Dùng thuốc và bổ sung dinh dưỡng ở người cao tuổi pptx

Dùng thuốc và bổ sung dinh dưỡng ở
người cao tuổi
Trong điều trị bệnh cho người cao tuổi, để thành công,
chúng ta không nên chỉ dừng lại ở việc sử dụng thuốc nào
cho đúng mà còn phải quan tâm tới việc sử dụng những
thực phẩm nào tốt cho tiến trình cải thiện bệnh lý.
Thuốc là vấn đề mấu chốt
Ở những người cao tuổi bị mắc bệnh, yếu tố thuốc là vấn
đề mấu chốt. Đó là bởi vì ở người cao tuổi việc điều trị
thường có ba đặc điểm chủ yếu: hay phải sử dụng thuốc
trị bệnh, thường phải sử dụng nhiều thuốc và kéo dài thời
gian sử dụng. Tất cả những yếu tố này đã ảnh hưởng
mạnh mẽ tới tiến trình hấp thu thuốc trong cơ thể.

Thuốc ảnh hưởng tới quá trình dinh dưỡng qua hai
phương thức chủ yếu. Phương thức thứ nhất là thay đổi
trực diện vào quá trình tiêu hoá. Điều này làm cản trở hay
giảm các quá trình tiêu hoá thức ăn.
Về mặt này, chúng ta nên chú ý khi sử dụng thuốc ức chế
tiết axit trong can thiệp các bệnh dạ dày tá tràng vì chúng
làm giảm môi trường pH (là yếu tố thuận cho tiêu hoá).
Các thuốc chống tiêu chảy dạng che phủ bề mặt làm phân
cách ruột và thực phẩm. Các thuốc điều trị thiếu sắt, thiếu
canxi như viên sắt, viên bổ sung canxi vì chúng làm gia
tăng liên kết các thành phần thực phẩm với nhau.
Cơ chế thứ hai đó là tác động vào các yếu tố xung quanh

tới tiêu hoá như vận chuyển, nhào trộn thức ăn. Một trong
các ví dụ rõ nét đó là thuốc điều trị tiêu chảy nhóm ức chế
hệ cholinergic làm giảm nhu động ruột, giảm vận chuyển
cả khối thức ăn có kích thước lớn đi dọc theo chiều dài
ruột.
Mặt khác, một số thuốc còn gây ra thay đổi sinh khả dụng
tiêu hoá như kháng sinh neomycin. Sự thay đổi toàn diện
trên hệ tiêu hoá chính là sự cản trở lớn nhất tới quá trình
hấp thu. Việc điều trị thuốc cần chú ý tới các đặc điểm
này để có chiến lược dinh dưỡng phù hợp với thực tế.
Điều này có hai điểm lợi: giảm mức độ bệnh tật và tăng
tốc thời gian hồi phục.

Thực phẩm giàu sắt.
Và vai trò của dinh dưỡng
Việc điều trị bệnh, để thành công, chúng ta không chỉ
dừng lại ở việc sử dụng thuốc nào cho đúng mà còn nên
quan tâm tới việc sử dụng những thực phẩm nào tốt cho
tiến trình cải thiện bệnh lý. Trong việc dùng thuốc ở
người cao tuổi, những thay đổi do thuốc dưới đây cần một
số phương pháp bổ sung dinh dưỡng phù hợp:
- Sự thiếu hụt axit folic (dẫn đến thiếu máu) là vấn đề đầu
tiên ở người cao tuổi khi bắt buộc phải sử dụng các loại
thuốc chống động kinh loại phenytoin, phenobarbital,

primidone và thuốc an thần loại phenothiazine trong điều
trị.
- Thiếu hụt vitamin B
12
cũng là vấn đề đáng lưu tâm.
Giống như axit folic, vitamin B
12
là một vitamin giúp cho
quá trình tạo máu. Mọi yếu tố làm thiếu hụt vitamin này
đều có thể gây thiếu máu. Không những thế, vitamin này
còn giúp cho quá trình dẫn truyền thần kinh nên sự thiếu
hụt nó có sự ảnh hưởng đáng kể tới dẫn truyền thần kinh,

nhất là thần kinh vận động. Vấn đề vitamin B
12
cần được
chú ý ở người sử dụng thuốc trị bệnh gút colchicin, an
thần loại trifluoperazine.
Với những người đang sử dụng những loại thuốc trên, nên
sử dụng những thực phẩm giàu axit folic và vitamin B
12

trong chế độ ăn như gan, lòng đỏ trứng, sữa, rau cải, súp
lơ, củ cải, khoai tây, nho, cam, chuối, sữa. Bên cạnh đó
nên sử dụng thêm những viên bổ sung vitamin B

12
và axit
folic bên ngoài.
- Thiếu hụt sắt ở những bệnh nhân sử dụng thuốc ức chế
tiết axit và thiếu hụt canxi ở những bệnh nhân sử dụng
quá nhiều chất xơ. Chúng ta cần biết là sự hấp thu sắt
không thể thiếu vắng thành phần axit trong dạ dày vì nó
dễ hấp thu ở môi trường có pH thấp. Axit dạ dày làm
được điều này. Nhưng các thuốc ức chế tiết axit được sử
dụng trong điều trị loét dạ dày, tá trạng, viêm tụy lại đối
kháng với điều kiện tiên quyết pH nên làm giảm hấp thu
sắt. Tương tự, sự hấp thu canxi bị giảm đi nếu chúng ta sử

dụng quá nhiều chất xơ trong thực phẩm như ăn quá nhiều
rau muống, rau cải, bắp cải Sự thiếu hụt sắt tất nhiên là
dễ gây thiếu máu do thiếu sắt, sự giảm hấp thu canxi tất
nhiên là không tốt cho xương do thiếu canxi cho xương.
Do đó, trong điều trị bệnh nếu có sử dụng những thuốc tác
động vào hai vi chất dinh dưỡng này thì cần sử dụng
những thực phẩm giàu sắt và canxi như thịt bò, xương
sườn, gan, thịt gà, đậu nành, lạc, súp lơ. Cũng có thể xem
xét bổ sung sắt bằng viên sắt trong chiến lượng điều trị
bệnh tật