Ai có thể mắc bệnh to đầu chi ppsx

Ai có thể mắc bệnh to đầu chi?
To đầu chi là bệnh mạn tính, thường gặp ở tuổi trung niên, do tiết
quá nhiều hormon tăng trưởng (GH) trong thời gian dài, dẫn đến
phát triển quá mức của xương, tổ chức liên kết và các cơ quan nội
tạng.
Trước đây, khi còn trẻ tuổi, bạn hoặc người thân là một người có
cấu tạo cơ thể bình thường như bao người khác. Thế rồi dần dần
thấy đầu ngón tay, ngón chân cứ to dần ra, biến chủ nhân của nó
thành một người không bình thường nữa - mắc bệnh to đầu chi.
Vậy ai có thể bị bệnh to đầu chi. Xin thưa với bạn rằng: nguyên
nhân gây bệnh to đầu chi có nhiều. Trước hết là do tuyến yên: là
nơi tiết ra hormon tăng trưởng GH, khi nó tiết nhiều hormon này
trong thời gian dài, sẽ gây bệnh to đầu chi. Các bệnh của tuyến yên
gây tiết nhiều GH là: adenoma tế bào ái toan hoặc kết hợp với tế
bào không bắt màu của tuyến yên; cường sản tế bào ái toan.
Nguyên nhân bên ngoài tuyến yên gồm: tổn thương vùng dưới đồi
do u hoặc viêm, chấn thương đầu.

Khối u tuyên yên gây bệnh to đầu chi.
Dấu hiệu nhận dạng bệnh?
Do ảnh hưởng của hormon tăng trưởng GH lên mọi cơ quan trong
cơ thể nên biểu hiện bệnh cũng bao gồm các triệu chứng do tăng
tiết GH tác động lên tất cả các cơ quan, tổ chức và do khối u chèn
ép. Người bị bệnh sẽ thấy các dấu hiệu: đau đầu thoáng qua hoặc
thường xuyên (gặp ở 80% bệnh nhân); đau xương khớp; mệt mỏi;
rối loạn thị giác, hẹp thị trường, nhìn đôi; ù tai, chóng mặt, tăng
tiết mồ hôi, tăng cân; ở phụ nữ thấy rối loạn kinh nguyệt. Chúng ta
nhìn thấy ở người bệnh, hoặc các triệu chứng do thầy thuốc
khám thấy: bộ mặt thay đổi, xương to phát triển không đều, các
xương gò má, hàm dưới, trán to và nhô ra làm hố mắt sâu, tai và
lưỡi to. Người bệnh có da dày, nhiều nếp nhăn, có thể sạm da, hay

da ẩm nhớt. Tóc của họ cứng, trên người mọc nhiều lông, giai đoạn
sau của bệnh thì tóc rụng nhiều. Lúc mới phát bệnh thì cơ phì đại,
tăng trương lực nhưng về sau cơ của họ lại bị teo, thoái hoá. Các
loại xương như xương sống, xương sườn, xương chân, tay phát
triển mạnh, to và dài ra, biến dạng. Đầu ngón tay, đầu ngón chân
của bệnh nhân to ra nên gọi là bệnh to đầu chi. Các cơ quan nội
tạng như tim, gan, thận, tuyến giáp, tuyến cận giáp đều to hơn so
với khi họ chưa mắc bệnh hoặc so với người bình thường. Đối với
bệnh nhân nữ có thể thấy tiết sữa bệnh lý, còn bệnh nhân nam thì
thấy vú to, rối loạn cương dương hay bất lực. Xét nghiệm thấy: rối
loạn dung nạp đường ở 50% bệnh nhân, đái tháo đường ở 10%
bệnh nhân do GH có tác dụng chống lại tiết insulin; canxi niệu
tăng, có thể tăng phospho huyết tương. Định lượng hormon: nồng
độ GH tăng trên 10ng/ml, có khi đến 200-300ng/ml lúc đói vào
buổi sáng, so với bình thường nồng độ GH dưới 8ng/ml (8µg/l).
Chụp Xquang thấy hố yên và xoang trán rộng, dày màng xương,
thưa xương, gù vẹo cột sống, gai xương…
Các biến chứng của bệnh to đầu chi
Bệnh to đầu chi thường tiến triển chậm, có những đợt cấp với biểu
hiện cơn vã mồ hôi, đau khớp, tăng huyết áp, đái tháo đường. Do
có các đợt bệnh cấp xen kẽ khoảng thời gian bình thường như
không mắc bệnh, nên bệnh to đầu chi có thể gây ra các biến chứng
mà chủ nhân của nó không biết hoặc không cảnh giác phòng tránh
được. Các biến chứng có thể gặp gồm: thoái hoá khớp, thưa xương,
tim to, tăng huyết áp dẫn đến suy tim; sỏi thận, sỏi niệu quản do
tăng canxi niệu; đái tháo đường có kháng insulin; rối loạn chức
năng của các tuyến nội tiết khác: có thể gây suy tuyến yên toàn bộ;
tổn thương thần kinh thị giác.

Bàn tay trong bệnh to đầu chi.

Chữa trị và phòng bệnh như thế nào?
Mục đích điều trị là đưa nồng độ hormon tăng trưởng GH về mức
bình thường; ổn định hoặc giảm kích thước khối u trong tuyến yên;
bình thường hoá chức năng tuyến yên. Các phương pháp điều trị
gồm: phẫu thuật khối u khi điều trị bảo tồn không hiệu quả hoặc
nghi ngờ là khối u ác tính, trường hợp bệnh nặng dần, hay có tổn
thương thần kinh thị giác. Dùng liệu pháp phóng xạ cho các trường
hợp: có hormon tăng trưởng GH vẫn tiếp tục tăng cao sau phẫu
thuật, bệnh tái phát sau một thời gian đã ổn định nhờ phẫu thuật,
bệnh nhân từ chối phẫu thuật, điều kiện phẫu thuật khó khăn, các
bệnh nhân đáp ứng kém với điều trị nội khoa. Nhìn chung u tuyến
yên đáp ứng tương đối tốt với chiếu xạ, nhưng có khi vài năm sau
mới có biểu hiện rõ. Điều trị nội khoa: dùng thuốc đối kháng với
dopamin như bromocriptine, pergolide, cabergoline… Các thuốc
này có tác dụng làm bình thường hoá IGF-1 và ức chế tiết hormon
tăng trưởng GH. Trường hợp cần thiết dùng các hormon thay thế
như hydrocortisol, hormon sinh dục.
Phòng bệnh cần phối hợp các biện pháp như: điều trị triệt để
các tổn thương vùng dưới đồi do u hoặc viêm. Trong lao động và
sinh hoạt hoặc khi tham gia giao thông cần có trang bị bảo hộ lao
động, mũ bảo hiểm để tránh hay hạn chế tối đa các trường hợp
chấn thương đầu.