ĐỀ TÀI: SUY THOÁI ĐẤT VÀ BẢO TỒN TÀI NGUYÊN ĐẤT PHÙ SA CỔ Ở ĐBSCL ppsx

BÀI BÁO CÁO
BÀI BÁO CÁO
ĐỀ TÀI :
ĐỀ TÀI :


SUY THOÁI ĐẤT VÀ BẢO
SUY THOÁI ĐẤT VÀ BẢO
TỒN TÀI NGUYÊN ĐẤT PHÙ SA CỔ Ở
TỒN TÀI NGUYÊN ĐẤT PHÙ SA CỔ Ở
ĐBSCL
ĐBSCL
GVHD :
GVHD :


TRẦN NGUYÊN HƯƠNG LAN
TRẦN NGUYÊN HƯƠNG LAN
Nhóm thực hiện :
Nhóm thực hiện :
3
3
Lớp :
Lớp :
QLĐĐ 09B ĐH ĐỒNG THÁP
QLĐĐ 09B ĐH ĐỒNG THÁP

I. Suy thoái đất
I. Suy thoái đất


1. Khái niệm
1. Khái niệm


2. Nguyên nhân, hậu quả và biện pháp
2. Nguyên nhân, hậu quả và biện pháp
II. Bảo tồn tài nguyên đất phù sa cổ
II. Bảo tồn tài nguyên đất phù sa cổ


1. Đặc điểm và phân bố đất phù sa cổ ở
1. Đặc điểm và phân bố đất phù sa cổ ở
ĐBSCL
ĐBSCL


2. Biện pháp bảo tồn
2. Biện pháp bảo tồn
BÀI BÁO CÁO
BÀI BÁO CÁO
ĐỀ TÀI : SUY THOÁI ĐẤT VÀ BẢO
ĐỀ TÀI : SUY THOÁI ĐẤT VÀ BẢO
TỒN TÀI NGUYÊN ĐẤT PHÙ SA CỔ Ở
TỒN TÀI NGUYÊN ĐẤT PHÙ SA CỔ Ở
ĐBSCL
ĐBSCL

Đất chưa bị suy thoái
Đất chưa bị suy thoái
Đất bị suy
Đất bị suy
thoái
thoái

I. SUY THOÁI ĐẤT
I. SUY THOÁI ĐẤT
1. Khái niệm
1. Khái niệm


Theo định nghĩa của FAO: suy thoái đất là
Theo định nghĩa của FAO: suy thoái đất là
quá trình làm suy giảm khả năng sản xuất
quá trình làm suy giảm khả năng sản xuất
ra hàng hóa và các nhu cầu sử dụng đất
ra hàng hóa và các nhu cầu sử dụng đất
của con người.
của con người.


2. Nguyên nhân, hậu quả và biện pháp
2. Nguyên nhân, hậu quả và biện pháp

a. Quá trình xâm nhập mặn
a. Quá trình xâm nhập mặn


* Nguyên nhân
* Nguyên nhân




- Khách quan:
- Khách quan:


+ Biến đổi thời tiết
+ Biến đổi thời tiết


+ Thiếu nước ngọt
+ Thiếu nước ngọt


+ Địa hình thấp trũng
+ Địa hình thấp trũng


+ Vị trí xa nguồn nước ngọt từ sông Hậu
+ Vị trí xa nguồn nước ngọt từ sông Hậu

+ Thủy triều biển Tây và biển Đông hoạt
+ Thủy triều biển Tây và biển Đông hoạt
động mạnh
động mạnh



- Chủ quan:
- Chủ quan:




+ Mâu thuẫn về nhu cầu dùng nước (
+ Mâu thuẫn về nhu cầu dùng nước (
lúa và tôm)
lúa và tôm)


+ Các cống điều tiết nước ngăn mặn
+ Các cống điều tiết nước ngăn mặn
không phù hợp với chuyển đổi sản xuất
không phù hợp với chuyển đổi sản xuất


+ Quản lý vận hành điều tiết nước
+ Quản lý vận hành điều tiết nước
trên hệ thống thủy lợi còn gặp khó khăn ở
trên hệ thống thủy lợi còn gặp khó khăn ở

các địa phương
các địa phương


+ Nước mặn khu vực lấn sang vùng
+ Nước mặn khu vực lấn sang vùng
nước ngọt (chuyển đổi lúa sang lúa tôm)
nước ngọt (chuyển đổi lúa sang lúa tôm)




* Thiệt hại :
* Thiệt hại :



* Giải pháp :
* Giải pháp :




- Tuyên
- Tuyên
truyền
truyền
trên các
trên các
phương

phương
tiện thông
tiện thông
tin đại
tin đại
chúng
chúng
- Cũng cố đê bao
- Cũng cố đê bao
ngăn mặn trữ ngọt
ngăn mặn trữ ngọt
-


Hỗ trợ kinh phí bơm tiêu
Hỗ trợ kinh phí bơm tiêu
-


Tạm ngừng xuống giống vụ hè thu những
Tạm ngừng xuống giống vụ hè thu những
nơi chưa chủ động nguồn nước, dặm cây đối
nơi chưa chủ động nguồn nước, dặm cây đối
với diện tích thiệt hại
với diện tích thiệt hại

b. Quá trình chua hóa, phèn hóa
b. Quá trình chua hóa, phèn hóa

Diện tích đất phèn chiếm 1,6 triệu hecta
Diện tích đất phèn chiếm 1,6 triệu hecta
(chiếm 41% tổng diện tích đất ở ĐBSCL)
(chiếm 41% tổng diện tích đất ở ĐBSCL)


* Nguyên nhân
* Nguyên nhân


- Phèn trôi từ trên cao xuống thấp
- Phèn trôi từ trên cao xuống thấp
(phèn hòa tan trong nước)
(phèn hòa tan trong nước)


- Thời tiết nắng hạn kéo dài
- Thời tiết nắng hạn kéo dài


- Đào kênh, xẻ mương, nuôi tôm, lên
- Đào kênh, xẻ mương, nuôi tôm, lên
líp,…….
líp,…….

* Hậu quả
* Hậu quả


- Gây ra bất lợi cho sự phát triển rừng ngập

- Gây ra bất lợi cho sự phát triển rừng ngập
mặn và các hệ sinh thái thuỷ vực
mặn và các hệ sinh thái thuỷ vực


- Tác động tiêu cực đến cấp nước, cây trồng
- Tác động tiêu cực đến cấp nước, cây trồng
và cây thủy sinh như lúa bị nhiễm phèn là lá
và cây thủy sinh như lúa bị nhiễm phèn là lá
lúa trở nên màu vàng cam, lá non bị đỏ, cây
lúa trở nên màu vàng cam, lá non bị đỏ, cây
kém nở bụi, sinh trưởng kém, nhiều hạt lép và
kém nở bụi, sinh trưởng kém, nhiều hạt lép và
dẫn đến thiệt hại lớn về năng suất, tích lũy
dẫn đến thiệt hại lớn về năng suất, tích lũy
chất độc trong cây trồng.
chất độc trong cây trồng.


- Nước phèn chát không thể nấu nướng, giặt
- Nước phèn chát không thể nấu nướng, giặt
giũ…
giũ…


* Biện pháp
* Biện pháp


- Xây dựng hệ thống thủy nội đồng

- Xây dựng hệ thống thủy nội đồng


- Biện pháp xạ ngầm
- Biện pháp xạ ngầm


- Kỷ thuật lên liếp rửa phèn
- Kỷ thuật lên liếp rửa phèn


- Dùng nước lũ rửa phèn
- Dùng nước lũ rửa phèn


- Bón vôi
- Bón vôi


- Bón phân hữu cơ, đạm lân và phân vi
- Bón phân hữu cơ, đạm lân và phân vi
lượng
lượng

Lên liếp rửa phèn (1
Lên liếp rửa phèn (1
sai; 2 đúng)
sai; 2 đúng)

c. Quá trình xói mòn
c. Quá trình xói mòn


* Nguyên nhân
* Nguyên nhân


- Có lượng mưa lớn (2000 mm/năm)
- Có lượng mưa lớn (2000 mm/năm)


- Chăn thả quá mức
- Chăn thả quá mức


- Địa hình dốc
- Địa hình dốc


- Kỷ thuật canh tác không hợp lý
- Kỷ thuật canh tác không hợp lý


- Chặt phá rừng lấy gỗ -> Mất đi thảm
- Chặt phá rừng lấy gỗ -> Mất đi thảm
thực vất -> xói mòn
thực vất -> xói mòn

Việc chặt phá rừng làm nương rẫy đã làm xói
mòn đất, ảnh hưởng đến dòng chảy của
kênh.
Đất bị xói
mòn tạo
thành rãnh.

* Hậu quả
* Hậu quả


- Mất đất do xói mòn
- Mất đất do xói mòn


- Mất chất dinh dưỡng
- Mất chất dinh dưỡng


- Giảm năng suất cây trồng
- Giảm năng suất cây trồng


- Tàn phá môi trường
- Tàn phá môi trường


- Giảm năng suất cây trồng
- Giảm năng suất cây trồng

- Tác hại đến sản xuất công nghiệp
- Tác hại đến sản xuất công nghiệp


- Tác hại đến thủy lợi
- Tác hại đến thủy lợi


- Chăn thả quá mức……
- Chăn thả quá mức……





Rửa trôi tăng
Chăn thả quá mức
Xói mòn đất
Phá rừng
Giảm sản
lượng gỗ
Thiếu củi đun
Không ổn định
năng suất thấp
Khô
hạn
Phá huỷ
đường xá
Giảm độ phì nhiêu Thiếu phân chuồng

Thiếu thức ăn gia
súc
Suy giảm chăn nuôi động
vật
Mở rộng canh tác
NGHÈO ĐÓI
Tác động tiêu cực của xói mòn đất.


Đất bị rửa trôi và xói mòn khi rừng bị tàn phá.
Vụ
Độ dày tầng đất
bị xói mòn
(cm )
Lượng đất mất
(tấn/ha )
Vụ 1 (1962)
Vụ 2 (1963)
Vụ 3 (1964)
0,79
0,88
0,77
119,2
134,0
115,5
Cả 3 vụ gieo
2,44 366,7
Lượng đất hang năm bị mất do xói mòn.

* Biện pháp
* Biện pháp


- Trồng cây đầu nguồn và trên các ngọn
- Trồng cây đầu nguồn và trên các ngọn
núi
núi


- Thềm bậc thang
- Thềm bậc thang


- Các công trình và thềm đơn giản
- Các công trình và thềm đơn giản


- Bố trí đa canh
- Bố trí đa canh


- Trồng cây thành dãi
- Trồng cây thành dãi


- Canh tác theo đường đồng mức
- Canh tác theo đường đồng mức

Canh tác theo đường đồng mức.

Bảo vệ rừng là bảo vệ đất.

d. Quá trình rửa trôi
d. Quá trình rửa trôi
* Nguyên nhân
* Nguyên nhân


- Do hàm lượng muối dinh dưỡng trong
- Do hàm lượng muối dinh dưỡng trong
đất bị rửa trôi vào môi trường nước => biến
đất bị rửa trôi vào môi trường nước => biến
đổi về tính chất và cấu trúc đất, đất trở nên
đổi về tính chất và cấu trúc đất, đất trở nên
nhẹ, chua, nghèo chất dinh dưỡng.
nhẹ, chua, nghèo chất dinh dưỡng.
-
-
Do con người phá hủy môi trường đất
Do con người phá hủy môi trường đất
nhanh chóng qua các hoạt động chủ yếu
nhanh chóng qua các hoạt động chủ yếu
sau: khai thác đất một cách bừa bãi, không
sau: khai thác đất một cách bừa bãi, không
bảo vệ cây rừng, khai phá ở những nơi đất
bảo vệ cây rừng, khai phá ở những nơi đất
dốc, phá cả rừng đầu nguồn, rừng hành
dốc, phá cả rừng đầu nguồn, rừng hành
lang, khai hoang trắng, không đúng thời vụ
lang, khai hoang trắng, không đúng thời vụ

…
…

- Có 2 loại hình bạc màu vật lý chính
- Có 2 loại hình bạc màu vật lý chính
trên các vùng thâm canh lúa là sự nén dẽ
trên các vùng thâm canh lúa là sự nén dẽ
và sự suy thoái cấu trúc của đất. Thâm
và sự suy thoái cấu trúc của đất. Thâm
canh lúa liên tục trong thời gian dài, gia
canh lúa liên tục trong thời gian dài, gia
tăng cơ giới hóa trong khâu chuẩn bị đất
tăng cơ giới hóa trong khâu chuẩn bị đất
cùng với quá trình rửa trôi và tích tụ của các
cùng với quá trình rửa trôi và tích tụ của các
hạt sét xuống các tầng bên dưới tạo nên sự
hạt sét xuống các tầng bên dưới tạo nên sự
nén dẽ. Sự suy giảm chất hữu cơ và việc
nén dẽ. Sự suy giảm chất hữu cơ và việc
cày ướt sẽ khiến cấu trúc đất bị suy thoái.
cày ướt sẽ khiến cấu trúc đất bị suy thoái.

* Tác hại
* Tác hại


- Năng suất cây trồng giảm nhanh
- Năng suất cây trồng giảm nhanh
chóng.
chóng.

- Rửa trôi làm giảm khả năng giữ nước
- Rửa trôi làm giảm khả năng giữ nước
của đất, làm cây bị khủng hoảng nước
của đất, làm cây bị khủng hoảng nước
thường xuyên và nghiêm trọng
thường xuyên và nghiêm trọng
- Rửa trôi đất dẫn đến đất bị bào mòn,
- Rửa trôi đất dẫn đến đất bị bào mòn,
trở nên nghèo, xấu, bạc màu.
trở nên nghèo, xấu, bạc màu.
- Càng ngày đất càng nghèo chất dinh
- Càng ngày đất càng nghèo chất dinh
dưỡng, và đi đến thoái hóa đất.
dưỡng, và đi đến thoái hóa đất.