tình trạng giảm tiểu cầu nặng trong hồi sức cấp cứu

T×nh tr¹ng gi¶m tiÓu cÇu nÆng
T×nh tr¹ng gi¶m tiÓu cÇu nÆng
trong hscc
trong hscc
BS ®Æng quèc tuÊn
bé m«n håi søc cÊp cøu

đại c ơng

Tình trạng giảm TC hay gặp trong HSCC
gây chảy máu cần chẩn đoán nguyên nhân
để điều trị.

Biểu hiện: xuất huyết d ới da, niêm mạc, có thể
xuất huyết những nơi có tổn th ơng hay can
thiệp.

Giảm TC nặng (, 50000) có thể gây xuất huyết
nặng).

Nguyên nhân

Giảm TC do trung tâm:

Suy tuỷ x ơng

Xâm lấn tuỷ x ơng:

Bệnh máu ác tính

K di căn tuỷ x ơng

RL sinh tuỷ mắc phải:

Thiếu acid folic, vit. B12

không rõ nguyên nhân

Nguyªn nh©n

Gi¶m TC do ngo¹i biªn

Do miÔn dÞch

Gi¶m TC mÔn dÞch-dÞ øng

Lupus

XuÊt huyÕt gi¶m TC kh«ng râ nguyªn nh©n

nhiÔm HIV

NhiÔm vi khuÈn hoÆc virus

Nguyªn nh©n

Gi¶m TC do ngo¹i biªn

Gi¶m TC do tiªu thô


CIVD

Héi chøng Moschcowitz

Héi chøng huyÕt t¸n t¨ng ure m¸u ë trÎ em

C êng l¸ch (l¸ch to bÊt kÓ do nguyªn nh©n g×)

Gi¶m TC sau truyÒn m¸u (truyÒn m¸u dù tr÷
kh«ng cã TC).

Xử trí

Truyền tiểu cầu

Chỉ định tuỳ theo nguyên nhân, đặc điểm cấp hay
mạn tính, vị trí và mức độ xuất huyết.

Trong giảm tiểu cầu do nguyên nhân có hiệu quả
hơn là do nguyên nhân ngoại vi

Truyền hồng cầu nếu có thiếu máu nặng

Điều trị nguyên nhân.

Giảm tiểu cầu do heparin

Đặc điểm:

Giảm TC nặng, nhanh

Xuất hiện đột ngột, vào ngày thứ 6 - 30 của liệu
trình heparin (trung bình 10 ngày)

Không phụ thuộc vào loại heparin, liều dùng, đ
ờng dùng

Trở về bình th ờng 5 - 8 ngày sau cắt heparin

Tần suất: 1 - 2%

Giảm tiểu cầu do heparin

Biến chứng:

Tắc mạch (70%) tái phát, động mạch, cũng có thể tắc
tĩnh mạch

Có thể xuất huyết: ít, nhẹ

Cơ chế:

Miễn dịch - dị ứng

Có kháng thể kháng TC phụ thuộc heparin (loại IgG),
làm ng ng kết các TC bình th ờng khi có heparin tắc
mạch (đôi khi CIVD).

Giảm tiểu cầu do heparin

Chẩn đoán:

Giảm TC đột ngột, từ ngày thứ 5 khi dùng heparin,
không thấy có nguyên nhân nào khác

và/hoặc tình trạng tắc mạch nặng lên, hoặc tắc mạch ở
vị trí mới

Đôi khi có CIVD

Chẩn đoán xác định:

Test ng ng kết TC gián tiếp, ELISA

TC tăng dần khi ngừng heparin

Giảm tiểu cầu do heparin

Xử trí

Ngừng heparin

Không truyền TC (vì vẫn còn heparin trong máu)

Điều trị thay cho heparin bằng kháng vit. K loại
tác dụng nhanh

Có thể cho Dextran

Không đ ợc dùng lại heparin cho BN này nữa.