Bài 31: HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ ppsx

Bài 31: HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
I. Mục tiêu tiết dạy:
1. Kiến thức:
- Tiến hành được thí nghiệm dùng nam châm vĩnh cửu hoặc nam châm
điện để tạo ra dòng điện cảm ứng.
- Mô tả được cách làm xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn
kín bằng nam châm vĩnh cửu hoặc nam châm điện.
- Sử dụng đúng được hai thuật ngữ: dòng điện cảm ứng và hiện tượng
cảm ứng điện từ.
2. Kỹ năng:
- Rèn kỹ năng bố trí lắp đặt thí nghiệm với các dụng cụ đã cho.
- Rèn kỹ năng sử dụng ngôn ngữ Vật lý một cách chính xác.
3. Thái độ:
- Tích cực học tập. Tinh thần hợp tác trong nhóm.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Giáo viên:
- Một điamô xe đạp có lắp bóng đèn; một điamô xe đạp đã bóc một phần vỏ
ngoài đủ nhìn thấy nam châm và cuộn dây ở trong.
2. Mỗi nhóm hs:
- Một biến thế nguồn (3V), một cuộn dây n = 800 vòng có gắn bóng đèn
Led, một thanh nam châm thẳng có trục quay vuông góc với thanh, một
nam châm điện.
III- PHƯƠNG PHÁP:
Vận dụng, quan sát, hoạt động nhóm
IV- TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
A - ổn định tổ chức: 9A: 9B:
B - Kiểm tra bài cũ:
(Kết hợp trong bài)
C – Bài mới:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Ghi bảng

HĐ1: Phát hiện ra cách khác để tạo ra dòng điên
ngoài cáh dùng pin hay acquy:
GV: Nêu vấn đề: Ta đã biết muốn tạo ra dòng
điện, phải dùng nguồn điện là pin hoặc ácquy.
Con có biết trường hợp nào không dùng pin
hoặc acquy mà vẫn tạo ra dòng điện được
không?
GV: Gợi ý : Bộ phận nào làm cho đèn xe đạp
phát sáng?
I. Cấu tạo và hoạt động của
điamô ở xe đạp:


1. Cấu tạo: Gồm 1 NC và một
cuộn dây.
2. Hoạt động: Khi quay núm của
điamô thì NC quay theo => đèn
sáng.
HS: Đèn xe đạp sáng nhờ điamô xe đạp.
GV: Trong bình điện xe đạp (điamô xe đạp) có
những bộ phận nào?
HS: Thảo luận nhóm, suy nghĩ trả lời câu hỏi
của giáo viên.
HĐ2: Tìm hiểu cấu tạo của điamô xe đạp. Dự
đoán xem bộ phận nào là nguyên nhân chính gây
ra dòng điện:
GV: Yêu cầu hs quan sát hình 31.1 trong sgk
kết hợp với mẫu vật thật để chỉ ra bộ phận
chính của điamô.
HS: Làm việc cá nhân quan sát hình vẽ và

mẫu vật. Đại diện 1 hs phát biểu.
GV: Hãy dự đoán hoạt bộ phận chính nào của
điamô gây ra dòng điện?
HS : Thảo luận, cử đại diện trả lời
HĐ3: Tìm hiểu cách dùng nam châm vĩnh cửu
để tạo ra dòng điện. Xác định trong trường hợp
nào thì nam châm vĩnh cửu có thể tạo ra dòng
điện:




II. Dùng nam châm để tạo ra
dòng điện.











1.Dùng nam châm vĩnh cửu.
- TN1:

GV: Y/c hs đọc TN 1 và cho biết các dụng cụ
cần dùng để tiến hành TN.

HS: Làm việc cá nhân đọc sgk.
GV: Y/c hs tiến hành TN theo nhóm với các
dụng cụ đã cho.
HS : Tiến hành TN theo nhóm TN1
GV: Hướng dẫn hs làm từng động tác nhanh
và dứt khoát.
- Đưa nam châm vào trong lòng cuộn dây.
- Để nam châm nằm yên một lúc trong lòng
cuộn dây.
Thảo luận nhóm trả lời C1, C2.
HĐ4: Tìm hiểu cách dùng nam châm điện để tạo
ra dòng điện, TH nào thì NC điện có thể tạo ra
dòng điện:
GV: Y/c hs đọc TN2 trong sgk cho biết các
dụng cụ để tiến hành TN.
GV: Y/c hs tiến hành TN theo nhóm với các
dụng cụ đã cho.
HS : Tiến hành TN theo nhóm

C1: Trong cuộn dây dẫn xuất hiện
dòng điện cảm ứng khi:
+ Di chuyển NC lại gần cuộn dây.
+ Di chuyển NC ra xa cuộn dây.
C2: Trong cuộn dây có xuất hiện
dòng điện cảm ứng.
NX1: sgk



2.Dùng nam châm điện:

- TN2:
C3: Dòng điện xuất hiện:
+ Trong khi đóng mạch điện của
NC điện.
+ Trong khi đóng mạch điện của
NC điện.
NX2: sgk

GV: Y/s hs thảo luận nhóm cho biết khi đóng
hay ngắt mạch điện thì từ trường của nam
châm điện thay đổi thế nào? (Dòng điện có
cường độ tăng lên hay giảm đi khiến cho từ
trường mạnh lên hay yếu đi).
HS: Thảo luận nhóm đại diện trả lời.
HĐ5: Tìm hiểu thuật ngữ mới : Dòng điện cảm
ứng, hiện tượng cảm ứng điện từ:
GV: Qua 2 TN trên, hãy cho biết khi nào xuất
hiện dòng điện cảm ứng?





III. Hiện tượng cảm ứng điện từ:
C4: Trong cuộn dây có dòng điện
cảm ứng xuất hiện.
C5: Nhờ nam châm ta có thể tạo ra

D. Củng cố :
GV: Có những cách nào có thể dùng nam châm để tạo ra dòng điện.

HS : Toàn lớp, suy nghĩ câu trả lời của giáo viên.
- Dòng điện đó được gọi là dòng điện gì ?
Ngoài hai cách trong sgk, có thể nêu thêm các cách khác như cho NC điện
chuyển động cho nam châm quay trước cuộn dây.
HS : Thảo luận trả lời
E. Hướng dẫn về nhà :
- Ôn tập lại kiến thức từ đầu năm hoc
- Chuẩn bị cho giờ sau kiểm tra học kì I