SỨC KHỎE TRẺ EM - ĐOÁN BỆNH QUA MẮT VÀ CÁC TRIỆU CHỨNG LẠ - 7 doc

CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 91

- Sau khi thoất khỗi núi bõ chấy thò phẫi chẩy ra xa, khưng àûúåc
quay trúã lẩi. Nïëu chùèng may bõ bến lûãa lïn ngûúâi thò phẫi lùn xëng
àêët mêëy vông àïí dêåp lûãa rưìi chẩy tiïëp.
- Trûúâng húåp nguy cêëp cố chấy mâ khưng biïët chẩy vâo àêu thò
nïn vâo bìng tùỉm, chưët cûãa, àưìng thúâi dng khùn tùỉm têím ûúát chùån
vâo cấc khe, liïn tc tûúái nûúác vâo khùn àïì phông lûãa lan túái gêìn.
Sau àố xẫ nûúác àêìy bưìn tùỉm vâ ngêm mònh trong àố, chúâ ngûúâi àïën
cûáu.



















CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 92

Chûáng àưåt tûã úã trễ sú sinh

Chûáng àưåt tûã chó cấi chïët bêët ngúâ, chûa giẫi thđch àûúåc ca trễ
sú sinh.
Nhûäng trûúâng húåp trễ em bõ chïët bêët ngúâ thûúâng xẫy ra trong
thúâi gian dûúái mưåt nùm tíi. Ngun nhên ca hiïån tûúång nây vêỵn
chûa xấc àõnh àûúåc rộ râng, nhûng hêåu quẫ chùỉc chùỉn lâ mưåt nưỵi
bìn vư hẩn cho bưë mể ca bế vâ cng lâ niïìm day dûát khưn ngi
cho nhiïìu thêìy thëc.
Chïët bêët ngúâ àûúåc àõnh nghơa lâ cấi chïët túái vúái mưåt chấu bế
àang mẩnh khỗe, mâ khưng tòm àûúåc ngun nhên xấc àấng. Nhiïìu
bưë mể bưỵng thêëy con mònh mêët sùỉc, ngûúâi mïìm nhn, àậ tùỉt thúã tûâ
bao giúâ khưng ai hay biïët ngay trong nưi ca bế. Mưåt sưë đt trûúâng
húåp, bế lẩi hưìi tónh lẩi khi àûúåc cêëp cûáu bùçng cấc phûúng phấp phc
hưìi sûå hoẩt àưång ca tim vâ sûå hư hêëp.
Hiïån nay, ngânh y hổc múái tẩm dûå àoấn nhû sau: Khi ng,
nhõp thúã ca cấc chấu khưng àïìu, cố nhûäng khoẫng thúâi gian ngûng
thúã quấ lêu giûäa 2 lêìn hđt vâo (lêu quấ 20 giêy) lâm suy ëu cẫ hoẩt
àưång ca tim. Hóåc trong bưå mấy tiïu hốa, cố thïí xẫy ra sûå lûu thưng
ngûúåc chiïìu ca cấc chêët tûâ dẩ dây vïì ưëng thûåc quẫn, gêy ra nghển
thúã.
Nhûäng dûúåc phêím cố tđnh chêët an thêìn, gêy ng cng cố thïí lâ
ngun nhên, vò ẫnh hûúãng túái sûå hư hêëp.
Tûâ nhûäng dûå àoấn trïn, ngûúâi ta àậ chïë ra nhûäng mấy canh
chûâng cấc chấu bế khi ng. Mấy àûúåc àùåt tẩi giûúâng ca chấu bế; khi
CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 93

thêëy thúâi gian ngûng thúã ca chấu bế lc ng lêu quấ mûác cho phếp,
mấy tûå àưång phất hiïåu bấo àưång cho ngûúâi lúán biïët.
Hiïån tûúång chïët àưåt ngưåt ca cấc chấu bế hiïån nay vêỵn côn lâ
mưåt àïì tâi àïí cấc bấc sơ tẩi nhiïìu nûúác quan têm, nghiïn cûáu.





















CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 94

Khi bế nët mưåt vêåt nhỗ

Con tưi àậ lúä nët mưåt viïn bi nhỗ. Cố nguy hiïím khưng? Tưi
phẫi lâm gò?
Nïëu chấu khưng thïí nối vúái giổng bònh thûúâng cố nghơa lâ chấu
khưng thúã àûúåc. Hậy gổi xe cêëp cûáu hóåc tòm cấch àûa chấu àïën bõnh
viïån gêìn nhêët. Nhûng trûúác hïët hậy cho chấu nùçm xëng, mưåt tay
nùỉm chùåt àùåt lïn phêìn mïìm giûäa rưën vâ xûúng sûúân, tay côn lẩi àïí
trïn tay kia vâ bùỉt àêìu vâ nhêën bng chấu sấu àïën mûúâi lêìn cho àïën
khi chấu thúã lẩi àïìu vâ ho. Àưëi vúái bế côn nhỗ thò tưët nhêët lâ bẩn nïn
qu gưëi sất bân chên ca chấu vâ thûåc hiïån àưång tấc nhû trïn, êën
nhanh nhûng àûâng quấ mẩnh.
Nïëu chấu vêỵn thúã àûúåc, ho, vâ khốc hóåc thúã khô khê cố nghơa
lâ bế chûa gùåp nguy hiïím chïët ngûúâi tûác thò. Khđ quẫn sệ nhanh
chống phất hiïån vâ thđch nghi vúái tònh trẩng ấch tùỉc àûúâng khđ, phưíi
sệ lêëy khưng khđ qua khe hểp côn lẩi. Àûâng cưë tòm cấch khẩc nhưí àïí
àêíy bêåt àưìng tiïìn, viïn bi hóåc trấi nho àậ lúä nët phẫi ra ngoâi vâ
cng àûâng vët cưí àïí àêíy nố ra ngoâi. Nhûäng cưë gùỉng nây àưi khi lẩi
mang lẩi kïët quẫ ngûúåc lẩi sûå mong àúåi, vêåt bõ nghển sệ tåt vâo sêu
hún, tònh hònh câng tïå hẩi hún hóåc lt sêu vâo khđ quẫn. Hậy mang
chấu àïën bïånh viïån câng nhanh câng tưët.
Nïëu phất hiïån ra chấu àậ nët vêåt lẩ nhûng chấu khưng cố thïí
hiïån gò khấc thûúâng thò cố lệ vêåt àậ trưi tåt xëng bao tûã. Tuy nhiïn
bẩn cêìn àïën gùåp hóåc gổi àiïån thoẩi cho bấc sơ àïí hỗi han vïì trûúâng
húåp ca bế. Àưi khi vêåt bế nët vâo lâ àưìng xu, thëc hay mưåt sưë vêåt
khấc khưng tưët cho sûác khoễ hóåc gêy hẩi vïì sau thò tưët nhêët lâ phẫi
cho bế nưn ra.
CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 95

Bấc sơ sệ lâm gò?
Nïëu may mùỉn, vêåt àûúåc nët vâo bõ mùỉc lẩi úã hai cc amiàan
hay sêu hún mưåt cht. Bấc sơ sệ dng nhđp àïí gùỉp nố ra trûúác khi bế
khốc toấng lïn vò súå hậi. Nhûng nïëu vêåt àố nùçm sêu hún thò phẫi
dng àïën ưëng soi khđ quẫn. Àêy lâ mưåt ưëng dễo cố gùỉn nhđp vâ mưåt
cấi kđnh nhỗ àûúåc sûã dng nhû ngốn tay khếo lếo àïí bấc sơ cố thïí
quan sất khđ quẫn vâ thêëy rộ nhûäng gò àang diïỵn ra. Trong trûúâng
húåp nây, chấu bế cêìn àûúåc gêy mï vâ tiïën trònh diïỵn rêët an toân vâ
àún giẫn. Tuy nhiïn, mưåt sưë đt trûúâng húåp, vêåt chấu bế nët vâo quấ
to vâ lâm khđ quẫn bõ cùng ra hïët mûác thò phûúng phấp duy nhêët lâ
phẫi phêỵu thåt. Nhûäng chấu àậ phẫi phêỵu thåt àïí gùỉp vêåt bõ
nghển vâ cha mể ca chấu cẫm thêëy rêët kinh khng khi nhùỉc àïën ca
phêỵu thåt nây, nhûng nưỵi lo lùỉng vâ súå hậi ca hổ chùèng thêëm thấp
vâo àêu so vúái cẫm giấc nhể nhộm khi vêåt lẩ àậ àûúåc lêëy ra.
Cố cấch nâo àïí giûä khưng cho trễ àûâng tấy mấy bỗ mổi thûá vâo
miïång?
Khưng cố cấch nâo thêåt sûå hiïåu quẫ. Bổn trễ thđch nhết mổi thûá
vâo miïång mậi cho àïën khi chng àûúåc 4 tíi, d bẩn cố cùn dùån kêm
cẫ rùn àe vïì mưëi nguy hiïím nố sệ gùåp phẫi nïëu cûá tiïëp tc tô mô nhû
vêåy nhûng rưìi nố chó nghe bïn tai nây rưìi cho qua bïn tai kia. Sûå cêín
thêån àïì phông lâ cấch giẫi quët hiïåu quẫ nhêët. Bẩn cêìn biïët nhûäng
vêåt nâo thûúâng gêy tònh trẩng trïn lâ àưìng xu, bi, hot dogs loẩi nhỗ,
cấc loẩi àêåu, hưåt àiïìu, nho, bùỉp rang, câ rưët, miïëng thõt lúán Àûâng àïí
nhûäng vêåt nây trong têìm vúái ca chng.

CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 96




Àưì chúi phẫi ph húåp vúái àưå tíi ca trễ

Mưỵi loẩi àưì chúi àïìu àûúåc chïë tẩo cho mưåt lûáa tíi, àêy lâ àiïìu
àêìu tiïn phẫi phẫi nghơ àïën khi chổn mua mưåt mốn àưì chúi nâo àố
cho con, vâ cng àûâng qụn xem xết sûå ph húåp ca àưì chúi vúái khẫ
nùng cng nhû àưå trûúãng thânh ca chấu. Vđ d nhû, àưëi vúái nhûäng
àưì chúi cố vêåt bùỉn ra thò nhêët àõnh lâ khưng thïí cho cấch chấu dûúái 4
tíi àng vâo vâ chûa hùèn cấc chấu 6 tíi àậ à khưn àïí kiïím soất
àûúåc trô chúi nây. Cng giưëng nhû viïåc cấc chấu 3 tíi thûúâng cho
mổi thûá vâo miïång bêët kïí vêåt àố nống hay lẩnh, cûáng hay mïìm.
Nïn chổn nhûäng àưì chúi cố kđch thûúác to àưëi vúái nhûäng bế dûúái
3 tíi àïí chấu khưng thïí bỗ vâo miïång àûúåc. Tuy nhiïn cng phẫi
quan têm àïën trổng lûúång ca mốn àưì chúi, nïëu àưì chúi àố khấ nùång
cố thïí lâm cho chấu bõ dêåp chên, dêåp tay thò àûâng mua vïì nhâ.
Tòm nhûäng àưì chúi cố thïí xïëp gổn vâo vúái nhau: th nhưìi bưng
phẫi àûúåc khêu k câng. Khưng nïn chổn nhûäng àưì chúi cố àđnh nt,
chó côn lông thông ra ngoâi, hóåc àûúåc trang àiïím dêy ruy bùng, vò
trễ sệ tấy mấy thấo chng ra vâ cho vâo miïång.
Liïåu con bẩn cố à lúán àïí chúi hay khưng? Khi àïën tíi cho con
têåp chẩy xe àẩp, ph huynh thûúâng mua xe lúán hún vốc dấng ca con
vò hổ àún giẫn cho rùçng “Con mònh lúán nhanh lùỉm, mua xe lúán hún
thò nùm sau khỗi phẫi mua nûäa, tiïët kiïåm àûúåc chûâng nâo hay chûâng
nêëy”. Hổ àùåt nùång vïì vêën àïì tâi chđnh hún lâ quan têm àïën viïåc con
mònh khưng à cao, à lúán àïí àiïìu khiïín cấi xe àẩp àố.

Chổn àưì chúi tưët. Nhûäng àưì chúi ca anh chõ àïí lẩi cho em hóåc
nhûäng àưì chúi àûúåc mua tûâ nhûäng cûãa hâng bấn àưì c thûúâng hay bõ
c rấch hóåc bõ sú cûáng cố thïí sệ cố hẩi cho trễ. Kiïím tra àưì chúi múái
CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 97

cng nhû àưì chúi c xem nố cố nt khưng, mùỉt lâm bùçng gò, pin nhû
thïë nâo, nhûäng phêìn ph bùçng nhûåa ra sao, xem k liïåu trễ cố thïí
bûát rúâi vâ nhai hóåc nët trổng.
Àưì chúi àûúåc trang trđ bùçng nú hóåc cố mang mưåt dẫi la dâi
hún 12 cm? Mưåt súåi vẫi dâi dïỵ dâng qën quanh cưí àûáa trễ vâ lâm
chng tûã vong vò ngẩt thúã. Thêån trổng vúái nhûäng àưì chúi ca àûáa trễ
lúán hún. Bưå àưì chúi “gia àònh” ca trễ nùm tíi cố cẫ àiïån thoẩi vúái
cấi dêy nhûåa nưëi ưëng nối dâi lóçng ngóçng, nhûng rêët may sau nây
cấc nhâ sẫn xët àậ thay àưíi mêỵu mậ àïí ph húåp vúái xu thïë hiïån àẩi
cng nhû àïí trấnh ri ro cho trễ, àiïån thoẩi ài kêm trong bưå àưì chúi
nây lâ àiïån thoẩi khưng dêy.

CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 98





Sûå an toân tẩi nhâ

Bẩn cố thïí hẩn chïë tưëi àa cấc sûå cưë ri ro trong nhâ nïëu thûåc
hiïån nhûäng cấch phông ngûâa àún giẫn vâ an toân.
- Àïí ghïë nhn, nưi bổc vẫi vâ nưi mêy trïn nïìn nhâ, cấch xa
cûãa ra vâo, lô sûúãi hóåc mùåt bân têët cẫ cấc àưì vêåt nhổn.
- Che cấc chưët cùỉm àiïån trïn tûúâng khưng sûã dng túái.
- Àùåt àên bân, àiïån thoẩi vâ dêy àiïån ngoâi têìm vúái ca trễ.
- Dng khùn lốt tưët hún dng khùn trẫi bân vò trễ cố thïí sệ kếo
rúát khùn trẫi bân.
- Àùåt têëm chùỉn úã chên cûãa bïëp àïí ngùn trễ khưng bô àïën nhûäng
chưỵ nây.
- Àïí cấc vêåt dng sú cûáu úã núi thån tiïån, dïỵ lêëy nhêët àưëi vúái
bẩn.

CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 99





Chín bõ àûúâng thoất hiïím khi gùåp hỗa hoẩn

Theo thưëng kï ca nhiïìu nûúác trïn thïë giúái, chấy nhâ lâ kễ giïët
ngûúâi nguy hiïím nhêët. Àậ cố sưë àiïån thoẩi ca àưåi cûáu hỗa, chng
bấo chấy vêỵn chûa à, bẩn phẫi chín bõ mưåt lưëi thoất an toân. Sau
àêy lâ nhûäng bûúác chín bõ:
1.Thiïët kïë vâ àõnh hûúáng rộ râng àêu lâ cûãa chđnh vâ àêu lâ
cûãa ph. Khi lûãa bng chấy dûä dưåi vâ chêån mêët àûúâng ra úã cûãa
chđnh, bẩn sệ khưng bõ hoẫng hưët vò côn cố cûãa ph àïí thoất ra ngoâi.
2. Tẩo mưåt lưëi thoất hiïím an toân. Khi nhâ bõ lûãa têën cưng thò
suy nghơ duy nhêët lâ tòm cấch thoất ra khỗi nhâ câng nhanh câng
tưët. Àûâng chêìn chûâ cưë lêëy cho bùçng àûúåc ca cẫi hóåc giêëy túâ. Nấn lẩi
àïí gổi àiïån thoẩi cho àưåi cûáu hỗa chó lậng phđ thúâi gian qu bấu thoất
ra khỗi àấm chấy, tưët nhêët lâ cưë thoất ra ngoâi, gổi nhúâ àiïån thoẩi
ca ngûúâi hâng xốm hóåc nhúâ hổ gổi.
3. Rên luån k nùng phông chấy chûäa chấy cho mổi thânh viïn
trong gia àònh vâ cẫ ngûúâi gip viïåc.
4. Nïëu nhâ bẩn cố hai lêìu trúã lïn, hậy mua thang cố thïí mang
vấc, di chuín àûúåc. Khi gùåp sûå cưë, bẩn cố thïí thoất ra bùçng cûãa sưí
mâ khưng súå bõ ngậ, nhûng cng phẫi chùỉc rùçng mổi ngûúâi trong nhâ
àïìu phẫi biïët chưỵ àïí thang vâ lâm cấch nâo àïí sûã dng nố.
5. Nïëu bẩn sưëng trong tôa nhâ cao têìng hóåc khu chung cû, khi
cố àấm chấy, àûâng bao giúâ di chuín xëng dûúái àêët bùçng thang mấy
vò bẩn biïët rộ tònh trẩng hưỵn loẩn khi cố sûå cưë, vâ bẩn dïỵ bõ mùỉc kểt

trong thang mấy do bõ cp àiïån.
CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 100

6. Àõnh trûúác àiïím têåp trung - mưåt núi an toân bïn ngoâi nhâ,
núi mâ mổi ngûúâi cố thïí têåp trung úã àố vâ àïí kiïím tra sưë ngûúâi trong
gia àònh àậ thoất ra ngoâi hïët chûa.
7. Nhúá rùçng khưng nhûäng lûãa mâ khối vâ húi àưåc cng cố thïí
dêỵn àïën tûã vong, chng àấnh bẩn ngậ gc trûúác khi bẩn bõ lûãa têën
cưng. Àïí trấnh bõ ngưåp vò khối, di chuín ra ngoâi bùçng cấch bô, mưåt
tay giûä ùém em bế àùåt sất bng.
8. Khi tốc hóåc qìn ấo bõ bến lûãa dûâng lẩi, nùçm xëng vâ lùn
ngûúâi qua lẩi hóåc lùn trôn. Àûâng qụn dẩy nhûäng àûáa trễ k thåt
nây. Nïëu bẩn úã bïn cẩnh con khi qìn ấo ca nố bùỉt lûãa, hậy chp
lêëy chùn àùỉp trm nhanh lïn ngûúâi nố àïí dêåp tùỉt lûãa.
9. Trûúác khi múã tung cûãa chđnh nïn kiïím tra tay cêìm ca cấnh
cûãa xem nố cố quấ nống khưng. Nïëu tay cêìm bõ nống do ngổn lûãa
àang bng lïn dûä dưåi úã phđa sau, hậy thoất ra bùçng cûãa khấc. Nhûäng
ngûúâi sưëng úã lêìu mưåt cố thïí thoất ra ngoâi bùçng cûãa sưí. Àưëi vúái
nhûäng ngûúâi sưëng úã cấc têìng trïn, tuy khưng thïí nhẫy xëng àêët qua
cûãa sưí nhûng hổ cố thïí chui ra ngoâi, àûáng trấnh lûãa trïn mấi vôm
vâ dïỵ dâng àûúåc nhên viïn cûáu hỗa tòm thêëy.
10. Dẩy cho con chưỵ êín tr nïëu chng bõ kểt lẩi trong phông,
dùån con chui xëng gêìm giûúâng vâ nùçm sất xëng sân nhâ vò gêìm
giûúâng lâ núi àêìu tiïn nhûäng ngûúâi lđnh cûáu hỗa àïí mùỉt àïën khi tòm
kiïëm nhûäng ngûúâi côn kểt lẩi.
11. Trïn àûúâng thoất ra ngoâi nïëu phẫi vûúåt qua mưåt hânh
lang àêìy khối, hậy nùçm xëng vâ bô. Vò câng úã dûúái thêëp vâ gêìn cûãa
thò khưng khđ tûúng àưëi thoấng hún.

CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 101





Tùỉm bế an toân

Àưëi vúái nhiïìu gia àònh, tùỉm cho bế lâ nhûäng giêy pht àa giúän
vui vễ ca mể con, tuy nhiïn bẩn àûâng nïn mêët cẫnh giấc àưëi vúái
nhûäng nguy hiïím ln rònh rêåp. Hậy súám dẩy trễ cêín thêån vúái nûúác
vâ khi tùỉm cho chng thò àûâng qụn nhûäng lúâi khun sau àêy:
- Àûâng bao giúâ rúâi mùỉt khỗi àûáa bế d chó lâ mưåt pht. Nïëu khi
àang tùỉm cho chấu mâ cố ngûúâi gổi cûãa hóåc chng àiïån thoẩi àưí
rếo rùỉt lâm bẩn sưët råt thò hậy lêëy khùn tùỉm qën cho chấu khưng
bõ lẩnh vâ ùém chấu cng ra múã cûãa hóåc trẫ lúâi àiïån thoẩi.
- Àûâng àùåt bế vâo bưìn tùỉm hóåc chêåu tùỉm trong khi vêỵn àang
cho nûúác chẫy vâo (nhiïåt àưå nûúác sệ thay àưíi vâ mûác nûúác dêng lïn
nhanh).
- Kiïím tra àưå an toân ca bưìn tùỉm trûúác khi cho bế vâo tùỉm:
trang bõ thẫm tùỉm bùçng cao su àïí ht nûúác nhỗ xëng khi bûúác ra
khỗi bưìn tùỉm, trấnh trún trûúåt vâ àưì bõt vôi nûúác àïí trấnh lâm bế bõ
thûúng khi va chẩm vâo.
- Kiïím tra nhiïåt àưå nûúác tùỉm khoẫng tûâ 29 àưå C – 30 àưå C lâ
vûâa mùåc d bế thûúâng thđch tùỉm vâ chúi àa trong nûúác mất hún lâ
nûúác êëm.

- Khi tùỉm cho nhûäng bế tûâ 0 àïën 6 thấng tíi thò mûåc nûúác
khoẫng tûâ 5cm – 7 cm, vâ àûâng cho nûúác cao hún quấ thùỉt lûng (úã tû
thïë ngưìi) àưëi vúái bế lúán hún.
- Nhûäng àûáa bế àậ cố thïí tûå ngưìi, lưỵ thoất nûúác úã àấy bưìn tùỉm
sệ bẩn rẫnh tay hún nhûng ln àïí mùỉt àïën chấu bế.
CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 102

- Dẩy cho chấu cấch ngưìi trong bưìn tùỉm.
- Dng xâ bưng tùỉm, dêìu gưåi vûâa à nïëu khưng da ca bế bõ khư
hóåc nưíi mn nhỗ li ti lâm bế ngûáa ngấy, khố chõu. Cấc loẩi dêìu tùỉm
cng cố thïí dêỵn àïën nhiïỵm trng àûúâng tiïët niïåu.
- Chó nïn gưåi cho trễ sau cng àïí trấnh tònh trẩng chấu lẩi phẫi
ngưìi trong nûúác àêìy bổt xâ phông ca dêìu gưåi vâ àiïìu nây cng dêỵn
àïën nhiïỵm trng àûúâng tiïët niïåu.
- Àûâng cho chấu chẩm vâo tay cêìm ca vôi nûúác. Mùåc d khi
côn quấ bế chấu khưng à sûác múã vôi nûúác nhûng khi lúán thïm mưåt
cht chấu cố thïí thûåc hiïån àûúåc vâ bẩn cng tûúãng tûúång àûúåc àiïìu
gò sệ xẫy ra.
- Àûâng bao giúâ bỗ mùåc bế (àiïìu nây rêët quan trổng nïn chng
tưi phẫi lùåp ài lùåp lẩi). Trễ cố thïí chïët àëi mùåc d mûåc nûúác thêëp
hún 2,5 cm vâ trong vông 60 giêy.

CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 103





Tai nẩn thûúâng gùåp

D bẩn cố àùåt con mònh vâo lưìng kđnh àïí bẫo àẫm an toân cho
con thò chùèng mêëy chưëc thùçng bế cng sệ àêåp vúä kđnh àïí thoất ra vâ
têët nhiïn kđnh vúä thò nố chùèng thïí nâo thoất khỗi cẫnh chẫy mấu.
Thêåt vêåy, àưëi vúái cấc chấu nhỗ, d bẩn cố ngùn ngûâa, cố cêín thêån àïën
àêu thò tai nẩn vêỵn cûá xẫy ra.
Sau àêy lâ mưåt sưë tai nẩn mâ trễ tûâ 7 thấng àïën 1 tíi thûúâng
gùåp phẫi:
- Bõ phỗng: àêy lâ mưåt trong nhûäng tai nẩn thûúâng gùåp nhêët úã
trễ con. Phỗng cố thïí lâ do chấy nùỉng, bïëp than, àên dêìu, thëc lấ,
bân i, nûúác nống trong nưìi nêëu cúm, nûúác ëng, nûúác tùỉm
- Bõ thûúng úã àêìu: do bõ ngậ tûâ trïn trïn ghïë cao, giûúâng, àưì àẩc
trong nhâ, cêìu thang
- Bõ nghển: do mùỉc nghển thûác ùn hóåc nët vêåt to vâo miïång.
- Bõ ngẩt thúã: do bõ dêy, câ vẩt, dêy ruy bùng, qìn ấo, vêåt dng
trong nhâ cố dẩng súåi dâi xiïët cưí.
- Bõ àau mi: bõ chẫy mi do mưåt vêåt bõ nghện úã mi, bõ ngậ sêëp
vâ àêåp mùåt xëng bïì mùåt cûáng, bõ àưì chúi cố thïí phống bay trng vâo

mi hóåc cng cố thïí bõ àấnh nhau vâ bõ bẩn àêëm vâo mùåt.
- Nhûäng vêåt bõ mùỉc kểt trong mi nhû nhûäng viïn àấ, viïn sỗi
nhỗ, thëc vitamin, hẩt tiïu, hẩt àêåu hóåc bi xe àẩp
- Nhûäng vïët cùỉt vâ trêìy xûúác gêy ra do mống tay (mống tay ca
chđnh nố hóåc ca nhûäng àûáa trễ khấc), bõ mêo hóåc chố ni trong
CÊM NANG CHÙM SỐC TRỄ 104

nhâ quâo, vêåt nhổn, àng phẫi nhûäng nhấnh cêy nhổn chơa ra ngoâi
trong vûúân.
- Gậy xûúng hóåc bong gên: bõ ngậ do chúi quấ mẩnh tay. Trễ
con dïỵ bõ gậy xûúng hún ngûúâi lúán do úã gêìn chưỵ cấc khúáp xûúng ca
trễ cố mưåt vng khấ mïìm gổi lâ sn tùng trûúãng.
- Bõ dêåp: nhûäng vïët bêìm àen dûúái da do va chẩm mẩnh hóåc
ngậ.
- Vïët àưët ca cưn trng, kiïën, ong.
- Bõ cùng cú: thûúâng xẫy ra khi trễ bùỉt àêìu ngây chúi thïí thao.
- Bõ trêåt khúáp: do àưåt ngưåt kếo mẩnh mưåt cấnh tay ca trễ hóåc
nùỉm hai tay trễ cho nố xoay trôn vâ chên nhêëc hưíng khỗi mùåt àêët.
Nhûäng cûã àưång nây sệ lâm cùèng tay bõ trêåt khỗi khúáp nưëi.
- Àau mùỉt: do bi, cất, con thiïu thên bay vâo mùỉt trễ.
Khi múái sinh cho àïën 6 thấng:
- Trong giûúâng ng: bõ bố chùåt bân tay vâ tay chên, bõ nghểt thúã
do bõ trm chùn quấ chùåt hóåc bõ gưëi àê lïn mùåt gêy ra triïåu chûáng
àưåt tûã úã trễ nhỗ.
- Tai nẩn xe.
- Bõ bỗng do nûúác tùỉm nống quấ 500 C.
Tai nẩn thûúâng gùåp ca trễ tûâ 7 thấng àïën 1 tíi:
- Hay leo trêo vâ bõ ngậ.
- Bõ phỗng do tô mô cêìm àiïëu thëc ca ngûúâi lúán àang ht, do
lâm àưí câ phï, dêy àiïån hóåc ưí cùỉm àiïån.

- Bõ nghển do nët àưì chúi hóåc nhûäng vêåt nho nhỗ.
- Ngẩt thúã do tûå qën cấc dêy cố chiïìu dâi hún 12 cm quanh cưí.
- Bõ nhûäng cẩnh sùỉt ca àưì chúi hay vêåt dng, nhûäng mậnh vúä
ca thu tinh cùỉt chẫy mấu.
- Tai nẩn tûâ khung têåp ài, ghïë àêíy hóåc ngûåa gưỵ
CấM NANG CHM SOC TRE 105

- Ngaọ vaõ ờồp ờỡu vaõo caồnh cuóa ửỡ aồc trong nhaõ.