Tải bản đầy đủ (.pdf) (14 trang)

Công nghiệp hoá- Hiện đại hoá nông thôn ở Việt Nam potx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.44 MB, 14 trang )

Đ
ề án: Kinh tế chính trị


2
L
ỜI
NÓI
ĐẦU

Công nghi

p hoá- Hi

n
đạ
i hoá là con
đườ
ng t

t y
ế
u ph

i ti
ế
n hành
đố
i v

i b



t c

n
ư

c n
ào, nh

t l
à nh

ng n
ư

c c
ó xu

t ph
át đi

m t

n

n n
ông
nghi

p k

ém phát tri

n mu

n x
ây d

ng n

n kinh t
ế
ph
át tri

n hi

n
đ

i.

Hi

n nay

nhi

u n
ướ
c, nh


t là n
ướ
c đang phát tri

n, phát tri

n công
nghi

p nông thôn
đượ
c coi là v

n
đề
t

t y
ế
u có
ý
ngh
ĩ
a chi
ế
n l
ượ
c lâu dài.
Đố

i v

i Vi

t nam là m

t qu

c gia l

c h

u, hơn 80% dân s

s

ng

nông
th
ôn v

i m

t cơ c

u kinh t
ế

độ

c canh thu

n nông, năng su

t lao
độ
ng th

p,
nhu c

u vi

c làm r

t b

c bách.
Đạ
i h

i l

n IX
Đả
ng C

ng s

n Vi


t nam
đã

kh

ng
đị
nh tính đúng
đắ
n
đườ
ng l

i CNH- HĐH n
ướ
c ta, trong đó
đặ
c bi

t
coi tr

ng ph
át tri

n c
ông nghi

p n

ông thôn, t


đó làm chuy

n d

ch c
ơ c

u
kinh t
ế
th

c hi

n CNH
- HĐH nông nghi

p, n
ông thôn.
T

th

c ti

n và trên cơ s


tham kh

o các tài li

u, em
đã
quy
ế
t
đị
nh t


ch

n
đề
tài “Công nghi

p hoá- Hi

n hoá nông nghi

p nông thôn

n
ướ
c
ta hi


n nay”
để
nghiên c

u.
V

i
đề
tài này em mong góp ph

n vào nh

ng c

g

ng chung đáp

ng
nhu c

u nghiên c

u t
ì
nh h
ì
nh phát tri


n công nghi

p nông thôn trong công
cu

c Công nghi

p hoá- Hi

n
đạ
i hoá
đấ
t n
ướ
c.
Ngoài ph

n m


đ

u, k
ế
t lu

n,
đ


t
ài g

m 3 ph

n:

I- Vai tr
ò
c

a c
ông nghi

p n
ông thôn trong quá tr
ì
nh C
ông
nghi

p hoá- Hi

n
đạ
i hoá nông thôn.
II- Th

c tr


ng công nghi

p nông thôn Vi

t nam.
III- Phương h
ướ
ng, m

c tiêu và gi

i pháp phát tri

n công
nghi

p nông thôn Vi

t nam
đế
n năm 2010.


Đ
ề án: Kinh tế chính trị


3

C

HƯƠNG I

VAI
TRÒ

CỦA
CÔNG
NGHIỆP
NÔNG THÔN TRONG
QUÁ
TRÌNH
C
ÔNG
NGHI
ỆP

HOÁ- H
I
ỆN

Đ
ẠI

HOÁ
NÔNG
THÔN V
IỆT
NAM.

I-/ CÔNG

NGHIỆP
NÔNG THÔN TRONG
CHUYỂN

DỊCH

CẤU
KINH
TẾ

VÀ PHÁT
TRI
ỂN

NÔNG THÔN.
1-/ Cơ c

u kinh t
ế
nông thôn và công nghi

p nông thôn.
Trong l

ch s

và cho
đế
n nay, cơ c


u kinh t
ế
Vi

t nam
đượ
c t

ch

c
g

n li

n v

i các ngành ngh

và l
ã
nh th

như sau:
(1) Làng x
ã
thu

n nông.
(2) Làng nông nghi


p, ki
êm thêm ngh

ph

.

(3)
Làng chuyên các ngành ngh

truy

n th

ng (Làng g

m s

, làng
d

t…)
(4) Làng ngh

m

i h
ì
nh thành (ven đô th


, ven tr

c
đườ
ng giao thông ).
(5) Các cơ s

và doanh nghi

p phi nông nghi

p (trang tr

i, xí nghi

p
phi

nông nghi

p

các th

tr

n, th

t


).
(6) Các xí nghi

p công thương nghi

p d

ch v

c

a t

nh (quy mô nh

)
(7) Các xí nghi

p c
ông thương nghi

p d

ch v

c

a Trung
ương

đ

t t

i


đ

a b
àn t

nh v
à các thành ph

(Quy m
ô l

n).


Trong cơ c

u kinh t
ế
hi

n t

i


Vi

t nam, có m

t th

c th

bao g

m
các ho

t
độ
ng phi nông nghi

p

nông thôn v

i ph

m vi tr

i r

ng t


các
Đ
ề án: Kinh tế chính trị


4
d

ng h
ì
nh t

ch

c ho

t
đ

ng kinh t
ế
t

(2)
đ
ế
n (5)
đư

c quy

ư

c l
à các
d

ng ho

t
độ
ng công nghi

p nông thôn.

2-/ Vai tr
ò
công nghi

p nông thôn trong chuy

n d

ch cơ c

u kinh t
ế

và th

c hi


n công nghi

p hoá.

- Công nghi

p n
ông thôn là m

t b

ph

n c

a c
ông nghi

p v

i c
ác tr
ì
nh
độ
khác nhau, phân b




nông thôn, g

n li

n v

i s

phát tri

n kinh t
ế

x
ã
h

i

nông thôn, bao g

m nhi

u ngành ngh

, đan xen ch

t ch

v


i .
- Kinh t
ế
nônhg thôn, nh

t là s

n xu

t nông nghi

p. Công nghi

p nông
h
ôn không ph

i là toàn b

các ho

t
độ
ng phi nông nghi

p ho

c bó h


p
trong các ti

u th

công nghi

p

nông thôn mà bao g

m b

ph

n s

n xu

t
công nghi

p và các d

ch v

có tính ch

t công nghi


p.

- Công nghi

p nông thôn có vai tr
ò
ngày càng to l

n, hi

n đang thu hút
60% t

ng s

lao
độ
ng và t

o ra kho

ng 40% giá tr

t

ng s

n l
ượ
ng c


a ti

u
th

công nghi

p trong c

n
ướ
c. Công nghi

p nông thôn thúc
đẩ
y s

.

- H
ì
nh th
ành hoàn thi

n v
à m

r


ng th

tr
ư

ng, g
óp ph

n n
âng cao tr
ì
nh
độ
k

thu

t, m

r

ng quy mô c

a quá tr
ì
nh s

n xu

t và tái s


n xu

t kinh t
ế

nông thôn. công nghi

p nông thôn g

n ch

t ch

v

i s

phát tri

n kinh t
ế
x
ã

h

i nông thôn, nó có tác
độ
ng

đế
n s

n xu

t nông nghi

p

c


đầ
u vào l

n
đầ
u ra trong s

n xu

t nông nghi

p.

* N
h

ng thách th


c
đố
i v

i nông nghi

p Vi

t nam trong quá
tr
ì
nh phát tri

n.

Đ
ề án: Kinh tế chính trị


5
- Hi

n nay khu v

c n
ông thôn v

n
đang


t
ì
nh tr

ng xu

t ph
át th

p khi
chuy

n sang giai đo

n m

i: GDP t

nông nghi

p ch

chi
ế
m 30% t

ng s

n
ph


m qu

c n

i, thu nh

p b
ì
nh quân m

t lao
độ
ng trên tháng kho

ng
100.000đ th

p hơn r

t nhi

u so v

i thành th

. Thêm vào đó t
ì
nh tr


ng
phân hoá l

n gi

a các khu v

c thu

n nông và phi thu

n nông.

- Khu v

c nông thôn t

l

ng
ườ
i nghèo quá l

n: thành th

s

h

nghèo

đói kho

ng 2,4% c
ò
n nông thôn 35- 40%,
đặ
c bi

t vùng cao, vùng xa.
- S

phát tri

n không
đồ
ng
đề
u gi

a các khu v

c nông thôn:
Đồ
ng b

ng
sông C

u Long, mi


n
đông Nam B

,
đ

ng b

ng s
ông H

ng l
à ba khu v

c
t
ương
đố
i phát tri

n, c
ò
n l

i khu v

c ch

m phát tri


n.
- S

bùng n

ngành ngh



nông thôn v

i v

n
đề
môi tr
ườ
ng sinh thái.
- V

n
đề
t

l

th

t nghi


p cao

nông thôn lên t

i 15%.

* Nh

ng đi

u ki

n ti

n
đề
cho công nghi

p hoá nông thôn.

- Quá tr
ì
nh phân công lao
độ
ng trong nông thôn ph

i th

c s


chuy

n
đổ
i m

nh m

theo h
ướ
ng gi

i ngh

nào làm ngh

đó, không nên quá ph


thu

c vào ngh

nghi

p thu

n nông. Mu

n v


y c

n có th

ch
ế
cho t

n t

i
th

tr
ườ
ng trao
đổ
i, chuy

n nh
ượ
ng ru

ng
đấ
t và th

tr
ườ

ng lao
độ
ng

n
ông thôn.
- Năng su

t lao
đ

ng trong n
ông nghi

p ph

i
đ

cao
đ

nu
ôi s

ng s


ng
ườ

i không có vi

c làm nông nghi

p.

- Ph

i có các trung tâm ngành ngh

m

i(phi nông nghi

p), thương m

i
d

ch v


đượ
c m

ra v

i thu nh

p cao hơn s


n xu

t nông nghi

p
để
thu hút
lao
đ

ng n
ông nghi

p.


Đ
ề án: Kinh tế chính trị


6
- Văn hoá, tâm l
ý
, t

p qu
án c

a n

ông dân
đ

a ph
ương ph

i ph
ù h

p, thu

n
l

i cho vi

c di chuy

n ngành ngh

, chuy

n
đổ
i lao
độ
ng.


Đ

ề án: Kinh tế chính trị


7
CHƯƠNG II
T
HỰC

TRẠNG
CÔNG
NGHIỆP
NÔNG THÔN V
IỆT
NAM

I-/ T
HỰC

TRẠNG
CÔNG
NGHIỆP
NÔNG THÔN- ĐÁNH GIÁ
TỔNG
QUÁT.

- Công nghi

p nông thôn
đã
có s


chuy

n bi
ế
n tích c

c th

c s

, s

qu

n
l
ý
x
ơ c

ng g
ò
b
ó tr
ư

c
đây
đ

ã

đư

c xo
á b

v

c
ơ b

n nh

ng ch

tr
ương,
ch
ính sách hoá
đờ
i s

ng kinh t
ế

đã
d

n d


n th

m vào m

i ng
ườ
i dân, cơ
c

u v

n
đầ
u tư

nông thôn
đã
chuy

n theo h
ướ
ng giành cho s

n xu

t công
nghi

p và ti


u th

công nghi

p nhi

u hơn.
- Cơ c

u công nghi

p nông thôn
đã
thay
đổ
i theo h
ướ
ng thích

ng v

i cơ
ch
ế
kinh t
ế
m

i trong nh


ng đi

u ki

n m

i.
- Ngành ngh

s

n ph

m truy

n th

ng t

ng b

mai m

t
đã
d

n d


n
đượ
c
khôi ph

c l

i do yêu c

u khách quan c

a n

n kinh t
ế
, c

a th

tr
ườ
ng trong
n
ư

c v
à qu

c t
ế

.


* Tuy nhiên hi

n nay Công nghi

p nông thôn đang
đứ
ng tr
ướ
c nh

ng
khó khăn:

-
Kinh t
ế
nông thôn thu nh

p th

p, kém phát tri

n, cây lúa chi
ế
m t

l



tuy

t
đố
i, s

c mua c
ò
n y
ế
u.
- Công nghi

p nông thôn r

t nh

bé, chi
ế
m 2% lao
độ
ng

nông thôn, giá
tr

x


p x

7% giá tr

s

n l
ượ
ng nông nghi

p và th

công nghi

p….
- Tr
ì
nh
độ
k

thu

t c

a công nghi

p nông thôn c
ò
n th


p v

c

s

n
ph

m, thi
ế
t b

l

n công ngh

.
- Công nghi

p n
ông thôn phát tri

n kh
ông
đ

ng
đ


u.



Đ
ề án: Kinh tế chính trị


8
- Th

tr
ư

ng n
ông thôn ch

m ph
át tri

n v

i c
ơ c

u manh m
ún, phân
t
án, t


l

s

n ph

m hàng hoá th

p.
- Kinh nghi

m ng
ườ
i nông dân trong l
ĩ
nh v

c phi nông nghi

p c
ò
n
h

n ch
ế
, chưa dám ch

p nh


n r

i ro và m

nh d

n kinh doanh,
đầ
u tư.
- Đi

u ki

n cơ s

v

t ch

t x
ã
h

i cho kinh doanh chưa
đượ
c chú tr

ng.
-

Cơ ch
ế
qu

n l
ý
t

p trung bao c

p v

n c
ò
n t

n t

i

nông thôn .
- Tr
ì
nh
độ
s

n xu

t không

đồ
ng
đề
u.

II-/ DOANH
NGHIỆP
- D
ỊCH

VỤ
TRONG CÔNG
NGHIỆP
NÔNG THÔN V
IỆT

NAM.

* Doanh nghi

p trong Công nghi

p nông thôn .

- Quy mô s

n xu

t.


- Tr
ì
nh
độ
cơ khí hoá.
- Hi

u qu

s

n xu

t kinh doanh.

* D

ch v

trong Công nghi

p nông thôn
đượ
c h
ì
nh thành b

i các
lo


i sau:

- D

ch v

v

v

n

nông thôn .
- D

ch v

c
ơ khí.

- D

ch v

thương nghi

p.

Trong ba lo


i d

ch v

trên th
ì
d

ch v

v

v

n
đố
i v

i công nghi

p
nông thôn là quan tr

ng nh

t nhưng g

p không ít khó khăn: Thi
ế
u v


n,
m

ng l
ư

i t
ín d

ng n
ông thôn chưa phát tri

n, t
ín d

ng ngo
ài qu

c doanh
nông thôn chưa nhi

u, c
ơ s

v

t ch

t h


th

ng t
ín d

ng n
ông thôn thô sơ,
ngh
èo nàn, tr
ì
nh
độ
cán b

th

p…
Đ
ề án: Kinh tế chính trị


9

III-/ K
ẾT

CẤU

HẠ


TẦNG
TRONG CÔNG
NGHIỆP
HOÁ NÔNG THÔN V
IỆT

NAM.

* Xây d

ng và phát tri

n m

ng l
ướ
i giao thông nông thôn .

- M

t
độ

đườ
ng th

p kém.
- Công ngh


l
àm m

t
đư

ng th
ô sơ đơn gi

n, ch

y
ế
u l
à dân t


l
àm

* X
ây d

ng m

ng l
ướ
i đi

n.



- K
ế
t qu

c

a xây d

ng m

ng l
ướ
i đi

n.
- S

phát tri

n chưa
đồ
ng b

c

a các ngành h

t


ng cơ s

nông thôn

* Phát tri

n m

ng l
ướ
i giáo d

c y t
ế
nông thôn.

Đ
ề án: Kinh tế chính trị


10
CHƯƠNG III
PHƯƠNG
HƯỚNG
,
MỤC
TIÊU VÀ
GIẢI
PHÁP PHÁT

TRIỂN

CÔNG
NGHIỆP
NÔNG THÔN V
IỆT
NAM
ĐẾN
NĂM 2010

I-/ M
ỘT

S


PHƯƠNG

ỚNG

PHÁT
TRI
ỂN
C
ÔNG
NGHI
ỆP

NÔNG THÔN



VIỆT
NAM
ĐẾN
NĂM 2010.

-
Phát tri

n c
ông nghi

p ch
ế
bi
ế
n n
ông s

n.

- Phát tri

n c
ông nghi

p v
à ti

u th


c
ông nghi

p quy m
ô v

a v
à nh

.

-
Phát tri

n v

t li

u xây d

ng c

u trúc h

t

ng.
- Phát tri


n các ngành d

ch v

.
- Phát tri

n các ngành ngh

thu hút nhi

u lao
độ
ng, mang l

i hi

u qu


thu nh

p cho ng
ườ
i lao
độ
ng.
- Khuy
ế
n khích t


t c

các thành ph

n kinh t
ế
phát tri

n Công nghi

p
nông thôn .
- T

o c
ác đi

u ki

n thu

n l

i cho C
ông nghi

p n
ông thôn phát tri


n.

- C

n ph

i h

tr

v

n cho doanh nghi

p trong C
ông nghi

p n
ông thôn .

II-/ M
ỤC
TIÊU PHÁT
TRIỂN
CÔNG
NGHIỆP
NÔNG THÔN V
IỆT
NAM
NĂM

2010

M

c tiêu tr
ướ
c m

t: t

o công ăn vi

c làm, tăng thu nh

p cho dân cư
nông thôn, góp ph

n xoá đói gi

m nghèo và gi

m các t

n

n x
ã
h

i trong

nông thôn hi

n nay.

-
M

c tiêu lâu dài: t

o chuyên d

ch cơ c

u m

t cách tích c

c, xây
d

ng m

t cơ c

u kinh t
ế
h

p l
ý

, ti
ế
n b

, t

ng b
ướ
c hi

n
đạ
i hoá, th

c
Đ
ề án: Kinh tế chính trị


11
hi

n m

c ti
êu “Dân giàu, n
ư

c m


nh, x
ã
h

i c
ông b

ng, v
ăn minh” đi
l
ên CNXH.

-
Cơ c

u kinh té nông thôn: nông nghi

p 40% (tr

ng tr

t 20%, chăn
nuôi 20%). Công nghi

p và ti

u th

công nghi


p 30%, D

CH V

30%.
Thu nh

p b
ì
nh qu
ân
đ

u ng
ư

i khu v

c n
ông thôn 500- 600 USD/
năm (2010)và 1400 USD/ năm (2020).
-
Tăng c
ườ
ng
đầ
u tư phát tri

n cơ khí ph


c v

các ngành s

n xu

t, ch
ế

bi
ế
n nông , lâm s

n, ti

u th

công nghi

p và các ngành ngh

nông
thôn . T

l

cơ gi

i hoá chung tàon ngành
đạ

t 40- 50D% (d2005).
-

Đổ
i m

i cơ b

n công ngh

l

c h

u, nâng cao các l
ĩ
nh v

c tr

ng đi

m
ngang t

m khu v

c và th
ế
gi


i. T

l


đổ
i m

i công ngh

hàng năm là
10- 12%.
- T

c
độ
tăng tr
ưở
ng Công nghi

p nông thôn
đạ
t 9- 10%/ năm.
- Lao
đ

ng d

ki

ế
n tr
ông Công nghi

p n
ông thôn
đ

t 5 tri

u (2010).

-
T

o 180.000- 200.000 vi

c làm t

ti

u th

công nghi

p (2020)
- Tăng thu nh

p ngành ti


u th

công nghi

p t

20% lên 70% GDP nông
thôn
-
M

r

ng thêm 1000 làng ngh

m

i.
- Kim ng

ch xu

t kh

u t

ti

u th


công nghi

p
đạ
t (2010) 1 t

.

III-/ M
ỘT

SỐ

GIẢI
PHÁP
CHỦ

YẾU

NHẰM

ĐẨY

MẠNH
CÔNG
NGHIỆP

NÔNG
THÔN
Đ

ẾN
2010

- H
ì
nh thành m

ng l
ướ
i d

ch v

, thông tin tư v

n h

tr

phát tri

n Công
nghi

p nông thôn t

t

nh
đế

n huy

n, x
ã
, v

i các ho

t
độ
ng: tuyên
truy

n ch

trương chính sách phát tri

n Công nghi

p nông thôn.
Đ
ề án: Kinh tế chính trị


12
- Tăng c
ư

ng
đ


u t
ư c

a n
ông nghi

p cho c
ác nghiên c

u

ng d

ng
nh

ng thành t

u khoa h

c, k

thu

t công ngh

m

i vào phát tri


n
Công nghi

p nông thôn theo h
ướ
ng hi

n
đạ
i hoá
- Ti
ế
p t

c
đẩ
y m

nh
đầ
u tư phát tri

n m

ng l
ướ
i giao thông v

n t


i,
thông tin liên l

c, giáo d

c y t
ế
phù h

p v

i đi

u ki

n sinh thái.
-
Xây d

ng các chính sách khuy
ế
n khích các thành ph

n kinh t
ế

đầ
u tư
phát tri


n Công nghi

p nông thôn.
- Phát tri

n các làng ngh

truy

n th

ng và các làng ngh

có liên quan
trong vùng.
-
Các gi

i pháp v

v

n, th

t

c hành chính. Th

tr

ườ
ng
- Nâng cao tr
ì
nh
độ
công ngh

: H
ướ
ng d

n tư v

n chuy

n giao công
ngh

m

i, nghiên c

u công ngh

phù h

p.
- Xây d


ng các c

m công nghi

p, ti

u th

công nghi

p t

p trung.
-
Quy ho

ch vùng nguyên li

u khai thác
- H
ì
nh thành và m

r

ng th

tr
ườ
ng c


a Công nghi

p nông thôn
- Thúc
đẩ
y s

h
ì
nh thành và c

ng c

các quan h

liên k
ế
t v

i Công
nghi

p n
ông thôn.
- Tr

gi
úp doanh nghi


p C
ông nghi

p n
ông thôn t

o l

p n
ăng l

c n

i
sinh

- Phát tri

n công nghi

p đô th

h

tr

Công nghi

p hoá nông thôn



Đ
ề án: Kinh tế chính trị


13
K
ẾT

LUẬN


Phát tri

n Công nghi

p nông thôn đóng vai tr
ò
“ch
ì
a khoá ” cho
công cu

c phát tri

n toàn di

n nông thôn, nó tác
độ
ng tr


c ti
ế
p và m

nh
m


đế
n chuy

n d

ch cơ c

u kinh t
ế
nông thôn, làm tăng năng su

t lao
độ
ng,
t

o vi

c làm tăng thu nh

p m


r

ng các ngành ngh

phi nông nghi

p. Tuy
nhiên, quá tr
ì
nh phát tri

n Công nghi

p nông thôn Vi

t nam không th


di

n ra m

t c
ách suôn s

t

t
đ


p m
à nó ph

i g

p v
ô s

v

n
đ

v
ư

ng m

c
c

n tháo g

. Công nghi

p nông thôn Vi

t nam c
ò

n trong t
ì
nh tr

ng non
kém v

i nh

ng thành t

u
đã

đạ
t
đượ
c cùng v

i vi

c l

r
õ
nhưngx khó khăn
c

a quá tr
ì

nh phát tri

n Công nghi

p nông thôn hay chưa có s

ph

i h

p
đồ
ng b

các b

ph

n cơ s

h

t

ng, d

ch v

h


tr

cho phát tri

n Công
nghi

p nông thôn. trên cơ s

nh

n th

c r
õ
vai tr
ò
c

a Công nghi

p nông
thôn, n

m b

t h

c h


i kinh nghi

m các n
ướ
c khu v

c và nh

n bi
ế
t nh

ng
khó khăn thách th

c b

c l

trong quá tr
ì
nh, Đ

ng và nhà n
ướ
c ta
đã
v

ch ra

nh

ng m

c ti
êu
đ

nh h
ư

ng cho s

ph
át tri

n C
ông nghi

p n
ông thôn
h
ư

ng t

i 2010.




Đ
ề án: Kinh tế chính trị


14
DANH
MỤC
TÀI
LIỆU
THAM
KHẢO


1-/ Giáo tr
ì
nh kinh t
ế
phát tri

n

2-/
Đị
nh h
ướ
ng CNH- HĐH VN
đế
n năm 2010

3-/ V


n
đề
phát tri

n nông thôn

n
ướ
c ta

4-/ T

p ch
í c

ng s

n s

1/97, s

15/97




















Đ
ề án: Kinh tế chính trị


15

M
ỤC

LỤC


Trang


L

i nói

đầ
u ………………………………………………………… 1

Chương 1…………………………………………………………… 2


×