi NHNN liên t
ụ
c c
ắ
t gi
ả
m l
ã
i su
ấ
t; NHTM s
ử
d
ụ
ng quá nhi
ề
u v
ố
n ng
ắ
n h
ạ
n
vào trung và dài h
ạ

n. H
ở
u qu
ả
là làm suy y
ế
u kh
ả
năng an toàn thành toán khi
có m
ộ
t d
ò
ng ti
ề
n g
ử
i b
ị
rút ra .
+ Kho
ả
ng c
ách chênh l
ệ
ch l
ã
i su
ấ
t cho vay ti

ề
n g
ử
i ch
ỉ
c
ò
n kh
ông đáng k
ể

0,15% tháng nơi nào cao l
ắ
m 0,2% tháng nên không
đả
m b
ả
o bù
đắ
p chi phí và
có l
ã
i.
+ L
ã
i su
ấ
t cho vay trung h
ạ
n > vay ng

ắ
n h
ạ
n là 0,05% tháng. M
ứ
c chênh
l
ệ
ch t
ạ
o
độ
ng l
ự
c khuy
ế
n khích các t
ổ
ch
ứ
c tín d
ụ
ng m
ở
r
ộ
ng cho vay trung và
dài h
ạ
n.

- Th
ờ
i k
ỳ

đầ
u NHNN
đã
quy
đị
nh chênh l
ệ
ch l
ã
i su
ấ
t 0,35% tháng gây ra
nhi
ề
u kh
ó khăn cho NHTM.
+ M
ụ
c đích kh
ố
ng ch
ế
chênh l
ệ
ch l

ã
i su
ấ
t 0,35%
đố
i v
ớ
i NHTM là nh
ằ
m
qu
ả
n l
ý
ch
ặ
t ch
ẽ
chi phí NHTM nhưng m
ố
i quan h
ệ
gi
ữ
a chênh l
ệ
ch 0,35% -
chi phí gi
ả
m -

đị
nh l
ượ
ng l
ã
i su
ấ
t huy
độ
ng và cho vay c
ủ
a NHTM h
ầ
u như
không có.
+ L
ã
i su
ấ
t cho vay b
ị
gi
ớ
i h
ạ
n b
ở
i tr
ầ
n v

à phí b
ị
gi
ớ
i h
ạ
n 0,35%. Do
đó l
ã
i
su
ấ
t huy
độ
ng v
ố
n b
ị
kh
ố
ng ch
ế
c
ứ
ng nh
ắ
c, gi
ả
m tính c
ạ

nh tranh gi
ữ
a các ngân
hàng
+ Chênh l
ệ
ch l
ã
i su
ấ
t th
ự
c t
ế
b
ì
nh quân < 0,35% s
ẽ
không khuy
ế
n khích các
NHTM c
ạ
nh tranh b
ằ
ng uy tín và hi
ệ
u qu
ả
kinh doanh

để
có
đượ
c thu nh
ậ
p và
l
ợ
i nhu
ậ
n cao m
à thay vào đó là c
ạ
nh tr
anh b
ằ
ng n
âng l
ã
i su
ấ
t huy
đ
ộ
ng v
ố
n.

-
Các NHTMQD đang c

ò
n ph
ả
i bao c
ấ
p l
ã
i su
ấ
t cho vay.
C
ác NHTMQD v
ừ
a th
ự
c hi
ệ
n cho bay b
ì
nh th
ư
ờ
ng v
ớ
i l
ã
i su
ấ
t kinh doanh
v

ừ
a th
ự
c hi
ệ
n cho vay theo chính sách ưu
đã
i. Do v
ậ
y mà không có s
ự
tách
b
ạ
ch, và có nhi
ề
u m
ứ
c l
ã
i su
ấ
t ch
ồ
ng chéo
đặ
c bi
ệ
t là làm m
ấ

t
ý
ngh
ĩ
a c
ủ
a
NHTM.
Ngh
ị

đị
nh 20/CP c
ủ
a chính ph
ủ
qui
đị
nh vi
ệ
c cho vay
đố
i v
ớ
i các
đố
i t
ượ
ng
ch

ính sách có m
ứ
c l
ã
i su
ấ
t gi
ả
m 5%, 30%
đ
ố
i v
ớ
i khu v
ự
c III v
à khu v
ự
c VI;
cho vay kh
ắ
p ph
ụ
c h
ậ
u qu
ả
thiên tai theo ch
ỉ
th

ị
c
ủ
a chính ph
ủ
v
ớ
i l
ã
i su
ấ
t 0,5%
tháng(ng
ắ
n h
ạ
n), 0,6% tháng (trung, dài h
ạ
n.)… nên ngân hàng thương m
ạ
i cho
vay l
ỗ
r
ủ
i ro cao nh
ấ
t là cho vay các
đố
i t

ượ
ng chính sách.
- Chính sách l
ã
i su
ấ
t chưa khai thác h
ế
t
độ
ng l
ự
c gi
ả
m l
ã
i su
ấ
t huy
độ
ng
b
ì
nh qu
ân nh
ằ
m gi
ả
m l
ã

i su
ấ
t cho vay.

+ NHTM mu
ố
n có khách hàng nên tăng l
ã
i su
ấ
t ti
ề
n g
ử
i lên quá cao so l
ã
i
su
ấ
t huy
độ
ng v
ố
n b
ì
nh quân, l
ã
i su
ấ
t các n

ướ
c th
ấ
p. S
ự
c
ạ
nh tranh quy
ế
t li
ệ
t
gi
ữ
a c
ác t
ổ
ch
ứ
c t
ín d
ụ
ng trong n
ư
ớ
c c
ũ
ng nh
ư các n
ư

ớ
c tr
ên th
ế
gi
ớ
i di
ễ
n ra
gay g
ắ
t. k
ế
t qu
ả
đó
đượ
c gi
ả
i quy
ế
t b
ằ
ng gi
ả
m l
ã
i su
ấ
t.

+ T
ổ
ng s
ố
v
ố
n c
ủ
a ngành ngân hàng không tăng mà nó ch
ỉ
t
ừ
ngân hàng
này sang ngân hàng khác, s
ự
b
ấ
t
ổ
n
đị
nh trong kinh doanh c
ạ
nh tranh không
lành m
ạ
nh, gây khó khăn cho ngân hàng nh
ỏ
, NHCP
đã

x
ả
y ra do huy đ
ộ
ng v
ố
n
khó khăn nên ph
ả
i tăng l
ã
i su
ấ
t ti
ề
n g
ử
i lên 1.05%-1,1% tháng
- Vi
ệ
c ban hành khung l
ã
i su
ấ
t tuy
đượ
c th
ự
c hi
ệ

n v
ớ
i m
ụ
c đích m
ở
r
ộ
ng
quy
ề
n t
ự

ấ
n
đ
ị
nh l
ã
i su
ấ
t c
ủ
a ng
ân hàng so th
ự
c t
ế
quy

ề
n n
ày ít có giá tr
ị
v
ì

khung l
ã
i su
ấ
t quá hep và thi
ế
u các bi
ệ
n pháp ki
ể
m soát ch
ặ
t ch
ẽ
vơí vi
ệ
c th
ự
c
thi khung l
ã
i su
ấ

t.
3. Chính sách l
ã
i su
ấ
t tr
ầ
n
đố
i v
ớ
i các doanh nghi
ệ
p.
* Tích c
ự
c:
-
Đáp
ứ
ng t
ố
t nhu c
ấ
u v
ố
n s
ả
n xu
ấ

t cho doanh nghi
ệ
p.

+ Doanh nghi
ệ
p không ph
ả
i vay v
ớ
i m
ứ
c l
ã
i su
ấ
t v
ượ
t tr
ầ
n, t
ứ
c là các doanh
nghi
ệ
p không b
ị
các ngân hàng ép khi đi vay ti
ề
n.

Khi chính ph
ủ
quy
ế
t
đị
nh gi
ả
m l
ã
i su
ấ
t cho vay,
đồ
ng th
ờ
i đưa ra các bi
ệ
n
pháp ưu tiên trong vi
ệ
c cho vay v
ố
n s
ẽ
khuy
ế
n khích doanh nghi
ệ
p vay v

ố
n
để

đẩ
u t
ư phát tri
ể
n. L
ã
i su
ấ
t l
à y
ế
u t
ố
th
úc
đ
ẩ
y doanh ngh
i
ệ
p kinh doanh c
ó hi
ệ
u
qu
ả

, bù
đắ
p chivà l
ợ
i nhu
ậ
n cho ngân hàng
+ Do l
ã
i su
ấ
t tr
ầ
n
đư
ợ
c
đưa ra các NHTM c
ạ
nh tranh d
ẫ
n
đ
ế
n gi
ả
m l
ã
i su
ấ

t:

Doanh nghi
ệ
p tích c
ự
c vay v
ố
n
đầ
u tư phát tri
ể
n s
ả
n xu
ấ
t
Doanh nghi
ệ
p tích c
ự
c ho
ạ
t
độ
ng tái
đầ
u tư thay v
ì
g

ử
i ti
ề
n vào ngân hàng
Ngu
ồ
n v
ố
n cho vay trung và dài h
ạ
n tăng.
Tín d
ụ
ng ngân hàng
đã
tích c
ự
c tháo g
ỡ
khó khăn cho doanh nghi
ệ
p, duy tr
ì

v
à phát tri
ể
n s
ả
n xu

ấ
t kinh doanh, g
óp ph
ầ
n t
ăng tr
ư
ở
ng kinh t
ế
n
ói chung.
Trong th
ờ
i k
ỳ
này c
ả
n
ướ
c có 6000 doanh nghi
ệ
p Nhà n
ướ
c hơn 1000 doanh
nghi
ệ
p có v
ố
n

đầ
u tư n
ướ
c ngoài 23000 doanh nghi
ệ
p tư nhân, cty c
ổ
ph
ầ
n cty
trách nhi
ệ
m h
ữ
u h
ạ
n(1/1998), h
ầ
u h
ế
t 80-90% doanh nghi
ệ
p
đượ
c ngân hàng
h
ỗ
tr
ợ
v

ố
n s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh c
ả
i ti
ế
n và
đổ
i m
ớ
i công ngh
ệ
.
- T
ạ
o cơ h
ộ
i gi
ả
m chi phí b
ì
nh
đẳ
ng
đố
i v
ớ

i m
ọ
i thành ph
ầ
n doanh nghi
ệ
p,
ở
các vùng, tăng c
ườ
ng thêm
độ
ng l
ự
c cho gu
ồ
ng máy tăng tr
ưở
ng kinh t
ế
phát
tri
ể
n kinh t
ế

đ
ồ
ng
đ

ề
u gi
ữ
a c
ác vùng các ngành.
- h
ướ
ng d
ẫ
n tiêu dùng
ả
nh h
ưở
ng
đế
n s
ả
n xu
ấ
t c
ủ
a doanh nghi
ệ
p.
Khi l
ã
i su
ấ
t tăng làm giá thành s
ả

n ph
ẩ
m
đắ
t hơn nên tiêu dùng gi
ả
m và d
ẫ
n
đế
n s
ả
n xu
ấ
t gi
ả
m. Khi l
ã
i su
ấ
t gi
ả
m làm giá thành s
ả
n ph
ẩ
m r
ẻ
tương
đố

i, k
ế
t
qu
ả
là tiêu dùng tăng và s
ả
n xu
ấ
t tăng.
* H
ạ
n ch
ế
:
- Vi
ệ
c gi
ả
m l
ã
i su
ấ
t là đi
ề
u ki
ệ
n c
ầ
n nhưng không

đủ

để
t
ạ
o v
ố
n cho doanh
nghi
ệ
p

+ l
ã
i su
ấ
t c
ò
n cao, khó khăn trong th
ủ
t
ụ
c vay Ngân hàng. Cho dù l
ã
i su
ấ
t
cho vay
đã
gi

ả
m khá m
ạ
nh song các doanh nghi
ệ
p v
ẫ
n không dám vay ti
ề
n v
ì
t
ỷ

l
ệ
l
ã
i su
ấ
t cho vay ngân hàng vào kho
ả
ng 10%-11% năm. do v
ậ
y n
ế
u ti
ế
p t
ụ

c
vay ngân hàng
để
s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh th
ì
l
ợ
i nhu
ậ
n không
đủ

để
tr
ả
l
ã
i ngân
h
àng th
ì
t
ì
nh tr
ạ
ng n

ợ
n
ầ
n c
ủ
a doanh nghi
ệ
p c
àng n
ặ
ng th
êm.
+ Nhi
ề
u doanh nghi
ệ
p làm ăn không có hi
ệ
u qu
ả
do trang thi
ế
t b
ị
c
ũ
k
ý
,
công ngheej l

ạ
c h
ậ
u nhưng mu
ố
n cơ c
ấ
u l
ạ
i s
ả
n xu
ấ
t,
đổ
i m
ớ
i trang thi
ế
t b
ị
ph
ả
i
có cơ cáu v
ố
n l
ớ
n, b
ắ

t bu
ộ
c ph
ả
i đi vay. V
ớ
i s
ố
v
ố
n l
ớ
n doanh nghi
ệ
p ph
ả
i tr
ả

l
ã
i l
ớ
n trong kjhi l
ợ
i nhu
ậ
n thu
đượ
c l

ạ
i chưa
ổ
n
đị
nh do v
ậ
y l
ã
i su
ấ
t gi
ả
m
doanh nghi
ệ
p kh
ôg dám vay.
+ c
ác ngân ghàn c
ạ
nh tranh d
ẫ
n
đế
n tăng m
ứ
c l
ã
i su

ấ
t ti
ề
n g
ử
i các doanh
nghi
ệ
p c
ắ
t gi
ả
m tattt
át c
ả
nh
ữ
ng kho
ả
n
đ
ầ
u t
ư không đưa l
ạ
i l
ợ
i nhu
ậ
n cao b

ằ
ng
g
ử
i ti
ế
p vào ngaan hàng.
+Lu
ậ
t không
ổ
n
đị
nh c
ò
n có s
ự
phân bi
ệ
t gi
ữ
a các vùng ngành thành ph
ầ
n
kinh t
ế
nên chưa th
ứ
c
đẩ

y
đượ
c cacxs ngành s
ả
n xu
ấ
t ngành ngh
ề
phát tri
ể
n
toàn d
ệ
n.
ưở
m
ộ
t sô vùng nh
ấ
t là nông thôn m
ộ
t s
ố
NH nông thôn c
ò
n b
ắ
t
doanh nghi
ệ

p vay qu
á tr
ầ
n.
ậ
khu v
ự
c n
ông thôn cho dùng nhu c
ầ
u ti
êu dùng
nh
ấ
t là tiêu dùng
đố
i v
ớ
i nh
ữ
ng hàng tư li
ệ
u s
ả
n xu
ấ
t là r
ấ
t l
ớ

n, song không th
ể

vay
đượ
c v
ì
g
ầ
n như không có kh
ả
năng tr
ả
n
ợ
v
ì
l
ã
i su
ấ
t cho vay chưa h
ợ
p l
ý
.
+ Vi
ệ
c vay v
ố

n trung và dài h
ạ
n c
ủ
a các doanh nghi
ệ
p không thu
ậ
n l
ợ
i v
ì

các ngân hàng cho vay d
ễ
g
ặ
p r
ủ
i ro t
ừ
vi
ệ
c huy
độ
ng v
ố
n NH cho vay trung và
d
ài h

ạ
n trong khi m
ứ
c ch
ênh l
ệ
ch gi
ữ
a l
ã
i su
ấ
t cho vay ng
ắ
n h
ạ
n v
à trung h
ạ
n b
ị

xoá b
ỏ
.