Giáo trình hình thành ứng dụng điều tiết cơ cấu cân bằng với vận tốc chuyển động p9 pps

Cố định cáp lên tang
Bulông và tấm kẹp
A
A - A
A
Cáp
Vít chặn
C¸p
4.2. Ròng rọc và đĩa xích
Cấu tạo
Với ròng rọc cáp, đường kính danh
nghĩa D
0
đo theo tâm cáp, xác định từ
điều kiện tăng độ bền lâu cho cáp:
D
0
≥ h
2
.d
c
với ròng rọc thường
D
0
≥ h
3
.d
c
với ròng rọc cân bằng
với d
c

– đường kính cáp
h
2
, h
3
– hệ số, tra trong tiêu chuẩn
theo CĐLV của CCN.
Các kích thước khác theo kết cấu:
R=0,6d
c
h=(1,5-2,0)d
c
b=(2-2,25)d
c
60°
b
h
D
0
4.2. Ròng rọc và đĩa xích
Cấu tạo (tiếp…)
Với ròng rọc cho xích hàn,
đường kính danh nghĩa D
0
xác
định theo đường kính dây thép
làm xích (d), bước xích (t) và số
răng (số hốc) trên đĩa xích (z):
D
0

d
z – số hốc, min = 5-6
D
0
=
(
t
sin(90/z)
)
2
+
(
d
cos(90/z)
)
2
Lực cản và hiệu suất ròng rọc
 Khi chưa quay: S
2
= S
1
 Khi quay theo chiều trên
hình vẽ, do lực cản W
nên S
2
> S
1
hay
S
2

= S
1
+ W
 Các loại lực cản chính:
• Lực cản do độ cứng
dây (Wc)
• Lực cản do ma sát trong
ổ đỡ trục (Wo)
S
1
2
S
n
W
Lực cản do độ cứng dây
 Do độ cứng nên khi
cuốn vào và khi nhả
khỏi ròng rọc dây bị
lệch so với trường hợp
lý tưởng các khoảng b
và c như trên hình vẽ
 S’
2
= S
1
+ Wc
 Kết hợp phương trình
cân bằng mômen tính
được lực cản do độ
cứng dây W

c
= S
1
.j
S
1
(D
0
/2+b) = S’
2
(D
0
/2-c)
S
1
(D
0
/2+b) = (S
1
+W
c
)(D
0
/2-c)
W
c
= S
1
(b+c)/(0,5D
0

- c) = S
1
.j
b
c
S
1
S
'
2
= S
1
+W
c
Lực cản do độ ma sát trong ổ
 Giả sử ròng rọc đường
kính D
0
lắp trên ổ trượt
có đường kính ngõng d.
 S”
2
= S
1
+ Wo với Wo là
lực cản do ma sát trong
ổ.
 Từ mômen cản quay T
c
tính được lực cản do ma

sát trong ổ
W
o
= T
c
/ 0,5D
0
= S
1
.x
x = 2sin(a/2).f.d/D
0
S
''
2
=S
1
+W
o
S
1
Lực tác dụng lên ổ:
S = S
1
+ S
''
2
=> S
@
2S

1
.sin
a
2
Lực ma sát trong ổ: F = S.f
Tạo mômen cản quay: Tc = F.d/2
Hiệu suất ròng rọc
 Hiệu suất = công suất có ích / công suất bỏ ra
* Trường hợp ròng rọc
cố định:
C.s. có ích P
ci
= Q.v
n
C.s. bỏ ra P
br
= S
2
.v
0
Lực căng dây S
1
= Q
Vận tốc dây v
0
= v
n
Hiệu suất h = S
1
/S

2
(là tỷ số giữa lực căng dây trên
nhánh cuốn S
1
và nhánh nhả S
2
)
S
Q,
1
2
S ,
v
0
n
v
S
Q,
1
2
S ,
v
0
n
v
n
n
Hiệu suất ròng rọc (tiếp )
 Hiệu suất = công suất có ích / công suất bỏ ra
* Trường hợp ròng rọc

di động:
C.s. có ích P
ci
= Q.v
n
C.s. bỏ ra P
br
= S
2
.v
0
Lực căng dây S
1
+S
2
= Q
Vận tốc dây v
0
= 2.v
n
Hiệu suất h
dđ
> S
1
/S
2
S
Q,
1
2

S ,
v
0
n
v
S
Q,
1
2
S ,
v
0
n
v
n
n
* Trong tính toán thường lấy:
h
dđ
= h = 0,94 0,98 với ròng rọc cáp;
h = 0,94 0,96 với ròng rọc xích (đĩa xích)
4.3. Palăng
Khái niệm chung
 Hệ thống ròng rọc cố định và di động, liên kết với
nhau bằng dây.
 Tuỳ công dụng, palăng được phân làm 2 loại:
 Palăng lợi lực (hình a)
 Palăng lợi vận tốc (hình b)
Q
tang

S
2
S
a
S
''
1
S
'
1
S
1
(a)
Q,
v
n

P,
v
P
S
1
S
2
S
a
(b)
4.3.1. Palăng lợi lực
 Bội suất (a): số lần giảm lực
căng dây so với khi treo vật trực

tiếp trên 1 dây xét ở trạng thái
đứng im (các ròng rọc không
quay).
 Có thể xác định bội suất a qua
số nhánh dây treo vật.
 Trên hình vẽ là palăng có bội
suất a = 4.
 Trong tính toán, palăng được
thể hiện dưới dạng khai triển