Giáo án điện tử môn sinh học: Sinh học lớp 12- Ảnh hưởng của môi trường lên kiểu Gen docx

Giáo viên: Mẫn Hoàng Huy

TIẾT 13 – ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
Dây khoai lang trồng
ở môi trường ẩm ướt
Dây khoai lang trồng ở
môi trường khô cằn
Gen và tính trạng có mối quan hệ như thế nào?
- Sự biểu hiện cuả gen qua nhiều bước nên có thể bị nhiều yếu tố
môi trường (bên trong và bên ngoài cơ thể) chi phối
Gen ( ADN)  mARN  Chuỗi polipeptit  Prôtêin  tính trạng
Phiên mã
dịch mã
Biểu hiện

TIẾT 13 – ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GEN VÀ MÔI TRƯỜNG
VD
1
: Giống Thỏ Himalaya
-
Toàn thân có bộ lông
trắng muốt.
-
Đầu mút cơ thể như
tai, bàn chân, đuôi và
mõm có màu đen.
Tại sao các tế bào của

cùng một cơ thể, có
cùng một kiểu gen
nhưng lại biểu hiện ra
những kiểu hình khác
nhau ở các bộ phận cơ
thể khác nhau?

TIẾT 13 – ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GEN VÀ MÔI TRƯỜNG
VD
1
: Giống Thỏ Himalaya
- Các tế bào ở đầu
mút cơ thể, nhiệt
độ thấp, tổng hợp
được sắc tố
melanin, lông đen.
- Các tế bào ở vùng
thân nhiệt cao,
gen không biểu
hiện, không tổng
hợp được melanin,
lông trắng.

I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GEN VÀ MÔI TRƯỜNG
Thí nghiệm chứng minh:
Cạo phần lông trắng trên lưng thỏ và buộc vào đó một cục
nước đá. Tại vị trí này, lông mọc lên lại có màu lông đen.

TIẾT 13 – ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GEN VÀ MÔI TRƯỜNG
VD2: Hoa Cẩm Tú Cầu
Cùng Kiểu gen nhưng màu sắc có thể biểu hiện ở các dạng
trung giai giữa tím và đỏ tùy thuộc và độ pH của đất.

TIẾT 13 – ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GEN VÀ MÔI TRƯỜNG
VD3: Bệnh phêninkêtô niệu ở người
- Do một gen lặn trên NST thường quy định.
- Do rối loạn chuyển hóa axit amin phêninalanin
- Hậu quả: thiểu năng trí tuệ.
- Phát hiện sớm và ăn kiêng giảm thức ăn có phênialanin phát
triển bình thường.
Từ các ví dụ trên, ta có thể kết luận về mối quan hệ
Từ các ví dụ trên, ta có thể kết luận về mối quan hệ
giữa KG - môi trường - KH như thế nào?
giữa KG - môi trường - KH như thế nào?
* Kết luận: Kiểu hình là kết quả tương tác giữa kiểu
gen với môi trường cụ thể.

TIẾT 13 – ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GEN VÀ MÔI TRƯỜNG
III. MỨC PHẢN ỨNG CỦA KIỂU GEN
1. Khái niệm mức phản ứng
- Tập hợp các kiểu hình của

cùng một kiểu gen tương
ứng với các môi trường
khác nhau
Kiểu gen 1 + môi trường 1  kiểu hình 1
Kiểu gen 1 + môi trường 2  kiểu hình 2
Kiểu gen 1 + môi trường 3  kiểu hình 3
…
Kiểu gen 1 + môi trường n  kiểu hình n

I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GEN VÀ MÔI TRƯỜNG
III. MỨC PHẢN ỨNG CỦA KIỂU GEN
1. Khái niệm mức phản ứng
Chiều cao cây (cm)
Độ cao so với mặt nước biển (m)
Độ cao so với mặt nước biển (m)
50
-
-
-
-
-
-
50
0
-
-
-
-
-

0
30 30501400 3050140030
Mức phản ứng của 2 kiểu gen khác nhau (a và b) của loài cỏ
thi với độ cao so với mặt nước biển.
Loài a Loài b
2. Đặc điểm

TIẾT 13 – ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GEN VÀ MÔI TRƯỜNG
III. MỨC PHẢN ỨNG CỦA KIỂU GEN
1. Khái niệm mức phản ứng
Bê sinh đôi
2. Đặc điểm


Giống lúa
OMCS 2000
Giống OMCS2000 (KG)
Chăm sóc tốt
( MT
1
)
NS 4 -5 Tấn/ ha
( KH
2
)
NS 2-3Tấn/ha
(KH
3

)
NS 6- 8 Tấn/ ha
( KH
1
)
Chăm sóc bình
thường ( MT
2
)
Chăm sóc kém
( MT
3
)
Nhà A
Nhà B
Nhà C

TIẾT 13 – ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GEN VÀ MÔI TRƯỜNG
III. MỨC PHẢN ỨNG CỦA KIỂU GEN
1. Khái niệm mức phản ứng
- Mức phản ứng do gen quy định, mỗi gen có mức phản ứng
riêng.
- Các tính trạng số lượng: năng suất, khối lượng, tốc độ sinh
trưởng, sản lượng trứng sữa Có mức phản ứng rộng.
- Các tính trạng chất lượng có mức phản ứng hẹp.
2. Đặc điểm:
3. Cách xác định mức phản ứng của một kiểu gen
- Động vật: sinh đôi cùng trứng.

- Thực vật: Cắt các cành của một cây đem trồng trong
những điều kiện môi trường khác nhau.

TIẾT 13 – ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GEN VÀ MÔI TRƯỜNG
III. MỨC PHẢN ỨNG CỦA KIỂU GEN
1. Khái niệm mức phản ứng
2. Đặc điểm:
- Hiện tượng một kiểu gen có thể thay đổi kiểu hình trước
những điều kiện môi trường khác nhau gọi là sự mềm dẻo
về kiểu hình (thường biến).
- Do sự tự điều chỉnh về sinh lí giúp sinh vật thích nghi
với những thay đổi của môi trường.
- Mức độ mềm dẻo về kiểu hình phụ thuộc vào kiểu gen.
- Mỗi kiểu gen chỉ có thể điều chỉnh kiểu hình của mình
trong 1 phạm vi nhất định.
4. Sự mềm dẻo về kiểu hình(thường biến):
3. Cách xác định mức phản ứng của một kiểu gen

TIẾT 13 – ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GEN VÀ MÔI TRƯỜNG
III. MỨC PHẢN ỨNG CỦA KIỂU GEN
1. Khái niệm mức phản ứng
2. Đặc điểm:
4. Sự mềm dẻo về kiểu hình (thường biến):
Giống → kĩ thuật → năng suất .
- Đẩy mạnh công tác giống: chọn, cải tạo, lai giống.
- Tăng cường các biện pháp kĩ thuật: xử lí, chăm sóc,

phòng trừ bệnh …
- Xác định đúng thời gian thu hoạch.
5. Ý nghĩa
3. Cách xác định mức phản ứng của một kiểu gen

TIẾT 13 – ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG LÊN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN
I. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA KIỂU GEN VÀ MÔI TRƯỜNG
III. MỨC PHẢN ỨNG CỦA KIỂU GEN
MT-1
MT-1
MT-2
MT-2
. . .
. . .
MT-3
MT-3
KH-3
KH-3
KH-n
KH-n
n MT
n MT
. . .
. . .
KH-1
KH-1
KH-2
KH-2
n KH

n KH
MỨC PHẢN ỨNG
MỨC PHẢN ỨNG
KIỂU GEN - I
KIỂU GEN - I
MT-n
MT-n
1 KG
1 KG

Câu 2. Khi nói: Cô ấy được mẹ truyền cho tính trạng
“má lúm đồng tiền” có chính xác không? Nếu cần thì
phải sửa lại câu nói này như thế nào?
Câu 1. Tại sao các nhà khoa học lại khuyên nông dân
không nên chỉ trồng một giống lúa duy nhất (cho dù đó
là giống lúa có năng suất cao) trên một diện tích rộng
trong cùng một vụ?

- Trả lời các câu hỏi và làm bài tập cuối
bài.
- Làm các bài tập trong sách bài tập.
- Đọc phần “em có biết” cuối bài học.
- Đọc bài mới trước khi tới lớp.