Chuyển dạ sinh và cách xử trí pot

Chuyển dạ sinh và cách xử trí

Để hiểu rõ quá trình chuyển dạ sinh (CDS). các bà mẹ cần
nhận biết các dấu hiệu báo trước và có kế hoạch đến bệnh viện
hay nhà bảo sanh được đúng lúc, tránh những bất trắc xảy ra.
CDS được hiểu như thế nào?
CDS là quá trình diễn biến của nhiều hiện tượng, quan trọng là cơn
co tử cung làm cho cổ tử cung xóa mở dần, kết quả là thai nhi và
nhau được sổ ra ngoài. Diễn tiến cuộc chuyển dạ trải qua 3 giai
đoạn:
- Giai đoạn 1, là giai đoạn xóa mở cổ tử cung, ở giai đoạn này có
thời gian dài nhất trong 3 giai đoạn của cuộc chuyển dạ, con so
thời gian 8 - 12 giờ, con rạ thời gian 4 - 6 giờ.
- Giai đoạn 2 là giai đoạn sổ thai, đây là giai đoạn người mẹ đau
nhiều, thời gian ở con so 30 - 50 phút, con rạ 20 - 30 phút.
- Giai đoạn 3 là giai đoạn sổ nhau, thời gian trung bình con so là 20
– 30 phút, con rạ là 15 - 20 phút.

Theo dõi sản phụ trong quá trình chuyển dạ
Các dấu hiệu nhận biết CDS
- Sản phụ mang thai vào những tuần cuối của thai kỳ tự nhiên đau
bụng vùng bụng dưới, cơn đau từng cơn, mỗi cơn đau dài khoảng
20 – 30 giây, rồi lại nghỉ 3 - 4 phút sau đó cơn đau xuất hiện lại.
Trong 10 phút cơ thể xuất hiện từ 2 - 3 cơn đau, kèm theo ra nhớt
hồng ở âm đạo.
- Đôi khi sản phụ không có cảm giác cơn đau, nhưng bỗng nhiên ở
âm đạo ra nước nhiều làm ướt cả quần. Đây là trường hợp vỡ ối
sớm.
- Có những trường hợp xuất hiện không đầy đủ, chỉ có ra nhớt
hồng âm đạo, hay đau lưng mà không có cảm giác đau bụng dưới.
Tại sao có cơn đau bụng trong CDS?

Nguyên nhân phát sinh cơn đau bụng trong chuyển dạ bao gồm
nhiều yếu tố khác nhau: sự thay đổi nồng độ các kích thích tố như:
estrogen, progesteron, prostaglandin. Những thay đổi về thần kinh,
nội tiết và các yếu tố cơ học tại chỗ.
Cơn co tử cung gây ra cơn đau bụng, cơn co này mang tính chất tự
động, không tùy thuộc vào sản phụ. Cơn co tử cung có tính cách
nhịp nhàng, đều đặn, tăng dần về cường độ và thời gian co. Lúc
mới chuyển dạ, tử cung gò nhẹ và thưa, nhưng dần dần, tử cung gò
nhiều, mạnh hơn và lâu hơn.
Khi xuất hiện cơn co tử cung làm cho tử cung gò lên, sản phụ sẽ có
cảm giác đau, sang giai đoạn nghỉ tử cung hết gò, cảm giác không
đau nữa.
Tác dụng của cơn co tử cung trong chuyển dạ.
Bình thường trong thời gian mang thai, cổ tử cung đóng và được
gắn kín bởi nút nhầy cổ tử cung. Khi thai đã đủ tháng, dưới tác
dụng của cơn co tử cung gây nên cuộc chuyển dạ. Cơn co tử cung
làm cho cổ tử cung có hiện tượng xóa (cổ trong và cổ ngoài nhập
lại thành một) và từ từ mở ra, làm thoát nút nhầy đồng thời làm vỡ
các mao mạch, máu hòa vào nút nhầy gây ra nhớt hồng âm đạo.
Cơn co tử cung giúp cho đầu thai nhi lọt xuống và sổ ra ngoài âm
đạo. Sau khi thai được sổ ra ngoài, cơn co tử cung giú p cho tử
cung co lại đồng thời gây ra hiện tượng nhau bong và nhau thoát ra
ngoài.
Cuộc chuyển dạ đã hoàn tất, cơn co tử cung lại tiếp tục giúp cho tử
cung co hồi tốt làm cho sự cầm máu xảy ra, do đó sản phụ không
bị mất máu.
Quá trình thai nhi được sinh như thế nào?
Vào giai đoạn 2 của cuộc chuyển dạ, sản phụ đau bụng ngày càng
tăng từng cơn và cảm giác mót rặn, muốn đi cầu. Khi đó cổ tử
cung mở gần trọn, đầu thai nhi xuống thấp. Sản phụ được hướng

dẫn lên bàn sinh hay tại giường sinh. Sau 20 - 30 phút theo cơn rặn
sinh của sản phụ kèm với cơn co tử cung và sự hướng dẫn của bác
sĩ, thai nhi được xổ ra ngoài âm đạo, bác sĩ đỡ bé và có động tác
hút nhớt giúp cho bé cất tiếng khóc chào đời; cô nữ hộ sinh cân bé
xem bé nặng bao nhiêu. Bé được ủ ấm và tắm ấm trên bàn đặc biệt,
sau khi cắt rốn, bé được nhỏ mắt và tiêm ngừa xuất huyết não
màng não bằng vitamin K1 1mg tiêm bắp. Trong vòng 24 giờ đầu,
bé được tiêm ngừa lao và ngừa viêm gan siêu vi B.
Dự phòng
CDS là một cuộc chuyển dạ không theo ý muốn của sản phụ, do
vậy cơn đau bụng xảy ra vào lúc nào sản phụ nên đến bệnh viện
ngay, bất kể ngày hay đêm. Các khoa sản của bệnh viện luôn luôn
túc trực 24/24 giờ và có đội ngũ nữ hộ sinh, bác sĩ sẵn sàng tiếp
nhận sản phụ