chẩn đoán phì đại các buồng tim

ChÈn ®o¸n Ph× ®¹i c¸c buång tim
Môc tiªu
•
Nªu tiªu chuÈn ®iÖn tim ®Ó chÈn ®o¸n t×nh tr¹ng ph×
®¹i nhÜ vµ ph× ®¹i thÊt
•
Mét sè tr êng hîp cÇn l u ý trong chÈn ®o¸n ®iÖn tim t×nh
tr¹ng ph× ®¹i buång tim
Phì đại nhĩ
Phì đại nhĩ phải:
Phì đại nhĩ phải:

Tiêu chuẩn điện tim:

Dạng điển hình
Dạng điển hình
: Sóng P phế ( P- pulmonale)
: Sóng P phế ( P- pulmonale)
P hẹp và nhọn, biên độ > 2,5 mm trong đó P D3 > P D1

Tr ờng hợp l u ý
Tr ờng hợp l u ý

Khi nhĩ phải dãn quá to tới mức h ớng nhiều sang bên trái, sóng P
có thể bị (-) ở V1
hình ảnh giống phì đại nhĩ trái
hình ảnh giống phì đại nhĩ trái

Trong bệnh van ba lá: Sóng P cao và có móc với đỉnh thứ nhất >
đỉnh thứ 2
: Dạng sóng P ba lá (P- tricuspidale)

: Dạng sóng P ba lá (P- tricuspidale)
Sóng P ở D II:
(A): = bình th ờng
(B): = Rộng và có khía: P hai lá
(C): = Cao nhọn đối xứng: P phế
Phì đại nhĩ
Phì đại nhĩ trái
Phì đại nhĩ trái

Tiêu chuẩn điện tim:

Dạng điển hình
Dạng điển hình
: Sóng P hai lá (P- mitral)
: Sóng P hai lá (P- mitral)
- Sóng P rộng > 0,12 s có móc, khoảng cách giữa hai móc
- Sóng P rộng > 0,12 s có móc, khoảng cách giữa hai móc
0,04 s; P D1 > P D3
0,04 s; P D1 > P D3
- P hai pha ở V1 với phần âm chiếm u thế: Biên độ > 1mm; chiều rộng > 0,04 s
- P hai pha ở V1 với phần âm chiếm u thế: Biên độ > 1mm; chiều rộng > 0,04 s

Nhiều tác giả nhấn mạnh tiêu chuẩn nổi trội phần âm của sóng P ở
Nhiều tác giả nhấn mạnh tiêu chuẩn nổi trội phần âm của sóng P ở
V1
V1
- Chiều rộng phần sóng âm (sec) x chiều sâu (mm) đ ợc gọi lực cuối sóng P (P-
- Chiều rộng phần sóng âm (sec) x chiều sâu (mm) đ ợc gọi lực cuối sóng P (P-
terminal force: PTF-V1) > 0.04 là một chỉ số gợi ý phì đại nhĩ trái
terminal force: PTF-V1) > 0.04 là một chỉ số gợi ý phì đại nhĩ trái

- Khi không có bệnh van tim, PTF-V1 còn đ ợc coi nh tiêu chuẩn chỉ dẫn tình
- Khi không có bệnh van tim, PTF-V1 còn đ ợc coi nh tiêu chuẩn chỉ dẫn tình
trạng phì đại thất trái
trạng phì đại thất trái
Phì đại thất
Phì đại thất trái
Phì đại thất trái



Sinh lý bệnh :
Khi thành thất trái dầy hơn bình th ờng, xung động mất nhiều thời gian
hơn để đ ợc dẫn truyền qua khối cơ thất phì đại và đi tới bề mặt th ợng
tâm mạc vì vậy nó sẽ gây 3 biến đổi điện học chính trên ĐTĐ:

T/g của phức bộ QRS tăng lên (giá trị cao của trị số bt:
T/g của phức bộ QRS tăng lên (giá trị cao của trị số bt:


0,11s)
0,11s)

T/g xuất hiện nhánh nội điện bị chậm trễ trên vùng thất trái
T/g xuất hiện nhánh nội điện bị chậm trễ trên vùng thất trái

Điện thế của phức bộ QRS tăng cao: tạo các sóng S sâu ở chuyển
Điện thế của phức bộ QRS tăng cao: tạo các sóng S sâu ở chuyển
đạo tr ớc tim phải và sóng R cao ở các chuyển đạo tr ớc tim trái
đạo tr ớc tim phải và sóng R cao ở các chuyển đạo tr ớc tim trái
Ph× ®¹i thÊt tr¸i

Ph× ®¹i thÊt tr¸i


Ph× ®¹i thÊt
Phì đại thất trái
Tiêu chuẩn điện tâm đồ
Tiêu chuẩn điện tâm đồ


Chỉ số Sokolow-Lyon :
S V1 hay V2 + R V5 hay V6 > 35 mm
S V1 hay V2 + R V5 hay V6 > 35 mm
Tiêu chuẩn kinh điển và th ờng đ ợc áp dụng. Có t ơng quan chặt với
chiều dày thành thất trái và khẩu kính buồng thất trái khi so sánh với
ECHO tim
Modified from Sokoloww M, Lyon TP: The ventricular complex in keft ventricular hypertrophy as
obtained by unipolar precordial and limb leads. Am Heart J 1949
Ph× ®¹i thÊt tr¸I
Tiªu chuÈn ®iÖn t©m ®å

C¸c chuyÓn ®¹o chi
C¸c chuyÓn ®¹o chi
:
:

R ë D1 + S ë D3 ≥ 25 mm

R ë aVL ≥ 11 mm

R ë aVF ≥ 20 mm


S ë aVL ≥ 14 mm

(RI+SIII) - (RIII+SI) ≥ 17 mm

C¸c chuyÓn ®¹o tr íc tim
C¸c chuyÓn ®¹o tr íc tim
:
:

S ë V1 hay V2 + R ë V5 hay V6 ≥ 35 mm

R ë V5 hay V6 ≥ 26 mm

R + S ë bÊt kú chuyÓn ®¹o tr íc tim ≥ 45 mm
Ph× ®¹i thÊt tr¸I
Tiªu chuÈn ®iÖn t©m ®å
•
Tiªu chuÈn ®iÖn thÕ cña Cornell
R cña aVL + S cña V3
R cña aVL + S cña V3
ChÈn ®o¸n phi ®¹i thÊt tr¸i khi:
ChÈn ®o¸n phi ®¹i thÊt tr¸i khi:
–
C«ng thøc tÝnh ®iÖn thÕ cña Cornell > 28 mm ®èi víi nam
C«ng thøc tÝnh ®iÖn thÕ cña Cornell > 28 mm ®èi víi nam
–
C«ng thøc tÝnh ®iÖn thÕ cña Cornell > 20 mm ®èi víi n
C«ng thøc tÝnh ®iÖn thÕ cña Cornell > 20 mm ®èi víi n
÷

÷
Modified from Casale PN, Devereux RB, Alonso DR et al
Modified from Casale PN, Devereux RB, Alonso DR et al
. Improved sex-
. Improved sex-
specific criteria of left ventricular hypertrophy for clinical and computer
specific criteria of left ventricular hypertrophy for clinical and computer
interpretation of electrocardiograms: Validation with autopsy findings.
interpretation of electrocardiograms: Validation with autopsy findings.
Circulation 1987; 75:565
Circulation 1987; 75:565
Nguyên nhân th ờng gặp gây phì đại thất trái
1.Tăng huyết áp
2. Hẹp hay hở van động mạch chủ
3. Hẹp eo động mạch chủ
4. Bệnh cơ tim phì đại
5. Nguyên nhân khác
Phì đại thất
Phì đại thất phải
Phì đại thất phải





Sinh lý bệnh :
Khi thành thất phải bị phì đại, cân bằng lực khử cực bình th ờng bị phá
vỡ và cuối cùng có thể bị đảo lộn.
Tình trạng này đ ợc phản ánh trên ĐTĐ bằng tình trạng đảo ng ợc dạng
chuyển đạo tr ớc tim bình th ờng:

Sóng R trở nên nổi trội ở các chuyển đạo tr ớc tim phải, trong khi đó
Sóng R trở nên nổi trội ở các chuyển đạo tr ớc tim phải, trong khi đó
sóng S sâu xuất hiện ở các chuyển đạo tr ớc tim trái
sóng S sâu xuất hiện ở các chuyển đạo tr ớc tim trái

Do tình trạng u thế của thất trái so với thất phải, các biến đổi xẩy ra
Do tình trạng u thế của thất trái so với thất phải, các biến đổi xẩy ra
trong phì đại thất phải cần nhiều thời gian và có thể
trong phì đại thất phải cần nhiều thời gian và có thể
không hoàn
không hoàn
toàn điển hình
toàn điển hình
Ph× ®¹i thÊt
Ph× ®¹i thÊt ph¶i
Ph× ®¹i thÊt ph¶i




Tiêu chuẩn gợi ý chẩn đoán phì đại thất phải
1.
1.
Trục điện tim chuyển phải (
Trục điện tim chuyển phải (


+90o)
+90o)

2.
2.
R V1
R V1




7 mm
7 mm
3.
3.
R V1 + S V6
R V1 + S V6




10 mm (Chỉ số Sokolow-Lyon)
10 mm (Chỉ số Sokolow-Lyon)
4.
4.
Tỷ lệ R/S ở V1
Tỷ lệ R/S ở V1


1
1
5.
5.

Tỷ lệ S/R ở V6
Tỷ lệ S/R ở V6


1
1
6.
6.
T/g xuất hiện nhánh nội điện muộn ở V1 (
T/g xuất hiện nhánh nội điện muộn ở V1 (


0,04sec)
0,04sec)
7.
7.
Dạng bloc nhánh phải không hoàn toàn
Dạng bloc nhánh phải không hoàn toàn
8.
8.
Biến đổi ST-T ở D2, D3 và aVF
Biến đổi ST-T ở D2, D3 và aVF
9.
9.
Sóng P phế của phì đại nhĩ phải
Sóng P phế của phì đại nhĩ phải
10.
10.
Dạng S1S2S3 (ở trẻ em)
Dạng S1S2S3 (ở trẻ em)

Nguyên nhân th ờng gặp gây phì đại thất
phải

1. Bệnh tim bẩm sinh: Tứ chứng Fallot, hẹp động mạch
phổi và chuyển vị trí các mạch lớn

2. Bệnh van tim mắc phải: hẹp hai lá và suy van 3 lá

3. Bệnh phổi mãn tính (COPD)
Một số điểm cần l u ý

Hầu hết tiêu chuẩn xác định phì đại thất phải tập trung vào dạng
QRS ở chuyển đạo tr ớc tim phải (R nổi trội ở V1).

Dạng ĐTĐ điển hình của PĐTP ít đ ợc gặp hơn nhiều so với
PĐTT do:

Nguyên nhân gây tăng gánh thất phải ít gặp hơn
Nguyên nhân gây tăng gánh thất phải ít gặp hơn

Do u thế tự nhiên của thất trái so với thất phải
Do u thế tự nhiên của thất trái so với thất phải
Các nguyên nhân gây sóng R u thế ở
chuyển đạo V1

1. Phì đại thất phải

2. NMCT thành sau

3. HC WPW

4. Bệnh cơ tim phì đại (phì đại vách thất)

5. Loạn d ỡng cơ tiến triển của Duchenne

6. Ng ời bình th ờng
Ph× ®¹i c¶ hai buång thÊt
Gîi ý khi cã :
1.
1.
Tiªu chuÈn ®iÖn thÕ cña P§TT ë c¸c chuyÓn ®¹o tr íc
Tiªu chuÈn ®iÖn thÕ cña P§TT ë c¸c chuyÓn ®¹o tr íc
tim + Trôc ®iÖn tim chuyÓn ph¶i ë chuyÓn ®¹o chi
tim + Trôc ®iÖn tim chuyÓn ph¶i ë chuyÓn ®¹o chi
2.
2.
Tiªu chuÈn P§TT ë C§ tr íc tim tr¸i + Sãng R næi tréi ë
Tiªu chuÈn P§TT ë C§ tr íc tim tr¸i + Sãng R næi tréi ë
chuyÓn ®¹o tr íc tim ph¶i
chuyÓn ®¹o tr íc tim ph¶i
3.
3.


Sãng S cã biªn ®é rÊt thÊp ë V1 + Sãng S rÊt s©u ë
Sãng S cã biªn ®é rÊt thÊp ë V1 + Sãng S rÊt s©u ë
chuyÓn ®¹o V2 (HC sãng S n«ng: “ Shallow S-wave
chuyÓn ®¹o V2 (HC sãng S n«ng: “ Shallow S-wave
syndrome”
syndrome”

4.
4.
Ph× ®¹i nhÜ tr¸i ë V1 + Tiªu chuÈn gîi ý ph× ®¹i thÊt ph¶i
Ph× ®¹i nhÜ tr¸i ë V1 + Tiªu chuÈn gîi ý ph× ®¹i thÊt ph¶i
Dạng tăng gánh tâm thu và tăng gánh
tâm ch ơng

Dạng tăng gánh thất đ ợc chia thành:

Tăng gánh tâm thu: Tim phải bơm máu chống lại một tắc
Tăng gánh tâm thu: Tim phải bơm máu chống lại một tắc
nghẽn ở phía tr ớc
nghẽn ở phía tr ớc

Tăng gánh tâm ch ơng: Máu tăng đổ đầy buồng thất nh
Tăng gánh tâm ch ơng: Máu tăng đổ đầy buồng thất nh
trong hở van động mạch chủ
trong hở van động mạch chủ
Tăng gánh tâm thu và tâm ch ơng của
thất phải và thất trái
Tăng gánh Bệnh căn Dạng ĐTĐ
Thất
trái
Tâm thu
THA, Hẹp ĐMC Biến đổi ST-T kinh điển
của PĐTT
Tâm ch ơng
Hở ĐMC, Hở 2 lá
Còn ống ĐM

ST chênh lên, T cao nhon
và (+) ở CĐ tr ớc tim trái
Thất
phải
Tâm thu
Hẹp ĐMP, Tăng áp
ĐMP
Dạng kinh điển của căng
thất phải (D2,D3, aVF)
Tâm ch ơng
Thông liên nhĩ Block nhánh phải hoàn
toàn hay không hoàn
toàn
Characteristic changes in AMI
•
ST segment elevation over area of damage
•
ST depression in leads opposite infarction
•
Pathological Q waves
•
Reduced R waves
•
Inverted T waves
ST elevation
R
P
Q
ST
•

Occurs in the early stages
•
Occurs in the leads facing the
infarction
•
Slight ST elevation may be
normal in V
1
or V
2
Deep Q wave
R
P
Q
T
ST
•
Only diagnostic change of
myocardial infarction
•
At least 0.04 seconds in duration
•
Depth of more than 25% of
ensuing R wave
T wave changes
R
P
Q
T
ST

•
Late change
•
Occurs as ST elevation is
returning to normal
•
Apparent in many leads