Chương 13: Luật tố tụng hình sự pdf

CHƯƠNG 13
LUAÄT
TOÁTUÏNG HÌNH SÖÏ
Kháiniệm: Ngànhluậ tốtụnghình
sự làmộtngànhluậtđộclậptronghệ
thốngphápluậtViệtnam, làtổngthể
cácquyphạmphápluậtđiềuchỉnh
cácquanhệxãhộiphátsinhtrongquá
trìnhkhởitố, điềutra, truytố, xétxửvà
thihànhánhìnhsự.
Đốitượngđiềuchỉnh: lànhữngquan
hệxãhộiphátsinhtrongquátrìnhgiải
quyếtvụánhìnhsựgiữacơquantiến
hànhtốtụng, ngườitiếnhànhtốtụng,
ngườithamgiatốtụngvàcácchủthể
khácthamcóliênquan
CHỦTHỂCỦA QUAN HỆ
PHÁP LUẬT TỐTỤNG HÌNH SỰ
Cơquantiếnhànhtốtụng.
Cơquanđiềutra
Baogồmcơquanđiềutratrongcông
an nhândân, cơquanđiềutratrong
quânđộinhândânvàcơquanđiềutra
củaViệnkiểmsátnhândân. Ngoài
cáccơquannóitrên, mộtsốcơquan
khácđượcgiaothựchiệnmộtsốhoạt
độngđiềutraban đầunhưBộđộibiên
phòng, Hảiquan, Kiểmlâm, Lựclượng
cảnhsátbiển.
Trongquátrìnhđiềutra, cơquanđiềutracó
quyềnkhởitốvụán, khởitốbòcan, tiến

hànhcáchọatđộngđiềutra, ápdụngcác
biệnphápcưỡngchếvàcácbiệnphápngăn
chặn, làmbiênbảnkếtluậnđiềutravàđề
nghòtruytốnếucóđủchứngcứđểxácđònh
cótộiphạmvàngườiphạmtội.
ViệnKiểmsátnhândân
Việnkiểmsátnhândânthựchiệnhaichức
năng: kiểmsátviệctuântheophápluậtvà
chứcnăngcôngtố.
TOÀÁN
Làcơquanxétxửduynhấtcủanướccộng
hoàxãhộichủnghóaViệtNam. Khixétxử,
toàáncóquyền:
Quyếtđònhđưavụánraxétxử
Trảlạihồsơyêucầiềutrabổsung
Tạmđìnhchỉhoặcđìnhchỉvụánh
pdụng, thaổihoặchuỷbỏcácbiện
phápngănchặn, cóquyềnracácquyết
đònh cầnthiếtkháctheoquònhcủa
phápluậtnhư: trảtựdo chobòcáongay
tạiphiêntoà.
Xửlạicácbảnántheotrìnhtựphúcthẩm,
giámđốcthẩm, táithẩm
Đưacácbảnáncóhiệulựcrathihành.
NGƯỜI TIẾN HÀNH TỐTỤNG
Thủtrưởng, phóThủtrưởngcơ
quanđiềutra, Điềutraviên
Việntrưởng, PhóViệntrưởngViện
Kiểmsát, Kiểmsátviên
Chánhán, PhóChánhánToàán,

Thẩmphán, Hộithẩmnhândân,
ThưkýToàán
NGƯỜI THAM GIA TỐTỤNG
Ngườibòtạmgiữ
: Làngườibòbắttrong
trườnghợpkhẩncấp, phạmtộiquảtang,
ngườibòbắttheoquyếtđònhtruynãhoặc
ngườiphạmtộitựthú, đầuthúvàđốivới
họ đãcóquyếtđònhtạmgiữ.
Bòcan: Làngườiđãbòkhởitốvềhìnhsự
Bòcáo: LàngườiđãbòToàánhquyết
đònhđưaraxétxử
Ngườibòhại: Làngừơibòthiệthạivềthể
chất, tinhthần, tàisảndo tộiphạmgây
ra
Nguyênđơndânsự: Làcánhân, tổ
chứcbòthiệthạido tộiphạmgâyravà
cóđơnyêucầubồithườngthiệthại.
Ngườibảovệquyềnlợicủươngsự:
Làngườibảovệquyềnlợichongười
bòhại, nguyênđơndânsự, bòđơndân
sự, ngườicóquyềnlợinghóavụliên
quanđếnvụán.
Ngườigiámđònh: Làngườicókiếnthức
cầnthiếtvềlónhvựccầngiámđònh
đượccơquantiếnhànhtốtụngtrưng
cầutheoquònhcủaphápluật.
Ngườiphiêndòch: Thamgiatốtụng
theoyêucầucủacơquantiếnhành
tốtụngkhicóngườithamgiatốtụng

khôngsửdụngđượctiếngViệt
Bòđơndân sự: Làcánhân, cơquan, tổ
chứcmàphápluậtquònhphảichòu
tráchnhiệmbồithườngđốivớithiệthại
do hànhvi phạmtộigâyra.
Ngườicóquyềnlợi, nghóavụliênquan:
Làngườimàquyềnlợi, nghóavụcủahọ
cóliênquanđếnvụánhìnhsự.
Ngườilàmchứng: Làngườibiếtnhững
tìnhtiếtcóliênquanđếnvụán
Ngườibàochữa: Ngườibàochữacóthể
làluậtsư, ngườiđạidiệnhợpphápcủa
ngườibòtạmgiữ, bòcan, bòcáohoặcbào
chữaviênnhândân.
Mộtsốbiệnphápngănchặntrongtố
tụnghìnhsự
Đâylàcácbiệnphápđượcápdụng
đểngănchặntộiphạmhoặckhicócăn
cứchứngtỏbòcan, bòcáosẽgâykhó
khănchoviệcđiềutra, truytố, xétxử
hoặcsẽtiếptụcphạmtộicũngnhưbảo
đảmchoviệcthihànhán.
TẠM GIỮ
Đốitượngtạmgiữ: Tạmgiữcóthểđượcáp
dụngđốivớinhữngngườibòbắttrong
trườnghợpkhẩncấp, phạmtộiquảtang,
ngườiphạmtộitựthú, đầuthúhoặcđối
vớingườibòbắttheoquyếtđònhtruynã.
Thờihạntạmgiư:õ khôngđượcquába
ngày, kểtừkhicơquanđiềutranhận

ngườibòbắt.
Giahạntạmgiữ: Trongtrườnghợpcần
thiết, ngườiraquyếtđònhtạmgiữcóthể
giahạntạmgiữnhưngkhôngquá3
ngày. Trongtrườnghợpđặcbiệt, ngườira
quyếtđònhtạmgiữcóthể giahạnlần
thứ2 nhưngkhôngquá3 ngày.
TẠM GIAM
Tạmgiamcóthểđượcápdụngđốivới
nhữngbòcan, bòcáotrongnhữngtrường
hợpsaây:
Bòcan, bòcáophạmtộiđặcbiệt
nghiêmtrọng, phạmtộirấtnghiêm
trọng
Bòcan, bòcáophạmtộinghiêmtrọng,
phạmtộiítnghiêmtrọngmàBộluật
hìnhsựquònhhìnhphạttùtrên2
nămvàcócăncứchorằngngườiđó
cóthểbỏtrốnhoặccảntrởviệcđiều
tra, truytố, xétxửhoặccóthểtiếptục
phạmtội.
Đốivớibòcan, bòcáolàphụnữcóthaihoặc
đangnuôicon dưới36 thángtuổi, làngườigià
yếu, ngườibòbệnhnặngmànơicưtrúrõràng
thìkhôngtạmgiammàápdụngbiệnpháp
ngănchặnkhác, trừtrườnghợpsaây:
Bòcan, bòcáobỏtrốnvàbòbắttheolệnhtruy
nã
Bòcan, bòcáượcápdụngbiệnphápngăn
chặnkhácnhưngtiếptụcphạmtộihoặccốý

gâycảntrởnghiêmtrọngđếnviệcđiềutra
,
truytố, xétxử
Bòcan, bòcáophạmtộixâmphạman ninh
quốcgiavàcóđủcăncứchorằngnếu
khôngtạmgiamđốivớihọthìsẽgâynguy
hạiđếnan ninhquốcgia
Ngoàihaibiệnphápngănchặnnóitrên
còncómộtsốbiệnphápngănchặc
khácnhư:
Bắtbòcan, bòcáểtạmgiam
Bắtngườitrongtrườnghợpkhẩncấp
Bắtngườiphạmtộiquảtang hoặcđangbò
truynã
Cấmđikhỏinơicưtrú
Bảolãnh
Đặttiềnhoặctàisảncógiátròđểbảảm
CÁC GIAI ĐOẠN CỦA TỐTỤNG
HÌNH SỰ
Khởitốvụánhìnhsự
Điềutravụánhìnhsự
X ử ơ ẩ
X ử ẩ
C ề ẩ
ẩ
Khởitốvụánhìnhsự
Đâylàgiaiđoạnđầutiêncủatốtụng
hìnhsự, trongđó, cáccơquancóthẩm
quyềnxácđònhcóhay khôngcódấu
hiệutộiphạmđểraquyếtđònhkhởitố

hay khôngkhởitốvụánhìnhsự. Giai
đoạnnàybắtđầukhicáccơquancó
thẩmquyềnnhậnđượctin báohoặctố
giácvềtộiphạmvàkếtthúckhira
Quyếtđònhkhởitốvụánhìnhsự.
Điềutravụánhìnhsự
Tronggiaiđoạnnày, cáccơquanđiềutra
ápdụngmọibiệnphápdo phápluậtquy
đònhđểxácđònhtộiphạmvàngườiphạm
tội. Cácbiệnphápđượcthựchiệntrong
quátrìnhđiềutrabaogồm: hỏicungbò
can, lấylờikhaingườilàmchứng, ngừơibò
hại , khámxétchỗở, khámxétngười, đối
chất, trưngcầugiámđònh vv. Khikếtthúc
điềutra, cơquanđiềutrara Bảnkếtluận
điềutra vàđềnghòViệnkiểmsáttruytố.
Nếucócăncứ, Việnkiểmsátsẽtruytố
bằngviệcra Bảncáotrạng.
Xétxửsơthẩm
Toàánnhândâncấphuyệntheoquy
đònhcủaBộluậtTốtụnghìnhsựnăm2003
cóhiệulựctừngày1/7/2004 cóquyền
xétxửsơthẩmnhữngvụánhìnhsựvề
nhữngtộiphạmítnghiêmtrọng, nghiêm
trọngvàrấtnghiêmtrọng, trừnhữngtội
phạmsaây:
Cáctộixâmphạman ninhquốcgia
Cáctộipháhoạihoàbình, chốngloài
ngườivàtộiphạmchiếntranh
vi phạmcácquònhvềhàngkhôngcủa

nướccộnghoàxãhọichủnghóaViệt
Nam )
Xétxửphúcthẩm (Xétlạibảnán, quyết
đònhcủaToàánchưacóhiệulựcpháp
luật)
XétxửphúcthẩmlàviệcToàáncấptrên
trựctiếpxétxửlạivụánhoặcxétlại
quyếtđònhsơthẩmmàbảnán, quyếtđònh
sơthẩmđốivớivụánđóchưacóhiệulực
phápluậtbòkhángcáo, khángnghò.
Khángcáo: yêucầuxemxétlạimột
phầnhoặctoànbộbảnán, quyếtđònh
củaToàánchưacóhiệulựcphápluật(bò
cáo, ngườibòhại, nguyênđơndânsự, bò
đơndânsự, ngườicóquyềnlợinghóavụ
liênquan ). Thờihạnkhángcáolà15
ngàykểtừngàytuyênán.
Khángnghò: yêucầuxemxétlạibảnán,
quyếtđònhcủaToàáncủaViệnkiểmsát
cùngcấphoặccấptrêntrựctiếp. Thời
hạnkhángnghòcủaViệnkiểmsátcùng
cấplà15 ngày, củaViệnkiểmsátcấp
trêntrựctiếplà30 ngày, kểtừngày
tuyênán.
Toàáncấpphúcthẩmxemxétnộidung
khángcáo, khángnghò. Nếuxétthấy
cầnthiếtthìtoàáncấpphúcthẩmcó
thểxemxétcácphầnkháckhôngbò
khángcáo, khángnghò.
Xétlạibảnán, quyếtđònhđãcóhiệulực

phápluật
Giámđốcthẩm
Làxétlạibảnán, quyếtđònhđãcóhiệulực
phápluậtnhưngbòkhángnghòvìpháthiệncó
vi phạmphápluậtnghiêmtrọngtrongviệcxử
lývụán.
Căn cứđểkhángnghòtheothủtục
giámđốcthẩm:
Việcđiềutra, xéthỏitạiphiêntoàphiến
diệnhoặckhôngđầủ
Kếtluậntrongbảnán, quyếtđònhkhông
phùhợpvớinhữngtìnhtiếtkháchquan
củavụán
Cósựvi phạmnghiêmtrọngthủtục
trongkhiđiềutra, truytố, hoặcxétxử
CónhữngsailầmtrongviệcápdụngBộ
luậthìnhsự
Táithẩm
Thủtụctáithẩmđượcápdụngđốivới
bảnán, quyếtđònhđãcóhiệulực
phápluậtnhưngbòkhángnghòvìcó
nhữngtìnhtiếtmớiđượcpháthiệncó
thểlàmthaổicơbảnnộidung của
bảnán, quyếtđònhmàToàánkhông
biếtđượckhirabảnán, quyếtđònhđó.
Căn cứđểkhángnghòtheothủtục
táithẩm
Lờikhaicủangườilàmchứng, kếtluận
giámđònh, lờidòchcủangườiphiêndòch
cónhữngđiểmquantrọngđượcphát

hiệnlàkhôngđúngsựthật
Điềutraviên, Kiểmsátviên, Thẩmphán,
Hộithẩmnhândân, đãcókếtluậnkhông
đúnglàmchovụánbòxétxửsai
Vậtchứng, biênbảnđiềutra, biênbản
cáchoạtđộngtốtụngkhácbògiảmạo
hoặckhôngđúngsựthật
Nhữngtìnhtiếtkháclàmchoviệcgiải
quyếtvụánkhôngđúngsựthật