BÀI 31 + 32: VIRUT GÂY BỆNH. ỨNG DỤNG CỦA VIRUT TRONG THỰC TIỄN. BỆNH TRUYỀN NHIỄM VÀ MIỄN DỊCH ppsx

BÀI 31 + 32: VIRUT GÂY BỆNH. ỨNG DỤNG CỦA VIRUT TRONG
THỰC TIỄN. BỆNH TRUYỀN NHIỄM VÀ MIỄN DỊCH
I) Mục tiêu:
Sau khi học xong học sinh cần:
- Trình bày được đặc điểm của Virut kí sinh trên VSV, thực vật, động
vật, côn trùng
- Nêu được những ứng dụng của VR trong thực tiễn
- Nêu được khái niệm bệnh truyền nhiễm và các phương thức lây
truyền bệnh truyền nhiễm
- Trình bày được khái niệm miễn dịch, phân biệt được miễn dịch đặc
hiệu và miễn dịch không đặc hiệu, miễn dịch tế bào và miễn dịch thể
dịch
- Đề xuất được các biện pháp phòng chống bệnh truyền nhiễm
- Rèn kĩ năng quan sát, phân tích, khái quát hoá
- Hình thành ý thức phòng chống bệnh truyền nhiễm
II) Chuẩn bị:
1- Chuẩn bị của thầy: Tranh ảnh về VR, bệnh truyền nhiễm
2- Chuẩn bị của trò: Kiến thức về VR, bệnh truyền nhiễm
III) Nội dung và tiến trình tiết dạy:
A. Tổ chức lớp: ổn định lớp, kiểm tra sĩ số
B. Tiến trình:
1) Kiểm tra bài cũ: Chu trình nhân lên của VR? Các giai đoạn phát
triển AIDS?
2) Bài mới:
Hoạt động I: Tìm hiểu VR kí sinh ở Thực vật, VSV, Côn trùng
HĐ của giáo viên HĐ của học
sinh
Nội dung

I) Các virut kí sinh ở VSV,
thực vật, côn trùng

1) Phagơ (Virut kí sinh ở
VSV)
Khoảng 3000 loài
-H: Con người đã sử
dụng VSV để sản xuất
những sản phẩm gì?
-Trả lời (Sx mì
chính, thuốc
kháng sinh)

-H: Nếu VSV bị VR tấn
công thì điều gì xảy ra?
-Vậy, phagơ ảnh hưởng
ntn?
-Cá nhân trả lời,
giải thích
-Gây thiệt hại cho ngành CN vi
sinh
-Kí sinh/VSV nhân sơ (VK, xạ
khuẩn), VSV nhân thực (nấm)

2) Virut kí sinh ở thực vật
(khoảng 1000 loài)
-Y/c HS n/c SGK, mô
tả đặc điểm xâm nhập
của VR kí sinh thực
vật?
-Độc lập n/c
SGK, trả lời
-Xâm nhập vào côn trùng rồi

gây nhiễm ở thực vật
-Xâm nhập qua vết thương, hạt
phấn ở thực vật
→ Cây nhiễm VR bị đốm
(vàng nâu), lá xoăn, héo, rụng,
thân còi cọc
-H: Tại sao VR gây
bệnh thực vật lại không
tự xâm nhập được vào
TBTV?

-Trả lời (vì
thành TB dày,
không có thụ thể
đặc hiệu cho VR
bám)

-H: Hiện nay chưa có
thuốc chữa bệnh VR.
Vậy, cần làm gì để
phòng chống cho thực
vật?
-Trả lời, y/c nêu
rõ: chọn giống
sạch bệnh, vệ
sinh đồng ruộng,
tiêu diệt vật
trung gian…

3) Virut kí sinh côn trùng
-Y/c HS phân biệt VR -Phân biệt, nhận -VR chỉ kí sinh ở côn trùng
chỉ kí sinh ở côn trùng
và VR kí sinh ở ĐV-
TV-Người?
xét -VR kí sinh ở côn trùng →
Nhiễm vào người, động vật,
thực vật (ổ chứa) → VR sinh
độc tố gây bệnh cho người
+ĐV+TV
-H/d HS trả lời lệnh -Trả lời

II) ứng dụng của virut trong
thực tiễn
-Gọi HS đọc SGK, 1
HS khác nêu ứng dụng
-Đọc, nêu ứng
dụng
1) Sản xuất chế phẩm sinh
học
2) Sản xuất thuốc trừ sâu trừ
virut

Hoạt động II: Tìm hiểu bệnh truyền nhiễm
HĐ của giáo viên HĐ của học
sinh
Nội dung

III) Bệnh truyền nhiễm

1) Khái niệm
-H: Thế nào là bệnh
truyền nhiễm? Cho ví
-Trả lời -Là bệnh lây lan từ cá thể này
sang cá thể khác
dụ? VD: Quai bị, HIV, viêm gan B
-H: Muốn gây bệnh
truyền nhiễm cần những
điều kiện gì?
-Trả lời (độc lực,
số lượng, con
đường xâm
nhiễm phù hợp)


2) Phương thức lây truyền
-GT các phương thức
lây truyền
-Truyền ngang: Qua không khí,
tiêu hoá, tiếp xúc, vật trung
gian
-Truyền dọc: mẹ → con qua
nhau thai, nhiễm qua sữa mẹ,
nhiễm khi sinh nở

3) Các bệnh truyền nhiễm
thường gặp do virut

-GT các bệnh -Ghi nhớ -Bệnh đường hô hấp
-Bệnh đường tiêu hoá
-Bệnh hệ thần kinh
-Bệnh đường sinh dục
-Bệnh da
-Y/c HS lấy ví dụ về
các loại bệnh trên, cách
xâm nhập ( sử dụng
phiếu học tập để học
sinh hoạt động nhóm)

-H/d HS trả lời lệnh -Trả lời lệnh
(tiêm phòng, vệ
sinh cá nhân, vệ
sinh môi trường,
kiểm soát vật
trung gian)


IV) Miễn dịch

1) Miễn dịch không đặc hiệu
-H/d HS thảo luận
nhóm, TLCH:
+ Phân biệt miễn dịch
đặc hiệu và miễn dịch
không đặc hiệu?
+ Phân biệt miễn dịch
dịch thể và miễn dịch tế
-Thảo luận

nhóm, trả lời,
nhận xét, bổ
sung
-Mang tính bẩm sinh
-Không đòi hỏi phải có sự tiếp
xúc trước với kháng nguyên
2) Miễn dịch đặc hiệu (xảy ra
khi có kháng nguyên xâm
nhập)
bào?
a- Miễn dịch dịch thể: Cơ thể
sản xuất ra kháng thể (máu,
dịch bạch huyết, sữa)
b- Miễn dịch tế bào: Tế bào T
độc phát hiện ra TB nhiễm →
tiết Pr độc làm tan TB nhiễm
→ VR không nhân lên được

3) Phòng chống bệnh truyền
nhiễm
-H: Hãy kể tên các biện
pháp phòng chống bệnh
truyền nhiễm?
-Độc lập n/c
SGK, trả lời
Tiêm văcxin, giữ vệ sinh sạch
sẽ, kiểm soát vật trung gian

3) Củng cố: (BTTN)
C. Giao nhiệm vụ về nhà: Ôn tập phần Sinh học Vi sinh vật