Tiết 11 HIỆN TƯỢNG NGÀY ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA pot

Tiết 11
HIỆN TƯỢNG NGÀY ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA

I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Biết được hiện tượng ngày đêm dài ngắn theo mùa là hệ quả của sự vận động
của TĐ quanh mặt trời.
- Nắm được các khái niệm về các đường: chí tuyến Bắc,Nam, Vòng cực
Bắc, Nam
2. Kĩ năng.
Biết cách dùng quả địa cầu và ngọn đèn để giải thích hiện tượng ngày đêm dài
ngắn khác nhau.
II. Chuẩn bị.
- Quả địa cầu, đèn Pin
- H24, 25 sgk phóng to.
III. Các hoạt động trên lớp.
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ.
? Nêu nguyên nhân sinh ra các mùa trên TĐ?
Gọi 2 HS điền vào ô trống của bảng sau cho hợp lí
Ngày

Ti
ết

Bán c
ầu

Mùa

T

ại sao

22/ 6

H
ạ chí

Đông chí



22/
12
H
ạ chí

Đông chí




3. Bài mới
Vào bài: Sử dụng mở bài SGK

GV treo lược đồ H24
? Vì sao trục sáng tối ST và trục Trái
đất BN không trùng nhau?
( Trục TĐ nghiêng so với mặt phẳng
quỹ đạo là 23
0

27'. Trục sáng tốivuông
góc với mặt phẳng quỹ đạo. 2 đường
này cắt nhau ở 2 địa cực tạo thành góc
23
0
27' )
Dựa vào H24 cho biết:
? Vào ngày 22/ 6 ánh sáng Mặt trời
chiếu vuông góc vào mặt đất ở vĩ
tuyến bao nhiêu? Vĩ tuyến đó được
gọi là đường gì?

? Vào ngày 22/ 12 …?


GV treo bảng yêu cầu:
Dựa vào H25 sgk thảo luận nhóm điền
bảng:
( Ngày 22/ 6 Hạ chí )
1.
Hi
ện t
ư
ợng Ng
ày đêm dài ng
ắn ở
các vĩ độ khác nhau trên Trái đất.

- Ngày 22/ 6: ánh sáng mặt trời chiếu
thẳng góc với mặt đất ở vĩ tuyến 23 27'B
vĩ tuyến đó được gọi là đường chí tuyến
Bắc.
- Ngày 22/ 12: ánh sáng mặt trời chiếu
thẳng góc với mặt đất ở vĩ tuyến 23
27'N vĩ tuyến đó được gọi là đường chí
tuyến Nam.

Địa
điểm
Vĩ độ Thời gian ngày
đêm
Mùa
gì
Kết luận
Bắc 20
0
B Ngày > Đêm Hạ Càng lên vĩ độ cao ngày càng
bán
cầu
40
0
B

66
0
33'B
Ngày > Đêm
Ngày = 24 giờ
dài ra. Từ 66 33'B -> Cực có
ngày dài suốt 24 giờ.
Xích
đạo
0
0

Ngày - Đêm Quanh năm ngày = Đêm
Nam
bán
cầu
20
0
N
40
0
N
66
0
33'N
Ngày <Đêm
Ngày <Đêm
Đêm = 24 giờ
Đông Càng lên vĩ độ cao ngày càng
ngắn lại. Từ 66 33'B -> Cực có

đêm dài suốt 24 giờ.

?
Em có nh
ận xét g
ì v
ề hiện t
ư
ợng
ngày đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác
nhau trên TĐ?

? Vào ngày 21/ 3 và 23/ 9 ánh
sáng Mặt tròi chiếu vuông góc với
mặt đất ở đường xích đạo vậy hiện
tượng ngày đêm ở 2 nửa cầu Bắc và
Nam như thế nào?
Yêu cầu HS tương tự về xét tiếp
ngày 22/ 12.

Yêu cầu quan sát H25
? Ngày 22/ 6 và 22/ 12 độ dài
ngày đêm ở địa điểm D và D' ở vĩ
tuyến 66
0
33' của 2 nửa cầu ntn?
? Vĩ tuyến 66 33'B và 66 33'N
được gọi là những đường gì?

-Hiện tượng ngày đêm dài ngắn ở các vĩ
độ khác nhau trên Trái đất. Càng đi xa
đường xích đạo càng biểu hiện rõ rệt.






2. ở 2 miền địa cực có số ngày đêm dài
suốt 24 giờ thay đổi theo mùa.




- Các đường vĩ tuyến 66 33'B&N là khu
vực có giới hạn ngày, đêm dài suốt 24 giờ
được gọi là các vòng cực.

Y
êu c
ầu quan sát H25 v
à nghiên
cứu các thông tin mục 2 thảo luận
nhóm theo cặp hoàn thành bảng
sau:
Ngày

Vĩ độ Số ngày có ngày
=

24h
Số ngày có đêm =
24h
Mùa
22/ 6 66
0
33'B
66
0
33'N
1
0
0
1
Hạ
Đông
22/
12
66
0
33'B
66
0
33'N
0
1
1
0
Đông
Hạ

Từ
21/ 3
đến
23/ 9
Cực Bắc
Cực Nam
186 ngày ( 6
tháng)

186 ngày ( 6
tháng)
Hạ
Đông
Từ
23/ 9
đến
21/ 3
Cực Bắc
Cực Nam

186 ngày ( 6
tháng)
186 ngày ( 6
tháng)
Đông
Hạ

4. củng cố:
? Nếu TĐ chuyển động xung quanh MTrời mà không chuyển động quanh trục thì
sẽ có hiện tượng gì sảy ra?

? Hiện tượng đêm trắng sảy ra ở đâu? Tại sao?
? Bằng kiến thức đã học hãy giải thích câu ca dao:
" Đêm tháng 5 chưa nằm đã sáng
Ngày tháng 10 chưa cười đã tối "
5. Hướng dẫn về nhà.
- Học bài và làm bài tập cuối bài
- Phân tích tiếp hiện tượng ngày đêm vào ngày 22/ 12 theo mẫu bảng ngày
22/ 6.
- Chuẩn bị trước bài 10 " Cấu tạo bên trong của TĐ "
IV. Rút kinh nghiệm: