8 Báo cáo thực tập tại Công ty Cổ phần Kiểm toán & tư vấn

Lời mở đầu
Kể từ khi Việt Nam chuyển từ nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung sang nền
kinh tế thị trờng có sự quản lý của nhà nớc theo định hớng XHCN thì nhu cầu về
kiểm toán đã trở nên tất yếu. Từ khi xuất hiện, ngành kiểm toán của Việt Nam liên
tục phát triển cả về lý luận và thực tiễn. Cứ mỗi bớc tiến lên chúng ta lại gặp
những vấn đề mới mẻ trong lĩnh vực quản lý kinh tế, quản lý tài chính đối với các
doanh nghiệp, các tổ chức. Công tác quản lý tài chính hiện nay đòi hỏi mỗi doanh
nghiệp trong quá trình tổ chức khi đạt đến một quy mô hoạt động nhất định, phải
thiết lập và duy trì các bộ phận để kiểm tra, xác nhận và t vấn cho quá trình quản
lý và điều hành các hoạt động kế toán- tài chính trong doanh nghiệp. Mà để các
hoạt động kiểm tra và t vấn có hiệu quả thì sự ra đời của kiểm toán là hết sức quan
trọng và tất yếu. Kiểm toán đã góp phần quan trọng vào việc đảm bảo tính trung thực
và hợp lý của các bảng khai tài chính, từ đó đem lại sự thành công cho một doanh
nghiệp hay một tổ chức kinh doanh.
Để giúp sinh viên có cái nhìn đúng đắn và tiếp cận gần hơn với nghề nghiệp của
mình trong tơng lai, Khoa Kế toán trờng Đại học Kinh tế quốc dân đã tổ chức một
đợt thực tập kéo dài gần bốn tháng tại các Công ty Kiểm toán khác nhau. Và trong
thời gian vừa qua, em đã có dịp đến thực tế tại Công ty Cổ phần Kiểm toán và t vấn
và đã có đợc những hiểu biết sơ bộ về Công ty, mà cụ thể hơn là chi nhánh của Công
ty tại Hà Nội. Báo cáo thực tập tổng hợp tuy chỉ là những hiểu biết ban đầu về Công
ty nhng sẽ là cơ sở để em tiếp tục nghiên cứu và hoàn thành đề tài thực tập của mình
trong giai đoạn tiếp theo.
Báo cáo tổng hợp của em bao gồm các phần sau:
ChơngI- Khái quát chung về Công ty Cổ phần Kiểm toán và t vấn
Chơng II-Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý
Chơng III-Đặc điểm về quy trình kiểm toán tại Công ty Cổ phần Kiểm toán và t vấn
Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo
Phan Trung Kiên cùng các cô chú, anh chị trong Công ty đã hớng dẫn và cung cấp
tài liệu giúp em hoàn thành bài viết này.
1
Chơng I: Khái quát chung về Công ty

cổ phần Kiểm toán và t vấn:
I-- Sự hình thành và phát triển:
Công ty Kiểm toán và t vấn (A&C) đợc thành lập theo quyết định số
140/TC/QĐ/TCCB ngày 26

tháng

3 năm 1992, tiền thân là chi nhánh của Công ty
Kiểm toán Việt Nam (VACO). Đến năm 1995, Công ty đợc tách thành Công ty
độc lập, hoạt động dới hình thức một Công ty Nhà nớc theo quyết định số
107/TC/QE/TCCB ngày 13 tháng 2 năm 1995 của Bộ trởng Bộ Tài chính và hoạt
động theo giấy phép kinh doanh số 102218 ngày 13 tháng 3 năm 1995 do Uỷ ban
Kế hoạch Thành phố Hồ Chí Minh cấp. Sau hơn 12 năm hoạt động Công ty Kiểm
toán và T vấn đã không ngừng phát triển về số lợng và chất lợng dịch vụ cung cấp.
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam nói chung và lĩnh vực Kiểm
toán nói riêng, Công ty Kiểm toán và t vấn đã dợc Bộ Tài chính chọn là một trong
những CT đầu tiên của Bộ Tài chính tiến hành chuyển đổi hình thức sở hữu từ
Doanh nghiệp Nhà nớc sang Công ty cổ phần theo quyết định số 1962/ QĐ-BTC
ngày 30 tháng 6 năm 2003 của Bộ trởng Bộ Tài chính. Công ty chính thức đổi tên
thành Công ty Cổ phần Kiểm toán và T vấn( thay cho Công ty Kiểm toán và T
vấn trớc đây). Và hình thức cổ phần hoá của Công ty là cổ phần hoá toàn bộ.
Công ty Cổ phần Kiểm toán và T vấn hoạt động theo giấy phép đăng ký kinh
doanh số 4103001964 do Sở Kế hoạch và Đầu t Thành phố Hồ Chí Minh cấp ngày
09 tháng 12 năm 2003.
Tên giao dịch: AUDITING AND CONSULTING JOINT STOCK
COMPANY.
Tên viết tắt: A&C CO
Công ty có trụ sở giao dịch tại : 229 Đồng Khởi- Phờng Bến Nghé- Quận 1-
Thành phố Hồ Chí Minh.
Điện thoại : (84.8)8 272 295

Fax : (84.8) 8 272 295
Email : a&c @ hcm.vnn.vn
Ngoài ra Công ty còn mở các chi nhánh, văn phòng đại diện
- Chi nhánh tại Hà Nội: 877- Hồng Hà- Quận Hoàn Kiếm- Hà Nội
- Chi nhánh tại Nha Trang: 100 Quang Trung- thành phố Nha Trang.
2
Ngoài ra Công ty còn có các văn phòng liên lạc tại Thừa Thiên Huế, Hải
Phòng nhằm tạo điều kiện tiếp cận và cung cấp các loại hình dịch vụ tốt nhất cho
tất cả các khách hàng trong và ngoài nớc.
- Công ty có vốn điều lệ là: 5.045.000.000 đồng, trong đó:
Vốn Nhà nớc ( Bộ Tài chính ) chiếm 51% vốn điều lệ.
Vốn cổ đông ( các cán bộ kiểm toán viên) chiếm 49% vốn điều lệ.
- Giá trị doanh nghiệp nhà nớc tại thời điểm cổ phần hoá 31/12/2002:
Giá trị thực tế của doanh nghiệp nhà nớc: 17.422.521.000 đồng
Giá trị thực tế phần vốn nhà nớc tại doanh nghiệp : 5.045.000.000 đồng
- Mệnh giá 1 cổ phần: 100.000 đồng
- Tổng số cổ phần phát hành: 50.450 cổ phần
Trong đó:
Cổ phần Nhà nớc nắm giữ: 25.780 cổ phần (51%)
Cổ phần bán ra: 24.720 cổ phần ( 49%)
Trong đó: + Cổ phần bán theo giá u đãi cho ngời lao động trong Công ty
( theo phơng án đợc duyệt): 9.950 cổ phần ( 19,72%)
+ Cổ phần bán theo giá sàn cho ngời lao động trong Công ty: 10.335 cổ
phần( 20,49%)
+ Cổ phần bán đấu giá trong nội bộ Công ty: 4.435 cổ phần ( 8,79%)
II- Khách hàng và các lĩnh vực hoạt động:
Cho đến nay, Công ty A&C đã phục vụ cho gần 1000 khách hàng hoạt động
trong mọi lĩnh vực, bao gồm:
Các doanh nghiệp có vốn đầu t nớc ngoài, hợp đồng hợp tác kinh doanh
hoạt động theo Luật Đầu t nớc ngoài tại Việt Nam.

Các doanh nghiệp Việt Nam thuộc mọi thành phần kinh tế hoạt động
trên các lĩnh vực Sản xuất- Xây dựng- Thơng mại- Dịch vụ- Khách sạn- Ngân
hàng- Giao thông vận tải- Dầu khí..
Các cơ quan và tổ chức của quốc tế và trong nớc, các văn phòng đại diện
và cá nhân có nhu cầu cung cấp dịch vụ.
Đặc biệt Công ty đã tham gia kiểm toán nhiều Công ty lớn nh:
Tổng Công ty Điện lực Việt Nam.
3
Tổng Công ty Bu Chính Viễn thông Việt Nam
Tổng Công ty Than Việt Nam
Tổng Công ty Thép Việt Nam
Tổng Công ty Dệt may Việt Nam
Tổng Công ty Xi măng Việt Nam
Tổng Công ty Hoá chất Việt Nam
Tổng Công ty Giấy Việt Nam
Tổng Công ty Bảo Hiểm Việt Nam
Ngân hàng Công thơng Việt Nam
Ngân hàng Ngoại thơng Việt Nam

Công ty Cổ phần Kiểm toán và T vấn với 51% vốn điều lệ là của Nhà nớc trải
qua quá trình hoạt động đã trở thành Công ty hàng đầu chuyên cung cấp dịch vụ
kiểm toán, thực hiện các dịch vụ t vấn trong nhiều lĩnh vực nh:
1-Kiểm toán báo cáo tài chính:
Đây là hoạt động chủ yếu của Công ty phục vụ cho hơn 600 khách hàng
thuộc mọi loại hình doanh nghiệp ở các ngành nghề khác nhau. Kiểm toán báo cáo
tài chính hàng năm đợc tiến hành bằng các đợt kiểm toán sơ bộ và kiểm toán kết
thúc theo lịch trình đã thoả thuận với khách hàng.
Quá trình Kiểm toán báo cáo tài chính đợc tiến hành trên cơ sở:
-Tuân thủ những chuẩn mực Kiểm toán Việt Nam hiện hành
-Tuân thủ những chuẩn mực và thông lệ chung của Quốc tế.

- Các nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp Kiểm toán: Độc lập, chính trực, khách
quan, thận trọng và bảo mật các thông tin có đợc trong quá trình kiểm toán
- Phù hợp với thực tiễn hoạt động kinh doanh và môi trờng luật pháp Việt
Nam.
Kiểm toán gắn liền với việc hỗ trợ thông tin và t vấn để nhằm hoàn thiện hệ
thống kiểm soát nội bộ, hoàn thiện công tác Tài chính kế toán, quản lý tổ chức của
doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi hợp pháp và chính đáng của
mình.
2- Thẩm định, Kiểm toán đầu t và xây dựng cơ bản:
4
Hoạt động thẩm định, Kiểm toán quyết toán vốn đầu t và xây dựng cơ bản là
một trong những hoạt động nổi trội của Công ty. Các dịch vụ mà Công ty đã, đang
và sẵn sàng cung cấp cho khách hàng thuộc mọi lĩnh vực trên toàn quốc bao gồm:
- Kiểm toán vốn quyết toán vốn đầu t dự án trong các lĩnh vực kinh tế, văn
hoá, xã hội.
- Kiểm toán xác định giá trị, dự toán, giá trị quyết toán công trình đầu t xây
dựng cơ bản.
+ Công trình dân dụng( các khu căn hộ, chung c, khách sạn, văn phòng ).
+ Công trình giao thông vận tải( cầu đờng, sân bay, bến cảng )
+ Công trình công nghiệp, đặc biệt là công trình ngành điện( thuỷ điện, nhiệt
điện ).
+ các loại hình công trình khác.
- Thẩm định giá trị tài sản, nhà cửa, đất đai, máy móc thiết bị, phơng tiện vận
tải..
- T vấn đầu t và xây dựng cơ bản.
Các dịch vụ thực hiện dựa trên cơ sở tuân thủ những quy định hiện hành của
Nhà nớc về quản lý đầu t xây dựng cơ bản đối với các loại dự án có vốn đầu t nớc
ngoài, vốn đầu t trong nớc, tôn trọng tính hiện hữu, hợp lý và tính thị trờng.
Các báo cáo đợc kiểm toán sẽ giúp khách hàng hoàn tất thủ tục và các bớc
phê duyệt quyết toán vốn đầu t, giá trị quyết toán công trình đầu t xây dựng cơ bản

trớc khi công trình đợc đa vào sử dụng, đồng thời các dịch vụ trên sẽ cung cấp cho
khách hàng những thông tin về tài liệu, số liệu đáng tin cậy trong việc lựa chọn đối
tác đầu t, cùng các mục đích thế chấp chuyển nhợng, cổ phần hoá, giải thể, phá
sản doanh nghiệp theo luật.
3- Dịch vụ t vấn:
Về thuế: T vấn cho các doanh nghiệp về các luật thuế có liên quan nh:
Thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân , thuế
xuất- nhập khẩu, tiêu thụ đặc biệt..Thực hiện dịch vụ về kê khai thuế, khiếu nại
thuế, hoàn thuế đảm bảo quyền lợi của các doanh nghiệp trong lĩnh vực thuế và
tôn trọng luật pháp Nhà nớc đã ban hành.
5
Dịch vụ pháp lý: Soạn thảo hồ sơ và thực hiện các thủ tục đăng ký chế
độ kế toán, thành lập doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp có vốn đầu t nớc
ngoài, điều chỉnh giấy phép đầu t.
Hoạt động t vấn khác: Hoạt động t vấn đợc thực hiện dới hình thức nh
trao đổi trực tiếp với khách hàng, tổ chức sinh hoạt nghiệp vụ thời kỳ và tổ chức
hội thảo chuyên đề hàng năm với khách hàng. Hợp tác với các tổ chức nghề
nghiệp quốc tế hoặc các cơ quan quản lý nhà nớc nhằm đạt đợc yêu cầu về chất l-
ợng và hiệu quả phục vụ khách hàng.
Đào tạo: A&C thờng xuyên tổ chức các lớp Kế toán trởng, tạo điều kiện
cho khách hàng có cơ sở bổ nhiệm Kế toán trởng theo tiêu chuẩn quy định của
Nhà nớc.
Riêng với mục tiêu đào tạo nội bộ để không ngừng nâng cao chất lợng, hiệu
quả phục vụ và đa dạng hoá các loại hình dịch vụ cung cấp cho khách hàng, Công
ty luôn coi trọng việc cập nhật thông tin, thực hiện các chơng trình đào tạo, bồi d-
ỡng và hợp tác quốc tế nhằm chuyên nghiệp hoá nghề nghiệp và đội ngũ nhân
viên, đảm bảo phát triển vững chắc trong cơ chế thị trờng và thích ứng với quá
trình hội nhập kinh tế khu vực và thế giới.
4- Dịch vụ kế toán:
Với đội ngũ nhân viên đợc đào tạo chuyên nghiệp, Công ty Cổ phần Kiểm

toán và T vấn đã nhiều năm đợc khách hàng tín nhiệm trong các dịch vụ kế toán
nh:
- T vấn tổ chức và hoàn thiện công tác kế toán
- Ghi sổ kế toán, lập báo cáo tài chính và báo cáo khác theo yêu cầu của
khách hàng.
- Cài đặt phần mềm kế toán
Tổ chức đào tạo và tuyển chọn nhân viên kế toán theo yêu cầu của khách
hàng.
Cơ cấu dịch vụ:
- 80% doanh thu là thuộc về kiểm toán báo cáo tài chính.
- 15% doanh thu là thuộc về kiểm toán công trình xây dựng cơ bản
- 5% doanh thu là t vấn kế toán, thuế, phần mềm kế toán, đào tạo.
III- Đội ngũ kiểm toán viên:
6
Trình độ và năng lực nhân viên là yếu tố hàng đầu đảm bảo cho sự tồn tại và
phát triển của Công ty. Đội ngũ Kiểm toán viên và kỹ s của Công ty đều có ít nhất
một bằng cử nhân hoặc thạc sỹ, đợc đào tạo chính quy tại Việt Nam hoặc nớc
ngoài theo các chuyên ngành Tài chính- Kế toán, Quản trị, Ngân hàng, Xây dựng,
Kiến trúc, Giao thông, Thuỷ lợi, Điện, Tin học
Qua 13 năm hoạt động, Công ty đã xây dựng đợc đội ngũ gồm :
250 Kiểm toán viên và nhân viên chuyên nghiệp.
60% số nhân viên Kiểm toán có Chứng chỉ Kiểm toán viên do Bộ Tài
chính cấp.
70% nhân viên có từ 2 bằng cử nhân trở lên, trong đó 58 ngời có bằng cử
nhân Luật.
15% nhân viên có bằng Thạc sỹ hoặc bằng Kiểm toán viên Quốc
tế( ACCA) hoặc dang đợc đào tạo theo chơng trình ACCA.
Riêng tại chi nhánh của Công ty tại Hà Nội thì đội ngũ nhân viên có 45
ngời, trong đó có 8 ngời có Chứng chỉ Kiểm toán viên do Bộ Tài chính cấp.
Với kinh nghiệm giảng dạy và quản lý đào tạo nhiều năm tại trờng Đại học

Tài Chính Kế toán, tất cả các nhân viên trong Ban Giám đốc Công ty có khả năng
xây dựng các chơng trình huấn luyện và tổ chức thành công các khoá học thuộc
các chuyên đề kế toán, kiểm toán, phân tích tài chính, thẩm định dự án đầu t
phục vụ khách hàng.
Trong quá trình hoạt động đội ngũ nhân viên liên tục đợc đào tạo nhằm
nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng và bản lĩnh nghề nghiệp cùng các kiến
thức bổ trợ về Pháp luật, Kinh tế, Kỹ thuật, Thị trờng để có khả năng đa dạng
hoá các loại hình dịch vụ cung cấp cho khách hàng.
Ngoài các chơng trình đào tạo trong nớc, các Kiểm toán viên còn đợc đi tu
nghiệp và đào tạo qua các hình thức khảo sát, huấn luyện, thực hành tại các nớc
Malaysia, Singapore, Hongkong, Anh, Pháp do Công ty tổ chức cùng các ch ơng
trình hỗ trợ của Bộ Tài chính, EURO TAPVIET và các tổ chức nghề nghiệp quốc
tế khác
Nh vậy, với hoạt động chính là Kiểm toán, Công ty là một trong những Công
ty Kiểm toán Việt Nam xây dựng đợc một hệ thống quy trình, quy chế mẫu cho tất
cả các bộ phận, các công việc với hoạt động Kiểm toán, lập chơng trình, thực hiện
7
chơng trình Kiểm toán và kết thúc Kiểm toán, phát hành Báo cáo kiểm toán và
việc kiểm tra chất lợng công việc của Kiểm toán viên. Nhờ đó Công ty ngày càng
có uy tín trong và ngoài nớc bằng chứng là Công ty ngày càng có thêm những
khách hàng mới và vẫn giữ mối quan hệ lâu dài với khách hàng cũ. Thu nhập của
đội ngũ nhân viên ngày càng đợc nâng cao, mọi nghĩa vụ đối với Nhà nớc đều đợc
Công ty thực hiện một cách đầy đủ.
Chơng II: Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý
I- tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Cổ phần Kiểm toán và
T vấn ( A&C).
Sơ đồ 1: Tổ chức bộ máy quản lý tại Công ty Cổ phần Kiểm toán và T vấn
giám đốc
chi
nhánh

hà
nội
Phó giám
đốc đốc
Phó giám
đốc
Phó giám
đốc
Phó giám
trang
nha
nhánh
chi
hội đồng quản trị
Thể hiện quan hệ chỉ đạo, quản lý giữa các cấp trong cơ cấu tổ chức
của Công ty
Thể hiện quan hệ chỉ đạo, quản lý giữa cấp trên đối với các chi nhánh
8
Hội đồng quản trị: Gồm có 6 thành viên là cơ quan quản lý cao nhất của
Công ty thực hiện chức năng quản lý mọi hoạt động của Công ty, có toàn quyền
nhân danh Công ty để quyết định mọi vấn đề liên quan đến mục đích, quyền lợi
của Công ty.
Giám đốc: Là đại diện pháp nhân của Công ty, là ngời chịu trách nhiệm
trớc pháp luật, có quyền quyết định nhiệm vụ kinh doanh của Công ty. Giám đốc
lãnh đạo toàn diện, phụ trách chung công tác tổ chức quản lý toàn công ty và công
tác tài chính.
Giám đốc kiểm tra việc thực hiện các nhiệm vụ của các đơn vị trực thuộc,
các phòng ban, chức năng của Công ty và công việc của các Phó Giám đốc.
Phó Giám đốc: là ngời giúp việc Giám đốc đợc Giám đốc uỷ nhiệm quản
lý, điều hành một số lĩnh vực theo sự phân công cụ thể, thực hiện nhiệm vụ theo kế

hoạch hoặc chủ trơng đã đợc Giám đốc phê duyệt, chịu trách nhiệm trớc pháp luật
và trớc Giám đốc Công ty trong việc thực hiện nhiệm vụ đợc phân công.
Phó Giám đốc phụ trách kiểm toán Báo cáo tài chính và phòng Kiểm
toán I.
Phó Giám đốc phụ trách về đào tạo và phòng Kiểm toán II
Phó Giám đốc phụ trách chi nhánh Nha Trang- Khánh Hoà và phòng
Kiểm toán III.
Phó Giám đốc phụ trách chi nhánh Hà Nội.
Phó Giám đốc phụ trách Kiểm toán các dự án đầu t XDCB và phòng
Kiểm toán đầu t XDCB.
Ngoài ra còn có trởng phòng Kiểm toán IV kiêm Chủ tịch Công
đoàn, Trởng phòng Quản trị- Tổng hợp kiêm Kế toán trởng.
Các chi nhánh hoạt động theo điều lệ hoạt động của Công ty và tuân
theo nhng tiêu chuẩn kỹ thuật nghiệp vụ đã đợc Công ty xây dựng. Trong lĩnh vực
Kiểm toán, hoạt động Kiểm toán tại các chi nhánh tuân theo chơng trình Kiểm
toán do Công ty xây dựng.
Các chi nhánh đều có t cách pháp nhân, tiến hành hoạt động kinh doanh theo
đăng ký kinh doanh của chi nhánh nhng hạch toán phụ thuộc. Các chi nhánh
không tính lãi (lỗ) hoạt động mà chỉ lập báo cáo thu chi, kết quả hoạt động tính
vào kết quả chung của toàn Công ty.
9