ĐỀ TÀI
“Hoạt động thanh toán quốc tế theo phương
thức tín dụng chứng từ” (Nghiên cứu tại
SGD I - NHĐT&PTVN)
Giáo viên hướng dẫn : Ts Mai Thanh Quế
Họ tên sinh viên : Đỗ Thị Thúy Mai
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
1
L
ỜI
CẢM
ƠN
Em xin chân thành c
ả
m ơn th
ầ
y giáo TS. Mai Thanh Qu
ế
và t
ậ
p th
ể
cán
b
ộ
ph
ò
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
t
ạ
i SGD I - NHĐT&PTVN
đã
t
ậ
n t
ì
nh h
ướ
ng d
ẫ
n
và giúp
đỡ
em hoàn thành chuyên
đề
này.
Sinh viên
Đỗ
Th
ị
Thúy Mai
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
2
L
ỜI
NÓI
ĐẦU
Cùng v
ớ
i xu th
ế
m
ở
c
ử
a và h
ộ
i nh
ậ
p v
ớ
i n
ề
n kinh t
ế
th
ế
gi
ớ
i, ho
ạ
t
độ
ng kinh
t
ế
nói chung, ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i nói riêng ngày càng m
ở
r
ộ
ng. S
ự
giao lưu
buôn bán hàng hoá gi
ữ
a các qu
ố
c gia khác nhau v
ớ
i kh
ố
i l
ượ
ng ngày m
ộ
t l
ớ
n
đã
đò
i h
ỏ
i qúa tr
ì
nh th
ị
tr
ườ
ng hàng hoá xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u ph
ả
i nhanh chóng thu
ậ
n ti
ệ
n
cho các bên.
Sau th
ờ
i gian th
ự
c t
ậ
p t
ạ
i ph
ò
ng Thanh toán qu
ố
c t
ế
– S
ở
giao d
ị
ch I ngân
hàng
Đầ
u tư và phát tri
ể
n Vi
ệ
t Nam (SDG I - NHĐT&PTVN), em nh
ậ
n th
ấ
y tín
d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
là phương th
ứ
c thanh toán
đượ
c áp d
ụ
ng ph
ổ
bi
ế
n nh
ấ
t hi
ệ
n nay.
B
ở
i l
ẽ
nó đáp
ứ
ng
đượ
c nhu c
ầ
u c
ủ
a hai phía: Ng
ườ
i bán hàng
đả
m b
ả
o nh
ậ
n ti
ề
n,
ng
ườ
i mua nh
ậ
n
đượ
c hàng và có trách nhi
ệ
m tr
ả
ti
ề
n. Đây là phương th
ứ
c tín
d
ụ
ng qu
ố
c t
ế
đượ
c áp d
ụ
ng ph
ổ
bi
ế
n và an toàn nh
ấ
t hi
ệ
n nay,
đặ
c bi
ệ
t là trong
thanh toán hàng hoá xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u.
Trong năm qua SGD I - NHĐT&PTVN
đã
không ng
ừ
ng
đổ
i m
ớ
i và nâng
cao các nghi
ệ
p v
ụ
thanh toán c
ủ
a m
ì
nh
để
ph
ụ
c v
ụ
t
ố
t cho khách hàng, đáp
ứ
ng
nhu c
ầ
u thanh toán hàng hoá xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u c
ủ
a khách hàng. Cùng v
ớ
i chính sách
kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i ngày càng m
ở
r
ộ
ng, thông thoáng c
ủ
a Chính ph
ủ
, ho
ạ
t
độ
ng xu
ấ
t
nh
ậ
p kh
ẩ
u ngày càng phát tri
ể
n. Do đó, h
ì
nh th
ứ
c thanh toán tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
ngày càng
đượ
c phát tri
ể
n và hoàn thi
ệ
n hơn.
Xu
ấ
t phát t
ừ
v
ấ
n
đề
nêu trên, Em mu
ố
n đi sâu nghiên c
ứ
u
đề
tài: “Ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
theo phương th
ứ
c tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
” (Nghiên c
ứ
u t
ạ
i
SGD I - NHĐT&PTVN) nh
ằ
m t
ì
m hi
ể
u thêm v
ề
ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
t
ạ
i
SGD I - NHĐT&PTVN.
Đồ
ng th
ờ
i t
ì
m ra gi
ả
i pháp m
ở
r
ộ
ng ho
ạ
t
độ
ng thanh toán
qu
ố
c t
ế
theo phương th
ứ
c tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
t
ạ
i SGD I.
Ngoài ph
ầ
n m
ở
đầ
u và k
ế
t lu
ậ
n chuyên
đề
g
ồ
m 3 chương:
Chương 1: T
ổ
ng quan v
ề
thanh toán qu
ố
c t
ế
và tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
.
Chương 2: Th
ự
c tr
ạ
ng ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
b
ằ
ng phương th
ứ
c tín d
ụ
ng
ch
ứ
ng t
ừ
t
ạ
i SGD I - NHĐT&PTVN.
Chương 3: Gi
ả
i pháp m
ở
r
ộ
ng ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
t
ạ
i SGD I -
NHĐT&PTVN.
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
3
CHƯƠNG 1
T
ỔNG
QUAN
VỀ
THANH TOÁN
QUỐC
TẾ
VÀ
TÍN
DỤNG
CHỨNG
TỪ
1.1. N
HỮNG
VẤN
ĐỀ
CƠ
BẢN
VỀ
THANH TOÁN
QUỐC
TẾ
.
1.1.1 Khái ni
ệ
m:
V
ớ
i s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a thương m
ạ
i, nhu c
ầ
u trao
đổ
i không ch
ỉ
d
ừ
ng l
ạ
i
ở
m
ộ
t
s
ố
n
ướ
c mà ho
ạ
t
độ
ng mua bán
đã
lan r
ộ
ng ra kh
ắ
p các n
ướ
c, các khu v
ự
c trên
toàn th
ế
gi
ớ
i. V
ì
v
ậ
y, m
ộ
t nghi
ệ
p v
ụ
m
ớ
i ra
đờ
i đáp
ứ
ng
đượ
c
đò
i h
ỏ
i đó. Đó là: “
Nghi
ệ
p v
ụ
thanh toán qu
ố
c t
ế
”.
Như v
ậ
y,thanh toán qu
ố
c t
ế
là vi
ệ
c chi tr
ả
cá ngh
ĩ
a v
ụ
ti
ề
n t
ệ
phát sinh trong
các quan h
ệ
kinh t
ế
, thương m
ạ
i, tài chính, tín d
ụ
ng gi
ữ
a các t
ổ
ch
ứ
c kinh t
ế
, gi
ữ
a
các h
ã
ng, các cá nhân c
ủ
a các qu
ố
c gia khác nhau.
1.1.2. Các đi
ề
u ki
ệ
n thanh toán qu
ố
c t
ế
.
Trong quan h
ệ
thanh toán gi
ữ
a các n
ướ
c, các v
ấ
n
đề
có liên quan
đế
n quy
ề
n
l
ợ
i và ngh
ĩ
a v
ụ
mà đôi bên ph
ả
i
đề
ra
để
gi
ả
i quy
ế
t và th
ự
c hi
ệ
n
đượ
c quy
đị
nh l
ạ
i
thành nh
ữ
ng đi
ề
u ki
ệ
n g
ọ
i là: Đi
ề
u ki
ệ
n thanh toán qu
ố
c t
ế
.
M
ặ
t khác, nghi
ệ
p v
ụ
Thanh toán qu
ố
c t
ế
là s
ự
v
ậ
n d
ụ
ng t
ổ
ng h
ợ
p các đi
ề
u
ki
ệ
n Thanh toán qu
ố
c t
ế
. Nh
ữ
ng đi
ề
u ki
ệ
n này
đượ
c th
ể
hi
ệ
n ra trong các đi
ề
u
kho
ả
n thanh toán c
ủ
a các hi
ệ
p
đị
nh thương m
ạ
i, các hi
ệ
p
đị
nh tr
ả
ti
ề
n gi
ữ
a các
n
ướ
c, c
ủ
a các h
ợ
p
đồ
ng mua bán ngo
ạ
i thương k
ý
k
ế
t gi
ữ
a ng
ườ
i mua và ng
ườ
i
bán.
Các đi
ề
u ki
ệ
n thanh toán qu
ố
c t
ế
bao g
ồ
m: Đi
ề
u ki
ệ
n ti
ề
n t
ệ
, đi
ề
u ki
ệ
n v
ề
đị
a đi
ể
m, đi
ề
u ki
ệ
n v
ề
th
ờ
i gian, đi
ề
u ki
ệ
n v
ề
phương th
ứ
c thanh toán.
Đi
ề
u ki
ệ
n ti
ề
n t
ệ
:
Trong thanh toán qu
ố
c t
ế
các bên ph
ả
i s
ử
d
ụ
ng đơn v
ị
ti
ề
n t
ệ
nh
ấ
t
đị
nh c
ủ
a
m
ộ
t n
ướ
c nào đó. V
ì
v
ậ
y, trong các hi
ệ
p
đị
nh và h
ợ
p
đồ
ng
đề
u có quy
đị
nh ti
ề
n t
ệ
.
Đi
ề
u ki
ệ
n này quy
đị
nh vi
ệ
c s
ử
d
ụ
ng
đồ
ng ti
ề
n nào
để
thanh toán trong h
ợ
p
đồ
ng
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
4
ngo
ạ
i thương và hi
ệ
p
đị
nh k
ý
k
ế
t gi
ữ
a các n
ướ
c.
Đồ
ng th
ờ
i đi
ề
u ki
ệ
n này c
ũ
ng quy
đị
nh cách x
ử
l
ý
khi giá tr
ị
đồ
ng ti
ề
n đó bi
ế
n
độ
ng. Ng
ườ
i ta có th
ể
chia thành hai
lo
ạ
i ti
ề
n sau:
-
Đồ
ng ti
ề
n tính toán (Account Currency): Là lo
ạ
i ti
ề
n
đượ
c dùng
để
th
ể
hi
ệ
n giá c
ả
và tính toán t
ổ
ng giá tr
ị
h
ợ
p
đồ
ng.
-
Đồ
ng ti
ề
n thanh toán (Payment Currency): Là lo
ạ
i ti
ề
n
để
chi tr
ả
n
ợ
n
ầ
n,
h
ợ
p
đồ
ng mua bán ngo
ạ
i thương.
Đồ
ng ti
ề
n thanh toán có th
ể
là
đồ
ng ti
ề
n c
ủ
a
n
ướ
c nh
ậ
p kh
ẩ
u, c
ủ
a n
ướ
c xu
ấ
t kh
ẩ
u ho
ặ
c có th
ể
là
đồ
ng ti
ề
n quy
đị
nh thanh toán
c
ủ
a n
ướ
c th
ứ
3.
Đi
ề
u ki
ệ
n v
ề
đị
a đi
ể
m thanh toán:
-
Đị
a đi
ể
m thanh toán
đượ
c quy
đị
nh r
õ
trong h
ợ
p
đồ
ng k
ý
k
ế
t gi
ữ
a các bên.
Đị
a đi
ể
m thanh toán có th
ể
là n
ướ
c nh
ậ
p kh
ẩ
u ho
ặ
c n
ướ
c ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u hay có
th
ể
là m
ộ
t n
ướ
c th
ứ
3.
- Tuy nhiên, trong TTQT gi
ữ
a các n
ướ
c, bên nào c
ũ
ng mu
ố
n tr
ả
ti
ề
n t
ạ
i
n
ướ
c m
ì
nh, l
ấ
y n
ướ
c m
ì
nh làm
đị
a đi
ể
m thanh toán. S
ở
d
ĩ
như v
ậ
y v
ì
thanh toán t
ạ
i
n
ướ
c m
ì
nh th
ì
có nhi
ề
u đi
ể
m thu
ậ
n l
ợ
i hơn.Ví d
ụ
như có th
ể
đế
n ngày m
ớ
i ph
ả
i chi
ti
ề
n,
đỡ
đọ
ng v
ố
n n
ế
u là ng
ườ
i nh
ậ
p kh
ẩ
u, ho
ặ
c có th
ể
thu ti
ề
n v
ề
nhanh nên luân
chu
ể
n v
ố
n nhanh n
ế
u là ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u, hay có th
ể
t
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n nâng cao
đượ
c
đị
a v
ị
c
ủ
a th
ị
tr
ườ
ng ti
ề
n t
ệ
n
ướ
c m
ì
nh trên th
ế
gi
ớ
i…
- Trong th
ự
c t
ế
, vi
ệ
c xác
đị
nh
đị
a đi
ể
m thanh toán là s
ự
so sánh l
ự
c l
ượ
ng
gi
ữ
a hai bên quy
ế
t
đị
nh,
đồ
ng th
ờ
i c
ò
n th
ấ
y r
ằ
ng dùng
đồ
ng ti
ề
n c
ủ
a n
ướ
c nào th
ì
đị
a đi
ể
m thanh toán là n
ướ
c
ấ
y.
Đi
ề
u ki
ề
n v
ề
th
ờ
i gian thanh toán:
Đi
ề
u ki
ệ
n th
ờ
i gian thanh toán có quan h
ệ
ch
ặ
t ch
ẽ
v
ớ
i vi
ệ
c luân chuy
ể
n
v
ố
n, l
ợ
i t
ứ
c, kh
ả
năng có th
ể
tránh
đượ
c nh
ữ
ng bi
ế
n
độ
ng v
ề
ti
ề
n t
ệ
thanh toán. Do
đó, nó là v
ấ
n
đề
quan tr
ọ
ng và th
ườ
ng x
ẩ
y ra tranh ch
ấ
p gi
ữ
a các bên trong đàm
phán k
ý
k
ế
t h
ợ
p
đồ
ng.
Thông th
ườ
ng có 3 cách quy
đị
nh v
ề
th
ờ
i gian thanh toán:
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
5
- Tr
ả
ti
ề
n tr
ướ
c là vi
ệ
c bên nh
ậ
p kh
ẩ
u tr
ả
cho bên xu
ấ
t kh
ẩ
u toàn b
ộ
hay m
ộ
t
ph
ầ
n ti
ề
n hàng sau khi hai bên k
ý
k
ế
t h
ợ
p
đồ
ng ho
ặ
c sau khi bên xu
ấ
t kh
ẩ
u ch
ấ
p
nh
ậ
n đơn
đặ
t hàng c
ủ
a bên nh
ậ
p kh
ẩ
u.
- Tr
ả
ti
ề
n ngay là vi
ệ
c ng
ườ
i nh
ậ
p kh
ẩ
u tr
ả
ti
ề
n sau khi ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u
hoàn hành ngh
ĩ
a v
ụ
giao hàng trên phương ti
ệ
n v
ậ
n t
ả
i t
ạ
i nơi quy
đị
nh ho
ặ
c sau
khi ng
ườ
i nh
ậ
p kh
ẩ
u nh
ậ
n
đượ
c hàng t
ạ
i nơi quy
đị
nh.
- Tr
ả
ti
ề
n sau là vi
ệ
c ng
ườ
i nh
ậ
p kh
ẩ
u tr
ả
ti
ề
n cho gn
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u sau m
ộ
t
kho
ả
ng th
ờ
i gian nh
ấ
t
đị
nh k
ể
t
ừ
khi giao hàng.
Đi
ề
u ki
ệ
n v
ề
phương th
ứ
c thanh toán:
Đây là đi
ề
u ki
ệ
n quan tr
ọ
ng nh
ấ
t trong ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
.
Phương th
ứ
c thanh toán là cách mà ng
ườ
i mua tr
ả
ti
ề
n và ng
ườ
i bán thu ti
ề
n v
ề
như th
ế
nào. Có nhi
ề
u phương th
ứ
c thanh toán khác nhau. Tu
ỳ
t
ừ
ng đi
ề
u ki
ệ
n c
ụ
th
ể
mà ng
ườ
i mua và ng
ườ
i bán có th
ể
tho
ả
thu
ậ
n
để
xác
đị
nh phương th
ứ
c thanh
toán cho phù h
ợ
p.
1.1.3. Vai tr
ò
c
ủ
a ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
c
ủ
a các Ngân hàng
thương m
ạ
i.
a.
Đố
i v
ớ
i ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i (KTĐN).
Thanh toán qu
ố
c t
ế
là khâu then ch
ố
t, cu
ố
i cùng
để
khép kín m
ộ
t chu tr
ì
nh
mua bán hàng hoá ho
ạ
c trao
đổ
i d
ị
ch v
ụ
gi
ữ
a các t
ổ
ch
ứ
c, cá nhân thu
ộ
c các qu
ố
c
gia khác nhau.
Thanh toán qu
ố
c t
ế
là c
ầ
u n
ố
i trong m
ố
i quan h
ệ
kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i, n
ế
u
không có ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
th
ì
không có ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i.
Thanh toán qu
ố
c t
ế
thúc
đẩ
y ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i phát tri
ể
n. Vi
ệ
c t
ổ
ch
ứ
c
Thanh toán qu
ố
c t
ế
đượ
c ti
ế
n hành nhanh chóng, chính xác s
ẽ
làm cho các nhà s
ả
n
xu
ấ
t yên tam và
đẩ
y m
ạ
nh ho
ạ
t
độ
ng XNK c
ủ
a m
ì
nh, nh
ờ
đó thúc
đẩ
y ho
ạ
t
độ
ng
kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i phát tri
ể
n,
đặ
c bi
ệ
t là ho
ạ
t
độ
ng ngo
ạ
i thương.
Đồ
ng th
ờ
i, ho
ạ
t
độ
ng Thanh toán qu
ố
c t
ế
góp ph
ầ
n h
ạ
n ch
ế
r
ủ
i ro trong quá
tr
ì
nh th
ự
c hi
ệ
n h
ợ
p
đồ
ng ngo
ạ
i thương. Trong ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i, do v
ị
trí
đị
a l
ý
các
đố
i tác xa nhau nên vi
ệ
c t
ì
m hi
ể
u các kh
ả
năng tài chính, kh
ả
năng thanh
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
6
toán c
ủ
a ng
ườ
i mua g
ặ
p nhi
ề
u khó khăn. N
ế
u t
ổ
ch
ứ
c t
ố
t công tác Thanh toán qu
ố
c
t
ế
th
ì
s
ẽ
giúp cho các nhà kinh doanh hàng hoá XNK h
ạ
n ch
ế
đượ
c r
ủ
i ro trong quá
tr
ì
nh th
ự
c hi
ệ
n h
ợ
p
đồ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i, nh
ờ
đó thúc
đẩ
y ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i
ngo
ạ
i phát tri
ể
n.
Tóm l
ạ
i, có th
ể
nói r
ằ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i có m
ở
r
ộ
ng
đượ
c hay không m
ộ
t
ph
ầ
n nh
ờ
vào ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
có t
ố
t hay không. Thanh toán qu
ố
c t
ế
t
ố
t s
ẽ
đẩ
y m
ạ
nh ho
ạ
t
độ
ng xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u, phát tri
ể
n s
ả
n xu
ấ
t trong n
ướ
c, khuy
ế
n
khích các doanh nghi
ệ
p nâng cao ch
ấ
t l
ượ
ng hàng hoá.
b.
Đố
i v
ớ
i ho
ạ
t
độ
ng kinh doanh c
ủ
a các Ngân hàng thương m
ạ
i.
Đố
i v
ớ
i ho
ạ
t
độ
ng c
ủ
a Ngân hàng, vi
ệ
c hoàn thi
ệ
n và phát tri
ể
n ho
ạ
t
độ
ng
thanh toán qu
ố
c t
ế
mà nh
ấ
t là h
ì
nh th
ứ
c tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
có v
ị
trí quan tr
ọ
ng. Nó
không ch
ỉ
thu
ầ
n tu
ý
là d
ị
ch v
ụ
mà c
ò
n
đượ
c coi là m
ộ
t m
ặ
t ho
ạ
t
độ
ng không th
ể
thi
ế
u trong ho
ạ
t
độ
ng kinh doanh c
ủ
a Ngân hàng thương m
ạ
i.
- Tr
ướ
c h
ế
t, ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
giúp Ngân hàng thu hút thêm
đượ
c
khách hàng có nhu c
ầ
u giao d
ị
ch qu
ố
c t
ế
. Trên cơ s
ở
đó, Ngân hàng phát tri
ể
n
thêm quy mô, tăng thêm ngu
ồ
n thu nh
ậ
p, tăng kh
ả
năng c
ạ
nh tranh trong cơ ch
ế
th
ị
tr
ườ
ng.
- Th
ứ
hai, thông qua ho
ạ
t
độ
ng Thanh toán qu
ố
c t
ế
, ngân hàng có th
ể
đẩ
y
m
ạ
nh ho
ạ
t
độ
ng tài tr
ợ
xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u c
ũ
ng như tăng
đượ
c ngu
ồ
n v
ố
n huy
độ
ng
t
ạ
m th
ờ
i do qu
ả
n l
ý
đượ
c ngu
ồ
n v
ố
n nhàn r
ỗ
i c
ủ
a các t
ổ
ch
ứ
c, cá nhân có quan h
ệ
Thanh toán qu
ố
c t
ế
qua ngân hàng.
- Th
ứ
ba, giúp Ngân hàng thu
đượ
c m
ộ
t ngu
ồ
n ngo
ạ
i t
ệ
l
ớ
n t
ừ
đó Ngân
hàng có th
ể
phát tri
ể
n nghi
ệ
p v
ụ
kinh doanh ngo
ạ
i h
ố
i, b
ả
o l
ã
nh và nghi
ệ
p v
ụ
Ngân
hàng qu
ố
c t
ế
khác.
- Th
ứ
tư, ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
giúp Ngân hàng tăng tính thanh
kho
ả
n thông qua l
ượ
ng ti
ề
n k
ý
qu
ỹ
.M
ứ
c k
ý
qu
ỹ
ph
ụ
thu
ộ
c vào
độ
tin c
ậ
y, an toàn
c
ủ
a t
ừ
ng khách hàng c
ụ
th
ể
. Song xét v
ề
t
ổ
ng th
ể
th
ì
các kho
ả
n k
ý
qu
ỹ
này phát
sinh m
ộ
t cách th
ườ
ng xuyên và
ổ
n
đị
nh.V
ì
v
ậ
y trong th
ờ
i gian ch
ờ
đợ
i thanh toán,
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
7
ngân hàng có th
ể
s
ử
d
ụ
ng các kho
ả
n này
để
h
ỗ
tr
ợ
thanh kho
ả
n khi c
ầ
n thi
ế
t, th
ậ
m
chí có th
ể
s
ử
d
ụ
ng
để
kinh doanh,
đầ
u tư ng
ắ
n h
ạ
n
để
ki
ế
m l
ờ
i.
- Hơn th
ế
n
ữ
a, ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
c
ò
n giúp Ngân hàng đáp
ứ
ng t
ố
t
hơn nhu c
ầ
u c
ủ
a khách hàng trên cơ s
ở
nâng cao uy tín c
ủ
a Ngân hàng.
Có th
ể
nói, trong xu th
ế
ngày nay ho
ạ
t
độ
ng Thanh toán qu
ố
c t
ế
có vai tr
ò
h
ế
t s
ứ
c quan tr
ọ
ng trong ho
ạ
t
độ
ng ngân hàng nói riêng và ho
ạ
t
độ
ng KTĐN nói
chung. V
ì
v
ậ
y, vi
ệ
c nghiên c
ứ
u th
ự
c trang
để
có bi
ệ
n pháp th
ự
c hi
ệ
n nghi
ệ
p v
ụ
Thanh toán qu
ố
c t
ế
có
ý
ngh
ĩ
a h
ế
t s
ứ
c quan tr
ọ
ng nh
ằ
m ph
ụ
c v
ụ
t
ố
t hơn cho công
cu
ộ
c
đổ
i m
ớ
i kinh t
ế
ở
Vi
ệ
t Nam.
1.1.4. Các phương th
ứ
c thanh toán qu
ố
c t
ế
.
a. Phương th
ứ
c chuy
ể
n ti
ề
n.
*
Đị
nh ngh
ĩ
a:
Phương th
ứ
c chuy
ể
n ti
ề
n là phương th
ứ
c trong đó khách hàng (Ng
ườ
i tr
ả
ti
ề
n) yêu c
ầ
u Ngân hàng c
ủ
a m
ì
nh chuy
ể
n m
ộ
t s
ố
ti
ề
n nh
ấ
t
đị
nh cho m
ộ
t ng
ườ
i
khác (Ng
ườ
i h
ưở
ng l
ợ
i)
ở
m
ộ
t
đị
a đi
ể
m nh
ấ
t
đị
nh b
ằ
ng phương ti
ệ
n chuy
ể
n ti
ề
n
cho khách hàng theo yêu c
ầ
u.
* Các bên tham gia
- Ng
ườ
i yêu c
ầ
u chuy
ể
n ti
ề
n(Remitter): là ng
ườ
i yêu c
ầ
u ngân hàng thay
m
ì
nh th
ự
c hi
ệ
n chuy
ể
n ti
ề
n ra n
ướ
c ngoài. H
ọ
th
ườ
g là ng
ườ
i nh
ậ
p kh
ẩ
u, m
ắ
c n
ợ
ho
ắ
c có nhu c
ầ
u chuy
ể
n v
ố
n.
- Ng
ườ
i th
ụ
h
ưở
ng (Beneficicary): là ng
ườ
i nh
ậ
n
đượ
c s
ố
ti
ề
n chuy
ể
n t
ớ
i
thông qua ngân hàng. H
ọ
th
ườ
ng là g
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u, ch
ủ
n
ợ
ho
ặ
c nói chung là
ng
ườ
i yêu c
ầ
u chuy
ể
n ti
ề
n ch
ỉ
đị
nh.
- Ngân hàng nh
ậ
n u
ỷ
nhi
ệ
m chuy
ể
n ti
ề
n (Remitting bank): là ngân hàng
ph
ụ
c v
ụ
ng
ườ
i chuy
ể
n ti
ề
n.
- Ngân hàng tr
ả
ti
ề
n (Paying bank):là ngân hàng tr
ự
c ti
ế
p tr
ả
ti
ề
n cho ng
ườ
i
th
ụ
h
ưở
ng.Th
ườ
ng là ngân hàng đ
ạ
i l
ý
hay chi nhánh ngân hàng chuy
ể
n ti
ề
n và
ở
n
ướ
c ng
ườ
i th
ụ
h
ưở
ng.
* Quy tr
ì
nh th
ự
c hi
ệ
n
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
8
Sơ
đồ
1: tr
ì
nh t
ự
nghi
ệ
p v
ụ
chuy
ể
n ti
ề
n
(3)
(2) (4)
(1)
(1): Giao d
ị
ch thương m
ạ
i.
(2): Ng
ườ
i mua sau khi nh
ậ
n hàng ti
ế
n hành vi
ế
t đơn yêu c
ầ
u chuy
ể
n ti
ề
n (
b
ằ
ng thư ho
ặ
c bàng đi
ệ
n)cùng v
ớ
i u
ỷ
nhi
ệ
m chi(n
ế
u có tài kho
ả
n m
ở
t
ạ
i ngân
hàng) g
ử
i
đế
n ngân hàng ph
ụ
c v
ụ
m
ì
nh.
(3): Ngân hàng chuy
ể
n ti
ề
n ki
ể
m tra ch
ứ
ng t
ừ
n
ế
u th
ấ
y h
ợ
p l
ệ
th
ì
ti
ế
n hành
chuy
ể
n ti
ề
n qua ngân hàng d
ạ
i l
ý
.
(4): Ngân hàng
đạ
i l
ý
ti
ế
n hành chuy
ể
n ti
ề
n chong
ườ
i h
ưở
ng l
ợ
i.
* Tr
ườ
ng h
ợ
p áp d
ụ
ng.
- Phương th
ứ
c chuy
ể
n ti
ề
n
đượ
c áp d
ụ
ng trong tr
ườ
ng h
ợ
p tr
ả
ti
ề
n hàng hoá
xu
ấ
t kh
ẩ
u n
ướ
c ngoài, th
ườ
ng là khi nh
ậ
n
đầ
y
đủ
hàng hoá ho
ặ
c ch
ứ
ng t
ừ
g
ử
i
hàng.
- Thanh toán hàng hoá trong l
ĩ
nh v
ự
c thương m
ạ
i và các chi phí liên quan
đế
n xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u hàng hoá, chuy
ể
n v
ố
n ra n
ướ
c ngoài
để
đầ
u tư ho
ặ
c chi tiêu
thương m
ạ
i, chuy
ể
n ki
ề
u h
ố
i
* Các yêu c
ầ
u v
ề
chuy
ể
n ti
ề
n.
- Mu
ố
n chuy
ể
n ti
ề
n ph
ả
i có gi
ấ
y phép c
ủ
a B
ộ
ch
ủ
qu
ả
n ho
ặ
c B
ộ
Tài chính,
h
ợ
p
đồ
ng mua bán ngo
ạ
i thương, gi
ấ
p phép kinh doanh xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u, b
ộ
ch
ứ
ng
t
ừ
, UNC ngo
ạ
i t
ệ
và phí chuy
ể
n ti
ề
n.
- Trong đơn chuy
ể
n ti
ề
n càn ghi
đầ
y
đủ
tên,
đị
a ch
ỉ
c
ủ
a ng
ườ
i h
ưở
ng l
ợ
i,s
ố
tài kho
ả
n n
ế
u ng
ườ
i h
ưở
ng lơi yêu c
ầ
u,s
ố
ngo
ạ
i t
ệ
,lo
ạ
i ngo
ạ
i t
ệ
,
ý
do chuy
ể
n ti
ề
n và
nh
ữ
ng yêu c
ầ
u khác ,sau đó k
ý
tên và đóng d
ấ
u.
b. Phương th
ứ
c nh
ờ
thu.
NH Chuyển tiÒn
Ngư
ời chuyển tiÒn
Ngư
ời h
ư
ởng lợi
NH Đ
ại lý
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
9
*
Đị
nh ngh
ĩ
a:
Nh
ờ
thu là phương th
ứ
c thanh toán trong đó ng
ườ
i bán sau khi
đã
hoàn thành
ngh
ĩ
a v
ụ
giao hàng ho
ặ
c cung
ứ
ng d
ị
ch v
ụ
cho khách hàng s
ẽ
u
ỷ
thác cho Ngân
hàng c
ủ
a m
ì
nh thu h
ộ
s
ố
ti
ề
n t
ừ
ng
ườ
i mua trên cơ s
ở
ch
ứ
ng t
ừ
l
ậ
p ra.
Đây là phương th
ứ
c thanh toán an toàn hơn so v
ớ
i phương th
ứ
c chuy
ể
n ti
ề
n.
Tuy nhiên phương th
ứ
c này có th
ể
mang l
ạ
i r
ủ
i ro cho ng
ườ
i bán trong tr
ườ
ng h
ợ
p
ng
ườ
i mua có th
ể
đơn phương hu
ỷ
h
ợ
p
đồ
ng. Ngân hàng thu không ch
ị
u trách
nhi
ệ
m trong tr
ườ
ng h
ợ
p này. H
ọ
ch
ỉ
vi
ệ
c chuy
ể
n ch
ứ
ng t
ừ
thông báo cho ng
ườ
i
bán trong tr
ườ
ng h
ợ
p ng
ườ
i mua không tr
ả
ti
ề
n. Chính v
ì
v
ậ
y, phương th
ứ
c thanh
toand này không
đượ
c s
ử
d
ụ
ng ph
ổ
bi
ế
n , nó ch
ỉ
đượ
c áp d
ụ
ng trong m
ộ
t s
ố
tr
ườ
ng
h
ợ
p c
ụ
th
ể
.
* Tr
ườ
ng h
ợ
p áp d
ụ
ng.
Th
ứ
nh
ấ
t, ng
ườ
i bán và ng
ườ
i mua tin c
ậ
y l
ẫ
n nhau ho
ặ
c có quan h
ệ
liên
doanh v
ớ
i nhau, ho
ặ
c gi
ữ
a công ty m
ẹ
công ty con, ho
ặ
c gi
ữ
a các chi nhánh c
ủ
a
cùng m
ộ
t công ty v
ớ
i nhau.
Th
ứ
hai, hàng mua bán l
ầ
n
đầ
u mang tính ch
ấ
t chào hàng.
Th
ứ
ba, hàng
ứ
đọ
ng khó tiêu th
ụ
.
* Các bên tham gia g
ồ
m 4 bên:
- Ng
ườ
i nh
ờ
thu là bên giao ch
ỉ
th
ị
nh
ờ
thu cho m
ộ
t ngân hàng, thông th
ườ
ng
là ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u, cung
ứ
ng d
ị
ch v
ụ
.
- Ngân hàng chuy
ể
n ti
ề
n là ngân hàng mà ng
ườ
i nh
ờ
thu
đã
giao ch
ỉ
th
ị
nh
ờ
thu.
- Ngân hàng thu là b
ấ
t k
ỳ
m
ộ
t ngân hàng nào ngoài ngân hàng chuy
ể
n ti
ề
n
th
ự
c hi
ệ
n quá tr
ì
nh nh
ờ
thu.
- Ng
ườ
i tr
ả
ti
ề
n là ng
ườ
i mà ch
ứ
ng t
ừ
xu
ấ
t tr
ì
nh đ
ò
i ti
ề
n anh ta,là ng
ườ
i nh
ậ
p
kh
ẩ
u, ng
ườ
i s
ử
d
ụ
ng d
ị
ch v
ụ
đượ
c cung
ứ
ng( ng
ườ
i mua).
* Các h
ì
nh th
ứ
c c
ủ
a phương th
ứ
c nh
ờ
thu.
Theo lo
ạ
i h
ì
nh ng
ườ
i ta có th
ể
chia thành nh
ờ
thu phi
ế
u trơn, và nh
ờ
thu kèm
ch
ứ
ng t
ừ
.
- Nh
ờ
thu phi
ế
u trơn:
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
10
Đây là phương th
ứ
c thanh toán trong đó ng
ườ
i ng
ườ
i bán u
ỷ
thác cho Ngân
hàng thu h
ộ
ti
ề
n
ở
ng
ườ
i mua căn c
ứ
vào h
ố
i phi
ế
u do m
ì
nh l
ậ
p ra, c
ò
n ch
ứ
ng t
ừ
g
ử
i hàng th
ì
g
ử
i th
ẳ
ng cho cho ng
ườ
i mua không qua Ngân hàng.
Tr
ì
nh t
ự
ti
ế
n hành nghi
ệ
p v
ụ
nh
ờ
thu ph
ả
i tr
ả
i qua các b
ướ
c sau:
(1): Ng
ườ
i bán sau khi g
ử
i hàng và ch
ứ
ng t
ừ
g
ử
i hàng cho ng
ườ
i mu, h
ọ
s
ẽ
l
ậ
p
m
ộ
t h
ố
i phi
ế
u
đò
i ti
ề
n ng
ườ
i mua và u
ỷ
thác cho ngân hàng c
ủ
a m
ì
nh
đò
i ti
ề
n h
ộ
b
ằ
ng ch
ỉ
th
ị
nh
ờ
thu.
(2): Ngân hàng ph
ụ
c v
ụ
ng
ườ
i bán ki
ể
m tra ch
ứ
ng t
ừ
, sau đó g
ử
i thư u
ỷ
thác
nh
ờ
thu kèm h
ố
i phi
ế
u cho ngân hàng
đạ
i l
ý
c
ủ
a m
ì
nh
ở
n
ướ
c ng
ườ
i mua nh
ờ
thu
ti
ề
n.
(3): Ngân hàng
đạ
i l
ý
yêu c
ầ
u ng
ườ
i mua tr
ả
ti
ề
n h
ố
i phi
ế
u (n
ế
u tr
ả
ti
ề
n ngay)
ho
ặ
c ch
ấ
p nh
ậ
n tr
ả
ti
ề
n h
ố
i phi
ế
u (n
ế
u mua ch
ị
u).
(4): Ngân hàng
đạ
i l
ý
chuy
ể
n ti
ề
n thu
đượ
c cho ng
ườ
i bán thông qua ngân hàng
chuy
ể
n ch
ứ
ng t
ừ
. N
ế
u ch
ỉ
là ch
ấ
p nh
ậ
n h
ố
i phi
ế
u th
ì
ngân hàng gi
ữ
h
ố
i phi
ế
u ho
ặ
c
chuy
ể
n l
ạ
i cho ng
ườ
i bán. Khi
đế
n h
ạ
n thanh toán, ngân hàng s
ẽ
đò
i ti
ề
n
ở
ng
ườ
i
mua và th
ự
c hi
ệ
n vi
ệ
c chuy
ể
n ti
ề
n như trên.
Sơ
đồ
2 : Tr
ì
nh t
ự
nh
ờ
thu phi
ế
u trơn.
(2)
(4)
(1) (4) (4) (3)
G
ử
i hàng & Ch
ứ
ng t
ừ
Phương th
ứ
c nh
ờ
thu phi
ế
u trơn ch
ỉ
áp d
ụ
ng trong các tr
ườ
ng h
ợ
p ng
ườ
i bán
và ng
ườ
i mua tin c
ậ
y l
ẫ
n nhau ho
ặ
c là có quan h
ệ
liên doanh v
ớ
i nhau gi
ữ
a công ty
NH Chuyển chứng
tõ
NH thu & xuất
trình chứng tõ
Ngư
ời bán
Ngư
ời mua
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
11
m
ẹ
, công ty con ho
ặ
c chi nhánh c
ủ
a nhau. Ho
ặ
c trong tr
ườ
ng h
ợ
p thanh toán v
ề
các d
ị
ch v
ụ
có liên quan t
ớ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u hàng hoá.
Phương th
ứ
c nh
ờ
thu phi
ế
u trơn không áp d
ụ
ng thanh toán nhi
ề
u trong m
ậ
u
d
ị
ch và nó không
đả
m b
ả
o quy
ề
n l
ợ
i cho ng
ườ
i bán.
Đố
i v
ớ
i ng
ườ
i mua, áp d
ụ
ng
phương th
ứ
c này c
ũ
ng g
ặ
p nhi
ề
u b
ấ
t l
ợ
i, v
ì
n
ế
u h
ố
i phi
ế
u
đế
n s
ớ
m hơn ch
ứ
ng t
ừ
,
ng
ườ
i mua ph
ả
i tr
ả
ti
ề
n ngay trong khi không bi
ế
t vi
ệ
c giao hàng c
ủ
a ng
ườ
i bán có
đúng h
ợ
p
đồ
ng hay không.
Nh
ờ
thu kèm ch
ứ
ng t
ừ
:
Đây là phương th
ứ
c trong đó ng
ườ
i bán u
ỷ
thác cho Ngân hàng thu h
ộ
ti
ề
n
ở
ng
ườ
i mua không nh
ữ
ng căn c
ứ
vào h
ố
i phi
ế
u mà c
ò
n căn c
ứ
và b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
g
ử
i
hàng kèm theo v
ớ
i đi
ề
u ki
ệ
n là n
ế
u ng
ườ
i mua tr
ả
ti
ề
n ho
ặ
c ch
ấ
p nh
ậ
n tr
ả
ti
ề
n h
ố
i
phi
ế
u th
ì
Ngân hàng m
ớ
i trao toàn b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
g
ử
i hàng cho ng
ườ
i mua
để
nh
ậ
n
hàng.
Sơ
đồ
3: Tr
ì
nh t
ự
nh
ờ
thu kèm ch
ứ
ng t
ừ
(2)
(4)
(1) (4) (4) (3)
G
ử
i hàng
(1): Ng
ườ
i bán sau khi g
ử
i hàng cho ng
ườ
i mua, l
ậ
p b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
nh
ờ
ngân hàng
thu h
ộ
ti
ề
n. B
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
g
ồ
m h
ố
i phi
ế
u và các ch
ứ
ng t
ừ
g
ử
i hàng kèm theo.
(2): Ngân hàng ph
ụ
c v
ụ
ng
ườ
i bán u
ỷ
thác cho ngân hàng đai l
ý
c
ủ
a m
ì
nh
ở
n
ướ
c ng
ườ
i mua nh
ờ
thu ti
ề
n.
(3): Ngân hàng
đạ
i l
ý
yêu c
ầ
u ng
ườ
i mua tr
ả
ti
ề
n. Ngân hàng ch
ỉ
trao ch
ứ
ng t
ừ
g
ử
i hàng cho ng
ườ
i mua n
ế
u ng
ườ
i mua tr
ả
ti
ề
n ho
ặ
c ch
ấ
p nh
ậ
n h
ố
i phi
ế
u.
NH Chuyển chứng
tõ
NH thu & xuất
trình chứng tõ
Ngư
ời bán
Ngư
ời mua
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
12
(4): Ngân hàng
đạ
i l
ý
chuy
ể
n ti
ề
n cho ngu
ờ
i bán thông qua ngân hàng chuy
ể
n
ch
ứ
ng t
ừ
.
Trong nh
ờ
thu kèm ch
ứ
ng t
ừ
, ng
ườ
i bàn ngoài vi
ệ
c nh
ờ
thu h
ộ
ti
ề
n c
ò
n có
vi
ệ
c nh
ờ
ngân hàng kh
ố
ng ch
ế
ch
ứ
ng t
ừ
v
ậ
n t
ả
i
đố
i v
ớ
i ng
ườ
i mua. V
ớ
i cách
kh
ố
ng ch
ế
này th
ì
quy
ề
n l
ợ
i ng
ườ
i bán
đượ
c
đả
m b
ả
o hơn.
Tuy nhiên, nó có nh
ượ
c đi
ể
m là ng
ườ
i bán không kh
ố
ng kh
ế
đượ
c vi
ệ
c tr
ả
ti
ề
n c
ủ
a ng
ườ
i mua, ng
ườ
i mua có th
ể
kéo dài th
ờ
i gian t
ả
ti
ề
n khi th
ấ
y t
ì
nh h
ì
nh
th
ị
tr
ườ
ng b
ấ
t l
ợ
i cho h
ọ
hay vi
ệ
c tr
ả
ti
ề
n ti
ế
n hành quá ch
ậ
m ch
ạ
p.M
ặ
t khác, Ngân
hàng ch
ỉ
đóng vai tr
ò
là trung gian thu ti
ề
n h
ộ
, ch
ứ
không có trách nhi
ệ
m
đế
n vi
ệ
c
tr
ả
ti
ề
n c
ủ
a ng
ườ
i mua.
c. Thanh toán biên gi
ớ
i.
*
Đị
nh ngh
ĩ
a.
Thanh toán biên gi
ớ
i là ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n t
ạ
i khu
v
ự
c biên gi
ớ
i
đườ
ng b
ộ
các n
ướ
c.
Đặ
c đi
ể
m c
ủ
a thanh toán biên gi
ớ
i.
Thanh toán biên gi
ớ
i có nh
ữ
ng
đặ
c đi
ể
m sau:
-
Đồ
ng ti
ề
n s
ử
d
ụ
ng trong thanh toán biên gi
ớ
i là
đồ
ng n
ộ
i t
ệ
,
đồ
ng ti
ề
n c
ủ
a
n
ướ
c có chung biên gi
ớ
i và
đồ
ng ngo
ạ
i t
ệ
m
ạ
nh.
- Phương th
ứ
c giao d
ị
ch
đượ
c s
ử
l
ý
tr
ự
c ti
ế
p gi
ữ
a hai Ngân hàng, không ph
ả
i
s
ử
d
ụ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
qua m
ạ
ng.
- Ngân hàng
đượ
c phép ho
ạ
t
độ
ng thanh toán biên gi
ớ
i
đượ
c tr
ự
c ti
ế
p giao
d
ị
ch m
ở
tài kho
ả
n, th
ự
c hi
ệ
n các nghi
ệ
p v
ụ
liên quan v
ớ
i Ngân hàng n
ướ
c có
chung biên gi
ớ
i.
Đi
ề
u ki
ệ
n c
ủ
a thanh toán biên gi
ớ
i.
- Ngân hàng
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n thanh toán biên gi
ớ
i trên cơ s
ở
các đi
ề
u ki
ệ
n
sau:
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
13
- Chính ph
ủ
, ngân hàng Nhà n
ướ
c
đã
cho phép ngân hàng đó thanh toán biên
gi
ớ
i v
ớ
i n
ướ
c b
ạ
n.
-
Đã
có hi
ệ
p
đị
nh ho
ặ
c văn b
ả
n pháp l
ý
đượ
c k
ý
k
ế
t chính th
ứ
c gi
ữ
a ngân
hàng đó v
ớ
i ngân hàng n
ướ
c b
ạ
n.
- Ngân hàng đó có
đủ
cán b
ộ
có tr
ì
nh
độ
c
ầ
n thi
ế
t v
ề
chuyên môn, ngo
ạ
i ng
ữ
và công c
ụ
phương ti
ệ
n làm vi
ệ
c giao d
ị
ch v
ớ
i ngân hàng b
ạ
n.
d. Tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
(L/C).
Đây là phương th
ứ
c thanh toán quan tr
ọ
ng và ch
ủ
y
ế
u t
ạ
i Ngân hàng thương
m
ạ
i hi
ệ
n nay. Tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
đượ
c g
ọ
i v
ớ
i nhi
ề
u tên khác nhau như: Letter of
Credit, Credit, Document Credit.
ở
Vi
ệ
t Nam ngoài tên là tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
c
ò
n có
các tên khác như L/C, thư tín d
ụ
ng Tr
ướ
c đây, thư tín d
ụ
ng c
ò
n
đượ
c g
ọ
i là tín
d
ụ
ng thương m
ạ
i nhưng nay th
ì
t
ừ
này không c
ò
n
đượ
c d
ụ
ng n
ữ
a mà thông d
ụ
ng
nh
ấ
t là “ tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
” v
ì
nó th
ể
hi
ệ
n đúng nh
ấ
t
ý
ngh
ĩ
a tín d
ụ
ng kèm ch
ứ
ng
t
ừ
.
V
ậ
y tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
là g
ì
?
1.2. TÍN
DỤNG
CHỨNG
TỪ
- PHƯƠNG
THỨC
THANH TOÁN
QUỐC
TẾ
CHỦ
YẾU
VÀ QUAN
TRỌNG
CỦA
NGÂN HÀNG THƯƠNG
MẠI
.
1.2.1.
Đị
nh ngh
ĩ
a:
Phương th
ứ
c tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
là m
ộ
t s
ự
tho
ả
thu
ậ
n trong đó m
ộ
t Ngân
hàng (Ngân hàng m
ở
thư tín d
ụ
ng) theo yêu c
ầ
u c
ủ
a khách hàng (ng
ườ
i yêu c
ầ
u
m
ở
thư tín d
ụ
ng) s
ẽ
tr
ả
m
ộ
t s
ố
ti
ề
n nh
ấ
t
đị
nh cho m
ộ
t ng
ườ
i khác (ng
ườ
i h
ưở
ng l
ợ
i
s
ố
ti
ề
n thư tín d
ụ
ng) ho
ặ
c ch
ấ
p nh
ậ
n h
ố
i phi
ế
u do ng
ườ
i này k
ý
phát trong ph
ạ
m vi
s
ố
ti
ề
n đó khi ng
ườ
i này xu
ấ
t tr
ì
nh cho Ngân hàng m
ộ
t b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
thanh toán phù
h
ợ
p v
ớ
i nh
ữ
ng quy
đị
nh
đề
ra trong thư tín d
ụ
ng.
1.2.2. Các bên tham gia.
Các bên tham gia vào quá tr
ì
nh thanh toán theo phương th
ứ
c tín d
ụ
ng ch
ứ
ng
t
ừ
g
ồ
m 4 bên.
Th
ứ
nh
ấ
t là ng
ườ
i yêu c
ầ
u m
ở
L/C (Applicant): là ng
ườ
i mua, ng
ườ
i nh
ậ
p
kh
ẩ
u ho
ặ
c là ng
ườ
i mua u
ỷ
thác cho m
ộ
t ng
ườ
i khác.
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
14
Th
ứ
hai là ng
ườ
i h
ưở
ng l
ợ
i (Beneficiary): là ng
ườ
i bán, ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u.
Th
ứ
ba là ngân hàng phát hành (Issuing Bank): là Ngân hàng phát hành L/C,
là Ngân hàng ph
ụ
c v
ụ
ng
ườ
i mua.
Th
ứ
tư là ngân hàng thông báo (Advising Bank): là Ngân hàng
ở
n
ướ
c ng
ườ
i
h
ưở
ng l
ợ
i.
Ngoài ra, trong th
ự
c t
ế
v
ậ
n d
ụ
ng phương th
ứ
c tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
, tu
ỳ
theo
t
ừ
ng đi
ề
u ki
ệ
n c
ụ
th
ể
c
ò
n có s
ự
tham gia c
ủ
a m
ộ
t s
ố
ngân hàng khác như: Ngân
hàng xác nh
ậ
n (Congiring Bank), Ngân hàng ch
ỉ
đị
nh (Nominated Bank), Ngân
hàng hoàn tr
ả
(Reimbursing Bank)
1.2.3. Quy tr
ì
nh nghi
ệ
p v
ụ
thanh toán L/C.
Sơ
đồ
1. Tr
ì
nh t
ự
nghi
ệ
p v
ụ
thanh toán L/C.
(3)
(6)
(7)
(2) (8) (9) (4) (6) (7)
(1)
(5)
(1) : Trong quá tr
ì
nh thanh toán hàng hoá xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u, ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u và
ng
ườ
i nh
ậ
p kh
ẩ
u k
ý
h
ợ
p
đồ
ng thương m
ạ
i v
ớ
i nhau. N
ế
u ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u
yêu c
ầ
u thanh toán hàng hoá theo phương th
ứ
c tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
th
ì
trong
h
ợ
p
đồ
ng thương m
ạ
i ph
ả
i có đi
ề
u kho
ả
n thanh toán theo phương th
ứ
c tín
d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
.
(2) : Ng
ườ
i nh
ậ
p kh
ẩ
u căn c
ứ
vào h
ợ
p
đồ
ng thương m
ạ
i l
ậ
p đơn xin m
ở
L/C
t
ạ
i Ngân hàng ph
ụ
c v
ụ
m
ì
nh.
(3) : Ngân hàng phát hành s
ẽ
ki
ể
m tra xem đơn m
ở
thư tín d
ụ
ng đó
đã
h
ợ
p l
ệ
hay chưa. N
ế
u đáp
ứ
ng
đủ
yêu c
ầ
u Ngân hàng s
ẽ
m
ở
L/C và thông báo qua
Ngân hàng
đạ
i l
ý
c
ủ
a m
ì
nh
ở
n
ướ
c ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u v
ề
vi
ệ
c m
ở
L/C và
chuy
ể
n 1 b
ả
n g
ố
c cho ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u.
Ngư
ời yêu cầu mở
L/C
(Applicant)
Ngư
ời thụ h
ư
ởng
(Benificiary)
Ngân hàng phát hành
(Issing Bank)
Ngân hàng thông báo
(Advising Bank)
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
15
(4) : Khi nh
ậ
n
đượ
c thông báo v
ề
vi
ệ
c m
ở
L/C và 1 b
ả
n g
ố
c L/C, Ngân hàng
thông báo chuy
ể
n L/C cho ng
ườ
i th
ụ
h
ưở
ng.
(5) : Ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u khi nh
ậ
n
đượ
c 1 b
ả
n g
ố
c L/C, n
ế
u ch
ấ
p nh
ậ
n n
ộ
i dung
L/C th
ì
s
ẽ
ti
ế
n hành giao hàng theo đúng quy
đị
nh
đã
k
ý
k
ế
t trong h
ợ
p
đồ
ng.
N
ế
u không h
ọ
s
ẽ
yêu c
ầ
u Ngân hàng ch
ỉ
nh s
ử
a theo đúng yêu c
ầ
u c
ủ
a m
ì
nh
r
ồ
i m
ớ
i ti
ế
n hành giao hàng.
(6) : Sau khi chuy
ể
n giao hàng hoá, ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u ti
ế
n hành l
ậ
p b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
thanh toán theo quy
đị
nh c
ủ
a L/C và g
ử
i
đế
n Ngân hàng phát hành thông
qua Ngân hàng thông báo
để
yêu c
ầ
u
đượ
c thanh toán. Ngoài ra, ng
ườ
i xu
ấ
t
kh
ẩ
u c
ũ
ng có th
ể
xu
ấ
t tr
ì
nh b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
thanh toán cho Ngân hàng
đượ
c ch
ỉ
đị
nh thanh toán
đượ
c xác
đị
nh trong L/C.
(7) : Ngân hàng phát hành ki
ể
m tra b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
thanh toán n
ế
u th
ấ
y phù h
ợ
p
v
ớ
i quy
đị
nh trong L/C th
ì
ti
ế
n hành thanh toán ho
ặ
c ch
ấ
p nh
ậ
n thanh toán.
N
ế
u Ngân hàng th
ấ
y không phù h
ợ
p th
ì
s
ẽ
t
ừ
ch
ố
i thanh toán và tr
ả
h
ồ
sơ
cho ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u.
(8) : Ngân hàng phát hành giao l
ạ
i b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
thanh toán cho ng
ườ
i xu
ấ
t
kh
ẩ
u và yêu c
ầ
u thanh toán.
(9) : Ng
ườ
i phát hành ki
ể
m tra l
ạ
i b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
và ti
ế
n hành hoàn tr
ả
ti
ề
n cho
ngân hàng.
· Trên đây là toàn b
ộ
tr
ì
nh t
ự
nghi
ệ
p v
ụ
thanh toán qu
ố
c t
ế
theo phương th
ứ
c
tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
.
1.2.4. Thư tín d
ụ
ng.
a. Khái ni
ệ
m:
Thư tín d
ụ
ng là m
ộ
t phương ti
ệ
n r
ấ
t quan tr
ọ
ng c
ủ
a phương th
ứ
c tín d
ụ
ng
ch
ứ
ng t
ừ
. N
ế
u không m
ở
thư tín d
ụ
ng th
ì
phương th
ứ
c thanh toán này không th
ể
xác l
ậ
p
đượ
c và ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u s
ẽ
không giao hàng cho ng
ườ
i nh
ậ
p kh
ẩ
u.
V
ậ
y thư tín d
ụ
ng là g
ì
?
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
16
Thư tín d
ụ
ng là m
ộ
t b
ứ
c thư do Ngân hàng l
ậ
p ra trên cơ s
ở
yêu c
ầ
u c
ủ
a
khách hàng, trong đó Ngân hàng cam k
ế
t tr
ả
ti
ề
n cho ng
ườ
i h
ưở
ng l
ợ
i n
ế
u h
ọ
xu
ấ
t
tr
ì
nh
đầ
y
đủ
b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
thanh toán phù h
ợ
p v
ớ
i n
ộ
i dung thư tín d
ụ
ng.
b. Vai tr
ò
.
Thư tín d
ụ
ng là m
ộ
t văn b
ả
n mang tính pháp l
ý
nó là căn c
ứ
pháp l
ý
để
Ngân
hàng quy
ế
t
đị
nh vi
ệ
c tr
ả
ti
ề
n, ch
ấ
p nh
ậ
n hay chi
ế
t kh
ấ
u h
ố
i phi
ế
u, là cơ s
ở
để
ng
ườ
i mua có tr
ả
ti
ề
n cho Ngân hàng hay không. Ngoài ra thư tín d
ụ
ng là m
ộ
t công
c
ụ
hi
ệ
u qu
ả
trong vi
ệ
c c
ụ
th
ể
, chi ti
ế
t, hoàn thi
ệ
n hoá nh
ữ
ng n
ộ
i dung mà h
ợ
p
đồ
ng
chưa bàn t
ớ
i, kh
ắ
c ph
ụ
c nh
ữ
ng sai sót, nh
ữ
ng đi
ề
u kho
ả
n không có l
ợ
i trong h
ợ
p
đồ
ng n
ế
u xét th
ấ
y vi
ệ
c hu
ỷ
h
ợ
p
đồ
ng là có l
ợ
i.
Thư tín d
ụ
ng có vai tr
ò
r
ấ
t quan tr
ọ
ng như v
ậ
y v
ì
tuy
đượ
c thành l
ậ
p trên cơ
s
ở
h
ợ
p
đồ
ng mua bán nhưng sau khi
đượ
c m
ở
nó hoàn toàn
độ
c l
ậ
p v
ớ
i h
ợ
p
đồ
ng
mua bán.Đi
ề
u này có ngh
ĩ
a là khi thanh toán, các ngân hàng ch
ỉ
căn c
ứ
vào các b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
phù h
ợ
p mà thôi. Tính ch
ấ
t
độ
c l
ậ
p tương
đố
i c
ủ
a thư tín d
ụ
ng
đã
chi
ph
ố
i toàn b
ộ
các khâu c
ủ
a quá tr
ì
nh thanh toán, quy
đị
nh toàn b
ộ
ngh
ĩ
a v
ụ
c
ủ
a các
bên tham gia.
B
ả
n thân phương th
ứ
c tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
t
ỏ
ra ưu vi
ệ
t hơn so v
ớ
i nh
ữ
ng
phương th
ứ
c khác, song nó không ph
ả
i là phương th
ứ
c
đả
m b
ả
o tránh
đượ
c r
ủ
i ro
cho các bên tham gia, trong đó có Ngân hàng.
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
17
c. N
ộ
i dung c
ủ
a thư tín d
ụ
ng.
Thư tín d
ụ
ng có tính ch
ấ
t quan tr
ọ
ng, nó h
ì
nh thành trên cơ s
ở
c
ủ
a h
ợ
p
đồ
ng
mua bán, nhưng sau khi
đượ
c thi
ế
t l
ậ
p nó l
ạ
i hoàn toàn
độ
c l
ậ
p v
ớ
i h
ợ
p
đồ
ng mua
bán. M
ộ
t thư tín d
ụ
ng có th
ể
có nh
ữ
ng đi
ề
u kho
ả
n sau:
(1) : S
ố
hi
ệ
u,
đị
a đi
ể
m, và ngày m
ở
L/C.
(2) : Tên và
đị
a ch
ỉ
c
ủ
a nh
ữ
ng ng
ườ
i có liên quan t
ớ
i phương th
ứ
c tín d
ụ
ng
ch
ứ
ng t
ừ
.
(3) : S
ố
ti
ề
n c
ủ
a L/C.
S
ố
ti
ề
n c
ủ
a L/Cvùa
đượ
c nghi băng s
ố
,v
ừ
a
đượ
c nghi b
ằ
ng ch
ữ
và ph
ả
i
th
ố
ng nh
ấ
t v
ớ
i nhau.
Đồ
ng th
ờ
i, tên c
ủ
a đơn v
ị
ti
ề
n t
ệ
ph
ả
i r
õ
ràng.
(4) : Th
ờ
i h
ạ
n hi
ệ
u l
ự
c, th
ờ
i h
ạ
n tr
ả
ti
ề
n và th
ờ
i h
ạ
n giao hàng ghi trong L/C.
Th
ờ
i h
ạ
n hi
ệ
u l
ự
c
Th
ờ
i h
ạ
n hi
ệ
u l
ự
c c
ủ
a L/C là th
ờ
i h
ạ
n mà ngân hàng m
ở
L/C cam k
ế
t tr
ả
ti
ề
n
cho ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u xu
ấ
t tr
ì
nh b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
trong th
ờ
i h
ạ
n đó và phù h
ợ
p v
ớ
i
nh
ữ
ng đi
ề
u ki
ệ
n ghi trong L/C.Th
ờ
i h
ạ
n hi
ệ
u l
ự
uc L/C b
ắ
t
đầ
u tính t
ừ
ngày m
ở
L/C
đế
n ngày h
ế
t hi
ệ
u l
ự
c L/C.
Th
ờ
i h
ạ
n tr
ả
ti
ề
n c
ủ
a L/C
- Là th
ờ
i h
ạ
n tr
ả
ti
ề
n ngay hay tr
ả
ti
ề
n sau. Đi
ề
u này hoàn toàn ph
ụ
thu
ộ
c
quy
đị
nh c
ủ
a h
ợ
p
đồ
ng.
Th
ờ
i h
ạ
n tr
ả
ti
ề
n có th
ể
n
ằ
m trong ho
ặ
c ngoài th
ờ
i h
ạ
n hi
ệ
u l
ự
c c
ủ
a L/C.
Th
ờ
i h
ạ
n giao hàng.
Th
ờ
i h
ạ
n giao hàng
đượ
c ghi trong L/C và do h
ợ
p
đồ
ng mua bán quy
đị
nh.Th
ờ
i h
ạ
n giao hàng có quan h
ệ
ch
ặ
t ch
ẽ
v
ớ
i th
ờ
i h
ạ
n hi
ệ
u l
ự
c c
ủ
a L/C.
(5) : Nh
ữ
ng n
ộ
i dung v
ề
hàng hoá như: Tên hàng, s
ố
l
ượ
ng, tr
ọ
ng l
ượ
ng, giá c
ả
,
quy cách ph
ẩ
m ch
ấ
t, bao b
ì
, k
ý
m
ã
hi
ệ
u c
ũ
ng
đượ
c ghi trong L/C.
(6) : Nh
ữ
ng n
ộ
i dung v
ề
v
ậ
n t
ả
i, giao nh
ậ
n hàng (FOB, CIF, CFR ), nơi g
ử
i và
nơi giao hàng, cách v
ậ
n chuy
ể
n và cách giao hàng.
(7) : Nh
ữ
ng ch
ứ
ng t
ừ
mà ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u ph
ả
i xu
ấ
t tr
ì
nh là m
ộ
t n
ộ
i dung then
ch
ố
t c
ủ
a L/C, b
ở
i v
ì
b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
quy
đị
nh trong L/C là m
ộ
t b
ằ
ng ch
ứ
ng c
ủ
a
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
18
ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u ch
ứ
ng minh r
ằ
ng m
ì
nh
đã
hoàn thành ngh
ĩ
a v
ụ
giao hàng và
làm đúng nh
ữ
ng đi
ề
u quy
đị
nh c
ủ
a L/C. Do v
ậ
y, Ngân hàng ph
ả
i ti
ế
n hành tr
ả
ti
ề
n cho ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u n
ế
u b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
phù h
ợ
p v
ớ
i nh
ữ
ng đi
ề
u quy
đị
nh
trong L/C.
(8) : S
ự
cam k
ế
t tr
ả
ti
ề
n c
ủ
a Ngân hàng m
ở
L/C, đây là n
ộ
i dung cu
ố
i cùng c
ủ
a
L/C. Nó ràng bu
ộ
c trách nhi
ệ
m c
ủ
a ngân hàng m
ở
L/C. Ngân hàng cam k
ế
t s
ẽ
tr
ả
ti
ề
n khi ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u tr
ì
nh
đầ
y
đủ
b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
h
ợ
p l
ệ
.
(9) : Nh
ữ
ng đi
ề
u kho
ả
n
đặ
c bi
ệ
t khác.
(10): Ch
ữ
k
ý
c
ủ
a Ngân hàng m
ở
L/C.
L/C th
ự
c ch
ấ
t là m
ộ
t kh
ế
ướ
c dân s
ự
, do vây, ng
ườ
i k
ý
nó c
ũ
ng ph
ả
i là
ng
ườ
i có
đầ
y
đủ
năng l
ự
c hành vi, năng l
ự
c pháp l
ý
để
tham gia và th
ự
c hi
ệ
n quan
h
ệ
dân lu
ậ
t.
d. H
ì
nh th
ứ
c thư tín d
ụ
ng (L/C).
Có r
ấ
t nhi
ề
u cách phân lo
ạ
i thư tín d
ụ
ng. Tu
ỳ
theo t
ừ
ng tiêu th
ứ
c khác nhau
ng
ườ
i ta có th
ể
phân lo
ạ
i khác nhau.
v Theo lo
ạ
i h
ì
nh ng
ườ
i ta có th
ể
chia làm hai lo
ạ
i là L/C có th
ể
hu
ỷ
ngang
và L/C không hu
ỷ
ngang.
L/C có th
ể
hu
ỷ
ngang.
- Đây là lo
ạ
i L/C mà ng
ườ
i yêu c
ầ
u m
ở
có toàn quy
ề
n
đề
ngh
ị
Ngân hàng
phát hành s
ử
a
đổ
i, b
ổ
xung ho
ặ
c hu
ỷ
b
ỏ
nó mà không c
ầ
n báo tr
ướ
c cho ng
ườ
i
h
ưở
ng l
ợ
i bi
ế
t (Đương nhiên là vi
ệ
c hu
ỷ
b
ỏ
ph
ả
i
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n tr
ướ
c khi L/C
thanh toán).
- Như v
ậ
y, L/C có th
ể
hu
ỷ
ngang thu
ộ
c lo
ạ
i cam k
ế
t không b
ị
ràng bu
ộ
c
trách nhi
ệ
m pháp l
ý
. Tuy nhiên, lo
ạ
i thư tín d
ụ
ng này không
đả
m b
ả
o
đượ
c quy
ề
n
l
ợ
i c
ủ
a ng
ườ
i bán v
ì
ng
ườ
i mua có th
ể
đơn phương hu
ỷ
b
ỏ
L/C. Chính v
ì
v
ậ
y ngày
nay lo
ạ
i L/C này ít
đượ
c s
ử
d
ụ
ng trong thương m
ạ
i qu
ố
c t
ế
.
L/C không th
ể
hu
ỷ
ngang.
Đây là lo
ạ
i L/C mà sau khi m
ở
th
ì
m
ọ
i vi
ệ
c liên quan
đế
n s
ử
a
đổ
i, b
ổ
xung
ho
ặ
c hu
ỷ
b
ỏ
nó Ngân hàng phát hành ch
ỉ
có th
ể
ti
ế
n hành trên cơ s
ở
có s
ự
tho
ả
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
19
thu
ậ
n c
ủ
a các bên có liên quan. V
ì
th
ế
quy
ề
n l
ợ
i c
ủ
a ng
ườ
i bán
đượ
c
đả
m b
ả
o. Tuy
nhiên, L/C không th
ể
không th
ể
hu
ỷ
ngang không có ngh
ĩ
a không th
ể
hu
ỷ
b
ỏ
.
Trong tr
ườ
ng h
ợ
p các bên
đồ
ng
ý
hu
ỷ
b
ỏ
L/C th
ì
nó
đượ
c công nh
ậ
n là không c
ò
n
giá tr
ị
th
ự
c hi
ệ
n. Đây là lo
ạ
i L/C
đượ
c s
ử
d
ụ
ng nhi
ề
u nh
ấ
t trong thương m
ạ
i qu
ố
c
t
ế
ngày nay.
v Theo phương th
ứ
c s
ử
d
ụ
ng ng
ườ
i ta phân chia L/C thành nhi
ề
u lo
ạ
i khác
nhau.
L/C không hu
ỷ
ngang có giá tr
ị
tr
ự
c ti
ế
p.
Đây là lo
ạ
i L/C mà ch
ứ
ng t
ừ
đượ
c yêu c
ầ
u xu
ấ
t tr
ì
nh tr
ự
c ti
ế
p
để
thanh toán
t
ạ
i Ngân hàng phát hành. Do v
ậ
y, th
ờ
i h
ạ
n hi
ệ
u l
ự
c s
ẽ
k
ế
t thúc t
ạ
i Ngân hàng phát
hành.
Trong thư tín d
ụ
ng này s
ẽ
không th
ể
hi
ệ
n đi
ề
u kho
ả
n chi
ế
t kh
ấ
u và ch
ỉ
đị
nh
ngân hàng chi
ế
t kh
ấ
u. M
ặ
c dù thư tín d
ụ
ng không có giá tr
ị
chi
ế
t kh
ấ
u và cam k
ế
t
thanh toán c
ủ
a ngân hàng phát hành ch
ỉ
có giá tr
ị
duy nh
ấ
t
đố
i v
ớ
i ng
ườ
i h
ưở
ng,
ngân hàng chuy
ể
n ch
ứ
ng t
ừ
c
ũ
ng có th
ể
ứ
ng ti
ề
n cho khách hàng n
ế
u ch
ứ
ng t
ừ
hoàn toàn h
ợ
p l
ệ
.Sau khi nh
ậ
n
đượ
c ch
ứ
ng t
ừ
h
ợ
p l
ệ
,ngân hàng phát hành chuy
ể
n
tr
ả
ti
ề
n cho ng
ườ
i h
ưở
ng theo ch
ỉ
d
ẫ
n c
ủ
a ngân hàng chuy
ể
n ch
ứ
ng t
ừ
.Vai tr
ò
c
ủ
a
ngân hàng chuy
ể
n ch
ứ
ng t
ừ
là b
ả
o v
ệ
quy
ề
n l
ợ
i c
ủ
a ng
ườ
i h
ưở
ng và c
ũ
ng chính là
b
ả
o v
ệ
quy
ề
n l
ợ
i c
ủ
a chính m
ì
nh n
ế
u h
ọ
đã
chi
ế
t kh
ấ
u ch
ứ
ng t
ừ
.
L/C không hu
ỷ
ngang, mi
ễ
n truy
đổ
i.
- Là lo
ạ
i thư tín d
ụ
ng không th
ể
hu
ỷ
ngang mà sau khi th
ụ
h
ưở
ng s
ẽ
đượ
c
hoàn ti
ề
n th
ì
Ngân hàng m
ở
không có quy
ề
n
đò
i l
ạ
i ti
ề
n trong b
ấ
t k
ỳ
t
ì
nh hu
ố
ng
nào.
- Khi s
ử
d
ụ
ng lo
ạ
i thư tín d
ụ
ng này, ng
ườ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u ph
ả
i ghi trên h
ố
i phi
ế
u
“Mi
ễ
n truy h
ồ
i ng
ườ
i k
ý
phát”
đồ
ng th
ờ
i thư tín d
ụ
ng c
ũ
ng ph
ả
i ghi như v
ậ
y.
L/C không hu
ỷ
ngang và có xác nh
ậ
n.
Là lo
ạ
i thư tín d
ụ
ng không th
ể
hu
ỷ
ngang
đượ
c m
ộ
t Ngân hàng khác
đả
m
b
ả
o tr
ả
ti
ề
n cho ng
ườ
i th
ụ
h
ưở
ng theo yêu c
ầ
u c
ủ
a Ngân hàng m
ở
thư tín d
ụ
ng đó.
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
20
Do có hai ngân hàng
đứ
ng ra cam k
ế
t tr
ả
ti
ề
n cho ng
ườ
i h
ưở
ng l
ợ
i nên lo
ạ
i
thư tín d
ụ
ng này
đượ
c coi là r
ấ
t
đả
m b
ả
o quy
ề
n l
ợ
i cho bên bán, và đương nhiên
ph
ả
i thanh toán m
ộ
t kho
ả
n phí nh
ấ
t
đị
nh
đố
i v
ớ
i ngân hàng xác nh
ậ
n.Trên th
ự
c t
ế
,
nhu c
ầ
u thư tín d
ụ
ng này ph
ụ
thu
ộ
c nhi
ề
u y
ế
u t
ố
song ch
ủ
y
ế
u ph
ụ
thu
ộ
c vào m
ứ
c
độ
tín nhi
ệ
m và t
ì
nh h
ì
nh tài chính c
ủ
a ngân hàng m
ở
thư tín d
ụ
ng.
L/C tu
ầ
n hoàn.
Đây là lo
ạ
i L/C mà sau khi s
ử
d
ụ
ng xong ho
ặ
c
đã
h
ế
t th
ờ
i h
ạ
n hi
ệ
u l
ự
c l
ạ
i có
giá tr
ị
như c
ũ
và
đượ
c tr
ự
c ti
ế
p s
ử
d
ụ
ng sau m
ộ
t th
ờ
i gian nh
ấ
t
đị
nh.
Thư tín d
ụ
ng tu
ầ
n hoàn
đượ
c ch
ỉ
r
õ
ngày h
ế
t h
ạ
n hi
ệ
u l
ự
c cu
ố
i cùng,s
ố
l
ầ
n
tu
ầ
n hoàn và giá tr
ị
m
ỗ
i l
ầ
n đó.
Đồ
ng th
ờ
i, c
ũ
ng ph
ả
i quy
đị
nh s
ố
dư c
ủ
a h
ạ
n ngh
ạ
ch
L/C dùng chưa h
ế
t l
ầ
n tr
ướ
c
đượ
c hay lhông
đượ
c c
ộ
ng d
ồ
n vào h
ạ
n ngh
ạ
ch L/C
s
ử
d
ụ
ng l
ầ
n k
ế
ti
ế
p.
L/C v
ớ
i đi
ề
u ki
ệ
n “
Đỏ
”.
Đây là lo
ạ
i L/C mà theo đó ng
ườ
i m
ở
L/C cam k
ế
t tài tr
ợ
cho nhà xu
ấ
t kh
ẩ
u
ngay sau khi thư tín d
ụ
ng
đượ
c m
ở
. Hai bên
đố
i tác ph
ả
i có quan h
ệ
làm ăn lâu dài
và uy tín. Phía nh
ậ
p kh
ẩ
u ph
ả
i là công ty
đủ
v
ố
n, phía xu
ấ
t kh
ẩ
u ph
ả
i có ngu
ồ
n
hàng hoá, s
ả
n xu
ấ
t nhưng thi
ế
u v
ố
n.
V
ớ
i đi
ề
u ki
ệ
n
Đỏ
, ngân hàng phát hành cam k
ế
t
ứ
ng m
ộ
t s
ố
ti
ề
n nh
ấ
t
đị
nh(
kho
ả
ng 30 ho
ặ
c 50% tr
ị
giá L/C)khi nh
ậ
n
đượ
c các ch
ứ
ng t
ừ
, thông th
ườ
ng là: h
ố
i
phi
ế
u c
ủ
a s
ố
ti
ề
n
ứ
ng tr
ướ
c,hoá đơn, cam k
ế
t tr
ả
n
ợ
ho
ặ
c cam k
ế
t giao hàng và các
ch
ứ
ng t
ừ
khác tu
ỳ
theo tho
ả
thu
ậ
n.
L/C d
ự
ph
ò
ng.
Là lo
ạ
i thư tín d
ụ
ng
đượ
c phát hành v
ớ
i m
ụ
c tiêu nh
ằ
m tr
ự
c ti
ế
p b
ả
o v
ệ
quy
ề
n l
ợ
i cho bên mua.
Bên mua yêu c
ầ
u bên bán thông qua ngân hàng ph
ụ
c v
ụ
m
ì
nh m
ở
thư tín
d
ụ
ng d
ự
ph
ò
ng cho bên mua h
ưở
ng.Trong tr
ườ
ng h
ợ
p bên bán vi ph
ạ
m h
ợ
p
đồ
ng
thương m
ạ
i
đã
k
ý
k
ế
t gây thi
ệ
t h
ạ
i cho h
ọ
th
ì
ngân hàng m
ở
thư tín d
ụ
ng d
ự
ph
ò
ng
s
ẽ
thanh toán
đề
n bù nh
ữ
ng thi
ệ
t h
ạ
i đó.
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
21
L/C chuy
ể
n nh
ượ
ng.
Là lo
ạ
i L/C không th
ể
hu
ỷ
ngang mà Ngân hàng tr
ả
ti
ề
n
đượ
c phép hoàn tr
ả
toàn b
ộ
m
ộ
t ph
ầ
n s
ố
ti
ề
n c
ủ
a thư tín d
ụ
ng cho m
ộ
t ng
ườ
i hay nhi
ề
u ng
ườ
i theo
l
ệ
nh c
ủ
a ng
ườ
i h
ưở
ng l
ợ
i
đầ
u tiên.
M
ộ
t thư tín d
ụ
ng mu
ố
n chuy
ể
n nh
ượ
ng
đượ
c ph
ả
i có l
ệ
nh
đặ
c bi
ệ
t c
ủ
a ngân
hàng m
ở
, trên thư tín d
ụ
ng ph
ả
i ghi”có th
ể
chuy
ể
n nh
ượ
ng
đượ
c”.Lưu
ý
r
ằ
ng vi
ệ
c
chuy
ể
n nh
ượ
ng ch
ỉ
đượ
c th
ự
c hi
ệ
nm
ộ
t l
ầ
n cho thư tín d
ụ
ng đó.
L/C giáp lưng.
Là lo
ạ
i thư tín d
ụ
ng
đượ
c m
ở
trên s
ố
ti
ề
n c
ủ
a m
ộ
t thư tín d
ụ
ng khác
đã
đượ
c
m
ở
tr
ướ
c.Loai thư tín d
ụ
ng này th
ườ
ng
đượ
c s
ử
d
ụ
ng nhi
ề
u l
ầ
n trong phương th
ứ
c
giao d
ị
ch mua bán qua trung gian, chuy
ể
n kh
ẩ
u.Vieeecj v
ậ
n hành nói chung khá
ph
ứ
c t
ạ
p,
đặ
c bi
ệ
t là nh
ữ
ng đi
ề
u ki
ệ
n v
ề
th
ờ
i h
ạ
n,v
ề
b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
…
L/C
đố
i
ứ
ng.
Là lo
ạ
i L/C không th
ể
hu
ỷ
ngang ch
ỉ
b
ắ
t
đầ
u có giá tr
ị
hi
ệ
u l
ự
c khi L/C
đố
i
ứ
ng v
ớ
i nó
đã
đượ
c m
ở
ra, th
ườ
ng
đượ
c s
ử
d
ụ
ng trong phương th
ứ
c mua bán hàng
đổ
i hàng, ngoài ra không lo
ạ
i tr
ừ
kh
ả
năng dùng trong phương th
ứ
c gia công.Tuy
nhiên vi
ệ
c s
ử
d
ụ
ng trong gia công có nhi
ề
u ph
ứ
c t
ạ
p.
1.2.5. Ưu nh
ượ
c đi
ể
m c
ủ
a phương th
ứ
c tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
.
a. Ưu đi
ể
m.
Đố
i v
ớ
i ng
ườ
i mua.
Phương th
ứ
c thanh toán L/C giúp ng
ườ
i mua có th
ể
m
ở
r
ộ
ng ngu
ồ
n cung
c
ấ
p hàng hoá cho m
ì
nh mà không ph
ả
i t
ố
n th
ờ
i gian, công s
ứ
c trong vi
ệ
c t
ì
m
đố
i
tác uy tín và tin c
ậ
y. B
ở
i l
ẽ
, h
ầ
u h
ế
t các gi
ấ
y t
ờ
ch
ứ
ng t
ừ
đề
u
đượ
c Ngân hàng
đố
i
tác ki
ể
m tra và ch
ị
u trách nhi
ệ
m hoàn toàn v
ề
sai sót này. Ng
ườ
i mua
đượ
c
đả
m
b
ả
o v
ề
m
ặ
t tài chính r
ằ
ng bên bán giao hàng th
ì
m
ớ
i ph
ả
i tr
ả
ti
ề
n hàng. Ngoài ra,
các kho
ả
n k
ý
qu
ỹ
m
ở
L/C c
ũ
ng
đượ
c h
ưở
ng l
ã
i theo quy
đị
nh.
Đố
i v
ớ
i ng
ườ
i bán.
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
22
Ng
ườ
i bán hoàn toàn
đượ
c
đả
m b
ả
o thanh toán v
ớ
i b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
h
ợ
p l
ệ
. Vi
ệ
c
thanh toán không ph
ụ
thu
ộ
c vào nhà nh
ậ
p kh
ẩ
u. Ng
ườ
i bán sau khi giao hàng ti
ế
n
hành l
ậ
p b
ộ
ch
ứ
ng t
ừ
phù h
ợ
p v
ớ
i các đi
ề
u kho
ả
n c
ủ
a L/C s
ẽ
đượ
c thanh toán b
ấ
t
k
ể
tr
ườ
ng h
ợ
p ng
ườ
i mua không có kh
ả
năng thanh toán. Do v
ậ
y, nhà xu
ấ
t kh
ẩ
u s
ẽ
thu h
ồ
i v
ố
n nhanh chóng, không b
ị
ứ
đọ
ng v
ố
n trong th
ờ
i gian thanh toán.
Đố
i v
ớ
i Ngân hàng phát hành.
Th
ự
c hi
ệ
n ngh
ĩ
a v
ụ
thanh toán này, Ngân hàng thu
đượ
c các kho
ả
n phí th
ủ
t
ụ
c, ngoài ra, Ngân hàng c
ò
n thu hút
đượ
c m
ộ
t kho
ả
n ti
ề
n khá l
ớ
n (Khi có ky qu
ỹ
).
Khi th
ự
c hi
ệ
n nghi
ệ
p v
ụ
này, Ngân hàng c
ò
n th
ự
c hi
ệ
n
đượ
c m
ộ
t s
ố
nghi
ệ
p v
ụ
khác như cho vay xu
ấ
t kh
ẩ
u, b
ả
o l
ã
nh, xác nh
ậ
n, mua bán ngo
ạ
i t
ệ
Hơn n
ữ
a,
thông qua nghi
ệ
p v
ụ
này uy tín và vai tr
ò
c
ủ
a Ngân hàng trên th
ị
trương tài chính
qu
ố
c t
ế
đượ
c c
ủ
ng c
ố
và m
ở
r
ộ
ng.
b. Nh
ượ
c đi
ể
m.
Có th
ể
nói, thanh toán theo phương th
ứ
c tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
là h
ì
nh th
ứ
c
thanh toán an toàn và ph
ổ
bi
ế
n nh
ấ
t trong thương m
ạ
i qu
ố
c t
ế
hi
ệ
n nay. H
ì
nh th
ứ
c
này có nhi
ề
u ưu vi
ệ
t hơn h
ẳ
n các h
ì
nh th
ứ
c thanh toán qu
ố
c t
ế
khác. Tuy nhiên, nó
c
ũ
ng không tránh kh
ỏ
i nh
ữ
ng nh
ượ
c đi
ể
m.
- Nh
ượ
c đi
ể
m l
ớ
n nh
ấ
t c
ủ
a h
ì
nh th
ứ
c thanh toán này là quy tr
ì
nh thanh toán
r
ấ
t t
ỷ
m
ỷ
, máy móc, các bên ti
ế
n hành
đề
u r
ấ
t th
ậ
n tr
ọ
ng trong khâu l
ậ
p và ki
ể
m tra
ch
ứ
ng t
ừ
. Ch
ỉ
c
ầ
n có m
ộ
t sai sót nh
ỏ
trong vi
ệ
c l
ậ
p và ki
ể
m tra ch
ứ
ng t
ừ
c
ũ
ng là
nguyên nhân
để
t
ừ
ch
ố
i thanh toán.
Đố
i v
ớ
i Ngân hàng phát hành, sai sót trong
vi
ệ
c ki
ể
m tra ch
ứ
ng t
ừ
c
ũ
ng d
ẫ
n
đế
n h
ậ
u qu
ả
r
ấ
t l
ớ
n.
- V
ớ
i các phương th
ứ
c thanh toán qu
ố
c t
ế
đề
c
ậ
p
ở
trên, vi
ệ
c l
ự
a ch
ọ
n
phương th
ứ
c nào trong ho
ạ
t
độ
ng thanh toán qu
ố
c t
ế
c
ũ
ng là m
ộ
t v
ấ
n
đề
h
ế
t s
ứ
c
quan tr
ọ
ng
đố
i v
ớ
i các Ngân hàng thương m
ạ
i. Hi
ệ
n nay, các Ngân hàng thương
m
ạ
i Vi
ệ
t Nam th
ự
c hi
ệ
n h
ầ
u h
ế
t các h
ì
nh th
ứ
c nêu trên. Tuy nhiên, xu
ấ
t phát t
ừ
th
ự
c t
ế
khách quan c
ũ
ng như ưu nh
ượ
c đi
ể
m c
ủ
a t
ừ
ng phương th
ứ
c mà phương
th
ứ
c thanh toán theo tín d
ụ
ng ch
ứ
ng t
ừ
hi
ệ
n là phương th
ứ
c thanh toán ph
ổ
bi
ế
n t
ạ
i
các Ngân hàng thương m
ạ
i Vi
ệ
t Nam.
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
23
v
Chuyên đề tốt nghiệp
SDG I - NHĐT&PTVN
Đ
ỗ ThÞ Thuý Mai
–
Tài chÝnh tÝn dụng
24
CHƯƠNG 2
T
HỰC
TRẠNG
HOẠT
ĐỘNG
THANH TOÁN
QUỐC
TẾ
THEO
PHƯƠNG
THỨC
TÍN
DỤNG
CHỨNG
TỪ
TẠI
SGDI-NGÂN HÀNG ĐT&PT VN
2.1. G
IỚI
THIỆU
CHUNG
VỀ
SGDI-NGÂN HÀNG ĐT&PT VN
2.1.1. Sơ l
ượ
c v
ề
l
ị
ch s
ử
h
ì
nh thành và phát tri
ể
n c
ủ
a SGDI-ngân hàng
ĐT&PT VN
Ngân hàng
Đầ
u tư và phát tri
ể
n Vi
ệ
t Nam ( NHĐT&PTVN ) là m
ộ
t trong
b
ố
n ngân hàng qu
ố
c doanh l
ớ
n nh
ấ
t Vi
ệ
t Nam v
ớ
i 100 chi nhánh t
ạ
i các t
ỉ
nh thành
ph
ố
, g
ầ
n 5000 cán b
ộ
, quan h
ệ
đạ
i l
ý
v
ớ
i hơn 500 ngân hàng trong và ngoài n
ướ
c,
cùng v
ớ
i 45 năm h
ì
nh thành và phát tri
ể
n, Ngân hàng
Đầ
u tư và phát tri
ể
n Vi
ệ
t
Nam
đã
góp ph
ầ
n không nh
ỏ
vào s
ự
phát tri
ể
n kinh t
ế
nói chung và s
ự
l
ớ
n m
ạ
nh
c
ủ
a h
ệ
th
ố
ng ngân hàng VN nói riêng.
Ngân hàng
Đầ
u tư và phát tri
ể
n Vi
ệ
t Nam v
ớ
i tư cách là m
ộ
t NHTM c
ủ
a
Nhà n
ướ
c
đượ
c thành l
ậ
p
để
th
ự
c hi
ệ
n ch
ứ
c năng nhi
ệ
m v
ụ
Nhà n
ướ
c giao. V
ì
v
ậ
y
cùng v
ớ
i s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
, Ngân hàng
đã
có nh
ữ
ng b
ướ
c thay
đổ
i có
tính ch
ấ
t l
ị
ch s
ử
nh
ằ
m đáp
ứ
ng
đượ
c nh
ữ
ng nhi
ệ
m v
ụ
m
ớ
i
đề
ra. Ngày 26/4/1957,
theo quy
ế
t
đị
nh s
ố
177- TTg c
ủ
a Th
ủ
t
ướ
ng Chính ph
ủ
, Ngân hàng Ki
ế
n thi
ế
t Vi
ệ
t
Nam tr
ự
c thu
ộ
c B
ộ
Tài Chính
đượ
c thành l
ậ
p v
ớ
i nhi
ệ
m v
ụ
chính là c
ấ
p phát v
ố
n
xây d
ự
ng
đầ
u tư cơ b
ả
n theo k
ế
ho
ạ
ch Nhà n
ướ
c.
Năm 1981, v
ớ
i m
ụ
c đích nâng cao hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế
trong qu
ả
n l
ý
v
ố
n xây
d
ự
ng
đầ
u tư cơ b
ả
n, Chính ph
ủ
ra quy
ế
t
đị
nh 259- CP chuy
ể
n Ngân hàng Ki
ế
n
thi
ế
t tr
ự
c thu
ộ
c B
ộ
Tài Chính sang tr
ự
c thu
ộ
c Ngân hàng Nhà n
ướ
c, Ngân hàng
Đầ
u tư và Xây d
ự
ng Vi
ệ
t Nam
đượ
c thành l
ậ
p. Nhi
ệ
m v
ụ
c
ủ
a Ngân hàng là cho
vay v
ố
n
đầ
u tư cho các công tr
ì
nh XDCB không do NSNN c
ấ
p và cho vay v
ố
n lưu
độ
ng
đố
i v
ớ
i các t
ổ
ch
ứ
c kinh doanh trong l
ĩ
nh v
ự
c XDCB, bên c
ạ
nh ho
ạ
t
độ
ng
cho vay t
ừ
ngu
ồ
n v
ố
n do Ngân sách c
ấ
p.