Bí tiểu sau sinh pptx

Bí tiểu sau sinh

Bí tiểu ở người mẹ sau sinh là một trong những biến
chứng thường gặp, nhất là khi sinh ngả âm đạo. Đây là
tình trạng rối loạn đường tiểu, biểu hiện chứng mắc đi
tiểu nhưng không thể đi được và có cầu bàng quang
căng khi khám.
Bí tiểu sau sinh (BTSS) tuy không gây nguy hiểm nhưng
gây nhiều khó chịu về vận động và cảm giác cho người mẹ.
Tần suất mắc bệnh khoảng 13,5%. Cần hiểu rõ tình trạng
bệnh cảnh BTSS để có biện pháp phòng tránh cũng như
điều trị tích cực giúp cho người mẹ giải phóng được những
điều khó chịu.

Người mẹ sau sinh nên vận động sớm,
uống nhiều nước để tránh bí tiểu
Nguyên nhân
Trong chuyển dạ sinh, khi ngôi thai xuống thấp, thường là
đầu thai nhi đè vào cổ bàng quang hay niệu đạo gây ứ đọng
nước tiểu làm bàng quang căng giãn, khi giãn nhiều làm
mất trương lực, làm co thắt cơ cổ bàng quang. Ngoài ra,
trường hợp trong lúc sinh phải cắt tầng sinh môn để giúp
cho đầu thai nhi sổ ra được dễ dàng, sau sinh phải may lại
chỗ cắt chỗ may sưng nề làm cho người mẹ khi đi tiểu
không dám rặn tiểu vì đau. Sau khi sinh, bàng quang không
nhạy cảm với kích thích khi nước tiểu đầy gây bí tiểu.
Ngoài ra khi bí tiểu, động tác thông tiểu nhiều lần gây viêm
bàng quang, làm cho triệu chứng bí tiểu thể hiện rõ.
Biểu hiện lâm sàng
Sau sinh khoảng 3 - 4 giờ trở đi, người mẹ có cảm giác mắc
đi tiểu nhưng không thể nào đi tiểu được. Khám lâm sàng

thấy bụng mềm, vùng dưới rốn ngoài khối cầu an toàn đó là
khối tử cung co hồi tốt, xuất hiện một khối cầu khác đó là
cầu bàng quang, ấn vào cảm giác căng tức. Sau khi được
hướng dẫn tập đi tiểu như ngồi theo tư thế tự nhiên, đắp ấm
trên bụng vùng dưới rốn và mở vòi nước cho chảy từ từ.
Nhưng kết quả người mẹ cũng không tự đi tiểu được. Cảm
giác ngày càng căng tức và khó chịu.
Biện pháp điều trị
Cần giải quyết tình trạng BTSS với bốn nguyên tắc sau: tập
đi tiểu để tạo lại phản xạ đi tiểu, dùng thuốc kháng sinh
chống nhiễm trùng, dùng thuốc kháng viêm chống phù nề
chèn ép vào cổ bàng quang và nguyên tắc sau cùng hỗ trợ
tăng cường trương lực bàng quang giúp khả năng co bóp
bàng quang trở lại bình thường.
Tập đi tiểu để tạo lại phản xạ đi tiểu bằng cách đặt sonde
tiểu lưu, tháo kẹp mỗi 4 giờ một lần, khi tháo nước tiểu,
người mẹ tự rặn tiểu qua sonde. Kết hợp chườm ấm vùng
bụng dưới rốn, uống nhiều nước. Thời gian đặt sonde tiểu
lưu kéo dài 3 - 4 ngày. Thuốc dùng kháng sinh phổ rộng
như cephalexin, doncef, augmentin, dùng bằng đường
uống, dùng liên tục trung bình 7 ngày. Thuốc chống phù nề
alphachymotrypsin, buscopan…
Thuốc dùng hỗ trợ tăng cường trương lực và co bóp bàng
quang bằng thuốc prostigmin hay xatral dùng 4 - 5 ngày.
Ngoài ra kết hợp các thuốc vitamin B1, vitamin B6 và
vitamin B12 nhằm tăng sức khỏe.
Cách phòng tránh
Khuyến khích người mẹ sau sinh vận động sớm, tự đi tiểu
không nên lo sợ đau đớn đối với vết may tầng sinh môn,
tập rặn tiểu bình thường theo tư thế tiểu tự nhiên. Uống

nhiều nước, không nên nín tiểu, vệ sinh vùng âm hộ sạch sẽ
bằng nước rửa vệ sinh phụ khoa như gynofar, lactacyd FH.
Luôn luôn giữ khô vùng âm hộ, tránh nhiễm trùng vết may
tầng sinh môn. Chế độ dinh dưỡng đầy đủ giúp phục hồi
sức khỏe sau sinh, cũng như cung cấp sữa mẹ cho con bú
được đầy đu