Tề thái – Vị thuốc cầm máu ppt

Tề thái –
Vị thuốc cầm máu


Tề thái tên khác cây
tề, địa mễ thái, cải
dại, cỏ tam giác. Tên khoa học: Capsella Bursa -
pastoris (L.) Medik.
Bộ phận dùng làm thuốc là toàn cây thu hái lúc
cây ra hoa. Trong lá non tề thái có chứa acid
ascobic, nhiều vitamin K
1
, acid amin, các dẫn
chất cholin, đường đơn và nguyên tố kim loại.
Theo Đông y, tề thái vị ngọt nhạt, tính mát; vào
can và vị. Có tác dụng thanh nhiệt, giảm ho, cầm
máu, lợi tiểu, tiêu thũng, trừ suyễn. Tác dụng bổ
tỳ kiện vị, thanh can minh mục, chỉ huyết lợi
niệu. Dùng cho các trường hợp chảy máu cam,
thổ huyết khái huyết, niệu huyết, tiện huyết,
viêm sưng kết mạc mắt, phù nề đầy trướng.
Tề thái.
Liều dùng: cây tươi 50 - 100g, dạng khô 10 -
15g; nấu hãm, ép nước hoặc phối hợp với các
thuốc khác.
Sau đây là một số bài thuốc dùng tề thái:
- Chữa lỵ ra máu: Tề thái sao đen hay tồn tính
30g sắc uống.
- Chữa phế ung, ngực đầy tức, khó thở hoặc
toàn thân phù thũng: Tề thái khô 20g, đại táo 5
quả. Cắt hoặc xé đại táo; sắc chung với tề thái,

ngày uống 1 thang.
- Chữa cổ trướng, chân tay gầy, đái sẻn ít: Tề
thái 100g, đình lịch tử 100g. Tán nhỏ mịn, làm
viên hoàn mật, viên 10g. Ngày uống 3 lần, mỗi
lần 1 viên, uống với nước sắc trần bì.
Một số thực đơn có tề thái chữa bệnh:
+ Canh tề thái thịt lợn: Rau tề thái tươi 100g,
xương lợn 80 - 100g. Ninh xương lợn cho nhừ
rồi cho tề thái thái nhỏ vào, thêm muối mắm gia
vị. Ăn trong ngày 1 - 2 lần vào bữa chính. Dùng
cho các trường hợp chảy máu cam, đái ra huyết,
đau mắt đỏ
+ Canh tề thái trứng gà: Tề thái tươi 200g,
trứng gà 1 hoặc 2 cái. Tề thái rửa sạch cắt ngắn,
cho vào nồi, thêm nước nấu thành canh. Khi rau
chín nhừ, đập trứng gà, thêm muối gia vị ăn.
Dùng cho các trường hợp lao thận đái máu.
+ Chè tề thái mứt táo ngó sen: Tề thái 60g, ngó
sen 20g, táo 5 quả, thêm nước nấu sắc thành
dạng canh hoặc chè đặc, ăn cả cái lẫn nước.
Dùng cho các trường hợp chảy máu cam, chảy
máu chân răng.
Trong dân gian cũng dùng để nấu cháo, ép nước
tươi để uống hoặc làm bánh dạng bánh khúc tề
thái, chỉ định cho các loại xuất huyết, phù nề đau
mắt đỏ, viêm đường tiết niệu. Y học dân gian
Trung Quốc dùng tề thái chữa bệnh đái đục với
liều 8 - 12g, sắc uống trong ngày