Giáo án điện tử môn sinh học: Sinh học lớp 12- ảnh hưởng của môi trường đến sự biểu hiện của Gen(Nâng cao) ppt

Bài 17: ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG
ĐẾN SỰ BIỂU HIỆN CỦA GEN

I. MỐI QUAN HỆ GIỮA KIỂU GEN, MÔI TRƯỜNG VÀ
KIỂU HÌNH.
1/ Ví dụ:
- Đối tượng: Cây hoa anh thảo (Primula sinensis)
+ Giống hoa đỏ kiểu gen AA
+ Giống hoa trắng kiểu gen aa
AA
20
o
C35
o
C
AA
Dựa vào SGK hãy trình bày tóm tắt thí nghiệm.
AA
P F1 F2
aa
20
o
C35
o
C
aa
aa
P F1 F2

3.Những yếu tố môi trường ảnh hưởng tới sự biểu hiện tính trạng:

+ Môi trường trong:
. Mối quan hệ giữa các gen trong nhân (gen alen, gen không
alen)
.Gen trong nhân với gen ngoài tế bào chất
.Giới tính của sinh vật
+ Môi trường ngoài: ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, độ pH trong đất,
chế độ dinh dưỡng…
4. Mức độ ảnh hưởng phụ thuộc vào kiểu gen và loại tính trạng:
+ Tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng chịu ảnh hưởng nhiều với
môi trường
+ Tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen.

II. THƯỜNG BIẾN
1/ Ví dụ:
1. Cây rau mác 2. Cáo Bắc cực
3. Giống
hoa anh
thảo
AA
20
o
C35
o
C
AA
AA
P F1 F2

2. Kết luận
- Kiểu gen quy định khả năng phản ứng của cơ thể trước điều kiện

môi trường.
- Môi trường tham gia vào sự hình thành kiểu hình cụ thể
- Kiểu hình là kết quả tương tác giữa kiểu gen với môi trường
Kiểu gen Kiểu hình

- Bố mẹ không truyền cho con những tính trạng hình thành sẵn
mà truyền đạt một kiểu gen.
Môi trường

II. THƯỜNG BIẾN
1/ Ví dụ:
2/ Khái niệm:Thường biến là những biến đổi kiểu hình của
cùng một kiểu gen, phát sinh trong quá trình phát triển cá thể
dưới ảnh hưởng của môi trường.
3/ Nguyên nhân: do tác động trực tiếp của môi trường
4/ Đặc điểm:
-
Xuất hiện đồng loạt, theo hướng xác định
-
Không di truyền.
5/ Ý nghĩa: giúp sinh vật thích ứng với sự thay đổi của môi
trường


▼Hãy phân biệt giữa đột biến và thường biến
thông qua bảng sau:(thời gian 3 phút)
Đặc điểm Thường biến Đột biến
Biến đổi
Hướng
Tính di truyền

Ý nghĩa

Đặc điểm Thường biến Đột biến
Biến đổi
Biến đổi KH không liên
quan biến đổi KG
Biến đổi KG→biến đổi
KH
Hướng
Đồng loạt, theo hướng xác
định thích ứng với điều kiện
môi trường
Cá biệt, xuất hiện ngẫu
nhiên, không định
hướng
Tính di truyền
Không di truyền được Di truyền được
Ý nghĩa
Thường có lợi Thường có hại

- MT1(trên cạn): có lá hình mũi mác.
- MT2(dưới nước):có thêm lá hình bản dài
- MT3(chìm trong nước): chỉ có là hình bản dài.

III. MỨC PHẢN ỨNG
1/ Khái niệm:
Kiểu gen 1 
Môi trường 1 Kiểu hình 1
Môi trường 2 Kiểu hình 2
Môi trường 3 Kiểu hình 3

Môi trường n Kiểu hình n
Mức
phản
ứng

III. MỨC PHẢN ỨNG
2/ Đặc điểm:
-Mức phản ứng di truyền
-Trong một kiểu gen, mỗi gen có một mức phản ứng riêng.
-Tính trạng chất lượng có mức phản ứng hẹp
-Tính trạng số lượng có mức phản ứng rộng
-Mức phản ứng về một tính trạng thay đổi tùy kiểu gen của
từng cá thể.

3/ Vận dụng vào thực tiễn:
-Kiểu gen (giống) quy định khả về năng suất của giống vật
nuôi hay cây trồng.
-Kỹ thuật sản xuất(môi trường) quy định năng suất cụ thể của
giống trong mức phản ứng
-Năng suất là kết quả tác động của giống và kỹ thuật

Củng cố :

3. Trong những điều kiện thích hợp nhất, lợn
Ỉ nặng 50 kg / 9 tháng, lợn Đại Bạch nặng
90 kg / 6 tháng. Kết quả này nói lên :
A. Tính trạng cân nặng của lợn ĐB do nhiều gen
chi phối hơn lợn Ỉ.
B. Tính trạng cân nặng của lợn ĐB có mức phản
ứng rộng hơn lợn Ỉ.

C. Vai trò của môi trường trong việc quyết đònh
sự cân nặng của lợn.
D. Vai trò của điều kiện nuôi dưỡng trong việc
quyết đònh cân nặng của lợn.

2. Điều nào sau đây không đúng với mức
phản ứng ?
A. Mức phản ứng là tập hợp các kiểu hình của 1
kiểu gen tương ứng với những điều kiện môi
trường khác nhau.
B. Mức phản ứng không di truyền được.
C. Tính trạng chất lượng có mức phản ứng hẹp.
D. Tính trạng số lượng có mức phản ứng rộng.

Cùng 1 KG nhưng màu hoa cẩm tú cầu có
thể biểu hiện ở các dạng trung gian giữa
tím và đỏ tuỳ thuộc vào độ pH của đất.

Da có màu xanh như lá cây Da có hoa văn của rêu đá
Da có màu nâu giống thân cây


Các kiểu hói đầu chỉ gặp ở nam giới

Biểu hiện râu xồm ở Dê đực

Lợn Ỷ
Lợn Đại Bạch