Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
P
HẦN
MỞ
ĐẦU
Hi
ệ
n t
ạ
i n
ướ
c ta đang s
ố
ng trong m
ộ
t th
ế
gi
ớ
i mà xu th
ế
toàn c
ầ
u hoá
đang phát tri
ể
n, gia tăng m
ạ
nh m
ẽ
v
ề
quy mô và ph
ạ
m vi giao d
ị
ch hàng
hoá…. công ngh
ệ
, k
ỹ
thu
ậ
t truy
ề
n bá nhanh chóng và r
ộ
ng r
ã
i. C
ụ
c di
ệ
n
ấ
y
v
ừ
a t
ạ
o ra nh
ữ
ng kh
ả
năng m
ớ
i đ
ể
m
ở
r
ộ
ng th
ị
tr
ườ
ng, thu hút v
ố
n, công
ngh
ệ
, v
ừ
a
đặ
t ra nh
ữ
ng thách th
ứ
c m
ớ
i và nguy cơ t
ụ
t h
ậ
u ngày càng xa và s
ự
c
ạ
nh tranh r
ấ
t gay g
ắ
t.
N
ề
n kinh t
ế
n
ướ
c ta là m
ộ
t b
ộ
ph
ậ
n không th
ể
tách r
ờ
i n
ề
n kinh t
ế
th
ế
gi
ớ
i, nên không th
ể
tính
đế
n nh
ữ
ng xu th
ế
c
ủ
a th
ế
gi
ớ
i t
ậ
n d
ụ
ng nh
ữ
ng cơ h
ộ
i
do chúng đem l
ạ
i,
đồ
ng th
ờ
i
đố
i phó v
ớ
i nh
ữ
ng thách th
ứ
c do xu th
ế
phát tri
ể
n
c
ủ
a c
ủ
a kinh t
ế
th
ế
gi
ớ
i.
B
ở
i v
ậ
y,
Đả
ng và Nhà n
ướ
c ta c
ầ
n chú tr
ọ
ng: "Gi
ả
i pháp nâng cao
hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i c
ủ
a kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
ở
n
ướ
c ta hi
ệ
n nay"
Bài vi
ế
t
đượ
c chia làm 3 chương
Chương 1: L
ý
lu
ậ
n chung v
ề
kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
Chương 2: Th
ự
c tr
ạ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
ở
Vi
ệ
t Nam
Chương 3: Nh
ữ
ng gi
ả
i pháp nâng cao hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i c
ủ
a kinh
t
ế
đố
i ngo
ạ
i c
ủ
a n
ướ
c ta hi
ệ
n nay.
Bài vi
ế
t c
ò
n nhi
ề
u thi
ế
u sót và h
ạ
n ch
ế
mong
đượ
c s
ự
góp
ý
c
ủ
a th
ầ
y
cô và các b
ạ
n. Em chân thành c
ả
m ơn s
ự
h
ướ
ng d
ẫ
n t
ậ
n t
ì
nh c
ủ
a th
ầ
y cô giúp
em hoàn thành
đề
án này.
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
P
HẦN
NỘI
DUNG
CHƯƠNG 1: L
Ý
LUẬN
CHUNG
VỀ
KINH
TẾ
ĐỐI
NGOẠI
I. Khái ni
ệ
m và vai tr
ò
c
ủ
a kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
1. Khái ni
ệ
m
Kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i c
ủ
a m
ộ
t qu
ố
c gia là 1 b
ộ
ph
ậ
n c
ủ
a kinh t
ế
qu
ố
c t
ế
, là
t
ổ
ng th
ể
các quan h
ệ
kinh t
ế
, khoa h
ọ
c, k
ỹ
thu
ậ
t công ngh
ệ
c
ủ
a m
ộ
t qu
ố
c gia
nh
ấ
t
đị
nh v
ớ
i các qu
ố
c gia khác c
ò
n l
ạ
i ho
ặ
c v
ớ
i các t
ổ
ch
ứ
c kinh t
ế
qu
ố
c t
ế
khác,
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n d
ướ
i nhi
ề
u h
ì
nh th
ứ
c, h
ì
nh thành và phát tri
ể
n trên cơ s
ở
phát tri
ể
n c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t và phân công lao
độ
ng qu
ố
c t
ế
.
M
ặ
c dù kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i và kinh t
ế
qu
ố
c t
ế
là 2 khái ni
ệ
m có m
ố
i quan
h
ệ
v
ớ
i nhau, song không nên
đồ
ng nh
ấ
t chúng v
ớ
i nhau. Kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i là
quan h
ệ
kinh t
ế
mà ch
ủ
th
ể
c
ủ
a nó là m
ộ
t qu
ố
c gia v
ớ
i bên ngoài v
ớ
i n
ướ
c
khác ho
ặ
c v
ớ
i các t
ổ
ch
ứ
c qu
ố
c t
ế
khác. C
ò
n kinh t
ế
qu
ố
c t
ế
là m
ố
i quan h
ệ
kinh t
ế
v
ớ
i nhau gi
ữ
a hai ho
ặ
c nhi
ề
u n
ướ
c là t
ổ
ng th
ể
quan h
ệ
kinh t
ế
c
ủ
a
c
ộ
ng
đồ
ng qu
ố
c t
ế
.
2. Nh
ữ
ng h
ì
nh th
ứ
c ch
ủ
y
ế
u c
ủ
a kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i.
Kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i g
ồ
m nhi
ề
u h
ì
nh th
ứ
c như: H
ợ
p tác s
ả
n xu
ấ
t nh
ậ
n gia
công, xây d
ự
ng xí nghi
ệ
p chung, khu công nghi
ệ
p khu k
ỹ
thu
ậ
t cao, h
ợ
p tác
khoa h
ọ
c - công ngh
ệ
trong đó có h
ì
nh th
ứ
c đưa lao
độ
ng và chuyên gia đi
làm vi
ệ
c
ở
n
ướ
c ngoài; ngo
ạ
i thương, h
ợ
p tác tín d
ụ
ng qu
ố
c t
ế
, các ho
ạ
t
độ
ng
d
ị
ch v
ụ
như du l
ị
ch qu
ố
c t
ế
, giao thông v
ậ
n t
ả
i, thông tin liên l
ạ
c qu
ố
c t
ế
, d
ị
ch
v
ụ
thu
đổ
i chuy
ể
n ngo
ạ
i t
ệ
…
đầ
u tư qu
ố
c t
ế
…
Trong các h
ì
nh th
ứ
c kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i, ngo
ạ
i thương,
đầ
u tư qu
ố
c t
ế
và
d
ị
ch v
ụ
thu ngo
ạ
i t
ệ
là h
ì
nh th
ứ
c ch
ủ
y
ế
u và có hi
ệ
u qu
ả
nh
ấ
t c
ầ
n
đượ
c coi
tr
ọ
ng.
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
a. Ngo
ạ
i thương
Ngo
ạ
i thương hay c
ò
n g
ọ
i là thương m
ạ
i qu
ố
c t
ế
, là t
ự
trao
đổ
i hàng
hóa, d
ị
ch v
ụ
hàng hóa h
ữ
u h
ì
nh và vô h
ì
nh, gi
ữ
a các qu
ố
c gia thông qua xu
ấ
t
nh
ậ
p kh
ẩ
u.
Trong các ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i gi
ữ
v
ị
trí trung tâm và có tác
d
ụ
ng to l
ớ
n. T
ạ
o công ăn vi
ệ
c làm và nâng cao
đờ
i s
ố
ng c
ủ
a ng
ườ
i lao
độ
ng
nh
ấ
t là trong các ngành xu
ấ
t kh
ẩ
u.
N
ộ
i dung c
ủ
a ngo
ạ
i thương bao g
ồ
m: xu
ấ
t kh
ẩ
u và nh
ậ
p kh
ẩ
u hàng
hóa, thuê n
ướ
c ngoài ra công tác xu
ấ
t kh
ẩ
u, trong đó xu
ấ
t kh
ẩ
u là h
ướ
ng ưu
tiên và là m
ộ
t tr
ọ
ng đi
ể
m c
ủ
a ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
ở
các n
ướ
c nói
chung và
ở
n
ướ
c ta nói riêng.
b. H
ợ
p tác trong l
ĩ
nh v
ự
c s
ả
n xu
ấ
t
H
ợ
p tác trong l
ĩ
nh v
ự
c s
ả
n xu
ấ
t bao g
ồ
m gia công, xây d
ự
ng xí nghi
ệ
p
chung, chuyên môn hóa và h
ợ
p tác hóa s
ả
n xu
ấ
t qu
ố
c t
ế
.
c. H
ợ
p tác khoa h
ọ
c - k
ỹ
thu
ậ
t
H
ợ
p tác khoa h
ọ
c k
ỹ
thu
ậ
t
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n d
ướ
i nhi
ề
u h
ì
nh th
ứ
c, như
trao
đổ
i nh
ữ
ng tài li
ệ
u - k
ỹ
thu
ậ
t và thi
ế
t k
ế
, mua bán gi
ấ
y phép trao
đổ
i kinh
nghi
ệ
m, chuy
ể
n giao công ngh
ệ
, ph
ố
i h
ợ
p nghiên c
ứ
u khoa h
ọ
c k
ỹ
thu
ậ
t, h
ợ
p
tác đào t
ạ
o, b
ồ
i d
ưỡ
ng cán b
ộ
và công nhân…
d.
Đầ
u tư qu
ố
c t
ế
Đầ
u tư qu
ố
c t
ế
là 1 h
ì
nh th
ứ
c cơ b
ả
n c
ủ
a quan h
ệ
kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i. Nó
là quá tr
ì
nh trong đó hai hay nhi
ề
u bên (có qu
ố
c t
ị
ch khác nhau) cùng góp v
ố
n
để
xây d
ự
ng và tri
ể
n khai m
ộ
t d
ự
án
đầ
u tư qu
ố
c t
ế
nh
ằ
m m
ụ
c đích sinh l
ợ
i).
Có hai lo
ạ
i h
ì
nh
đầ
u tư qu
ố
c t
ế
.
Đầ
u tư tr
ự
c ti
ế
p và
đầ
u tư gián ti
ế
p.
Đầ
u tư tr
ự
c ti
ế
p là h
ì
nh th
ứ
c
đầ
u tư mà quy
ề
n s
ở
h
ữ
u và quy
ề
n s
ử
d
ụ
ng
qu
ả
n l
ý
v
ố
n c
ủ
a ng
ườ
i
đầ
u tư th
ố
ng nh
ấ
t v
ớ
i nhau, t
ứ
c là ng
ườ
i có v
ố
n
đầ
u tư
tr
ự
c ti
ế
p tham gia vào vi
ệ
c t
ổ
ch
ứ
c, qu
ả
n l
ý
, và đi
ề
u hành d
ự
án
đầ
u tư ch
ị
u
trách nhi
ệ
m v
ề
k
ế
t qu
ả
, r
ủ
i ro trong kinh doanh và thu l
ợ
i nhu
ậ
n.
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
Đầ
u tư gián ti
ế
p là lo
ạ
i h
ì
nh
đầ
u tư mà quy
ề
n s
ở
h
ữ
u tách r
ờ
i quy
ề
n s
ử
d
ụ
ng v
ố
n
đầ
u tư, t
ứ
c là ng
ườ
i có v
ố
n không tr
ự
c ti
ế
p tham gia vào vi
ệ
c t
ổ
ch
ứ
c, đi
ề
u hành d
ự
án mà thu l
ợ
i d
ướ
i nhi
ề
u h
ì
nh th
ứ
c l
ợ
i t
ứ
c cho vay (n
ế
u là
v
ố
n cho vay) ho
ặ
c l
ợ
i t
ứ
c c
ổ
ph
ầ
n (n
ế
u là v
ố
n c
ổ
ph
ầ
n), ho
ặ
c có th
ể
không
thu l
ợ
i tr
ự
c ti
ế
p (n
ế
u cho vay ưu
đã
i).
e. Các h
ì
nh th
ứ
c d
ị
ch v
ụ
thu ngo
ạ
i t
ệ
du l
ị
ch qu
ố
c t
ế
Các d
ị
ch v
ụ
thu ngo
ạ
i t
ệ
là 1 b
ộ
ph
ậ
n quan tr
ọ
ng c
ủ
a kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i.
Xu th
ế
hi
ệ
n nay là t
ỷ
tr
ọ
ng các ho
ạ
t
độ
ng d
ị
ch v
ụ
tăng lên so v
ớ
i hàng hóa
khác trên th
ị
tr
ườ
ng th
ế
gi
ớ
i.
V
ớ
i Vi
ệ
t Nam vi
ệ
c
đẩ
y m
ạ
nh các ho
ạ
t
độ
ng d
ị
ch v
ụ
thu ngo
ạ
i t
ệ
là gi
ả
i
pháp c
ầ
n thi
ế
t, thi
ế
t th
ự
c
để
phát huy l
ợ
i th
ế
c
ủ
a
đấ
t n
ướ
c.
3. Vai tr
ò
c
ủ
a kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
Có th
ể
khái quát vai tr
ò
to l
ớ
n c
ủ
a kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i qua các m
ặ
t sau
đây:
- Góp ph
ầ
n n
ố
i li
ề
n s
ả
n xu
ấ
t và trao
đổ
i trong n
ướ
c v
ớ
i s
ả
n xu
ấ
t và
trao
đổ
i qu
ố
c t
ế
; n
ố
i li
ề
n th
ị
tr
ườ
ng trong n
ướ
c v
ớ
i th
ị
tr
ườ
ng th
ế
gi
ớ
i và khu
v
ự
c.
- Ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i góp ph
ầ
n thu hút v
ố
n
đầ
u tư tr
ự
c ti
ế
p
(FDI) và v
ố
n vi
ệ
n tr
ợ
chính th
ứ
c t
ừ
các chính ph
ủ
và t
ổ
ch
ứ
c ti
ề
n t
ệ
qu
ố
c t
ế
(ODA), thu hút khoa h
ọ
c, k
ỹ
thu
ậ
t, công ngh
ệ
, khai thác và
ứ
ng d
ụ
ng nh
ữ
ng
kinh nghi
ệ
m xây d
ự
ng và qu
ả
n l
ý
n
ề
n kinh t
ế
hi
ệ
n
đạ
i vào n
ướ
c ta.
- Góp ph
ầ
n tích l
ũ
y v
ố
n ph
ụ
c v
ụ
s
ự
nghi
ệ
p công nghi
ệ
p hóa, hi
ệ
n
đạ
i
hóa
đấ
t n
ướ
c, đưa n
ướ
c ta t
ừ
m
ộ
t n
ướ
c nông nghi
ệ
p l
ạ
c h
ậ
u, lên n
ướ
c công
nghi
ệ
p tiên ti
ế
n hi
ệ
n
đạ
i.
- Góp ph
ầ
n thúc
đẩ
y tăng tr
ưở
ng kinh t
ế
, t
ạ
o ra nhi
ề
u công ăn vi
ệ
c làm,
gi
ả
m t
ỷ
l
ệ
th
ấ
t nghi
ệ
p, tăng thu nh
ậ
p,
ổ
n
đị
nh và c
ả
i thi
ệ
n
đờ
i s
ố
ng nhân dân
theo m
ụ
c tiêu dân giàu, n
ướ
c m
ạ
nh x
ã
h
ộ
i công b
ằ
ng dân ch
ủ
văn minh.
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
T
ấ
t nhiên, nh
ữ
ng vai tr
ò
to l
ớ
n c
ủ
a kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i ch
ỉ
đạ
t
đượ
c khi
ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i v
ượ
t qua
đượ
c nh
ữ
ng thách th
ứ
c (m
ặ
t trái) c
ủ
a
toàn c
ầ
u hóa và gi
ữ
đúng
đị
nh h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a.
II. Tính t
ấ
t y
ế
u khách quan ph
ả
i phát tri
ể
n kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
1. Phân công lao
độ
ng qu
ố
c t
ế
Phân công lao
độ
ng qu
ố
c t
ế
xu
ấ
t hi
ệ
n như là m
ộ
t h
ệ
qu
ả
t
ấ
t y
ế
u c
ủ
a
phân công lao
độ
ng - x
ã
h
ộ
i phát tri
ể
n v
ượ
t khuân kh
ổ
m
ỗ
i qu
ố
c gia. Nó di
ễ
n
ra gi
ữ
a các ngành, gi
ữ
a nh
ữ
ng ng
ườ
i s
ả
n xu
ấ
t c
ủ
a nh
ữ
ng n
ướ
c khác nhau và
th
ể
hi
ệ
n như là m
ộ
t h
ì
nh th
ứ
c
đặ
c bi
ệ
t c
ủ
a s
ự
phân công lao
độ
ng, theo l
ã
nh
th
ổ
di
ễ
n ra trên ph
ạ
m vi th
ế
gi
ớ
i.
Phân công lao
độ
ng qu
ố
c t
ế
là quá tr
ì
nh t
ậ
p trung vi
ệ
c s
ả
n xu
ấ
t và cung
c
ấ
p m
ộ
t ho
ặ
c m
ộ
t s
ố
l
ượ
ng s
ả
n ph
ẩ
m và d
ị
ch v
ụ
c
ủ
a m
ộ
t qu
ố
c gia nh
ấ
t
đị
nh
d
ự
a trên cơ s
ở
nh
ữ
ng l
ợ
i th
ế
c
ủ
a qu
ố
c gia đó v
ề
các đi
ề
u ki
ệ
n t
ự
nhiên, kinh
t
ế
, khoa h
ọ
c công ngh
ệ
và x
ã
h
ộ
i
để
đáp
ứ
ng nhu c
ầ
u c
ủ
a qu
ố
c gia khác thông
qua trao
đổ
i qu
ố
c t
ế
.
Nh
ữ
ng xu h
ướ
ng m
ớ
i c
ủ
a phân công lao
độ
ng qu
ố
c t
ế
trong vài th
ậ
p
niên g
ầ
n đây:
- Phân công lao
độ
ng qu
ố
c t
ế
di
ễ
n ra trên ph
ạ
m vi ngày càng r
ộ
ng l
ớ
n
bao quát nhi
ề
u l
ĩ
nh v
ự
c và v
ớ
i t
ố
c
độ
nhanh.
- Phân công lao
độ
ng qu
ố
c t
ế
di
ễ
n ra theo chi
ề
u sâu.
- S
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a phân công lao
độ
ng qu
ố
c t
ế
làm xu
ấ
t hi
ệ
n ngày càng
nhi
ề
u và nhanh các h
ì
nh th
ứ
c h
ợ
p tác m
ớ
i v
ề
kinh t
ế
, khoa h
ọ
c - công ngh
ệ
ch
ứ
không đơn thu
ầ
n ch
ỉ
có h
ì
nh th
ứ
c ngo
ạ
i thương như các th
ế
k
ỷ
tr
ướ
c.
- Phân công lao
độ
ng qu
ố
c t
ế
làm bi
ế
n
đổ
i nhanh chóng cơ c
ấ
u ngành
và cơ c
ấ
u lao
độ
ng trong t
ừ
ng n
ướ
c và trên ph
ạ
m vi qu
ố
c t
ế
.
- S
ự
phân công lao
độ
ng qu
ố
c t
ế
th
ườ
ng
đượ
c bi
ể
u hi
ệ
n qua các t
ổ
ch
ứ
c
kinh t
ế
qu
ố
c t
ế
và các công ty xuyên qu
ố
c gia, khi
ế
n cho vai tr
ò
c
ủ
a chúng
ngày 1 nâng cao trên tr
ườ
ng qu
ố
c t
ế
trong l
ĩ
nh v
ự
c phân ph
ố
i tư b
ả
n và l
ợ
i
nhu
ậ
n theo nguyên t
ắ
c có l
ợ
i cho các n
ướ
c phát tri
ể
n.
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
2. L
ý
do v
ề
l
ợ
i th
ế
- cơ s
ở
l
ự
a ch
ọ
n c
ủ
a thương m
ạ
i qu
ố
c t
ế
A.S.Mith
đã
đưa ra l
ý
thuy
ế
t l
ợ
i th
ế
tuy
ệ
t
đố
i song l
ý
thuy
ế
t này như
David Ricardo nh
ậ
n xét m
ớ
i ch
ỉ
gi
ả
i thích
đượ
c m
ộ
t ph
ầ
n như s
ự
phân công
lao
độ
ng và thương m
ạ
i qu
ố
c t
ế
. Ông đưa ra thuy
ế
t m
ớ
i - l
ý
thuy
ế
t l
ợ
i th
ế
tương
đố
i.
M
ộ
t s
ố
nhà kinh t
ế
sau David Ricardo,
đã
làm r
õ
hơn b
ả
n ch
ấ
t và đưa ra
cách l
ý
gi
ả
i v
ề
l
ợ
i th
ế
tương
đố
i.
- Các Mác đưa ra quan đi
ể
m cho r
ằ
ng: Trong quan h
ệ
qu
ố
c t
ế
vi
ệ
c xu
ấ
t
v
ề
nh
ậ
p kh
ẩ
u c
ả
hai m
ặ
t hàng
đề
u có l
ợ
i nhu
ậ
n, và bao gi
ờ
ng
ườ
i ta c
ũ
ng xu
ấ
t
nh
ữ
ng hàng hóa là th
ế
m
ạ
nh c
ủ
a h
ọ
và th
ế
y
ế
u c
ủ
a qu
ố
c t
ế
và ng
ượ
c l
ạ
i khi
nh
ậ
p kh
ẩ
u bao gi
ờ
h
ọ
c
ũ
ng nh
ậ
p nh
ữ
ng hàng hóa v
ớ
i là th
ế
m
ạ
nh c
ủ
a qu
ố
c t
ế
và th
ế
y
ế
u c
ủ
a b
ả
n thân th
ự
c ch
ấ
t c
ủ
a l
ợ
i nhu
ậ
n đó, chính là nh
ờ
bi
ế
t l
ợ
i d
ụ
ng
s
ự
chênh l
ệ
ch c
ủ
a ti
ề
n công và năng su
ấ
t lao
độ
ng gi
ữ
a dân t
ộ
c và qu
ố
c t
ế
mà
có.
- G. Haberler cho r
ằ
ng, cách l
ý
gi
ả
i c
ủ
a David Ricardo chưa hoàn toàn
h
ợ
p l
ý
, mà nên l
ý
gi
ả
theo thuy
ế
t v
ề
chi phí cơ h
ộ
i. Theo l
ý
thuy
ế
t này th
ì
chi
phí cơ h
ộ
i c
ủ
a 1 hàng hóa là s
ố
l
ượ
ng các hàng hóa ph
ả
i c
ắ
t gi
ả
m
để
nh
ườ
ng
l
ạ
i
đủ
các ngu
ồ
n l
ự
c cho vi
ệ
c s
ả
n xu
ấ
t thêm m
ộ
t đơn v
ị
hàng hóa th
ứ
nh
ấ
t.
Như v
ậ
y qu
ố
c gia nào có chi phí cơ h
ộ
i c
ủ
a 1 lo
ạ
i hàng hóa nào đó th
ấ
p
th
ì
qu
ố
c gia đó có l
ợ
i th
ế
tương
đố
i trong vi
ệ
c s
ả
n xu
ấ
t m
ặ
t hàng này.
- C
ò
n có nhi
ề
u l
ý
thuy
ế
t như: l
ý
thuy
ế
t Hecksher ohhin,
đị
nh l
ý
sloper,
samuelson… song m
ọ
i cách l
ý
gi
ả
i
đề
u đi
đế
n 1 chân l
ý
chung là l
ợ
i th
ế
đế
n
so sánh t
ồ
n t
ạ
i là khách quan mà m
ỗ
i qu
ố
c gia ph
ả
i l
ợ
i d
ụ
ng
để
góp ph
ầ
n vào
s
ự
phân công lao
độ
ng và thương m
ạ
i qu
ố
c t
ế
nh
ằ
m nâng cao hi
ệ
u qu
ả
c
ủ
a
ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i.
3. Xu th
ế
th
ị
tr
ườ
ng
T
ừ
nh
ữ
ng th
ậ
p k
ỷ
70 c
ủ
a th
ế
k
ỷ
XX l
ạ
i đây, toàn c
ầ
u hóa khu v
ự
c hóa
tr
ở
thành xu th
ế
t
ấ
t y
ế
u c
ủ
a th
ờ
i
đạ
i d
ẫ
n
đế
n "m
ở
c
ử
a" và "h
ộ
i nh
ậ
p" c
ủ
a m
ỗ
i
qu
ố
c gia vào c
ộ
ng
đồ
ng qu
ố
c t
ế
trong đó, có xu th
ế
phát tri
ể
n c
ủ
a th
ị
tr
ườ
ng
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
th
ế
gi
ớ
i. Xu th
ế
này có liên quan
đế
n s
ự
phân công lao
độ
ng qu
ố
c t
ế
và vi
ệ
c
v
ậ
n d
ụ
ng l
ợ
i th
ế
so sánh gi
ữ
a các qu
ố
c gia trong thương m
ạ
i gi
ữ
a các n
ướ
c
v
ớ
i nhau.
D
ướ
i đây là nh
ữ
ng bi
ể
u hi
ệ
n c
ủ
a xu th
ế
phát tri
ể
n th
ị
tr
ườ
ng th
ế
gi
ớ
i
- Thương m
ạ
i trong các ngành tăng lên r
õ
r
ệ
t.
- Kh
ố
i l
ượ
ng thương m
ạ
i trong n
ộ
i b
ộ
các t
ậ
p đoàn kinh t
ế
khu v
ự
c
không ng
ừ
ng m
ở
r
ộ
ng.
- Thương m
ạ
i công ngh
ệ
phát tri
ể
n nhanh chóng.
- Thương m
ạ
i phát tri
ể
n theo h
ướ
ng t
ậ
p đoàn hóa kinh t
ế
khu v
ự
c
Tóm l
ạ
i, s
ự
h
ì
nh thành và phát tri
ể
n kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i mà cơ s
ở
khoa
h
ọ
c c
ủ
a nó ch
ủ
y
ế
u
đượ
c quy
ế
t
đị
nh b
ở
i s
ự
phân công và h
ợ
p tác lao
độ
ng
trên ph
ạ
m vi qu
ố
c t
ế
đượ
c các qu
ố
c gia v
ậ
n d
ụ
ng thông qua l
ợ
i th
ế
so sánh
để
ra quy
ế
t
đị
nh l
ự
a ch
ọ
n các h
ì
nh th
ứ
c kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i, di
ễ
n ra trong đi
ề
u ki
ệ
n
toàn c
ầ
u, khu v
ự
c hóa và
đượ
c bi
ể
u hi
ệ
n r
õ
nh
ấ
t
ở
xu th
ế
phát tri
ể
n c
ủ
a th
ị
tr
ườ
ng th
ế
gi
ớ
i trong nh
ữ
ng th
ậ
p niên g
ầ
n đây.
III. Nguyên t
ắ
c cơ b
ả
n c
ủ
a kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
Để
m
ở
r
ộ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i có hi
ệ
u qu
ả
c
ầ
n quán tri
ệ
t nh
ữ
ng nguyên
t
ắ
c ph
ả
n ánh nh
ữ
ng thông l
ệ
qu
ố
c t
ế
đồ
ng th
ờ
i b
ả
o
đả
m l
ợ
i ích chính đáng v
ề
kinh t
ế
, chính tr
ị
c
ủ
a
đấ
t n
ướ
c. Nh
ữ
ng nguyên t
ắ
c đó là:
1. B
ì
nh
đẳ
ng
Đây là nguyên t
ắ
c có
ý
ngh
ĩ
a quan tr
ọ
ng làm n
ề
n t
ả
ng cho vi
ệ
c thi
ế
t l
ậ
p
và l
ự
a ch
ọ
n
đố
i tác trong quan h
ệ
kinh t
ế
qu
ố
c t
ế
gi
ữ
a các n
ướ
c.
Kiên tr
ì
đấ
u tranh
để
th
ự
c hi
ệ
n nguyên t
ắ
c này là nhi
ệ
m v
ụ
chung c
ủ
a
m
ọ
i qu
ố
c gia, nh
ấ
t là các n
ướ
c đang phát tri
ể
n khi th
ự
c hi
ệ
n m
ở
c
ử
a và h
ộ
i
nh
ậ
p
ở
th
ế
b
ấ
t l
ợ
i so v
ớ
i các n
ướ
c phát tri
ể
n.
2. Cùng có l
ợ
i
Nó gi
ữ
vai tr
ò
là n
ề
n t
ả
ng kinh t
ế
để
thi
ế
t l
ậ
p và m
ở
r
ộ
ng quan h
ệ
kinh
t
ế
gi
ữ
a các n
ướ
c v
ớ
i nhau
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
Nguyên t
ắ
c cùng có l
ợ
i c
ò
n là
độ
ng l
ự
c kinh t
ế
để
thi
ế
t l
ậ
p và duy tr
ì
lâu dài m
ố
i quan h
ệ
kinh t
ế
gi
ữ
a các qu
ố
c gia v
ớ
i nhau
Cùng có l
ợ
i kinh t
ế
là m
ộ
t trong nh
ữ
ng nguyên t
ắ
c làm cơ s
ở
cho chính
sách kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i và Lu
ậ
t
đầ
u tư n
ướ
c ngoài. Nguyên t
ắ
c này
đượ
c c
ụ
th
ể
hóa thành nh
ữ
ng đi
ề
u kho
ả
n làm cơ s
ở
để
k
ý
k
ế
t trong các ngh
ị
đị
nh gi
ữ
a các
chính ph
ủ
và trong các h
ợ
p
đồ
ng kinh t
ế
gi
ữ
a các t
ổ
ch
ứ
c kinh t
ế
các n
ướ
c
v
ớ
i nhau.
3. Tôn tr
ọ
ng
độ
c l
ậ
p, ch
ủ
quy
ề
n, không can thi
ệ
p vào công vi
ệ
c n
ộ
i
b
ộ
c
ủ
a m
ỗ
i qu
ố
c gia.
Trong quan h
ệ
qu
ố
c t
ế
, m
ỗ
i qu
ố
c gia v
ớ
i tư cách là qu
ố
c gia
độ
c l
ậ
p có
ch
ủ
quy
ề
n v
ề
m
ặ
t chính tr
ị
, kinh t
ế
, x
ã
h
ộ
i và
đị
a l
ý
Nguyên t
ắ
c này
đò
i h
ỏ
i m
ỗ
i bên ph
ả
i trong 2 bên ho
ặ
c nhi
ề
u bên ph
ả
i
th
ự
c hi
ệ
n đúng các yêu c
ầ
u:
- T
ậ
n d
ụ
ng đi
ề
u kho
ả
n
đã
đượ
c k
ý
k
ế
t trong các ngh
ị
đị
nh gi
ữ
a các
chính ph
ủ
và trong các h
ợ
p
đồ
ng kinh t
ế
gi
ữ
a các ch
ủ
th
ể
kinh t
ế
v
ớ
i nhau.
- Không
đượ
c dùng các th
ủ
đo
ạ
n có tính ch
ấ
t can thi
ệ
p vào công vi
ệ
c
n
ộ
i b
ộ
c
ủ
a m
ỗ
i qu
ố
c gia cơ quan h
ệ
nh
ấ
t là dùng th
ủ
đo
ạ
n kinh t
ế
, k
ỹ
thu
ậ
t và
kích
độ
ng
để
can thi
ệ
p vào
đườ
ng l
ố
i, th
ể
ch
ế
chính tr
ị
c
ủ
a các qu
ố
c gia đó.
4. Gi
ữ
v
ữ
ng
độ
c l
ậ
p, ch
ủ
quy
ề
n dân t
ộ
c và c
ủ
ng c
ố
đị
nh h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a
đã
ch
ọ
n
Đây là nguyên t
ắ
c v
ừ
a mang tính ch
ấ
t chung cho t
ấ
t c
ả
các n
ướ
c khi
thi
ế
t l
ậ
p và th
ự
c hi
ệ
n quan h
ệ
đố
i ngo
ạ
i, v
ừ
a là nguyên t
ắ
c có tính
đặ
c thù
đố
i
v
ớ
i các n
ướ
c x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a, trong đó có n
ướ
c ta. M
ở
r
ộ
ng quan h
ệ
kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i là
để
t
ạ
o ra s
ự
tăng tr
ưở
ng kinh t
ế
và b
ề
n v
ữ
ng.
B
ố
n nguyên t
ắ
c nói trên có m
ố
i quan h
ệ
m
ậ
t thi
ế
t v
ớ
i nhau và
đề
u có
tác d
ụ
ng chi ph
ố
i ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i gi
ữ
a các n
ướ
c trong đó có n
ướ
c
ta. V
ì
v
ậ
y không
đượ
c xem nh
ẹ
nguyên t
ắ
c nào khi thi
ế
t l
ậ
p duy tr
ì
và m
ở
r
ộ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i.
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
CHƯƠNG II
T
HỰC
TRẠNG
KINH
TẾ
ĐỐI
NGOẠI
Ở
V
IỆT
NAM
I. Nh
ữ
ng thành t
ự
u
S
ự
phát tri
ể
n kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i n
ướ
c ta trong th
ờ
i gian v
ừ
a qua có
ý
ngh
ĩ
a h
ế
t s
ứ
c quan tr
ọ
ng th
ậ
m chí là quy
ế
t
đị
nh
đố
i v
ớ
i s
ự
tăng tr
ưở
ng kinh t
ế
c
ủ
a n
ướ
c ta. N
ướ
c ta
đã
đạ
t
đượ
c nhi
ề
u thành t
ự
u c
ả
v
ề
tăng tr
ưở
ng xu
ấ
t nh
ậ
p
kh
ẩ
u thu hút v
ố
n
đầ
u tư n
ướ
c ngoài và phát tri
ể
n du l
ị
ch.
1. Kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
đã
đạ
t t
ố
c
độ
tăng tr
ưở
ng khá cao trong c
ả
th
ậ
p
k
ỷ
90 m
ặ
c dù có s
ự
gi
ả
m sút t
ố
c
độ
t
ừ
1999.
N
ướ
c ta
đã
tr
ở
thành n
ướ
c xu
ấ
t kh
ẩ
u hàng
đầ
u th
ế
gi
ớ
i v
ề
g
ạ
o, cà phê
Độ
i ng
ũ
các doanh nghi
ệ
p ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
đã
tăng c
ả
v
ề
s
ố
l
ượ
ng và ch
ấ
t l
ượ
ng.
Theo báo cáo c
ủ
a b
ộ
k
ế
ho
ạ
ch và
đầ
u tư (2005), th
ị
tr
ườ
ng xu
ấ
t kh
ẩ
u
đượ
c duy tr
ì
và m
ở
r
ộ
ng; t
ổ
ng kim ng
ạ
ch xu
ấ
t kh
ẩ
u tăng nhanh (16,2% năm);
chi
ế
m trên 50% GDP và
đạ
t 370 USD/ngày. Ngu
ồ
n v
ố
n tài tr
ợ
phát tri
ể
n
chính th
ứ
c ODA liên t
ụ
c tăng qua các năm. Ngu
ồ
n
đầ
u tư tr
ự
c ti
ế
p c
ủ
a n
ướ
c
ngoài (FDI) tăng khá, nh
ờ
môi tr
ườ
ng
đầ
u tư ti
ế
p t
ụ
c
đượ
c c
ả
i thi
ệ
n thông qua
vi
ệ
c s
ử
a
đổ
i, b
ổ
sung các chính sách.
T
ỷ
l
ệ
kim ng
ạ
ch xu
ấ
t kh
ẩ
u so v
ớ
i GDP 2005 (%)
60.9
67.7
34.2
121.2
196.5
0
50
100
150
200
(Theo th
ờ
i báo kinh t
ế
Vi
ệ
t Nam - kinh t
ế
05 - 06)
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
Câu l
ạ
c b
ộ
xu
ấ
t kh
ẩ
u trên 100 tri
ệ
u USD
Đơn v
ị
: Tri
ệ
u USD
7.378
1.399
4.808
3.005
1.142
2.87
0
1
2
3
4
5
6
7
8
(Theo th
ờ
i báo kinh t
ế
Vi
ệ
t Nam - kinh t
ế
05 - 06)
2. Th
ị
tr
ườ
ng xu
ấ
t kh
ẩ
u ti
ế
p t
ụ
c
đượ
c m
ở
r
ộ
ng
Châu á v
ẫ
n là th
ị
tr
ườ
ng chính c
ủ
a hàng xu
ấ
t kh
ẩ
u Vi
ệ
t Nam,
ướ
c
đạ
t
16,3 t
ỷ
USD, chi
ế
m hơn 1 n
ử
a t
ổ
ng kim ng
ạ
ch xu
ấ
t kh
ẩ
u, tăng trên 22%, cao
hơn t
ố
c
độ
chung. Trong đó, xu
ấ
t kh
ẩ
u sang khu v
ự
c Đông Nam á
đạ
t 5,5 t
ỷ
USD tăng 40%.
Xu
ấ
t kh
ẩ
u sang Châu M
ỹ
ướ
c
đạ
t 5,8 t
ỷ
USD, tăng trên 20,5% trong đó
xu
ấ
t kh
ẩ
u sang th
ị
tr
ườ
ng M
ỹ
đạ
t » 6 t
ỷ
USD, tăng » 19%. Xu
ấ
t kh
ẩ
u sang
Canada, Mêxico, tăng cao hơn so v
ớ
i xu
ấ
t kh
ẩ
u sang M
ỹ
, xu
ấ
t kh
ẩ
u sang
Châu
Đạ
i dương tăng khá cao lên
đế
n 38%, trong đó ch
ủ
y
ế
u là th
ị
tr
ườ
ng
Australia
đạ
t 2,58 t
ỷ
USD, tăng 41,9%.
Xu
ấ
t kh
ẩ
u sang Châu Âu tăng th
ấ
p nh
ấ
t (7%)
Xu
ấ
t hi
ệ
n m
ộ
t s
ố
th
ị
tr
ườ
ng m
ớ
i
ở
khu v
ự
c Châu Phi, nên xu
ấ
t kh
ẩ
u
sang Châu Phi tăng r
ấ
t cao, lên t
ớ
i 85%. Nhưng do th
ị
ph
ầ
n
ở
khu v
ự
c này
c
ò
n nh
ỏ
, nên tác
độ
ng
đế
n kim ng
ạ
ch và t
ố
c
độ
chung không l
ớ
n.
M
ộ
t v
ấ
n
đề
quan tr
ọ
ng là gia nh
ậ
p t
ổ
ch
ứ
c thương m
ạ
i th
ế
gi
ớ
i (WTO)
3. Chính sách thu hút v
ố
n
đầ
u tư n
ướ
c ngoài
đạ
t hi
ệ
u qu
ả
cao
Sau nh
ữ
ng năm
đổ
i m
ớ
i, vi
ệ
c th
ự
c hi
ệ
n chính sách này
ở
n
ướ
c ta
đã
mang l
ạ
i nh
ữ
ng thành t
ự
u nh
ấ
t
đị
nh
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
- T
ừ
12/1987 - 2001:Ta
đã
thu hút
đượ
c trên 300 d
ự
án
đầ
u tư v
ố
n tr
ự
c
ti
ế
p c
ủ
a 700 doanh nghi
ệ
p t
ừ
62 n
ướ
c và vùng l
ã
nh th
ổ
trên th
ế
gi
ớ
i v
ớ
i t
ổ
ng
s
ố
v
ố
n là 4330 t
ỷ
USD, nh
ờ
đó
để
h
ì
nh thành nhi
ề
u khu công nghi
ệ
p, khu ch
ế
xu
ấ
t
ở
các vùng kinh t
ế
tr
ọ
ng đi
ể
m. Trong l
ĩ
nh v
ự
c
đầ
u tư gián ti
ế
p, tính
chung cho
đế
n nay, n
ướ
c ta
đã
thu hút
đượ
c 20,0 t
ỷ
USD các kho
ả
n vi
ệ
n tr
ợ
phát tri
ể
n chính th
ứ
c (ODA là ch
ủ
y
ế
u, c
ò
n ph
ầ
n vi
ệ
n tr
ợ
không hoàn l
ạ
i.
-
Đã
gi
ả
i quy
ế
t
đượ
c m
ộ
t s
ố
l
ượ
ng vi
ệ
c làm cho ng
ườ
i lao
độ
ng
-
Đã
góp ph
ầ
n vào ngân sách Nhà n
ướ
c và có xu h
ướ
ng tăng lên hàng
năm.
-
Đã
góp ph
ầ
n thúc
đẩ
y n
ề
n kinh t
ế
tăng tr
ưở
ng, chuy
ể
n d
ị
ch cơ c
ấ
u c
ủ
a
n
ề
n kinh t
ế
, tham gia th
ự
c hi
ệ
n nhi
ề
u chương tr
ì
nh m
ụ
c tiêu có hi
ệ
u qu
ả
.
II. H
ạ
n ch
ế
1. Lu
ậ
t pháp th
ể
ch
ế
chưa th
ự
c s
ự
phù h
ợ
p
H
ệ
th
ố
ng lu
ậ
t pháp c
ò
n thi
ế
u toàn di
ệ
n, chưa
đồ
ng b
ộ
, chưa đáp
ứ
ng
đượ
c yêu c
ầ
u qu
ả
n l
ý
đấ
t n
ướ
c b
ằ
ng pháp lu
ậ
t. Nh
ì
n chung quan tr
ọ
ng liên
quan t
ớ
i v
ấ
n
đề
đổ
i m
ớ
i kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i ch
ậ
m
đượ
c th
ể
ch
ế
hóa.
M
ộ
t s
ố
văn b
ả
n pháp lu
ậ
t quan tr
ọ
ng
đã
ban hành song hi
ệ
u l
ự
c th
ự
c thi
chưa cao.
Tính c
ụ
th
ể
, minh b
ạ
ch r
õ
ràng c
ủ
a nhi
ề
u lu
ậ
t c
ò
n th
ấ
p
Quy tr
ì
nh xây d
ự
ng pháp lu
ậ
t c
ò
n thi
ế
u dân ch
ủ
,
đạ
i chúng.
Trong xu th
ế
ngày nay, t
ấ
t y
ế
u m
ở
c
ả
và h
ộ
i nh
ậ
p
đò
i h
ỏ
i s
ự
v
ậ
n hành
n
ề
n kinh t
ế
năng
độ
ng, phù h
ợ
p. B
ở
i th
ế
pháp lu
ậ
t có v
ị
trí r
ấ
t quan tr
ọ
ng, tác
đ
ộ
ng
ả
nh h
ưở
ng l
ớ
n
đế
n kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i ngày nay.
2. Xu
ấ
t kh
ẩ
u tăng chưa
ổ
n
đị
nh
Do th
ị
tr
ườ
ng bi
ế
n
độ
ng, chính sách và đi
ề
u hành xu
ấ
t kh
ẩ
u, công tác
xúc ti
ế
n thương m
ạ
i, đăng k
ý
thương hi
ệ
u c
ò
n y
ế
u, ch
ấ
t l
ượ
ng hàng th
ấ
p, giá
thành l
ạ
i cao
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
T
ỷ
tr
ọ
ng hàng gia công trong cơ c
ấ
u hàng xu
ấ
t kh
ẩ
u c
ò
n l
ớ
n nh
ấ
t là
nh
ữ
ng m
ặ
t hàng có kim ng
ạ
ch cao: d
ệ
t may, gi
ầ
y dép, đi
ệ
n t
ử
, linh ki
ệ
n máy
tính… t
ỷ
tr
ọ
ng hàng thô và sơ ch
ế
l
ớ
n. chi
ế
m 58% l
ượ
ng hàng xu
ấ
t kh
ẩ
u.
3. S
ứ
c c
ạ
nh tranh hàng hóa c
ò
n th
ấ
p
Năng l
ự
c c
ạ
nh tranh c
ủ
a nhi
ề
u m
ặ
t hàng
ở
n
ướ
c ta c
ò
n h
ạ
n ch
ế
ở
t
ầ
m
qu
ố
c gia và t
ầ
m doanh nghi
ệ
p. Cơ c
ấ
u kinh t
ế
trong n
ướ
c c
ò
n l
ạ
c h
ậ
u so v
ớ
i
chuy
ể
n d
ị
ch cơ c
ấ
u s
ả
n xu
ấ
t, trao
đổ
i và tiêu dùng trên th
ế
gi
ớ
i.
Do h
ạ
n ch
ế
c
ủ
a nhi
ề
u y
ế
u t
ố
khách quan c
ũ
ng như t
ừ
th
ự
c tr
ạ
ng kinh
t
ế
, hàng hóa n
ướ
c ta s
ứ
c c
ạ
nh tranh c
ò
n kém do m
ẫ
u m
ã
chưa
đẹ
p, ch
ấ
t
l
ượ
ng giá thành chưa h
ợ
p l
ý
. Hơn n
ữ
a kh
ả
năng qu
ả
ng bá s
ả
n ph
ẩ
m, khâu
Marketing hàng hóa c
ò
n nhi
ề
u h
ạ
n ch
ế
, tính thương hi
ệ
u s
ả
n ph
ẩ
m chưa cao.
Đây là m
ộ
t v
ấ
n
đề
quan tr
ọ
ng mà chúng ta c
ầ
n kh
ắ
c ph
ụ
c
để
đáp
ứ
ng
đượ
c
ti
ế
n tr
ì
nh h
ộ
i nh
ậ
p c
ủ
a th
ế
gi
ớ
i.
T
ừ
nh
ữ
ng h
ạ
n ch
ế
trên ta có th
ể
th
ấ
y n
ề
n kinh t
ế
v
ẫ
n c
ò
n ph
ụ
thu
ộ
c
nhi
ề
u vào y
ế
u t
ố
bên ngoài như xu
ấ
t kh
ẩ
u, giá c
ả
trên th
ế
gi
ớ
i…. đi
ề
u này gây
ả
nh h
ưở
ng không nh
ỏ
trong quá tr
ì
nh phát tri
ể
n kinh t
ế
c
ủ
a n
ướ
c ta.
Để
đả
m
b
ả
o phát tri
ể
n
ổ
n
đị
nh và b
ề
n v
ữ
ng chúng ta ph
ả
i
đặ
t ra nh
ữ
ng k
ế
ho
ạ
ch mang
t
ầ
m v
ĩ
mô l
ẫ
n vi mô,
để
có th
ể
đi
ề
u ti
ế
t n
ề
n kinh t
ế
v
ậ
n hành m
ộ
t cách
ổ
n
đị
nh và không ng
ừ
ng tăng tr
ưở
ng.
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
CHƯƠNG 3
N
HỮNG
GIẢI
PHÁP NÂNG CAO
HIỆU
QUẢ
KINH T
Ế
-
XÃ
HỘI
CỦA
KINH
TẾ
ĐỐI
NGOẠI
NƯỚC
TA
HIỆN
NAY
I. Ngo
ạ
i thương
Trong các ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i , ngo
ạ
i thương gi
ữ
v
ị
trí trung
tâm và có tác d
ụ
ng to l
ớ
n góp phà làm tăng s
ứ
c m
ạ
nh t
ổ
ng h
ợ
p, tăng tích l
ũ
y
c
ủ
a m
ỗ
i n
ướ
c nh
ờ
s
ử
d
ụ
ng có hi
ệ
u qu
ả
l
ợ
i th
ế
so sánh gi
ữ
a các qu
ố
c gia trong
trao
đổ
i qu
ố
c t
ế
, là
độ
ng l
ự
c thúc
đẩ
y tăng tr
ưở
ng kinh t
ế
, đi
ề
u ti
ế
t th
ừ
a thi
ế
u
trong m
ỗ
i n
ướ
c nâng cao tr
ì
nh
độ
công ngh
ệ
và cơ c
ấ
u ngành ngh
ề
trong
n
ướ
c.
B
ở
i th
ế
gi
ả
i pháp
đầ
u tiên r
ấ
t quan tr
ọ
ng là bi
ế
n ngo
ạ
i thương thành
đò
n b
ẩ
y có s
ứ
c m
ạ
nh phát tri
ể
n kinh t
ế
qu
ố
c dân .
1.
Đả
m b
ả
o s
ự
ổ
n
đị
nh v
ề
môi tr
ườ
ng chính tr
ị
, kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i
Môi tr
ườ
ng chính tr
ị
, kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i là nhân t
ố
cơ b
ả
n, có tính quy
ế
t
đị
nh
đố
i v
ớ
i ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i,
đặ
c bi
ệ
t là
đố
i v
ớ
i vi
ệ
c thu hút
đầ
u
tư n
ướ
c ngoài -h
ì
nh th
ứ
c ch
ủ
y
ế
u, quan tr
ọ
ng c
ủ
a ho
ạ
t
độ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i.
Kinh nghi
ệ
m th
ự
c ti
ễ
n
đã
ch
ỉ
ra r
ằ
ng n
ế
u s
ự
ổ
n
đị
nh chính tr
ị
không
đượ
c
đả
m b
ả
o, môi tr
ườ
ng kinh t
ế
không thu
ậ
n l
ợ
i, thi
ế
u các chính sách khuy
ế
n
khích, môi tr
ườ
ng x
ã
h
ộ
i thi
ế
u tính an toàn…. s
ẽ
tác
độ
ng x
ấ
u t
ớ
i quan h
ệ
h
ợ
p
tác kinh t
ế
, trên h
ế
t là
đố
i v
ớ
i vi
ệ
c thu hút
đầ
u tư n
ướ
c ngoài, b
ở
i l
ẽ
s
ẽ
tác
độ
ng gián ti
ế
p ho
ặ
c tr
ự
c ti
ế
p
đố
i v
ớ
i t
ỷ
su
ấ
t l
ợ
i nhu
ậ
n c
ủ
a các
đố
i tác.
2. Có chính sách thích h
ợ
p
đố
i v
ớ
i t
ừ
ng h
ì
nh th
ứ
c kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
Đây là gi
ả
i pháp quan tr
ọ
ng nh
ằ
m phát tri
ể
n đa d
ạ
ng có hi
ệ
u qu
ả
kinh
t
ế
đố
i ngo
ạ
i. Vi
ệ
c m
ở
r
ộ
ng và nâng cao hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
đò
i h
ỏ
i.
M
ộ
t m
ặ
t ph
ả
i m
ở
r
ộ
ng, các h
ì
nh th
ứ
c kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i m
ặ
t khác ph
ả
i
s
ử
d
ụ
ng linh ho
ạ
t phù h
ợ
p v
ớ
i đi
ề
u ki
ệ
n c
ụ
th
ể
.
Đặ
c bi
ệ
t là ph
ả
i s
ử
d
ụ
ng chính
sách thích h
ợ
p
đố
i v
ớ
i m
ỗ
i h
ì
nh th
ứ
c kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i. Ch
ẳ
ng h
ạ
n
đố
i v
ớ
i
h
ì
nh th
ứ
c ngo
ạ
i thương c
ầ
n ph
ả
i có chính sách khuy
ế
n khích m
ạ
nh m
ẽ
s
ả
n
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
xu
ấ
t kinh doanh hàng xu
ấ
t kh
ẩ
u, tăng nhanh t
ỷ
tr
ọ
ng s
ả
n ph
ẩ
m có hàm l
ượ
ng
công ngh
ệ
cao phát tri
ể
n m
ạ
nh m
ẽ
nh
ữ
ng s
ả
n ph
ẩ
m hàng hoá d
ị
ch v
ụ
có kh
ả
năng c
ạ
nh tranh, có cơ ch
ế
b
ả
o hi
ể
m hàng xu
ấ
t kh
ẩ
u,
đặ
c bi
ệ
t là nông s
ả
n,
đầ
u
tư cho ho
ạ
t
độ
ng h
ỗ
tr
ợ
xu
ấ
t kh
ẩ
u. Khuy
ế
n khích s
ử
d
ụ
ng thi
ế
t b
ị
hàng hoá
s
ả
n xu
ấ
t trong n
ướ
c tăng nhanh kim ng
ạ
ch xu
ấ
t kh
ẩ
u ti
ế
n t
ớ
i cân b
ằ
ng xu
ấ
t
nh
ậ
p kh
ẩ
u. Th
ự
c he
ị
en chính sách b
ả
o h
ộ
có l
ự
a ch
ọ
n, có th
ờ
i h
ạ
n. Ch
ủ
độ
ng
thâm nh
ậ
p th
ị
tr
ườ
ng qu
ố
c t
ế
, chú tr
ọ
ng th
ị
tr
ườ
ng các trung tâm kinh t
ế
th
ế
gi
ớ
i, m
ở
r
ộ
ng th
ị
tr
ườ
ng quen thu
ộ
c, tranh th
ủ
m
ọ
i cơ h
ộ
i m
ở
th
ị
tr
ườ
ng m
ớ
i.
Ti
ế
p t
ụ
c c
ả
i thi
ệ
n môi tr
ườ
ng
đầ
u tư, tăng s
ứ
c h
ấ
p d
ẫ
n nh
ấ
t là
đố
i v
ớ
i các
công ty xuyên qu
ố
c gia. Khuy
ế
n khích các doanh nghi
ệ
p Vi
ệ
t Nam
đầ
u tư ra
n
ướ
c ngoài và các chính sách h
ỗ
tr
ợ
công dân Vi
ệ
t Nam kinh doanh
ở
n
ướ
c
ngoài. Có chính sách thích h
ợ
p tranh th
ủ
ngu
ồ
n v
ố
n ODA…
Tăng c
ườ
ng m
ở
r
ộ
ng và có bi
ệ
n pháp h
ữ
u hi
ệ
u
đố
i v
ớ
i các h
ì
nh th
ứ
c
kinh t
ế
đố
i gno
ạ
i khác như gia công, h
ợ
p tác khoa h
ọ
c - công ngh
ệ
và các
d
ị
ch v
ụ
thu ngo
ạ
i t
ệ
, có chính sách t
ỷ
giá thích h
ợ
p.
Đi
ề
u c
ầ
n lưu
ý
là hi
ệ
n nay, trên th
ị
tr
ườ
ng th
ế
gi
ớ
i nh
ì
n chung n
ướ
c ta
đang
ở
vào th
ế
thua thi
ệ
t so v
ớ
i các n
ướ
c có n
ề
n công nghi
ệ
p hi
ệ
n
đạ
i. Do v
ậ
y
th
ế
gi
ớ
i, xây d
ự
ng
đồ
ng b
ộ
chương tr
ì
nh và công ngh
ệ
xu
ấ
t kh
ẩ
u, th
ự
c hi
ệ
nhà
n
ướ
c th
ố
ng nh
ấ
t qu
ả
n l
ý
ngo
ạ
i thương, không
độ
c quy
ề
n kinh doanh ngo
ạ
i
thương b
ằ
ng cách đó v
ừ
a tăng kim ng
ạ
ch xu
ấ
t kh
ẩ
u v
ừ
a t
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n
ổ
n
đị
nh
th
ị
tr
ườ
ng tiêu th
ụ
hàng hoá xu
ấ
t kh
ẩ
u.
3. V
ề
nh
ậ
p kh
ẩ
u - chính sách m
ặ
t hàng nh
ậ
p
Chính sách nh
ậ
p kh
ẩ
u trong th
ờ
i gian t
ớ
i ph
ả
i t
ậ
p trung vào nguyên
li
ệ
u, v
ậ
t li
ệ
u, các lo
ạ
i thi
ế
t b
ị
công ngh
ệ
đáp
ứ
ng yêu c
ầ
u CNH-HĐH. Vi
ệ
c
h
ì
nh thành và chuy
ể
n d
ị
ch cơ c
ấ
u kinh t
ế
ph
ả
i theo
ướ
ng CNH-HĐH ph
ụ
c v
ụ
chi
ế
n l
ượ
c h
ướ
ng m
ạ
nh vào xu
ấ
t kh
ẩ
u
đồ
ng th
ờ
i thay th
ế
nh
ậ
p kh
ẩ
u b
ằ
ng
nh
ữ
ng m
ặ
t hàng có th
ể
s
ả
n xu
ấ
t hi
ệ
u qu
ả
ở
trong n
ướ
c, c
ò
n trong ph
ạ
m vi
vi
ệ
c xây d
ự
ng k
ế
t c
ấ
u h
ạ
t
ầ
ng; th
ự
c hi
ệ
n ti
ế
t ki
ệ
m ngo
ạ
i t
ệ
, b
ả
o v
ệ
s
ả
n xu
ấ
t
trong n
ướ
c; đi
ề
u ti
ế
t thu nh
ậ
p qua vi
ệ
c bán hàng cao c
ấ
p, tăng vi
ệ
c làm, đáp
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
ứ
ng nhu c
ầ
u đa d
ạ
ng c
ủ
a ng
ườ
i tiêu dùng có thu nh
ậ
p khác nhau, có bi
ệ
n
pháp ngăn ch
ặ
n có hi
ệ
u qu
ả
buôn l
ậ
u.
4. Gi
ả
i quy
ế
t đúng
đắ
n m
ố
i quan h
ệ
gi
ữ
a chính sách thương m
ạ
i t
ự
do và chính sách b
ả
o h
ộ
thương m
ạ
i
Chính sách thương m
ạ
i t
ự
do có ngh
ĩ
a là chính ph
ủ
không can thi
ệ
p
b
ằ
ng bi
ệ
n pháp hành chính
đố
i v
ớ
i ngo
ạ
i thương, cho phép hàng hoá c
ạ
nh
tranh t
ự
do trên th
ị
tr
ườ
ng trong n
ướ
c và ngoài n
ướ
c, không th
ự
c hi
ệ
n
đặ
c
quy
ề
n ưu
đã
i
đố
i v
ớ
i hàng hoá xu
ấ
t nh
ậ
p kh
ẩ
u c
ủ
a n
ướ
c m
ì
nh, không có s
ự
k
ỳ
th
ị
đố
i v
ớ
i hàng hoá xu
ấ
t kh
ẩ
u c
ủ
a n
ướ
c ngoài. Chính sách b
ả
o h
ộ
thương m
ạ
i
có ngh
ĩ
a là Chính ph
ủ
thông qua bi
ệ
n pháp thu
ế
quan và phi thu
ế
quan như
h
ạ
n ch
ế
v
ề
s
ố
l
ượ
ng nh
ậ
p kh
ẩ
u, ch
ế
độ
qu
ả
n l
ý
ngo
ạ
i t
ệ
để
h
ạ
n ch
ế
hàng hoá
n
ướ
c ngoài xâm nh
ậ
p, phát tri
ể
n và m
ở
r
ộ
ng hàng hoá xu
ấ
t kh
ẩ
u nh
ằ
m b
ả
o v
ệ
ngành ngh
ề
và b
ả
o v
ệ
th
ị
tr
ườ
ng n
ộ
i
đị
a.
Trong đi
ề
u ki
ệ
n hi
ệ
n nay vi
ệ
c th
ự
c hi
ệ
n chính sách t
ự
do thương m
ạ
i là
có l
ợ
i cho các n
ướ
c có n
ề
n kinh t
ế
phát tri
ể
n. Cho nên, v
ấ
n
đề
đặ
t ra
đố
i v
ớ
i
n
ướ
c ta là ph
ả
i x
ử
l
ý
tho
ả
đáng 2 xu h
ướ
ng nói trên b
ằ
ng cách k
ế
t h
ợ
p 2 xu
h
ướ
ng đó trong chính sách ngo
ạ
i thương sao cho v
ừ
a b
ả
o v
ệ
và phát tri
ể
n
kinh t
ế
, CNH, HĐH, b
ả
o v
ệ
th
ị
tr
ườ
ng trong n
ướ
c, v
ừ
a thúc
đẩ
y t
ự
do thương
m
ạ
i, khai thác có hi
ệ
u qu
ả
th
ị
tr
ườ
ng th
ế
gi
ớ
i.
5. H
ì
nh thành m
ộ
t t
ỷ
giá h
ố
i đoái v
ớ
i s
ứ
c mua c
ủ
a
đồ
ng ti
ề
n Vi
ệ
t
Nam
T
ỷ
giá h
ố
i đoái là giá c
ả
ngo
ạ
i t
ệ
ho
ặ
c giá c
ả
trên th
ị
tr
ườ
ng ngo
ạ
i t
ệ
, t
ỷ
giá gi
ữ
a 2
đồ
ng ti
ề
n c
ủ
a n
ướ
c s
ở
t
ạ
i v
ớ
i
đồ
ng ti
ề
n n
ướ
c ngoài. M
ứ
c cao hay
th
ấ
p c
ủ
a t
ỷ
giá ph
ụ
thu
ộ
c vào các nhân t
ố
nh
ự
c cao: s
ứ
c c
ạ
nh tranh v
ề
giá c
ả
c
ủ
a c
ử
a hàng, d
ị
ch v
ụ
, k
ỹ
thu
ậ
t và xu
ấ
t kh
ẩ
u c
ủ
a m
ộ
t nư
ớ
c so v
ớ
i n
ướ
c ngoài,
t
ỷ
l
ệ
l
ợ
i th
ế
so sánh trên th
ế
gi
ớ
i và giá thành
đầ
u tư tài s
ả
n, ti
ề
n t
ệ
c
ủ
a m
ộ
t
n
ướ
c nh
ấ
t
đị
nh, t
ì
nh h
ì
nh l
ạ
m phát, t
ì
nh h
ì
nh d
ự
tr
ữ
vàng và ngo
ạ
i t
ệ
… T
ỷ
giá
h
ố
i đoái là m
ộ
t trong nh
ữ
ng
đò
n b
ả
y kinh t
ế
quan tr
ọ
ng trong trao
đổ
i kinh t
ế
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
qu
ố
c t
ế
. Đây là m
ộ
t công vi
ệ
c khó khăn
đò
i h
ỏ
i có s
ự
n
ỗ
l
ự
c cao trong qu
ả
n l
ý
kinh t
ế
v
ĩ
mô.
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
K
ẾT
LUẬN
Kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i là m
ộ
t nhân t
ố
quan tr
ọ
ng trong n
ề
n kinh t
ế
n
ướ
c ta
hi
ệ
n nay. Nhưng
để
m
ở
r
ộ
ng và nâng cao kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i, Nhà n
ướ
c c
ầ
n
ph
ả
i th
ự
c hi
ệ
n
đồ
ng b
ộ
các bi
ệ
n pháp trên.
M
ặ
c dù r
ấ
t c
ố
g
ắ
ng do ki
ế
n th
ứ
c và th
ờ
i gian có h
ạ
n nên bài ti
ể
u lu
ậ
n
c
ủ
a em không tránh kh
ỏ
i m
ộ
t s
ố
thi
ế
u sót. Em r
ấ
t mong th
ầ
y cô góp
ý
để
bài
vi
ế
t c
ủ
a em
đượ
c hoàn thi
ệ
n hơn.
Em xin chân thành c
ả
m ơn!
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
DANH
MỤC
TÀI L
IỆU
THAM
KHẢO
1. Giáo tr
ì
nh Kinh t
ế
chính tr
ị
Mác - Lênin - NXB Chính tr
ị
qu
ố
c gia.
2. Giáo tr
ì
nh L
ị
ch s
ử
kinh t
ế
3. T
ạ
p chí th
ờ
i báo kinh t
ế
Vi
ệ
t Nam - năm 2005, 2006.
4. H
ộ
i nh
ậ
p kinh t
ế
qu
ố
c t
ế
trên cơ s
ở
độ
c l
ậ
p t
ự
ch
ủ
và
đị
nh h
ướ
ng
XHCN-
Đỗ
Nh
ậ
t Tân (T
ạ
p chí c
ộ
ng s
ả
n).
5. Xây d
ự
ng n
ề
n kinh t
ế
độ
c l
ậ
p t
ự
ch
ủ
theo
đị
nh h
ướ
ng XDCN.
Nguy
ễ
n T
ấ
n D
ũ
ng (T
ạ
p chí C
ộ
ng s
ả
n s
ố
26-2002).
6. Xây d
ự
ng n
ề
n kinh t
ế
độ
c l
ậ
p t
ự
ch
ủ
và ch
ủ
độ
ng h
ộ
i nh
ậ
p kinh t
ế
qu
ố
c t
ế
- Nguy
ễ
n Phú Tr
ọ
ng (T
ạ
p chí C
ộ
ng s
ả
n s
ố
2-2001)
7. H
ộ
i nh
ậ
p kinh t
ế
qu
ố
c t
ế
, b
ả
n ch
ấ
t, xu h
ướ
ng và m
ộ
t s
ố
ki
ế
n ngh
ị
đố
i
v
ớ
i Vi
ệ
t Nam - PGS.TS.
Đỗ
Đứ
c B
ì
nh - Tr
ườ
ng ĐH KTQD.
8. Văn ki
ệ
n
Đạ
i h
ộ
i
Đả
ng toàn qu
ố
c VI, VII, VIII, IX.
Đ
ề án Kinh tế chính trị
Nguyễn Chí
Đ
ồng
-
Kế toán Kiểm toán
- K8
M
ỤC
LỤC
Ph
ầ
n m
ở
đầ
u 1
Ph
ầ
n n
ộ
i dung 2
Chương 1: L
ý
lu
ậ
n chung v
ề
kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i 2
I. Khái ni
ệ
m và vai tr
ò
c
ủ
a kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i 2
1. Khái ni
ệ
m 2
2. Nh
ữ
ng h
ì
nh th
ứ
c ch
ủ
y
ế
u c
ủ
a kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i. 2
3. Vai tr
ò
c
ủ
a kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i 4
II. Tính t
ấ
t y
ế
u khách quan ph
ả
i phát tri
ể
n kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i 5
1. Phân công lao
độ
ng qu
ố
c t
ế
5
2. L
ý
do v
ề
l
ợ
i th
ế
- cơ s
ở
l
ự
a ch
ọ
n c
ủ
a thương m
ạ
i qu
ố
c t
ế
6
3. Xu th
ế
th
ị
tr
ườ
ng 6
III. Nguyên t
ắ
c cơ b
ả
n c
ủ
a kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i 7
1. B
ì
nh
đẳ
ng 7
2. Cùng có l
ợ
i 7
3. Tôn tr
ọ
ng
độ
c l
ậ
p, ch
ủ
quy
ề
n, không can thi
ệ
p vào công vi
ệ
c n
ộ
i b
ộ
c
ủ
a m
ỗ
i qu
ố
c gia. 8
4. Gi
ữ
v
ữ
ng
độ
c l
ậ
p, ch
ủ
quy
ề
n dân t
ộ
c và c
ủ
ng c
ố
đị
nh h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i
ch
ủ
ngh
ĩ
a
đã
ch
ọ
n 8
Chương 2: Th
ự
c tr
ạ
ng kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
ở
Vi
ệ
t Nam 9
I. Nh
ữ
ng thành t
ự
u 9
1. Kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i
đã
đạ
t t
ố
c
độ
tăng tr
ưở
ng khá cao trong c
ả
th
ậ
p k
ỷ
90 m
ặ
c dù có s
ự
gi
ả
m sút t
ố
c
độ
t
ừ
1999 9
2. Th
ị
tr
ườ
ng xu
ấ
t kh
ẩ
u ti
ế
p t
ụ
c
đượ
c m
ở
r
ộ
ng 10
3. Chính sách thu hút v
ố
n
đầ
u tư n
ướ
c ngoài
đạ
t hi
ệ
u qu
ả
cao 10
II. H
ạ
n ch
ế
11
1. Lu
ậ
t pháp th
ể
ch
ế
chưa th
ự
c s
ự
phù h
ợ
p 11
2. Xu
ấ
t kh
ẩ
u tăng chưa
ổ
n
đị
nh 11
3. S
ứ
c c
ạ
nh tranh hàng hóa c
ò
n th
ấ
p 12
Chương 3: Nh
ữ
ng gi
ả
i pháp nâng cao hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i c
ủ
a kinh
t
ế
đố
i ngo
ạ
i n
ướ
c ta hi
ệ
n nay 13
I. Ngo
ạ
i thương 13
1.
Đả
m b
ả
o s
ự
ổ
n
đị
nh v
ề
môi tr
ườ
ng chính tr
ị
, kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i 13
2. Có chính sách thích h
ợ
p
đố
i v
ớ
i t
ừ
ng h
ì
nh th
ứ
c kinh t
ế
đố
i ngo
ạ
i 13
3. V
ề
nh
ậ
p kh
ẩ
u - chính sách m
ặ
t hàng nh
ậ
p 14
4. Gi
ả
i quy
ế
t đúng
đắ
n m
ố
i quan h
ệ
gi
ữ
a chính sách thương m
ạ
i t
ự
do và
chính sách b
ả
o h
ộ
thương m
ạ
i 15
5. H
ì
nh thành m
ộ
t t
ỷ
giá h
ố
i đoái v
ớ
i s
ứ
c mua c
ủ
a
đồ
ng ti
ề
n Vi
ệ
t Nam15
K
ế
t lu
ậ
n 17
Danh m
ụ
c tài li
ệ
u tham kh
ả
o 18