Bài 8
Web GIS và GIS mã
ngu n mồ ở
Bộ môn Đo ảnh và viễn thám
Thế nào là Web-GIS?
Thế nào là Web-GIS?
•
Cho phép người dùng
Cho phép người dùng
tương tác với dữ liệu
tương tác với dữ liệu
GIS thông qua trình
GIS thông qua trình
duyệt.
duyệt.
•
Cung cấp khả năng truy
Cung cấp khả năng truy
cập dữ liệu GIS:
cập dữ liệu GIS:
–
Cho mọi đối tượng
Cho mọi đối tượng
–
Ở bất kỳ nơi đâu
Ở bất kỳ nơi đâu
–
Giảm chi phí mua phần
Giảm chi phí mua phần
mềm
mềm
–
Không phải lo lưu trữ dữ
Không phải lo lưu trữ dữ
liệu
liệu
2/45
Mạng máy tính ngày nay
Mạng máy tính ngày nay
3/45
•
Gồm rất nhiều máy tính được kết nối với
Gồm rất nhiều máy tính được kết nối với
nhau.
nhau.
•
Ứng dụng trong mọi lĩnh vực của đời
Ứng dụng trong mọi lĩnh vực của đời
sống xã hội.
sống xã hội.
•
Kiến trúc cơ bản là Client/Server.
Kiến trúc cơ bản là Client/Server.
Mô hình Client/Server
Mô hình Client/Server
4/45
Map
Frame
Internet
Map engine
Web
Browser
Web Server
Map
Server
GIS
Database
S
p
a
t
i
a
l
r
e
q
u
e
s
t
I
m
a
g
e
,
m
a
p
r
e
s
p
o
n
s
e
Kiến trúc Web
HTML: Hyper Text Markup Language
Ngôn ngữ Đánh dấu Siêu văn bản
là một ngôn ngữ đánh dấu được thiết kế ra để tạo nên các trang web,
nghĩa là các mẩu thông tin được trình bày trên World Wide Web. HTML
giờ đây đã trở thành một chuẩn Internet do tổ chức World Wide Web
Consortium (W3C) duy trì.
KHẢ NĂNG CỦA WebGIS
•
Gần đây việc phát triển các chức năng GIS trên Internet, Web và
private intranets (WebGIS) được đặc biệt quan tâm
•
Thách thức của WebGIS là tạo ra các hệ thống phần mềm độc lập
thiết bị và chạy trong mạng trên nền TCP/IP và Web browser
•
Có nhiều chiến lược ứng dụng vào việc bổ sung các chức năng GIS
vào Web:
–
Server-side: Cho phép các khách hàng (clients) gửi các câu
truy vấn dữ liệu và phân tích tới Web server. Server xử lý các
câu truy vấn và cho lại dữ liệu hay giải pháp tới khách hàng
–
Client-side: Cho phép clients thực hiện chế tác và phân tích dữ
liệu ngay trên các máy của họ
•
Có thể tổ hợp các xử lý của Server và client hình thành chiến lược
lai để tối ưu hiệu năng và đáp ứng các nhu cầu đặc biệt của người
sử dụng.
Thí dụ ứng dụng WebGIS
U.S. Fire Detection Map
TrafficCast Real-Time Travel Speed Map
Thí dụ ứng dụng WebGIS
Earthquake and Tropical Storm
(Pacific Disaster Center – June 2003)
CÁC CHIẾN LƯỢC XÂY
DỰNG WebGIS
•
Chiến lược Server-side
•
Chiến lược Client-side
•
Chiến lược Hybrid
Chiến lược Server-side (Thin Client )
•
Tập trung vào cung cấp dữ liệu GIS và phân tích “theo yêu cầu” từ
phía server.
–
Server xâm nhập dữ liệu và phần mềm cần thiết để xử lý dữ liệu
–
Chiến lược này tương đương với mô hình terminal-to-
mainframe truyền thống để chạy GIS trên mạng cục bộ
–
Phía client chỉ cần máy tính với khả năng thấp
•
để gửi yêu cầu và hiển thị kết quả cho lại từ server
•
Thủ tục xử lý
–
Người sử dụng lập yêu cầu bằng trình duyệt Web
–
Yêu cầu được gửi tới server qua Internet
–
Server xử lý yêu cầu
–
Kết quả cho lại có thể quan sát trên trình duyệt Web
•
Khái niệm map server thường được sử dụng trong chiến lược này
–
Các yêu cầu bản đồ của người sử dụng được máy chủ phục vụ
Chiến lược Server-side
•
Chương trình phục vụ các yêu cầu của người sử dụng được xây dựng bằng các
ngôn ngữ thông dụng (Perl, VisualBasic, C++...) hoặc mua sẵn
•
Web server kết nối với ứng dụng GIS bằng các chuẩn giao tiếp chung: CGI, Java,...
•
Ứng dụng: Các ứng dụng có thị trường rộng lớn (hàng ngàn, hàng triệu users) ít đòi
hỏi khả năng phân tích GIS
Máy trạm
HTML
Dịch vụ
HTTP
Máy trạm
HTML
Internet or Intranet
CGI
CGI
Dịch vụ
CSDL
Ứng dụng
phía máy chủ
Nhiệm vụ phía Server
Map browsing
Query
Analysis
Map drawing
- Duyệt bản đồ (Map browsing)
- Hỏi đáp (Query)
- Phân tích (Analysis)
- Vẽ bản đồ (Map drawing)
Nhiệm vụ phía Client
Hiển thị (Display)
Chiến lược Server-side
•
Ưu điểm
–
Nếu sử dụng máy chủ hiệu năng cao, người sử dụng có thể
xâm nhập tập dữ liệu phức tạp và rất lớn
•
tập dữ liệu này rất khó khăn truyền qua Internet để xử lý tại
máy khách
–
Nếu sử dụng máy chủ hiệu năng cao, qui trình phân tích GIS
phức tạp được thực hiện nhanh ngay cả khi người sử dụng
không có phần cứng mạnh
–
Người sử dụng được kiểm soát tốt hơn khi sử dụng dữ liệu để
đảm bảo rằng dữ liệu sử dụng là chính xác.
•
Nhược điểm
–
Mỗi yêu cầu từ người sử dụng (dù nhỏ đến mấy) vẫn phải gửi
đến server để xử lý. Sau đó kết quả được gửi qua Internet tới
người sử dụng (client).
–
Hiệu suất bị ảnh hưởng bởi dải thông và lưu lượng trên Internet
giữa máy chủ và máy khách, đặc biệt khi phải tải tệp dữ liệu lớn
–
Ứng dụng không tận dụng lợi thế về sức mạnh của máy tính
phía client. Nó chỉ được sử dụng để đệ trình yêu cầu và hiển thị
kết quả.
Chiến lược Client-side (Thin Clients)
•
Các ứng dụng Client-side chia sẻ một số công việc xử lý yêu cầu với máy
chủ.
•
Thay vì mọi thứ đều làm trên máy chủ, một vài khả năng GIS được
download về client để tự xử lý dữ liệu.
Nhiệm vụ phía Server
- Phân tích (Analysis)
- Vẽ bản đồ (Map
drawing)
Nhiệm vụ phía Client
- Hiển thị (Display)
- Duyệt bản đồ (Map
browsing)
- Hỏi đáp (Query)